Wirtualizacja życia gospodarczego, aspekty prawne zawierania umów
|
|
- Robert Głowacki
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Agnieszka Malarewicz-Jakubów * Wirtualizacja życia gospodarczego, aspekty prawne zawierania umów Wstęp W rozwoju nowych technologii i społeczeństwa informacyjnego dostrzega się zarówno zagrożenia, jak i szanse. Postęp cywilizacyjny zmusza społeczeństwo do pogodzenia się z postępującą wirtualizacją codziennego życia. Praktycznie wszystkie aspekty realnego świata mają swój oddźwięk w wirtualnej przestrzeni. Postępująca wirtualizacja wszystkich dziedzin życia wiąże się także z rozwojem usieciowionej gospodarki. Internet podlega bardzo szybkiej komercjalizacji, która nabrała szczególnej dynamiki w drugiej połowie lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku. Komercjalizacja ta wynika przede wszystkim z tego, że Internet doskonale nadaje się do wielu gospodarczych zastosowań, daje również możliwość wszechstronnego rozwoju gospodarczego w szczególności jest on odpowiednim miejscem do prowadzenia promocji, reklamy czy zawierania umów [Stosio, 2002, s. 23]. Świadczenie usług drogą elektroniczną to nie tylko handel elektroniczny, ale też różnorodne usługi niekomercyjne. Celem artykułu jest wskazanie oraz analiza wybranych zagadnień dotyczących wirtualizacji życia gospodarczego, w szczególności związanych z jej rozwojem i zagrożeniami. 1. Wpływ wirtualizacji życia gospodarczego na zmiany w prawie Wirtualizacja życia gospodarczego, przyczyniła się do tworzenia szeregu nowych uregulowań prawnych dotyczących praktycznych mechanizmów, umożliwiających podejmowanie różnych działań związanych z zawieraniem transakcji drogą elektroniczną. Wirtualizacja życia gospodarczego, a przede wszystkim możliwość zawierania umów drogą internetową, a także prowadzenia działalności gospodarczej, jest ogromną szansą na dynamiczny rozwój gospodarki, ale w dalszym ciągu stwarza zagrożenia dla ochrony danych osobowych, dóbr osobistych, bezpieczeństwa obrotu gospodarczego. Wirtualizacja życia gospodarczego to szansa, zarówno małych przedsiębiorstw, jak i dużych korporacji i firm, na ich prężny rozwój ekonomiczny. Rozwój wirtualizacji życia gospodarczego na świecie, wymogi nowoczesnego obrotu prawnego związanego z coraz nowocześniejszymi narzędziami służącymi do dokonywania czynności prawnych drogą elektroniczną uwzględnia Ustawa modelowa w sprawie handlu elektronicznego - UNCITRAL 1. Ustawa ta to propozycja dla krajów członkowskich ONZ, może ona być włączana do * Dr hab., prof. UwB, Katedra Prawa Cywilnego, Zakład Prawa Handlowego, Wydział Prawa, UwB, kancelaria@malarewicz.com.pl 1 Ustawa Modelowa w sprawie handlu zagranicznego z dnia 16 grudnia 1996 r. Model Law on Electronic Commerce, UNCITRAL (1996) General Assembly Resolution 51/162,
2 438 Agnieszka Malarewicz - Jakubów wewnętrznych porządków prawnych w drodze inkorporacji. Ustawa stanowi wzorzec, dzięki któremu organy ustawodawcze mogą wprowadzić do wewnętrznych porządków prawnych ujednolicone unormowania dotyczące przesyłania i wymiany danych za pomocą Internetu. Kolejnym ważnym międzynarodowym, europejskim aktem prawnym jest Dyrektywa 2000/31/EC Parlamentu Europejskiego i Rady Europy w sprawie niektórych zagadnień prawnych związanych z usługami społeczeństwa informacyjnego, a przede wszystkim handlem elektronicznym na Wspólnym Rynku z dnia 8 czerwca 2000 r. 2 Dyrektywa ta odnosi się przede wszystkim do dziedzin związanych z elektronicznym handlem: określonych krajowych przepisów dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego, na wspólnym rynku, ustalenia siedziby dostawców usług, informacji handlowej reklamy i marketingu,, umów elektronicznych,, odpowiedzialności pośredników, zasad postępowania w sądowym i pozasądowym rozwiązywaniem sporów. Dyrektywa dotyczy umów mających za swój przedmiot tzw. usługi społeczeństwa informacyjnego, które zostały w niej zdefiniowane. Pojęcie to obejmuje wszelkie usługi, odpłatne i nie świadczone na odległość, bez równoczesnej obecności stron umowy, przy użyciu środków elektronicznych służących przetwarzaniu danych oraz przechowywaniu danych, na indywidualne żądanie usługobiorcy [ Barta, Markiewicz, 1999, s. 16]. Wirtualizacja życia gospodarczego, w tym rozwój handlu elektronicznego i obrotu elektronicznego ukształtował nowy obraz systemu prawa cywilnego w Polsce [Barta, Markiewicz, 2005, s. 10].Unormowania stosunków prawnych związanych z wykorzystaniem Internetu nie są uregulowane w jednym uniwersalnym akcie prawnym. Dyrektywa o handlu elektronicznym zobowiązała państwa członkowskie do jej implementacji W Polsce wyrazem tego jest Ustawa z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną. Równolegle, również w ramach implementacji dyrektywy 2000/31/WE Ustawą z dnia 14 lutego 2003 r. o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw, dokonano nowelizacji Kodeksu cywilnego. Ustawodawca do Kodeksu cywilnego włączył postanowienia dotyczące procedury zawierania umów w obrocie elektronicznym. Nowelizacja Kodeksu cywilnego z dnia 14 lutego 2003 r., stanowiła proces implementacji dyrektywy o handlu elektronicznym do polskiego porządku prawnego. Wynikiem jej dokonano zmian przepisów odnoszących się do zawierania umów oraz zmodyfikowano postanowienia regulujące tradycyjny obrót prawny w celu przystosowania ich do nowych warunków. Zmiany objęły przede wszystkimi takie zagadnienia, jak wprowadzenie elektronicznej formy czynności prawnej, wykładnia oświadczeń woli składanych drogą elektroniczną czy też moment związania stron ofertą złożoną w postaci elektronicznej. Należy mieć świadomość tego, że w transakcjach elektronicznych zastosowanie znajdują wszystkie z dotychczas wypracowanych sposobów zawierania umów, a więc tryb ofertowy, negocjacje, 2 Directive 2000/31/EC of the European Parliament and of the Council of 8 June 2000 on certain legal aspects of information society services, in particular electronic commerce, in the Internal Market (Directive on electronic commerce), Official Journal L 178, 17/07/2000 p
3 Wirtualizacja życia gospodarczego, aspekty prawne zawierania umów 439 aukcje i przetarg. Oświadczenie woli złożone na nośniku elektronicznym nie różni się, co do skutków prawnych jakie wywołuje, od oświadczeń woli składanych za pomocą dotychczasowych, tradycyjnych środków przekazu [Dubis, 2005, s. 23]. Wirtualizacja życia gospodarczego przyczyniła się do potrzeby dostosowania przez ustawodawcę do zmienionych warunków gospodarczych podstawowego pojęcia cywilistycznego umowy. Natomiast, rozwój elektronicznych form kontaktowania się przyczynił się do marginalizacji bezpośredniego kontaktu pomiędzy kontrahentami. Stało się możliwym zawarcie umowy bez udziału kontrahentów przy wykorzystaniu elektronicznych środków komunikacji. Zaobserwować można postęp procesu marginalizacji znaczenia umowy postrzeganej jako papierowy dokument będący owocem negocjacji stron. Czynność prawna dokonywana przy wykorzystaniu nowoczesnych technologii ogranicza się do przesłania przez kontrahenta oświadczenia woli zawierającego komunikat, iż akceptuje on warunki umowy określone we wzorcach umownych [Por. Mroczek, 2004, s. 13]. Taka forma zawierania umów powszechnie stosowana jest na przykład przez instytucje bankowe, ubezpieczeniowe czy telekomunikacyjne. Kodeks cywilny w kontekście obrotu gospodarczego elektronicznego unormował również ważne następujące zagadnienia: chwilę złożenia oświadczenia woli w postaci elektronicznej (art kc), procedurę zawierania umów on-line (art kc), miejsce zawarcia umowy w sytuacji, gdy oferta została złożona w postaci elektronicznej (art kc), sposób inkorporowania wzorca umownego w postaci elektronicznej (art kc) [Konarski, 2004, s. 22]. Zarówno dla przedsiębiorców, jak i dla konsumentów dużą zaletą jest obniżenie, w stosunku do obrotu tradycyjnego, kosztów transakcji zawieranych z wykorzystaniem sieci elektronicznej. Handel elektroniczny jest szansą dla konsumentów, którzy, dzięki pokonaniu ograniczeń związanych między innymi z odległością i granicami państwowymi, uzyskują wygodny dostęp do całej gamy towarów i usług [Barta, Markiewicz, 2002, s. 65]. Rozwój nowych technologii wiąże się także z zagrożeniami. Zawieranie umów drogą elektroniczną, pomimo stworzenia potrzebnych do tego mechanizmów prawnych niesie za sobą pewne niebezpieczeństwa. Dynamiczny postęp w zakresie technologii informacyjnych i komunikacyjnych wymaga szybkich oraz uniwersalnych (neutralnych pod względem technologicznym), działań legislacyjnych. Na rynku wewnętrznym Unii Europejskiej rozwój usług społeczeństwa informacyjnego jest hamowany przez wiele czynników. Komisja Europejska wymienia wśród nich w szczególności właśnie bariery prawne związane z różnicami pomiędzy ustawodawstwem poszczególnych krajów członkowskich oraz z brakiem jasności co do zasadności i zakresu stosowania przepisów krajowych i wspólnotowych wypracowanych na potrzeby usług tradycyjnych do usług społeczeństwa informacyjnego [Wróbel, nr 16, s. 3].
