Trentino. Narty we włoskim stylu. Dolomity Ulubione góry Polaków szykują się do sezonu. Świat. wszystko, co chcesz wiedzieć o trasach i karnetach

Transkrypt

1 Trentino p o l e c a j ą Przewodnik 2010 nr 2/2010 Dolomity Ulubione góry Polaków szykują się do sezonu Narty we włoskim stylu Świat Śniegu wszystko, co chcesz wiedzieć o trasach i karnetach zaprasza na 67. Tour de Pologne

2 Redaktor naczelny: Filip Niedenthal Redaktor prowadzący: Bartosz Zwierz Projekt graficzny Podróże Polecają: Karol Tyczyński Współpraca: Monika Witkowska, Romana Kuffel, Ewelina Kowalska, Agata Lang, Ventura Gilda, Barbara Tomada Wstęp Dolomity - raj dla narciarzy Fotoedytor: Agata Winnicka Redakcja techniczna: Gerard Zieliński Druk: RR Donnelley Europe Adres redakcji: ul. Dęblińska 6, Warszawa tel Mail: podroze@murator.com.pl Trentino Trentino włoski styl Dolomiti życia Superski Trentino Trentino - Val di Fassa - Val di Fiemme Niezamówionych materiałów redakcja nie zwraca, a w razie opublikowania zastrzega sobie prawo do ich skrócenia. MURATOR S.A. nie ponosi odpowiedzialności za treść ogłoszeń i reklam i ma prawo odmówić publikacji bez podania przyczyny. Copyright by MURATOR S.A. Wszystkie materiały są objęte prawem autorskim. Przedruk materiałów w jakiejkolwiek formie i w jakimkolwiek j ę z y k u b e z w c z e ś n i e j s z e j p i s e m n e j z g o d y W y d a w c y j e s t zabroniony. Wydawca zabrania bezumownej sprzedaży numerów bieżących i archiwalnych miesięcznika Podróże. Działanie wbrew powyższemu zakazowi skutkuje odpowiedzialnością prawną. Wydawca: Murator S.A. ul. Dęblińska Warszawa tel , wydawnictwo@murator.com.pl Zarząd: Prezes: Agnieszka Anielska Wiceprezesi: Katarzyna Białek, Małgorzata Golińska, Renata Krzewska, Konrad Łaski Ewa P. Porębska, Tomasz Szakiel Dyrektor Generalny: Renata Krzewska Zarządzający tytułem: Ewa P. Porębska Dyrektor operacyjny: Tomasz Szakiel Dyrektor finansowy: Marzenna Bialuk zdjęcie na okładce: Pierluigi Orler, mat. prasowe Tour de Pologne Trentino - Skirama Trentino - Val di Sole Biuro Reklamy Magazyny i Informatory: Dyrektor: Anna Dygasiewicz-Piwko reklama@murator.com.pl Zespół: Ewelina Mliczek Koordynator ds. Sprzedaży tel Dorota Frydryszewska tel Maciej Wojtaszewski tel Dział Marketingu: Michał Bąk Szef tel mbak@murator.com.pl Biuro Komunikacji (PR): Joanna Krzyżaniak PR Manager tel , pr@murator.com.pl Dział Produkcji: Małgorzata Kuźma Dyrektor tel Trentino - latem Informacje praktyczne dzial_produkcji@murator.com.pl Pion Dystrybucji: Piotr Ludwicki Dyrektor tel pludwicki@murator.com.pl Biuro Obsługi Klienta: tel tel (w godzinach ) faks klienci@murator.com.pl Sprzedaż projektów gotowych projekty@murator.com.pl tel. (22) , Tour de Pologne Murator SA jest członkiem Izby Wydawców Prasy

3 TourdePologne_148x210.indd 1 7/6/10 2:20:27 PM

4 Najlepsze wakacje zaczynają się w domu. Dolomiti UNESCO world natural heritage Zimowe wakacje w Trentino warto rozpocząć od odwiedzenia oficjalnej strony internetowej. Prócz informacji na temat ośrodków narciarskich, hoteli i dojazdu, znajdą tam Państwo również cenne wskazówki dotyczące restauracji, a także prognozę pogody i raport o warunkach śniegowych. Chcą Państwo wiedzieć więcej? Proszę dopisać swój adres do newslettera! A może życzycie sobie zaplanować wakacje już teraz? Nic prostszego co tydzień Trentino oferuje ponad 100 propozycji spędzenia wakacji. TRENTINO.IT www trentino.indd 1 7/6/10 8:21:24 AM

