ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH Departament Zamówień Publicznych ul. Szamocka 3, 5, Warszawa

Transkrypt

1 ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH Departament Zamówień Publicznych ul. Szamocka 3, 5, Warszawa /271/ IN- 662 /2015 Warszawa, dnia r. Informacja dla Wykonawców, którzy pobrali Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego prowadzonym w trybie przetargu nieograniczonego na PRZYGOTOWANIE DOKUMENTACJI DLA PROJEKTU KORPORACYJNEJ SZYNY USŁUG (KSU) TZ/271/22/15. Na podstawie art. 38 ust. 1, ust. 1a., ust. 2 i ust. 4 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 9 sierpnia 2013 poz. 907 ze zm.) informuję, że do Zamawiającego wpłynęły pytania dotyczące Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia, na które udziela się następujących odpowiedzi: Pytanie nr 1 Uwaga ogólna: Jakich systemów dotyczy przedmiot zamówienia? Proszę o wymienienie z nazwy. Odpowiedź: Zamawiający podtrzymuje zapisy SIWZ. Zgodnie z treścią SIWZ, Przedmiotem zamówienia SIWZ jest opracowanie dokumentacji technicznej i usługa wsparcia dla nowopowstającej architektury SOA ZUS. Systemy, które będą powiązane za pomocą tworzonych usług wyspecyfikowane zostały w Specyfice systemów IT w ZUS stanowiącej załącznik nr 1a do SIWZ, w pkt 3- Architektura IT w ZUS. Pytanie nr 2 Dotyczy: Opis przedmiotu zamówienia pkt. 9: Wykonawca ma obowiązek opracować Produkty, oraz do momentu podpisania przez Zamawiającego umowy o dofinansowanie projektu ze środków UE każdorazowo w przypadku zaistnienia takiej potrzeby, nanosić, bez dodatkowego wynagrodzenia, w wykonanych Produktach wszelkie zmiany zgodnie z instrukcjami przygotowywania dokumentów wydanymi przez Instytucję Zarządzającą lub Instytucję Pośredniczącą, w oparciu o analizy i wytyczne Instytucji Zarządzającej, Instytucji Pośredniczącej (w szczególności o listę niezbędnych elementów studium wykonalności oraz listę załączników dla projektów informatycznych realizowanych w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa ich ewentualnymi uzupełnieniami/zmianami oraz z innymi zaleceniami Instytucji Zarządzającej i Instytucji Pośredniczącej). Zmiany winny być dokonane w terminie wskazanym przez Zamawiającego. Analogicznie jak w zakresie pomocy merytorycznej prosimy o określenie, na potrzeby wyceny, wolumenu godzin, jaki przewidywany jest na realizację powyższego zadania. Brak tych informacji uniemożliwia rzetelną wycenę projektu. Ewentualnie, proponujemy uwzględnienie realizacji zadania w ramach pomocy merytorycznej opisanej w pkt. 7 Opisu Przedmiotu Zamówienia. Strona: 1/69 : (22) faks: (22)

2 Odpowiedź: Zamawiający podtrzymuje zapisy SIWZ i wyjaśnia, iż pkt 9 Opisu przedmiotu zamówienia (OPZ ) dotyczy opracowanych Produktów, o których mowa w pkt 2 ppkt 1 OPZ i w szczególności odnosi się do Wniosku o dofinansowanie projektu wraz z kompletnymi wymaganymi załącznikami. Stosownie do zapisów SIWZ, w ramach niniejszego zamówienia Wykonawca ma obowiązek opracowania Produktów w taki sposób, aby Zamawiający mógł na tej podstawie podpisać umowę na dofinansowanie ze środków UE. Wymogi dotyczące przygotowania wniosku o dofinansowanie UE wraz z wymaganymi załącznikami, dostępne są na stronach np. Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa Wykonawca jest zobowiązany do określenia pracochłonności w sposób indywidualny, na podstawie szczegółowo opisanego w SIWZ zakresu zamówienia i sposobu jego realizacji. Pytanie nr 3 Dotyczy: Wzór umowy par. 5 pkt. 6.: W związku z koniecznością przygotowania harmonogramu prosimy o określenie, jaki okres czasu jest niezbędny dla poszczególnych produktów do odbioru Zamawiającego? Odpowiedź: Zamawiający podtrzymuje zapisy SIWZ i wyjaśnia, iż w treści 5 wzoru umowy (załącznik nr 7 do SIWZ) opisana została procedura odbioru Produktów. W ust. 5 pkt 3 wskazano, iż Zamawiający zapozna się z przekazanymi Produktami w terminie do 20 dni roboczych od daty ich otrzymania. W przypadku nie zgłoszenia lub zgłoszenia uwag przez Zamawiającego zastosowanie mają odpowiednio zapisy ust. 5 pkt 4 i pkt 5 tego paragrafu. Pytanie nr 4 Czy dokumentacja ma być wykonywana zgodnie ze standardami projektowymi Klienta (Metodyka ZUS), stosowanymi w obecnych projektach? Jeśli tak, prosimy o przekazanie najbardziej aktualnej wersji. Odpowiedź: Zamawiający, na podstawie art. 38 ust. 4 ustawy Prawo zamówień publicznych, dokonuje zmiany treści pkt 3 Opisu Przedmiotu zamówienia (załącznik nr 1 do SIWZ ), który otrzymuje nowe obowiązujące brzmienie: 3. Dokumentacja techniczna powinna zostać sporządzona w formie i z wykorzystaniem istniejących w branży IT norm, standardów projektowych i praktycznych, jak również Specyfiki Systemów IT w ZUS zawartej w załączniku nr 1a) do SIWZ i które są opisane w obowiązujących w ZUS standardach produkcyjnych, których częścią jest Metodyka ZUS stanowiąca załączniki nr 1b), 1c) 1d) i 1e) do SIWZ, obejmując:. Załączniki nr 1b), 1c), 1d) i 1e), o których mowa wyżej, zostają dodane do Listy załączników do Specyfikacji i stanowią załączniki do niniejszego pisma Zamawiającego. Pytanie nr 5 Dotyczy: 3.1. Dokumentację modelu fizycznego i logicznego danych ZUS oraz mapowanie powiazań elementów modeli na podstawie: Opisu Przedmiotu Zamówienia. Strona: 2/69

