M iesiąc sierpień to niewątpliwie. A ugust is undoubtedly a halfway. wstęp intro

Transkrypt

1 Magazyn Portu Lotniczego Katowice nr Magazine of the Katowice Airport Issue

2

3 SILESIA airport wstęp intro Drodzy Czytelnicy! Dear Readers! M iesiąc sierpień to niewątpliwie półmetek wzmożonych podróży lotniczych. Zapewne większość z Państwa skorzystała z programu Latam z Katowic!, wybierając ofertę jednego z naszych Partnerów. Przypomnę, że program należy do największych w Polsce zarówno pod względem uczestniczących osób, jak i firm partnerskich. Czytelników, którzy nie skorzystali jeszcze z naszego programu, zapraszam do odwiedzenia Sycylii - Wyspy Słońca, wypełnionej niezliczoną liczbą zabytków, zróżnicowanej kultury i wyszukanej kuchni, której namiastkę możemy degustować w katowickiej Sicilii. Entuzjastów dokumentu zapewne zainteresuje wywiad z Magdaleną Piekorz, Laureatką wielu filmowych nagród w Polsce i za granicą. Pasjonatów historii zapraszamy do Cieszyna - jednego z najstarszych miast Polski, położonego u stóp Beskidów na rzeką Olzą. Życząc Państwu wysokich lotów z katowickiego lotniska, zapraszam do lektury aktualnego wydania. Zachęcam też do odwiedzenia naszej strony internetowej na której znajdziecie pełną informację o programie Latam z Katowic!. A ugust is undoubtedly a halfway of intensified air travels. The majority of you could have already benefited from I fly from Katowice! program, choosing from the offers our partners have prepared. I will just remind you that the program belongs to the biggest such enterprises in Poland whether we take into account the number of people taking part in it or the number of business partners. Readers who have not used our program yet are invited to visit Sicily The Island of Sun, filled with innumerable monuments, divesified culture and sophisticated cuisine. You can become familiar with the insular cuisine in Sicilia, a restaurant in Katowice. Documentary enthusiasts will be interested in the interview with Magdalena Piekorz, a prizewinner of many film festivals in Poland and abroad. History lovers are invited to Cieszyn one of the oldest cities in Poland, situated at the foot of the Beskidy mountains by the Olza River. I wish you safe flights from the Katowice airport and invite you to visit our webpage where you will find all the details concerning I fly from Katowice! porogram. reklama

4 spis treści table of contents 3 news 4 przelotem flying by... 6 Cieszyn cieszy an invitation to Cieszyn 10 rozwiązanie konkursu z nr 5 competition from issue 5 12 świat do góry nogami the world upside down 16 bella Italia 18 wyspa słońca the island of sun 24 włoskie smaki w Sicilii italian tastes in Sicily 26 inteligentne systemy dźwiękowe intelligent sound systems 29 nowinki lotniskowe airport news 30 grota solna znad Morza Czarnego a salt cave from the Dead Sea 32 Orzech w niebie Orzech in heaven Magazyn Portu Lotniczego Katowice Magazine of the Katowice Airport REDAKTOR NACZELNY / EDITOR-IN-CHIEF Rafał Drabek RADA PROGRAMOWA / PROGRAMME BOARD Beata Mutke Leszek Biernacki Marek Kubica WYDAWCA / EDITOR PRZEKłAD / TRANSLATION BY Alicja Lelonek-Ball DRUK I OPRACOWANIE GRAFICZNE PRINTING AND GAPHICS BY Górnośląskie Towarzystwo Lotnicze SA Upper Silesian Aviation Group PATRONAT / PATRONAGE BY Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego Marshal Office of the Silesian Voivodship Śląska Organizacja Turystyczna Silesian Tourist Organisation Agencja Reklamowa S-print 2 Sp. z o.o. Advertising Agency S-print 2 Ltd. KREATOR ARTYSTYCZNY / ART DESIGNER Igor Popławski REDAKCJA TECHNICZNA / TECHNICAL EDITOR Dorota Mańka REKLAMA / ADVERTISING S-print 2 Sp. z o.o. Beata Darmolińska beata@s-print.com.pl tel OKŁADKA / COVER Rynek w Cieszynie Market Square in Cieszyn KONTAKT / CONTACT US redakcja@gtl.com.pl

