DOM AUKCYJNY WARSZAWA 13 GRUDNIA 2008

Transkrypt

1 DOM AUKCYJNY ul. Sandomierska Warszawa tel. (022) , (022) fax (022) , (022) WARSZAWA 13 GRUDNIA 2008 Aukcja odbędzie się w gmachu Biblioteki Narodowej w Warszawie Al. Niepodległości 213, wejście A (od strony parku) w sali im. Stefana Dembego. Rozpoczęcie aukcji o godz Wystawione na sprzedaż obiekty można oglądać w Sali Darczyńców BN w dniu aukcji od godziny 8.00

2 Katalog opracowali: P. Szcz sny, T. Lenczewski, H. Ose ko; grafi ka, mapy: M. Soba ska, A. Ose ko Fotografi e: Longin Wawrynkiewicz Warunki uczestnictwa: 1. Ceny podane w katalogu s cenami wywo ania. 2. W zamówieniach pisemnych prosimy poda numer pozycji, nazwisko autora, pierwsze wyrazy tytu u oraz najwy sz oferowan cen (limit). W imieniu tych osób i instytucji licytacj przeprowadzi osoba upowa niona przez Dom Aukcyjny. Tre korespondencji pozostanie informacj poufn. 3. Do ceny wylicytowanej doliczamy 5% op aty organizacyjnej. 4. Korespondencj prosimy kierowa na adres: Dom Aukcyjny Lamus ul. Sandomierska 23, Warszawa lub ul. Nowomiejska 7, Warszawa. 5. Zamówienia przyjmujemy równie faxem i poczt elektroniczn do dnia 12 grudnia 2008 r. (pi tek) do godz fax (022) fax (022) lub info@lamus.pl 6. W sprawie licytacji przez telefon prosimy o wcze niejszy kontakt z Domem Aukcyjnym. 7. Informacji udzielamy pod numerami telefonów: (022) lub (022) od po niedzia ku do pi tku w godz ; w soboty do godz Zakupione obiekty aukcyjne wydajemy przy ul. Sandomierskiej 23 od 16 grudnia. Informacji telefonicznej o wynikach udzielamy od 17 grudnia. 9. Biblioteka Narodowa, Biblioteka Jagiello ska, Archiwum G ówne Akt Dawnych oraz Muzeum Narodowe maj prawo pierwokupu po cenach wylicytowanych. 10. W zamówieniu pocztowym lub przed przyst pieniem osobistym do licytacji, prosimy o podanie sposobu realizacji zakupu: odbiór osobisty zakupionych pozycji po uprzednim dokonaniu przelewu bankowego lub przy p atno ci gotówk ; wysy ka obiektów za pobraniem pocztowym; wysy ka obiektów po odnotowaniu p atno ci na koncie bankowym. 11. Instytucjom pa stwowym wysy amy obiekty wraz z faktur przelewow. 12. Wp aty prosimy kierowa na konto: PKO S.A. XI O/Warszawa, Warszawa, ul. Podwale 17A Nr rachunku Prosimy o przestrzeganie 10-dniowego terminu p atno ci. Po tym terminie naliczane b d ustawowe odsetki. 14. Przy p atno ci kart kredytow doliczamy 3% do ceny wylicytowanej. 15. Dom Aukcyjny nie ponosi odpowiedzialno ci za ukryte wady fi zyczne i prawne zakupionych obiektów. 16. Dom Aukcyjny ma prawo do wycofania obiektów z licytacji bez podania przy czyny. 17. Prowadz cy licytacj ma prawo, w uzasadnionych przypadkach, po zako czeniu licytacji, do jej kontynuowania lub ponownego przeprowadzenia. 18. Nabywca ma prawo do z o enia reklamacji w ci gu 14 dni od daty aukcji. 19. Informujemy, e wywóz poza granice kraju, obiektów powsta ych ponad 50 lat temu, wymaga zgody odpowiednich instytucji. ISBN Na ok adce poz 313. J.Falck. Rze ba ze Z otej Bramy Sk ad komputerowy: Dariusz Górski. Druk: Dom Wydawniczy ELIPSA

3 SPIS TRE CI 1. Starodruki R kopisy i dokumenty wiek XVI XVIII...50 epoka napoleo ska wiek XIX XX...72 r kopisy pisarzy i artystów Atlasy i mapy wiek XVI XVIII...78 wiek XIX XX Grafika widoki i plany miast portrety i sceny historyczne grafi ka artystyczna i dekoracyjna Teki graficzne i ksi ki ilustrowane. Oprawy artystyczne wiek XVIII XIX wiek XX Plakaty Fotografie i albumy Pami tki historyczne Regionalia góry kresy wschodnie varsaviana regionalia polskie Heraldyka i genealogia. Numizmatyka Historia. Dzieje podró y Literatura pi kna. Wiedza o literaturze literatura dzieci ca Literatura i sztuka rosyjska Sztuka, wiedza o ksi ce, kolekcjonerstwo Gospodarstwo wiejskie i domowe. Poradniki. Nauki przyrodnicze. My listwo Varia (encyklopedie, nauki cis e, nuty)