5 Witajcie w Trentino Tiziano Mellarini Minister Turystyki regionu Trentino Trentino, region odwiedzany każdego roku przez tysiące polskich turystów, od lat zacieśnia przyjacielskie kontakty z Polską. O tych przyjaznych stosunkach świadczy między innymi owocna współpraca z Lang Teamem, dzięki której region Trentino jest obecny jako sponsor podczas 67. edycji Tour de Pologne. W naszej prowincji każdy może znaleźć oazę spokoju i relaksu, dzięki wyjątkowym walorom środowiska naturalnego, od Dolomitów uznanych przez UNESCO za Przyrodnicze Dziedzictwo Ludzkości, po Jezioro Garda, których wspólnym mianownikiem jest piękno. W Trentino można nie tylko zachwycać się jego urokami, ale również aktywnie spędzać czas. Jest to prawdziwy raj dla miłośników sportu. Dzięki majestatycznym górom i nowoczesnej infrastrukturze można tu uprawiać narciarstwo i snowboarding lub spędzić wieczór w jednym z wielu gościnnych schronisk wysokogórskich, których otoczenie latem staje się doskonałą scenerią dla trekkingu i górskich wycieczek rowerowych po doskonale oznakowanych i bezpiecznych szlakach turystycznych. Na uwagę zasługują produkty regionalne z wysokiej jakości specjałami zdrowej żywności. Witamy więc serdecznie naszych polskich przyjaciół. Trentino również w tym roku proponuje ofertę turystyczną na miarę Waszych oczekiwań. foto:romano Magrone

6 Dolomity - Raj dla narciarzy

7 Przepis na idealne ferie Jest tu wszystko, co lubią narciarze dobra pogoda, setki nartostrad i znakomite jedzenie. Zabawa trwa od porannego wjazdu kolejką aż do colazione czyli... śniadania. W Trentino można przecież zjeżdżać również tylko nocą, a na dyskoteki chodzić w środku dnia, na stoku! Tekst: Ewelina Kowalska foto: S. Angelani/ San Martino di Castrozza

8 Dolomity - Raj dla narciarzy Trentino otaczają Dolomiti di Brenta od zachodu i Dolomiti di Fassa od wschodu. Są to dwa potężne masywy górskie, które zachwycają skalnymi ścianami, wyrzeźbionymi przez naturę w najbardziej wymyślne kształty.niepowtarzalne piękno przyrody oraz świetnie przygotowana infrastruktura narciarska sprawiły, że Dolomity 26 czerwca 2009 r. zostały wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego Ludzkości UNESCO. Dolomity nazwę zawdzięczają francuskiemu naukowcowi Deodat de Dolomieu, który w 1789 r. jako pierwszy zajął się badaniem ich składu chemicznego. O tym, że jest on wyjątkowy, można się przekonać o wschodzie lub zachodzie słońca, kiedy podczas zjawiska zwanego enrosadira szczyty zabarwiają się na czerwono-różowy kolor. Babki z piasku Dolomity są niezwykłe z jeszcze jednego powodu, góry nie stanowią zwartego łańcucha, lecz są porozdzielane wysokimi przełęczami i rozległymi dolinami. Niektóre masywy wyglądają tak niesamowicie, że interpretacja ich kształtów zależy od wyobraźni narciarzy, których tu nie brakuje. Trentino to idealny region dla amatorów i miłośników białego szaleństwa. Jest tu ponad 800 km genialnych tras, 1600 instruktorów narciarskich, 300 wyciągów oraz systemy programowanego naśnieżania na 90% tras. Najnowocześniejszy system armatek śnieżnych pozwala zapomnieć o muldach i gwarantuje doskonałe warunki zjazdowe. Amatorzy narciarstwa klasycznego znajdą w 23 wyposażonych centrach narciarstwa biegowego 470 km W Trentino znajduje się aż siedem dużych centrów do uprawiania trików snowboardowych szlaków oraz siedem szkół organizujących kursy dla stawiających pierwsze kroki na biegówkach. Zdaniem wielu Trentino to najlepszy region w Alpach do uprawiania narciarstwa. Rzeczywiście, goście z Polski mogą dostać lekkiego zawrotu głowy od udogodnień jakie oferowane są amatorom nart i snowboardu. Między wyciągami zbudowane są na przykład specjalne ruchome chodniki, które podwożą narciarzy do kolejnego wyciągu. Nowości elektroniczne pozwalają również na korzystanie z wyciągów bez okazywania karnetów oraz rejestrowanie przemieszczania się narciarzy. Trasy można analizować na stronie internetowej. Ekstremalni sportowcy mają do dyspozycji trasy boardercrossowe, half pipy i przeszkody typu jump i rail. Miłośnicy snowbordu wybrali ten region jako ulubione miejsce spotkań, przede wszystkim ze względu na siedem centrów odpowiednio przygoto-

