Postmodernistyczna analiza roli i znaczenia marketingu wewnętrznego w bibliotece akademickiej
|
|
- Eleonora Sawicka
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Mgr Jadwiga Kotulska Międzyinstytutowa Biblioteka Politologii, Filologii i Socjologii Uniwersytetu Opolskiego kotulskaj@uni.opole.pl Postmodernistyczna analiza roli i znaczenia marketingu wewnętrznego w bibliotece akademickiej Postmodernistic analysis of the role and meaning of the internal marketing in academic libraries The postmodernism is creating cognitive new opportunities and analysis direction of the internal marketing at academic libraries; as the multilayered and complex research current, is initiating a new way of thinking, perceiving role and significance of the internal marketing. It shows that existing marketing strategies are becoming outdated and useless caused by dynamic environment development. Libraries response to new challenges by postmodernistic concepts of marketing. The classical concept of marketing had linear character, postmodernistic concepts in turn are compiled and applied parallel, that cause their mutual supplementing oneself and permeating. Concepts of internal marketing are described by a spotness, an event character, a trialness, a relationalness, a virtuality and a customers activity. Foundation of the internal marketing is creating by interpersonal communication which allow to create solid relations with employees and integrate them around the strategy of the library regardless of occupied position. The postmodernistic look at the internal marketing allow us to see a library as a team of persons who creating an intellectual capital and a quality of provided services as well as they are able to meet growing social and economical challenges. In postmodernistic world paths and purposes are not marked, everyone must find its own place in the new reality. 1
2 Wstęp Marketing stanowi koncepcję postępowania bibliotek, która umożliwia osiągnięcie sukcesu. Zmiany realiów powodują inne podejście do zasad marketingowej orientacji i dostosowania klasycznych teorii do potrzeb dnia dzisiejszego. Decyzje marketingowe determinują i kształtują zmiany zachodzące w otoczeniu zewnętrznym i wewnętrznym. Biblioteki funkcjonują w warunkach konkurencji i globalizacji rynków, co powoduje nowe podejście do zagadnień marketingu. Jak zauważa Wojciech J. Burszta życie w kulturze nowożytnej czy już wręcz ponowoczesnej, tym się charakteryzuje, że nasza naturalna percepcja świata jest zapożyczona przez różnorodne systemy komunikacyjne. Na co dzień coraz większej rzeszy ludzi towarzyszy to, co zwie się teleobecnością. Oznacza to, że muszą oni doświadczyć dwóch odmiennych środowisk jednocześnie: środowiska fizycznego, w którym w danym momencie się znajdują oraz środowiska przekazywanego i kształtowanego przez technologie od zwykłego telefonu, przez telewizję i wideo, gry komputerowe, po bardzo zaawansowane formy interaktywności. Dzięki podobnemu zapośredniczeniu uczymy się być tam, czyli w świecie, który nasze zmysły odbierają dzięki przekazowi elektronicznemu 1. Niewątpliwie media i Internet wyznaczają styl współczesnej kultury, ale wrażliwość i wyobraźnia ludzka pomagają zrozumieć i zinterpretować rzeczywistość oraz sprostać wymaganiom współczesności. W dobie postmodernizmu przed bibliotekarzami akademickimi coraz częściej pojawiają się zagadnienia marketingu wewnętrznego, którego filozofia zmierza do stworzenia zespołu, realizującego marketing w praktyce, w sposób świadomy i umotywowany, co ma kapitalny wpływ na rozwój bibliotek. Postmodernistyczna myśl koncentruje się na zagadnieniach marketingu wewnętrznego, co wywołuje wiele dyskusji na temat tak samego marketingu klasycznego, jak i nowych perspektyw w marketingu, które jak się okazało można ujmować inaczej, a o starych problemach mówić językiem współczesnym, podając nowe wersje tych samych lub podobnych spraw. Znaczenie marketingu wewnętrznego wzrosło ostatnimi czasy ze względu na potrzebę podnoszenia lojalności pracowników, ich zaangażowania, motywacji i satysfakcji z pracy. Celem autorki niniejszego tekstu nie jest epatowanie kolejną postmodernistyczną koncepcją, lecz podkreślenie potrzeby zwrócenia uwagi na wpływ i znaczenie marketingu wewnętrznego w bibliotekach akademickich. 1 W. J. Burszta: Różnorodność i tożsamość. Antropologia jako kulturowa refleksyjność. Poznań 2004, s
3 Postmodernizm i ponowoczesność Postmodernizm związany jest ze zmianą stylu myślenia, a dyskurs rozwija się w kierunku poszanowania praw człowieka oraz mniejszości narodowych i kulturowych. Traktowany jest jako prąd, który kształtuje kulturę naszych czasów. Słowo postmodernizm odpowiada francuskiemu słowu le postmodernisme, które jednak rzadko się pojawia w myśli filozoficznej, będąc terminem z zakresu krytyki literackiej i artystycznej, z odniesieniem do architektury. Francuski przymiotnik tłumaczy się jako ponowoczesny, a rzeczownik le postmoderne jako ponowoczesność 2. Z kolei w języku angielskim postmodernismus, postmodernity ( postmodernizm i postmoderna ) oznaczają to, co nastąpiło po modernizmie i modernie, przy czym słowo modern oznacza również nowoczesny, najnowszy, nowożytny, a więc postmoderna to też ponowoczesność, a nawet ponowożytność 3. Moderna odnosi się do epoki Oświecenia, czerpiąc inspiracje z wiary w postęp, naukę i technikę oraz z ideałów Rewolucji Francuskiej, tj. haseł Wolność, Równość, Braterstwo. Opierała się na myśli i ideologii wywodzącej się z przekonania o linearnym rozwoju społeczeństwa. Wierzono w wielkie mity przyszłościowe, nazwane przez Jeana - Francoisa Lyotarda wielkimi narracjami, które legitymizowały wszelkie działania społeczne. Za umowny koniec moderny uważa się Oświęcim i gułagi, gdzie przy pomocy techniki jeden naród wymordował inny naród 4, próbując unicestwić i inne, które irracjonalnie nazywał podrasami. W tym kontekście postmodernizm (ponowoczesność) to nowa forma cywilizacyjno kulturowa, która zrodziła się po II wojnie światowej z głębokiego rozczarowania do haseł głoszonych przez modernę. Według wspomnianego już Lyotarda postmodernizm oznacza stan kultury po przekształceniach, jakim ulegały reguły gry w nauce, literaturze i sztuce, począwszy od końca XIX wieku, a związane z kryzysem narracji 5. Postmodernizm odpowiada roszczeniom naukowej i artystycznej nowoczesności XX wieku, gdyż obecnie dokonuje się to, co wcześniej było prognozowane. Nowoczesność nie musi być reklamowana, bo jest realizowana. Dąży do wielości, sprzeciwia się jedności 6 i zaczyna się tam, gdzie kończy się całość, bo ludzki język i życie człowieka możliwe jest tylko w wielości 7. 2 M. Kowalska: Mała opowieść tłumacza. W: J-F. Lyotard: Kondycja ponowoczesna: raport o stanie wiedzy. Przeł. M. Kowalska, J. Migasiński. Warszawa 1997, s H. Janaszek - Ivanickowa: Nowa twarz postmodernizmu. Katowice 2002, s Tamże, s J-F. Lyotard: Kondycja ponowoczesna: raport... Dz. cyt., s W. Welsch: Nasza postmodernistyczna moderna. Przeł. R. Kubicki, A. Zeidler - Janiszewska. Warszawa 1998, s Tamże, s
