SMART PARKI SMART SPECJALIZACJA SMART PARK SMART SPECIALIZATION WSPÓŁPRACA MIĘDZYNARODOWA ŚCIEŻKĄ DO SUKCESU W INKUBACJI

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "SMART PARKI SMART SPECJALIZACJA SMART PARK SMART SPECIALIZATION WSPÓŁPRACA MIĘDZYNARODOWA ŚCIEŻKĄ DO SUKCESU W INKUBACJI"

Transkrypt

1 NR / N O 3 (17) SMART PARKI SMART SPECJALIZACJA SMART PARK SMART SPECIALIZATION WSPÓŁPRACA MIĘDZYNARODOWA ŚCIEŻKĄ DO SUKCESU W INKUBACJI International collaboration as the path to success in incubation ROZKWIT INNOWACYJNEJ BIOTECHNOLOGII W SERCU ZAGŁĘBIA RUHRY Blossoming of innovative biotechnology in the heart of the Ruhr area KWARTALNIK INKUBATORA TECHNOLOGICZNEGO POZNAŃSKIEGO PARKU NAUKOWO-TECHNOLOGICZNEGO FUNDACJI UAM TECHNOLOGY INCUBATOR POZNAŃ SCIENCE AND TECHNOLOGY PARK OF AMU FOUNDATION QUARTERLY

2 TABLE OF CONTENTS / SPIS TREŚCI TECHNICZNA WIELODYSCYPLINARNOŚĆ Table of contents 2 Foreword 3 2 Spis treści 3 Słowo wstępne Poland 4 SMART PARKS SMART SPECIALIZATION Poland 8 NUTRIBIOMED cluster the result of or the reason for park specialization? TECHNICAL MULTIDISCIPLINARITY Saudi Arabia 10 INTERNATIONAL COLLABORATIONS as the path to success in incubation Germany 14 Blossoming of innovative biotechnology in the heart of the Ruhr area Sweden 18 How sustainability demands drive cleantech incubation Untypical fields 22 of incubation Polska SMART PARKI SMART SPECJALIZACJA 9 Polska Klaster NUTRIBIOMED skutek czy przyczyna parkowej specjalizacji? TECHNICZNA WIELODYSCYPLINARNOŚĆ 11 Arabia Saudyjska Współpraca międzynarodowa ścieżką do sukcesu w inkubacji 15 Niemcy Rozkwit innowacyjnej biotechnologii w sercu zagłębia Ruhry 19 Szwecja W jaki sposób potrzeba zrównoważonego rozwoju napędza inkubację firm cleantech 23 Nietypowe pola inkubacji Project gained financial support of Ministry of Science and Higher Education in terms of Minister s enterprise Innovation Creator. Support for innovative academic enterpreneurship Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego Projekt InQbator uzyskał stworzony dofinansowanie dla Poznania Ministerstwa kompleksowe ws przedsiębiorczości Nauki i Szkolnictwa akademickiej Wyższego w w Wielkopolsce ramach uzyskał do Ministerstwa przedsięwzięcia Nauki i Ministra Szkolnictwa Kreator Wyższego w ramach przedsięw Ministra innowacyjności. Kreator innowacyjności. Wsparcie innowacyjnej Wsparcie innowacyjnej przeds akademickiej przedsiębiorczości akademickiej EDITORIAL STAFF / REDAKCJA: Anna Tórz (editor-in-chief/red. nacz.), Maciej Nowak, Justyna Rowińska DESIGN / PROJEKT: Morski Studio Graficzne PRINT / DRUK: Zakłady Poligraficzne Serigraf ISSN No 3 /

3 foreword / SŁOWO WSTĘPNE fot. ODONATA The moment came when the oldest science and technology park in Poland Poznań Science and Technology AMU Foundation (PSTP AMUF) is about to finish 15 years. It is a moment conductive to reflections connected with the way of functioning of such type of institutions, their development directions or driving forces. And these were exactly the summaries, balances of the previous activities and considerations over PSTP AMUF development strategy that became the inspiration for the editorial staff preparing the newest issue of IQ quarterly. This is not a congratulatory card for the institution whose anniversary is celebrated, it is also not a report from 15-year operation of Poznań Science and Technology Park. Instead there is a journalistic contribution to the discussion about the need, benefits and threats resulting from the specialization of science and technology parks; there are examples from specialized centers from Saudi Arabia, Germany and Sweden; there are some words about specialization in incubation. For us it is a best way of celebrating looking into the future and looking for new paths. I wish you a pleasant and inspiring reading. Anna Tórz Nadeszła chwila, kiedy najstarszy park naukowo- -technologiczny w Polsce Poznański Park Naukowo-Technologiczny Fundacji UAM (PPNT FUAM) kończy 15 lat. To moment sprzyjający refleksjom związanym ze sposobem funkcjonowania tego typu instytucji, kierunkami ich rozwoju czy ich siłami napędowymi. I właśnie podsumowania, bilanse dotychczasowej działalności oraz rozważania nad strategią rozwoju PPNT FUAM stały się inspiracją dla zespołu redakcyjnego przygotowującego najnowszy numer kwartalnika IQ. Nie jest to laurka na cześć Jubilata, nie jest to też sprawozdanie z 15-letniej działalności Poznańskiego Parku Naukowo-Technologicznego. Jest za to publicystyczny przyczynek do dyskusji o potrzebie, korzyściach i zagrożeniach płynących ze specjalizacji parków naukowo-technologicznych; są przykłady wyspecjalizowanych ośrodków z Arabii Saudyjskiej, Niemiec i Szwecji; jest kilka słów o specjalizacji w inkubacji. Dla nas jest to bowiem najlepszy sposób świętowania patrzenie w przyszłość i szukanie nowych dróg. Życzę przyjemnej i inspirującej lektury. Anna Tórz NR 3 /