9 Miejscowość Moena w Val di Fassa to typowe dla Trentino urokliwe miasteczko ze świetną bazą noclegową W regionie Trentino dzięki słońcu nawet na dużych wysokościach temperatura jest bliska zeru wanych do zabawy z deską, ale nie tylko. W specjalnie wydzielonych strefach bohaterami są również tradycyjne narty, na których można (pod okiem instruktorów) wykonywać nym Niedźwiedziem) warto alpinistów. Jest tu też ponad różne ewolucje. Zdaniem miejscowych w Trentino wymyślane są nowe dyscypliny sportów zimowych. spróbować pysznegonapoju bombardino (kawa z ajerkoniakiem i warstwą bitej śmietany), który rozgrzewa i dodaje 300 jezior, które rozlokowały się między górskimi łańcuchami, wszystkie z krystalicznie czystą wodą. Warto, przejść się foto: L. Tonina, M. Simonini, L. Gabino, Pierluigi Orler Brunatny niedźwiedź W Dolomitach nie brakuje tras widokowych, obszernych tarasów i ciepłych schronisk, w których można się ogrzać. Pokryte śniegiem wierchy Pale di San Martino można podziwiać z bardzo znanego schroniska Rifugio Tognola (2200 m n.p.m.), do którego narciarze dostają się gondolą z miasteczka San Martino di Castrozza. Z kolei ze animuszu. Trentino zachwyca również latem. Są tu kilometry górskich szlaków tych łatwych dla całych rodzin i tych dla szlakiem 5 Laghi, który latem zachwyca wszystkimi możliwymi kolorami. schroniska Rifugio Maria rozciąga się panorama na Marmoladę, Gran Vernel, masyw Sella i Sassolungo. W Folgaridzie natomiast w Rifugio Orso Bruno (schronisko pod Brunat-

10 Trentino - Włoski styl życia Lifestyle made in Italy Jest głośno, wesoło i beztrosko. Trattorie wabią wonią potraw i wina. W zasięgu ręki są renesansowe pałace i górskie wioski. Trentino potrafi przyjemnie zaskakiwać nie tylko na stokach Tekst: Ewelina Kowalska Dolomity są najlepiej rozpoznawalnym regionem narciarskim w Europie. Swoją renomę zawdzięczają zarówno gospodarzom (trasy są zawsze doskonale przygotowane, a ponad 90 proc. z nich jest sztucznie naśnieżanych), jak i naturze (fantastyczne krajobrazy i doskonała pogoda ponad 70 proc. dni zimą jest słonecznych). Jednak narty i krajobrazy to nie wszystko. Dolomity kuszą również czymś, co nazwać można włoskim stylem życia: pysznym jedzeniem, zabytkami i relaksacyjną atmosferą dolce vita. Mieszanka stylów W stolicy regionu Trento na ulicach jest gwarno, w restauracjach, położonych w cieniu pereł architektury, podawane są pasty i pizze. Wszędzie pełno młodzieży. Obowiązkowy jest spacer po uliczkach miasta, w których mieszają się style gotyckie, renesansowe i barokowe. Wędrówkę można zacząć od Zamku Buonconsiglio, dawnej siedziby książąt, i później pójść na Via Belenzani. To jedna z najpiękniejszych ulic Starówki, a na Piazza del Duomo, tuż przy katedrze San Vigilio, stoi przepiękna XVIII-wieczna barokowa