4 Krystyna Wilkoszewska zauważa, że droga rozwoju postmodernizmu nie jest wykresem linearnym, a kategorią pozwalającą odróżnić teraźniejszość drugiej połowy XX wieku od bliższej jak i dalszej przeszłości, a sens owej różnicy jest właśnie w trakcie postmodernistycznej dyskusji wypracowany 8. Źródłem postmoderny jest właśnie mnogość ideologii i opcji oraz estetyczny pluralizm. Z kolei wielość stanowi o postmodernizmie, który odnosi się do określonej postawy, programu, okresu w dziejach a ponowoczesność obejmuje to, co właściwe określonemu typowi społeczeństwa. Ponowoczesność i postmodernizm to dwie różne rzeczy jak nowoczesność i modernizm. Ponowoczesność i nowoczesność są określeniami historycznymi, odnoszącymi się do zmian społecznych i kulturowych; to określenia ze sfery historii idei. Nowoczesności i postmodernizmu nie można utożsamiać nowoczesność zaczyna się od czasów Kartezjusza i epoki Oświecenia, które to modernizm podważa i neguje. Postmodernizm będąc konsekwencją modernizmu opiera się na kwestionowaniu porządku wynikającego z Rozumu idea całości według postmodernistów prowadzi do przemocy 9. Termin postmoderna Zygmunt Bauman odnosi do określonych cech kondycji społecznej, które pojawiły się w Europie w XX wieku, a dojrzałą formę przybrały w II połowie ubiegłego stulecia. Cechy charakterystyczne postmodernistycznej kondycji to: zinstytucjonalizowany pluralizm, różność i przypadkowość. Postmodernizm jest nieprzerwanym przepływem refleksyjności i aktywnością dyskursywną, aktywnością interpretacji i re-interpretacji 10. Postmoderniści cenią różnice i heterogeniczność, twierdząc, że celem działania powinno być zapewnienie większej różnorodności. Stworzyli język specyficzny: tekstualność, dyskurs, genealogię, dekonstrukcję. Dowodzili, iż rzeczywisty świat przypomina konstrukcję tekstu, tzn. zawiera wiele paradoksów i koniecznie musi być interpretowany jak tekst. Czytelnik sam nadaje tekstowi znaczenie, przez co staje się odbiorcą i twórcą tekstu. Tekstualność jest analizą tworzenia faktyczności i oznacza również czytanie tekstu w aspekcie wielowymiarowym. Intertekstualność powoduje, że dzieła, teksty są odpowiedzią nie na rzeczywistość społeczną, a n wcześniejsze utwory i konwencje. Postmodernistyczny dyskurs dotyczy tworzenia wartości i znaczeń tekstów, które odnoszą się do sytuacji społecznych. Łączy w sobie aspekty lingwistyczne i behawioralne, będąc bardziej przydatnym do analizy rzeczywistości, niż język, gdyż uwzględnia kontekst wypowiedzi, co 8 K. Wilkoszewska: Wariacje na postmodernizm. Kraków 2008, s W. Klimczyk: Erotyzm ponowoczesny. Kraków 2008, s Z. Bauman: Socjologiczna teoria postmoderny. Tłum. A. Szpociński. W: Postmodernizm w perspektywie filozoficzno - kulturoznawczej. Red. A. Zeidler - Janiszewska. Warszawa 1991, s. 7-8 i 25. 4
5 powoduje, że to samo zdanie ma różne znaczenie z punktu widzenia języka i dyskursu. Analiza dyskursu koncentruje się wówczas na pozajęzykowym kontekście wypowiedzi. Postmodernizm zrodził się w kręgu filozofii francuskiej, zwłaszcza dzieła Michela Foucaulta, dotyczącego genealogii i relacji między władzą i wiedzą oraz Jacquesa Derridy na temat dekonstrukcji i podwójnego czytania. Bezpośrednią konsekwencją jest postrzeganie świata i mówienie o nim, czyli pisanie świata, odczytanie go takim, jaki jest 11. Postmodernistyczne teorie łączy przekonanie, że porządek, znaczenie, struktury nie mają cech trwałości. Postmodernistyczny system jest otwarty na różne idee, wikła się w sprzeczności i opiera na tolerancji. Proponuje mieszanie form, rodzajów i stylów. Operuje cytatem, żartem, ironią i metaforą, która dzięki zespołowi skojarzeń pozwala lepiej i inaczej myśleć. Tak też pierwszą metaforą postmodernistryczną jest metafora kłączy (z ang. rhizome ) za pomocą której Gilles Deleuze i Felix Guattari określili rzeczywistość. Kłącze jest nomadyczne i wciąż wytwarza różnice więc postmodernizm tworzy związek między rzeczywistością a fikcją, dowodząc, iż współczesna kultura nie sięga korzeniami w głąb gleby, jak drzewa, lecz rozpościera się szeroko pod jej powierzchnią. Pojęcie społeczeństwa postmodernistycznego wprowadził Amitai Etzioni w roku Twierdził on, że koniec moderny nie następuje w wyniku przełomu, lecz transformacji, a studium postmodernistyczne jest skutkiem zmian technologicznych i megatrendów, czyli problemów globalnych, będących efektem wyraźnych tendencji w gospodarce światowej. Z kolei John Naisbitt wymienił 10 megatrendów zmieniających życie ludzkości oraz spojrzenie na zagadnienia marketingu: 1. Od społeczeństwa przemysłowego do informacyjnego. 2. Od technologii siłowej do ultratechnologii. 3. Od gospodarki narodowej do gospodarki globalnej. 4. Od myślenia krótkofalowego do długofalowego. 5. Od centralizacji do decentralizacji. 6. Od pomocy zinstytucjonalizowanej do samopomocy. 7. Od demokracji przedstawicielskiej do uczestniczącej. 8. Od hierarchii do sieci. 9. Z północy na południe. 10. Od schematu albo - albo do wielokrotnego wyboru J. Czaputowicz: Teoria stosunków międzynarodowych: krytyka i systematyzacja. Warszawa 2008, s J. Naisbitt: Megatrendy: 10 nowych kierunków zmieniających nasze życie. Tłum. P. Kwiatkowski. Poznań
6 Megatrendy określają przemiany społeczno-polityczne i kulturowe zachodzące w związku z przechodzeniem od epoki przemysłowej do postindustrialnej, gdzie następuje upodmiotowienie pracowników przy wzroście roli wiedzy i kreatywności. Marketing wewnętrzny w bibliotece: rola i znaczenie Marketing jest koncepcją postępowania na rynku, która umożliwia odniesienie sukcesu. Zmiany w funkcjonowaniu polskich bibliotek polegają na adaptowaniu klasycznych orientacji marketingowych do nowych realiów. Poważną barierą wprowadzania i stosowania marketingu jest mentalność, obawa przed zmianami, czy niewystarczające w gronie kadry zarządzającej oraz pracowników kwalifikacje. W związku z szybkim rozwojem technologii i rosnącymi wymaganiami czytelników biblioteki akademickie muszą niezwłocznie przeprowadzić gruntowne zmiany w zakresie zarządzania z wykorzystaniem, rzecz jasna, marketingu wewnętrznego. Obserwacja i analiza otoczenia pomaga dostrzec nowe trendy i w porę wypracować metody, znaleźć instrumenty działań marketingowych w bibliotece. Jednakże podstawą działalności w każdej bibliotece są ludzie i to ich w szczególności dotyczy marketing wewnętrzny, skupiając w orbicie zainteresowania tak pracowników już zatrudnionych, jak i potencjalnych. Okazuje się, że świadczenie usług wymaga zatrudnienia pracowników zmotywowanych i zorientowanych na klienta / czytelnika. W związku z tym marketing wewnętrzny zakłada, że: 1. Wszyscy pracownicy biblioteki są postrzegani jako jej wewnętrzni klienci. 2. Dana biblioteka jest otwarta na potrzeby i oczekiwania usługobiorców. 3. Wewnętrzni klienci jako członkowie wspólnoty opracowują i kształtują pozytywny wizerunek swojej firmy, dbając o jej rozwój i przysparzając nowych klientów. 4. Firma dba również o potencjalnych wewnętrznych klientów 13. Autorzy współczesnych definicji marketingu wewnętrznego akcentują potrzebę włączenia pracowników w procesy decyzyjne, pozyskiwanie ich zrozumienia, czy też czynnego wsparcia dla realizacji projektów kluczowych dla rozwoju firmy, wypracowania celów strategicznych. Ważnym aspektem jest kształtowanie kreatywności i lojalności pracowników marketing wewnętrzny łączy w sobie zorientowanie na motywację pracowników i klientów oraz wdrażanie strategii i zarządzania zmianami. Podstawową funkcją marketingu wewnętrznego jest bowiem integrowanie pracowników wokół interesu 13 M. Daszkowska: Usługi: produkcja, rynek, marketing. Warszawa 1998, s
7 firmy oraz inicjowanie wewnętrznych zmian poprzez uwzględnianie opinii pracowników, wykorzystywanie ich sugestii i pomysłów w zakresie usprawniania funkcjonowania bibliotek, nadto podnoszenie jakości kontaktów z klientami. Z kolei celem marketingu zewnętrznego jest doskonalenie zdolności reagowania na potrzeby innych, wzrost odpowiedzialności i kształtowanie przekonania o wspólnocie dążeń pracowników biblioteki. W konsekwencji następuje uświadomienie pracownikom, że termin klient odnosi się również do każdego zatrudnionego w organizacji, a ich ogół tworzy właśnie marketing wewnętrzny, gdzie funkcjonują pracownicy i pracodawca, a pomiędzy nimi odbywa się wymiana transakcyjna, w wyniku której obie strony osiągają określone korzyści 14. Potencjał ludzki jest głównym zasobem strategicznym każdej organizacji, stąd literatura przedmiotu mocno akcentuje aspekt marketingu wewnętrznego, mówiący o szeregu działań prowadzących do zaspokojenia potrzeb i wpływaniu na zachowania pracowników tak, aby identyfikowali się oni z firmą, a swym zaangażowaniem tworzyli wartość dla klienta 15. Współczesnym bibliotekom potrzebna jest więź z klientami, ale i więź między pracownikami. W budowaniu wizerunku wewnętrznego istotne jest umiejętne wykorzystanie możliwości tkwiących w komunikacji interpersonalnej, tworzenie atmosfery partnerstwa i lojalności, wpływanie na stosunek pracowników do firmy oraz kultura organizacyjna i klimat organizacyjny. Dowodzi się, że przez właściwe zaspokojenie potrzeb klientów wewnętrznych uzyskuje się możliwość usatysfakcjonowania zewnętrznych klientów biblioteki. Nie nastąpi to bez uświadomienia sobie, iż marketing wewnętrzny działa w 4 obszarach: 1. Komunikacji wewnętrznej 2. Klimatu organizacyjnego, który wyznaczają propagowane treści i ich interpretacja, zachowanie liderów, atmosfera pracy, przepływ informacji oraz satysfakcja pracowników. 