5 SILESIA airport news a a Terminal 2 Minął półmetek od rozpoczęcia budowy Terminala 2 w MPL Katowice w Pyrzowicach. Prace wyprzedzają harmonogram tak, że pierwsi pasażerowie powitani zostaną pod koniec kwietnia przyszłego roku. Inwestycja ta jest konsekwencją dynamicznego wzrostu ruchu pasażerskiego z 258 tys. w roku 2003, do prawie tys. w roku ubiegłym, a także dostosowania przejścia granicznego w MPL do wymogów unijnych (Porozumienie z Schengen). Budowa Terminala 2 w MPL Katowice jest częścią wieloletniego planu rozbudowy śląskiego lotniska. Terminal 2 A halfway of building works of Terminal 2 at Katowice-Pyrzowice International Airport has passed. The works are ahead of the schedule, so the first passengers will be welcomed there in the end of April next year. The investment is a consequence of a dynamic growth in the number of passengers from 28 thousand in 2003 to almost 1.1 million last year. It also a requirement of Schengen Agreement as regards EU unification of border crossings. The investment is a part of several-year plan of the development of the Katowice International Airport. Dnia r. gościł w MPL Katowice Podsekretarz stanu w Ministerstwie Transportu Eugeniusz Wróbel Minister zwiedził plac budowy nowego terminala pasażerskiego, spotkał się z Radą Nadzorczą oraz kadrą kierowniczą GTL SA i spółek zależnych. Podczas spotkania z dziennikarzami przedstawił zamierzenia resortu na najbliższe lata wobec portów regionalnych. Minister Wróbel nie ukrywał pozytywnego zaskoczenia z przedsięwzięcia inwestycyjnego w MPL Katowice. On the 10th of July 2006, Eugeniusz Wróbel, the Secretary of State in Ministry of Transport, visited the Katowice International Airport The Minister visited the building site of the new passengers terminal and had a meeting with the Supervisory Board and the members of management of GTL SA and controlled companies, and also with the reporters. Minister Wróbel presented the projects of the airports development that the ministry has prepared for the forthcoming years. Minister Wróbel could not hide he was positively surprised with the investment undertaken at the Katowice International Airport. Hotel w MPL Katowice Poprawi się standard usług katowickiego lotniska. Już wiosną 2008 r. pierwsi goście zamieszkają w hotelu, który ma powstać na terenie MPL Katowice w Pyrzowicach ok. 450 m od terminala pasażerskiego. W pięciokondygnacyjnym budynku, oprócz 60. dwuosobowych pokoi, znajdą się także pomieszczenia biurowe i usługowe, restauracja, sale konferencyjne oraz lotniczy catering. Trzygwiazdkowy hotel wybudowany zostanie na działce należącej do Górnośląskiego Towarzystwa Lotniczego SA. Realizacji tego przedsięwzięcia podjęła się spółka GTL-Hotele, założona 28 marca br, której wspólnikami są Emerson Sp. z o.o. i GTL-Service Sp. z o.o. Katowice International Airport will have its hotel The standard of service offered at Katowice Airport will improve. In Autumn 2007, the first guests will take up rooms in a hotel that is going to be built within the Katowice-Pyrzowice International Airport (about 450 m from the passengers terminal). Apart from 60 double rooms, there will be office and service rooms situated in a six-floor building, as well as a restaurant, conference rooms and airline catering. Three-star hotel will be built on a plot of land belonging to Silesian Aviation Group SA The project will be executed by GTL -Hotels, a company established on 28th March this year, which is owned by Emerson Ltd. and GTL-Service Ltd. Tymczasowy dojazd do lotniska W okresie od 8 sierpnia do 8 października 2006 r, w związku z budową drogi S-1 Pyrzowice-Podwarpie, nastąpi zamknięcie drogi wojewódzkiej nr 913 na odcinku przebudowy, związane z połączeniem w/w drogi z drogą S-1. Dojazd do lotniska będzie się odbywał oznakowanym objazdem przez wieś Pyrzowice. Za wszelkie utrudnienia przepraszamy. Temporary access to the airport In the period from 8th of August to 8th of October 2006 the part of road number 913 will be closed due to building new road S-1 connecting Pyrzowice and Podwarpie. The access to airport will be temporary through village Pyrzowice. Please, see the map below. 3

6 przelotem flying by... SILESIA airport fot. Tomasz Zobek NNajwspanialsze budowle świata Petronas Twin Towers w Kuala Lumpur (Malezja) do 2003 r. pozostawały najwyższą budowlą na świecie. I chociaż zostały zdetronizowane przez wieżowiec Taipei 101, w dalszym ciągu są jednym z architektonicznych cudów świata. Wieże wraz z iglicą mają 452 metry. Przy budowie pracowało do 7 tys. robotników jednocześnie, zużyto 160 tys. m 3 betonu oraz 77 tys. m 3 stali nierdzewnej. Każda z wież ma 88 pięter nad ziemią i cztery pod ziemią. Budynki posiadają łącznie okien. Aby umyć każdą z wież potrzeba około miesiąca. Doprowadzenie wody do obu budynków zapewniają trzy pompy, które najpierw tłoczą ją na sam szczyt, a następnie odprowadzają w dół do trzech pomp, umieszczonych kolejno na 7, 43. i 81. piętrze. Na poziomie 41. i 42. piętra wieże połączone są ze sobą zewnętrznym mostem o długości 58,5 m. Każdego dnia setki turystów wjeżdża na ten most, aby stamtąd podziwiać wspaniałą panoramę Kuala Lumpur. fot. Tomasz Zobek The Tmost wonderful buildings in the world Petronas Twin Towers in Kuala Lumpur (Malaysia) were the biggest building in the world until And despite the fact that Taipei 101 skyscraper is now reigning, they are still one of the architectonic world wonders. The towers (spire including) are 452 metres high. Up to 7 thousand workers were working at the site at the same time, they used 160 thousand m 3 of concrete and 7 thousand m 3 of stainless steel. Each of the towers has 88 floors above the ground and four underground. The buildings have 32 thousand windows altogether. To clean each of the towers, a month is needed. Water to two buildings is supplied by three pumps, which first pump it up to the very top, and then distribute it to three pumps located on 7th, 43rd and 81st floor. On floor 41 and 42 the towers are joined by an outer bridge which is 58.5 metres long. Each day hundreds of tourists reach the bridge to admire wonderful panorama of Kuala Lumpur. Lotniczy Misz Masz Air News fot. Tomasz Zobek Airbus contra Boeing Salon Lotniczy w Faranborough Salon Lotniczy w Faranborough jest okazją do zawierania umów m.in. na zakup samolotów. W tym roku wartość wszystkich kontraktów wyniosła 31,5 mld dolarów. Palmę pierwszeństwa dzierży Airbus, który zdobył zamówienia na 182 samoloty (wartość kontraktów wyniosła 21,5 mld dolarów), podczas gdy jego konkurent Boeing wprawdzie zyskał więcej zamówień na samoloty dalekiego zasięgu, jednak wartość umów nie przekroczyła 10 mld dolarów. W sumie u amerykańskiego koncernu zamówiono 76 maszyn. Airbus versus Boeing in Farnborough Air Show Farnborough International Air Show gives a chance to conclude contracts, e.g. of planes purchasing. This year the total value of all the contrasts reached 31.5 billion dollars. The victor s palm belongs to Airbus, which took an order for 182 planes (the contract value amounted to 21.5 billion dollars), while its competitor, Boeing, accepted an order for more long-range planes, however the total value of the con tracts did not exceed 10 billion dollars. Altogether 76 machines were ordered from American concern. Odnaleziony obraz Jana Matejki powrócił do Polski na pokładzie samolotu LOT-u Dzięki staraniom Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Ambasady RP w Waszyngtonie, 28 lipca br, po przeszło 60. latach powrócił do Polski Portret Karola Podlewskiego - jedno z zaginionych dzieł Jana Matejki. W sprowadzeniu obrazu do Polski pomogły również Polskie Linie Lotnicze LOT obraz przyleciał z Nowego Jorku do Warszawy na pokładzie lotowskiego Boeinga 767. Lost-and-found painting by Jan Matejko returned to Poland on the board of Polish Airlines plane On the 28th of July, 2006 The Portrait of Karol Podlewski one of the lost works of art by Jan Matejko returned to Poland after 60 years. It was possible thanks to the efforts of the Ministry of Culture and National Heritage and the Polish Embassy in Washington. Polish Airlines LOT also helped in transporting the painting to Poland, as it was brought from New York to Warsaw on the board of Boeing 767, belonging to LOT. fot. Tomasz Zobek 4