4 POland Berenika M. Marciniec Deputy Director Infrastructure of Modern Economy Unit Polish Agency for Enterprises Development Warsaw, Poland SMART PARKS SMART SPECIALIZATION Wind raging in empty cubature, shortage of fresh ideas for incubation business or disconnectedly chosen criteria for the selection of tenants belong to the past that technology parks now emanating with the boldest innovative solutions do not like boasting of. It has not been known from today that the development of technology parks and incubators did not happen from day to day and entrepreneurs were not interested in them for a long time... Specialization, the fruit of which, not only the sweetest one, is picked also today, for many parks and entrepreneurial communities over the world became the idea reversing this status quo. What region is the custom Branching as a direction of the development of incubator or science and technology park has not always been so obvious. And it does not need to be. Often market mechanism itself decides about specialization as thanks to it in a given park there is a surplus or shortage of clients. The specificity and condition of regional economy where the park operates, presence and activity of local industry branches or specific neighborhood determining the influx and beneficial basis for the development of workforce, knowledge and entrepreneurship are also not without any 4 No 3 /

5 Polska Dr Berenika M. Marciniec Zastępca Dyrektora Zespół Infrastruktury Nowoczesnej Gospodarki Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości Warszawa, Polska SMART PARKI SMART SPECJALIZACJA Wiatr hulający po pustych kubaturach, niedostatek świeżych pomysłów na inkubatorowy biznes czy nieskładnie dobrane kryteria wyboru lokatorów to już przeszłość, którą nie lubią się chwalić parki technologiczne emanujące obecnie najśmielszymi rozwiązaniami innowacyjnymi. Nie od dzisiaj wiadomo, że rozwój parków i inkubatorów technologicznych nie dokonał się z dnia na dzień, a ich oferta długo nie spotykała się z zainteresowaniem przedsiębiorców. Pomysłem odwracającym ten stan rzeczy dla wielu tak parków, jak i społeczności przedsiębiorczych na całym świecie stała się specjalizacja, której owoce, nie tylko te najsłodsze, zbieramy także dzisiaj. Co region, to obyczaj Branżowość jako kierunek rozwoju inkubatora czy parku naukowo-technologicznego nie zawsze była i jest oczywistością. I nie musi być. O specjalizacji bowiem decyduje często sam mechanizm rynkowy, dzięki któremu w danym parku występuje nadmiar lub niedostatek klientów. Nie bez znaczenia są tutaj specyfika i kondycja gospodarki regionu, w którym działa park, obecność i aktywność lokalnych branż przemysłu czy specyficzne sąsiedztwo warunkujące napływ i korzystne podłoże dla rozwoju siły roboczej, wiedzy i przedsiębiorczości. Podczas gdy nadmiar klientów w danym parku zwykle nie jest problemem sensu stricto, to już niedobór chętnych nakłania menadżera parku do zastanowienia się nad przyczynami takiej sytuacji. A przyczyn takiego stanu rzeczy mogą być setki, od zbyt wysokiego czynszu w nowych pomieszczeniach parku, przez konkurencyjnego dewelopera, brak doświadczonego zespołu, aż do nieodpowiedniej lub zbyt ogólnie przygotowanej, czyli nieatrakcyjnej dla potencjalnego lokatora, oferty parku. Nie zmienia to oczywiście faktu, że na całym świecie istnieją i mają się doskonale parki bez wyspecjalizowanej oferty dla przedsiębiorców z regionu. Takie parki są ulokowane albo w regionach o dużej dywersyfikacji przemysłu, gdzie nie obserwuje się dominacji żadnej z branż, albo na obszarach rozwijających się, gdzie park także jest na początkowym etapie rozwoju i gdzie każdy rodzaj biznesu ma szansę powodzenia. W obu jednak przypadkach prędzej czy później może dojść do ukierunkowania branżowego, gdzie jedna lub kilka branż osiągnie wyższą niż inne pozycję rynkową, co z kolei może skłonić lokalnie działający park do rozwoju swojej oferty w podobnym kierunku. Niemniej jednak warto przyjrzeć się parkom i decyzjom parkowych menadżerów, którzy swój rozwój uzależnili od branżowego klimatu. Specjalizacyjne blaski i cienie Przywykło się sądzić, że parkowa specjalizacja to prawdziwa kopalnia złota. Przysłowiowym złotem może być chociażby wiedza, przedsiębiorczość czy intratne kontrakty z prestiżowym partnerem z biznesu. Zależy to od zakresu działalności i priorytetów przyjętych przez dany park. Jednak dla większości parków i inkubatorów sektorowa specjalizacja będzie przyczynkiem do wypracowania wysokich standardów usług, jakie są oczekiwane przez przedsiębiorców działających w konkretnej branży. Przygotowanie wysokiej jakości zaplecza biurowo-laboratoryjno-technologicznego stanie się bowiem kluczem do racjonalnego planowania specjalistycznych usług pod konkretne wymagania nowych najemców. Pozwoli to zracjonalizować ofertę usług i wyspecjalizować się w doradztwie branżowym, co może stać się niezwykle rzadką i cenną usługą nie tylko w skali regionu. A to z kolei przyciągnie nowych klientów poszukujących specjalistycznego NR 3 /

