SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI IZBY SKARBOWEJ W KATOWICACH W 2012 ROKU

Transkrypt

1 SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI IZBY SKARBOWEJ W KATOWICACH W 2012 ROKU Dyrektor Izby Skarbowej i Naczelnicy Urzędów Skarbowych jako organy rządowej administracji niezespolonej podległe ministrowi właściwemu ds. finansów publicznych, stanowią podstawowe ogniwa realizacji polityki finansowej państwa. Misją w/w organów podatkowych jest pozyskiwanie dochodów budżetowych przy maksymalizacji poziomu dobrowolnego wypełniania obowiązków podatkowych oraz zapewnienie podatnikom wysokiej jakości obsługi w warunkach jednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego. Głównymi celami operacyjnymi administracji podatkowej w 2012 r. było: zapewnienie wpływu dochodów do budżetu państwa na poziomie określonym w ustawie budżetowej, ułatwienie legalnej działalności gospodarczej i usuwanie barier biurokratycznych oraz doskonalenie współpracy z przedsiębiorcami. Do podstawowych zadań służących realizacji celów, które wykonywano w Izbie Skarbowej w Katowicach obsługującej Dyrektora Izby Skarbowej należą: 1.1 Orzecznictwo w sprawach podatkowych. W 2012 roku rozpatrzono (załatwiono) odwołania i zażalenia (w ujęciu systemowym) od decyzji/postanowień organów I instancji w zakresie podatku PIT, CIT i VAT, z tego: utrzymano w mocy decyzji/postanowień wydanych przez Naczelników Urzędów Skarbowych (2 239) i Dyrektorów Urzędów Kontroli Skarbowej (1 140), uchylono decyzji/postanowień wydanych przez Naczelników Urzędów Skarbowych (1 319) i Dyrektorów Urzędów Kontroli Skarbowej (551), umorzono 233 postępowania odwoławcze dot. decyzji/postanowień wydanych przez Naczelników Urzędów Skarbowych (222) i Dyrektorów Urzędów Kontroli Skarbowej (11).

2 1.2 Orzecznictwo w zakresie egzekucji administracyjnej i majątkowej represji karnej. W 2012 roku w w/w zakresie: wydano postanowień i decyzji w wyniku rozpatrzenia środków prawnych wniesionych na postanowienia organów egzekucyjnych oraz na decyzje organów podatkowych, a także w sprawach, w których orzekano jako organ I instancji. 1.3 Współdziałanie z Wojewódzkim Sądem Administracyjnym. Do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach w 2012 roku wniesionych zostało skarg na orzeczenia Dyrektora Izby Skarbowej. Wojewódzki Sąd Administracyjny rozpatrzył je w następujący sposób: oddalenie skarg 918 uchylenie decyzji 220 stwierdzenie nieważności decyzji 4 umorzenie postępowań 10 odrzucenie skarg 312 Na dzień r. w toku postępowania przed sądem było 83 sprawy. 2. Zadania związane z identyfikacją podatników i płatników. Od 2012 roku, w związku ze zmianą przepisów ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach nie jest już właściwy do wszczynania postępowań w sprawie unieważnienia decyzji o nadaniu numeru NIP. Obecnie procedurę unieważniania NIP reguluje przepis art. 8 c ww., a organem właściwym do orzekania jest Naczelnik Urzędu Skarbowego. 3. Nadzór nad Urzędami Skarbowymi W związku z treścią obowiązującej od r. ustawy o kontroli w administracji rządowej w 2012 roku - według prowadzonej przez Wydział Nadzoru zbiorczej ewidencji kontroli - przeprowadzono 193 kontrole, w tym: 69 kontroli w trybie zwykłym (zgodnie z rocznym Planem kontroli zatwierdzonym przez Dyrektora Izby Skarbowej) oraz 2

3 124 kontrole w trybie uproszczonym, tj. poza ww. Planem kontroli na polecenie Dyrektora Izby Skarbowej. Kontrole w trybie zwykłym i uproszczonym zostały przeprowadzone przez pracowników nw. Wydziałów: Kadr i Szkolenia oraz Informacji Niejawnych 6 kontroli zwykłych i 30 kontroli uproszczonych, Analiz i Sprawozdawczości 7 kontroli zwykłych, Kontroli Wewnętrznej 30 kontroli uproszczonych, Nadzoru nad Urzędami Skarbowymi 56 kontroli zwykłych i 25 kontroli uproszczonych, Informatyki 38 kontroli uproszczonych oraz Spraw Ogólnych 1 kontrola uproszczona. Podstawowym celem w/w kontroli była zgodnie m.in. z art. 3 ww. ustawy ocena działalności jednostki kontrolowanej dokonana na podstawie ustalonego stanu faktycznego przy zastosowaniu przyjętych kryteriów kontroli, którymi w szczególności są: legalność, gospodarność, celowość i rzetelność. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości celem kontroli było również ustalenie ich zakresu, przyczyn i skutków oraz osób za nie odpowiedzialnych. Funkcją ww. kontroli był także instruktaż. Zalecenia zmierzające do poprawy funkcjonowania podległych Urzędów Skarbowych kierowano w każdym przypadku wystąpienia nieprawidłowości i/lub uchybień W trybie nadzoru rozpatrywane były również sprawy dotyczące skarg i wniosków, które wpłynęły do Izby Skarbowej na podstawie Kpa. Ogółem w 2012 roku do Izby Skarbowej wpłynęło 121 skarg i wniosków, z czego przekazano do załatwienia zgodnie z właściwością 55 spraw. Pozostałych 66 skarg i wniosków załatwiono w tut. Izbie Skarbowej w następujący sposób: 6 - pozytywnie dla skarżących, 44 negatywnie, 16 - w inny sposób. Wnikliwa analiza skarg i wniosków wykazała, że w większości spraw zarzuty w nich zawarte były nieuzasadnione i nie znalazły potwierdzenia w przeprowadzonych czynnościach kontrolnych i wyjaśniających. Powodem wnoszenia skarg były w szczególności zarzuty dotyczące nieprawidłowego działania organu podatkowego, nieterminowego i nieprawidłowego sposobu załatwiania spraw, niewłaściwej organizacji pracy oraz - niejednokrotnie - niezadowolenie podatnika z faktu egzekwowania należności 3