4 440 Agnieszka Malarewicz - Jakubów 2. Elektroniczne oświadczenie woli i zagrożenia z nim związane Jednym z podstawowych pojęć odnoszących się do wirtualizacji życia gospodarczego i związanym z nim zawieraniem umów drogą elektroniczną jest pojęcie elektronicznego oświadczenia woli. Zgodnie z treścią art. 60 kc wola osoby dokonującej czynności prawnej może być wyrażona przez każde zachowanie się tej osoby, które ujawnia jej wolę w sposób dostateczny, w tym również przez ujawnienie tej woli w postaci elektronicznej. Nie budzi więc wątpliwości dopuszczalność składania oświadczeń woli przy użyciu techniki komputerowej, w tym i Internetu. Oświadczenia te mają moc prawną, jeśli tylko ujawniają dostatecznie wolę osoby je składającej. Polskie prawo cywilne dopuszcza dużą swobodę składania oświadczeń woli w postaci elektronicznej. Z tego też względu wystarczające jest przekazanie treści oświadczenia woli, na przykład za pomocą poczty elektronicznej, w formie pozwalającej na jej odczytanie przez adresata. Wysłanie oświadczenia woli w takiej właśnie formie spełnia wymóg dostatecznego ujawnienia woli w rozumieniu art. 60 k.c. Dla skutecznego złożenia oświadczenia woli w postaci elektronicznej nie jest wymagane zapisanie tych danych w systemie informatycznym adresata. Musi mieć on jednak możliwość zapoznania się z jego treścią. Takie oświadczenie jest złożone innej osobie z chwilą, gdy wprowadzono je do środka komunikacji elektronicznej w taki sposób, by osoba ta mogła zapoznać się z jego treścią. Z tego powodu warto podkreślić, że samo wprowadzenie oświadczenia do systemu komunikacji elektronicznej jest niewystarczające, musi bowiem jeszcze uwzględniać możliwość odbioru jego treści przez adresata. Zatem, o ile omawiane oświadczenie w postaci elektronicznej jest prawnie dopuszczalną formą wyrażenia woli, o tyle uznanie, że istocie rzeczywiście doszło do jego złożenia, będzie uzależnione od możliwości przypisania tego konkretnemu podmiotowi oraz woli wywołania określonych skutków prawnych. Nieskuteczne przesłanie oświadczenia z powodu braku dostępu do sieci, czy wadliwego jej działania powoduje, że nie zostaje ono złożone. Problem może powstać w sytuacji, gdy dochodzi do sprzeczności między przejawem woli a rzeczywistym powzięciem woli przez osobę je składającą. Jest to szczególnie ważne zagadnienie w sytuacji oświadczeń woli składanych w Internecie. W przypadku komunikowania się na odległość wzrasta niebezpieczeństwo złożenia oświadczenia w sposób niezamierzony. Do takich sytuacji może dojść przy bezpośrednim udziale człowieka - przypadkowe naciśnięcie klawisza skutkujące zawarciem umowy on-line - jak i oświadczeń składanych w sposób automatyczny - wadliwe działanie oprogramowania obsługującego na przykład system sprzedaży. W powyższych przypadkach, stwierdzić należy, że decydujące znaczenie ma przejaw woli, więc oświadczenia woli są skuteczne. Jedynie osoby je składające mogą uchylić się od ich skutków. W takich sytuacjach należy odnosić się do przepisów zawartych w kodeksie cywilnym dotyczących wad oświadczeń woli złożonych pod wpływem błędu.
5 Wirtualizacja życia gospodarczego, aspekty prawne zawierania umów 441 Zgodnie z treścią art kc dla zachowania formy pisemnej czynności prawnej wystarczy złożenie własnoręcznego podpisu na dokumencie obejmującym treść oświadczenia woli. Celem przedmiotowego unormowania jest zwiększenie pewności obrotu poprzez nałożenie na strony dokonujące czynności prawej pewnego rygoryzmu formalnego, którego nieprzestrzeganie może grozić utratą lub znaczącym utrudnieniem możliwości dochodzenia ochrony praw zapewnianej przez państwo, jako swoistego gwaranta egzekwowalności zobowiązań ciążących na uczestnikach tegoż obrotu [Bieniek, 2001, s. 264]. Natomiast w myśl art kc oświadczenie woli złożone w postaci elektronicznej opatrzone bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu jest równoważne z oświadczeniem woli złożonym w formie pisemnej. Pojęcie bezpiecznego podpisu elektronicznego weryfikowanego przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu wprowadzone zostało ustawą z dnia 18 września 2001 r. o podpisie elektronicznym. 3. Podpis elektroniczny i zagrożenia z nim związane Zawarta w Kodeksie cywilnym formuła podpisu elektronicznego powiązana została z konkretną technologią, co należy uznać za jej najpoważniejszą wadę, ponieważ prawo powinno pozostawać neutralne technologicznie. Uczestnicy obrotu gospodarczego nie powinni być przymuszani do stosowania określonych, narzuconych im rozwiązań technicznych. Technologie określane mianem nowoczesnych obecnie bardzo szybko zastępowane są przez rozwiązania jeszcze bardziej nowoczesne, toteż powiązanie konstrukcji prawnych o tak fundamentalnym dla obrotu cywilnego znaczeniu z konkretnymi technologiami może powodować hamowanie rozwoju rynku [Gołaczyński, s. 28]. Podpis elektroniczny (e-podpis) to zbiór technik, które mają na celu weryfikację autentyczności dokumentu oraz osoby, która dany dokument podpisała. Posługiwanie się dokumentami z podpisem elektronicznym przyspiesza przepływ informacji, wspomaga działania cywilno-prawne, a także zmniejsza koszty działalności gospodarczej przedsiębiorstwa. Obecnie w ofercie większości producentów systemów informatycznych zarządzania znajduje się możliwość korzystania z podpisu elektronicznego. Do złożenia podpisu elektronicznego na dokumencie, niezbędny jest zestaw, składający się z karty kryptograficznej, certyfikatu kwalifikowanego, czytnika kart kryptograficznych, oprogramowania służącego do składania podpisu elektronicznego [Kraska, 2008]. Podpis elektroniczny ze względu na skutki, jakie wywołuje można podzielić na: podpis elektroniczny bezpieczny i podpisy niebezpieczne. Definicje ustawowe użytych w ustawie wyrażeń zostały zamieszczone w art. 3 PodpElektrU. Ustawodawca dookreślił w punkcie 1 i 2 pojęcia podpisu elektronicznego i bezpiecznego podpisu elektronicznego. A zatem, podpisem elektronicznym są dane w postaci elektronicznej, które wraz z innymi danymi, do których zostały dołączone, lub z którymi są logicznie powiązane, służą do identyfikacji osoby składającej podpis elektroniczny. Natomiast, składającym podpis jest zgodnie z definicją zawartą
6 442 Agnieszka Malarewicz - Jakubów w art. 3 pkt 3 PodpElektrU osoba fizyczna, posiadająca urządzenie do składania podpisu elektronicznego, która działa w imieniu własnym albo imieniu innej osoby fizycznej, prawnej albo jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej. Aby podpis ten uzyskał status podpisu bezpiecznego musi być przyporządkowany wyłącznie do osoby go składającej i złożony za pomocą podlegających wyłącznej kontroli tej osoby bezpiecznych urządzeń i danych służących do składania podpisu elektronicznego, jak również powiązany z danymi, do których został dołączony, w taki sposób, aby jakakolwiek późniejsza zmiana tych danych była rozpoznawalna [Gołaczyński, 2004, s. 48]. Z punktu widzenia skutków prawnych składania zarówno podpisu elektronicznego, jak i bezpiecznego podpisu elektronicznego, w szczególności zdolności wywoływania skutków równoważnych skutkom formy pisemnej zwykłej przez bezpieczny podpis elektroniczny, wymogi, jakie musi spełniać elektroniczna sygnatura, aby stać się równoważną w skutkach z formą pisemną, znalazły się w art. 5 PodpElektrU, zgodnie z jego brzmieniem, tylko bezpieczny podpis elektroniczny weryfikowany przy pomocy kwalifikowanego certyfikatu, złożony w okresie jego ważności, jest zdolny wywołać w stosunku do danych, do których został dołączony, skutki równoważne skutkom dokumentów opatrzonych podpisem własnoręcznym. Rozwój certyfikowanego e-podpisu oraz e- faktury jako narzędzi gwarantujących bezpieczeństwo przepływu informacji drogą elektroniczną wspomagany jest ustawą z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji. W celu potwierdzenia wiarygodności i bezpieczeństwa elektronicznej wymiany danych podczas transakcji sieciowych coraz więcej przedsiębiorców przystępuje do tzw. certyfikacji. Przyznanie certyfikatu przez odpowiednią jednostkę certyfikującą staje się ważnym czynnikiem podnoszącym konkurencyjność, szczególnie małych i średnich przedsiębiorstw. Wirtualizacja życia gospodarczego niesie też za sobą zagrożenia związane z ochroną dóbr osobistych osób w niej uczestniczących. Zawieranie umów poprzez Internet charakteryzuje się przede wszystkim brakiem jednoczesnej obecności stron. Strony dokonują czynności przedkontraktowych, a także zawierają samą umowę z wykorzystaniem sieci internetowej, w wyniku czego nie występuje bezpośredni kontakt ani pomiędzy nimi, ani z przedmiotem umowy [Litwiński, 2005, s. 246]. W związku z powyższym powszechnie przyjmuje się, że w umowach, których jedną ze stron jest przedsiębiorca, a drugą konsument, istnieje nierównorzędność stron, co sprawia, że ten drugi powinien być szczególnie chroniony prawnie. Przedsiębiorca, jest silniejszy zarówno pod względem ekonomicznym, jak i organizacyjnym. Korzystanie przez konsumenta z rynku w sposób rozproszony i zindywidualizowany, pod względem zarówno podmiotowym, jak i przedmiotowym, wpływa na ograniczenie jego wiedzy na temat przysługujących mu praw. Konsumencka asymetria informacyjna powoduje, że podmiot ten jest podatny na wpadanie w pułapki sprzedaży na odległość, przed którymi prawo powinno go chronić. Natomiast dobrze poinformowany konsument zostaje włączony w mechanizm kształtowania odpowiednich postaw czynnych uczestników obrotu [Tak: Łętowska, 2004, s. 126].