6 POland impact here. Whereas the surplus of clients in a given park is usually not a problem sensu stricte, the shortage of the eager makes the manager of the park think about the reasons for such a situation. And there can be hundreds of reasons of such status quo, form too expensive rent in new rooms of the park, through a competitive developer and lack of experienced team to inappropriate or too generally prepared, so unattractive for a potential tenant, offer of the park. This does not change the fact that all over the world there are parks without a specialized offer for the entrepreneurs from the region and they are in excellent condition. Such parks are located either in regions with high diversification of industry where no domination of any of the branches may be observed or in developing areas where a park is also at the initial stage of development and where each kind of business may succeed. In both cases sooner or later branch specialization may appear where one or several branches will achieve better market position than the others, which in turn can make the locally operating park develop its offer in a similar direction. Nevertheless, it is worth having a look at the parks and the decisions of park managers who decided to make their development dependant on branch climate. Everybody who has an idea and determination has a chance to find here their own way to success. Good and bad sides of specialization We are accustomed to believe that specialization of a park is a real gold mine. The proverbial gold may be at least knowledge, entrepreneurship or lucrative contracts with a prestigious business partner. It depends on the scope of activities and priorities decided by a given park. However for a majority of parks and incubators sectoral specialization will contribute to the development of high standards of services that are expected by entrepreneurs operating in a particular branch. Preparation of high quality officelaboratory-technology background will become a key to rational planning of specialist services for concrete requirements of new tenants. This will let rationalize the offer of services and specialize in branch consulting, which may become a very rare and valuable service not only on regional scale. And this in turn will attract new clients looking for specialist approach. If a park is up to sophisticated whims of new tenants it is not difficult to guess that quickly it will grow to be a prestigious location, which will drive next contractors. But not only. The prestige of the park and over regional recognition of the city or region will also increase. All tenants will benefit from these advantages for the stabilization and reinforcement of their previous activity and maybe also for the development of multidisciplinary projects. But all that glitters is not gold. Specialization may also cause difficulties in the operation of the park. Thematic proximity does not have to necessarily make the cooperation between particular tenants of the park easier, which is one of the main driving powers in the creation of synergies in technology parks and incubators. The exchange of information and experiences between the participants of park community is often a natural and very pro-development side of every park. The lack of it, additionally replaced with competitive aspect of co-tenancy may lead to decrease in the efficiency of the activity of the park, reduction of the effects of synergy and scales, which will negatively affect the level of interest of next entrepreneurs. Nevertheless with skillful strategy for the work of the park team each competitive skirmish can be reshaped into fruitful cooperation, often much more efficient because of the relationship and familiarity of the field of activity. Here to mind comes the similarity with cluster activity and somehow natural cooperation between companies, often also being the result of branch rivalry for market position. However so far as all the participants of a cluster or park are satisfied with the course of such an activity and gain profits from it, so far their cooperation will be possible and even necessary for keeping the market position of every one of them. Not only they will benefit from it that is business entities, but also the economy of the region and country that becomes richer and richer thanks to the increase of innovativeness and competitiveness of mother companies. Development above all else The development of park activity in Poland over the years would indicate that as economy we are going out of the phase of a developing country, slowly entering into the stage of a developed economy. The development of branch parks and clusters is becoming a showpiece of the country with sustainable economic growth. Deftly functioning science and technology parks are an effective tool for the improvement of the competitiveness of industry all over the world exactly thanks to easier and faster access to the results of research and potential clients as well as generating sophisticated services, synergy effects and added value. And the specialization both of a park and region may be a completely inventive pass to the seemingly hermetic world of innovations and modern technologies. Such an idea is promoted also by European Commission advertising the conception of smart specialization that is based on encouraging local enterprises and self-governments to search for and develop the areas thanks to which regions less identified with industrial profile could find their niche. It is about the increase of attractiveness of European regions in order to attract research and development capital and to stress the importance of research for the development of even small communities. It is quite wisely promoted because it does not consist only in independent self-governmental decisions on the support of specific areas but it indicates the cooperation of local administration with enterprises, scientists and innovators and active listening to one another. It is a new role not only for regional authorities but also for entrepreneurial communities and research environments. But if we specialize in smart listening, smart parks will grow by themselves. 6 No 3 /

7 Polska podejścia. Jeśli park sprosta wyszukanym zachciankom nowych lokatorów, nietrudno się domyśleć, że szybko urośnie do rangi prestiżowego miejsca, co napędzi kolejnych kontrahentów. Ale nie tylko. Wzrośnie prestiż parku i ponadregionalna rozpoznawalność miasta czy regionu. Z korzyści tych czerpać będą wszyscy lokatorzy dla stabilizacji i wzmocnienia swojej dotychczasowej działalności, a może także do rozwoju projektów multidyscyplinarnych. Jednak nie wszystko złoto, co się świeci. Specjalizacja może także przysporzyć trudności w działalności parku. Tematyczna bliskość niekoniecznie bowiem musi ułatwiać współpracę pomiędzy poszczególnymi lokatorami parku, co jest przecież jedną z głównych sił motorycznych powstawania synergii w parkach i inkubatorach technologicznych. Wymiana informacji i doświadczeń pomiędzy uczestnikami parkowej społeczności jest często naturalną i niezwykle rozwojową stroną każdego parku. Jej brak, zastąpiony dodatkowo konkurencyjnym aspektem współlokatorstwa, może prowadzić do obniżenia skuteczności działalności parku, ograniczenia efektu synergii i efektu skali, co negatywnie wpłynie na poziom zainteresowania kolejnych przedsiębiorców. Niemniej jednak przy umiejętnej strategii pracy parkowego zespołu każdą konkurencyjną potyczkę można przekuć na owocną współpracę, często dużo wydajniejszą z uwagi na pokrewieństwo i znajomość dziedziny działalności. Tu nasuwa się podobieństwo do działalności klastrowej i jakby naturalnej współpracy pomiędzy firmami, często przecież będącej wynikiem rywalizacji branżowej o pozycję rynkową. Dopóki jednak wszyscy uczestnicy klastra czy parku są usatysfakcjonowani z przebiegu takiej działalności i czerpią z niej profity, dopóty ich współdziałanie będzie możliwe, a nawet konieczne dla utrzymania pozycji rynkowej każdego z nich. Skorzystają na tym nie tylko oni czyli podmioty gospodarcze, ale gospodarka regionu i kraju, która bogaci się właśnie dzięki wzrostowi innowacyjności i konkurencyjności macierzystych przedsiębiorstw. Rozwój ponad wszystko Rozwój działalności parkowej w Polsce na przestrzeni lat wskazywałby na fakt, iż jako gospodarka wychodzimy z fazy kraju rozwijającego się, wkraczając niespiesznie w etap gospodarki rozwiniętej. Rozwój parków branżowych oraz klastrów staje się wizytówką kraju o zrównoważonym rozwoju gospodarki. Sprawnie działające parki naukowo-technologiczne są bowiem skutecznym narzędziem dla wzrostu konkurencyjności przemysłu na całym świecie właśnie dzięki łatwiejszemu i szybszemu dostępowi do wyników badań i potencjalnych klientów oraz generowaniu wyszukanych usług, efektów synergii i wartości dodanej. A specjalizacja tak parku, jak i regionu może być całkiem pomysłową przepustką do na pozór hermetycznego świata innowacji i nowoczesnych technologii. Taką ideę propaguje także Komisja Europejska, lansując koncepcję smart specialization, która opiera się na zachęcaniu lokalnych przedsiębiorstw i samorządów do poszukiwania i rozwoju dziedzin, dzięki którym regiony mniej określone przez profil przemysłowy mogłyby znaleźć swoją niszę. Chodzi o wzrost atrakcyjności regionów Europy w celu przyciągnięcia kapitału badawczo-rozwojowego oraz podkreślenie wagi badań dla rozwoju nawet małych społeczności. Jest to o tyle mądrze promowane, że nie chodzi o niezależne decyzje samorządowe dla wsparcia konkretnych dziedzin, ale wskazuje na współpracę administracji lokalnej z przedsiębiorstwami, naukowcami oraz innowatorami i aktywne słuchanie siebie nawzajem. To nowa rola nie tylko władz regionów, ale też społeczności przedsiębiorczych i środowisk badawczych. Ale jeśli wyspecjalizujemy się w smart słuchaniu, to smart parki wyrosną nam same. NR 3 /