11 fontanna Neptuna, do której, jeśli chcemy tu wrócić, trzeba wrzucić monetę. Warto w miarę możliwości zwiedzić też okolice miasta. W całej Valle dei Laghi (dolinie jezior) szczególne wrażenie robi śródziemnomorska roślinność kontrastująca z ośnieżonymi szczytami Alp. Nie trudno dostrzec też winnice, w regionie uprawia się głównie szczep Chardonnay. Nieważne, gdzie jesteśmy. Koniecznie trzeba usiąść w restauracji i zamówić wino. Trentino nie może istnieć bez tego trunku. Najbardziej znane jest wytrawne, szlachetne Marzemino, które w swojej operze sławił Mozart. Warto też wypić mocną grappę, która idealnie smakuje w mroźny wieczór. Miłośnicy tego napoju mogą się udać do jego ojczyzny Santa Massenza. To stąd grappa podbiła świat. Turyści twierdzą, że największym bonusem do nart we Włoszech jest jednak jedzenie. Bez polenty - małych placków z mąki kukurydzianej - nie ma kuchni w Trentino. Wymyślono ją już w XVII w. i była daniem tylko dla ubogich. Dziś polentę podają nawet w najbardziej wykwintnych restauracjach. Najlepsza polenta jest z mąki farina di Storo, z dorodnej kukurydzy rosnącej w Valle del Chiese. Do tego dziczyzna, która dostępna jest nawet w schroniskach górskich. Mieszkańcy dumni są również ze swoich wędlin. Lucanici to długa i cienka wieprzowa kiełbaska, która smakowicie pachnie czosnkiem. Warto też spróbować carpaccio z carne salada - wołowiny, która jest marynowana przez miesiąc. Najlepszą zjemy w stolicy regionu, w przeciwieństwie do serów, które smakują najlepiej w górskich wioskach. Książece zadławki Sery w Trentino to zresztą osobna historia. Warto spróbować ziołowy Casolèt z Val di Sole, który wytwarzany jest tylko jesienią z pełnego mleka. Jedynie w Dolomitach spotkamy Puzzone di Moena, czyli śmierdziela z Moeny. Jest to aromatyczny ser produkowany latem. Ser Vezzena z kolei ma maślany smak, a Spressa jest słodko-kwaśny. Sery są podawane z miodem - akacjowym i kasztanowym. Trentino to także, a jakżeby inaczej, pasty. Strangolapreti to pyszne szpinakowe kluseczki, które są podawane z parmezanem i topionym masłem. Jak głosi legenda, pożywne kluski były tak smaczne, że pewien łakomy książę zadławił się nimi, stąd nazwa książece zadławki. Na szczęście w Trentino czas płynie powoli, można więc spokojnie delektować się wszystkim. foto: Pierluigi Orler, R. Magrone/Trento

12 Trentino -Dolomiti Superski Ski pass na piątkę? Nie - na dwunastkę! Należysz do tych, którzy nie lubią jeździć ciągle na tych samych stokach? Z karnetem Dolomiti Superski podczas tygodniowych ferii nie powtórzysz żadnej trasy. Niemożliwe? Przyjedź do Trentino i przekonaj się na własne oczy Tekst: Monika Witkowska Ski safari, czyli jazda na nartach codziennie w innym miejscu, ma coraz więcej fanów. To rodzaj narciarskiej turystyki pozwalającej na poznanie nowych miejsc i zachwycanie się co i rusz nowymi krajobrazami. Równocześnie to świetny sposób na doskonalenie techniki zjazdów. Kultowa trasa W Dolomitach przeskakiwanie ciągle w inne rejony jest o tyle proste, że nie musimy za każdym razem kupować nowego karnetu wystarczy skipass zwany Dolomiti Superski. Ta niewymagająca wyciągania z kieszeni karta chipowa stanowi przepustkę do 12 różnych ośrodków narciarskich, w których do wyboru mamy 1200 km tras o bardzo urozmaiconych stopniach trudności. Warto wybrać się szczególnie na Sella Rondę, czyli kultową wśród narciarzy, prawie 40-kilometrową trasę wokół malowniczych skał Sella. Zrobienie takiej pętli przy wykorzystaniu siatki wyciągów i przygotowanych stoków to pomysł na ciekawą i niezbyt trudną narciarską wycieczkę. Jednak skipass Dolomiti Superski to nie tylko dobrze znane w świecie i rozległe ośrodki, takie jak doliny Fassa, Fiemme i inne, ale również miejsca położone nieco na uboczu. Kronika dnia Przykładem przepiękne okolice San Martino di Castrozza i pobliska Passo Rolle, gdzie mamy w sumie 60 km tras, które zarówno przygotowaniem, atmosferą jak i widokami spodobają się każdemu. Jeśli policzyć wszystkie wyciągi z których możemy korzystać w ramach Dolomiti Superski, będzie ich około 450 co roku liczba ta się zmienia, jako że ciągle powstają nowe orczyki, gondolki czy kolejki. Ci, którzy lubią kontrolować swoje narciarskie wyczyny, dzięki skipassom Dolomiti Superski mogą sprawdzać, z ilu wyciągów danego dnia skorzystali, ile kilometrów przejechali i jaką różnicę