7 Wirtualizacja życia gospodarczego, aspekty prawne zawierania umów Wirtualne wiadomości niepożądane: spam i problem naruszenia dóbr osobistych Status jednostki w społeczeństwie coraz bardziej jest determinowany poprzez kryteria dostępu do informacji i możliwości jej kontrolowania. Rozwój wirtualizacji życia gospodarczego, zwiększanie się liczby transakcji zawieranych w obrocie elektronicznym proporcjonalnie przekłada się na coraz większe nasilenie działań marketingowych prowadzonych w Internecie, a co z tym idzie na coraz większą potrzebę zapewnienia ochrony usługobiorcom usług świadczonych drogą elektroniczną, a przede wszystkim konsumentom. Pojawiło się zjawisko korespondencji elektronicznej dla celów komercyjnych, którą stanowi nie zamawiana korespondencja poczty elektronicznej powszechnie określanej jako spam. Uzasadnieniem ochrony przed niezamawianą korespondencją elektroniczną jest poszanowanie prywatności odbiorcy korespondencji, a co za tym idzie ochrona jego dóbr osobistych. Praktyki spammingowe, stosowane do szeroko pojętych działań handlowych, wykorzystywane są w szerokim zakresie. Przedsiębiorstwa, których działalność gospodarcza nie była związana ze środowiskiem wirtualnym, stały się widoczne w sieci, wykorzystując ją jako narzędzie komunikacji, w tym również komunikacji z klientem [Kasprzycki, 2005, s. 16]. Zagrożenia związane z problematyką naruszenia dóbr osobistych w Internecie, są w szczególności związane z naruszeniem sfery prywatności. Przykładowo można tu wskazać dobro osobiste, jakim jest tajemnica korespondencji. Ponadto należy wskazać takie dobra osobiste odbiorców, które mogą zostać naruszone w wyniku praktyk spammingu jak: wolność, cześć, wizerunek, czy dobre imię. Przesyłanie spamu może naruszać m.in. szeroko rozumianą wolność odbiorcy (prawo do ochrony przez wszelkimi niedozwolonymi naciskami). Wśród skutków spammingu odczuwalnych przez użytkowników Internetu wymienić należy między innymi: uniemożliwienie komunikacji elektronicznej, utrudnienie funkcjonowania osoby prawnej przez zablokowanie jej systemów informatycznych, naruszenie jej dobrego imienia, reputacji czy też renomy poprzez użycie tych systemów do przesyłania spamu, naruszenie prywatności, zdrowia psychicznego i kradzież tożsamości sieciowej [Tak: Drewniak, 2007, s. 25]; [Waglowski, 2005, s. 66]. Na gruncie prawa polskiego regulacje dotyczące spamu zawarte są w ustawie z dnia 18 lipca 2002 roku o świadczeniu usług drogą elektroniczną. Artykuł 2 ust. 2 tejże ustawy definiuje informację handlową jako każdą informację przeznaczoną bezpośrednio lub pośrednio do promowania towarów, usług lub wizerunku przedsiębiorcy lub osoby wykonującej zawód, której prawo do wykonywania zawodu jest uzależnione od spełnienia wymagań określonych w odrębnych ustawach, z wyłączeniem informacji umożliwiającej porozumiewanie się za pomocą środków komunikacji elektronicznej z określoną osobą oraz informacji o towarach i usługach niesłużącej osiągnięciu efektu handlowego pożądanego przez podmiot, który zleca jej rozpowszechnianie, w szczególności bez wynagrodzenia lub innych korzyści od
8 444 Agnieszka Malarewicz - Jakubów producentów, sprzedawców i świadczących usługi3. Dochodzenie ochrony dóbr osobistych w związku z działalnością związaną ze spamingiem jest trudne, przede wszystkim ze względu na trudności dowodowe, bowiem ciężar udowodnienia ciąży w takiej sytuacji na poszkodowanym, ponieważ to on wywodzi skutki prawne z naruszenia jego dobra osobistego. W sytuacji anonimowości Internetu istnieje też problem wskazania bezprawnie działającego użytkownika końcowego czy dostawcy usług. Problem stanowić może także powoływanie się przez dostawców usług na znikomość doznanej przez odbiorcę szkody. Z zawieraniem umów za pośrednictwem Internetu często wiążą się zagrożenia dla konsumentów. Przykładowo można tu wskazać sytuację, gdy konsument dokonał zamówienia towaru w sposób nie przemyślany, ponieważ nie miał on możliwości na bliższe zapoznanie się z towarem. Istnieją w Internecie witryny, których działalność polega na wyłudzaniu pieniędzy od kontrahentów. Można wskazać tu również na niebezpieczeństwo wykorzystywania danych osobowych do celów innych niż do zawarcia i wykonania umowy z kontrahentem. Pojawiają się też nadużycia związane z wejściem w posiadanie numeru karty kredytowej konsumenta przez osoby trzecie oraz informacje wprowadzające celowo w błąd konsumentów, mające na celu wyłudzenie informacji dotyczących kont bankowych, numerów PIN-u itp. Zakończenie Wirtualizacja życia gospodarczego postępuje, staje się coraz bardziej powszechniejsza, zarówno w sferze osób prywatnych, jak i podmiotów prowadzących działalność gospodarczą. Stosunki prawne zawierane przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej opierają się na odpowiednich aktach prawnych. Z drugiej strony akty te podlegają i będą podlegać ciągłej ewolucji, ponieważ prawodawstwo stara się nadążyć za zmieniającą się w bardzo szybkim tempie rzeczywistością. Postępująca wirtualizacja życia gospodarczego stawia przed ustawodawcą nowe wyzwania na polu dostosowywania prawa do zmieniającej się rzeczywistości. W związku z tym pojawiają się też nowe regulacje, nowe pojęcia mające na celu rozwiązanie problemów wynikających z zawierania transakcji elektronicznych. Zarówno zawieranie umów drogą elektroniczną, pomimo ogromnej dzisiaj powszechności, wciąż nie zostało uregulowane w wystarczająco bezpiecznym stopniu. W dalszym ciągu wiąże się ono z zagrożeniami mogącymi wystąpić zarówno ze strony kontrahentów, jak i z przyczyn niezależnych od nich, a należących do przyczyn technologicznych. Kwestie zapewnienia poczucia bezpieczeństwa kontrahentom uczestniczącym w trans- 3 Patrz: P. Waglowski, Informacja handlowa. Wstęp do problematyki, dostępny na: [ z dn r.] oraz P. Waglowski, Spam w formie niezamówionej informacji handlowej, dostępny na [ /skrypt/spam-delikt-nieuczciwej-konkurencji, z dn r.].