4 w trybie egzekucji administracyjnej bądź też niepełne zrozumienie obowiązujących przepisów proceduralnych. Skargi i wnioski były załatwiane w terminie, z zachowaniem obowiązujących procedur. W 2012 roku kontynuowano działania zmierzające do zapobiegania powstawaniu w Urzędach Skarbowych uchybień i nieprawidłowości wskazywanych we wnoszonych skargach. W trybie nadzoru rozpatrzono ponadto 26 ponagleń na niezałatwienie przez Naczelników Urzędów Skarbowych spraw w terminie w tym 2 ponaglenia zasadne Wykonujące w tut. Izbie Skarbowej zadania w zakresie nadzoru nad Urzędami Skarbowymi: Wydział Nadzoru nad Urzędami Skarbowymi oraz Wydział Analiz i Sprawozdawczości m.in.: realizowały zadania dot. współpracy z Prokuraturą, Policją oraz wywiadem skarbowym w zakresie zwalczania zagrożenia zorganizowaną przestępczością podatkową, koordynowały 4 akcje kontrolne w zakresie: - stosowania prawidłowości rozliczeń VAT w przypadku nabycia bankowozów (typu C ) kontrole prowadzone pod nadzorem MF, - przeciwdziałania szarej strefie w usługach finansowych (dot. parabanków) - kontrole prowadzone pod nadzorem MF, we współpracy z UKS, - wprowadzania do obrotu tzw. dopalaczy - kontrole prowadzone we współpracy z Powiatowym Inspektorem Sanitarnym i UKS oraz - handlu olejem rzepakowym w ramach dostaw wewnątrzwspólnotowych w kontekście oszustwa typu znikający podatnik - kontrole prowadzone pod nadzorem Prokuratury w Warszawie. nadzorowały przebieg rozliczenia za 2011 rok w Urzędach Skarbowych oraz działania Urzędów Skarbowych w sprawach prawidłowego i terminowego przekazania 1% podatku na rzecz OPP, prowadziły czynności analityczne dotyczące realizacji przez nadzorowane Urzędy Skarbowe polityki finansowej państwa, a w tym w zakresie: - wykonania dochodów budżetowych na założonym poziomie, - zabezpieczania wykonywania zobowiązań podatkowych, - przenoszenia odpowiedzialności na osoby trzecie, - realizacji funkcji wierzyciela m.in. w zw. z przepisami prawa upadłościowego i naprawczego, 4

5 nadzorowały przebieg działań mających na celu sprawdzenie prawidłowości wywiązywania się przez podatników z obowiązków w zakresie ewidencjonowania obrotu przy zastosowaniu kas rejestrujących, współpracowały na różnych płaszczyznach z Urzędem Kontroli Skarbowej w tym: - zbierały informacje o kontrahentach podatników w związku z prowadzonymi przez UKS postępowaniami, - przeprowadzały wspólne akcje, w tym w zakresie kontroli gabinetów lekarskich, - przeprowadziły kontrole kas rejestrujących, nadzorowały realizację przez Urzędy Skarbowe zadań dot. obowiązków składania oświadczeń majątkowych przez radnych i pracowników samorządowych wyższego szczebla, współpracowały z Izbą Celną, Krajowym Centrum Informacji Kryminalnej (KCIK) w zakresie udzielenia informacji o prowadzonych postępowaniach administracyjnych i karnych skarbowych wobec przedsiębiorców, nadzorowały realizację przez Urzędy Skarbowe zadań wynikających z ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, realizowały zadania dot. współpracy z Wydziałem Spraw Obywatelskich i Cudzoziemców Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego. 4. Sporządzanie informacji i sprawozdań. Izba Skarbowa w 2012 r. sporządzała analizy, informacje oraz sprawozdania zarówno dla potrzeb Ministerstwa Finansów jak i innych organów, instytucji bądź osób fizycznych, które zwróciły się z prośbą o udzielenie informacji w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2001 r. Nr 112 poz ze zm.). Sprawowała ponadto nadzór nad sporządzaniem sprawozdań przez podległe Urzędy Skarbowe. Ogółem na potrzeby Ministerstwa Finansów sporządzono 878 sprawozdań, informacji i analiz. Równolegle w obszarze sprawozdawczości funkcjonują tematyczne hurtownie danych WHTAX oraz SPR oparte na danych wprowadzanych przez Urzędy Skarbowe na bieżąco do systemu POLTAX, jego podsystemów i aplikacji. 5. Interpretacje podatkowe. Biuro Krajowej Informacji Podatkowej (BKIP) w Bielsku-Białej funkcjonuje w ramach Krajowej Informacji Podatkowej. Podporządkowane jest Izbie Skarbowej w Katowicach. W 2012 roku kontynuowało realizację zadań w zakresie udzielania informacji telefonicznych w ramach Krajowej 5