3. Kultury organizacyjnej, która wpływa na sposób określania własnej roli w organizacji, a nadto wspólne znaki, symbole i wartości. 4. Wizerunek wewnętrzny organizacji. Oddziałując na wymienione obszary można realizować cele marketingowe, tzn. osiągać zaangażowanie pracowników w realizację strategii biblioteki i podnoszenie wartości dla klienta poprzez ciągłe inicjowanie usprawnień. Jednakże wszystkie działania muszą być 14 A. I. Baruk: Postmodernistyczne koncepcje marketingowe a marketing klasyczny. Toruń 2008, s A. Olsztyńska: Marketing wewnętrzny w przedsiębiorstwie: koncepcja i narzędzia wspomagające integrację działań wewnętrznych organizacji. Poznań 2005, s. 6. 7
8 skoordynowane z celami, strategią i działaniami firmy oraz stanowić proces zarządzający w bibliotece. W przeciwieństwie do klasycznych teorii, marketing wewnętrzny jest sposobem myślenia ideą przewodnią realizowaną na zewnątrz i wewnątrz prowadzącym do jednoczesnego zorientowania na klientów i pracowników. Przedmiotem właściwego zainteresowania marketingu wewnętrznego w bibliotekach jest: treść pracy, doskonalenia i szkolenia pracowników, systemy motywacyjne oraz regulacje czasu pracy. Takie ujęcie problemu pozwala wykluczyć manipulację pracownikami i ich przedmiotowe traktowanie. Rola i znaczenie marketingu wewnętrznego polega na zagwarantowaniu istnienia rynku wewnętrznego, gdzie pracodawca ma coś do zaoferowania pracownikowi (klientowi) pod warunkiem, że jest on zainteresowany tą transakcją. Teoretycy zagadnienia twierdzą, iż każdy pracownik jest w stanie zainwestować część swojego wolnego czasu na rzecz firmy, jeżeli otrzyma w zamian satysfakcjonującą go ofertę. Marketing wewnętrzny ściśle wiąże się z rynkowym prawem popytu i podaży, gdzie pracownik ma możliwość wyboru pracodawcy, a pracodawca pracownika. W bibliotekach funkcjonujących zgodnie z zasadami teorii organizacji i zarządzania przywraca należne miejsce odpowiednio zmotywowanym pracownikom oraz zdrową konkurencję zadowolonych klientów wewnętrznych i zewnętrznych. Ponadto wspomaga on wprowadzenie strategicznych zmian, zarządzanie wiedzą, komunikacją wewnętrzną i koncentracją na kliencie. Pożądany stosunek tzw. klienta wewnętrznego przejawia się ciągłym monitorowaniem potrzeb i pragnień pracowników oraz ciągłym kształceniem personelu przy uwrażliwianiu na potrzeby klientów. Niemałą rolę odgrywa system wynagradzania pracowników, który wpływa m.in. na dbałość o klienta i jego satysfakcję emocjonalną. Wdrożenie koncepcji marketingowej zależy od kultury organizacyjnej w firmie oraz postaw i zachowań ogółu personelu w instytucji. Postmodernizm a marketing wewnętrzny Postmodernizm to myśl filozoficzna i kultura Zachodu, która zanegowała modernizm i jest związana z ponowoczesnością, w której żyjemy. Inspiruje nas do spojrzenia na wiele spraw z innego punktu widzenia, przez co wnosi niebagatelny wkład w postęp cywilizacyjny. Zwykło się mówić, że wiek XX zmienił nasze myślenie o roli i znaczeniu marketingu, a konieczność dyskursu o postmodernistycznym nurcie stała się koniecznością dla zrozumienia i poszerzenia wiedz o zmieniającym się otoczeniu. Postmodernizm otwiera się na sytuacje z gruntu nieprzewidywalne, jak odkrycia naukowe podważające niezawodność dotychczasowych sposobów docierania do prawdy. Dominuje zasada sformułowana przez 8
9 Carlosa Fuentesa: nothing matters, anything goes co znaczy: o nic nie chodzi, wszystko uchodzi, o ile zostało nazwane. Postmodernizm wydaje się nie do zaakceptowania dla ludzi związanych ze starym sposobem myślenia mimo, iż wniósł on wiele wartości do teorii i praktyki marketingu wewnętrznego. Zazwyczaj poszukujemy nowych rozwiązań, ale skuteczne wykorzystanie zasad tego marketingu wymaga rewolucji w myśleniu i pojmowaniu pojęć typu: organizacja, pracownicy, marketing. W dobie globalizacji wychodzenie z izolacji i współtworzenie wraz z innymi organizacjami nowatorskich projektów staje się priorytetowym działaniem, lecz tylko umiejętność pisania i czytania marketingu wewnętrznego przekłada się na warunki wyzwalające efektywne i kreatywne działania. Nurt postmodernistyczny w teorii organizacji i zarządzania zapoczątkował Gareth Morgan publikując w roku 1986 Obrazy organizacji. Dowodził w niej, że organizacje są złożonymi i pełnymi paradoksów zjawiskami, które można rozumieć na wiele sposobów. Posługując się metaforami możemy jednakże zarządzać organizacjami w nowy sposób postmoderniści proponują kolaż jako metaforę organizacji, gdzie zarządzający powinni z kawałków istniejących teorii i swojej wiedzy i doświadczenia stworzyć nowe koncepcje. W ten sposób kadra zarządzająca i inni członkowie organizacji razem tworzą teorie, nabierając przy tym nowego znaczenia, gdyż menedżer staje się teoretykiem, a teoretyk artystą 16. Słownik wyrazów obcych określa metaforę (z gr. przeniesienie ) jako występowanie wyrazu w nowym znaczeniu, łączącym się ze znaczeniem realnym w sposób obrazowy, plastyczny i rozumiany poprzez odniesienie do znaczenia realnego. Metafory pomagają zwrócić uwagę na podobieństwo między różnymi zjawiskami, porządkując i tłumacząc świat, a obrazy wpływają na ludzkie działania. Badacze bibliotekoznawcy interpretują marketing wewnętrzny posługując się metaforą genezy, kultury i organizmu, rozwoju czy dominacji, co wyraża paradygmat myślenia o bibliotece i bibliotekach. Postmodernizm ekonomiczny ogłosił zwrot w kierunku indywidualizmu tyle warunków, ilu klientów. Zasadniczym przedmiotem zainteresowania postmodernistów pozostaje interpretacja pracowników organizacji sytuacji społecznych, w których odgrywają swoje role organizacyjne, wynikające z tego emocje i postacie 17. Ponowoczesność stanowi sposób poruszania się po świecie marketingu, wyzwanie dla badań bibliotekoznawczych oraz praktyki bibliotecznej. Ukształtowały się różne podejścia do zagadnienia marketingu wewnętrznego i wyjaśniania jego wpływu na rzeczywistość bibliotekarską. Zmiana ta 16 M. J. Hatch: Teoria organizacji. Tłum. P. Łuków. Warszawa 2002, s M. Kostera: Postmodernizm w zarządzaniu. Warszawa 1996, s
10 prowadzi do dyskusji między zwolennikami i przeciwnikami jakościowych zmian w funkcjonowaniu bibliotek wykorzystujących zasady marketingu. Podejście modernistyczne, tzw. perspektywa racjonalistyczna, to stanowisko systemów otwartych, szkoła pozytywistyczna i podejście ilościowe, dokładna analiza problemu i niekiedy intuicja. Zaś perspektywa symboliczno interpretująca to podejście jakościowe, czasami utożsamiane ze szkołą kultury organizacji 18, gdzie biblioteki funkcjonują podług obiektywnych prawidłowości. Z kolei perspektywa postmodernistyczna zakłada, że biblioteki są zespołem znaczeń i interpretacji, przypisywanych przez badaczy, więc fundamentalne znaczenie ma sposób subiektywnej interpretacji rzeczywistości. Wprowadzenie marketingu wewnętrznego do bibliotek może stanowić początek nowoczesnego myślenia o bibliotekach akademickich i ich bibliotekarzach. Globalizacja, konwergencja i hybrydowość wywołują zmiany organizacji i funkcjonowania bibliotek uczelnianych, które wspierają proces naukowo dydaktyczny szkolnictwa wyższego. Hybrydowość we współczesnej bibliotece oznacza nieliniowość, wzajemne przenikanie zjawisk przeciwstawnych. Ponowoczesna biblioteka akademicka jawi się jako biblioteka zasobna