4 34. J. Heweliusz. Machinae coelestis Annus climactericus Tablica I

5 Tablica II 78, 14 (3 vol.), 88 (4 vol.), 762 (3 vol.), 548, 761, 753, 755, 21, 55 (2 vol.), 82, 39, 95, 19, 75 23, 72, 17 (3 vol.), 654, 885, 6, 91, 746, 763, 498, 739, 715, 542, 719 (2 vol.), 675, 701, 743, 86 (2 vol.) 610 (3 vol.), 606, 390, 604 (2 vol.), 380 (2 vol.), 626 (2 vol.), 620 (2 vol.), 521, 411, 700, 736, 407 (2 vol.) 28, 34, 70 (2 vol.), 16, 94, 53, 54, 65, 9, 13

6 Tablica III 520, 704 (3 vol.), 638 (2 vol.), 642 (2 vol.), 506, 615, 659 (3 vol.), 646, 623 (2 vol.), 647 (2 vol.), 667, 680, 624 (2 vol.), 674, (5 vol.), 718, 663 (5 vol.), 766, 670, 832, 770, 36, 59, 517 (2 vol.), 516 (2 vol.), , 734, 744 (2 vol.), 661 (2 vol.), 512, 605, 655, 651, 855 (2 vol.), 672, 772, 676, 681 (2 vol.), 592 (2 vol.), , 903, 420, 403, 131, 132, 67, 794, 859, 598, 377, 550, 589, 514, 533 (2 vol.), 388, 386, 698

7 Tablica IV 94, 95, 93, 96 13, 65, 2, 69, 28

8 Tablica V 382, 411, 388, , 629, 648, 628, 712

9 Tablica VI 103. Jan III Sobieski. Dokument Jan W yk. Piecz

10 129. C. Grünenberg. Herbarz. XVI/XVII w. Tablica VII

11 Tablica VIII 168. V. M. Coronelli. Polska J. Janssonius. Dniepr

12 Tablica IX 164. Robert de Vaugondy. Atlas Spadkobiercy Homanna. Globusy. Pocz. XVIII w.

13 Tablica X 169. C. Allard. Polska G. Sanson, A. H. Jaillot. Dunaj

14 Tablica XI 166. N. Visscher. Polska J. Sandrart. Europa. Po 1656.

15 Tablica XII 173. A. Ortelius. Prusy Wschodnie P. Schenk. l sk baronat migrodzki. Pocz. XVIII w.

16 Tablica XIII 178. J. F. Endersch. u awy Wi lane F. G. Güssefeld. Prusy

17 Tablica XIV 179. A. Jacobsz. Ba tyk J. Seller. Ba tyk po udniowo-wschodni

18 Tablica XV 181. J. van Keulen. Ba tyk po udniowo-wschodni J. van Keulen. Ba tyk po udniowo-zachodni

19 Tablica XVI 248. A. Coquart. Warszawa A. Bendrat. Kwidzy

20 Tablica XVII 251. G. Braun, F. Hogenberg. Wilno M. Seutter. Gda sk

21 Tablica XVIII 239. A. Savinkow. Petersburg Panorama Krakowa. Ok

22 Tablica XIX 226. I. Szyma ski. Gda sk A. Eltzner. Wroc aw

23 Tablica XX 238. G. B. Probst. Petersburg. XVIII w Widok Wenecji. XVIII w.

24 Tablica XXI 235. R. Bowyer. Moskwa C. Mattis. Karkonosze

25 Tablica XXII 274. Tadeusz Ko ciuszko. Lata 80.XIX w Jan III Sobieski. Po. XIX w Tadeusz Ko ciuszko

26 Tablica XXIII 470. Fili anka. Ksi Józef Poniatowski. I po. XIX w Figurka porcelanowa. Ksi Józef Poniatowski. XIX/XX w Ph. Debucourt. J. Poniatowski. Ok

27 Tablica XXIV 485. Legia Honorowa. Po Piecz z symbolami Wiary, Nadziei, Mi o ci. XIX w Virtuti Militari. I po. XIX w Ks. Czetwerty scy. T ok piecz tny. XIX w Kaseta z herbem Lwowa

28 Tablica XXV 488. Pier cie Moabit Pier cie. Lata 60. XIX w Para spinek z Or em. XX w Krasiccy. T ok piecz tny. XIX w Dewizka do zegarka. Lata 60. XIX w.

29 Tablica XXVI 366. Je dziec. Wg A. Diepenbeecka aglowce

30 Tablica XXVII 303. Album Wile skie. Powrót Paska do domu Album Wile skie. Wyjazd na kwest

31 Tablica XXVIII 614. J. D browski. Rok Wiedza o Polsce Tablica z odciskami herbów Herb Królestwa Polskiego

32 Tablica XXIX 382. A. Lesser. Wizerunki królów Polowanie cara Aleksandra II w Bia owie y J. K. Wietz. Zakony rycerskie J. Che mi ski. Armia Ksi stwa Warszawskiego

33 Tablica XXX 911. Nuty M. Kisling. Teka L. Fini. Teka La Fontaine. Bajki

34 Tablica XXXI 372. Kwiaty. Ok W. Gerson. Lublinianie Ksi ga wiata A. towski. Katedra na Wawelu

35 Tablica XXXII 305. E. Bart omiejczyk. Pieta. Ok T. Kulisiewicz. w. Sebastian [L. Marcoussis]. Apollinaire [T. Makowski]. Kolonie francuskie