3 a) Czy Zamawiający posiada narzędzia usprawniające proces dokumentowania modelu fizycznego typu IBM Discovery? Jeśli tak, czy umożliwi ich wykorzystanie Wykonawcy? b) Na jakich zasadach Wykonawca uzyska dostęp do środowisk Zamawiającego w celu wykonania niezbędnych prac w zakresie Dokumentacji technicznej? c) Jaką formę mają wskazane repozytoria? I w jakiej postaci zostaną udostępnione? d) Jakie raporty Zamawiający ma na myśli w pkt ? Jaka jest ich liczba? e) Czy dokumentacja analityczna obejmuje wszystkie moduły oprogramowania, które są objęte przedmiotem zamówienia? Jeśli nie to proszę o szacunkowe informacje, w jakim procencie systemy objęte przedmiotem zamówienia są udokumentowane? f) Jaką formę ma repozytorium dokumentacji analitycznej? g) Jaką formę ma repozytorium kodu źródłowego? Odpowiedź: Zamawiający podtrzymuje zapisy SIWZ i udziela następujących wyjaśnień: a) Tak. Zamawiający posiada narzędzia typu IBM Discovery i możliwe jest ich udostepnienie Wykonawcy. b) W wyniku udzielenia przedmiotowego zamówienia i zawarcia umowy z wybranym Wykonawcą, zostanie mu nadany dostęp do środowisk Zamawiającego w celu wykonanie niezbędnych prac w zakresie realizacji zamówienia. c) Aktualna dokumentacja projektowa zawierająca elementy opisu modeli fizycznych i logicznych zostanie udostępniona Wykonawcy w postaci dokumentów elektronicznych. d) Zamawiający wyjaśnia, iż chodzi o raporty generowane automatycznie z wykorzystaniem skryptów i programów na platformie MainFrame. W chwili obecnej zdefiniowanych jest ok. 100 raportów wykonywanych w różnych cyklach (na żądanie, tygodniowo, miesięczne i roczne). e) Zamawiający wyjaśnia, iż Dokumentacja analityczna obejmuje ok. 80% modułów oprogramowania objętych przedmiotem zamówienia. f) Repozytorium dokumentacji analitycznej ma formę elektroniczną. g) Repozytorium kodu źródłowego ma formę elektroniczną. Pytanie nr 6 Co Zamawiający ma na myśli, w pkt , pisząc o strukturze obiektów SOA? Prosimy o doprecyzowanie. Odpowiedź: Zamawiający podtrzymuje zapisy SIWZ i wyjaśnia, że poprzez to stwierdzenie określa artefakty SOA oraz ich wzajemne zależności. Ich istnienie będzie wynikiem analiz przeprowadzonych przez Wykonawcę i powinny one zostać potraktowane jako elementy docelowego modelu SOA Governance. Pytanie nr 7 Czy jednym z zadań Wykonawcy będzie rekomendowanie rozwiązań technologicznych w zakresie docelowej architektury opartej na usługach? Jeżeli nie, to czy i kiedy Zamawiający określi preferencje technologiczne w tym zakresie? Niezbędne to będzie w zakresie analizy i przygotowania wymagań niefunkcjonalnych, ale także i sprzętowych, w ramach realizacji Strona: 3/69

4 Produktów prac jak i określenie kosztów a także niezbędnych szkoleń zgodnie z oczekiwaniem Zamawiającego. Odpowiedź: Zamawiający podtrzymuje zapisy SIWZ z których wynika, że oczekuje od Wykonawcy analizy technologii szynowej i rekomendacji w zakresie tej technologii. Należy zwrócić uwagę, iż SIWZ zawiera wymóg, aby Wykonawca przygotował Opis przedmiotu zamówienia na potrzeby opracowania Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia na wykonanie każdego z zadań związanych z wdrożeniem Projektu KSU przez Wykonawców wyłonionych przez Zamawiającego w trybach konkurencyjnych Pytanie nr 8 Ze względu na określenie pracochłonności projektu, prosimy o określenie, jakie podejście do przyszłego rozwoju systemów ma Zamawiający. Czy np. jednym z celów jest całkowita zmiana/zejście z technologii Tuxedo? Odpowiedź: Zamawiający podtrzymuje zapisy SIWZ i wyjaśnia, że celem tego Zamówienia jest przygotowanie produktów dokumentacyjnych niezbędnych do wdrożenia Korporacyjnej Szyny Usług w Zakładzie(ESB). W docelowej architekturze planujemy całkowite zastąpienie technologii TUXEDO. Dopuszczamy współistnienie dwóch technologii w okresie przejściowym, jednocześnie nie dopuszczamy implementacji innej technologii w tym czasie niż w/w. Pytanie nr 9 Analogicznie dotyczy to kwestii infrastrukturalnych: czy Zamawiający w ramach docelowego projektu będzie chciał wykorzystać posiadaną obecnie infrastrukturę? Odpowiedź: Zamawiający podtrzymuje zapisy SIWZ i wyjaśnia, iż zaprojektowane rozwiązanie szynowe dla ZUS, przygotowane w ramach niniejszego postępowania, musi uwzględniać kwestie infrastruktury sprzętowej w szczególności dla technologii szynowych. Pytanie nr 10 Dotyczy: pkt. 3.13: Jakim modelem procesów dysponuje Zamawiający i w jakim stopniu jest on kompletny? W jaki sposób opisane procesy są powiązane z systemami wykorzystywanymi u Zamawiającego? Odpowiedź: Stosownie do informacji zawartych w Specyfice systemów IT w ZUS (załącznik nr 1a do SIWZ), Zamawiający podtrzymuje zapisy SIWZ i wyjaśnia: W ZUS funkcjonują następujące elementy modelu procesowego: 1. architektura zarządcza procesów - lista procesów obowiązujących w ZUS, 2. macierz grup usług i procesów identyfikacja powiązań pomiędzy grupami usług a procesami wyróżnionymi w ZUS, 3. zasady odpowiedzialności w zarządzaniu procesowym - reguły postępowania w zakresie odpowiedzialności za realizację zadań w poszczególnych grupach usług i procesach. W architekturze zarządczej wyszczególnione zostały następujące grupy procesów: 1. operacyjne związane z kluczową działalnością instytucji, realizujące statutowe działania ZUS, Strona: 4/69

5 2. zarządzania wyznaczające kierunki działania ZUS, 3. wspomagające pełniące rolę służebną wobec procesów operacyjnych i zarządzania. Obecnie realizujemy 460 procesów: a. 248 procesów operacyjnych, b. 171 wspomagających, c. 41 procesów zarządzania. W ramach poszczególnych grup zdefiniowano cztery poziomy uszczegóławiające. Lista procesów jest kompletna i aktualizowana na bieżąco. W ramach zdefiniowanych odpowiedzialności w zarządzaniu procesowym ZUS, realizacja procesów jest monitorowania i racjonalizowana. W ZUS wdrożony został model zarządzania zmianą w zarządzaniu procesowym umożliwiający identyfikowanie słabych punktów i potencjalnych propozycji usprawnień przy współudziale wszystkich pracowników. Procesy w ramach powyższej struktury opisane zostały w postaci diagramów w narzędziu ARIS. Modele na najniższym poziomie architektury przedstawiają realizację działań, do których przypisano aplikacje, dokumenty, stanowiska. Obiekty występujące w modelach oraz same modele są połączone ze sobą relacjami przedstawiającymi zależności między nim. Procesy realizowane przez Zamawiającego są ściśle powiązane z systemami informatycznymi eksploatowanymi w ZUS. Celem istnienia systemów informatycznych wykorzystywanych przez Zamawiającego jest wsparcie realizacji procesów w całości lub części, jeżeli wsparcie takie jest wymagane. Pytanie nr 11 Dotyczy: pkt : Ile w systemie jest osadzonych/zdefiniowanych automatyzacji zadań wsadowych? Odpowiedź: Zamawiający podtrzymuje zapisy SIWZ i wyjaśnia, że w systemie jest ponad 100 tys. operacji wsadowych w ciągu doby. Pytanie nr 12 Dotyczy: pkt Projekt organizacji zarządzania usługami na szynie projekt powinien przedstawiać w szczególności model organizacji zarządzania usługami w ZUS oparty na istniejących strukturach, opis nowych procesów wsparcia. Czy zapis oznacza, że Zamawiający nie przewiduje zmian organizacyjnych w związku z wdrożeniem docelowej architektury opartej na usługach? A jeśli Zamawiający przewiduje to, w jaki sposób ma zostać określony zakres tych zmian? Odpowiedź: Zamawiający podtrzymuje zapisy SIWZ i wyjaśnia, iż pkt OPZ dotyczy eksploatacji rozwiązania szynowego oraz organizacji zarządzania usługami na platformie integracyjnej, realizowanych w ramach istniejącej struktury organizacyjnej. Pytanie nr 13 Strona: 5/69