i bogata, wolna od zagrożeń i niestabilności, z ukształtowanym systemem władzy. Jest stałą załogą, która utożsamia się z firmą, a firma z załogą, zaś filozofią zarządzania jest marketing wewnętrzny. Tymczasem środowisko bibliotek, mimo stosowania zasad marketingowych, podlega nieustannym zmianom, dokonującym się pod wpływem globalizacji czy transformacji, określanych mianem późnowestfalskiego ładu międzynarodowego, a oznaczających nową jakość życia społecznego i nowoczesne parametry środowiska międzynarodowego. W konsekwencji zmiany te stanowią wyzwanie także dla bibliotek, gdyż stanowią część systemu społeczno - politycznego 19. Zakończenie Bibliotekom często prorokuje się upadek, wyprowadzając pesymistyczne prognozy z kryzysu ery Gutenberga, koniec kultury przeszłości. Twierdzenia te są na szczęście chybione, istnieją bowiem problemy i kwestie, które mogą rozwiązać tylko biblioteki silne i dobrze zorganizowane, z wykształconymi bibliotekarzami, których nie zastąpią najnowsze nawet technologie. Można czynić zarzuty, iż postmodernizm i ponowoczesność to jedynie wzniosłe hasła, słowa-hybrydy, ale myśl postmodernistyczna niewątpliwie pomaga zrozumieć nową rolę 18 M. J. Hatch: Teoria..., s Późnowestfalski ład międzynarodowy. Red. M. Pietras, K. Marzęda. Lublin 2008, s
11 bibliotek, inaczej spojrzeć na wewnętrzny marketing biblioteczny. Jest ów nurt zjawiskiem złożonym i zróżnicowanym, niepoddającym się jednoznacznym ocenom i krytyce. Przyszłość należy do bibliotek z wyraźną, skonkretyzowaną kulturą organizacyjną, ale jednocześnie elastycznych, adaptujących się do nowych warunków i zmieniającego się otoczenia. Podsumowując rozważania należy zaznaczyć, że przedstawiono tu ze względu na wymogi edytorskie jedynie wybrane idee postmodernistyczne i ich wpływ na marketing wewnętrzny bibliotek akademickich. Jogo koncepcje i założenia są jednak niezbędne w działalności bibliotek i pozwalają organizacjom na nowoczesny i dynamiczny rozwój, na sprostanie wyzwaniom ponowoczesnego świata, gdzie nie ma jednoznacznie wytyczonych dróg i celów, gdzie każdy musi znaleźć swoje miejsce w nowej rzeczywistości. Koncepcje postmodernistyczne są opracowane i stosowane równolegle, co powoduje ich przenikanie, punktowość, witalność i zdarzeniowy charakter, stawiając w konsekwencji nowe możliwości poznawcze i wyznaczając nowy kierunek analizy marketingu wewnętrznego w bibliotekach akademickich. Bibliografia: Baruk A. I.: Postmodernistyczne koncepcje marketingowe a marketing klasyczny. Toruń Bauman Z.: Socjologiczna teoria postmoderny. Tłum. A. Szpociński. W: Postmodernizm w perspektywie filozoficzno - kulturoznawczej. Red. A. Zeidler - Janiszewska. Warszawa Burszta W. J.: Różnorodność i tożsamość. Antropologia jako kulturowa refleksyjność. Poznań Czaputowicz J.: Teoria stosunków międzynarodowych: krytyka i systematyzacja. Warszawa Daszkowska M.: Usługi: produkcja, rynek, marketing. Warszawa Hatch M. J.: Teoria organizacji. Tłum. P. Łuków. Warszawa Janaszek Ivanickowa H.: Nowa twarz postmodernizmu. Katowice Klimczyk W.: Erotyzm ponowoczesny. Kraków Kostera M.: Postmodernizm w zarządzaniu. Warszawa Kowalska M.: Mała opowieść tłumacza. W: J-F. Lyotard: Kondycja ponowoczesna: raport o stanie wiedzy. Przeł. M. Kowalska, J. Migasiński. Warszawa Naisbitt J.: Megatrendy: 10 nowych kierunków zmieniających nasze życie. Tłum. P. Kwiatkowski. Poznań
12 Olsztyńska A.: Marketing wewnętrzny w przedsiębiorstwie: koncepcja i narzędzia wspomagające integrację działań wewnętrznych organizacji. Poznań Późnowestfalski ład międzynarodowy. Red. M. Pietras, K. Marzęda. Lublin Welsch W.: Nasza postmodernistyczna moderna. Przeł. R. Kubicki, A. Zeidler - Janiszewska. Warszawa Wilkoszewska K.: Wariacje na postmodernizm. Kraków
Lp. Kompetencja Poziom operacyjny Opis kompetencji
Lp. Kompetencja Poziom operacyjny Opis kompetencji 1 Najwyższa jakość działania [kultura osobista, lojalność, prawość i uczciwość, dbałość o ład i porządek, terminowość] Wyznacza oczekiwania dbając o ład
Bardziej szczegółowoOdniesienie do opisu efektów kształcenia dla obszaru nauk społecznych WIEDZA K_W01
Efekty kształcenia dla kierunku EKONOMIA studia drugiego stopnia profil ogólnoakademicki Forma studiów: stacjonarne i niestacjonarne Wydział Ekonomii Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu Umiejscowienie
Bardziej szczegółowoZałącznik do Uchwały Nr 61 z dnia 16 grudnia 2016 roku
Załącznik do Uchwały Nr 61 z dnia 16 grudnia 2016 roku STRATEGIA ZARZĄDZANIA ZASOBAMI LUDZKIMI Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie Rozdział 1 Założenia ogólne 1 1. Uniwersytet Warmińsko-Mazurski
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA POLSKIEGO - OCENIANIE BIEŻĄCE, SEMESTRALNE I ROCZNE (2015/2016)
WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA POLSKIEGO - OCENIANIE BIEŻĄCE, SEMESTRALNE I ROCZNE (2015/2016) Ocena dopuszczająca: Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który opanował wiadomości i umiejętności określone
Bardziej szczegółowoPowstanie nauki o organizacji
Wiesław Gonciarski Powstanie nauki o organizacji Zainteresowanie problemami funkcjonowania organizacji datuje się od starożytności. Budowa sumeryjskich kanałów, egipskich piramid, greckich zespołów miejskich,
Bardziej szczegółowoPromocja i techniki sprzedaży
Promocja i techniki sprzedaży Specjalność stanowi zbiór czterech kursów specjalnościowych umożliwiających studentom nabycie profesjonalnej wiedzy i szerokich umiejętności w zakresie promocji i technik
Bardziej szczegółowoPojęcie rozwoju w ekonomii. dr Tomasz Poskrobko
Pojęcie rozwoju w ekonomii dr Tomasz Poskrobko Czym jest rozwój? Jak podaje Słownik Języka Polskiego PWN, rozwój to proces przechodzenia do stanów lub form bardziej złożonych lub pod pewnym względem doskonalszych.
Bardziej szczegółowoWSPÓŁCZESNA ANALIZA STRATEGII
WSPÓŁCZESNA ANALIZA STRATEGII Przedmowa CZĘŚĆ I. WSTĘP Rozdział 1. Koncepcja strategii Rola strategii w sukcesie Główne ramy analizy strategicznej Krótka historia strategii biznesowej Zarządzanie strategiczne
Bardziej szczegółowoWstęp 1. Dwugłos o zarządzaniu 2. Współczesny świat w erze turbulencji (Alojzy Z. Nowak) 3. Przedsiębiorczość (Beata Glinka)
Wstęp 1. Dwugłos o zarządzaniu 1.1. Ewolucja podejść do zarządzania (Włodzimierz Piotrowski) 1.1.1. Kierunek klasyczny 1.1.2. Kierunek human relations (szkoła stosunków międzyludzkich) 1.1.3. Podejście
Bardziej szczegółowoZARZĄDZANIE MARKĄ. Doradztwo i outsourcing
ZARZĄDZANIE MARKĄ Doradztwo i outsourcing Pomagamy zwiększać wartość marek i maksymalizować zysk. Prowadzimy projekty w zakresie szeroko rozumianego doskonalenia organizacji i wzmacniania wartości marki:
Bardziej szczegółowoWYDZIAŁ ARCHITEKTURY WNĘTRZ I SCENOGRAFII KIERUNEK ARCHITEKTURA WNĘTRZ STUDIA II STOPNIA STACJONARNE ROK AKADEMICKI 2018/2019 PROGRAM PRACOWNI
WYDZIAŁ ARCHITEKTURY WNĘTRZ I SCENOGRAFII KIERUNEK ARCHITEKTURA WNĘTRZ STUDIA II STOPNIA STACJONARNE ROK AKADEMICKI 2018/2019 PROGRAM PRACOWNI 1. NAZWA PRACOWNI Pracownia Architektury Wnętrz II 2. KIEROWNIK
Bardziej szczegółowoPodstawy Marketingu. Marketing zagadnienia wstępne
Podstawy Marketingu Marketing zagadnienia wstępne Definicje marketingu: Marketing to zyskowne zaspokajanie potrzeb konsumentów /Kotler 1994/. Marketing to kombinacja czynników, które należy brać pod uwagę
Bardziej szczegółowoPlan studiów dla MISH w formie stacjonarnej (od roku 2016/2017) Politologia, studia I stopnia
Plan studiów dla MISH w formie stacjonarnej (od roku 2016/2017) Politologia, studia I stopnia I rok Semestr I Nazwa przedmiotu Punkty Forma zajęć Forma Liczba Semestr ECTS zaliczenia godzin Nauka o polityce
Bardziej szczegółowoZAKRESY ZAGADNIEŃ NA EGZAMIN LICENCJACKI OBOWIĄZUJĄCE W INSTYTUCIE DZIENNIKARSTWA I KOMUNIKACJI SPOŁECZNEJ
ZAKRESY ZAGADNIEŃ NA EGZAMIN LICENCJACKI OBOWIĄZUJĄCE W INSTYTUCIE DZIENNIKARSTWA I KOMUNIKACJI SPOŁECZNEJ A. DLA KIERUNKU DZIENNIKARSTWO I KOMUNIKACJA SPOŁECZNA I. Wiedza o mediach 1. Funkcje mediów.