9 Wirtualizacja życia gospodarczego, aspekty prawne zawierania umów 445 akcjach elektronicznych jest kluczowym zadaniem dla ustawodawstw na całym świecie. Literatura 1. Barta J., Markiewicz R., (1999), Dyrektywa o handlu zagranicznym. Sieć jako siatka na zakupy, Rzeczpospolita, nr Barta J., Markiewicz R., (2002) Świadczenie usług drogą elektroniczną nowa rzeczywistość dla prawników, Rzeczpospolita, nr Barta J., Markiewicz R.,(2005) Wstęp, w: Handel elektroniczny. Problemy prawne, Kraków. 4. Bieniek G., (2001), Komentarz do Kodeksu Cywilnego. Księga pierwsza, Warszawa. 5. Drewniak P., (2007) Wybrane problemy regulacji antyspamowych w Polsce, PME, dodatek do MoP, nr Dubis W., (2005), Elektroniczne oświadczenia woli, w: Umowy elektroniczne w obrocie gospodarczym, red. J. Gołaczyński, Warszawa 7. Gołaczyński J., (2005), Umowy elektroniczne w obrocie gospodarczym, Warszawa z dn r z dn r. 10. J.Gołaczyński, (2005) Aktualizacja prawa cywilnego w kontekście rozwoju bankowości wirtualnej, w: Prawo Mediów Elektronicznych nr 3, Wrocław. 11. Kasprzycki D., (2005), Spam, czyli niezamawiana komercyjna poczta elektroniczna. Zagadnienia cywilnoprawne, w: Prace Instytutu Prawa Własności Intelektualnej UJ, zeszyt 91, Kraków. 12. Kasprzycki D.,(2005), Handel elektroniczny. Etap przedofertowy w: J. Barta, R. Markiewicz (red.) Handel elektroniczny. Prawne aspekty, Warszawa. 13. Konarski X., (2004), Komentarz do ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną, Warszawa. 14. Kraska M., (2008), Elektroniczna gospodarka w Polsce, Raport 2007, Poznań. 15. Litwiński P., (2005), Ochrona konsumentów w umowach zawieranych na odległość, w: Handel elektroniczny. Problemy prawne, red. J. Barta, R. Markiewicz, Kraków. 16. Łętowska E., (2004), Europejskie prawo umów konsumenckich, Warszawa. 17. Stosio A., (2002),Umowy zawierane przez Internet, Warszawa. 18. Ustawa z dnia 14 lutego 2003 r. o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw,dz. U z 2003 r., nr 49, poz Ustawa z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji, Dz.U z 2005, nr 64, poz Ustawa z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną, Dz. U z 2002 r., nr 144, poz z późn. zm.
10 446 Agnieszka Malarewicz - Jakubów 21. Ustawa z dnia 18 lipca 2002 roku o świadczeniu usług drogą elektroniczną, Dz. U. z 2002 r., Nr 144, poz.1204 z późn. zm. 22. Ustawa z dnia 18 września 2001 r. o podpisie elektronicznym, Dz. U. z 2001, nr 130, poz Waglowski P., (2005), Prawo w sieci. Zarys regulacji Internetu, Warszawa. 24. Wróbel I. (2008), Instytucjonalno-prawny aspekt promowania handlu elektronicznego w ramach rynku wewnętrznego Unii Europejskiej, PME, dodatek do MoP, nr 16. Streszczenie Wirtualizacja życia gospodarczego i postęp technologiczny przyczynia się do tworzenia szeregu nowych uregulowań prawnych, do tworzenia słownika specyficznych pojęć związanych z technologią elektroniczną. Do kodeksu cywilnego włączone zostały postanowienia dotyczące procedury zawierania umów w obrocie elektronicznym. Przykładowo można wskazać na unormowania dotyczące złożenia oświadczenia woli w postaci elektronicznej, procedurę zawierania umów on-line, miejsce zawarcia umowy w sytuacji, gdy oferta została złożona w postaci elektronicznej, sposób inkorporowania wzorca umownego w postaci elektronicznej. Wirtualizacja życia gospodarczego to przede wszystkim postęp, rozwój i ogromna szansa na rozwój gospodarki światowej, ale również zagrożenia związane z szeroko pojętą ochroną dóbr osobistych osób w niej uczestniczących, a także zagrożenia związane z technologią urządzeń elektronicznych. Słowa kluczowe umowa, podpis elektroniczny, oświadczenie woli Virtualization of commercial life, legal aspects of dealing contracts (Summary) Virtualization of economic life and technological progress contributes to the creation of several new regulations, a dictionary of specific terms relating connected with the electronic technology. The provision of contracting procedures in electronic trading had been incorporated to the Civil Code. For example, one can indicate the regulations concerning the declaration of will in electronic form, the procedure for conclusion of agreements on-line, place of conclusion contract in the situation, where the tender was submitted in electronic form, a method of incorporating the standard contractual in electronic form. Virtualization of economic life first of all is the progress, development and great potential for the development of world economy, but also the risk of danger connected with the widely implied protection of personal rights involved in it, the risk of danger connected with the technology of electronic devices. Key Words virtual agreement, electronic signatur
Autorzy: Mariusz Chudzik, Aneta Frań, Agnieszka Grzywacz, Krzysztof Horus, Marcin Spyra
PRAWO HANDLU ELEKTRONICZNEGO Autorzy: Mariusz Chudzik, Aneta Frań, Agnieszka Grzywacz, Krzysztof Horus, Marcin Spyra Rozdział I OŚWIADCZENIE WOLI W POSTACI ELEKTRONICZNEJ I PODPIS ELEKTRONICZNY 1. 2. Złożenie
Bardziej szczegółowoDamian Klimas Szostek Bar i Partnerzy Kancelaria Prawna
Damian Klimas Szostek Bar i Partnerzy Kancelaria Prawna damian.klimas@szostek-bar.pl 661-175-046 Wejście w życie Rozporządzenia eidas 1 lipca 2016 r. Cele Ułatwienie transgranicznego korzystania z usług
Bardziej szczegółowoNewsletter FORMA DOKUMENTOWA I ELEKTRONICZNA ZMIANY W PRAWIE CYWILNYM WRZESIEŃ Forma dokumentowa
Newsletter WRZESIEŃ 2016 FORMA DOKUMENTOWA I ELEKTRONICZNA ZMIANY W PRAWIE CYWILNYM Ustawa z dnia 10 lipca 2015 roku o zmianie ustawy Kodeks cywilny, ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych
Bardziej szczegółowoREGULAMIN ŚWIADCZENIA USŁUG DROGĄ ELEKTRONICZNĄ SERWISU ŁATWA RATKA
REGULAMIN ŚWIADCZENIA USŁUG DROGĄ ELEKTRONICZNĄ SERWISU ŁATWA RATKA 1 [Postanowienia wstępne] 1. Niniejszy Regulamin korzystania z serwisu internetowego Łatwa Ratka dostępnego pod domeną (http://www.latwaratka.pl),
Bardziej szczegółowoOCHRONA PRZED SPAMEM
OCHRONA PRZED SPAMEM USTAWA O ŚWIADCZENIU USŁUG DROGĄ ELEKTRONICZNĄ Podstawowe instrumenty ochrony przed spamem określone zostały w ustawie z 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz. U. 2016,
Bardziej szczegółowoREGULAMIN ŚWIADCZENIA USŁUG DROGĄ ELEKTRONICZNĄ
REGULAMIN ŚWIADCZENIA USŁUG DROGĄ ELEKTRONICZNĄ www.samsaratattoo.pl 1 POSTANOWIENIA OGÓLNE 1. Na podstawie art. 8 ust. 1 Ustawy z dnia 18 lipca 2002 roku o świadczeniu usług drogą elektroniczną, Operator
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wykaz skrótów... 11. Wprowadzenie... 15
Spis treści Wykaz skrótów... 11 Wprowadzenie... 15 Rozdział pierwszy Wprowadzenie do problematyki handlu elektronicznego... 21 1. Wpływ Internetu na tworzenie prawa handlu elektronicznego... 21 1.1. Światowa
Bardziej szczegółowoOchrony danych osobowych w Chinach, ostatni rozwój prawodawstwa 2015-11-22 02:10:17
Ochrony danych osobowych w Chinach, ostatni rozwój prawodawstwa 2015-11-22 02:10:17 2 Chiny są obecnie jednym z niewielu krajów w tej części globu nie posiadających kompleksowego ustawodawstwa regulującego
Bardziej szczegółowoElektroniczna forma czynności prawnych
Elektroniczna forma czynności prawnych prof. dr hab. Jacek Gołączyński CBKE, Instytut Prawa Cywilnego i Prywatnego Międzynarodowego Uniwersytet Wrocławski We współczesnym świecie coraz większą rolę odgrywają
Bardziej szczegółowoKANCELARIA ADWOKACKA ANNA ZUBKOWSKA-ROJSZCZAK
Strona 1 z 5 Regulamin świadczenia usług drogą elektroniczną z dnia 23 grudnia 2014 r. Rozdział 1 Postanowienia ogólne 1 Usługodawca Usługodawcą w rozumieniu ustawy o świadczeniu usług drogą elektronicznych
Bardziej szczegółowoPrawne aspekty prowadzenia strony internetowej
Prawne aspekty prowadzenia strony internetowej Piotr Waglowski UNIA EUROPEJSKA EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU REGIONALNEGO Autor: Piotr Waglowski Wydawca: Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) ul.