8 Poland / PolSKA Marek Winkowski Vicepresident of the Board / Wiceprezes Zarządu Wrocław Technology Park JSC / Wrocławskiego Parku Technologicznego S.A. Wrocław, Polska / Poland NUTRIBIOMED cluster the result of or the reason for park specialization? Klaster NUTRIBIOMED skutek czy przyczyna parkowej specjalizacji? The authorities of Wrocław Technology Park (WTP), around which NUTRIBIOMED cluster was created, decided to address the offer of the park to the environments with over-average potential and the ones concentrated in science and business surroundings so not for everybody but also not for one selected branch! As the enterprises developed, the additional equipment was added to those laboratories within the park for which the demand was the highest. Already at the stage of feasibility study biotechnology branch was indicated as the one for which the place had to be found in WTP. The creation of Laboratory and Prototype Workshop for Biotechnology Processes made the offer of the Park interesting both for the representatives of scientific world and for entrepreneurs operating in this area. The natural meeting place elicited the need for cooperation and in this way informal, more and more often contacts turned into the structure in the form of NUTRIBIOMED cluster. Thanks to Innovative Economy Operational Programme the possibility appeared to make several million investments for the cluster, including the unique in the world scale technology line tailored to experimental production of a wide range of products by different companies. The proof for the innovativeness of the applied solutions may be the number of patents with which both the products and the technology line itself are protected. In my opinion the history of the creation and functioning of NUTRIBIOMED cluster can be an argument for the necessity of flexible and not dogmatic formation of technology parks, that is supporting these areas which after supported start will catch the wind. Władze Wrocławskiego Parku Technologicznego (WPT), wokół którego powstał klaster NUTRIBIOMED, postanowiły skierować parkową ofertę do środowisk o potencjale wyższym od przeciętnego i skoncentrowanym w otoczeniu naukowo-gospodarczym a więc nie dla wszystkich, ale też nie dla jednej wybranej branży! W miarę rozwoju przedsiębiorstw na terenie Parku następowało doposażanie tych laboratoriów, na które było największe zapotrzebowanie. Już na etapie studium wykonalności branża biotechnologiczna była wymieniona jako ta, dla której nie może zabraknąć miejsca w WPT. Utworzenie Laboratorium i Prototypowni Procesów Biotechnologicznych spowodowało zainteresowanie ofertą Parku zarówno przedstawicieli świata nauki, jak i przedsiębiorców działających w tej dziedzinie. Naturalne miejsce spotkania wywołało potrzebę współdziałania i w ten sposób nieformalne, coraz liczniejsze kontakty przerodziły się w strukturę, jaką stał się klaster NUTRIBIOMED. Dzięki Programowi Operacyjnemu Innowacyjna Gospodarka powstała możliwość dokonania na rzecz klastra wielomilionowych inwestycji, w tym utworzenia unikalnej w skali światowej linii technologicznej przystosowanej do prowadzenia eksperymentalnej produkcji szerokiej gamy produktów przez różne firmy. Dowodem na innowacyjność przyjętych rozwiązań niech będzie liczba patentów, którymi chronione są zarówno produkty, jak i sama linia technologiczna. Myślę, że historia powstania i funkcjonowanie klastra NUTRIBIOMED może być argumentem na konieczność elastycznego, nie dogmatycznego kształtowania parków technologicznych, a więc rozwijania tych dziedzin, które po wspomaganym rozruchu złapią wiatr w żagle. 8 No 3 /