Bardziej szczegółowoUniwersytet Śląski w Katowicach str. 1 Wydział Nauk Społecznych. Efekty kształcenia
Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 1 Załącznik nr 74 do uchwały nr Senatu Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach z dnia 29 maja 2012 r. Efekty kształcenia dla: nazwa kierunku poziom kształcenia profil kształcenia
Bardziej szczegółowoRegion i jego rozwój w warunkach globalizacji
Region i jego rozwój w warunkach globalizacji Jacek Chądzyński Aleksandra Nowakowska Zbigniew Przygodzki faktycznie żyjemy w dziwacznym kręgu, którego środek jest wszędzie, a obwód nigdzie (albo może na
Bardziej szczegółowoKIERUNEK SOCJOLOGIA. Zagadnienia na egzamin magisterski na studiach stacjonarnych i niestacjonarnych II stopnia
KIERUNEK SOCJOLOGIA Zagadnienia na egzamin magisterski na studiach stacjonarnych i niestacjonarnych II stopnia 1. Podstawowe paradygmaty współczesnej socjologii K_W25 Posiada pogłębioną wiedzę na temat
Bardziej szczegółowoTeoria organizacji. Autor: Mary Jo Hatch
Teoria organizacji Autor: Mary Jo Hatch Przedmowa Część I: CO TO JEST TEORIA ORGANIZACJI? 1. Czy warto studiować teorię organizacji? 1.1. Wielość perspektyw 1.2. Teoria i pojęcia 1.2.1. Teoria 1.2.2. Pojęcia
Bardziej szczegółowoSpis treści. Istota i przewartościowania pojęcia logistyki. Rozdział 2. Trendy i determinanty rozwoju i zmian w logistyce 42
Spis treści Od Autora 11 Rozdział 1 Istota i przewartościowania pojęcia logistyki n 1.1. Przegląd i interpretacja znaczących definicji logistyki 17 1.2. Ewolucja i przewartościowania przedmiotu, celów
Bardziej szczegółowoEFEKTY KSZTAŁCENIA NA KIERUNKU GOSPODARKA I ZARZĄDZANIE PUBLICZNE STUDIA II STOPNIA
EFEKTY KSZTAŁCENIA NA KIERUNKU GOSPODARKA I ZARZĄDZANIE PUBLICZNE STUDIA II STOPNIA na kierunku GiZP II stopień GZP2_W01 GZP2_W02 GZP2_W03 GZP2_W04 GZP2_W05 GZP2_W06 GZP2_W07 GZP2_W08 GZP2_W09 GZP2_W10
Bardziej szczegółowoszkolenia dla biznesu
szkolenia dla biznesu wszystkie warsztaty przygotowujemy pod kątem uczestników i dostosowujemy w 100% do potrzeb odbiorców dotyczy to zarówno czasu ich trwania jak i poruszanych na nich zagadnień 1. komunikacja
Bardziej szczegółowoKoncepcja pracy MSPEI
Międzynarodowa Szkoła Podstawowa Edukacji Innowacyjnej w Łodzi to Szkoła Kompetencji Kluczowych posiadająca i rozwijająca nowatorskie spojrzenie na kształtowanie postaw i umiejętności zgodnie z Europejskimi
Bardziej szczegółowoWydział prowadzący kierunek studiów:
Wydział prowadzący kierunek studiów: Kierunek studiów: Poziom kształcenia: Profil kształcenia: Umiejscowienie kierunku w obszarze kształcenia: Wydział Politologii i Studiów Międzynarodowych Wydział Prawa
Bardziej szczegółowoMATRYCA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA kierunek: politologia NAZWA PRZEDMIOTU SYMBOL KIERUNKOWYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA
MATRYCA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA kierunek: politologia NAZWA PRZEDMIOTU SYMBOL KIERUNKOWYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA EFEKTY KSZTAŁCENIA Technologia informacyjna Język obcy I Język obcy II Język obcy III Język obcy
Bardziej szczegółowoEfekty kształcenia dla kierunku studiów ENGLISH STUDIES (STUDIA ANGLISTYCZNE) studia pierwszego stopnia profil ogólnoakademicki
Załącznik nr 2 do Uchwały Nr XXIII 24.5/15 z dnia 25 marca 2015 r. Efekty kształcenia dla kierunku studiów ENGLISH STUDIES (STUDIA ANGLISTYCZNE) studia pierwszego stopnia profil ogólnoakademicki Umiejscowienie
Bardziej szczegółowoCel, wizja, misja, wartości
Cel, wizja, misja, wartości NASZA STRATEGIA Cel, wizja, misja, wartości Kierujemy się jasną, długoterminową strategią. To fundament, który ułatwia nam podejmowanie właściwych decyzji, pozwala koncentrować
Bardziej szczegółowoZałącznik Nr 1 KARTA PRZEDMIOTU. 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Socjologia. 2. KIERUNEK: Pedagogika. 3. POZIOM STUDIÓW: studia pierwszego stopnia
Załącznik Nr 1 KARTA PRZEDMIOTU 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Socjologia 2. KIERUNEK: Pedagogika 3. POZIOM STUDIÓW: studia pierwszego stopnia 4. ROK/ SEMESTR STUDIÓW: I/2 5. LICZBA PUNKTÓW ECTS: 3 6. LICZBA GODZIN:
Bardziej szczegółowoMODUŁ KSZTAŁCENIA: Praktyczna nauka języka angielskiego: moduł 4
Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 1 1. nazwa kierunku FILOLOGIA ANGIELSKA 2. poziom kształcenia drugi. profil kształcenia ogólnoakademicki. forma prowadzenia niestacjonarne studiów MODUŁ KSZTAŁCENIA:
Bardziej szczegółowoKoncepcja pracy Publicznej Biblioteki Pedagogicznej RODN WOM w Częstochowie lata Misja: Wizja:
Koncepcja pracy Publicznej Biblioteki Pedagogicznej RODN WOM w Częstochowie lata 2010 2014 Misja: Publiczna Biblioteka Pedagogiczna Regionalnego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli WOM w Częstochowie jako
Bardziej szczegółowoProgram zajęć artystycznych w gimnazjum
Program zajęć artystycznych w gimnazjum Klasy II Beata Pryśko Cele kształcenia wymagania ogólne I. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji percepcja sztuki. II. Tworzenie wypowiedzi
Bardziej szczegółowoRozdział 1. Zarządzanie wiedzą we współczesnych organizacjach gospodarczych Zarządzanie wiedzą w Polsce i na świecie w świetle ostatnich lat
Zarządzanie wiedzą we współczesnym przedsiębiorstwie Autor: Marcin Kłak Wstęp Rozdział 1. Zarządzanie wiedzą we współczesnych organizacjach gospodarczych 1.1. Rola i znaczenie wiedzy 1.1.1. Pojęcia i definicje
Bardziej szczegółowoSchindler Navigator Book Zdefiniowanie celów. Ustalenie drogi. Strategia sukcesu w branży dźwigowej.
Zdefiniowanie celów. Ustalenie drogi. Strategia sukcesu w branży dźwigowej. 2 Nasze zobowiązanie Drodzy Koledzy i Koleżanki, Współpracownicy! Światowy rynek wind i schodów ruchomych podlega stałej ewolucji
Bardziej szczegółowoOPIS ZAKŁADANYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA. dla Programu Kształcenia. Studiów Podyplomowych. Edukacja Przedszkolna i Wczesnoszkolna.