Bardziej szczegółowo1 Definicje. 1. Użyte w niniejszym regulaminie określenia posiadają następujące znaczenie:
Regulamin Usługi Systemu lokalizacji GSP AlfaTRACK 1 Definicje 1. Użyte w niniejszym regulaminie określenia posiadają następujące znaczenie: Regulamin niniejszy regulamin. Użytkownik jest nim osoba, która
Bardziej szczegółowoOpinia prawna ZAWIERANIE UMÓW O ZATRUDNIENIE Z WYKORZYSTANIEM PLATFORMY AUTENTI MARZEC Opracowano na zlecenie Autenti sp. z o. o.
Opinia prawna ZAWIERANIE UMÓW O ZATRUDNIENIE Z WYKORZYSTANIEM PLATFORMY AUTENTI Opracowano na zlecenie Autenti sp. z o. o. Przedmiotem niniejszej opinii jest ocena możliwości i skuteczności zawierania
Bardziej szczegółowoREGULAMIN SKLEPU INTERNETOWEGO z dnia 11 lutego 2017
REGULAMIN SKLEPU INTERNETOWEGO www.medikononline.pl z dnia 11 lutego 2017 Celem sklepu internetowego jest umożliwienie dostępu do szybkich i zgodnych z aktualnym stanem faktycznym informacji na temat udzielania
Bardziej szczegółowoREGULAMIN SKLEPU INTERNETOWEGO I. Definicje
REGULAMIN SKLEPU INTERNETOWEGO I. Definicje Użyte w Regulaminie pojęcia oznaczają: 1. Klient osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nie będącą osobą prawną, której przepisy szczególne
Bardziej szczegółowoREGULAMIN STRONY
www.placunibiura.pl REGULAMIN STRONY WWW.PLACUNIIBIURA.PL I. Definicje 1. Serwis usługa świadczona drogą elektroniczną umożliwiająca Użytkownikom przeglądanie treści publikowanych na Stronie oraz korzystanie
Bardziej szczegółowoAdministracja, także przy dokonywaniu czynności zamówień publicznych, nie powinna odbiegać od standardów funkcjonowania i komunikowania się.
Liberalizacja elektronicznej formy oświadczenia woli w zamówieniach publicznych wnioski de lege la Administracja, także przy dokonywaniu czynności zamówień publicznych, nie powinna odbiegać od standardów
Bardziej szczegółowoForma pisemna z datą pewną a forma elektroniczna z datą pewną
Forma pisemna z datą pewną a forma elektroniczna z datą pewną Joanna Jóźwina Uwagi wstępne W obecnych czasach coraz większą rolę odgrywają media telekomunikacyjne, coraz szybciej rozwija się handel elektroniczny
Bardziej szczegółowoMICHALPASTERSKI.PL REGULAMIN ŚWIADCZENIA USŁUG DROGĄ ELEKTRONICZNĄ. Spis treści
Poznań, 6 listopada 2015 roku. MICHALPASTERSKI.PL REGULAMIN ŚWIADCZENIA USŁUG DROGĄ ELEKTRONICZNĄ Spis treści 1. Definicje i akty prawne... 1 2. Postanowienia ogólne... 2 3. Prawa autorskie... 3 4. Polityka
Bardziej szczegółowoOBOWIĄZKI INFORMACYJNE
Transformacje Prawa Prywatnego 4/2010 ISSN 1641 1609 OBOWIĄZKI INFORMACYJNE PROJEKT Tytuł: Obowiązki informacyjne Rozdział I. Obowiązki informacyjne przed dokonaniem czynności prawnej Art. 1. Obowiązek
Bardziej szczegółowoREGULAMIN ŚWIADCZENIA USŁUG DROGĄ ELEKTRONICZNĄ
REGULAMIN ŚWIADCZENIA USŁUG DROGĄ ELEKTRONICZNĄ Spis treści: Definicje Dane kontaktowe HP Formularz kontaktowy Formularz reklamacyjny Przeglądanie Wyszukiwanie zawartości Zakaz treści bezprawnych Tryb
Bardziej szczegółowoREGULAMIN SKLEPU INTERNETOWEGO treecolors.pl
REGULAMIN SKLEPU INTERNETOWEGO treecolors.pl z dnia 19.09.2018 I. Definicje Użyte w Regulaminie pojęcia oznaczają: 1. Dostawca Tree Colors Magdalena Galon- Iwanowicz, z siedzibą przy ul. Łąkowej 13, 61-160
Bardziej szczegółowoKancelaria Prawna Cieśla & Cieśla. Podpis elektroniczny - kiedy oświadczenie woli wyrażone w formie elektronicznej wywołuje skutki prawne?
Kancelaria Prawna Cieśla & Cieśla Podpis elektroniczny - kiedy oświadczenie woli wyrażone w formie elektronicznej wywołuje skutki prawne? Istota podpisu dokumentu W relacjach społecznych między podmiotami
Bardziej szczegółowoRegulamin sklepu internetowego
Regulamin sklepu internetowego 1. Postanowienia wstępne 1.1. Niniejszy regulamin skierowany jest do Konsumentów i określa zasady i tryb zawierania z konsumentem umowy sprzedaży na odległość za pośrednictwem
Bardziej szczegółowoWniosek ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY
KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 3.1.2011 KOM(2010) 791 wersja ostateczna 2011/0001 (COD) Wniosek ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY zmieniające rozporządzenie (WE) nr 2006/2004 w sprawie
Bardziej szczegółowoREGULAMIN SKLEPU INTERNETOWEGO.
REGULAMIN SKLEPU INTERNETOWEGO http://klockowo.pl Rozdział 1 Postanowienia ogólne 1 1. Sklep internetowy dostępny pod adresem elektronicznym http://klockowo.pl prowadzony jest przez Włodzimierz Stroiński
Bardziej szczegółowoMaciej Kawecki Barta Litwiński Kancelaria Radców Prawnych i Adwokatów, Kraków
2012 Tworzenie skutecznych prawnie dokumentów związanych z działalnością w Internecie. Inne Maciej Kawecki Barta Litwiński Kancelaria Radców Prawnych i Adwokatów, Kraków E-usługa od planu do realizacji
Bardziej szczegółowoWyzwania prawne nowoczesnego e-commerce - w UE i poza UE
Wyzwania prawne nowoczesnego e-commerce - w UE i poza UE Rafał Malujda radca prawny, LL.M. (Rostock) Projekt Enterprise Europe Network Central Poland jest współfinansowany przez Komisję Europejską ze środków
Bardziej szczegółowoRegulamin świadczenia usług drogą elektroniczną
Regulamin świadczenia usług drogą elektroniczną 1. Postanowienia ogólne 1. Niniejszy regulamin stosuje się do usług świadczonych drogą elektroniczną za pośrednictwem Strony internetowej oraz Sklepu internetowego
Bardziej szczegółowoOPINIA KRAJOWEJ RADY SĄDOWNICTWA z dnia 8 listopada 2013 r. w przedmiocie projektu ustawy o prawach konsumenta
OPINIA KRAJOWEJ RADY SĄDOWNICTWA z dnia 8 listopada 2013 r. w przedmiocie projektu ustawy o prawach konsumenta Krajowa Rada Sądownictwa, po zapoznaniu się z przedłożonym jej do zaopiniowania projektem
Bardziej szczegółowoII. ZASADY SKŁADANIA ZAMÓWIEŃ/ZAWIERANIA UMOWY SPRZEDAŻY IV. POZASĄDOWE SPOSOBY ROZPATRYWANIA REKLAMACJI I DOCHODZENIA ROSZCZEŃ
I. POSTANOWIENIA OGÓLNE II. ZASADY SKŁADANIA ZAMÓWIEŃ/ZAWIERANIA UMOWY SPRZEDAŻY III. REKLAMACJA PRODUKTU IV. POZASĄDOWE SPOSOBY ROZPATRYWANIA REKLAMACJI I DOCHODZENIA ROSZCZEŃ V. SPOSOBY I TERMINY PŁATNOŚCI
Bardziej szczegółowoZasady przyjmowania i rozpatrywania reklamacji w zakresie sprzedaży raportów BIK w PKO BP Finat sp. z o.o.