6 Dotyczy: pkt. 3.16: Czy Zamawiający posiada oraz przewiduje wykorzystanie w procedurach testowych narzędzi do automatyzacji testów? Jeśli tak, jakie narzędzia Zamawiający posiada, ewentualnie czy Wykonawca będzie musiał rekomendować tego typu narzędzie? Odpowiedź: Zamawiający podtrzymuje zapisy SIWZ i wyjaśnia, iż Wykonawca powinien opracować projekt testów SOA niezależny od narzędzi testowych, wraz z propozycją wykorzystania narzędzi, które będą mogły być użyte do realizacji testów według przygotowanego projektu. Pytanie nr 14 Dotyczy: 3.12: Jeśli wykonawca ma dokonać analizy i zaprojektowania rozwiązania do wymiany danych z klientami instytucjonalnymi Zakładu, to prosimy o określenie listy klientów oraz zakresu realizowanych usług. Odpowiedź: Zamawiający, na podstawie art. 38 ust. 4 ustawy Prawo zamówień publicznych, dokonuje zmiany treści zapisów załącznika nr 1a do SIWZ Specyfika systemów IT w ZUS, w którym dodaje dodatkowo pkt 5, w brzmieniu: 5. Lista klientów i zakres współpracy: Klient Instytucjonalny: Z uwagi na zakres działania Zakład współpracuje z organami władzy oraz podmiotami zewnętrznymi (w tym zagranicznymi). 1) Do klientów instytucjonalnych ZUS należą: Otwarte Fundusze Emerytalne, Narodowy Fundusz Zdrowia, Komisja Nadzoru Finansowego, Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych, Biura Emerytalne Służb Mundurowych, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych, Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji, Ministerstwo Finansów, Główny Urząd Statystyczny, Narodowy Fundusz Zdrowia, Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, Narodowy Bank Polski, Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, Wojskowe Komisje Lekarskie, zagraniczne instytucje realizujące zadania z zakresu ubezpieczenia społecznego, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Fundusz Pracy, Fundusz Kościelny, Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych, Państwowa Inspekcja Pracy, Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Sąd Gospodarczy (Krajowy Rejestr Sądowy), Krajowa Izba Gospodarcza, Sądy Powszechne (Wydziały Ksiąg Wieczystych), sądy administracyjne i sądy grodzkie, Urzędy Skarbowe, Urzędy Kontroli Skarbowej, Izby Skarbowe, komornicy sądowi, podmioty wykonujące zadania związane z pomocą społeczną (ośrodki pomocy społecznej), Rzecznik Praw Obywatelskich, Pełnomocnik Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych, urzędy gmin, urzędy miast, Centralne Biuro Adresowe oraz organy ścigania (Prokuratura, Policja, Centralne Biuro Antykorupcyjne, Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Krajowe Centrum Informacji Kryminalnych), Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego. 2) Z klientami instytucjonalnymi ZUS prowadzi wymianę korespondencji m.in. w formie elektronicznej. Jednak współpraca z częścią z tych instytucji ma szerszy charakter ze Strona: 6/69

7 względu na wagę i zakres wymienianych informacji. Specyfikację instytucji oraz charakteru ich współpracy z ZUS przedstawia poniższej tabela. 3) Poza wskazanym w tabeli powyżej zakresem wymiany danych z instytucjami należy zwrócić uwagę na bieżącą współpracę z: a) Ministerstwem Administracji i Cyfryzacji w zakresie e PUAP i pl.id oraz w zakresie realizacji projektów unijnych, w tym PUE, b) Ministerstwem Gospodarki w zakresie podpisu elektronicznego oraz projektu CEIDG, Strona: 7/69

8 c) Władzą Wdrażającą Programy Europejskie, w zakresie realizacji projektów unijnych, d) Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia, w zakresie realizacji projektu e Zwolnienie. 4) Z wyżej wymienionych informacji wynika następująca charakterystyka klientów instytucjonalnych: a) ZUS współpracuje z bardzo dużą liczbą organizacji o zdywersyfikowanej wielkości, strukturze wewnętrznej, zasadach funkcjonowania, rozproszonych geograficznie, b) zakresy i formy wymiany informacji są urozmaicone, trudne do zestandaryzowania na obecnym etapie, jak również zmienne w czasie (ze względu na dynamikę prawodawstwa oraz zmian otoczenia zewnętrznego), c) instytucje te mają swoich własnych klientów zewnętrznych o potencjalnie bardzo szerokim wachlarzu oczekiwań i kryteriach oceny ich satysfakcji. 5) Przewidywać można następujące trendy w zakresie wymiany danych i świadczenia usług pomiędzy ZUS a klientami instytucjonalnymi: a) standaryzacja form komunikacji (zachowanie otwartości oraz neutralności technologicznej rozwiązań Np. poprzez platformy integracyjne/komunikacyjne przesyłające dane przy użyciu określonych protokołów), w tym rządowych Projektów informatycznych Np. e PUAP, b) automatyzacja powtarzalnych operacji oraz przyśpieszenie obiegu danych i zwiększanie jego wolumenu, zwiększone wymagania dotyczące parametrów przetwarzania i archiwizacji danych, c) nacisk na zagadnienia dotyczące bezpieczeństwa informacji, w tym na zapewnienie kontroli dostępu do nich oraz bezpieczeństwo systemów (przy jednocześnie zwiększającej się presji na dostępność i szybkość dostępu), d) zapewnienie ciągłości funkcjonowania i utrzymania określonego poziomu dostępności usług, e) stała integracja procesów merytorycznych rozproszonych po wielu instytucjach w kraju, jak również w UE, mająca charakter prokliencki (skupiona głównie na klientów indywidualnych usługobiorców), w zakresie: wzorów dokumentów udostępnianych w repozytoriach; informowania, edukacji, polityki PR za pośrednictwem portali; udostępniania usług w portalach interoperacyjnych; dostarczania dokumentów z wykorzystaniem skrzynki podawczej, f) wzrost zainteresowania najlepszymi praktykami, metodykami, doświadczeniami w zakresie metod zarządzania IT (zarządzanie strategiczne, zarządzanie usługami, portfelem Projektów, projektem, architekturą, dostawcami, wiedzą, zasobami, finansami IT). Pytanie nr 15 Strona: 8/69