Załącznik do uchwały nr538 Senatu Uniwersytetu Zielonogórskiego w sprawie określenia efektów kształcenia dla studiów podyplomowych prowadzonych na Wydziale Pedagogiki, Socjologii i Nauk o Zdrowiu OPIS
Bardziej szczegółowoMARKETING USŁUG ZDROWOTNYCH
MARKETING USŁUG ZDROWOTNYCH Beata Nowotarska-Romaniak wydanie 3. zmienione Warszawa 2013 SPIS TREŚCI Wstęp... 7 Rozdział 1. Istota marketingu usług zdrowotnych... 11 1.1. System marketingu usług... 11
Bardziej szczegółowo6 Metody badania i modele rozwoju organizacji
Spis treści Przedmowa 11 1. Kreowanie systemu zarządzania wiedzą w organizacji 13 1.1. Istota systemu zarządzania wiedzą 13 1.2. Cechy dobrego systemu zarządzania wiedzą 16 1.3. Czynniki determinujące
Bardziej szczegółowoZarządzanie kompetencjami
Zarządzanie kompetencjami Zarządzanie kompetencjami reprezentuje jeden z najnowszych nurtów zarządzania zasobami ludzkimi. Jako datę początku zainteresowania zarządzaniem kompetencjami w literaturze wskazuje
Bardziej szczegółowoZarządzanie w czasach zmiany
Zarządzanie w czasach zmiany DR N. O ZDR. GRAŻYNA WÓJCIK Dyrektor instytucji opieki długoterminowej dziś i jutro. Naciski, ustępstwa, kompromisy i rozwiązania Cel wystąpienia Jak przygotować siebie i organizację
Bardziej szczegółowoReferat: Krytyczne czytanie w polonistycznej edukacji wczesnoszkolnej
Propozycje zintegrowanych programów edukacji zatwierdzone przez Ministra Edukacji Narodowej do użytku szkolnego odpowiadają założeniom uprzednio opracowanej przez MEN Podstawie programowej kształcenia
Bardziej szczegółowookreślone Uchwałą Senatu Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego Nr 156/2012/2013
Załącznik Nr 2.9 do Uchwały Nr 156/2012/2013 Senatu UKW z dnia 25 września 2013 r. EFEKTY KSZTAŁCENIA określone Uchwałą Senatu Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego Nr 156/2012/2013 z dnia 25 września 2013
Bardziej szczegółowoPojęcie myśli politycznej
Myśl polityczna Pojęcie myśli politycznej Myśl polityczna obejmuje całość zagadnień odnoszących się bezpośrednio do działalności politycznej stanowi zbiór wyobrażeń dotyczących organizacji państwa oraz
Bardziej szczegółowoMIĘDZYNARODOWE STOSUNKI GOSPODARCZE
Efekty kształcenia dla kierunku MIĘDZYNARODOWE STOSUNKI GOSPODARCZE - studia drugiego stopnia - profil ogólnoakademicki Forma Studiów: stacjonarne i niestacjonarne Wydział Gospodarki Międzynarodowej Uniwersytetu
Bardziej szczegółowoHISTORIA KLASA III GIMNAZJUM SZKOŁY BENEDYKTA
2016-09-01 HISTORIA KLASA III GIMNAZJUM SZKOŁY BENEDYKTA Cele kształcenia wymagania ogólne I. Chronologia historyczna. Uczeń sytuuje wydarzenia, zjawiska i procesy historyczne w czasie oraz porządkuje
Bardziej szczegółowoNADZÓR PEDAGOGICZNY A NOWY SYSTEM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI
NADZÓR PEDAGOGICZNY A NOWY SYSTEM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI POTRZEBA I ROZUMIENIE ZMIAN Wyzwania cywilizacyjne, na które musi zareagować szkoła, m.in. rozwój społeczny, kształtowanie postaw, aktywność jednostki,
Bardziej szczegółowoZimowa Szkoła Leśna X Sesja. Współczesne problemy komunikacji społecznej i edukacji w leśnictwie WNIOSKI
Zimowa Szkoła Leśna X Sesja Współczesne problemy komunikacji społecznej i edukacji w leśnictwie WNIOSKI 1. Dynamiczne zmiany środowiskowe, gospodarcze i społeczne mają istotny wpływ na kształtowanie oczekiwań
Bardziej szczegółowoSocjologia : analiza społeczeństwa / Piotr Sztompka. wyd. 2. Kraków, Spis treści
Socjologia : analiza społeczeństwa / Piotr Sztompka. wyd. 2. Kraków, 2012 Spis treści Przedmowa 17 1. Socjologia i społeczeństwo 21 Wiedza społeczna a socjologia 21 Wizje naukowości" socjologii 27 Społeczeństwo
Bardziej szczegółowoWSPÓŁCZESNY MARKETING cz. II
Studia podyplomowe Trening Menedżerski - Wykład WSPÓŁCZESNY MARKETING cz. II Dr Barbara Bielicka e mail: barbara.bielicka@wsb.torun.pl Marketing klasyczny Marketing nowy Marketing współczesny Marketing
Bardziej szczegółowoPedagogika współczesna
Pedagogika współczesna Sebastian Bakuła Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Struktura wykładu Wprowadzenie Pedagogika jako nauka: przedmiot, metody
Bardziej szczegółowoAktywne formy kreowania współpracy
Projekt nr... Kształtowanie sieci współpracy na rzecz bezpieczeństwa energetycznego Dolnego Śląska ze szczególnym uwzględnieniem aspektów ekonomiczno społecznych Aktywne formy kreowania współpracy Dr inż.
Bardziej szczegółowoMarcin Kłak Zarządzanie wiedzą we współczesnym przedsiębiorstwie
Marcin Kłak Zarządzanie wiedzą we współczesnym przedsiębiorstwie Wydawnictwo Wyższej Szkoły Ekonomii i Prawa im. prof. Edwarda Lipińskiego w Kielcach Kielce czerwiec 2010 1 Spis treści Wstęp 7 Rozdział
Bardziej szczegółowoProjekt Programu rozwoju edukacji w Warszawie w latach 2013-2020 (streszczenie)
Projekt Programu rozwoju edukacji w Warszawie w latach 2013-2020 (streszczenie) Program rozwoju edukacji w Warszawie w latach 2013-2020 jest strategicznym dokumentem opisującym cele i sposoby rozwoju warszawskiej
Bardziej szczegółowo/opis efektu/ Wykazuje się znajomością stylów w sztuce i związanych z nimi tradycjami twórczymi.
Załącznik nr 1 do Uchwały Senatu PWSZ w Raciborzu Nr 72/2012 z dn. 14.06.2012 symbol kierunkowych efektów kształcenia /efekt kierunkowy/ Efekty kształcenia Po ukończeniu studiów pierwszego stopnia o profilu
Bardziej szczegółowoPaństwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. prof. Edwarda F. Szczepanika w Suwałkach SYLLABUS na rok akademicki 2016/2017
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. prof. Edwarda F. Szczepanika w Suwałkach SYLLABUS na rok akademicki 06/07 Tryb studiów Niestacjonarne Nazwa kierunku studiów Studia Podyplomowe w zakresie Przygotowania
Bardziej szczegółowoROZPOZNANIE ZASOBÓW KADROWYCH I DOKONANIE DOBORU PRACOWNIKÓW SOCJALNYCH DO REALIZACJI ZADAŃ W OPARCIU O MODEL
Załącznik 2 WARUNKI WDROŻENIA MODELU KOOPERACJE 3D W OPS ZASOBY KADROWE W MODELU. POSZERZENIE TEMATYKI ROZPOZNANIE ZASOBÓW KADROWYCH I DOKONANIE DOBORU PRACOWNIKÓW SOCJALNYCH DO REALIZACJI ZADAŃ W OPARCIU
Bardziej szczegółowoOdniesienie do opisu efektów kształcenia dla obszaru nauk społecznych WIEDZA K_W01
Efekty kształcenia dla kierunku EKONOMIA studia pierwszego stopnia profil ogólnoakademicki Forma studiów: stacjonarne i niestacjonarne Wydział Ekonomii Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu Umiejscowienie
Bardziej szczegółowoEfekty kształcenia dla kierunku EKONOMIA
Efekty kształcenia dla kierunku EKONOMIA studia pierwszego stopnia profil ogólnoakademicki Forma studiów: stacjonarne i niestacjonarne Wydział Ekonomii Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu Umiejscowienie
Bardziej szczegółowoÁ Á JAKIE SPECJALNOŚCI
KIERUNEK MARKETING I KOMUNIKACJA RYNKOWA Marketing i komunikacja rynkowa to kierunek przygotowany z myślą o kształceniu wysokiej klasy specjalistów z zakresu marketingu. Zajęcia pozwalają zdobyć wiedzę
Bardziej szczegółowoposiada podstawową wiedzę o instytucjonalnych uwarunkowaniach polityki społecznej.