36 Tablica XXXIII 360. L. Wyczó kowski. Rybak W. Gory ska. Florencja

37 Tablica XXXIV 791. S. Szuchowa. Tajemnice motyli T. Mici ski. W mrokach z otego pa acu Almanach wiata kobiecego R. Tagore. Nacjonalizm

38 Tablica XXXV 317. Rys. J. Flisak. Kubu Puchatek E. Szelburg-Zarembina. Aa kotki dwa J. Ejsmond. Ba o ziemnych ludkach

39 Tablica XXXVI 424. Plakat. Józef Pi sudski Plakat. Praca dla Polski Plakat. W jedno ci si a Plakat. Po yczka Odrodzenia Polski

40 Tablica XXXVII 428. Plakat. Siewca prawdy Plakat. Rocznica odparcia najazdu Plakat. wieci, nie grzeje Plakat. Wyzwól si od Twych gn bicieli

41 Tablica XXXVIII 32. J. Hecker. Astronomia M. P. Pfi nzing. Drzeworyty H. Schäufeleina J. E. Ridinger. Traktat hippologiczny Ryciny J. Ziarnki

42 Tablica XXXIX 28. Gratian de Clusio. Zbiór praw kanonicznych M. Kromer. Kronika Polska J. Flawiusz. Dzieje Izraela F. Kallimach. W adys aw Warne czyk

43 Tablica XL 16. P. Clüver. Germania S. Pufendorf. Historia Karola Gustawa (widoki miast polskich) 78. J. Schuer. Opisanie Gda ska L. Bellinus. De Urinis

44 Tablica XLI 64. S. Neugebauer. Portrety królów Polski F. Wassenberg. O Janie Kazimierzu A. Bzowski. Historia Ko cio a J. F. Griendel. Architektura wojenna

45 Tablica XLII 141. J. H. D browski. List Napoleon I. Nominacja

46 Tablica XLIII 104. Jan III Sobieski. List W adys aw IV. List

47 Tablica XLIV 246. Z. Vogel. Tarnów G. B. Piranesi. Forum Romanum. XVIII w.

48 Tablica XLV 241. J. i K. Richter. Pu awy B. Vogel. Wenecja. XVIII w.

49 Tablica XLVI 270. T. Ko ciuszko. I po. XIX w Maria Leszczy ska. Wg J. B. Van Loo Ludwik XV. Ryt. N. de Larmessin. Po J. Falck. Królowa Krystyna

50 Tablica XLVII 257. August II. N. Verkolje. Po Jan III Sobieski. C. de la Haye Henryk Walezy. F. Hogenberg. XVI w Jan III Sobieski

51 Tablica XLVIII 354. Stefano della Bella. Wjazd Ossoli skiego do Rzymu (tablica I). XVII w J. F. Piwarski. Album cynkografi czno-rysunkowe

52 Tablica XLIX 313. J. Falck. Rze by ze Z otej Bramy w Gda sku W. Hondius. Brama Triumfalna w Gda sku T. Lubieniecki. Pejza. XVII w.

53 Tablica L 321. F. Goya. Volaverunt. Po St. Ostoja-Chrostowski. Ucieczka do Egiptu B. Krasnod bska. Port St. Ostoja-Chrostowski. Korweta

54 Tablica LI 333. L. Marcoussis. Place de la Concorde L. Wyczó kowski. Dziewczyna M. P o ski. Koszykarz A. Jurkiewicz. Narciarze