9 W związku z przyjętymi w Zakładzie standardami wyceny oprogramowania metodą punktów funkcyjnych COSMIC, proponujemy aby jednym z wymagań Zamawiającego w ramach pkt. 4.2 Opisu Przedmiotu Zamówienia był oszacowanie kosztów właśnie w tej metodzie w zakresie funkcjonalnym. Odpowiedź: Zamawiający, na podstawie art. 38 ust. 4 ustawy Prawo zamówień publicznych, dokonuje zmiany treści pkt 4. 2 poprzez dodanie dodatkowo ppkt w brzmieniu: Projekt w zakresie funkcjonalnym musi być oszacowany zgodnie z przyjętymi w Zakładzie standardami wyceny oprogramowania metodą punktów funkcyjnych COSMIC. Pytanie nr 16 Z analizy przedmiotu zamówienia wynika, że maksymalny czas przeznaczony na przeprowadzenie postępowania/wań przetargowych w trybie UZP wynosił będzie ok. 1,5 roku. Czy i w jaki sposób Zamawiający przewiduje współpracę z Wykonawcą w przypadku, jeśli postępowanie/nia nie zostaną rozstrzygnięte do końca okresu trwania umowy? Analogiczne pytanie dotyczy elementu fazy realizacji projektu KSU, w szczególności udziału w odbiorach produktów. Odpowiedź: Zamawiający podtrzymuje zapisy SIWZ i wyjaśnia, że współpraca z wybranym Wykonawcą będzie odbywała się na zasadach wskazanych w SIWZ i wzorze umowy. Pytanie nr 17 Dotyczy: Rozdział IV, I.3: Czy warunek dotyczący wskazania więcej niż jednej osoby do roli Eksperta odnosi się do litery e) czy też do całości tabeli na stronie 9-10 SWZ Odpowiedź: Zamawiający podtrzymuje zapisy SIWZ i wyjaśnia, iż z zapisu jednoznacznie wynika, że odnosi się on wyłącznie do lit. e), tj. eksperta ds. bezpieczeństwa. Pytanie nr 18 Przedmiotem zamówienia jest miedzy innymi wykonanie wniosku o dofinansowanie projektu wraz z kompletnymi wymaganymi załącznikami. Ponieważ znaczna część załączników ma charakter oświadczeń Wnioskodawcy (składanych na standardowych formularzach), prosimy o potwierdzenie, że przygotowanie takich załączników będzie leżało po stronie Zamawiającego. Odpowiedź: Zamawiający podtrzymuje zapisy SIWZ i wyjaśnia, iż Wykonawca w ramach realizacji zamówienia ma obowiązek przygotowania kompletnego wniosku o dofinansowanie ze wszystkimi załącznikami, w tym z załącznikami o charakterze oświadczeń, które przedłoży Zamawiającemu do podpisu. Pytanie nr 19 Przedmiotem zamówienia jest miedzy innymi wykonanie wniosku o dofinansowanie projektu wraz z kompletnymi wymaganymi załącznikami. Wniosek jest składany przez Wnioskodawcę na platformie e-puap. Prosimy o potwierdzenie, że wniosek złoży Zamawiający. Odpowiedź: Tak. Zamawiający samodzielnie zaimportuje, podpisze i wyśle w/w wniosek o dofinansowanie. Pytanie nr 20 Strona: 9/69

10 W odniesieniu do warunku: Rozdział IV podrozdział I pkt 2: O udzielenie zamówienia ubiegać się mogą Wykonawcy, którzy wykonali w okresie ostatnich 3 lat przed upływem terminu składania ofert, a jeśli okres prowadzenia działalności jest krótszy w tym okresie, co najmniej dwie usługi doradcze (jedna usługa doradcza oznacza jeden zrealizowany projekt) polegające na wsparciu projektu wdrożenia architektury IT zorientowanej na usługi, obejmujące (każda z wykonanych usług): a) przygotowanie dokumentacji inicjującej projekt, b) przygotowanie dokumentacji technicznej, c) przygotowanie projektu zmian otoczenia organizacyjnego, d) przygotowanie elementów specyfikacji istotnych warunków zamówień, e) przygotowanie założeń eksploatacyjnych, f) przygotowanie dokumentacji powykonawczej, o wartości każdego projektu objętego usługą doradczą co najmniej 50 mln zł brutto. Zwracamy się z zapytaniem, czy Zamawiający uzna spełnienie warunku, jeżeli wykazana zostanie usługa dla projektu obecnie trwającego ( w ramach którego realizowanych jest kilka przedsięwzięć informatycznych i co najmniej jedno z nich zostało zakończone) i dotychczas świadczone i wykonane były usługi wdrożenia architektury IT zorientowanej na usługi obejmujące: a) przygotowanie dokumentacji inicjującej projekt, b) przygotowanie dokumentacji technicznej, c) przygotowanie projektu zmian otoczenia organizacyjnego, d) przygotowanie elementów specyfikacji istotnych warunków zamówień, e) przygotowanie założeń eksploatacyjnych, f) przygotowanie dokumentacji powykonawczej, oraz wysokość wydatkowych środków w ramach projektu objętego usługą doradczą przekroczyła 50 mln zł. brutto. Odpowiedź: Zamawiający podtrzymuje zapisy SIWZ, tj. O udzielenie zamówienia ubiegać się mogą Wykonawcy, którzy wykonali w okresie ostatnich 3 lat przed upływem terminu składania ofert, a jeśli okres prowadzenia działalności jest krótszy w tym okresie, co najmniej dwie usługi doradcze (jedna usługa doradcza oznacza jeden zrealizowany projekt)( ). Pytanie nr 21 Zmawiający w Opisie Przedmiotu Zamówienia wymaga aby 4. Studium wykonalności powinno być sporządzone zgodnie z Listąt niezbędnych elementów studium wykonalności oraz listą załączników dla projektów informatycznych realizowanych w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa [...]" oraz 9. Wykonawca ma obowiązek opracować Produkty, oraz - do momentu podpisania przez Zamawiającego umowy o dofinansowanie projektu ze środków UE - każdorazowo w przypadku zaistnienia takiej potrzeby, nanosić, bez dodatkowego wynagrodzenia, w wykonanych Produktach wszelkie zmiany zgodnie z instrukcjami przygotowywania dokumentów wydanymi przez Instytucję Zarządzającą lub Instytucję Pośredniczącą, w oparciu o analizy i wytyczne Instytucji Zarządzającej, Instytucji Strona: 10/69