Efekty kształcenia dla kierunku POLITYKA SPOŁECZNA studia pierwszego stopnia profil ogólnoakademicki Forma studiów: stacjonarne i niestacjonarne Wydział Ekonomii Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu Umiejscowienie
Bardziej szczegółowoWewnątrzszkolne Doskonalenie Nauczycieli Nowatorskie metody nauczania
Wewnątrzszkolne Doskonalenie Nauczycieli Nowatorskie metody nauczania Zapraszam na szkolenie on line prezentujące dwie nowoczesne metody pracy: coaching i mentoring. Idea i definicja coachingu Coaching,
Bardziej szczegółowoInteligentne organizacje zarządzanie wiedzą i kompetencjami pracowników
2010 Inteligentne organizacje zarządzanie wiedzą i kompetencjami pracowników Paulina Zadura-Lichota Zespół Przedsiębiorczości Warszawa, styczeń 2010 r. Pojęcie inteligentnej organizacji Organizacja inteligentna
Bardziej szczegółowoBADANIA PARTYCYPACYJNE Z UDZIAŁEM OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ INTELEKTUALNĄ A KOMUNIKACJA ALTERNATYWNA I WSPOMAGAJĄCA DR AGNIESZKA WOŁOWICZ-RUSZKOWSKA
BADANIA PARTYCYPACYJNE Z UDZIAŁEM OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ INTELEKTUALNĄ A KOMUNIKACJA ALTERNATYWNA I WSPOMAGAJĄCA DR AGNIESZKA WOŁOWICZ-RUSZKOWSKA Praktyka idee normalizacji, integracji, obywatelskiego
Bardziej szczegółowoKu wolności jako odpowiedzialności
Marcin Kilanowski Ku wolności jako odpowiedzialności Dewey, Rorty, Habermas o nowej jakości w demokracji Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika Toruń 2013 Spis treści Od Autora 11 Wstęp 13
Bardziej szczegółowoSpis treści. Część I AKTYWNOŚĆ CZŁOWIEKA. 2. Od zachowań do działań społecznych Zachowanie Działanie Czynności społeczne Działania społeczne
Spis treści 1. Socjologia i społeczeństwo Wiedza społeczna a socjologia Wizje naukowości socjologii Społeczeństwo przedmiot socjologii Wielowymiarowość sytuacji społecznych Jednostka w społeczeństwie konteksty
Bardziej szczegółowoKierunkowe efekty kształcenia dla kierunku studiów: Stosunki Międzynarodowe. Poziom studiów: studia drugiego stopnia. Profil: ogólnoakademicki
Instytut Politologii Wydział Nauk Społecznych Uniwersytet Opolski Kierunkowe efekty kształcenia dla kierunku studiów: Stosunki Międzynarodowe Poziom studiów: studia drugiego stopnia Profil: ogólnoakademicki
Bardziej szczegółowoKARTA PROCEDURY Procedura przygotowywania i zatwierdzania oferty programowej studiów wyższych Oferta
Rodzaj dokumentu: Tytuł: Dotyczy procesu: KARTA PROCEDURY Procedura przygotowywania i zatwierdzania oferty programowej studiów wyższych Oferta Numer: II-O-1 Wersja: 1 Liczba stron: 8 Opracował: Zatwierdził:
Bardziej szczegółowoKARTA PRZEDMIOTU 1. NAZWA PRZEDMIOTU: SOCJOLOGIA. 2. KIERUNEK: Filologia angielska. 3. POZIOM STUDIÓW: studia I stopnia 4. ROK/ SEMESTR STUDIÓW: III/5
KARTA PRZEDMIOTU 1. NAZWA PRZEDMIOTU: SOCJOLOGIA 2. KIERUNEK: Filologia angielska 3. POZIOM STUDIÓW: studia I stopnia 4. ROK/ SEMESTR STUDIÓW: III/5 5. LICZBA PUNKTÓW ECTS: 2 6. LICZBA GODZIN: 30 7. TYP
Bardziej szczegółowoPoradnictwo zawodowe uniwersalny instrument kreowania rozwoju zawodowego, klucz do sukcesu na rynku pracy
Poradnictwo zawodowe uniwersalny instrument kreowania rozwoju zawodowego, klucz do sukcesu na rynku pracy Katarzyna Rewers Dawid Gdańsk, 30 listopad 2011 Dane statystyczne z rynku pracy Liczba bezrobotnych
Bardziej szczegółowo1. Organizacje pozarządowe w gospodarce rynkowej... 11
Spis treści Wstęp... 7 1. Organizacje pozarządowe w gospodarce rynkowej... 11 1.1. Interdyscyplinarność badań naukowych organizacji pozarządowych... 11 1.2. Cechy i funkcje organizacji pozarządowych...
Bardziej szczegółowoWYKAZ KRYTERIÓW OCENY DO WYBORU
Załącznik nr 2 do Regulaminu przeprowadzania oceny okresowej pracowników samorządowych WYKAZ KRYTERIÓW OCENY DO WYBORU Kryterium 1. Wiedza specjalistyczna 2. Umiejętność obsługi urządzeń technicznych 3.
Bardziej szczegółowoKryteria oceniania osiągnięć ucznia z przedmiotu wiedza o kulturze. Klasa I. Wymagania przedmiotowo-programowe
Kryteria oceniania osiągnięć ucznia z przedmiotu wiedza o kulturze Klasa I Skala ocen celujący bardzo dobry Wymagania przedmiotowo-programowe - wykazuje zaangażowanie w realizację projektów związanych
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI Rozdział 1 Wstęp, czyli o zarządzaniu przez rozwój Rozdział 2 Rozwój organizacyjny szkół
SPIS TREŚCI Rozdział 1 Wstęp, czyli o zarządzaniu przez rozwój... 7 Rozdział 2 Rozwój organizacyjny szkół... 13 Rozdział 3 Sposoby pozyskiwania osób uczestniczących w procesie rozwoju organizacji... 34
Bardziej szczegółowo1. Badania jakościowe 2. Etnografia 3. Istota badań etnograficznych 4. 3 zasady metodologiczne badań 5. 3 etapy doboru próby w badaniach 6.
1. Badania jakościowe 2. Etnografia 3. Istota badań etnograficznych 4. 3 zasady metodologiczne badań 5. 3 etapy doboru próby w badaniach 6. Elementy badań 7. Raport etnograficzny 8. Przykłady 9. Podsumowanie
Bardziej szczegółowoRaport oceny kompetencji
Symulacje oceniające kompetencje Raport oceny kompetencji Rut Paweł 08-01-2015 Kompetencje sprzedażowe dla efactor Sp. z o.o. Dane osobowe Rut Paweł CEO pawel.rut@efactor.pl more-than-manager.com 2 z 13
Bardziej szczegółowo1. Wybrane psychologiczne problemy organizacji i zarządzania (12 godz.) 2. Zachowania ludzi w organizacji (8 godz.)
1. Wybrane psychologiczne problemy organizacji i zarządzania (12 godz.) Kulturowe i społeczne uwarunkowania kierowania ludźmi Style kierowania Menedżer a przywódca Ewolucja koncepcji przywództwa Zachowania
Bardziej szczegółowoDobro w czasach postmoderny
Ks. Ryszard Skowronek Dobro w czasach postmoderny Etyka postmodernizmu a nauczanie moralne Jana Pawła II Księgarnia św. Jacka Katowice 2007 SPIS TREŚCI Contents... 9 Wstęp... 11 Rozdział 1. POSTMODERNIZM
Bardziej szczegółowoWIEDZA. przywołuje pogłębioną wiedzę o różnych środowiskach społecznych kształtujących bezpieczeństwo, ich specyfice i procesach w nich zachodzących
Nazwa kierunku studiów: BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE Poziom kształcenia: studia II stopnia; Profil kształcenia: praktyczny; Obszar nauk społecznych; Dziedziny nauk: nauki społeczne, nauki ekonomiczne, nauki
Bardziej szczegółowoG. Morgan, Obrazy organizacji, Warszawa 1997
3. Metafory organizacyjne Morgana G. Morgan, Obrazy organizacji, Warszawa 1997 przedstawia specyficzny sposób postrzegania, myślenia i mówienia o organizacji; ujmuje istotę utrwalonego typu doświadczenia
Bardziej szczegółowoSocjologia. jest nauką, która pozwala zrozumieć, wyjaśnić i przewidzieć procesy jakie mają miejsce we współczesnym świecie.