55 Tablica LII 448. Namibia. Album fotografi i Dru yny Sokole w Bieszczadach

56 Tablica LIII 449. Pierwszy Rz d II Rzeczypospolitej A Karoli. Widok Warszawy. Lata 80. XIX w.

57 Tablica LIV 466. E. Hartwig. Kazimierz nad Wis E. Hartwig. Lublin E. Hartwig. Portret M. Or owicza

58 STARODRUKI 1 STARODRUKI 1. Abraham à Sancta Clara Megerle Johann Ulrich. Reimb dich, oder ich liss dich, das ist: Allerley Materien, Discurs, Concept, und Predigen, welche bisshero in underschidlichen Tractätlen (sic) gedruckt worden; adl.: Mercks Wienn, das ist: Dess wutenden Todts ; adl.: Lösch Wienn, das ist: Ein bewögliche Anmahnung ; adl.: Große Todten-Bruderschafft, das ist: ein kurtzer Entwurff Deß Sterblichen Lebens ; adl.: Auff, auff ihr Christen! Das ist: Ein bewegliche Anfrischung, der christlichen Waffen wider den türckischen Bluet- Egel; ; adl.: Danck vnd Denckzahl dess Achten gegen dem Drey ; adl.: Österreichisches Deo Gratias, das ist: Ein aussführliche Beschreibung ; adl.: Der glückliche Fisch-Zug in Anzbach...; adl.: Neuerwöhlte Paradeys-Blum ; adl.: Soldaten Glory ; adl.: Wolreichender Spica-Nardt ; adl.: Der klare Sonnen Schein ; adl.: Die Heilige Hof Art ; adl.: Astriacus Austriacus ; adl.: Prophetischer Willkomb ; adl.: Zeugniss und Verzeichniss eines lobwürdigsten Tugend-Wandels ; adl.: Epitaphium... Georgii Sigefridi Epitaphium Joannis Balthasaris Salzburg 1684, Melchior Haan, 4, s. [8], 54; [2], 125, [1]; [2], 52, [2]; [2], 29, [1]; [2], 102, [2]; [2], 13, [1]; [2], [6], 16, [1]; [2], 21, [1]; [2], 28; [2], 27, [1]; [2], 23, [1]; [2], 25, [1]; [2], 17, [1]; [2], 17, [1]; [2], 18; [2], 21, [1]; [8], inicja y, fi naliki i winiety, wspó opr. bia a skóra na desce z epoki ze lepymi t ocz. na obu licach, metalowe klamry z zapinkami, brzegi k. barwione. 3500,- Zbiór pism moralizatorskich, kaza oraz epitafiów austriackiego augustianina Abrahama à Sancta Clara ( ). Jego wielkie zdolno ci krasomówcze sprawi y, e w wieku 25 lat zosta nadwornym kaznodziej w Wiedniu. Wzbudza powszechny podziw, a jego kazania i homilie przyci ga y t umy wiernych. Ceniono go za niezwyk y kunszt s owa i umiej tno napominania ludzi bez wzgl du na stan spo eczny. J zyk niemiecki i miejscami aci ski. Karta pierwszego kazania (pierwodruk) dwubarwna ze sztychowan winiet. Na obu licach opr. ozdobne t ocz. ze znakiem krzy a, na przednim licu: data (1684) i monogram ( A.A.S. ). lady niewielkiego zalania i przybrudzenia na marginesach kilku kart. Poza tym stan bardzo dobry. adny egzemplarz. (patrz ilustracja na stronie 3)

59 2 STARODRUKI Postinkunabu 2. Angelus de Clavasio. Summa Angelica de casibus conscientie cum quibusdam nouis et oportunis additionibus. Argentine (Strassburg) Martin Flach, 4, k. [16], 342, herb (drzeworyt), opr. pó nogotycka skóra brunatna na desce ze lepymi t ocz. na obu licach. 9000,- S ownik zawieraj cy 659 artyku ów z rozwa aniami o charakterze moralnym i etycznym. Nie brak te artyku ów o innej tre ci np. Ironia czy Hermafrodyta. Dzie o wa ne dla historii Ko cio a, gdy zosta o spalone na stosie przez Marcina Lutra w 1520 r. cznie z pracami w. Tomasza z Akwinu, jako summa plus quam diablica. Angelo Carletti (Anio Carletus) Chivasso (Clavasio) ( ), franciszkanin, papieski nuncjusz, wikariusz generalny prowincji genue skiej. W 1467 r. uczestniczy w krakowskiej kapitule zakonu, gdzie wyodr bniono polsk prowincj zakonu bernardynów. Jeden z najznakomitszych moralistów swojej epoki, beatyfi kowany w 1753 r. Inicja y w tek cie w kolorze czerwonym i niebieskim. Na odwrocie k. 2 naklejony miedziorytowy exlibris z XVII w. Józefa Ignacego Brewerna, dr praw i proboszcza w mie cie Aindling. Na k. CXXXVIII marginalia z epoki, k. CIII podklejona, k. CXIII po wi cona heretykom w wi kszo ci wydarta. Gdzieniegdzie na marginesach kart niewielkie lady zalania. Grzbiet po konserwacji. Stan dobry. Rzadkie. (patrz tablica IV i ilustracja na stronie nast pnej) 3. [August III] August Tertius. Dei gratia, electus Rex Poloniarum Dresdae (Drezno) 6 XI B.w., folio, arkusz rozk. (44x54 cm), ozdobne inicja y w drze worycie. 600,- E. XII, s. 283 (jako: Manifest ). lad po dawnych piecz ciach. Zaprzysi enie praw i przywilejów szlacheckich przez króla Augusta III wybranego w wolnej elekcji w pa dzierniku 1733 r. (koronowany w styczniu 1734 r.). J zyk aci ski. Miesi c i dzie wpisano r cznie. Drobne uszczerbki na kraw dziach szerokich marginesów, lady sk adania. Stan dobry. Inkunabu 4. Augustyn w. Sermones sancti Augustini ad heremitas. B.m. (Strassburg) b.r. (ok. 1487). B.w. (Martin Flach), 4, k. [99] (winno by [108]; kustosze: a-m8, n-o6), opr. perg. (karta ze redniowiecznego r kopisu) we wspó cz. kasecie skórzanej. 7000,- Hain nr Wydanie nieznane w zbiorach polskich. Kazania w. Augustyna do eremitów z pó nocno-afryka skich pustelni. Aureliusz Augustyn, czyli w. Augustyn ( ), jeden z ojców Ko cio a, najwi kszy teolog chrze cija ski staro ytno ci. Prawie jedn trzeci z jego spu cizny stanowi kazania. Niniejszy zbiór obejmuje 59 kaza dotycz cych m.in. pos usze stwa, roztropno- ci, modlitwy, narodzenia Chrystusa. Druk w 2 kolumnach z 34 liniami tekstu. Marginalia z epoki. Niektóre inicja y dorysowane inkaustem w pó niejszych czasach (XVII w.), wi kszo pozostawiona w stanie wydawniczym. Przy Sermo XLVIII na marginesie wykaligrafowany monogram i podpis s. Agnes Mosberger, zapewne zakonnicy, która uwa nie czyta a to kazanie podkre laj c, co wa niejsze fragmenty. Brak 9 k. o kustoszach c1-d-1. lady zalania na marginesach, zabrudzenia niektórych kart. Ubytek brzegów opr. pergaminowej. Medycyna chi ska Micha a Boyma 5. Bellinius Laurentius. De urinis et pulsibus, de missione sanguinis, de febribus, de morbis capitis et pectoris. Opus Laurentii Bellini dicatum Francisco