11 Pośredniczącej (w szczególności o listę niezbędnych elementów studium wykonalności oraz listę załączników dla projektów informatycznych realizowanych w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa ich ewentualnymi uzupełnieniami/zmianami oraz z innymi zaleceniami Instytucji Zarządzającej i Instytucji Pośredniczącej). Zmiany winny być dokonane w terminie wskazanym przez Zamawiającego." Na stronach związanych z POPC, nie ma dokumentu o nazwie Lista niezbędnych elementów studium wykonalności oraz lista załączników dla projektów informatycznych realizowanych w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa ". Dokumenty o takiej nazwie były opracowane dla poprzedniego okresu programowania (np. dla 7. Osi POIG), ale w dokumentacji dla POPC na chwilę obecną występuje jedynie dokument: Zalecenia dotyczące struktury i zakresu studium wykonalności", datowany na maj Co za tym idzie, nie jest możliwe oszacowanie pracochłonności produktu Studium wykonalności", jeżeli nie są dostępne wytyczne, na które powołuje się Zamawiający, i z którymi to wytycznymi produkt ma być zgodny. Prosimy o udostępnienie powyższych dokumentów lub podanie adresu pod którym umieszczone są wymagane dokumenty. Odpowiedź: Zamawiający podtrzymuje zapisy SIWZ i wyjaśnia, iż Serwis internetowy zawiera dokumentację dot. Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa (PO PC), w tym informacje dotyczące przygotowania studiów wykonalności dla projektów ubiegających się o dofinansowanie ze środków UE w ramach PO PC, które powinny być uwzględnione przy opracowaniu Studium Wykonalności dla Projektu KSU. Użycie przez Zamawiającego odniesienia do listy niezbędnych elementów studium wykonalności oraz listy załączników dla projektów informatycznych było jedynie wskazaniem na jeden z istotniejszych dla nas elementów dokumentacji, tak aby przygotowane Studium Wykonalności dla Projektu KSU było zgodne z wytycznymi obowiązującymi w ramach PO PC. Pytanie nr 22 Zmawiający we wzorze umowy w 7 Kary umowne i rozwiązanie umowy. Pkt 4) zawarł zapis, że w przypadku gdy Zamawiający nie uzyska dofinansowania Projektu KSU z przyczyn leżących po stronie Wykonawcy, Wykonawca zapłaci karę umowną w wysokości 20% całkowitego wynagrodzenia brutto określonego w 6 ust. 1. Prosimy o doprecyzowanie jakie to mogą być przyczyn lezących po stronie Wykonawcy przez które Zamawiający nie uzyska dofinansowania Projektu KSU. Wymóg Zamawiającego jest nieprecyzyjny, a wysokość kar niewymiernie wysoka. Odpowiedź: Zamawiający podtrzymuje zapisy SIWZ i wyjaśnia, iż przyczyną taką może być zdarzenie, kiedy instytucja zarządzająca programem zdecyduje się na odrzucenie wniosku o dofinansowanie projektu ze względu na wady formalne. Pytanie nr 23 Zamawiający we wzorze umowy w 13 ubezpieczenie wymaga Strona: 11/69

12 Str. 3 Pkt 1) Wykonawca zobowiązany jest do ubezpieczenia na własny koszt odpowiedzialności cywilnej z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania Umowy, a także odpowiedzialności z tytułu gwarancji i rękojmi, przez cały okres obowiązywania Umowy oraz okres obowiązywania rękojmi i gwarancji. Polisa kontraktowa, lub inny dokument potwierdzający zawarcie umowy ubezpieczenia dotyczyć ma wyłącznie realizacji niniejszej Umowy. Pkt 3) Zakres odpowiedzialności powinien obejmować szkody będące następstwem błędów projektowych, błędnie sporządzonej dokumentacji, w tym czyste straty finansowe. Umowa ubezpieczenia powinna również zawierać rozszerzenie o szkody rzeczowe i osobowe wyrządzone osobom trzecim oraz następstwa tych szkód wynikłe ze zdarzeń powstałych w czasie i/lub w związku z wykonywaniem Umowy. Ochroną ubezpieczeniową winny być objęte wypadki ubezpieczeniowe będące działaniem lub zaniechaniem. Wykonawcy w okresie ubezpieczenia (błąd w sztuce), z którego wynikła szkoda na osobie, w mieniu lub strata finansowa, za którą odpowiedzialny jest Wykonawca. Zamawiający winien mieć prawo dochodzenia roszczeń z umowy ubezpieczenia pod warunkiem, że zostaną zgłoszone przed upływem przedawnienia przewidzianego przepisami Kodeksu cywilnego (trigger act commited). Pkt 5) Wykonawca zobowiązany jest do ubezpieczenia na własny koszt odpowiedzialności cywilnej z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania Umowy, a także odpowiedzialności z tytułu gwarancji i rękojmi, przez cały okres obowiązywania Umowy oraz okres obowiązywania rękojmi i gwarancji. Polisa kontraktowa, lub inny dokument potwierdzający zawarcie umowy ubezpieczenia dotyczyć ma wyłącznie realizacji niniejszej Umowy. Chcemy zauważyć, że biorąc pod uwagę specyfikę zamówienia polisa nie powinna chronić w zakresie błędów projektowych tylko błędów w zakresie wsparcia i doradztwa - ponieważ zarówno wykonanie dokumentacji technicznej jak i pozostałych elementów nie wiąże się wprost z działalnością projektową. Na rynku polskim większość produktów w zakresie odpowiedzialności doradczej jest oparta o trigger loss occurance lub claims made a nie act commited - wynika to przede wszystkim ze sposobu działania tych produktów. Chcemy zwrócić uwagę, że kontynuowanie polisy przez okres rękojmi i gwarancji nie ma większego uzasadnienia, jest tylko zwiększeniem dodatkowych kosztów po stronie Wykonawcy, a takie zabezpieczenie powinno Zmawiającego powinno być ujęte w Gwarancji Należytego Wykonania Kontraktu. Wszystkie wymogi określone w 13 dotyczące polisy mogą spowodować, że taka polisa nie jest możliwa do pozyskania u żadnego ubezpieczyciela. Odpowiedź: Zamawiający podtrzymuje zapisy SIWZ. Pytanie nr 24 Ograniczenie łącznej odpowiedzialności Wykonawcy ( 7) Zgodnie z polityką Wykonawcy, jak również standardami obowiązującymi na rynku usług doradczych, sugerujemy wprowadzenie zapisów dotyczących ograniczenia odpowiedzialności Wykonawcy do wysokości jedno lub dwukrotności wynagrodzenia należnego na podstawie umowy (w tym także z tytułu kar umownych), sugerujemy również wyłączyć wyraźnie Strona: 12/69