6 Informacji Podatkowej oraz wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego w trybie określonym w rozdziale 1a Ordynacji podatkowej. Spośród skierowanych do Biura w Bielsku-Białej pytań, najwięcej dotyczyło podatku od towarów i usług ( ), podatku dochodowego od osób fizycznych ( ), zeznań rocznych (45 454) oraz podatku dochodowego od osób prawnych (35 826). Pozostałe pytania (37 685) były z zakresu podatku akcyzowego, podatku od spadków i darowizn, podatku od czynności cywilnoprawnych, e-deklaracji oraz Ordynacji podatkowej. Największe zainteresowanie daje się zauważyć w okresach comiesięcznych rozliczeń podatkowych, a także w okresie rocznego rozliczenia podatków dochodowych. W zakresie realizacji zadań w obszarze interpretacji podatkowych BKIP w Bielsku Białej wydało: indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego, innych rozstrzygnięć. Ponadto Biuro KIP udzieliło: 780 odpowiedzi na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, 578 odpowiedzi na skargi skierowane do WSA, 63 odpowiedzi na skargi kasacyjne złożone przez podatników, oraz skierowało 178 skarg kasacyjnych do NSA na niekorzystne dla organu wyroki WSA. W roku 2012 BKIP kontynuowało realizację projektu KPRM Klient w centrum uwagi administracji, efektem czego było przeprowadzenie w miesiącu wrześniu 2012 r. Badań Satysfakcji Klienta BKIP w Bielsku-Białej, które wykazało bardzo wysoki poziom satysfakcji ogólnej badanych dot. pracy BKIP (w tym zakresie infolinii - 100%). 6. Zadania Izby Skarbowej jako organu nadrzędnego nad finansowym organem postępowania przygotowawczego w rozumieniu art Kodeksu karnego skarbowego. Analizie zostały poddane akta dotyczące: 495 spraw przed podjęciem decyzji o zatwierdzeniu postanowienia o zawieszeniu, umorzeniu postępowania, odmowie wszczęcia dochodzenia, spraw związanych z przygotowaniem projektów postanowień o przedłużeniu dochodzenia na czas oznaczony, 8 spraw, w których przygotowano projekty rozstrzygnięć po rozpatrzeniu (zażaleń niezastrzeżonych do kompetencji sądu lub prokuratora) na postanowienia Urzędów Skarbowych. 6

7 1. POBÓR PODATKÓW Ogólna kwota zrealizowanych w 2012 roku dochodów budżetowych wyniosła zł. Z ww. kwoty dochodów budżetowych na dochody jednostek samorządu terytorialnego (j.s.t.) przypada kwota zł. W roku 2011 kwota zrealizowanych dochodów ogółem wyniosła zł (dynamika 2012/2011 wynosi 98%), w tym dochody j.s.t zł (ww. dynamika 83%). W poszczególnych tytułach podatkowych wykonanie dochodów w 2012 roku przebiegało jak niżej: 1.1 Podatek dochodowy od osób prawnych W 2012 roku dochody zrealizowane z zakresu podatku dochodowego od osób prawnych wyniosły zł. W zakresie podatku dochodowego od osób prawnych na poziomie tut. Izby Skarbowej i we współpracy z podległymi Urzędami Skarbowymi: nadzorowano czynności wykonywane przez Urzędy Skarbowe związane z kontrolą prawidłowości wykazywania przez podatników wysokości zobowiązania podatkowego, w tym zasadności zaliczania poszczególnych wydatków do kosztów uzyskania przychodów, stosowania ulg i zwolnień, monitorowano poziom realizacji zadań m.in. z wykorzystaniem mierników realizacji zadań wprowadzanych przez Ministerstwo Finansów oraz z wykorzystaniem systemu analitycznosprawozdawczego tut. Izby, rozpatrywano odwołania, zażalenia oraz wnioski złożone w postępowaniu odwoławczym, rozpatrywano sprawy w I instancji (zgodnie z właściwością instancyjną), udzielano odpowiedzi na skargi wniesione przez podatników do WSA, analizowano na etapie postępowań odwoławczych prawidłowość podejmowanych przez Urzędy Skarbowe rozstrzygnięć zwracając szczególną uwagę na właściwą interpretację przepisów prawa materialnego oraz przestrzeganie procedury administracyjnej, udzielano informacji, wskazówek i porad w zakresie interpretacji przepisów w prowadzonych w Urzędach Skarbowych sprawach podatkowych. 1.2 Podatek dochodowy od osób fizycznych W 2012 roku dochody zrealizowane z zakresu podatku dochodowego osób fizycznych wyniosły zł. 7

8 W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych na poziomie tut. Izby Skarbowej i we współpracy z podległymi Urzędami Skarbowymi: nadzorowano czynności wykonywane przez Urzędy Skarbowe związane z kontrolą prawidłowości wykazywania przez podatników wysokości zobowiązania podatkowego, w tym zasadności zaliczania poszczególnych wydatków do kosztów uzyskania przychodów, stosowania ulg i zwolnień, monitorowano poziom realizacji zadań m.in. z wykorzystaniem mierników realizacji zadań wprowadzanych przez Ministerstwo Finansów oraz z wykorzystaniem systemu analitycznosprawozdawczego tut. Izby, uczestniczono w przebiegu akcji rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych za 2011 r., w ramach której: utworzono okresowe punkty obsługi podatników poza siedzibami Urzędów Skarbowych, uruchomiono w tut. Izbie Skarbowej punkt informacyjny - udzielając podatnikom informacji w zakresie sporządzania zeznań, uczestniczono w pracach związanych z zamieszczeniem na stronie internetowej nowych druków zeznań i załączników wraz z objaśnieniami, brano udział w opracowywaniu informacji prasowych oraz udział w konsultacjach telefonicznych, monitorowano przebieg akcji w trybie nadzoru nad Urzędami Skarbowymi, nadzorowano prawidłowość rocznego rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych od dochodów opodatkowanych na zasadach ogólnych przy zastosowaniu progresywnej skali podatkowej (18% i 32%) lub 19% stawki podatku, jak również w zakresie zryczałtowanego podatku dochodowego od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz dochodów z kapitałów pieniężnych, analizowano prawidłowość stosowania przez Urzędy Skarbowe przepisów Ordynacji podatkowej w prowadzonych postępowaniach podatkowych oraz przepisów prawa materialnego, na etapie postępowań odwoławczych weryfikowano czynności Urzędów Skarbowych związane z kontrolą prawidłowości rozliczania zobowiązań podatkowych przez podatników podatku dochodowego prowadzących działalność gospodarczą, w tym w zakresie zasadności zaliczania poszczególnych wydatków w ciężar kosztów uzyskania przychodów, w toku postępowań odwoławczych dotyczących opodatkowania przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych zwracano szczególną uwagę na przestrzeganie przez Urzędy Skarbowe wymogów proceduralnych, 8