Zasady przyjmowania i rozpatrywania reklamacji w zakresie sprzedaży raportów BIK w PKO BP Finat sp. z o.o. PKO BP Finat Sp. z o.o. Strona 1/7 1 Definicje i zasady ogólne 1. Niniejszy dokument określa zasady
Bardziej szczegółowoREGULAMIN SPERSONALIZOWANE WIESZAKI. 1 Postanowienia wstępne
REGULAMIN SPERSONALIZOWANE WIESZAKI 1 Postanowienia wstępne 1. Sklep internetowy Spersonalizowane Wieszaki, dostępny pod adresem mailowym spersonalizowane.wieszaki@gmail.com, prowadzony jest przez Magdalenę
Bardziej szczegółowoREGULAMIN SELLO.PL. 1 Definicje. InsERT S.A. ul. Jerzmanowska 2, 54-519 Wrocław
REGULAMIN SELLO.PL 1 Definicje 1. Abonament prawo do korzystania z oprogramowania Sello przez Kupującego przez okres odpowiednio 30 dni, 365 lub 730 dni, będący treścią cyfrową niezapisaną na nośniku materialnym,
Bardziej szczegółowoRegulamin sklepu internetowego. 1 Postanowienia wstępne
Regulamin sklepu internetowego 1 Postanowienia wstępne 1. Sklep internetowy Natalis Polska, dostępny pod adresem internetowym www.natalispolska.pl, prowadzony jest przez Prenatalis Sp. z o.o. z siedzibą
Bardziej szczegółowoREGULAMIN KORZYSTANIA ZE STRONY INTERNETOWEJ
REGULAMIN KORZYSTANIA ZE STRONY INTERNETOWEJ WWW.DRCLOWN.PL Spis treści 1 Postanowienia ogólne... 3 2 Definicje... 3 3 Zasady korzystania ze Strony Fundacji... 4 4 Prawa i obowiązki użytkownika... 4 5
Bardziej szczegółowoI. POSTANOWIENIA OGÓLNE
OGÓLNE WARUNKI KORZYSTANIA PRZEZ UŻYTKOWNIKÓW INDYWIDUALNYCH Z SERWISU INTERNETOWEGO THE SWAN SCHOOL I. POSTANOWIENIA OGÓLNE 1. Niniejszy regulamin określa "Ogólne warunki korzystania przez użytkowników
Bardziej szczegółowokonsument - osoba fizyczna dokonującą z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową;
OBOWIĄZKI przedsiębiorcy prowadzącego działalność gospodarczą w zakresie pośrednictwa w obrocie nieruchomościami wynikające z ustawy z dn. 30 maja 2014 o prawach konsumenta (Dz.U. z 2014 r. poz. 827) obowiązujące
Bardziej szczegółowoRegulamin świadczenia usług drogą elektroniczną z dnia 12 lutego 2015 roku.
Regulamin świadczenia usług drogą elektroniczną z dnia 12 lutego 2015 roku. 1. POSTANOWIENIA OGÓLNE. 1. Niniejszy regulamin określa warunki i zasady świadczenia pomocy prawnej drogą elektroniczną (zwane
Bardziej szczegółowo6. NEWSLETTER Usługa Elektroniczna pozwalająca Usługobiorcy na subskrybowanie i otrzymywanie na podany przez Usługobiorcę adres bezpłatnych
Regulamin 1. Postanowienia ogólne 2. Definicje 3. Rodzaj i zakres usług elektronicznych 4. Warunki świadczenia i zawierania umów o świadczenie usług elektronicznych 5. Warunki rozwiązania umów o świadczenie
Bardziej szczegółowoREGULAMIN SKLEPU INTERNETOWEGO "koszulki.ewangelizuj.pl" z 29.VIII.2014 r.
REGULAMIN SKLEPU INTERNETOWEGO "koszulki.ewangelizuj.pl" z 29.VIII.2014 r. I. Definicje Użyte w Regulaminie pojęcia oznaczają: 1. Klient osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nie będącą
Bardziej szczegółowoPARLAMENT EUROPEJSKI 2009-2014. Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych
PARLAMENT EUROPEJSKI 2009-2014 Komisja Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych 21.11.2013 2013/0165(COD) PROJEKT OPINII Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych
Bardziej szczegółowoNowe funkcje w programie Symfonia Mała Księgowość w wersji 2012
Nowe funkcje w programie Symfonia Mała Księgowość w wersji 2012 Spis treści: Korzyści z zakupu nowej wersji... 2 Wystawianie efaktur stan prawny... 2 Program Symfonia e-dokumenty... 3 e-faktura w Symfonii...
Bardziej szczegółowo2. Kodeks Cywilny ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.);
Regulamin sklepu INTERNETOWEGO BOONATI.COM z dnia 07.08.2019 I. Definicje Użyte w Regulaminie pojęcia oznaczają: 1. Klient osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niebędącą osobą prawną,
Bardziej szczegółowoW ustawie o świadczeniu usług drogą elektroniczną zastosowano następujące określenia:
Ogólne zasady świadczenia e-usług serwisu Ustawa o świadczeniu usług drogą elektroniczną ustawa uchwalona przez Sejm w dn. 18 lipca 2002 roku, regulująca kwestie prawne związane ze świadczeniem usług drogą
Bardziej szczegółowoKto zapłaci za cyberbezpieczeństwo przedsiębiorstwa?
Polsko-Amerykańskie Centrum Zarządzania Polish-American Management Center dr Joanna Kulesza Katedra prawa międzynarodowego i stosunków międzynarodowych WPiA UŁ Kto zapłaci za cyberbezpieczeństwo przedsiębiorstwa?
Bardziej szczegółowoREGULAMIN ŚWIADCZENIA USŁUG DROGĄ ELEKTRONICZNĄ POSTANOWIENIA OGÓLNE
Strona1 REGULAMIN ŚWIADCZENIA USŁUG DROGĄ ELEKTRONICZNĄ POSTANOWIENIA OGÓLNE 1. Właścicielem serwisów dostępnych pod adresami: www.adwokatrzeszow.eu, www.reslegal.pl oraz www.adwokatprzemysl.pl, www.adwokatmielec.eu,
Bardziej szczegółowoRegulamin świadczenia usług drogą elektroniczną
Regulamin świadczenia usług drogą elektroniczną 1. Postanowienia ogólne 1. Regulamin ustala zasady świadczenia usług drogą elektroniczną. 2. Aktualna wersja Regulaminu jest udostępniona nieodpłatnie na
Bardziej szczegółowoREGULAMIN ŚWIADCZENIA USŁUG DROGĄ ELEKTRONICZNĄ w ARION Szpitale Sp. z o. o.
REGULAMIN ŚWIADCZENIA USŁUG DROGĄ ELEKTRONICZNĄ w ARION Szpitale Sp. z o. o. Dane Usługodawcy: Dane osoby odpowiedzialnej: Data: ARION Szpitale Sp. z o. o. ul. Dr. Stanisława Pojaska 5 23-400 Biłgoraj
Bardziej szczegółowoREGULAMIN UDOSTĘPNIANIA USŁUGI MOBILNY PARKING
REGULAMIN UDOSTĘPNIANIA USŁUGI MOBILNY PARKING 1. Przedmiot Regulaminu; Dostawca 1. Regulamin określa zasady udostępniania Użytkownikom Usługi Mobilny Parking. 2. Dostawcą Usługi jest Digital Virgo Spółka
Bardziej szczegółowoPodpis elektroniczny. ale nie od strony X.509 schematu dla certyfikatów kluczy publicznych służącego do budowania hierarchicznej struktury PKI
Podpis elektroniczny ale nie od strony X.509 schematu dla certyfikatów kluczy publicznych służącego do budowania hierarchicznej struktury PKI Podpis elektroniczny Podpis elektroniczny - to narzędzie
Bardziej szczegółowoElektroniczny obrót gospodarczy i jego bezpieczeństwo Wykład nr 7. Dr Sylwia Kotecka-Kral CBKE WPAiE UWr
Elektroniczny obrót gospodarczy i jego bezpieczeństwo Wykład nr 7 Dr Sylwia Kotecka-Kral CBKE WPAiE UWr PRAWNE PODSTAWY HANDLU ELEKTRONICZNEGO (CZ. 5) FORMA CZYNNOŚCI PRAWNYCH Rozporządzenie UE o identyfikacji
Bardziej szczegółowoNarzędzia Informatyki w biznesie
Narzędzia Informatyki w biznesie Przedstawiony program specjalności obejmuje obszary wiedzy informatycznej (wraz z stosowanymi w nich technikami i narzędziami), które wydają się być najistotniejsze w kontekście
Bardziej szczegółowoRegulamin sklepu internetowego. 1 Postanowienia wstępne
Regulamin sklepu internetowego 1 Postanowienia wstępne 1. Sklep internetowy dostępny pod adresem internetowym www.agatabanach.pl, prowadzony jest przez Agatę Banach prowadzącą działalność gospodarczą pod
Bardziej szczegółowoKONSUMENT w świetle ustawy o prawach konsumenta- czy zmiany idą w dobrym kierunku? Dr Małgorzata Sieradzka Uczelnia Łazarskiego
KONSUMENT w świetle ustawy o prawach konsumenta- czy zmiany idą w dobrym kierunku? Dr Małgorzata Sieradzka Uczelnia Łazarskiego POJĘCIE KONSUMENTA [do 25.12.2014 r.] Za konsumenta uważa się osobę fizyczną
Bardziej szczegółowoSzanowni Państwo, Abonenci usług telekomunikacyjnych Multimedia Polska Biznes S.A.
