Spis treści. Wprowadzenie do cyklu Prawo alimentacyjne. Zagadnienia problemowe (J.M. Łukasiewicz, I. Ramus)...13 Wstęp (Autorzy)...17.

Transkrypt

1 Spis treści Wprowadzenie do cyklu Prawo alimentacyjne. Zagadnienia problemowe (J.M. Łukasiewicz, I. Ramus)...13 Wstęp (Autorzy)...17 Część I Zagadnienia systemowe Dział I Prawo prywatne Rozdział I: Kilka uwag na temat alimentacji w prawie rzymskim (Renata Świrgoń-Skok) Wstęp Rozwój obowiązku alimentacyjnego w prawie rzymskim Obowiązek alimentacyjny w okresie cesarstwa Realizacja obowiązku alimentacyjnego w prawie rzymskim Inne przykłady powstania obowiązku alimentacyjnego w prawie rzymskim Wnioski...41 Rozdział II: Ewolucja zasad alimentacji w polskim prawie rodzinnym (Michał Chajda) Wstęp Charakter świadczenia alimentacyjnego Zasady rządzące stroną podmiotową stosunku alimentacyjnego Zasady rządzące wysokością i rodzajem świadczeń alimentacyjnych Wnioski Rozdział III: Prawo właściwe dla zobowiązań alimentacyjnych ujęcie kolizyjnoprawne (Katarzyna Anna Dadańska) Wstęp Źródła regulacji kolizyjnoprawnej zobowiązań alimentacyjnych...65

2 6 Spis treści 2.1. Źródła prawa międzynarodowego Prawo polskie Prawo Unii Europejskiej Prawo właściwe dla alimentów w świetle Protokołu haskiego z 23 listopada 2007 r Ogólna charakterystyka Protokołu haskiego z 2007 r Zakres statutu alimentacyjnego oraz zakres zastosowania Protokołu haskiego Wybór prawa Łączniki stosowane w razie braku wyboru prawa Alimenty w stosunkach między małżonkami Środki obrony dłużnika alimentacyjnego Wnioski Rozdział IV: Strony stosunku zobowiązaniowego zarys problematyki (Jakub M. Łukasiewicz) Wstęp Pojęcie stosunku prawnego zagadnienia ogólne Stosunek alimentacyjny jako stosunek konkretny i stosunek potencjalny Element podmiotu i strony stosunku alimentacyjnego potencjalnego i skonkretyzowanego Forma uczestnictwa w postępowaniu alimentacyjnym Wnioski Dział II Prawo publiczne Rozdział V: Prawo do świadczenia z funduszu alimentacyjnego (Tomasz Dąbrowski, Adam Orliński) Wstęp Wymogi przyznawania świadczeń z funduszu alimentacyjnego Osoby uprawnione Wiek osoby dziecka, kontynuacja nauki i niepełnosprawność Dochód Ustawowe wyłączenia prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego Wysokość świadczeń z funduszu alimentacyjnego...137

3 Spis treści 7 3. Zasady, tryb przyznawania i wypłacania świadczeń z funduszu alimentacyjnego Dokumenty wymagane do ustalenia prawa do świadczenia z funduszu alimentacyjnego Organ właściwy w sprawach z funduszu alimentacyjnego Ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego i ich wypłata Wstrzymanie wypłat świadczeń z funduszu alimentacyjnego Nienależne pobranie świadczeń Wnioski Rozdział VI: Odpowiednie stosowanie przepisów kodeksu postępowania administracyjnego w sprawach przyznawania i wypłacania świadczeń z funduszu alimentacyjnego (Agnieszka Skóra) Wstęp Znaczenie preambuły ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów Odpowiednie stosowanie prawa. Uwagi teoretyczne Krąg współuczestników w postępowaniu o przyznanie i wypłacanie świadczeń z funduszu alimentacyjnego (legitymacja dłużnika alimentacyjnego) Stosowanie przepisów art. 34 k.p.a. o ustanowieniu kuratora strony nieznanej z miejsca pobytu pełniącego obowiązki w postępowaniu administracyjnym Rozdział VII: Dyscyplinowanie dłużników alimentacyjnych (rozważania na tle dwóch wyroków Trybunału Konstytucyjnego dotyczących odbierania im prawa jazdy) (Marek Andrzejewski) Wstęp Konteksty sporu o postawę względem zjawiska niealimentacji O wyższości funkcji dyscyplinującej funduszu alimentacyjnego nad jego funkcją socjalną Odbieranie prawa jazdy Wnioski Rozdział VIII: Opodatkowanie alimentów (Ireneusz Nowak) Wstęp Powszechność opodatkowania w podatku dochodowym od osób fizycznych Alimenty jako przychód podatkowy...202