9 w rozpatrywanych odwołaniach zwracano szczególną uwagę na prawidłowość: odliczeń wydatków z tytułu: darowizn (głównie na działalność charytatywno-opiekuńczą kościelnych osób prawnych), spłaty odsetek od kredytów mieszkaniowych na sfinansowanie inwestycji mających na celu zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych, preferencyjnego rozliczania się małżonków oraz osób samotnie wychowujących dzieci, stosowania kosztów uzyskania przychodu w zakresie m. in.: kosztów kwalifikowanych na rzecz tzw. podmiotów nieistniejących oraz kosztów z tytułu usług niematerialnych (marketingowych, doradztwa, pośrednictwa handlowego itp.), związanych z obrotem paliwami, usługami budowlanymi, przekwalifikowania sprzedaży nieruchomości na działalność gospodarczą, kwalifikowania dochodów jako zwolnionych od opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 ustawy podatkowej, w szczególności dochodów pochodzących od rządów państw obcych, organizacji międzynarodowych lub międzynarodowych instytucji finansowych ze środków bezzwrotnej pomocy, dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych przeznaczonych na cele mieszkaniowe, rozpatrywano i udzielano odpowiedzi na skargi i pisma procesowe wnoszone do WSA, rozpatrywano ponaglenia wnoszone na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej, w toku prowadzonych postępowań rozpatrywano skargi na działanie organów I instancji oraz wnioski podatników w trybie Kodeksu postępowania administracyjnego. 1.3 Podatek od towarów i usług W 2012 roku dochody zrealizowane z zakresu podatku od towarów i usług wyniosły zł. Urzędy Skarbowe zwróciły podatnikom w ramach zwrotów podatku VAT kwotę zł. W zakresie podatku od towarów i usług na poziomie tut. Izby Skarbowej i we współpracy z podległymi Urzędami Skarbowymi: nadzorowano czynności wykonywane przez Urzędy Skarbowe związane z kontrolą prawidłowości wykazywania przez podatników wysokości zobowiązania podatkowego, szczególnie wnikliwie monitorowano poziom realizacji zadań m.in. z wykorzystaniem mierników realizacji zadań wprowadzanych przez Ministerstwo Finansów oraz z wykorzystaniem systemu analityczno-sprawozdawczego tut. Izby, 9

10 monitorowano ponadto: informacje związane z aktualizacją danych rejestracyjnych, ze zwróceniem uwagi na możliwie szybkie wyrejestrowywanie podatników (zwłaszcza zarejestrowanych dla potrzeb handlu wewnątrzwspólnotowego), którzy zaprzestali działalności, prawidłowość rejestrowania podatników VAT podejmujących wykonywanie czynności opodatkowanych, w szczególności deklarujących dokonywanie wewnątrzwspólnotowych nabyć i dostaw towarów i usług, ze zwróceniem uwagi na: autentyczność dokumentów i prawdziwość danych przedstawionych w tych dokumentach (na podstawie których dokonuje się zgłoszenia) oraz osobę dokonującą zgłoszenia, składanie deklaracji podatkowych oraz dokonywanie wpłat wykazywanych zobowiązań, w szczególności w odniesieniu do podatników VAT-UE, zwracano szczególną uwagę na: nowe podmioty, wykazujące znaczne obroty w ramach wewnątrzwspólnotowych transakcji lub nagły, wielokrotny wzrost wartości tych transakcji, rosnące w kolejnych okresach rozliczeniowych kwoty nadwyżek podatku naliczonego nad należnym, działające w szczególności w branżach obarczonych znaczącym ryzykiem występowania nieprawidłowości takich jak np. obrót częściami elektronicznymi, telefonami komórkowymi, towarami o małych rozmiarach i dużej wartości, podmioty działające w sektorach obarczonych znaczącym ryzykiem występowania nieprawidłowości (handel przez internet, handel samochodami, paliwami i produktami ropopochodnymi, złomem, elektroniką, usługi telekomunikacyjne, niematerialne), a także tych, którzy dokonują transakcji wątpliwych z ekonomicznego punktu widzenia, podatników prowadzących działalność krócej niż 24 miesiące, a także dokonujących wewnątrzwspólnotowych dostaw, wykazujących wysokie kwoty nadwyżek podatku naliczonego nad należnym i jednocześnie często zmieniających profil działalności, dane adresowe itp. oraz często występujących o potwierdzenie numerów VAT-UE nowych kontrahentów; aktualizowano bazy danych mających wpływ na system VIES; sprawdzano podmioty, które nie zgłosiły prowadzenia działalności gospodarczej (np.handel sprowadzanymi z zagranicy samochodami), zaprzestały składania deklaracji podatkowych, zawiesiły działalność gospodarczą, zawierały transakcje przez internet, analizowano na etapie postępowań odwoławczych: prawidłowość podejmowanych przez Naczelników Urzędów Skarbowych rozstrzygnięć zwracając szczególną uwagę na właściwą interpretację nowych przepisów, wyjaśnianie 10