9 PolaND / Polska Jacek Kotra Director of Techopark Gliwice LLC / Dyrektor Parku Naukowo-Technologicznego Science and Technology Park / Technopark Gliwice Sp. z o.o. Gliwice, Poland / Polska TECHNICAL MULTIDISCIPLINARITY Technology technical university active in many scientific areas, there is no need for the park to close itself in narrow specialization. While opening the park, operating for students and graduates of technical studies, we ensured infrastructure adjusted to the needs of technology companies for the tenants. The tenants clearly indicated ICT as the key branch. On this basis we purchased specialist engineer software for the analyses of strength and designing as well as machines and devices creating a complete line for prototyping. Processing center, coordinate-measuring machine, device for cutting with water and 3D printer became a part of the machines and devices. Currently in the park computing companies dominate mainly the ones creating software, steering and doing 3D visualizations. Complementary branches for the park are industrial automation and precision mechanics. Such a structure, even though it is quite homogeneous, is not the result of willful activities of the park. We try to observe which branches are represented by the originators and entrepreneurs and on this basis to develop Technopark, leaving the space for many areas. Therefore, the planned expansion of Technopark Gliwice will consist mainly in the development of the offer for computing sector, with multidisciplinary use of the previously existing infrastructure. TECHNICZNA WIELODYSCYPLINARNOŚĆ W przypadku Parku Naukowo-Technologicznego Technopark Gliwice (Technopark) funkcjonującego w otoczeniu Politechniki Śląskiej uczelni technicznej działającej na wielu płaszczyznach naukowych, nie ma przesłanek do zamykania się parku w wąskiej specjalizacji. Otwierając park działający na rzecz studentów i absolwentów studiów technicznych, zapewniliśmy naszym najemcom infrastrukturę dostosowaną do potrzeb firm technologicznych. Jako kluczową branżę najemcy wyraźnie wskazali ICT. Na tej podstawie dokonaliśmy zakupu specjalistycznego oprogramowania inżynierskiego do analiz wytrzymałościowych oraz projektowania, a także maszyn i urządzeń tworzących kompletną linię do prototypowania. W skład maszyn i urządzeń weszło centrum obróbcze, maszyna współrzędnościowa, urządzenie do cięcia wodą oraz drukarka 3D. Obecnie w parku przeważają firmy informatyczne głównie zajmujące się tworzeniem oprogramowania, sterowania, a także wizualizacji 3D. Komplementarnymi branżami dla parku są automatyka przemysłowa oraz mechanika precyzyjna. Taka struktura, mimo że dość jednorodna, nie jest jednak wynikiem świadomych działań prowadzonych przez park. Staramy się obserwować, jakie branże reprezentowane są przez pomysłodawców i przedsiębiorców i na tej podstawie rozwijać Technopark, z zachowaniem przestrzeni dla wielu dziedzin. Dlatego planowana rozbudowa Technoparku Gliwice będzie dotyczyła głównie rozwoju oferty na rzecz sektora informatycznego, przy wielodyscyplinarnym wykorzystaniu dotychczasowej infrastruktury. NR 3 /

10 Saudi Arabia Sultan Al Mubarak CEO & Eng. Barry Wheatley Exec. Director Badir for Biotechnology Riyadh, Saudi Arabia International collaboration as the path to success in incubation Research and Development, innovations and business efficiency of a company are crucial factors in the context of international growth of industry and business opportunities and revenue generated by the economies of different countries, including developing countries. Geographic barriers in the past were considered as one of the obstacles to the exchange of work and innovations with different cultures and societies. Today their influence if there is any is minimal thanks to rapid evolution of technology, e.g. in the area of Internet, telecommunications and transport. The Badir program of technology incubators in Saudi Arabia has been created by King Abdulazziz City for Science and Technology in response to the national strategy for science and technology. KACST being an equivalent of the Ministry of Science and Technology and the government research institutes ( initiated the programme with the view of supporting the Kingdom in achieving its strategic objective - becoming a major knowledge based economy by Despite the high competences in technology KACST was the first to recognize that the idea of incubation is new to Saudi Arabia and because of that it was needed to reinforce its capability with help of the international community. After a thorough investigation done with the assistance of international partners from American Stanford Research Institute Saudi Arabia identified five areas key to the economy, where by basing on its existing expertise base it could effectively stimulate the creation of clusters and new technology based start-up businesses. The five areas identified include: Information Technology and Communications, Biotechnology, Advanced Manufacturing, Nanotechnology, Energy. Each of these areas will be supported through a range of initiatives, the main of which is the establishment of National Business Incubators for each of these technologies. As for today three of the five incubators have been operating, in the activities of which consultants from the USA, The primary aim of the incubator is the commercialisation of home grown innovations the UK, Australia and South Africa have been engaged. One of these three institutions is Badir for Biotechnology (Badir) - the National Biotech Business Incubator for Saudi Arabia (for more information visit The tender was published for the establishment of this incubator and its management during the first two years. The fierce competition fight was won by the consulting company Oxford Innovations the institution that may boast of over two decades of experience of setting up and running technology based incubators, and around 100 consultants and experts specializing in the support of institution and its clients ( The executive Director of the Badir for Biotechnology Incubators is Barry Wheatley, a consultant from Oxford Innovation. He brought to the incubator the broad expertise representing 30 years of personal experience in technology transfer and supporting start-up technology based businesses. Oxford innovation assists also Badir incubator in the form of specialist technology based consultancy, supporting individual clients and the development of the incubator s laboratories. The support takes the form of guidance advice, mentoring and workshops on management and technical issues. In the first 6 months of the operation of the incubator around 300 delegates attended workshops. Such type of support is given either during direct visits by the consultants or increasingly through the use of the function of video conferencing on the Incubator s site. Together with the company Oxford Innovation, the Badir started its activity by enrolling tenants and preparing the database of clients and at the same time rapidly building up its own expertise 10 No 3 /