7 SILESIA airport przelotem flying by... Kalendarium 95 lat temu, w lipcu 1911 r, amerykański podróżnik Hirama Bingham jako pierwszy biały człowiek ujrzał ukryte wśród dżungli święte miasto Inków. To, co tak nieoczekiwanie zobaczył, przeszło jego najśmielsze oczekiwania: wśród niedostępnych zboczy Andów, otoczone z trzech stron opiekuńczym ramieniem rzeki Urubamba, stały zbudowane z jasnego granitu domy, świątynie, zagrody, a nawet obserwatorium astronomiczne - wszystko niemal niezniszczone. Wystarczyło pokryć domy dachami, a nadawałyby się do zasiedlenia. Bingham sądził początkowo, że odkrył legendarne miasto Vilcabamba - ostatnią stolicę Inków, ale jego teoria szybo została obalona. Nie jest znana prawdziwa inkaska nazwa miasta, dlatego przyjęło ono nazwę sąsiedniej góry Machu Picchu, co w języku Keczua znaczy Stara Góra. C Calendar 95 years ago in July 1911, Hirama Bingham, an American traveler, discovered the Incas holy city hidden in the jungle. What he saw so unexpectedly, went beyond his wildest dreams: among the impenetrable slopes of the Andes, surrounded by the caring arms of Urubamba river, there stood houses, temples, farmhouses and even astronomical observatory all almost untouched. All that had to be done was to cover the houses with roofs and they were ready for settlement. Bingham thought at first that he discovered a legendary city of Vilcabamba, the last capital of the Incas, but his theory was soon vitiated. Neither the real Incan name of the city therefore the city adopted the name of the neighboring mountain Machu Picchu, which means Old Mountain in Quechua language. Czy wiesz, że... Z lotniska wzięte W północnej Tajlandii żyje plemię Paduang, czyli plemię kobiet z długimi szyjami. Kobiety tego plemienia od 6. roku życia noszą na szyi wężownicę z brązu, która powoduje jej nienaturalne wydłużenie. Wyglądająca jak pierścienie wężownica może ważyć od 5 nawet do 22 kg i mierzyć nawet do 30 m długości. Do you know that telefon - Czy samolot do Kolonii odleciał o czasie? - Tak, o czasie. - Czy zabrał wszystkich pasażerów? Bo odwoziłem kogoś... - Takich informacji nie otrzymujemy, ale kapitan samolotu nie wpuszcza na pokład osób nietrzeźwych, w zaawansowanej ciąży, zagrażających bezpieczeństwu, itp. Więc jeśli odwoził Pan osobę, która nie stwarzała żadnych problemów to odleciała. - Ja przepraszam, że tak Panią męczę, ale odwoziłem teściową. Chciałbym mieć pewność, że odleciała... In Thailand there lives a tribe called Paduang, where long-necked women live. At the age of 6 they start wearing brass rings on their necks, which makes them unnaturally elongated. The set of brass rings can weigh from 5 up to 22 kg and be even 30 m long. fot. Tomasz Zobek Taken from the airport a phone call - Has the plane to Colony taken off on time? - Yes, according to schedule. - Have they taken all the passengers? Because I have been giving a lift to someone - We don t get this kind of information, but the captain of the plane doesn t allow drunk, pregnant below 32 weeks or dangerous people on board. So, if the person you were giving a lift wasn t causing any of these problems she must have taken off. - I m sorry for the inconvenience, but I was giving a lift to my mother-in-law. I d like to be sure that she has taken off... 5