13 wzniesień zaliczyli - wystarczy Dolomitów (3342 m n.p.m.), skąd infobooking@fassa.com na specjalnej stronie internetowej wpisać numer karnetu, po czym otrzymamy kronikę później, aby wrócić doliną, czeka nas 12 km fantastycznego zjazdu! W tym roku sezon w Dolomitach Val di Fiemme Snow all inclusive narciarskiego dnia ( rozpoczyna się 27 listopad Pakiet obejmuje 7 noclegów HB. mitisuperski.com). Ceny karnetów 2010/2011: 6-dniowy skipass Fiemme - Obe- foto: Foto Fizza /San Martino di Castrozza Mimo że Dolomity, jak przystało na słoneczną Italię, słyną z dobrej pogody (statystycznie słońce świeci tu przez 8 na 10 dni), nie trzeba się martwić, że śnieg stopnieje zbyt szybko. Odpowiednią pokrywę białego puchu w razie czego zapewniają armatki, których czeka w gotowości ponad 1100, zaś o odpowiednią nawierzchnię stoku dba ponad 300 ratraków. Jeśli chodzi o warunki, skipass dla dorosłych 1-dniowy euro, 6-dniowy euro. Dzieci do lat ośmiu korzystają z wyciągów za darmo, starsze, młodzież oraz seniorzy mają zniżki. Pakiety wakacyjne Val di Fassa Dolomiti SkiSafari Skitour Pakiet obejmuje: 7 noclegów HB. 6-dniowy Dolomiti Superski skipass, można w ramach pakietu wybrać szusowanie po stokach reggen (150 km tras narciarskich), proc. zniżki na kurs narciarskich w wybranych szkółkach, 10 proc. zniżki na wynajem sprzętu w wybranych wypożyczalniach, zjazd na oświetlonym stoku w Obereggen, wejście na Ice Stadium w Cavalese i Ice Rinks w Val di Fiemme (tylko ze skipassem), wejście na publiczne baseny w Cavalese i Predazzo (tylko ze skipassem). Darmowy skibus. Cena 395 euro za osobę duże znaczenie mają również wysokości, na których się jeździ. W ramach skipassu Dolomiti Superski można szusować nawet na Marmoladzie przykrytym z instruktorem, prywatny minibus, specjalne ceny na wynajem nart. Cena 799 euro za osobę za tydzień - nocleg w hotelach 3* Booking: Apt Val di Fassa za tydzień. Booking Azienda per il Turismo Val di Fiemme Tel info@visitfiemme.it lodowcem najwyższym szczycie Tel

14 10 Trentino - Val di Fassa Tomba z Marmoladą Kto chce jeździć na nartach w samym sercu Dolomitów, z widokiem na najwyższy szczyt tego pięknego masywu, powinien pojechać Val di Fassa. W tym rejonie Trentino trasy sprostają wymaganiom najlepszych narciarzy i snowboardzistów Tekst: Monika Witkowska

15 11 To właśnie na stokach otaczających Val di Fassa ( val to po włosku dolina) przez wiele lat trenował słynny włoski narciarz Alberto Tomba, zwany popularnie La Bomba, trzykrotny mistrz olimpijski i zdobywca Pucharu Świata. Jego nazwisko nosi teraz nazwa super trudnej czarnej trasy, która z Włocha uczyniła mistrza. Jednak zjazd Tomby to tylko jedna z około 220 km tras, jakie mamy do wyboru w regionie Val di Fassa. Do foto: Foto Fizza, L.Tonina równie słynnych i wymagających należy choćby Pista Ciampac ponad miasteczkiem Alba, która ze względu na swoje nachylenie jak najbardziej zasługuje na określanie jej czarną (bardzo trudną), a także stok Aloch w Pozza di Fassa, gdzie często odbywają się zawody i gdzie z racji oświetlenia można jeździć także wieczorami. Jest też coś dla tych, którym jeżdżenie po równym stoku nie wystarcza i chcą np. poskakać najlepszym miejscem, aby mogli się wyszaleć, jest snowpark na górze Belvedere. Myli się jednak ten, kto przypuszcza że Val di Fassa to region tylko dla osób dobrze jeżdżących. Wprawdzie trasy czerwone, czyli średniotrudne, przeważają, ale początkującym też się tu spodoba. Dodatkowym bonusem są widoki, m.in. na Marmoladę, najwyższy szczyt Dolomitów (3342 m). Kto koniecznie chce pojeździć na stokach Królowej Dolomitów, może skorzystać z wyciągu przy zaporze, nieopodal zamykającej dolinę Fassa przełęczy Fedaia. Jeśli wykupi się specjalną opcję skipassu (Dolimiti Superski), można wjechać na Marmoladę wyżej, najpierw jednak przebijając się od Val di Fassa na drugą stronę góry, gdzie mieści się dolna stacja wielkiej kolejki linowej, dowożącej narciarzy i turystów praktycznie pod sam szczyt. raj dla maluchów Dużą popularnością cieszą się też Trevalli, czyli Trzy Doliny, na które składają się pokryte siatką wyciągów i tras stoki ponad Moeną, a także wokół Passo San Pellegrino (wiele osób uważa, że to najpiękniejsza przełęcz Dolomitów), okolice Alpe Lusia oraz Col Margherita. Jest tam w sumie 120 km tras. Lubią ten teren rodziny z dziećmi maluchy można zostawić instruktorom w kilku narciarskich przedszkolach. Ale nie tylko narciarze zjazdowi i snowboardziści lubią Val di Fassa. Także miłośnicy narciarstwa biegowego, których przyciąga w ten rejon rozpoczynająca się w Moenie legendarna trasa Marcialonga. Od roku 1974 na jej liczącym 70 km dystansie rozgrywany jest masowy bieg, w którym w ubiegłym roku startowało 6,5 tys. osób. Kolejne zawody odbędą się 30 stycznia 2011 roku. Bazę noclegową dla narciarzy przyjeżdżających do Val di Fassa stanowią położone w dolinie miejscowości - Canazei, Campitello, Mazzin, Pozza, Pera, Soraga i Moena. Rozmowy z ich mieszkańcami są dobrą okazją do zaznajomienia się z wciąż żywymi, lokalnymi tradycjami, opartymi na kulturze ladyńskiej. Ladynowie to grupa etniczna, której liczebność szacuje się obecnie na około 30 tys. osób. Wciąż mamy dużą szansę usłyszeć w Val di Fassa zupełnie niepodobny do włoskiego język ladyński - to reliktowy dialekt retoromański. Polecane restauracje: MALGA PANNA, MOENA Tel EL PAEL, CANAZEI Tel Polecane schroniska: RIFUGIO FUCIADE, SORAGA, Tel. +39 o RIFUGIO BAITA CUZ, POZZA DI FASSA Polecane nocne kluby: KUSK LA LOCANDA, MOENA Tel