11 wszystkich okoliczności sprawy (kompletność materiału dowodowego i jego właściwa analiza), a także w zakresie związanym z rejestracją podatników do podatku VAT ze szczególnym uwzględnieniem działalności obciążonych ryzykiem występowania nieprawidłowości oraz innych okoliczności mogących mieć wpływ na prawidłowe rozliczanie się z budżetem państwa, prawidłowość dokumentowania przeprowadzanych przez podatników transakcji, zwracając Urzędom Skarbowym uwagę na kierunki i zakres kontroli, których celem byłoby potwierdzenie nierzetelności działań podatników lub zamiaru obejścia przepisów prawa, udzielano wskazówek w zakresie sprawdzania sposobu rozliczeń podatku od towarów i usług, zasad rozliczania transakcji wewnątrzwspólnotowych, w ramach nadzoru nad funkcjonowaniem Urzędów Skarbowych prowadzone były działania instruktażowo-szkoleniowe, a także udzielano telefonicznych wyjaśnień w zakresie stosowania obowiązujących przepisów prawa podatkowego. Ponadto w w/w podatku, w związku z członkostwem w Unii Europejskiej: zapewniono prawidłową realizację zadań związanych z wymianą informacji o podatku VAT w handlu wewnątrzwspólnotowym na wnioskach SCAC 2004 oraz SCAC 383, na podstawie Rozporządzenia Rady (UE) nr 904/2010 w sprawie współpracy administracyjnej oraz zwalczania oszustw w dziedzinie podatku od wartości dodanej, informowano Biuro Wymiany Informacji Podatkowej (w terminie do 30 dnia po zakończeniu każdego kwartału) o wymiarze uzupełniającym podatku oraz sankcjach nałożonych na podatnika, będących wynikiem wykorzystania informacji otrzymanych z krajów członkowskich UE, zapewniono prawidłową realizację zadań związanych z procedurą VAT Refund oraz koordynowano współpracę w zakresie rozwiązywania merytorycznych problemów związanych z ww. procedurą, zapewniono terminowe przesyłanie sprawozdań dot. ilości wysłanych wniosków o nadanie/zmianę/usunięcie uprawnień dla użytkowników VIES i VIES 2 VAT Refund, przeszkolono w Urzędach Skarbowych osoby zajmujące się procedurą VAT Refund. 11

12 1.4 Podatki majątkowe Podatek od spadków i darowizn oraz podatek od czynności cywilnoprawnych W 2012 roku dochody zrealizowane z zakresu podatku od spadków i darowizn wyniosły zł, natomiast z zakresu podatku od czynności cywilnoprawnych wyniosły zł. W zakresie podatku od spadków i darowizn oraz podatku od czynności cywilnoprawnych na poziomie tut. Izby: wydawano decyzje w I i II instancji, rozpatrywano odwołania, zażalenia i skargi, nadzorowano funkcjonowanie aplikacji Czynności majątkowe (CZM) przeznaczonej do rejestracji danych w przedmiotowym zakresie, udzielano pomocy Urzędom Skarbowym w interpretacji przepisów podatkowych Opłata skarbowa Izba Skarbowa w 2012 roku w cyklu miesięcznym przekazywała do Urzędu Miasta - zgodnie z art. 11 ustawy o opłacie skarbowej - informacje o przypadkach nieuiszczenia należnej opłaty skarbowej od dokonanych przez tut. organ podatkowy czynności urzędowych, wydanych zaświadczeń i zezwoleń (pozwoleń, koncesji), a także złożonych do postępowań podatkowych dokumentów stwierdzających udzielenie pełnomocnictwa lub prokury oraz odpisów, wypisów lub kopii. W tut. Izbie w 2012 roku wystąpiło 85 przypadków nieuiszczenia opłaty skarbowej. 2. EGZEKUCJA ZALEGŁOŚCI PODATKOWYCH W zakresie egzekucji podatków i niepodatkowych należności budżetowych na poziomie tut. Izby Skarbowej i we współpracy z podległymi Urzędami Skarbowymi: szczególnie wnikliwie monitorowano poziom realizacji zadań m.in. z wykorzystaniem mierników realizacji zadań wprowadzanych przez MF oraz z wykorzystaniem systemu analityczno-sprawozdawczego tut. Izby a w tym monitorowano zabezpieczenie wykonania zobowiązań podatkowych podatników/ płatników/następców prawnych/osób trzecich na majątku oraz na wierzytelnościach i innych prawach majątkowych, sprawowano nadzór merytoryczny nad prowadzeniem rejestrów zastawów skarbowych przez Urzędy Skarbowe podległe tut. Izbie Skarbowej i przekazywano na bieżąco dane do Centralnego Rejestru Zastawów, 12

13 dokonywano oceny skuteczności, prawidłowości podejmowanych działań, w tym terminowości wdrażania postępowań, zastosowania środków egzekucyjnych przerywających bieg terminu przedawnienia zobowiązań podatkowych, monitorowano prawidłowość i terminowość wprowadzania danych do podsystemu EGAPOLTAX, ze szczególnym zwróceniem uwagi na brak odnotowania wszczęć egzekucji, usuwanie błędów i nieprawidłowości w bazach danych Urzędów Skarbowych, kontrolowano realizację zadania ustawowego w zakresie korzystania przez wierzycieli oraz organy egzekucyjne z pomocy obcych państw przy dochodzeniu należności podatkowych, powstałych na terenie Polski, weryfikowano poprawność merytoryczną i formalną wniosków o wystąpienie do obcego państwa, analizowano sprawy, w których: nie wszczęto postępowania egzekucyjnego pomimo znacznego upływu czasu od wpływu wniosków do egzekucji, nie dokonano czynności egzekucyjnych, nie zastosowano środków egzekucyjnych - w celu niedopuszczenia do przedawnienia należności, nadzorowano realizację postępowań egzekucyjnych po przeniesieniu odpowiedzialności za zobowiązania dłużników na osoby trzecie, spadkobierców i następców prawnych, analizowano dane pozyskiwane z hurtowni WHTAX i SPR dotyczące realizacji zadań w zakresie polityki finansowej państwa w 2012 roku przy wykorzystywaniu mierników oceny w obszarze egzekucja administracyjna, w ramach nadzoru nad agendami egzekucji i majątkowej represji karnej przeprowadzono kontrole w zakresie funkcjonowania tych agend, prowadzenia postępowań zabezpieczających i egzekucyjnych. 3. KONTROLA PODATKOWA Podstawowe cele działań organów podatkowych w zakresie kontroli podatkowej koncentrowały się na zapewnieniu przestrzegania przepisów prawa podatkowego, poprawie trafności typowania podmiotów do kontroli (m.in. przy wykorzystaniu dostępnych funkcji podsystemu KONTROLA) oraz podniesieniu jakości prowadzenia kontroli podatkowych poprzez efektywniejsze wykorzystanie czasu kontroli, doskonalenie procesu planowania pracy, jak również eliminowanie błędów proceduralnych w ww. postępowaniach kontrolnych. Realizacja w/w celów i zadań przebiega w całej polskiej administracji podatkowej przede wszystkim w ramach zatwierdzonej w Ministerstwie Finansów Strategii zarządzania ryzykiem zewnętrznym, 13