8 Cieszyn cieszy An invitation to Cieszyn

9 SILESIA airport region local Z apraszamy do Cieszyna - jednego z najstarszych miast Polski, malowniczo położonego na wzgórzu u stóp Beskidów nad rzeką Olzą. Legenda głosi, że Cieszyn został założony w 810 r, kiedy to po długiej rozłące spotkali się trzej książęcy synowie: Bolko, Leszko i Cieszko, i z wielkiej radości spotkania założyli miasto. Legenda o trzech braciach - synach polskiego króla Leszka III - jest jedną z wizytówek nadolziańskiego miasta, a tzw. Studnia Trzech Braci jej najbardziej widzialnym elementem. Cieszyn od wieków stanowił i stanowi nadal centrum dla całego Śląska Cieszyńskiego, czy to w okresie od XIII do XVII w. pod panowaniem Cieszyńskich Piastów, czy od 1653 r. pod rządami Habsburgów. W 1920 r. z kolei miasto zostało podzielone na dwie części, z których jedna - Czeski Cieszyn - znajduje się obecnie w Republice Czeskiej. Pomimo podziału oba bliźniacze miasta - polski i czeski Cieszyn - stanowiąc jedność kulturową integrują oba narody. Miasto do dziś zachowało średniowieczny układ urbanistyczny z wieloma cennymi zabytkami architektury. Do najciekawszych należy Góra Zamkowa - najstarsze miejsce osadnicze. Od wieków wzbudzała różnego rodzaju emocje i zainteresowania. I tak w pradziejach zainspirowała naszych przodków, poszukujących dogodnych miejsc na swe siedziby, do budowy osady obronnej. W średniowieczu kojarzono ją z potęgą Piastów Cieszyńskich i zamkiem. W czasach nam bliższych z Habsburgami i wzniesionym przez nich pałacem i parkiem. Współcześnie jest miejscem chętnie odwiedzanym zarówno przez turystów, jak i mieszkańców Cieszyna. Znajduje się tu m.in. romańska Rotunda pod wezwaniem św. Mikołaja z XI w. - jedna z najstarszych świątyń chrześcijańskich w Polsce, i jednocześnie najcenniejszy zabytek Śląska (jej wizerunek znajduje się na banknocie o wartości 20 zł). Cieszyn może poszczycić się także trzema wieżami, stanowiącymi pozostałości gotyckiego Y ou are invited to visit Cieszyn, one of the oldest Polish cities, placed at the foot of the Beskidy Mountains by the Olza River. According to a legend, Cieszyn was established in 810 by three brothers: Leszek, Bolko and Cieszko in memory of their meeting after a long separation. The legend of three brothers the sons of Polish king Leszko III is one of the showcases of the city and the Well of Three Brothers its most visible monument. Cieszyn has been a center of Cieszyn Silesia for ages, was it the 13th up to 17th century, when ruled by the Piast or from 1653 when it was taken over by the Habsburgs dynasty. In 1920 the city was divided into two parts Cieszyn and Cesky Tesin (in Czech Republic). Despite the division, the twin cities Polish and Czech Cieszyn constitute a cultural unit and still integrate both the nations. Up to the present, Cieszyn has preserved its medieval urban plan with numerous picturesque places and monuments. Among the most interesting ones we can mention The Castle Hill the oldest inhabited place in Cieszyn. It has always been a place which has been arousing interests and various emotions. And in the days of yore it inspired our ancestors who were looking for a place to build a fortified settlement. In Middle Ages it was associated with the power of Piasts and in recent times with the Habsburg dynasty and with the park and the palace they had erected. Nowadays it is a place frequented by the tourists and the citizens of Cieszyn. On the Castle Hill there are located such buildings as St. Nicholas' Rotunda (11th century) one of the oldest Christian temples in Poland, the most valuable monument of Cieszyn Silesia (its picture is on 20 PLN banknote). Cieszyn can also boast three towers, being a part of the remains from the old Gothic castle. One of them is a stony Piast Tower (14th century) built on a square projection and decorated with armorial bearings with the Piasts eagle on them, which serve as an excellent viewpoint for the town and its surroundings. The next is The Tower of Last Defense (14th century), remains of the rampart from the 13th century and The Entrance Tower (13th-14th century) When in Cieszyn, one must see The Town Hall and the Market 7

10 region local SILESIA airport zamku. Jest to kamienna Wieża Piastowska z XIV w, zbudowana na rzucie kwadratu i ozdobiona narożnymi tarczami herbowymi z orłem piastowskim, ale przede wszystkim wspaniały punkt widokowy na miasto i okolice. Kolejne, częściowo zrekonstruowane, to: Wieża Ostatecznej Obrony, stanowiąca pozostałość trzynastowiecznego systemu obronnego zamku i Wieża Przybramna (XIII/XIV w.). Koniecznie będąc w Cieszynie należy zobaczyć Ratusz wraz z Rynkiem, którego losy wyznaczały liczne pożary, jakie nawiedzały miasto. Obecny wygląd Ratusz zawdzięcza przebudowie, dokonanej po ostatnim w jego dziejach pożarze w latach 40-tych XIX w., wg projektu znanego wiedeńskiego architekta Józefa Kornhäusla oraz budowniczego Kmenta. Cieszyn może też się pochwalić biblioteką, posiadającą najcenniejsze na Śląsku zbiory rękopisów, druków i inkunabułów - Książnicą Cieszyńską. Obok gromadzenia, ochrony i konserwacji regionalnego dziedzictwa piśmienniczego, do jej głównych zadań należy także popularyzacja wiedzy o historii i kulturze Regionu. Jednym z najstarszych muzeów w Europie, bo funkcjonującym już ponad 200 lat, jest Muzeum Śląska Cieszyńskiego przy ul. Regera. Posiada ono w swoich zbiorach ponad 70 tysięcy eksponatów, przechowywanych w działach sztuki, archeologii, etnografii, historii i techniki oraz fotografii. Poza tym zgromadziło bogate pozycje kartograficzne i numizmatyczne. Obok Muzeum znajduje się Park Pokoju, który zachwyca lapidarium z rzeźbami i detalami architektonicznymi z ubiegłych stuleci. Square, whose history has been marked with numerous outbursts of fire. The way the Town Hall looks today is owed to the restoration after the last fire from the 1840s and the project by Jozef Kornhausler, a famous Viennese architect and Kmet, a famous builder. Cieszyn is also proud of its Historical Library a place where the most valuable in Cieszyn Silesia collections of old prints and incunabula are stored. Apart from collecting, protecting and preservation, one of the main tasks of the library is to popularize the knowledge and culture of the region. One of the oldest museums in Europe as it has been existed for over 200 years is The Museum of Cieszyn Silesia (Regera Street). It possesses over 70 thousand showpieces on exhibition, divided into art, archeology, etnography, history, technique and photography sections. It has also gathered a rich cartographic and numismatic collection. Next to it, in the Park of Peace, there is a lapidarium with sculptures and archeological details from the previous centuries. What is worth your attention is also Adam Mickiewicz Theatre, erected under the project of famous Viennese architects Feller and Helmer in a neo-baroque style of Vienna and St Mary Magdalena s Parish Church (13th-14th century). There is also Jesus Church the biggest Lutheran church in Poland (18th century). This is were B. Tchammer s Library is located, where old prints and incunabula from the previous centuries are stored. Few people know that Cieszyn has its own Little Venice a picturesque little alley (Przykopa Street) situated by an artificial canal. It used to be a street of weavers and tanners Apart from valuable cultural monuments, nature reserves are located within the city boundaries. They are decorated with a unique flower with pale green petals, called goldteller (Hacquetia epipactis). Two bicycle routes: Greenway Krakow Moravia Vienna and Bicycle Loop of Cieszyn Silesia Euroregion, lead through the city. They are connected with international, regional and local routes of Silesia, Podbeskidzie and Ostrava-Karvina Region. Tour guides and maps showing the routs are available in Cieszyn Information Centre, phone , 1 Rynek.