60 STARODRUKI 3 1. Abraham à Sancta Clara. Zbiór pism Postinkunabu Redi cum prefaetione Johannis Bohnii, medic. doct. et in Academia Lipsiensi prof. publ. ac indice locupletissimo. Francofurti & Lipsiae Sumptibus Johannis Grossii, typis Christiani Scholvini, s. [30], 688, [32 indeks]; adl.: Boym Micha Piotr. Specimen medicinae sinicae sive opuscula medica ad mentem sinensium... cum figuris zneis & ligneis. Edidit Cleyer Andreas... Francofurti (Frankfurt) Sumptibus Joannis Petri Zubrodt, 4, tabl. ryc. 30 (miedzioryty), k. tyt., s. [2], 24, 99, tabl. rozk. 9, 16, 17-48, wspó opr. perg. z epoki ,- Poz. 2: E. XIII, s Wydanie 1. Wyj tkowo cenne dzie o medyczne autorstwa Polaka, Micha a Boyma, odkrywcze dla Europy ród o wiedzy o medycynie chi skiej z 30 niezwyk ymi rycinami, prezentuj cymi po raz pierwszy anatomi cia a z wa nymi dla poznania nauki akupunktury wiadomo ciami. Dzie o, w którym nazwisko autora zosta o wiadomie zatajone przez wydawc. Micha Piotr Boym ( ), wywodz cy si z wielce zas u onej rodziny lwowskiej, jezuita i misjonarz, pisa swoje dzie o podczas dwukrotnej misji w Chinach (w latach ), gdzie zg bi tajniki medycyny chi skiej. Do kraju nie wróci (umar w Chinach), zd y jednak w 1658 roku przes a do Europy r kopis swego dzie a. Andreas Cleyer, naczelny lekarz kompanii batawskiej, zataiwszy imi i zas ugi Boyma (kradzie praw autorskich!), wyda pod swoim nazwiskiem cz manuskryptu, prezentowan tutaj. Drug cz r kopisu odebra Cleyerowi przyjaciel Boyma i wyda 4 lata pó niej, w 1686 roku, pod nazw : Clavis medicina ad chinarum doctrinam. Dzie o zawiera m.in. niezwykle istotne informacje farmakologiczne, kilka traktatów dotycz cych pulsu, z wieloma rycinami w tek cie, 36 opisów chorób z ich symptomami na j zyku (z odpowiednimi ilustracjami w tek cie) oraz 30 ca ostronicowych rycin przedstawiaj cych postaci Chi czyków, budow anatomiczn i linie akupunktury. Brak 2 podrozdzia ów: (s , powinien by na ko cu pierwszego rozdzia u) oraz (s. 1-16, powinien by przed ostatnim podrozdzia em).