16 12 Trentino - Val di Fiemme Zjazdy, biegi, skoki, czyli desek szał Lubią Val di Fiemme miłośnicy zjazdów na deskach, ale cenią też miłośnicy biegania i kibice skoków narciarskich. Kilka lat temu na tutejszej skoczni zwyciężał Adam Małysz! Tekst: Monika Witkowska

17 13 Val di Fiemme mogłaby spokojnie nazywać się Doliną Płomieni. O zachodzie słońca Latemar, gdzie jest prawie połowa z około 45 km tras rekomendowanych przez re- się w czasie zimowego urlopu. Val di Fiemme to jedno z najlepszych miejsc na imprezy apres szczyty gór zaczynają oblewać się pomarańczowym światłem, sprawiającym wrażenie jakby skały płonęły, albo raczej żarzyły się. Miejscowi nazywają to zjawisko enrosadira, a jednym z najlepszych miejsc do jego obserwowania są okoli- gion. Dumę Latemaru stanowi oddana do użytku ostatniej zimy nartostrada Torre di Pisa (czyli Wieża z Pisy ), mająca wprawdzie tylko 1,5 km długości, ale za to 59 proc. nachylenia, co sprawia że to zjazd tylko dla doświadczonych narcia- ski! Zabawę można rozpocząć już na stoku, zaraz po odpięciu desek, a następnie przenieść się do któregoś z barów czy pubów. Chyba, że jeszcze nam mało świeżego górskiego powietrza i wolimy wybrać się na sanki w rejonie Obereggen czeka ce masywu Latemar. Następcy Tomby Jednak Latemar stanowi tylko rzy. Rejon spodoba się jednak wszystkim, bowiem pozostałe trasy i wyciągi rozplanowano tak, że tworzą tzw. huśtaw- oświetlona 2,5-kilometrowa trasa. Jedno jest pewne w Val di Fiemme na pewno nie będziemy się nudzić! część tutejszych gór pozostałe należą do łańcucha Lagorai, zaś zamknięciem doliny są urokliwe kę narciarską, pozwalającą na przemieszczanie się przez kolejne grzbiety i doliny na dość Polecane restauracje: COSTA SALICI, CAVALESE Tel Pale di San Martino Dolomity jak z pocztówek. Stolicą mającej 35 km długości doliny jest urokliwe i na wskroś włoskie miasteczko Cavalese, z którego dużej przestrzeni. Wyciągi wwożące narciarzy zaczynają się koło miasteczek Obereggen, Pampeago lub Predazzo. Ta ostatnia miejscowość kojarzy LA BERLOCCA, PREDAZZO Tel Polecane schroniska: Rifugio Passo Lusia foto:dolomiti Superski Foto Archivio,G. Cavulli, S.Angelani startuje wagon kolejki linowej dowożącej fanów sportów zimowych do kolejnych wyciągów w miejscu zwanym Alpe Cermis. Właśnie tam rozpoczyna się najsłynniejsza trasa Val di Fiemme oznaczona na czarno (czyli trudna ) siedmiokilometrowa Olimpia. Na szczęście, jeśli ktoś nie czuje się następcą Alberto Tomby, również w tym rejonie znajdzie dla siebie trasy. Innym sympatycznym miejscem, dobrym zwłaszcza dla rodzin z dziećmi, jest Alpe Lusia, gdzie od strony tzw. Bellamonte wyznaczono przyjemne i łatwe trasy niebieskie. Warto zauważyć, że to obszar dość kame- się Polakom również ze skokami narciarskimi. Na tutejszych skoczniach (w sumie jest ich 6) wielokrotnie startował Adam Małysz, przy czym w 2003 r. odniósł na nich dwa zwycięstwa. Nie tylko narty Val di Fiemme to również jedno z ulubionych miejsc narciarzy biegowych. Przez dolinę przebiega fragment słynnej trasy Marcialonga. Tego typu szlaków dla biegaczy jest tu więcej w sumie 150 km. Już dwukrotnie odbywały się w dolinie mistrzostwa świata w narciarstwie klasycznym Tour de Ski (w 1991 i 2003 roku), Rifugio Passo Feudo Polecane nocne kluby Mardok Disco Pub, Cavalese, tel ralny, poza głównym sezonem a niebawem, w 2013, planowa- zwykle wolny od tłumów. ne są kolejne ( Najwięcej możliwości zjazdów com). Ale przecież nie samymi daje bez wątpienia Ski Center śniegowymi szaleństwami żyje