11 SILESIA airport region local Wartymi uwagi są także: neobarokowy Teatr im. A. Mickiewicza - wzniesiony według projektu sławnych wiedeńskich architektów Fellnera i Helmera oraz kościół p.w. św. M. Magdaleny (XIII/XIV w.). Z kolei kościół Jezusowy - największy kościół ewangelicko-augsburski w Polsce (XVIII w.) - mieści Bibliotekę B. Tschammera z m.in. bezcennymi inkunabułami i rękopisami, pochodzącymi z minionych stuleci. Niewiele osób wie, że Cieszyn ma swoją małą Wenecję - malowniczą uliczkę (ul. Przykopa), położoną nad sztucznym kanałem. Był to zakątek tkaczy i garbarzy. Po drugiej stronie Olzy, w Czeskim Cieszynie, warto zobaczyć m.in: Rynek wraz z Ratuszem, budynek dworca kolejowego z XIX w, zabytkowe kościoły oraz Archeopark (3 km od centrum). Oprócz cennych zabytków kultury w granicach miasta znajdują się także rezerwaty przyrody. Ich ozdobą jest unikalny kwiat o bladozielonych płatkach cieszynianka wiosenna, kwitnąca w licznych parkach z zapleczem rekreacyjno -sportowym. Przez Cieszyn przebiegają trasy rowerowe Beskidzko- Karpackiej Magistralii, trasy Greenways Kraków-Morawy- -Wiedeń oraz Rowerowa Pętla Euroregionu Śląsk Cieszyński. Mają one połączenie z międzynarodowymi, regionalnymi i lokalnymi trasami Śląska, Beskidów i Regionu Ostrawsko Karwińskiego. Przewodniki i mapy po trasach dostępne są w Cieszyńskim Centrum Informacji, Rynek 1, tel W ciągu całego roku pobyt w Cieszynie uatrakcyjniają różnorodne wydarzenia kulturalne, z których największe to: Przegląd filmów czeskich i słowackich Kino na Granicy (kwiecień), Międzynarodowy Festiwal Teatralny Bez Granic (maj), Dni Cieszyna i Czeskiego Cieszyna Święto Trzech Braci (czerwiec), Festiwal Filmowy Wakacyjne Kadry (lipiec), Międzynarodowy Festiwal Muzyki Wokalnej Viva il Canto (18-26 VIII), Lato z muzyką - koncerty w Parku Pokoju (sierpień), Strachy na Wzgórzu Zamkowym (2.IX), Festiwal sztuki Skarby z cieszyńskiej trówły (27.IX- -1.X), Dekada Muzyki Organowej, Chóralnej i Kameralnej (październik), Muzyka Dawna (listopad), Wieczory Muzyczne na Zamku i wiele, wiele innych. All year round there are various cultural events taking place in Cieszyn, e.g. The Festival of Czech and Slovak films Cinema on the Border (April), Without Borders International Theatre Festival (May), The Three Brothers Festival the holiday of the towns (June), Summer Frame Film Festival (July), Viva il Canto International Vocal Music Festival (August), Treasures from the Cieszyn decorated folk chests Art Festival (September), A Decade of Organ, Choir and Chamber Music (October), Festival of Ancient Music in Cieszyn (November), Music Meetings at the Castle and many more. Come and visit Cieszyn! reklama Serdecznie zapraszamy do Cieszyna! Tomasz Lenkiewicz fot. R. Karpińska

12 konkurs competition SILESIA airport ROZWIĄZANIE GTL TRAVEL FOTO KONKURSU Z NR 5 Competition from issue 5 W ramach naszego ostatniego konkursu fotograficznego Nowe połączenia z Katowic!!! Podziel się swoimi wrażeniami z podróży!!! wyłoniliśmy Laureatów. Są to: 1. miejsce: Malwina Dębiska z Mierzęcic za zdjęcie Pełne uroków miejsce - Beachy Head w księstwie East Sussex na południowym wybrzeżu Wielkiej Brytanii. Pani Malwina otrzymuje od nas przenośny dysk USB 512 MB. We have awarded the following winners in our last competition "New connections from Katowice!!! Share your travel impressions with us!!!": 1st Place: Malwina Dębiska from Mierzęcice - for a photo "A charming place - Beachy Head in East Sussex county in South coast of Great Britain. Ms Dębska receives a portable disc USB 512 MB. 2. miejsce: Aneta Kałamarz z Leżajska za zdjęcie z Dorset. Dla Pani Anety ufundowaliśmy zestaw upominkowy MPL Katowice. 2nd place: Aneta Kałamarz from Leżajsk for a photo from Dorset. For Ms Kałamarz we have prepared a set of souvenirs from Katowice Airport. 3. miejsce: Tomasz Patyk z Siewierza za zdjęcie z Londynu. Pan Tomasz również otrzymuje specjalny zestaw upominkowy MPL Katowice. Nagrodzonym gratulujemy spostrzegawczości, a wszystkim uczestnikom serdecznie dziękujemy za aktywność! Do obejrzenia zdjęć zapraszamy na stronę sekcja Foto Travel. 3rd place: Tomasz Patyk from Siewierz for a photo from London. Mr Patyk also receives a set of souvenirs from Katowice International Airport. We congratulate the winners on their perception skills and we thank all the participants for taking part in the competition! You are invited to see the photographs on - "Photo Travel" section. 10