14 zmierzającej do uzyskania jak najwyższego poziomu dobrowolnego wypełniania obowiązków podatkowych. W ramach modelu zarządzania ryzykiem zewnętrznym w Krajowym Planie Dyscypliny Podatkowej (KPDP) w 2012 roku ustalono sześć priorytetowych obszarów tj.: 1. Dokonywanie transakcji wewnątrzwspólnotowych, 2. Wykazywanie znacznych przychodów i jednocześnie niskich dochodów lub strat z tytułu działalności gospodarczej oraz dokonywanie odliczeń strat z lat poprzednich, 3. Wykazywanie, co do zasady, znacznych zwrotów w podatku od towarów i usług lub częstotliwych nadwyżek podatku naliczonego nad należnym do przeniesienia, 4. Podatnicy lub płatnicy podatku dochodowego niedokonujący wpłat należnego podatku bądź zaliczek na podatek za poszczególne miesiące lub kwartały, 5. Podmioty niezgłaszające działalności gospodarczej, znikające, zaprzestające składania deklaracji lub zawieszające działalność gospodarczą, 6. Dokonywanie transakcji gospodarczych za pośrednictwem Internetu. Niezwykle istotnym elementem realizacji Strategii Zarządzania Ryzykiem Zewnętrznym były działania prewencyjne. Działania te były realizowane m.in. poprzez kierowanie do podatników objętych KPDP informacji o ich obowiązkach wynikających z przepisów prawa podatkowego. Wzorem lat ubiegłych, celem ujednolicenia w skali kraju zakresu kierowanych do podatników informacji w 2012 roku, przygotowane zostały karty informacyjne dla poszczególnych obszarów ryzyka. Informacje te zostały zamieszczone na stronach Internetowych organów podatkowych. W 2012 r. proces wymiany informacji pomiędzy organami podatkowymi i organami kontroli skarbowej w zakresie podmiotów stanowiących potencjalne zagrożenie dla prawidłowego funkcjonowania systemu podatkowego realizowany był przy wykorzystaniu udostępnionej w 2010 r. aplikacji Baza Podmiotów Szczególnych. W bazie gromadzone są informacje m.in. w zakresie: podmiotów nieistniejących i nierzetelnych, podmiotów podejrzanych o funkcjonowanie jako znikający podatnicy, podatników pozbawionych prawa wykonywania działalności gospodarczej, dostaw wewnątrzwspólnotowych uznanych za krajowe, zidentyfikowanych obszarów ryzyka, podatników dokonujących obrotu paliwami. W ramach przypisanych uprawnień do aplikacji oraz sprawowanego nadzoru nad Urzędami Skarbowymi woj. śląskiego: przeprowadzono kontrole w zakresie realizacji Procedur Ministerstwa Finansów do wprowadzania danych do Bazy Podmiotów Szczególnych, 14

15 dokonywano bieżącej analizy wpisów do ww. bazy w zakresie wszystkich tablic, rozpatrzono 53 wnioski o modyfikację/usunięcie danych z Bazy Podmiotów Szczególnych. 4. SPRAWY KARNE SKARBOWE Izba Skarbowa w Katowicach sprawuje nadzór inspekcyjny nad agendami spraw karnych skarbowych. W 2012 r. w zakresie realizacji zadań dot. spraw karnych skarbowych realizowano następujące działania: udzielano instruktażu Urzędom Skarbowym w zakresie stosowania przepisów Kodeksu karnego skarbowego, prawa karnego i procedury karnej w celu ujednolicenia sposobów postępowania w zakresie spraw karnych skarbowych, opracowano, na podstawie przekazanych przez Urzędy Skarbowe sprawozdań o postępowaniach przygotowawczych w sprawach o przestępstwa i wykroczenia skarbowe, analizę realizacji zadań w zakresie spraw karnych skarbowych, przeprowadzono analizę w zakresie realizacji przez Urzędy Skarbowe rejestracji i zapytań w systemie KCIK, przeprowadzono spotkania z pracownikami komórek do spraw karnych skarbowych, na których omówiono sprawy bieżące z przedmiotowego zakresu oraz zagadnienia dot. przedawnienia przestępstw i wykroczeń skarbowych, w tym w kontekście zawieszenia biegu przedawnienia zobowiązania podatkowego w związku z wszczęciem postępowania w sprawie o przestępstwo lub wykroczenie skarbowe, problematykę karalności za czyny polegające na naruszeniu przepisów ustawy o rachunkowości w zakresie obowiązków sporządzania, składania, (w tym w Urzędzie Skarbowym) sprawozdań finansowych. 5. POZOSTAŁE ZADANIA 5.1 Finanse samorządu terytorialnego Urzędy Skarbowe w 2012 roku na rzecz jednostek samorządu terytorialnego wykonały dochody w wysokości zł, co stanowi 83% ww. dochodów roku 2011, a w tym: udziały z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych (łącznie zł): - na rzecz gmin zł - na rzecz powiatów zł - na rzecz województw zł podatek dochodowy od osób fizycznych płacony w formie karty podatkowej zł 15