18 14 Trentino - Skirama Narciarska Formuła1 Stoki zachodnich Dolomitów są miejscem do ciekawych spotkań. Możemy się tu natknąć nie tylko na narciarskie sławy, ale także na Naomi Campbell czy zwycięzcę Pucharu Świata Bode Millera. To tu znajduje się przecież słynny ośrodek sportów zimowych i elegancki kurort madonna di Campiglio Tekst: Monika Witkowska Dolomity grupy Brenta to najbardziej na zachód wysunięta część Dolomitów. To właśnie tutaj znajduje się słynna Madonna di Campiglio miejscowość często odwiedzana przez gwiazdy. To tylko jeden z ośmiu kurortów tworzących region Skirama Dolomiti Adamello- Brenta, w którym na jeden skipass mamy do dyspozycji 380 km nartostrad i 150 wyciągów. Narty, łyżwy, basen Najbliżej Madonny di Campiglio znajduje się Pinzolo - rejon bardzo kameralny, lubiany zwłaszcza przez rodziny z dziećmi, który już wkrótce, po dostawieniu jednego wyciągu, będzie miał z Madonną wygodne połączenie. Kto lubi jazdę na lodowcu, w ramach skipassu Skirama ma możliwość pojeżdżenia na lodowcu Presena ponad przełęczą Tonale. Osoby preferujące kameralne warunki i wręcz pustawe stoki powinny wybrać rejon Peio, gdzie prosto z nart można wskoczyć do basenów z wodą leczniczą. Najlepsze połączenie jazdy na nartach z zadbaniem o swój wygląd i zdrowie, znajdziemy jednak w miejscowości Andalo, gdzie dumą miasta jest nowoczesny kompleks sportowy AcquaIN. Co do nart, to wznosząca się nad Andalo góra Paganella zapewnia możliwość skorzystania z 50 km nartostrad i 17 nowoczesnych wyciągów. Warto wiedzieć, że jest to miejsce treningów narodowej reprezentacji USA, w tym również samego zwycięzcy narciarskiego Pucharu Świata Bode Millera. Ze stoku do jeziora Rodziny z dziećmi w regionie Skirama mogą wybrać Monte Bondone - mającą 20 km tras i obstawioną pięcioma wyciągami górę, słynącą z bardzo konkurencyjnych w stosunku do innych rejonów cen i dużych zniżek dla najmłodszych. Stąd już blisko do Trento, stolicy prowincji Trentino. Obok miasta mamy jeszcze jedno skupisko wyciągów objętych skipassem Skirama Dolomiti - Adamello-Brenta. To oferujący łącznie 83 km nartostrad rejon Folgaria, Lavarone i Luserna. Prawdziwą perłą tego regionu jest Folgaria. To idealne miejsce dla rodzin, łatwo dostępne dla aut, bo zjazd z autostrady jest tuż obok. Ośrodek dysponuje wszystkim, co powinien mieć najlepszy kurort narciarski: korzystnym położeniem, dużym zapleczem gastronomicznym i noclegowym, bogatą ofertą apres ski. Lavarone jest nieco mniejsze, ma trochę uboższą ofertę, kusi jednak wypoczynkiem nad jeziorem, jednym z najczystszych we Włoszech. Nawet w zimie czaruje swoim pięknem.