13

14 ŚWIAT DO GÓRY NOGAMI - z Magdaleną Piekorz rozmawia Małgorzata Tkacz-Janik THE WORLD UPSIDE DOWN - Magdalena Piekorz is interviewed by Małgorzata Tkacz-Janik fot. Arkadiusz Ławrywianiec

15 SILESIA airport sylwetki people M AGDALENA PIEKORZ - reżyserka filmowa młodego pokolenia ze Śląska. Zrealizowała osiem filmów dokumentalnych. Jej pierwszy film, Dziewczyny z Szymanowa, nagrodzony został Brązowym Lajkonikiem na XXXI Ogólnopolskim Festiwalu Filmów Dokumentalnych i Krótkometrażowych w Krakowie. Franciszkański spontan otrzymał Nagrodę Honorową Jury na II Małym Przeglądzie Form Dokumentalnych w Szczecinie, a Przybysze Grand Prix Festiwalu Euroshorts'99. Wszystkie emitowane w cyklu telewizyjnej Jedynki Czas na dokument. Realizowała też filmy za granicą. Najpierw Znaleźć, zobaczyć, pochować - film o kobietach w Bośni, które czekają na wiadomość o bliskich po wojnie w byłej Jugosławii. Potem Piemonte - opowieść o miasteczku na Istrii, w którym mieszka tylko jeden człowiek. Chicago - serial dokumentalny dla telewizji TVN (współreżyseria, 25. odcinków). I wreszcie Pręgi według scenariusza Wojciecha Kuczoka - to jej debiut fabularny. MTJ. Jest Pani bardzo wszechstronnie utalentowana. Gdyby więc miała się Pani przedstawić, o której z bliskich Pani dziedzin sztuki przede wszystkim powiedziałaby? Jest Pani poetką, reżyserką, scenarzystką? M.P. Przede wszystkim jestem reżyserem. Przez wiele lat marzyłam o aktorstwie, ale nie dostałam się do szkoły teatralnej. Dziś wiem, że nie byłby to zawód dla mnie. Aktor może wziąć odpowiedzialność jedynie za swoją rolę, nie ma wpływu na to, jaki będzie film czy spektakl w którym gra. Reżyser dogląda całości, może zadbać o to, by praca aktorów nie poszła na marne. Diabeł tkwi w szczegółach, a te szczegóły interesują mnie najbardziej MTJ. Pier Paolo Pasolini powiedział kiedyś, że nakręcenie filmu oznacza zorganizowanie całego kosmosu. Rozumiem, że coś podobnego ma Pani na myśli? M.P. Kiedy wchodzę po raz pierwszy na plan nowego filmu widzę świat odwrócony do góry nogami! Wtedy czuję się najlepiej. W życiu prywatnym bywam roztargniona, czasem nawet roztrzepana, ale na planie się koncentruję. Praca nad filmem jest dla mnie zawsze największą przygodą. Plan to adrenalina. Co innego analiza tekstu, próby, budowanie roli Wtedy jesteśmy sami - aktorzy i ja. Na planie pracuje cały sztab ludzi: oświetlacze, dźwiękowcy, rekwizytorzy. Ten świat trzeba jakoś zorganizować. To mnie naprawdę nakręca! MTJ. Teraz na pewno pracuje Pani nad kolejnym projektem? M AGDALENA PIEKORZ - a film director of young generation from Silesia. She made eight documentary films. Her first film "Girls from Szymanów" (Dziewczyny z Szymanowa) was awarded with Bronze Lajkonik at the Polish Documentary and Short Film Festival in Krakow 1998, "Franciscan Spontaneity" (Franciszkański Spontan) received an Honorary jury Award at the Minor Documentary Forms Festival in Szczecin 1999 and her "Visitors" - Grand Prix of Euroshorts Festival in all of them were broadcasted by Program 1 of Polish TV, called "Time for Documentary". She was making films abroad. First it was "To find, to see, to bury" - a film about women from Bosnia, who were waiting for news about their relatives after the war in former Yugoslavia, then "Piemonte" a story of a town in Istra where only one man lives, "Chicago" - a documentary series for TVN channel (co-direction of 25 episodes). "The Welts" ("Pręgi") made upon Wojciech Kuczok's screenplay is her debut in feature film. MTJ. You are a very talented person; if you were to introduce yourself which area of art would you first take into consideration. Are you a poet, a director or a scriptwriter? M.P. I am a director first of all. I had been dreaming about acting for many years but I didn't get to a theatre school. Now I know that it would not be a job for me. An actor can only take on responsibility for their role, and has no influence on what the film or play will be like. A director supervises everything and can care that the actors' effort is not wasted. Details is what I am mostly interested in MTJ. Pier Paolo Pasolini once said that "Making a film means organizing a whole universe", and I assume that you mean something similar, don't you? M.P. When I enter the set of a new film for the first time, I see the world turned upside down! Then I feel best. In my private life I happen to be absent-minded, even scatterbrained, but when on set I am very concentrated. Working on a film is always the biggest adventure for me. The set is adrenaline. But text analysis, rehearsals, building the role that is a completely different thing. Then we are alone - the actors and I. There are lots of people who work on set: sound and light operators, property-men. This world has to be organized somehow. It really turns me on! reklama M.P. Tak, kilka dni temu skończyłam prace nad spektaklem Techniki negocjacyjne dla Studia Teatralnego Dwójki. Scenariusz napisała Julita Grodek - to jej debiut dla Teatru Telewizji. Techniki to opowieść o młodej pani psycholog Lenie Rajskiej (Agnieszka Grochowska), związanej ze starszym mężczyzną (Mariusz Bonaszewski), do domu którego pewnego dnia włamuje się młody chłopak (Andrzej Klak). Lena dostaje jego sprawę Temperatura na planie dorównywała temperaturze sztuki! Zdjęcia realizowaliśmy na wysokim strychu, termometry wskazywały ponad 60 stopni. Paradoksalnie ciężka atmosfera dobrze wpłynęła na klimat sztuki, budowała dodatkowe napięcie, co w przypadku tekstów psychologicznych jest szczególnie ważne. 13