61 4 STARODRUKI Strona tytu owa przyci ta u do u (rok wyd. widoczny tylko cz ciowo), kilkumilimetrowe przyci cie rycin na dole, w wi kszo ci bez szkody dla rysunku, poza tym stan dobry. Ryciny ca ostronicowe w komplecie. Dzie a Boyma nale do nadzwyczajnie rzadkich, nie tylko w polskich, ale i europejskich zasobach bibliotecznych. Wyj tkowa rzadko, a unikat na rynku antykwarycznym! Poz. 1 to wydanie drugie, wa nego dla nauki urologii traktatu. Kilka kart z minimalnie urwanymi rogami, kilka kart podklejonych z cz ciow strat tekstu, poza tym stan dobry. (patrz tablica XL) 6. Beniowski Maurycy. Des Grafen Beniowski Reisen durch Sibirien und Kamtschatka über Japan und China nach Europa. Des Grafen Beniowski Nachricht von seinen Unternehmungen auf der Insel Madagaskar. T. 3. Berlin Magazin von merkwürdigen neuen Reisebeschreibungen, 8, s. XXI, 447, tabl. ryc. 4 (miedzioryty), opr. p sk. z epoki ze z oc. 2500,- E. XII, s Niemiecki ekslibris heraldyczny. Wydanie pierwsze niemieckie. Przek ad z j zyka angielskiego dokonany z pierwszego wydania dzie a, które ukaza o si w tym samym roku w Londynie. (Ksi ka, napisana w oryginale w j zyku francuskim, ukaza a si w Polsce pt. Historia podró y i osobliwych zdarze s awnego Maurycego... dopiero w 1797 r.). Fascynuj cy, nios cy odkrywcze tre ci, pami tnik zes a ca na Syberi, a pó niej, po walecznym wyswobodzeniu si z niewoli, podró nika do Japonii i Chin, a na Madagaskar. Maurycy hr. Beniowski ( ), o nierz, podró nik, uczestnik konfederacji barskiej, zes aniec na Kamczatk, oficer w s u bie Francji, zdobywca i król Madagaskaru. Ryciny przedstawiaj sceny z ycia w Japonii i na Madagaskarze. Niewielkie lady po owadach, drobne uszkodzenia oprawy, poza tym stan bardzo dobry. Bardzo rzadkie. (patrz ilustracja na stronie nast pnej) Podró do Ameryki 7. Benzoni Hieronym. Novae novi orbis historiae, id est, Rerum ab Hispanis in India Occidentali hactenus gestarum, & acerbo illorum in eas gentes dominatu, libri tres, Urbani Calvetonis opera industriàque ex Italicis... Latini facti, ac perpetuis notis, argumentis & locupleti memorabilium rerum accessione, illustrati. His ab eodem adiuncta est, De Gallorum in Floridam expeditione, et insigni Hispanorum in eos saevitiae exemplo, Brevis Historia. Genf (Genewa) Apud Eustachium Vignon, 8º, s. [32], 480, [16], winiety, opr. p sk. wspó cz. 5500,- Wydanie pierwsze aci skie. Obszerna relacja z podró y w oskiego autora po hiszpa skich posiad o ciach w Ameryce, od wysp karaibskich i Gwatemali po Peru obejmuj ca lata W odró nieniu od w oskiego wydania ( Historia del mondo nuovo, 1565) znacznie rozszerzona (m.in. o historie innych ekspedycji, w tym francuskiej wyprawy J. Ribaud na Floryd ). Autor dostarcza szczegó owych opisów omawianych regionów oraz kre li histori od przybycia Kolumba do wypraw konkwistadorów. Na uwag zas uguj opisy ycia Indian nieska onego jeszcze wp ywami bia ej cywilizacji. Dzie o krytycznie oceniaj ce administracj hiszpa sk m.in. z powodu z ego traktowania tubylców, jak i sprowadzania niewolników z Afryki. Mimo wielu nie cis o ci i b dów w opisach zw aszcza Antyli oraz hiszpa skich podbojów w Meksyku i Peru, by o najbardziej znanym i rozpowszechnionym w XVI w. ród em wiedzy o Nowym wiecie. Doczeka o si wielu edycji poza Hiszpani, gdzie zosta o zakazane. Jego antyhiszpa skie ostrze przyczyni o si w du ym stopniu do umacniania czarnej legendy o hiszpa skiej polityce w koloniach. Miejscami marginalia z epoki. Uzupe nione ubytki na pierwszych czterech kartach, miejscami z niewielk strat tekstu. B dy w paginacji, ci g o tekstu zachowana. Poza tym stan bardzo dobry. (patrz ilustracja na stronie 7)

62 STARODRUKI 5 6. M. Beniowski. Pami tnik z zes ania Bils Ludovicus (Louijs), de. Epistolica dissertatio, qua verus hepatis circa chylum et pariter ductus chiliferi hactenus dicti usus docetur. Roterodami (Rotterdam) Typis J. Naerani, 4, s. 6, [2 blanki], tabl. ryc. 1 (miedzioryt); adl.: Kopye van zekere ampele Acte van rakende de wetenschap van de oprechte anatomije des menselijken. Rotterdam J. Naeranus, s. 8, tabl. ryc. (miedzioryt); adl.: Aan alle ware liefhebbers der anatomie. Rotterdam J. Naeranus, s. 6, [2 blanki]; adl.: Anatomische Beschrijvinge van een wanschepsel, geboren op de Elderschans buyten Aerdenburg, ontleet, door briefs-gewyse gesonden door F. de Raet aen A. Parent. Middelburgh H. Smidt, s. 16, tabl. ryc. 3 (miedzioryty), winiety; adl.: Kort bericht over de waarschouwinge van de heer Joan van Horne... Aan alle liefhebbens, etc. Als mede een antwoord op de aanmerkingen van de Paulus Barbette... Op d anatomische schriften van Rotterdam Bij J. Naeranus, s. 42, [2 blanki], tabl. ryc. 1 (miedzioryt); adl.: Zassius N. Epistola apologetica ad magnum Th. Bartholinum de Calumniis... Romana veste donata, per Philalethium Roterodami Offic. Arnold Leers, s. 10; adl.: Brief van aan Th. Bartholijn. Rotterdam J. Naeranus, s. 13, liczne winiety i inicja y w tek cie, wspó opr. perg. z epoki. 1200,- Nalepka na ok.: Bibliothek von Hermann Althof, Detmold. Zbiór rozpraw wielkiego mi o nika prawdziwej anatomii, holenderskiego w a ciciela ziemskiego i szlachcica (rycina z herbami rodowymi w miedziorycie) Ludwika de Bils. Chocia brakowa o mu formalnie medycznego wykszta cenia to jego dzia alno budzi a powszechny podziw u wielu czo owych naukowców epoki. By o to wynikiem posiadanej przeze umiej tno ci wykonywania sekcji zw ok bez rozlewu krwi nabytej d ugotrwa praktyk oraz bieg o ci w sztuce balsamowania. W ród prezentowanych druków ulotnych wydawanych w asnym sumptem na uwag zas uguj m.in. opisy dotycz ce budowy w troby i o dka