4 8 Spis treści 4. Zwolnienie podatkowe alimentów Zwolnienie podatkowe alimentów w praktyce Wyłączenie z opodatkowania świadczeń na zaspokojenie potrzeb rodziny Wnioski Dział III Prawo karne Rozdział IX: Problem karalności za przestępstwo niealimentacji (Michał Pietkiewicz) Wstęp Rys historyczny Cele i funkcje prawa karnego a przeciwdziałanie zjawisku niealimentacji Ustawowe znamiona przestępstwa niealimentacji ze szczególnym uwzględnieniem strony przedmiotowej Tryb ścigania Ustawowy i sądowy wymiar kary Wnioski Rozdział X: Przestępstwo niealimentacji a europejski nakaz aresztowania (Grzegorz Skrobotowicz) Wstęp Obowiązek alimentacyjny Przestępstwo niealimentacji Stosowanie europejskiego nakazu aresztowania w kontekście przestępstwa z art. 209 k.k Wnioski...270

5 Spis treści 9 Część II Realizacja uprawnień alimentacyjnych (zagadnienia proceduralne) Dział I Międzynarodowe postępowanie cywilne Rozdział XI: Dochodzenie roszczeń alimentacyjnych w stosunkach transgranicznych na podstawie Konwencji nowojorskiej z 1956 r. (Anna Dąbrowska) Wstęp Cel Konwencji nowojorskiej Wyznaczenie Organu przesyłającego i Organu przyjmującego Wymagane dokumenty do złożenia wniosku i ich przekazywanie Czynności Organu przyjmującego Wnioski Rozdział XII: Egzekucja alimentów z Anglii na podstawie przepisów prawa unijnego (Magdalena Aksamitowska-Kobos, Jakub M. Łukasiewicz) Wstęp Tryb dochodzenia alimentów od zobowiązanego przebywającego w Anglii Wniosek do organu centralnego w Polsce Przekazanie do angielskiego organu centralnego Rejestracja w sądzie magistrackim Uznanie orzeczenia tzw. exequatur Wydanie nakazu alimentacyjnego Egzekucja alimentów Otrzymanie czeków przez uprawnionego Wady i zalety rozporządzenia 4/2009 w zakresie egzekucji alimentów od zobowiązanego przebywającego w Anglii Wnioski Dział II Krajowe postępowanie cywilne Rozdział XIII: Roszczenia alimentacyjne i ułatwienia w ich dochodzeniu przed sądem (Joanna Studzińska)...307

6 10 Spis treści 1. Wstęp Natura roszczenia alimentacyjnego Ułatwienia proceduralne dla dochodzenia roszczeń alimentacyjnych w postępowaniu rozpoznawczym Dochodzenie roszczeń alimentacyjnych a zwolnienie od kosztów sądowych Wnioski Rozdział XIV: Pośmiertne ustalenie ojcostwa a obowiązek alimentacyjny (Iwona Ramus) Wstęp Legitymacja czynna Legitymacja bierna Kurator Ustanowienie kuratora Status kuratora Problem braku zgody strony na przeprowadzenie dowodu biologicznego Interwencja uboczna Pozycja procesowa Przypozwanie w kontekście przeprowadzenia dowodu biologicznego Uwagi de lege ferenda Dochodzenie roszczeń alimentacyjnych Roszczenia alimentacyjne wobec spadkobierców Regres alimentacyjny Wnioski Rozdział XV: Zasądzenie świadczeń alimentacyjnych z datą wsteczną (Agnieszka Skorupka) Wstęp Zasądzenie alimentów z datą wsteczną analiza orzecznictwa Wykładnia przepisu art k.r.o Charakter roszczenia regresowego Okres przedawnienia, zawieszenie i przerwanie biegu terminu przedawnienia roszczeń alimentacyjnych Uwagi procesowe na tle art k.r.o Wnioski...386

7 Spis treści 11 Rozdział XVI: Zakres świadczeń alimentacyjnych określonych w ugodzie sądowej i pozasądowej (Anna Urbańska-Łukaszewicz) Wstęp Zakres świadczeń alimentacyjnych Usprawiedliwione potrzeby uprawnionego Zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego Ugoda sądowa i pozasądowa Ugoda jako tytuł egzekucyjny Fikcyjne postępowania alimentacyjne Rola sądu podczas zawierania ugody Wnioski Rozdział XVII: Egzekucja świadczeń alimentacyjnych (Kinga Flaga- Gieruszyńska, Piotr Osowy) Wstęp Uprzywilejowana cecha świadczeń alimentacyjnych Odrębności egzekucji świadczeń alimentacyjnych Egzekucja świadczeń alimentacyjnych w aktach prawa międzynarodowego Wnioski Bibliografia Akty normatywne Teksty źródłowe Literatura Orzecznictwo Inne źródła Spis treści: Prawo alimentacyjne. Zagadnienia materialne (Tom II)...475