16 sylwetki people SILESIA airport MTJ. Swoją drogę zawodową rozpoczęła Pani od dokumentu. W wywiadach podkreśla Pani, że wpływ na Pani drogę artystyczną ma światowej sławy reżyser, scenarzysta i dokumentalista, wykładowca katowickiej Szkoły Filmowej, Andrzej Fidyk. M.P. Tak. Andrzej Fidyk to dla mnie duży autorytet. Zgadzam się z jego koncepcją filmu dokumentalnego. Pan Andrzej uważa, że w dokumencie powinno się korzystać ze wszystkich narzędzi filmowego języka. Dokument to nie reportaż, nie służy odtwarzaniu rzeczywistości w skali 1:1. Jest w nim miejsce na metaforę czy parabolę. Kiedy realizuję dokument staram się jednak, by forma nie przysłoniła treści, by nie stała się ważniejsza. Szukam spraw ważnych, bolesnych. Tak było w przypadku filmu Znaleźć, zobaczyć, pochować, do którego zdjęcia kręciłam w Bośni. Dotyczył on Srebrenicy, która w czasie wojny w byłej Jugosławii została wyznaczona na Strefę Bezpieczeństwa. W lipcu 1995 roku Serbowie zamordowali tam 10 tysięcy muzułmańskich mężczyzn i chłopców. Bośniackie kobiety ciągle czekają na identyfikację zwłok, bo zgodnie z nakazem Koranu tylko Ci pochowani dostąpią życia wiecznego. Znaleźć, Zobaczyć, Pochować był dla mnie trudnym filmem i lekcją pokory. Musiałam stanąć oko w oko z kobietami, które straciły mężów i dzieci. Początkowo nie wiedziałam jakie pytania im zadać. Wtedy zrozumiałam, że są takie drzwi, których w dokumencie nie można otworzyć. Nie mam prawa mówić o ludzkiej intymności. Nie w dokumencie, bo to operacja na żywym organizmie. Wtedy też poczułam, że powinnam zająć się fabułą. MTJ. You are surely working on a new project now, aren't you? M.P. Yes. Several days ago I finished working on a play "Negotiating Techniques" for Programme 2 of Polish TV. The script was written by Julita Grodek. It was her debut for TV Theatre. "Techniques " is a story of a young psychologist - Lena Rajska (Agnieszka Grochowska) living in a relationship with an older man (Mariusz Bonaszewski) - whose house is burgled by a young boy (Andrzej Klak). And Lena gets his case The temperature on set could be compared to the one from the play! We were making the program in the attic, where the thermometers showed above 60 degrees centigrade. Paradoxically, a heavy atmosphere had a good influence on the climate of the play and built an additional tension, what is especially important in case of psychological texts. MTJ. Your professional career started with a documentary film, and in the interviews you emphasize the influence Andrzej Fidyk - a world famous director, scriptwriter and lecturer of Film School in Katowice - had on your artistic choices. M.P. Yes. Andrzej Fidyk is a big authority for me. I agree with his concept of a documentary film. He believes that when making a documentary one should make use of all the tools of the film language. A documentary is not a TV report, it is not meant to reflect the reality in 1:1 scale. There is a place for metaphor and parabola in it. However, when I make a documentary, I try not to make the form more important than the content. I look for painful and important topics. That was the case with "To find, to see, to bury" which was made in Bosnia. It concerned Srebrenica, which had been determined as the Safe Area during the war in former Yugoslavia. In July 1995, the Serbs murdered 10 thousands Muslim men and boys there. Bosnian women are still waiting for the corpses to be identified, as according to a fundamental of Koran, only those buried will be obtained eternal life. "To find, to see, to bury" was a difficult film for me and a lesson of humility as well. I had to face women, who lost husbands and children. At first I didn't know what questions to ask them. Then I understood that there were door that could not be open in this documentary. I have no right to talk about human intimacy. Not in a documentary, as it is an operation on a living organism. Then I also realized that I should try with feature films. MTJ. Wówczas spotkała się Pani z literaturą Wojciecha Kuczoka? fot. Michał Krawczyński MTJ. Is it when you came across Wojciech Koczok's works? M.P. Wojtek gave me a collection of his short stories to read. All of them could be made into a film. However, I was moved by "Dioboł" ("Devil"), telling a story of a difficult relation between a father and a son. And this story served as a basis for the script of "The Welts". Wojtek added a part describing the adult life of the character and enriched it with selected motifs from his novel "Gnój" ("Muck"), which received Nike Award. M.P. Wojtek dał mi do przeczytania zbiór swoich opowiadań, z których każde nadawało się na filmową adaptację. Mnie jednak najbardziej poruszył Dioboł, który opowiadał o trudnej relacji ojca i syna. To on stał się podstawą do napisania scenariusza Pręg. Wojtek poszerzył go o część dotycząca dorosłego życia bohatera i wzbogacił MTJ. "The Welts" received many awards and honours, Grand Prix (Golden Lions Award at the Polish Film Festival) in Gdynia 2004, Golden Tape, Golden Duck, Golden Claqueur, Silver Witez, Warsaw Mermaid The film was a Polish candidate for Oscar in On film mini portals your film receives the best marks and viewers' appraisal. 14