63 6 STARODRUKI oraz praca po wi cona sekcji bli niaków syjamskich, wszystkie z tablicami w miedziorytach. Ponadto do czono tu s ynny akt notarialny zapowiadaj cy mo liwo ujawnienia przez Bilsa swoich metod za cen guldenów wraz z rozpisaniem subskrypcji na ten cel. Liczne nieaktualne piecz cie w asno ciowe. Stan dobry, a tablic bardzo dobry. Kuriozalny, rzadki zbiór autorstwa jednego z wi kszych orygina ów w dziejach nowo ytnej anatomii. (patrz ilustracja na stronie nast pnej) Dzieje Persji 9. Bizarus (Bizzari) Petrus. Rerum persicarum historia, initia gentis, mores, instituta, resque gestas tempera usque ad haec complectens... Cui accesit brevis ac vera Henrici Porsii de bello inter Murathem III Turcarum et Mehemetem Hodabende Persarum Regem Philippi Callimachi Experientis de bello Turcis inferendo... Frankfurt Typis Wechelianis (Claude Marinus & heredes Johan Aubry), folio, s. [8], 644, [32], liczne inicja y, fi naliki i winietki, opr. skóra z epoki ze z oc. na grzbiecie. 4800,- E. XIII, s Dzieje Persji. Wydanie drugie, rozszerzone. Pietro Bizzarri (Bizari) (1525 po 1586), historyk rodem z W och i szpieg w s u bie angielskiej. W m odo ci podczas nauki w Wenecji przeszed na protestantyzm. Przebywa pocz tkowo na niemieckich uniwersytetach, a od 1549 roku w Anglii, gdzie odegra pewn rol na dworze uwi zionej szkockiej królowej Marii Stuart, której zaprezentowa swój aci ski traktat i zdoby jej zaufanie. By w istocie agentem w r ku kanclerza Williama Cecila, któremu przekazywa polityczne i sekretne informacje, cho nie ma dowodów jak przyczyni y si one do skazania uwi zionej. Po licznych podró ach do Niemiec, osiad ostatecznie w 1578 roku w Antwerpii, gdzie ukaza o si w 1583 roku pierwsze wydanie jego dzie a o Persji. Dwie trzecie dzie a zajmuje traktat o Persji, z jej histori od czasów staro ytnych, informacjami o instytucjach pa stwowych i polityce zagranicznej, jak równie danymi o jej mieszka cach i ich obyczajach. Dzie o uzupe niaj prace innych historyków, m.in. Filipa Kallimacha Wojny tureckie, s (st d zainteresowanie Estreichera obcym dzie em) i kilka innych opracowa podejmuj cych histori wojen su tanów tureckich z persk dynasti Abbasydów do 1588 r. Grzbiet po konserwacji, zbr zowienia kart. Stan dobry. 10. Blomberg Karol Jan. Description de la Livonie, avec une relation de l origine, du progrès et de la décadence de l Ordre Teutonique... on y décrit les Duchez de Courlande et de Semigalle, et la Province de Pilten. Enfi n on y trouve le voyage de l auteur de Livonie en Hollande l an Utrecht Wilhelm van Poolsum, 8º, s. [16], 394, mapa (miedzioryt rozk.), opr. skóra wspó cz. 600,- E. XIII, s Przek ad z orygina u angielskiego. Dzie o dedykowane przez wydawc Jerzemu Rosenbergowi i Karolowi Ludwikowi Wahlowi z Gda ska. Dzieje Inflant i Kurlandii od cza sów najdawniejszych po czasy wspó czesne autorowi. Bardzo du o odniesie do dziejów Polski, w tym wojen prowadzonych przez Polsk ze Szwecj i Moskw ; ponadto informacje o szlachcie inflanckiej, kurlandzkiej i pruskiej. W niniejszym egz. nie wyst puje portret opisywany przez Estreichera, jest natomiast nie notowana przez bibliografa rozk adana mapa Inflant (24x27cm). Niewielkie przetarcie mapy w miejscu z o enia (fachowo podklejone), poza tym stan bardzo dobry. (patrz ilustracja na stronie 9) 11. Bogus awski Konstanty Józef. ycia s awnych Polaków krotko zebrane. Tom 1. Warszawa Druk. Nadworney J.K.Mci i Prze wietney Kommissyi Edukacyi Narodowey, 8º, s. [8], 205, [2], opr. p sk. z epoki ze z oc. 500,-

64 STARODRUKI 7 7. H. Benzoni. Novae novi orbis historiae L. Bils. Epistolica Krótkie biografi e 55 postaci historycznych, przedstawionych na tle epok, pocz wszy od Goworka, wojewody sandomierskiego (XII w.), ko cz c na Jerzym Lubomirskim, Marsza ku Wielkim i Hetmanie Polnym Koronnym. Wi cej nie wysz o. Rzadkie. Zakony rycerskie 12. Bonanni (Buonanni) Philippio. Verzeichnis der Geist und weltlichen Ritter- Orden, in netten Abbildungen und einer kurtzen Erzählung nach dem Römischen Exemplar in das Teutsche übersetzt. Nürnberg (Norymberga) Christoph Weigel, 4º, frontispis (miedzioryt), s. 154, [6], tabl. ryc. 161 (miedzioryty), opr. perg. z epoki. 4000,- Dzie o po wi cone zakonom rycerskim w Europie autorstwa F. Bonanniego ( ), w oskiego jezuity. Zawiera 161 miedziorytów przedstawiaj cych stroje rycerzy i dam omawianych zgromadze. Ostatnie 21 tablic ukazuje wizerunki m.in. krzy y, orderów, a cuchów orderowych, medali wraz ze wskazówkami dotycz cymi barw heraldycznych. Na ko cu umieszczono trzy zakony wywodz ce si z otoma skiej Turcji, historycznego pa stwa Inków w Peru i spo ród ameryka skich Indian na Florydzie. Brak 3 tabl. ryc. (63, 100 i 101). Frontispis przyklejony do opr. Karta tyt. nieco pognieciona, otarcia grzbietu, opr. cz ciowo reperowana. Poza tym stan dobry, a sztychów bardzo dobry. (patrz ilustracja na stronie 9)