SOCJOLOGIA Socjologia jest nauką, która pozwala zrozumieć, wyjaśnić i przewidzieć procesy jakie mają miejsce we współczesnym świecie. BO Z NAMI NIE BĘDZIESZ SIĘ NUDZIŁ Socjologia dostarcza wiedzy, bez
Bardziej szczegółowoProcesy informacyjne zarządzania
Procesy informacyjne zarządzania Społeczny ład informacyjny dr inż. Janusz Górczyński 1 Podstawowe pojęcia (1) Informacja, procesy informacyjne i systemy informacyjne odgrywały zawsze istotną rolę w przebiegu
Bardziej szczegółowoSZKOLENIE BADANIE SATYSFAKCJI KLIENTA I ZARZĄDZANIE SATYSFAKCJĄ KLIENTA W PRZEDSIĘBIORSTWIE
SZKOLENIE ROZWIĄZANIA W ZAKRESIE ROZWOJU KAPITAŁU LUDZKIEGO PRZEDSIĘBIORSTW BADANIE SATYSFAKCJI KLIENTA I ZARZĄDZANIE SATYSFAKCJĄ KLIENTA W WPROWADZENIE W dobie silnej konkurencji oraz wzrastającej świadomości
Bardziej szczegółowoZAŁĄCZNIK NR 2 Uchwała Rady Wydziału Elektrotechniki i Informatyki Politechniki Lubelskiej z dnia 3 czerwca 2013 r
ZAŁĄCZNIK NR 2 Uchwała Rady Wydziału Elektrotechniki i Informatyki Politechniki Lubelskiej z dnia 3 czerwca 2013 r w sprawie przyjęcia Efektów kształcenia dla studiów III stopnia w dyscyplinie elektrotechnika
Bardziej szczegółowoAKADEMIA SZTUK PIĘKNYCH IM. JANA MATEJKI W KRAKOWIE WYDZIAŁ ARCHITEKTURY WNĘTRZ
EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU ARCHITEKTURA WNĘTRZ STUDIA PIERWSZEGO STOPNIA profil ogólnoakademicki w obszarze w zakresie sztuki WIEDZA u obszarowego 1. Wiedza o realizacji prac artystycznych K1_W01
Bardziej szczegółowoEfekty kształcenia dla kierunku Zarządzanie Międzynarodowe Studia II stopnia
Efekty kształcenia dla kierunku Zarządzanie Międzynarodowe Studia II stopnia 1. Poziom kształcenia i czas trwania studiów: studia drugiego stopnia 2. Profil kształcenia: ogólnoakademicki 3. Forma kształcenia:
Bardziej szczegółowoWykaz kryteriów do wyboru
Załącznik nr 3 Wykaz kryteriów do wyboru Kryterium 1. Wiedza specjalistyczna Wiedza z konkretnej dziedziny, która warunkuje odpowiedni poziom merytoryczny realizowanych zadań. 2. Umiejętność obsługi urządzeń
Bardziej szczegółowoMANAGER CSR MODUŁY WARSZTATOWE
MANAGER CSR MODUŁY WARSZTATOWE WARSZTAT C- A IDEA SPOŁECZNEJ ODPOWIEDZIALNOŚCI BIZNESU. PODSTAWY CSR. Skąd się wziął CSR? Historia społecznej odpowiedzialności biznesu. Koncepcja zrównoważonego rozwoju.
Bardziej szczegółowoZARZĄDZANIE PARTYCYPACYJNE. Dawid Sześciło
ZARZĄDZANIE PARTYCYPACYJNE Dawid Sześciło Współczesne paradygmaty administracji publicznej Nowe zarządzanie publiczne podejście ekonomicznomenedżerskie Administracja neoweberowska powrót do podejścia prawniczego
Bardziej szczegółowoHR Biznes Partner jak umacniać pozycję HR-owca w firmie?
HR Biznes Partner jak umacniać pozycję HR-owca w firmie? Kim jest HR Biznes Partner? Czy jest to tylko modne określenie pracownika HR-u, czy może kryje się za nim ktoś więcej? Z założenia HR Biznes Partner
Bardziej szczegółowoZARZĄDZANIE ZASOBAMI LUDZKIMI W BIBLIOTECE AKADEMICKIEJ W ŚWIETLE KRYTERIÓW MODELU WSPÓLNEJ METODY OCENY (CAF)
ZARZĄDZANIE ZASOBAMI LUDZKIMI W BIBLIOTECE AKADEMICKIEJ W ŚWIETLE KRYTERIÓW MODELU WSPÓLNEJ METODY OCENY (CAF) Jacek Marek RADWAN Biblioteka im. Lecha Kalinowskiego Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu
Bardziej szczegółowospołeczno-gospodarczymi na świecie, które wywierały istotny wpływ na funkcjonowanie
Wstęp Rozwój marketingu usług logistycznych był ściśle związany z przeobrażeniami społeczno-gospodarczymi na świecie, które wywierały istotny wpływ na funkcjonowanie rynku usług Transport Spedycja Logistyka
Bardziej szczegółowodr Barbara CURYŁO 1. Zainteresowania badawcze:
dr Barbara CURYŁO 1. Zainteresowania badawcze: Stosunki międzynarodowe, w szczególności: negocjacje międzynarodowe, dyplomacja publiczna, protokół dyplomatyczny, europeistyka, paradygmaty teoretyczne.
Bardziej szczegółowoKoncepcja Rozwoju. Gminnego Przedszkola nr 3 w Trzciance. na lata:
Koncepcja Rozwoju Gminnego Przedszkola nr 3 w Trzciance na lata: 2014 2019. Motto Przedszkola: Nie zmuszajmy dzieci do aktywności, lecz wyzwalajmy aktywność. Nie każmy myśleć, lecz twórzmy warunki do myślenia.
Bardziej szczegółowoWykład 2 Rola otoczenia w procesie formułowania strategii organizacji
Dr inż. Aleksander Gwiazda Zarządzanie strategiczne Wykład 2 Rola otoczenia w procesie formułowania strategii organizacji Plan wykładu Koncepcja otoczenia przedsiębiorstwa Metoda SWOT Cele przedsiębiorstwa
Bardziej szczegółowoKIERUNKOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA
Załącznik do Uchwały Senatu Politechniki Krakowskiej z dnia 28 czerwca 2017 r. nr 58/d/06/2017 Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki w Krakowie Nazwa wydziału Wydział Inżynierii Środowiska Dziedzina
Bardziej szczegółowoPL Zjednoczona w różnorodności PL A8-0156/153. Poprawka 153 Isabella Adinolfi, Rosa D'Amato, Rolandas Paksas w imieniu grupy EFDD
21.3.2019 A8-0156/153 153 Motyw 5 (5) Promowanie europejskiej różnorodności kulturowej zależy od istnienia prężnego i odpornego sektora kultury i sektora kreatywnego, które będą w stanie tworzyć, produkować
Bardziej szczegółowoJak budować markę? Zestaw praktycznych porad
Budowa marki 2018 Jak budować markę? Zestaw praktycznych porad Kto jest kim w markowym zespole? Wybrany członek zarządu: pełni rolę sponsora projektu, ułatwia promocję projektu w organizacji i nadaje mu
Bardziej szczegółowoAKTUALIZACJA STRATEGII UNIWERSYTETU EKONOMICZNEGO W POZNANIU NA LATA
AKTUALIZACJA STRATEGII UNIWERSYTETU EKONOMICZNEGO W POZNANIU NA LATA 2017-2020 WSTĘP Strategia Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu (UEP) definiuje politykę rozwoju Uczelni na lata 2017 2020. Stanowi
Bardziej szczegółowoUchwała Nr 28/2013/IV Senatu Politechniki Lubelskiej z dnia 26 kwietnia 2013 r.
Uchwała Nr 28/2013/IV Senatu Politechniki Lubelskiej z dnia 26 kwietnia 2013 r. w sprawie określenia efektów kształcenia dla studiów podyplomowych Zarządzanie Logistyką w Przedsiębiorstwie, prowadzonych
Bardziej szczegółowoKod KEK Status Kategoria Profil Kompetencja Kody OEK
Kierunkowe Efekty Kształcenia Wydział: Wydział Ekonomii i Stosunków Międzynarodowych Stopień: 1. (studia licencjackie) Kierunek: Europeistyka Rok semestr: 2012/13 zimowy Kod KEK Status Kategoria Profil
Bardziej szczegółowoKompetencje w zarządzaniu projektem
Kompetencje w zarządzaniu projektem Zarzadzanie projektami (ang: Project Management) to jedna z najbardziej dynamicznie rozwijających się dziedzin zarządzania. Dotyczy to szczególnie ludzkich aspektów
Bardziej szczegółowoEFEKTY KSZTAŁCENIA KIERUNEK EKONOMIA
EFEKTY KSZTAŁCENIA KIERUNEK EKONOMIA Kierunek Ekonomia Studia I stopnia Efekty kształcenia: Kierunek: Ekonomia Poziom kształcenia: Studia I stopnia Uczelnia: Uczelnia Łazarskiego w Warszawie Profil: Ogólnoakademicki
Bardziej szczegółowoKONCEPCJA PRACY. SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 9 Społecznego Towarzystwa Oświatowego w Warszawie na rok szkolny 2013/2014
KONCEPCJA PRACY SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 9 Społecznego Towarzystwa Oświatowego w Warszawie na rok szkolny 2013/2014 Koncepcja pracy szkoły została opracowana w oparciu o: Ustawę o systemie oświaty z dnia
Bardziej szczegółowo