13 odpowiedzialność za utracone przez Zamawiającego korzyści. Dodatkowo sugerujemy wprowadzenie zapisu dotyczącego braku odpowiedzialności Wykonawcy za wykorzystanie naszych opracowań czy raportów wobec osób trzecich. Zapisy takie sugerujemy uwzględnićw 7 umowy. Zgodnie z postanowieniami projektu umowy, na zasadach określonych w kodeksie cywilnym, strony wobec osób trzecich odpowiadają na zasadach ogólnych. Jednocześnie projekt umowy nie zawiera żadnych postanowień ograniczających Zamawiającego w dysponowaniu wynikami prac lub rozpowszechnianiu ich, ani nie określa warunków ujawniania ich osobom trzecim, co potencjalnie może zwiększać ryzyko ewentualnych roszczeń osób trzecich. Sugerujemy wprowadzić zapis dotyczący zwolnienia Wykonawcy przez Zamawiającego z odpowiedzialności z tytułu roszczeń osób trzecich w związku z przedmiotem umowy, jako że przedmiot umowy będzie wykonywany bezpośrednio na rzecz Zamawiającego i tylko wobec niego Wykonawca powinien ponosić odpowiedzialność. Ponadto sugerujemy wprowadzenie w umowie klauzuli przewidującej, że żadne inne podmioty poza Wykonawcą, w tym pracownicy, partnerzy Wykonawcy i inne firmy z sieci czy grupy Wykonawcy wykonujące prace związane zamówieniem, nie będą mieć żadnych zobowiązań wobec Zamawiającego oraz że Zamawiający zobowiązuje się nie wnosić roszczeń jakiegokolwiek rodzaju przeciwko żadnej z tych osób w związku z umową. Prosimy o wyjaśnienie, czy uwzględnienie powyższych sugestii w umowie jest możliwe. Odpowiedź: Zamawiający podtrzymuje zapisy SIWZ. Pytanie nr 25 Kary umowne ( 7) Proponujemy modyfikację zapisów, które przewidują obowiązek zapłaty kar umownych, w następujący sposób: - zmianę kar umownych w pkt. 1, 2 i 3 na kary za zwlokę (w miejsce opóźnienia, które może wystąpić z przyczyn niezależnych od Wykonawcy); - usunięcie zgody Wykonawcy na potrącenie kar z wynagrodzenia ( 7 ust. 4). Odpowiedź: Zamawiający podtrzymuje zapisy SIWZ. Pytanie nr 26 Prawa autorskie ( 9) Zgodnie z treścią 9 umowy, na Zamawiającego przechodzą majątkowe i osobiste prawa autorskie do wyników prac powstałych w związku z wykonywaniem umowy, na bardzo szeroko określonych polach eksploatacji. Sugerujemy ograniczenie tych pól do niezbędnych w związku z przedmiotem umowy. Standardowo stworzone przez nas utwory przenoszone są na klientów wyłącznie w celu korzystania z nich na wewnętrzne potrzeby i zgodnie z przeznaczeniem wskazanym w umowie, w związku z tym prosimy o umożliwienie uściślenia tych zapisów (szczególnie w zakresie szerokie wykorzystania wyników prac, niekoniecznie na potrzeby ZUS). W przypadku wykonywania praw zależnych przez Zamawiającego prosimy o dookreślenie, że Wykonawca nie będzie odpowiadał za zmodyfikowane utwory, ani nie będzie wskazywany jako Strona: 13/69

14 ich autor. Proponujemy również zmienić moment przejść praw autorskich na Zamawiającego na dzień zapłaty wynagrodzenia związanego z danym utworem. Ponadto, z uwagi na fakt, iż (.) świadcząc usługi korzysta z własnego know-how, metodologii, szablonów, formularzy, baz danych, nie możemy przenieść do nich praw na rzecz jednego klienta - ich późniejsze wykorzystanie we własnej działalności, jak również na rzecz innych klientów stałoby się niemożliwe. Stąd też prosimy o wprowadzenie do umowy postanowień gwarantujących nam zachowanie autorskich praw majątkowych do tych tzw. Dotychczasowych Dzieł", z jednoczesnym prawem Zamawiającego do korzystania z nich w zakresie niezbędnym do korzystania z utworów. Proponujemy więc wprowadzenie następującego zapisu:,autorskie prawa majątkowe lub inne prawa własności intelektualnej do wszelkich materiałów lub programów komputerowych (napisanych bądź możliwych do odczytania przez komputer), własnych metodologii, szablonów, formularzy, arkuszy kalkulacyjnych, baz danych i innych narzędń elektronicznych opracowanych przez Wykonawcę lub na które Wykonawca otrzymał licencje przed datą wejścia w życie Umowy lub poza zakresem niniejszego zlecenia i ich wszelkich modyfikacji ( Dotychczasowe Dzieła"), dokumentacji roboczej Wykonawcy powstałej w trakcie świadczenia usług oraz poufnych informacji Wykonawcy, pozostaną własnością Wykonawcy (lub licencjodawcy Wykonawcy), z zastrzeżeniem, że o ile Dotychczasowe Dzieła wchodzą w skład którychkolwiek spośród Efektów Prac, Zamawiający uzyska licencję na ich użytkowanie na mocy niniejszego ustępu. Żadne z postanowień Umowy nie będzie stanowić przeszkody lub ograniczenia w rozwijaniu i/lub wykorzystywaniu przez Wykonawcę Dotychczasowych Dzieł, poufnych informacji Wykonawcy, wszelkich koncepcji, pojęć, knowhow, informacji, technik, wynalazków oraz ulepszeń powstałych w trakcie realizacji niniejszej Umowy, dotyczących metod lub procesów o bardziej ogólnym zastosowaniu, w tym z zakresu informatyki oraz procesów gospodarczych, dla własnych potrzeb lub dla potrzeb innych klientów. Zamawiający uzyska niewyłączną, nieprzenoszalną licencję na użytkowanie Dotychczasowych Dzieł dla własnych wewnętrznych potrzeb i tylko zgodnie z ich przeznaczeniem, o ile te Dotychczasowe Dzieła wchodzą w skład utworów przygotowanych na potrzeby Zamawiającego na podstawie niniejszej Umowy, na polach eksploatacji wskazanych w ust. i powyżej. Zamawiający zobowiązuje się nie przekazywać Dotychczasowych Dzieł ani ich kopii osobom trzecim." Wbrew naszym standardom, umowa nie do końca nakłada na Zamawiającego obowiązki lub ograniczenia dotyczące wykorzystywania i ujawniania wyników prac (nasze standardowe klauzule przewidują, ze opracowania przygotowane przez (.) w toku realizacji umowy są przeznaczone do wewnętrznego użytku klienta, a klient nie ma prawa ujawniania ich osobom trzecim) - należałoby dookreślić takie zobowiązanie, dlatego prosimy o odpowiednią modyfikację 9. Odpowiedź: Zamawiający podtrzymuje zapisy SIWZ. Pytanie nr 27 Bezpieczeństwo informacji ( 10) Warunki dotyczące poufności i ochrony danych osobowych w projekcie umowy nie Strona: 14/69