17 SILESIA airport sylwetki people wybranymi wątkami z uhonorowanej Nagrodą Nike powieści Gnój. MTJ. Pręgi zdobyły wiele nagród i wyróżnień: Grand Prix w Gdyni w 2004 r. (Wielka Nagroda Jury Złote Lwy Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych), Złota Taśma, Złota Kaczka, Złoty Klakier, Srebrny Witeź, Syrenka Warszawska Film był w 2004 roku polskim kandydatem do Oskara. Na wortalach filmowych Pani film zdobywa najwyższe noty i pochwały widzów. Czy, poza pracą nad spektaklem dla Teatru Telewizji, pracuje Pani teraz nad kolejnym filmem? M.P. Już od dłuższego czasu przygotowuję się do realizacji filmu na podstawie scenariusza Andrzeja Saramonowicza Krzyż. To historia młodego księdza, którego wiara zostaje wystawiona na próbę. To dramat obyczajowy, którego siła - jak w greckich tragediach - bierze się ze zderzenia ludzkich postaw w sytuacjach, z których nie ma dobrego wyjścia. Zdjęcia do filmu rozpocząć chcemy jeszcze w tym roku. Zagrają w nim między innymi: Krzysztof Zawadzki, Hanna Konarowska, Anna Dymna, Krzysztof Globisz, Zbigniew Zamachowski, Dorota Pomykała, Edyta Olszówka. MTJ. Na koniec chciałabym wrócić do wątku własnego miejsca na ziemi. Podkreśla Pani, że Śląsk jest dla Pani ważny. Katowice to Pani dom? Centrum świata? Wieczna inspiracja? M.P. To moje miejsce. Nigdy nie miałam zbyt wiele czasu na wycieczki krajoznawcze po Śląsku, ale katowicki Pałac Młodzieży, Liceum im. Gen. Maczka, Wydział Radia i Telewizji UŚ, dom moich rodziców w Katowicach- -Bogucicach sprawiły, że mój dom jest właśnie tu. Tu odpoczywam. Mój ojciec był górnikiem. Od dziecka otaczała mnie górnicza, śląska kultura i krajobraz. Wniknęły we mnie głęboko i mam nadzieję, że kiedyś będę z nich czerpać. Apart from the work on TV play, are you working now on another film? M.P. For some time I have been preparing a film based on a script by Andrzej Saramonowicz "Krzyz" ("The Cross"). The story about a young priest, whose faith is put to proof. It is a drama, in which the power - like in Greek tragedies - comes from the clash of human presences in "situations with no way out". We want to start making the film this year. There will be starring: Krzysztof Zawadzki, Hanna Konarowska, Anna Dymna, Krzysztof Globisz, Zbigniew Zamachowski, Dorota Pomykała, Edyta Olszówka. MTJ. And finally, I would like to come back to the topic of "one's own place on earth". You often emphasize that Silesia is important for you. Is Katowice your home? The center of the world? Eternal inspiration? M.P. It is my place. I have never had too much time for sightseeing tours around Silesia :, but the Youth Palace in Katowice, General Maczek High School, the Radio and Television Department of the University of Silesia, my parents' house in Katowice-Bogucice - all these places - have made me feel here at home. This is where I rest. My father was a miner. I have been surrounded by Silesian culture and landscape since childhood. They have infiltrated me deeply and I hope to draw on them one day. MTJ. Thank you for this interview. We look forward to you new film. reklama MTJ. Dziękuję za rozmowę. Czekamy na Pani nowy film. tęsknota za niepoznanym bo za późno z niczyjej winy za starym swetrem cerowanym za upadkami na ślizgawce za łyżką tranu w pociągu, który nie chce wrócić spojrzenia Boga w męskich oczach pogody w zmarszczkach u staruszek na próżno szukam i w stogu smutków moje serce nakłuwam może szybciej pęknie... Magdalena Piekorz fot. Arkadiusz Ławrywianiec longing for the unknown as it s too late and no one to blame for the old mended sweater for the falls in a rink for the spoonful of whale oil in a train that does not want to get back the God s look in man s eyes the serenity in old ladies wrinkles I look for in vain and in a stack of sorrows I spear my heart to make it burst sooner Magdalena Piekorz

18 Pompeje Pompei Pompeje Pompei Sorrento Neapol - rozciągnięte pomiędzy d Naples laundry stretc ro Pompeje odkopane ruiny jednej z głównych ulic Pompei revealed ruins of one of the main streets Capri

19 Bella Italia fot.: Rzym - Rafał Drabek Pompeje, Capri, Sorrento, Neapol, cytrusy - Tomasz Zobek Sorrento Marina Grande i widok na Wezuwiusz Sorrento Marina Grande and the view on Vesuvio domami sznury z suszącą się bielizną to częsty widok ched on the strings between opposite ws of houses is quite a common view Odloty do Włoch z Międzynarodowego Portu Lotniczego Katowice oferują trzy linie lotnicze: Flights to Italy from Katowice International Airport are in the offer of three airlines: bezpośrednie połączenia do Mediolanu-Bergamo i Rzymu-Ciampino direct connections to Milano-Bergamo and Rome-Ciampino połączenia przez Warszawę do Rzymu-Fiumicino i Mediolanu-Malpensa connections through Warsaw to Rome-Fiumcino and Milano-Malpensa połączenia do prawie 30. portów przez Frankfurt conncetions to almost 30 airports through Frankfurt Capri widok z Monte Solaro na jedną z malowniczych zatoczek Capri the view from Monte Solaro on a picturesque inlet Rzym plac św. Piotra Rome St Peter s Square

20 T riskeles - trzy nogi ustawione w kształcie koła z głową meduzy pośrodku - to antyczny symbol słońca, a równocześnie herb Sycylii. Słońce rzeczywiście kocha ten zadziwiający zakątek Europy, bowiem przez dni w roku nie przesłaniają je tu chmury. T riskeles three legs placed in a circle with a head of medusa inside is an ancient symbol of Sun and the crest of Sicily. The Sun is really in love with this astonishing part of Europe, as he is not covered with clouds for 100 to 135 days a year. fot. Fototeca ENIT - Vito Arcomano