11 ARABIA SAUDYJSKA Sultan Al Mubarak, CEO i inż. Barry Wheatley Dyrektor Zarządzający Badir dla Biotechnologii Rijad, Arabia Saudyjska Współpraca międzynarodowa ścieżką do sukcesu w inkubacji Badania i Rozwój, innowacje oraz wydajność przedsiębiorstwa to czynniki decydujące w kontekście międzynarodowego rozwoju przemysłu, możliwości kreowanych przez biznes i dochodów wytwarzanych przez gospodarki różnych krajów, w tym również przez kraje rozwijające się. Bariery geograficzne były w przeszłości uznawane za jedną z głównych przeszkód w zakresie wymiany pracy i innowacji pomiędzy różnymi kulturami i społeczeństwami. Dzisiaj ich wpływ jeżeli w ogóle taki występuje jest minimalny dzięki gwałtownej ewolucji technologii, np. w dziedzinie Internetu, telekomunikacji oraz transportu. Program Badir na rzecz inkubatorów technologicznych w Arabii Saudyjskiej został utworzony przez miasto na rzecz Nauki i Technologii Króla Abdulazziego (MNTKA) w odpowiedzi na krajową strategię na rzecz nauki i technologii. MNTKA, stanowiąc ekwiwalent Ministerstwa Nauki i Technologii oraz rządowych instytutów badawczych ( zainicjowało program z myślą o wsparciu Królestwa w osiągnięciu celu strategicznego zdobycia do 2025 r. statusu głównej gospodarki opartej na wiedzy. Pomimo wysokich kompetencji w dziedzinie technologii MNTKA jako pierwsze doszło do wniosku, że idea inkubacji w Arabii Saudyjskiej jest nowa i w związku z tym potrzebne jest wzmocnienie jej potencjału przy pomocy społeczności międzynarodowej. Po wnikliwej analizie, dokonanej z pomocą partnerów międzynarodowych z amerykańskiego Instytutu Badawczego Stanford, Arabia Saudyjska Głównym celem inkubatora jest komercjalizacja własnych innowacji zidentyfikowała pięć obszarów kluczowych dla gospodarki, w których bazując na swoim dotychczasowym zapleczu eksperckim, będzie w stanie skutecznie stymulować powstawanie klastrów i firm typu start-up opartych na nowych technologiach. Pięć zidentyfikowanych obszarów obejmuje: Technologie Informacyjne i Komunikacyjne, Biotechnologię, Zaawansowaną Produkcję, Nanotechnologię, Energię. Każdy z tych obszarów wspomagany jest poprzez szereg inicjatyw, z których główną jest założenie Krajowych Inkubatorów Przedsiębiorczości dla każdej z tych technologii. Obecnie funkcjonują trzy spośród pięciu inkubatorów, w działanie których zaangażowano konsultantów z USA, Wielkiej Brytanii, Australii i Afryki Południowej. Jedną z tych trzech instytucji jest Badir na rzecz Biotechnologii ( Badir ) Krajowy Biotechnologiczny Inkubator Przedsiębiorczości dla Arabii Saudyjskiej (aby uzyskać więcej informacji, odwiedź Na pomoc w utworzeniu tego inkubatora i zarządzanie nim przez pierwsze dwa lata ogłoszono przetarg. Zaciętą walkę konkurencyjną wygrała firma konsultacyjna Oksford Innowacje instytucja mogąca pochwalić się ponad dwudziestoletnim doświadczeniem w zakładaniu i prowadzeniu inkubatorów technologicznych oraz ok. setką konsultantów i ekspertów, specjalizujących się we wspieraniu instytucji i jej klientów ( Dyrektorem Zarządzającym Badir na rzecz Inkubatorów Biotechnologicznych jest Barry Wheatley, konsultant z Oksford Innowacje. Wniósł on do inkubatora szeroką wiedzę specjalistyczną, reprezentującą 30 lat osobistych doświadczeń w zakresie transferu NR 3 /

12 Saudi Arabia and so far sleeping potential. As for today Badir has already rented 25% of its available rooms and plans to increase this proportion next year. The short term target is that within the next twelve months the incubator will be completely operated by Saudi management with continuous support from the UK. However, the international collaboration does not end up with the cooperation with consultants. In fact one of the first undertaken activities was the speech of the Chief Executive Dr Sultan Al Mubarak - the only speaker from the Middle East - at the 8th international Incubation and Awards Conference held in Stockholm, Sweden titled Best Practices in Science Based Incubation Since then we have considered Saudi projects in connection with partners from Egypt, India, Jordan, Malaysia, Switzerland, United Kingdom, and the USA. The primary aim of the incubator is the commercialisation of home grown innovations. With high technology businesses, and in particular in case of biotechnology companies, it is difficult to imagine a new technology worth commercialization in case of which there would be no potential benefit from international collaboration. Of course it may happen that elements needed to generate a given technology or assistance in the commercialization of a product or service is beyond the possibilities of the Saudis, but either way, international collaboration creates broader opportunities for the tenants of incubators. This has led to several of them already in negotiations with national or foreign scientists or companies. Presently potential international collaborations have either been identified or are being considered with America, China, India and the UK. Two prime examples of such collaboration are Biotechnology Applications Enterprise (S3 Sustainable Solutions for Saudi Arabia) and the international Journal on Diabetes Mellitus. Both are small businesses with large potential that were established in the Badir for Biotechnology Incubator in cooperation with international partners. international collaboration that allowed the Saudi based journal to rapidly become one of the highest ranking journals published in the region. pesticides that have negative impacts on the local ecosystems and communities. Badir has great hopes for the future of this activity. The international Journal of Diabetes Mellitus ( is about to publish its third edition and has already reached a high number of readers due to the high standard of papers coming to the editorial office from all over the world. The Journal is sponsored by international pharmaceutical companies and is published by one of the world s leading scientific publishers Elsevier - based in Oxford in the UK. This was The second one of the mentioned projects S3 is equally exciting. The company managed to identify a technology which could address the growing issue of diseases carried by mosquitoes especially dengue fever and malaria. This technology is based on the release of genetically modified male mosquitoes, which seems to be promising due to much more environmentally friendly influence in comparison with fogging with After only 6 months of operation the Badir has its goals clearly set on the national priorities of Saudi Arabia but is fully conscious of the benefits that its tenants and the country can gain from working with international partners. As long as the effect of the partnerships will be high quality jobs being created in new Saudi biotechnology based businesses we will do everything we can to support them. 12 No 3 /