19 15 foto: Pierluigi Orler (3)/Madonna di Campiglio P. Geminiani/ Madonna di Campiglio

20 16 Trentino - Val di Sole Ze słońcem w godle Przyjeżdżając na narty do Val di Sole, czyli Doliny Słońca, rzeczywiście możemy liczyć na opaleniznę, ponieważ jest tu sporo dni słonecznych. Jednak o to, czy słońce nie roztopi śniegu, obawiać się nie trzeba. Na pobliskim lodowcu jeździć na nartach da się nawet w środku lata Tekst: Monika Witkowska

21 17 foto: Pierluigi Orler / Val di Sole Val di Sole to zimą polska dolina, przyjeżdża tu bowiem sporo naszych rodaków. W informacji turystycznej można otrzymać polskojęzyczne foldery, a miejscowi Włosi często przywitają nas dzień dobry, w zamian za co możemy się zrewanżować tym samym w ich dialekcie, czyli słowem buondi!. Nazwa Dolina Słońca nie jest przypadkowa, gdyż w sezonie zimowym na dziesięć dni przypada osiem słonecznych. Region położony jest w zachodniej części Trentino i połączony jest z Madonna di Campiglio. Otaczają go słynne masywy alpejskie: Dolomiti Brenta, Adamello-Presanella oraz Ortler-Cevedal. To dzięki położeniu panują tu wyjątkowe warunki klimatyczne - śnieg pada obficie, a w dni bezśnieżne na niebie nie ma chmur. Ostre serpentyny Terenów do jazdy na nartach jest mnóstwo. Główne punkty startowe wyciągów to miejscowości Folgarida i Marilleva, a najwyższa góra, do której można się z nich dostać, to szczyt Monte Vigo o wysokości 2180 m. Trasy są bardzo zróżnicowane - od łatwych (tych jest większość) po nartostrady oznaczone kolorem czarnym. Na miłośników białego szaleństwa czeka tu 50 km tras obsługiwanych przez 27 wyciągów.mając ski pass na Val di Sole możliwości szusowania są ogromne. W tym regionie powstaje właśnie supernowoczesny wyciąg Pejo 3000, który zawiezie narciarzy na wysokość 3000 metrów n.p.m., gdzie zaczyna się jedna z najlepszych tras w Alpach - 8-kilometrowa nartostrada wprost do miejscowości Peio Fonti. Kto lubi szusy na lodowcu, może pojeździć na Presenie ponad przełęczą Tonale, bywa tam jednak tłocznie. Jeśli ktoś woli samotną jazdę, powinien udać się do rejonu Peio. Nia ma tam tłumów i prosto z nart można wskoczyć do basenów z wodą leczniczą. Jeśli brak nam czasu na kąpiele, napijmy się źródlanej wody, również o właściwościach leczniczych. Pakiet SKI START & FREE SKI W ramach pakietu zakwaterowanie 3 lub 7 nocy w zależności od ceny. Ski Pass 3- lub 6-dniowy ważny na 380 km tras. Transfer z hotelu na stok i z powrotem. Ceny od 200 za hotel 3* i 3 dni pobytu, do 500 za hotel 4* - 7 dni pobytu. Więcej informacji: VAL DI SOLE Tourist Board, tel sole@valdisole.net Polecane restauracje: Conte Ramponi, tel Il Mulino, tel La Mirandola, tel Polecane nocne kluby: Virgin Disco Pub tel Polecane schroniska: Rifugio Solander, tel Rifugio Orso Bruno, tel

22 18 Trentino - Latem Słońce w zenicie Trentino jest nie tylko stolicą sportów zimowych. To także region, który znakomicie sprawdza się podczas letnich wakacji. Można go polecić zarówno sympatykom trekkingu, jak zapaleńcom jazdy na rowerze Tekst: Ewelina Kowalska Zacznijmy od rowerów. Trentino to idealne miejsce dla miłośników jednośladów. Nie tylko są tu setki kilometrów stale rozbudowywanych i unowocześnianych tras, ale również utworzono specjalną infrastrukturę dla rowerzystów oznaczoną znakiem Bicigrill. Po przejechaniu dłuższego odcinka można w tych miejscach odpocząć, coś zjeść oraz uzyskać informację dotyczącą okolicy. Koniecznie trzeba wybrać się Dolomiti Brenta Bike, jedną z najbardziej