16 podatek od spadków i darowizn zł podatek od czynności cywilnoprawnych zł inne tytuły zł, odsetki za zwłokę z tytułu nieterminowego regulowania zobowiązań zł. W 2012 r. do jednostek samorządu terytorialnego zostały przekazane środki w wysokości zł różnica w kwocie zł pozostała do rozliczenia na rok Ewidencja i identyfikacja podatników W 2012 roku, po nowelizacji ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników z dniem 1 września, zaczęły funkcjonować dwa identyfikatory: PESEL dla podatników będących osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej i niebędących zarejestrowanymi podatnikami podatku od towarów i usług, NIP dla pozostałych podmiotów podlegających obowiązkowi ewidencyjnemu. Izba Skarbowa w zakresie ewidencji i identyfikacji podatników w 2012 roku: nadzorowała prace dotyczące porządkowania Centralnego Rejestru Krajowej Ewidencji Podatników (CR KEP) przeprowadzono w Urzędach Skarbowych weryfikację danych o podatnikach w oparciu o raporty niezgodności dostarczone przez Ministerstwo Finansów, sporządzała sprawozdanie o ujawnionych niezgodnościach pomiędzy datą zaprzestania wykonywania działalności gospodarczej zgłoszoną w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) a danymi będącymi w posiadaniu Urzędu Skarbowego, przeprowadziła dwa spotkania z pracownikami zajmującymi się problematyką NIP w Urzędach Skarbowych, na której ujednolicono stanowiska w zakresie ewidencjonowania i identyfikacji podatników i płatników oraz omówiono bieżące problemy i obowiązki pracowników komórek rejestracyjnych dot. przekazywania informacji o danych rejestracyjnych podmiotów wpisanych do CEIDG lub KRS w sytuacji, gdy stwierdzono rozbieżności pomiędzy stanem faktycznym a wynikającymi z danych rejestracyjnych. 5.3 Zadania w zakresie dotacji W zakresie dotacji przedmiotowych w 2012 roku, tak jak w latach poprzednich, za pośrednictwem rachunku Izby Skarbowej były wypłacane dotacje do posiłków sprzedawanych w barach mlecznych. Dotacje wypłacano 3 barom mlecznym łącznie w wysokości zł. Jednemu z barów mlecznych odmówiono udzielenia przedmiotowej dotacji na kwotę zł. 16

17 6. FUNKCJONOWANIE IZBY SKARBOWEJ 6.1 Służba cywilna sprawy kadrowe Nabór do służby cywilnej był otwarty i konkurencyjny, przeprowadzany zgodnie z procedurami ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej (Dz. U. z 2008 r., Nr 227, poz z późn. zm.). Wakaty ogłaszane były zgodnie z obowiązującą w/w ustawą w Biuletynie Informacji Publicznej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, w Biuletynie Informacji Publicznej tut. Izby oraz w miejscu powszechnie dostępnym w siedzibie tut. Izby. W przypadku naborów wewnętrznych ogłoszenia o wolnych stanowiskach pracy były upowszechniane w Urzędach Skarbowych woj. śląskiego. Naboru dokonywano zgodnie z ustawą o służbie cywilnej oraz wewnętrzną instrukcją Nabór pracowników i Standardem polityki kadrowej i rozwoju zawodowego pracowników poprzez wnikliwą selekcję ofert, sprawdziany wiedzy i rozmowy kwalifikacyjne. Dla potrzeb naboru zarówno w Izbie Skarbowej, jak i w Urzędach Skarbowych powołane zostały specjalne Komisje. Z pracownikami nowo zatrudnionymi zawierane były umowy o pracę na czas określony 12 miesięcy z klauzulą o możliwości wcześniejszego rozwiązania za dwutygodniowym wypowiedzeniem. W trakcie trwania w/w umowy pracownik podlegał pierwszej ocenie w służbie cywilnej, która była dokonywana nie wcześniej niż po upływie 8 miesięcy od nawiązania stosunku pracy i nie później niż miesiąc przed upływem okresu, na który umowa została zawarta. Natomiast z pracownikami przeniesionymi w ramach służby cywilnej z innego Urzędu zgodnie, z art. 64 i art.66 w/w ustawy o służbie cywilnej nie zawierano umowy o pracę, a ich akta osobowe wraz z całą dokumentacją dotyczącą stosunku pracy przekazywane były między jednostkami aparatu podatkowego na podstawie protokołu. Zawierane były także umowy o pracę w celu zastępstwa innego pracownika w czasie jego dłuższej usprawiedliwionej nieobecności, które w niektórych przypadkach ulegały modyfikacji na umowę o pracę na czas określony. Osoby podejmujące pracę w służbie cywilnej po raz pierwszy były kierowane do odbycia służby przygotowawczej, która trwała nie dłużej niż 4 miesiące i kończyła się nie później niż z upływem 8 miesięcy od podjęcia pracy przez pracownika. W 2012 roku 2 osoby zostały zwolnione z odbywania służby przygotowawczej. Prowadzono politykę kadrową zmierzającą do zatrudniania doświadczonych osób wywodzących się ze skarbowości oraz posiadających dodatkową wiedzę i umiejętności (studia podyplomowe, kursy specjalistyczne i inne). Limit zatrudnienia w Izbie Skarbowej w Katowicach na koniec 2012 roku wynosił 533 etaty, z tego 523 etaty korpus służby cywilnej i 10 etatów - pozostali pracownicy. 17