13 ARABIA SAUDYJSKA technologii i wspierania specjalistycznych firm typu start-up bazujących na technologiach. Oksford Innowacje udziela również wsparcia inkubatorowi Badir w formie konsultacji z dziedziny specjalistycznych technologii, wspierając klientów indywidualnych oraz rozwój inkubatorowych laboratoriów. Wsparcie przybiera formę porad, mentoringu oraz warsztatów na temat zarządzania i kwestii technicznych. jest udzielane podczas bezpośrednich wizyt konsultantów lub, w coraz większym stopniu, poprzez wykorzystanie na stronie inkubatora funkcji wideokonferencji. Wraz z firmą Oksford Innowacje Badir rozpoczął działalność, przyjmując zapisy na lokatorów i tworząc bazę klientów, jednocześnie szybko pogłębiając swoją wiedzę specjalistyczną i pobudzając drzemiący dotąd potencjał. Obecnie Badir wynajął już klientom 25% dostępnych pomieszczeń i planuje zwiększenie tego odsetka już w przyszłym roku. Celem krótkoterminowym jest, aby w ciągu kolejnych 12 miesięcy inkubator był całkowicie prowadzony przez Saudyjczyków przy ciągłym korzystaniu ze wsparcia z Wielkiej Brytanii. Współpraca międzynarodowa nie kończy się jednak na współpracy z konsultantami. W rzeczywistości jednym z pierwszych podjętych działań było wystąpienie Dyrektora Zarządzającego, Dra Sultana Al Mubaraka jedynego prelegenta z Bliskiego Wschodu podczas 8. Międzynarodowej Konferencji na temat Inkubacji i Nagród w Sztokholmie, w Szwecji, zatytułowanej Dobre Praktyki w zakresie Inkubacji opartej na Nauce Od tego czasu rozważaliśmy projekty saudyjskie w połączeniu z partnerami z Egiptu, Indii, Jordanii, Malezji, Szwajcarii, Wielkiej Brytanii i USA. Głównym celem inkubatora jest komercjalizacja własnych innowacji. W przypadku firm z zakresu zaawansowanych technologii, a w szczególności w przypadku firm biotechnologicznych, trudno wyobrazić sobie nową technologię wartą komercjalizacji, w przypadku której nie byłoby potencjalnych korzyści ze współpracy międzynarodowej. Może oczywiście się zdarzyć, że elementy niezbędne do wygenerowania danej technologii lub pomoc w komercjalizacji produktu lub usługi znajdują się poza zasięgiem Saudyjczyków, ale w każdym razie współpraca międzynarodowa stwarza szersze możliwości dla lokatorów inkubatorów. Doprowadziło to do sytuacji, w której kilkoro z nich prowadzi już negocjacje z naukowcami lub firmami krajowymi oraz zagranicznymi. Obecnie zidentyfikowano lub rozważa się potencjalne możliwości współpracy z Ameryką, Chinami, Indiami i Wielką Brytanią. Dwa główne przykłady takiej współpracy stanowią Przedsiębiorstwo Zastosowań Biotechnologii (S3, Zrównoważone Rozwiązania dla Arabii Saudyjskiej) oraz Międzynarodowy Dziennik na temat Cukrzycy. Obydwa są małymi firmami z ogromnym potencjałem, które zostały założone w Badir we współpracy z partnerami międzynarodowymi. Międzynarodowy Dziennik na temat Cukrzycy ( mający niebawem opublikować swoje trzecie wydanie, już zdobył znaczną liczbę czytelników z powodu wysokiej jakości artykułów, spływających do redakcji od społeczności klinicznej i akademickiej z całego świata. Dziennik jest sponsorowany przez międzynarodowe firmy farmaceutyczne i publikowany przez wiodące na światowym rynku wydawnictwo naukowe Elsevier z siedzibą w Oksfordzie, w Wielkiej Brytanii. To właśnie międzynarodowa współpraca pozwoliła dziennikowi z Arabii Saudyjskiej szybko stać się jednym z najlepszych dzienników wydawanych w regionie. Drugi ze wspomnianych projektów S3, jest nie mniej ekscytujący. Firmie udało się zidentyfikować technologię, która mogłaby stanowić odpowiedź na nabierającą coraz większego znaczenia kwestię chorób przenoszonych przez komary w szczególności dengę i malarię. Technologia ta bazuje na uwolnieniu zmodyfikowanych genetycznie męskich osobników komarów, co wydaje się obiecujące ze względu na bardziej przyjazny wpływ na środowisko w porównaniu do spryskiwania pestycydami, mającymi negatywny wpływ na lokalne ekosystemy i społeczności. Badir wiąże duże nadzieje z przyszłością tej działalności. Po zaledwie 6 miesiącach działalności Badir ma jasno sprecyzowane cele oparte na krajowych priorytetach Arabii Saudyjskiej, ale jest w pełni świadomy korzyści, jakie jego lokatorzy i kraj mogą uzyskać dzięki współpracy z partnerami międzynarodowymi. Tak długo, jak efektem partnerstw będą nowe miejsca pracy wysokiej jakości w saudyjskich firmach biotechnologicznych, będziemy robić wszystko, aby je wspierać. W takich warsztatach, w ciągu pierwszych 6 miesięcy działalności inkubatora, wzięło udział około 300 delegatów. Tego rodzaju wsparcie NR 3 /

14 GERMANY Andre van Hall Head of BioMedizinZentrumDortmund TechnologieZentrumDortmund Management GmbH Dortmund, Germany Blossoming of innovative biotechnology in the heart of the Ruhr area Since the beginning of its activity in 2002, the BioMedizinCentrumDortmunt (BMZ) is associated with the dynamically growing location where the blossoming of biotechnology takes place. Within the last 8 years, the incubator and the surrounding research institutions formed an ambitious cluster for modern biotechnology in Dortmund in the heart of the Ruhr area a former mining region, which is on the right path to become one of the leading regions for future technologies in Europe. Biotechnology has been rapidly evolving into one of the key industries of the future. At the same time, the arena in which it operates has become increasingly complex, requiring coordinated business solutions. Unlike other incubators which provide solely office space the BMZ provides an attractive infrastructure and qualified consulting services for young companies and start-ups operating within the field of biomedicine, proteomics and Bio-IT. In order to help implement the ideas and technical innovations of new entrepreneurs they also get access to basic laboratory equipment as well as specific technical devices used jointly with other companies at the BMZ. Tenants can take advantage of a wide range of business services as well as fast-track access to industry networks. Infrastructure: Providing space for new ideas Research and development (R&D) activities in the field of biotechnology require special laboratories with customized technical equipment. It is exactly the reason why the BMZ offers cutting-edge infrastructures for start-ups and medium-sized biotech companies. Especially for start-ups, it is crucial to prepare a convincing presentation to the outside world, e.g. for potential customers or co-operation partners. Thus, in a modern and architecturally inspiring building the BMZ provides professional office space as well as representative seminar and meeting rooms for convenient business meetings. Adequate bio-laboratories and state-of-the- -art equipment are essential for successful and sustainable R&D. Therefore, immense investments in lab technology and equipment which can easily exceed several million Euro have to be realised. Because of high costs of initial investments many high-tech companies go bankrupt so the BMZ offers full-equipped labs to their tenants. In addition, the companies have the opportunity to lease technical equipment which is provided in a shared pool by the incubator. In that way, the companies avoid limiting capital requirements. The optimised operation of bio-labs is another challenging factor in the field of life sciences incubators. Thus, the BMZ provides comprehensive facility management which enables the companies to focus on their core business. The BMZ Dortmund with almost 17,000 sqm of lab and office space and with over 20 tenants ranks among Europe s largest biotech incubators. Due to the high occupancy and 14 No 3 /