15 uwzględniają specyfiki działania spółek ( ) i konieczności umożliwienia dostępu, w niektórych przypadkach, do takich informacji zarówno innym spółkom (.) (przede wszystkim w związku z badaniem niezależności, zarządzaniem ryzykiem czy jakością usług), doradcom, ubezpieczycielom jak i np. naszym dostawcom usług (takim jak usługi ksero, IT czy archiwizacyjne), z których pomocy korzystamy w związku z usługami. W związku z powyższym prosimy o wprowadzenie w 10 następującego postanowienia: Ujawnienie informacji i danych osobowych jest także dopuszczalne w następujących sytuacjach: a) Zleceniobiorca może ujawniać Informacje: profesjonalnym doradcom i ubezpieczycielom; lub b) Zleceniobiorca może także dzielić się Informacjami z innymi Firmami ( ). w celach związanych z niezależnością, zarządzaniem ryzykiem i oceną jakości oraz w innych celach określonych w Umowie. Zleceniobiorca i inne Firmy ( ). mogą także w celach biznesowych przekazywać Informacje sobie nawzajem oraz podmiotom, z których usług korzystają Firmy ( ), pod warunkiem przestrzegania odpowiednich procedur kontroli dostępu; postanowienia niniejszego paragrafu mają zastosowanie do Firm (.), które otrzymały Informacje zgodnie z powyższymi postanowieniami. Na potrzeby Umowy Firmy ( ).." oznaczają każdą jednostkę (posiadającą osobowość prawną lub nie), która prowadzi działalność pod nazwą obejmującą całość łub część nazwy ( ), lub jest w inny sposób powiązana z ( ) lub jest firmą powiązaną ze światową siecią firm ( ).Sugerujemy zdefiniowanie, co należy uważać za informacje poufne. Ze względu na standardy obowiązujące nie tylko w naszej firmie, ale ogólnie na rynku firm doradczych, chcielibyśmy mieć możliwość pozostawienia jednej kopii wszelkich informacji i materiałów w celu udokumentowania udziału w projekcie/należytego wykonania usług, Prosimy więc o wprowadzenie odpowiedniego uprawnienia do 10 ust. 7 umowy. Prosimy również o udostępnienie nam treści uregulowań, o których mowa w 10 ust. 6 umowy. Odpowiedź: Zamawiający podtrzymuje zapisy SIWZ. Jednocześnie Zamawiający wyjaśnia, iż treść wewnętrznych aktów prawnych Zamawiającego dotyczących bezpieczeństwa informacji, o których mowa w 10 ust. 6 wzoru umowy, reguluje sprawy związane z bezpieczeństwem informacji przetwarzanych w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych, w szczególności z przetwarzaniem danych osobowych. Wymienione dokumenty opracowane zostały w związku z wymogami i nie wykraczają poza regulacje zawarte w przepisach o ochronie danych osobowych, a także zgodnie z polskimi Normami: PN- ISO/IEC 27001:2007, PN-ISO/IEC 17799:2007 i PN-ISO/IEC 27005:2010, oraz zostaną przekazane wybranemu Wykonawcy. Pytanie nr 28 Gwarancja i rękojmia ( 11) Ze względu na fakt, że jesteśmy firmą konsultingową, a więc świadczymy usługi doradcze, które podlegają pod przepisy o zleceniu zawarte w kodeksie cywilnym, postanowienia o rękojmi czy gwarancji nie powinny być do tych usług stosowane. Co do zasady nie zgadzamy się na udzielanie tego typu gwarancji czy rękojmi, gdyż trudno jest określić jakiego rodzaju wady Strona: 15/69

16 mogłyby wystąpić w analizach przez nas dokonywanych i w jaki sposób miałyby by być usunięte. Dlatego prosimy o usunięcie w całości 11. Odpowiedź: Zamawiający podtrzymuje zapisy SIWZ. Pytanie nr 29 Termin płatności ( 6 ust. 3) Prosimy o zmianę terminu płatności faktur z 30 na 14 dni. Odpowiedź: Zamawiający podtrzymuje zapisy SIWZ. Pytanie nr 30 Wierzytelności ( 15 ust. 7) Prosimy o wprowadzenie w 15 ust. 7 możliwości przeniesienia wierzytelności na inne Firmy ( ). Odpowiedź: Zamawiający podtrzymuje zapisy SIWZ. Pytanie nr 31 Ponadto: Prosimy o dodanie możliwości uzyskania od Zamawiającego formalnego potwierdzenia realizacji prac przez Wykonawcę / referencji. Z uwagi na charakter projektu proponujemy również: - wyłączenie odpowiedzialności Wykonawcy za przedstawiane w trakcie wykonywania umowy uwagi, projekty, prezentacje, czyli tzw. pracę w toku"; - dodanie postanowień wskazujących na nieponoszenie przez Wykonawcę odpowiedzialności w związku z nieosiągnięciem przez Zamawiającego spodziewanych korzyści wskutek skorzystania z usług Wykonawcy ani za wykorzystanie wyników prac w innym celu niż nieokreślony w umowie. Odpowiedź: Zamawiający podtrzymuje zapisy SIWZ. Pozostałe zapisy SIWZ nie ulegają zmianie i Wykonawca, stosownie do nich, z uwzględnieniem niniejszych wyjaśnień i dokonanej zmiany w treści SIWZ jest zobowiązany przygotować i złożyć ofertę. Zamawiający dokonuje zmiany terminu składania ofert. Ofertę należy złożyć do dnia r., do godz Zakład prosi o zwrotne potwierdzenie w dniu dzisiejszym faktu otrzymania niniejszego pisma na nr faksu /36 lub drogą elektroniczną na adres SekretariatDZP@zus.pl. Dyrektor Departamentu Zarządzania Systemami Informatycznymi Jakub Dąbrowski Strona: 16/69

17 Załącznik nr 1b) do SIWZ Metodyka ZUS Analiza systemowa wersja Strona: 17/69

18 Metodyka ZUS Analiza Systemowa 1 Cel dokumentu Dokument jest częścią Metodyki ZUS, przedstawia i systematyzuje używane w projektach ZUS standardy prowadzenia analizy systemowej. 2 Założenia 2.1 Standardy Zgodnie z założeniami opisanymi w dokumencie głównym Metodyki, niniejszy dokument opiera się na standardach. Oprócz wymienionych w dokumencie głównym, poniżej przedstawiono zbiór dodatkowych standardów, specyficznych dla analizy systemowej, na których bazuje niniejszy dokument. Business Analysis Body of Knowledge (BABoK) w wersji Ogólne standardy i wzorce własne W tym rozdziale opisane zostały ogólne zasady, które POWINNY być stosowane dla wszystkich modeli opisywanych w dokumencie, niezależnie od tego czy są to modele strukturalne czy behawioralne Specjalizacja Dla uproszczenia modelu oraz aby nie wprowadzać trudności interpretacyjnej, zakłada się, że specjalizacja typów POWINNA odbywać się wyłącznie ze względu na jeden aspekt (dyskryminator specjalizacji). 3 Analiza biznesowa Zgodnie z opisanymi w dokumencie głównym założeniami dotyczącymi MDA, celem analizy biznesowej jest wytworzenie modelu niezależnego od informatyki. W przypadku przyjętego modelu procesu wytwórczego zakłada się, że modele procesów biznesowych są podstawą do wytworzenia modelu analizy biznesowej. Strony w ramach spotkań dotyczących produktu, doprecyzowują modele, dokonują próby optymalizacji procesów itd. Niniejsza Metodyka nie odnosi się natomiast wprost do zasad specyfikowania modelu (wzorców) na tym poziomie (CIM). Z drugiej strony model ten jest podstawą do wytworzenia modelu dla analizy systemowej (PIM). W związku z tym elementy modelu analizy biznesowej są uwzględniane w modelach dla analizy systemowej, w celu zobrazowania zależności (realizacji) - przypadki użycia realizują zadania procesów biznesowych z analizy biznesowej (patrz Przypadki użycia jako styk z analizą biznesową). Strona: 18/69