65 8 STARODRUKI 13. [Bzowski Abraham]. Historiae Ecclesiasticae ex illustriss. Caesaris Baronii S.R.E. cardinalis bibliothecarii annalibus aliorumq. viror. illust. ecclesiasticis historicisq. monumentis. Auctore R.P.Fr. Abrahamo Bzovio Polono ss. theolog. doct. ord. praedic. T. 1-3 (w 1 wol). Coloniae Agrippinae (Kolonia) Sumptibus Antonii Boetzeri (Nak adem Antoniego Boetzera), folio, s. [20], tabl. ryc. 1 (miedzioryt, portret), szpalt 1732, [64]; [8], 383, [30]; [4], szpalt 254, wspó opr. skóra z epoki. 3500,- E. XIII, s Wydanie drugie (pierwsze ukaza o si w 1616 r). Historia Ko cio a napisana przez polskiego historyka, kaznodziej i dominikanina, pochodz cego spod Miechowa, Stanis awa Abrahama (imi zakonne) Bzowskiego ( ). Dzie o, oparte na dwunastotomowej historii autorstwa C. Baroniusa, zosta o napisane w Rzymie, na zlecenie papie a Paw a V, któremu autor dedykowa tom 1-szy, gdzie umie ci te jego portret, wykonany w miedziorycie (sygnowany Jac. ab Heyden sculps). Tom 2-gi dedykowany jest królowi Zygmuntowi III i jego synowi, W adys awowi. Tom 3-ci, napisany zosta przez J.F. Matenesiusa na podstawie materia ów Bzowskiego. Obszerne dzie o o du ej warto ci merytorycznej ze znaczn ilo ci cytowanych dokumentów z archiwów i bibliotek. Pi knie sztychowana karta tytu owa przedstawiaj ca sylwetki w. Piotra i Paw a oraz wizerunek Matki Boskiej Cz stochowskiej. Grzbiet uzupe niony now skór. Stan bardzo dobry. Bardzo rzadkie. (patrz tablica IV i XLI) 14. Castéra J. Histoire de Catherine II, impératrice de Russie. T. 1-3 (w 3 wol.). Paris (Pary ) Chez F. Buisson, Imprimeur Libraire, 8º, s. VII, [1], 444; 412; 466, tabl. ryc. 16 (miedzioryty), mapy rozk. 2 (miedzioryty), opr. skóra z epoki ze z oc. i t ocz. na grzbiecie. 2500,- E. XIV, s. 82 (inne wydanie). Biografia carycy Katarzyny II napisana przez J. Castera ( ), francuskiego poet, historyka i ofi cera. Wiele fragmentów po wi conych Polsce. Dwie du e mapy: Polski (kolorowana fragmentarycznie, po roz o eniu ok. 45x50 cm) i Rosji. Ryciny przedstawiaj g ównie portrety, (w tym króla Stanis awa Augusta, carycy, a tak e portret autora). Nieliczne zaplamienia i podklejenia (1 strona z mocnymi plamami bez szkody dla czytelno ci tekstu), niewielkie przetarcie szyldzików oprawy, poza tym stan dobry. adny egzemplarz w efektownej oprawie. (patrz ilustracja na stronie 11) 15. Chmielowski Benedykt. Zbiór krótki herbów polskich oraz ws awionych cnot i naukami Polaków. Warszawa Nak. i druk M. Grölla, 8, s. [8], 423, opr. kart. z epoki. 2400,- E. XIV, s Piecz cie z Ksi gozbioru uniewskich w Gnoynie z herbem Prawdzic. Podr czny herbarzyk i s owniczek biograficzny rodów polskich oraz litewskich. Do czono spis wygas ych i yj cych domów ksi cych w Polsce, na Litwie i Rusi oraz spis bojarów litewskich przypuszczonych do herbów polskich podczas unii horodelskiej w 1413 r. Brakuj ca karta tyt. zast piona wspó cz. kopi. Gdzieniegdzie minimalne lady lekkiego zalania, przewa nie na marginesach, poza tym stan dobry. Dzie o gda skiego geografa 16. Clüver Philipp (Cluverius Philippus). Germaniae antiquae libri tres. Opus post omnium curas... Adjectae sunt Vindelicia, et Noricum ejusdem auctoris. Lugduni Batavorum (Lejda) Offi c. Elzeviriana, folio, frontispis (portret) i k. tyt. w miedziorycie, s. [32], 748, [16], tabl. map 11 (miedzioryty), tabl. ryc.