18 Stanowiska urzędnicze w korpusie służby cywilnej podlegały opisowi i wartościowaniu. Sporządzenie opisów stanowisk przebiegało zgodnie z przepisami zarządzenia Nr 1 Prezesa Rady Ministrów z dnia r. w sprawie zasad dokonywania opisów i wartościowania stanowisk pracy w służbie cywilnej. W 2012 roku zostały zwartościowane przez zespół 22 stanowiska pracy. Urzędnicy służby cywilnej, którzy od otrzymania ostatniego stopnia służbowego uzyskali drugą pozytywną ocenę na najwyższym przewidzianym poziomie otrzymali kolejny stopień służbowy. W 2012 roku w Izbie Skarbowej w Katowicach było zatrudnionych 88 urzędników służby cywilnej. Przestrzegano przepisów Kodeksu pracy, jak również postanowień ustawy o służbie cywilnej odnośnie zakazu zatrudniania na stanowiskach podległych służbowo małżonków oraz osób pozostających ze sobą w stosunku pokrewieństwa do drugiego stopnia włącznie lub powinowactwa pierwszego stopnia oraz stosunku przysposobienia, opieki lub kurateli. Szkolenia W 2012 roku członkowie korpusu służby cywilnej uczestniczyli w szkoleniach centralnych tj. szkoleniach, których organizatorem była Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, w ramach Planu szkoleń centralnych w służbie cywilnej zatwierdzonego przez Szefa Służby Cywilnej oraz w szkoleniach organizowanych w ramach Planu dokształcania i doskonalenia zawodowego kadr administracji skarbowo-celnej na 2012 rok, których koszty zostały pokryte ze środków będących w dyspozycji Biura Dyrektora Generalnego Ministerstwa Finansów, jak również w szkoleniach organizowanych przez Centrum Edukacji Zawodowej Resortu Finansów w Warszawie. W 2012 roku przeszkolono: 1 członka korpusu służby cywilnej z Izby Skarbowej w ramach Planu szkoleń centralnych w służbie cywilnej organizator Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, 52 członków korpusu służby cywilnej z Urzędów Skarbowych z zakresu informatycznego narzędzia analitycznego p.n. ACL oraz członków korpusu służby cywilnej z Izby Skarbowej i Urzędów Skarbowych (w tym 305 z Izby Skarbowej) w ramach Planu dokształcania i doskonalenia zawodowego kadr administracji skarbowo-celnej na 2012 rok i szkoleń organizowanych przez Centrum Edukacji Zawodowej Resortu Finansów w Warszawie. Ogółem wyżej wymienionymi szkoleniami objęto 1132 członków korpusu służby cywilnej z jednostek skarbowych woj. śląskiego, w tym 306 członków korpusu służby cywilnej z Izby Skarbowej. 18

19 6.2 Realizacja Programu Komisji Europejskiej Fiscalis Program Fiscalis został powołany Decyzją Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającą wspólnotowy program poprawy skuteczności systemów podatkowych na rynku wewnętrznym. W 2012 roku w ramach w/w programu kontynuowano realizację działań. Działania te mają na celu: umożliwienie pracownikom administracji podatkowych lepszego zrozumienia zasad podatkowego prawa wspólnotowego i jego stosowania w krajach członkowskich, zapewnienie sprawnej i skutecznej wzajemnej współpracy pomiędzy państwami członkowskimi, jak również pomiędzy państwami członkowskimi a Komisją Europejską, zapewnienie ciągłego usprawniania procedur administracyjnych stosownie do potrzeb administracji i podatników poprzez rozwój, jak również rozpowszechnienie dobrej praktyki administracyjnej. W 2012 roku dwóch pracowników Izby Skarbowej uczestniczyło w warsztatach zorganizowanych w ramach Programu Komisji Europejskiej Fiscalis oraz dwóch pracowników polskiej administracji podatkowej (z Urzędu Skarbowego) wzięło udział w stażach zorganizowanych w ramach w/w Programu. 6.3 Gospodarowanie środkami budżetowymi Izba Skarbowa - w celu właściwej realizacji zadań z zakresu gospodarki własnej w 2012 roku - była zobowiązana między innymi do: racjonalnego i oszczędnego dokonywania wydatków związanych z funkcjonowaniem Izby i podległych Urzędów, wzmożenia nadzoru nad prowadzeniem gospodarki finansowej przez podległe Urzędy Skarbowe poprzez bieżące monitorowanie zaplanowanych wydatków. W odniesieniu do stanu prawnego nieruchomości użytkowanych przez jednostki skarbowe woj. śląskiego sytuacja wg stanu na r. przedstawiała się następująco: w 38 jednostkach skarbowych stan prawny jest uporządkowany (w tym dla 35 Urzędów Skarbowych), w 2 nw. jednostkach skarbowych w/w stan jest nieuporządkowany: - Urząd Skarbowy w Żorach złożył nowy wniosek o przekazanie trwałego zarządu i oczekuje na wydanie przez Urząd Miasta decyzji o ustanowienie trwałego zarządu, 19

20 - I Urząd Skarbowy w Katowicach złożył odwołanie od wydanej decyzji Wojewody. Izba Skarbowa w Katowicach w 2012 roku wystąpiła do Ministerstwa Finansów o środki na potrzeby remontowe wynikające z nakazów odpowiednich służb oraz zagrożeń dla pracowników na kwotę zł, z czego Ministerstwo Finansów przyznało środki w wysokości zł. Środki w w/w zakresie zostały m.in. przeznaczone na: remont dźwigów - I US Katowice, US Zabrze, wymianę stolarki okiennej IS Katowice, US Sosnowiec, remont dachu - I US Bielsko-Biała, montaż przegród dymoszczelnych II US Katowice, remont uszkodzonej instalacji przeciwpożarowej/przeciwdymnej - I US Bielsko-Biała, remont instalacji elektrycznej - US Rybnik, wymianę sieci hydrantów II US Gliwice. Ministerstwo Finansów w 2012 roku przyznało również środki na zakupy inwestycyjne oraz środki finansowe na zadania inwestycyjne, które zostały przeznaczone m.in. na: przebudowę i dobudowę budynku (inwestycja wieloletnia) I US Częstochowa, budowę garażu dwustanowiskowego oraz przebudowę pomieszczenia nad powstałym garażem II US Bielsko-Biała, wykonanie archiwum US Rybnik. 6.4 Budżet zadaniowy Izba Skarbowa w Katowicach w 2010 roku przeszkoliła podległe jednostki w zakresie wdrożenia i realizacji budżetu zadaniowego, a następnie w 2011 roku wdrożono budżet zadaniowy w Urzędach Skarbowych i Izbie Skarbowej w pełnym zakresie, zgodnie z wytycznymi Ministerstwa Finansów w zakresie alokacji środków z budżetu tradycyjnego do budżetu zadaniowego. W 2012 roku (jak i w roku poprzednim) jednostki administracji podatkowej sporządziły i wykonywały budżet w dwóch układach, tj. obok tradycyjnej formy, także w ujęciu zadaniowym w pełnym zakresie zgodnie z wytycznymi Ministerstwa Finansów w zakresie alokacji środków z budżetu tradycyjnego do budżetu zadaniowego (w tym celu m.in. przypisano zatrudnionych pracowników do działań w budżecie zadaniowym). 20