19 4 Analiza systemowa Zgodnie z opisanym w założeniach do metodyki podejściem MDA, celem analizy systemowej jest wytworzenie modelu niezależnego od narzędzi implementacji i konkretnych technologii (platformy). 4.1 Model przypadków użycia (widok przypadków użycia) Definiowanie przypadków użycia ma na celu określenie funkcjonalności systemu z punktu widzenia aktorów Specyfika modelu przypadków użycia Specyficzną kategorię stanowią abstrakcyjne przypadki użycia, które z definicji nie mają wystąpień (instancji) w systemie. MOGĄ mieć one zastosowanie tam, gdzie: Istnieje potrzeba opisana konceptu analitycznego dla pewnej hierarchii przypadków konkretnych, na przykład: wszystkie przypadki konkretne realizują pewną grupę wymagań, posiadają określone warunki brzegowe oraz inne ograniczenia itd. - istnieje wówczas możliwość wyspecyfikowania bazowego, abstrakcyjnego przypadku użycia, który będzie wspólną generalizacją dla wszystkich takich przypadków konkretnych. Służą wyłącznie jako przypadki włączane (inkluzje) oraz rozszerzenia dla innych przypadków użycia - aktorzy nie są z nimi bezpośrednio powiązani poprzez asocjacje - takie przypadki można również rozumieć jako przypadki na poziomie podfunkcji, w przeciwieństwie do przypadków poziomu celu użytkownika. W zależności od potrzeby, przypadek abstrakcyjny MOŻE nie spełniać niektórych opisanych poniżej ograniczeń specyfikacji, na przykład: może nie posiadać przebiegu/przebiegów, może nie realizować "istotnego" celu z perspektywy aktorów Zależności modelu przypadków użycia Przypadki użycia a analiza biznesowa Model przypadków użycia, stanowi ważny "styk" z modelem analizy biznesowej. Przypadki użycia wynikają z zadań w procesie biznesowym, ale również mogą wynikać z funkcjonalności "pozaprocesowych" - takich, które nie są (tylko) bezpośrednio wykonywane jako zadania w procesie lecz mogą być (również) wykonywane w dowolnym momencie (ad hoc), np. Przegląd dokumentu D1 itd. Dany przypadek może być wielokrotnie użyty w ramach tego samego albo różnych procesów biznesowych jeżeli dostarcza generyczną logikę, np. Wydrukowanie dokumentu, Dołączenie dokumentu do zestawu itd. Jeżeli przypadek użycia realizuje / wspiera zadania procesu biznesowego, wówczas MUSI być w modelu powiązany z zadaniem relacją realizacji Przypadki użycia a wymagania funkcjonalne Z drugiej strony przypadki użycia na poziomie celu użytkownika są bezpośrednio powiązane (wynikają) z wymaganiami funkcjonalnymi, które realizują. Realizacja polega na tym, że wymagania funkcjonalne albo powodują powstanie nowego przypadku użycia, albo przypadek "jest zmieniany pod wpływem" wymagań funkcjonalnych, przy czym zarówno jedno wymaganie funkcjonalne może tworzyć/zmieniać wiele przypadków użycia, jak i jeden przypadek użycia Strona: 19/69

20 może być utworzony/zmieniany przez wiele wymagań. Również w ramach cyklu życia pojedynczego przypadku użycia, mógł być on wielokrotnie modyfikowany przez kolejne wymagania funkcjonalne, przy czym kompletna lista tych wymagań POWINNA być utrzymywana w ramach modelu - przypadek użycia POWINIEN być powiązany relacją realizacji ze wszystkimi wymaganiami jakie go "utworzyły" a następnie "zmieniały". Specyfikacja wymagania dostarcza natomiast informacje m.in. o tym, w ramach jakiego produktu wymaganie zostało zrealizowane (patrz Zarządzanie wymaganiami). Łącznie dostarcza to kompletną informację o "historii" zmian przypadku użycia Przypadek użycia Przypadek użycia to sekwencja akcji realizowanych przez system, w efekcie których dostarczane są obserwowalne rezultaty (dla przypadków na poziomie celu użytkownika, dla konkretnego aktora), gdzie akcja, to atomowe działanie - wykonywane w całości lub w ogóle. Jeżeli logika realizowana przez przypadek jest specyfikowana tekstowo, akcje POWINNY odpowiadać krokom przebiegu. Obserwowalny rezultat - sekwencja akcji dla przypadków użycia na poziomie celu użytkownika, MUSI zakończyć się wyprodukowaniem czegoś, co posiada użyteczną wartość - nie ma potrzeby wykonywania kilku przypadków użycia, dla uzyskania tej wartości. Pomocnym kryterium wskazującym, że przypadek użycia na poziomie celu użytkownika nie dostarcza obserwowalnych rezultatów jest to, że nie można opisać celu przypadku w trybie dokonanym. Obserwowalny rezultat można rozumieć również tak, że dany przypadek (dowolna kombinacja poniższych): jest przypadkiem "pozaprocesowym", wykonywanym ad hoc i sam w sobie zawiera kompletną logikę (co nie wyklucza użycia tego przypadku również w ramach bardziej złożonych procesów biznesowych), dostarcza rezultat / rezultaty, które mogą być następnie użyte (przetwarzane) przez inne przypadki użycia (w ramach tego samego procesu czy też innych procesów), być może wykonywane przez inne osoby (w szczególności innych aktorów), kończy (finalizuje) proces biznesowy. Jeżeli z założenia "kolejny" przypadek użycia w danym procesie (w znaczeniu kierunku przepływu sterowania) jest uruchamiany na tym samym stanowisku (ten sam aktor, potencjalnie ta sama osoba) i może lub wręcz powinien być uruchamiany bezpośrednio po bieżącym przypadku, a z jego uruchomieniem nie wiążą się żadne decyzje, sprawdzenia itp. - prawdopodobnie nie powinny to być odrębne przypadki (należy zweryfikować czy rezultaty produkowane przez pierwszy z nich są znaczące również dla innych funkcjonalności a nie tylko dla przypadku kolejnego). Specyfikacja pojedynczego przypadku użycia MUSI: obejmować identyfikator i nazwę, obejmować opis celu i kontekstu przypadku, wskazywać realizowane wymagania, jeżeli przypadek realizuje wymagania, Strona: 20/69