Warszawa, 9 listopada 2018 r. Szanowni Państwo, Abonenci usług telekomunikacyjnych Multimedia Polska Biznes S.A. Informujemy, że w związku ze zmianą przepisów ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne
Bardziej szczegółowoRegulamin Świadczenia Usług Prawych Drogą Elektroniczną (On-Line)
Regulamin Świadczenia Usług Prawych Drogą Elektroniczną (On-Line) 1 [POSTANOWIENIA WSTĘPNE] 1. Niniejszy Regulamin świadczenia usług prawnych drogą elektroniczną (on-line), zwany dalej Regulaminem, określa
Bardziej szczegółowoPPP 3 CZYNNOŚCI PRAWNE.
PPP 3 CZYNNOŚCI PRAWNE. Elementy określające treść czynności prawnej Czynność prawna wywołuje skutki W niej wyrażone te, które wynikają z ustawy te, które wynikają z zasad współżycia społecznego te, które
Bardziej szczegółowoSposoby zawierania umów
Sposoby zawierania umów w obrocie gospodarczym Mateusz Krzysztof Maciejczuk Prawnik Swoboda zawierania umów jest przymiotem autonomiczności podmiotów prawa. Umowa jest czynnością prawną kreującą stosunek
Bardziej szczegółowoRegulamin Serwisu Zapytania.pl. I. Definicje
Regulamin Serwisu Zapytania.pl I. Definicje 1 W niniejszym Regulaminie Serwisu Zapytania.pl, zwanym dalej Regulaminem, pod poniższymi pojęciami należy rozumieć: 1) Serwis - stronę główną www.zapytania.pl
Bardziej szczegółowoRegulamin Sklepu Internetowego E-JTP.
Regulamin Sklepu Internetowego E-JTP. I. Definicje. Użyte w Regulaminie pojęcia oznaczają: 1. Klient - osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nie będąca osoba prawną, której przepisy
Bardziej szczegółowoNa co zwrócić uwagę przygotowując zgodną z prawem kampanię SMS
Na co zwrócić uwagę przygotowując zgodną z prawem kampanię SMS Michał Sztąberek isecuresp. z o.o. Dwa słowa o osobowych Administrator (ADO) Procesor organ, jednostka organizacyjna, podmiot lub osoba decydująca
Bardziej szczegółowoELEMENTY PRAWA. Klasa 2 TI. Na podstawie programu: TI/PZS1/PG/2012. Nr w szkolnym zestawie programów nauczania na rok szkolny 2014/2015: 16/T/2012/1
ELEMENTY PRAWA Klasa 2 TI Na podstawie programu: TI/PZS1/PG/2012 Nr w szkolnym zestawie programów nauczania na rok szkolny 2014/2015: 16/T/2012/1 Powiatowy Zespół Szkół Nr 1 Łukasz Łoncki Rok szkolny 2014/2015
Bardziej szczegółowoRadom, 13 kwietnia 2018r.
Radom, 13 kwietnia 2018r. INFORMACJA DOT. RODO RODO będzie stosowane od 25 maja 2018 r. Do tej daty wszystkie te podmioty, które podlegają RODO, powinny być gotowe do stosowania RODO nie będzie już żadnego
Bardziej szczegółowoBank DNB Bank Polska SA. Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy XIII Wydział Gospodarczy. Adres: ul. Postępu 15C Warszawa.
Polityka Klasyfikacji Klientów MiFID w DNB Bank Polska S.A 1. Celem niniejszej Polityki jest wprowadzenie zasad klasyfikacji Klientów w DNB Bank Polska S.A. z siedzibą w Warszawie, którym oferowane są
Bardziej szczegółowoSI. 3. Przesyłanie, w tym udostępnianie, faktur w formie elektronicznej podlega akceptacji ich odbiorcy.
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA FINANSÓW 1 * z dnia 2012 r. w sprawie przesyłania faktur w formie elektronicznej, zasad ich przechowywania oraz trybu udostępniania organowi podatkowemu lub organowi kontroli skarbowej
Bardziej szczegółowoREGULAMIN ŚWIADCZENIA USŁUG DROGĄ ELEKTRONICZNĄ W KONSALNET HOLDING S.A.
REGULAMIN ŚWIADCZENIA USŁUG DROGĄ ELEKTRONICZNĄ W KONSALNET HOLDING S.A. WSTĘP Realizując postanowienia Ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz. U. 2002 r. Nr 144 poz.
Bardziej szczegółowoUSŁUGI. Pr a w o. b a n k o w e. ustawy orzecznictwo komentarze
USŁUGI Pr a w o b a n k o w e ustawy orzecznictwo komentarze NA ODLEGŁOŚĆ W 2002 r. Parlament Europejski przyjął dyrektywę dotyczącą sprzedaży konsumentom usług finansowych na odległość, z wykorzystaniem
Bardziej szczegółowoI. Postanowienia Ogólne
I. Postanowienia Ogólne 1. Niniejszy regulamin określa sposób funkcjonowania Serwisu internetowego pod nazwą Rent and Lend znajdującego się pod adresem internetowym https://rentandlend.pl/ (zwanego dalej
Bardziej szczegółowoRegulamin sklepu internetowego. 1 Postanowienia wstępne
Regulamin sklepu internetowego 1 Postanowienia wstępne Sklep internetowy Total Fleet Solutions, dostępny pod adresem internetowym www.totalfleetsolutions.pl prowadzony jest przez Magdalenę Gogolińską prowadzącą
Bardziej szczegółowoUMOWA POWIERZENIA PRZETWARZANIA DANYCH OSOBOWYCH
UMOWA POWIERZENIA PRZETWARZANIA DANYCH OSOBOWYCH zawarta pomiędzy: zwana dalej Umową powierzenia Klientem biznesowym korzystającym z usług Envelo zwanym dalej Kontrahentem, a Poczta Polska Usługi Cyfrowe
Bardziej szczegółowo2. Kodeks Cywilny ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.);
REGULAMIN SKLEPU INTERNETOWEGO BOONATI.COM z dnia 29.11.2018 I. Definicje Użyte w Regulaminie pojęcia oznaczają: 1. Klient osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nie będącą osobą prawną,
Bardziej szczegółowoPartner in Pet Food Polska Sp. z o.o. Informacja o ochronie danych osobowych. Ostatnia aktualizacja: 25 maja 2018 roku
Partner in Pet Food Polska Sp. z o.o. Informacja o ochronie osobowych Ostatnia aktualizacja: 25 maja 2018 roku 1 SPIS TREŚCI 1. INFORMACJE OGÓLNE I DANE KONTAKTOWE... 3 2. AKTUALIZACJE I DOSTĘPNOŚĆ...
Bardziej szczegółowoRegulamin sklepu internetowego. 1 Postanowienia wstępne
Regulamin sklepu internetowego 1 Postanowienia wstępne 1. Sklep internetowy Box Kwiatowy By Decorline, dostępny pod adresem internetowym www.boxkwiatowy.pl, prowadzony jest przez. Karolina Piekarczyk (imię
Bardziej szczegółowoRegulamin usług kazimierz-tour.pl Usługi Przewodnickie i Pilockie Elżbieta Skoczylas z siedzibą w Puławach
Regulamin usług kazimierz-tour.pl Usługi Przewodnickie i Pilockie Elżbieta Skoczylas z siedzibą w Puławach 1. Informacje ogólne 1. Regulamin usług kazimierz-tour.pl Usługi Przewodnickie i Pilockie Elżbieta
Bardziej szczegółowoCertyfikat. 1 Definicje
Certyfikat REGULAMIN SERWISU INTERNETOWEGO 1. Niniejszy Regulamin określa ogólne warunki, zasady oraz sposób świadczenia przez Anettę Soczewkę-Szaniawską prowadzącą działalność gospodarczą pod firmą Anetta
Bardziej szczegółowoInternetowa sprzedaż pomiędzy przedsiębiorcami bierzesz fakturę nie jesteś już konsumentem MARTA KOPEĆ
Internetowa sprzedaż pomiędzy przedsiębiorcami bierzesz fakturę nie jesteś już konsumentem MARTA KOPEĆ Plan Wykładu I. Charakterystyka przedsiębiorcy II. Podstawowe zasady obowiązujące w obrocie profesjonalnym:
Bardziej szczegółowoRegulamin
Regulamin www.fundacjakliper.pl Jest nam niezwykłe miło, że obdarzyłeś nas swoim zaufaniem i jesteś zainteresowany udziałem w kursach współorganizowanych przez Fundację Kliper. Kursy żeglarskie prezentowane
Bardziej szczegółowoRegulacje prawne informatyzacji obrotu gospodarczego, administracji publicznej i sądownictwa. Łukasz Goździaszek
Regulacje prawne informatyzacji obrotu gospodarczego, administracji publicznej i sądownictwa cele, efektywność i perspektywy Łukasz Goździaszek 1. Informatyzacja Pojęcie i przesłanki Statystyki 2. Cele
Bardziej szczegółowoREGULAMIN ŚWIADCZENIA USŁUG DROGĄ ELEKTRONICZNĄ W SERWISIE INTERNETOWYM WWW.MKOWALSKI.PL
REGULAMIN ŚWIADCZENIA USŁUG DROGĄ ELEKTRONICZNĄ W SERWISIE INTERNETOWYM WWW.MKOWALSKI.PL Spis treści: Definicje Dane kontaktowe Kancelarii Formularz kontaktowy Przeglądanie Wyszukiwanie zawartości Zakaz
Bardziej szczegółowoRegulamin Warszawa, NIP: , Regon: Użyte w Regulaminie wymienione poniżej terminy oznaczają:
Regulamin Niniejszy regulamin zwany dalej Regulaminem określa rodzaj, zakres i warunki świadczenia usług zamawianych drogą elektroniczną oferowanych przez Patrycję Iwanoską prowadząca działalność gospodarcza
Bardziej szczegółowoUstawa o świadczeniu usług drogą elektroniczną - wprowadzenie. European Commission Enterprise and Industry
Ustawa o świadczeniu usług drogą elektroniczną - wprowadzenie European Commission Enterprise and Industry Title of the presentation Date 2 Zanim zaczniemy: krótki przewodnik po najważniejszych przepisach
Bardziej szczegółowoPaweł Czerniewski radca prawny. Zawieranie umów drogą elektroniczną zadbaj o swoje interesy
Paweł Czerniewski radca prawny Zawieranie umów drogą elektroniczną zadbaj o swoje interesy Umowa - definicja Umowa to oświadczenia woli co najmniej dwóch podmiotów (stron), wyrażające zgodny zamiar wywołania
Bardziej szczegółowoRegulamin świadczenia usług prawnych drogą elektroniczną przez Kancelarię Radcy Prawnego Ewelinę Siwik
Regulamin świadczenia usług prawnych drogą elektroniczną przez Kancelarię Radcy Prawnego Ewelinę Siwik Niniejszy regulamin świadczenia usług prawnych drogą elektroniczną, zwany dalej "Regulaminem", określa
Bardziej szczegółowoREGULAMIN Niniejszy Regulamin określa warunki i zasady świadczenia usług drogą elektroniczną polegających na:
REGULAMIN 1. POSTANOWIENIA OGÓLNE 1.1. Niniejszy Regulamin określa warunki i zasady świadczenia usług drogą elektroniczną polegających na: 1.1.1. przesyłaniu przez Usługodawcę do Klienta informacji handlowej
Bardziej szczegółowoz dnia 2017 r. o zmianie ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną 1) oraz niektórych innych ustaw 2)
U S T AWA z dnia 2017 r. o zmianie ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną 1) oraz niektórych innych ustaw 2) Art. 1. W ustawie z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz.
Bardziej szczegółowoREGULAMIN SKLEPU INTERNETOWEGO e-dietabox.pl
REGULAMIN SKLEPU INTERNETOWEGO e-dietabox.pl I. Definicje Użyte w Regulaminie pojęcia oznaczają: 1. Klient osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nie będącą osobą prawną, której przepisy
Bardziej szczegółowoPolityka Prywatności i Bezpieczeństwa Wersja 1
Wersja 1 Zafado, 2018-05-24 Michał Seweryniak 1. Wstęp Ochrona prywatności klientów ma dla nas bardzo duże znaczenie. Poniżej publikujemy wyjaśnienie, jakie dane gromadzimy oraz jakie zasady ich przetwarzania
Bardziej szczegółowoREGULAMIN SKLEPU INTERNETOWEGO KLUBU SPORTOWEGO VIVE KIELCE Z DNIA 01.01.2015 r.
REGULAMIN SKLEPU INTERNETOWEGO KLUBU SPORTOWEGO VIVE KIELCE Z DNIA 01.01.2015 r. I. Definicje Użyte w Regulaminie pojęcia oznaczają: 1. Klient osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nie
Bardziej szczegółowoREGULAMIN ŚWIADCZENIA USŁUG DROGĄ ELEKTRONICZNĄ. 1. Postanowienia ogólne
REGULAMIN ŚWIADCZENIA USŁUG DROGĄ ELEKTRONICZNĄ 1. Postanowienia ogólne 1. Niniejszy regulamin stanowi wzorzec umowy, która zostaje zawarta między Usługodawcą a Klientem i określa zasady świadczenia usług
Bardziej szczegółowoREGULAMIN SERWISU INTERNETOWEGO
REGULAMIN SERWISU INTERNETOWEGO I. POSTANOWIENIA OGÓLNE 1. Podmiotem świadczącym usługi drogą elektroniczną za pośrednictwem serwisu internetowego UbezpieczTelefon24.pl (zwanego dalej Serwisem ) jest Justyna
Bardziej szczegółowoWskazujemy, że wprowadzone zmiany nie prowadzą do zmiany cen za wykonywane usługi oraz parametrów jakościowych świadczonych usług.
Szanowni Państwo, W związku z wejściem w życie ustawy z 10 maja 2018 r. o zmianie ustawy - Prawo telekomunikacyjne oraz niektórych innych ustaw konieczne jest wprowadzenie zmian do Regulaminu Świadczenia
Bardziej szczegółowoKlauzula informacyjna
Klauzula informacyjna Zgodnie z art. 12 i 13 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych
Bardziej szczegółowoPrzed rozpoczęciem korzystania z serwisu internetowego Usługobiorcy są zobowiązani zapoznać się z treścią Regulaminu.
Przed rozpoczęciem korzystania z serwisu internetowego www.pocketinspections.com Usługobiorcy są zobowiązani zapoznać się z treścią Regulaminu. REGULAMIN SERWISU INTERNETOWEGO WWW.POCKETINSPECTIONS.COM
Bardziej szczegółowoRegulamin sklepu internetowego Okucia.me
Regulamin sklepu internetowego Okucia.me Określający m.in. zasady zawierania umów sprzedaży poprzez sklep, zawierający najważniejsze informacje o sprzedawcy, sklepie oraz o prawach Konsumenta. SPIS TREŚCI
Bardziej szczegółowoREGULAMIN ŚWIADCZENIA USŁUG DROGĄ ELEKTRONICZNĄ. Stowarzyszenie Zdrowa Praca. Dane Usługodawcy: Dane osoby odpowiedzialnej: Data:
REGULAMIN ŚWIADCZENIA USŁUG DROGĄ ELEKTRONICZNĄ Stowarzyszenie Zdrowa Praca Dane Usługodawcy: Dane osoby odpowiedzialnej: Data: 9 marca 2015 WSTĘP Realizując postanowienia Ustawy z dnia 18 lipca 2002r.
Bardziej szczegółowoKANCELARIA ADWOKACKA ANNA ZUBKOWSKA-ROJSZCZAK
Strona 1 z 5 Regulamin świadczenia usług drogą elektronicznych w zakresie sprzedaży publikacji elektronicznych z dnia 25 grudnia 2014 r. Rozdział 1 Postanowienia ogólne 1 Usługodawca Usługodawcą w rozumieniu
Bardziej szczegółowoZawieranie umów dystrybucyjnych w systemie polskim i międzynarodowym
1 z 5 2017-01-19 01:29 Temat: Zawieranie umów dystrybucyjnych w systemie polskim i międzynarodowym Nadawca: EDUCATION-FIRST Data: 2017-01-19 01:28 Adresat: educa(on-first@educa(on-first.pl
Bardziej szczegółowoREGULAMIN Niniejszy Regulamin określa warunki i zasady świadczenia usług drogą elektroniczną polegających na:
REGULAMIN 1. POSTANOWIENIA OGÓLNE 1.1. Niniejszy Regulamin określa warunki i zasady świadczenia usług drogą elektroniczną polegających na: 1.1.1. przesyłaniu przez Usługodawcę do Klienta informacji handlowej
Bardziej szczegółowoWSTĘP. Rozdział 1 Postanowienia ogólne. Rozdział 2 Rodzaje i zakres świadczonych usług drogą elektroniczną
WSTĘP Realizując postanowienia Ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz. U. 2002 r. Nr 144 poz. 1204 ze zm.) Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej
Bardziej szczegółowo