15 NIEMCY Andre van Hall Dyrektor BioMedizinZentrumDortmund TechnologieZentrumDortmund Management GmbH Dortmund, Niemcy Rozkwit innowacyjnej biotechnologii w sercu zagłębia Ruhry Od momentu rozpoczęcia działalności w 2002 r. BioMedizinZentrumDortmund (BMZ) kojarzy się z dynamicznie rozwijającym się miejscem, w którym dokonuje się rozkwit biotechnologii. W ciągu ostatnich ośmiu lat inkubator i otaczające instytucje badawcze stworzyły ambitny klaster nowoczesnej biotechnologii w Dortmundzie sercu zagłębia Ruhry byłego regionu górniczego, który znajduje się na właściwej ścieżce do tego, aby stać się jednym z wiodących regionów w zakresie technologii przyszłości w Europie. Biotechnologia szybko ewoluuje w kierunku jednej z kluczowych branż przyszłości. Jednocześnie arena na której działa, staje się coraz bardziej kompleksowa, wymagając skoordynowanych rozwiązań biznesowych. W przeciwieństwie do innych inkubatorów, które zapewniają jedynie powierzchnię, BMZ oferuje atrakcyjną infrastrukturę i wykwalifikowane usługi konsultanckie dla młodych firm i startupów działających w dziedzinie biomedycyny, proteomiki i bio-it. By pomóc wdrożyć pomysły i techniczne innowacje nowych przedsiębiorców, otrzymują oni również dostęp do podstawowego wyposażenia laboratoryjnego oraz specjalnych urządzeń technicznych wykorzystywanych wspólnie z innymi firmami z BMZ. Lokatorzy mogą korzystać z szerokiego zakresu usług biznesowych oraz szybkiego dostępu do sieci przemysłowych. Infrastruktura: Zapewnianie przestrzeni dla nowych pomysłów Działania z zakresu Badań i Rozwoju (B+R) w dziedzinie biotechnologii wymagają specjalnych laboratoriów z dostosowanym wyposażeniem technicznym. To właśnie dlatego BMZ oferuje najnowszą infrastrukturę dla start-upów i średniej wielkości firm biotechnologicznych. Szczególnie w przypadku start-upów kluczowe jest przygotowanie przekonującej prezentacji dla świata zewnętrznego, np. dla potencjalnych klientów i partnerów zainteresowanych współpracą. Z tego względu, w nowoczesnym i inspirującym architektonicznie budynku, BMZ zapewnia profesjonalną przestrzeń biurową oraz reprezentacyjne pomieszczenie seminaryjne i konferencyjne dla wygodnych spotkań biznesowych. Odpowiednie bio-laboratoria i najnowsze wyposażenie są konieczne dla owocnych i zrównoważonych B+R. Dlatego należy dokonać ogromnych wydatków na technologie laboratoryjne i sprzęt, które łatwo mogą przekroczyć kwoty nawet powyżej kilku milionów euro. Właśnie z powodu wysokich kosztów inwestycji początkowych wiele firm zaawansowanych technologii bankrutuje, dlatego BMZ oferuje swoim lokatorom w pełni wyposażone labora- NR 3 /

16 GERMANY increasing capacity needs an extension (3,000 sqm) will be realised in Business support: Fortify successful innovations Besides the professional implementation of biotech infrastructures the BMZ concentrates its activities on supporting the companies in their business development. Thus, the BMZ s highly qualified management team is a part of an efficient consulting network and supports start-ups with regard to all issues concerning organisation and strategy. These supporting activities start with the implementation of an effective technology transfer in co-operation with the regional academic institutions. By evaluating business concepts of companies, potential start-ups are identified by the BMZ team in order to generate promising business ideas. Since R&D in biotechnology is highly cost-intensive, external co-financing in the form of venture capital is often needed. The BMZ enables also access to potential investors. Additionally, the companies are supported when participating in publically funded programs. Furthermore, the tenants get assistance in matching with potential clients or suppliers via established networks on local and regional level as well as on national and international level. Support is also offered for patent-related and human resources management issues. The BMZ also assists its tenants in their publicrelations activities using strategic location marketing that takes the form of representing the tenants in different associations and through the participation in conventions and conferences. Biotech location Dortmund Gateway to the Future The BMZ is located in the Technologie Park Dortmund in close proximity to the Technische Universität Dortmund, the Max Planck Institute of Molecular Physiology, the Leibniz-Institut für Analytische Wissenschaften (ISAS) as well as other complementary institutions. The local infrastructure is an effective platform for technology transfer and uses the potential for close cooperation with the academic and business community. The central location of Dortmund at the heart of the region s health care industry also opens up excellent opportunities for fruitful networking. Alongside its state-ofthe-art research facilities, the site offers an extensive range of industrial properties, providing ample scope for the future growth of ambitious companies which achieve the appropriate maturity for leaving the incubator. As one of five high-tech incubators at TechnologieZentrumDortmund, the BMZ is an integral element within the local infrastructure network and part of a holistic strategy for the city of Dortmund on its way from a former mining and steel city to a future-oriented location focusing on hightech industry sectors. Embracing the merits of interdisciplinary collaboration, the network provides an extensive range of support services tailored to the requirements of young companies. The following incubators operate within a synergetic network together with the BMZ and represent comparable hubs for complementary technology fields: MST.factory Dortmund e-port-dortmund B1st Software-Factory Dortmund Zentrum für Produktionstechnologie Dortmund Micro/Nanotechnology E-Logistics IT Production Technologies This diversification of different technologies allows for infrastructural and business-related solutions which are tailored to particular needs of high-tech companies and contributes to the prospering of Dortmund as a location for an innovative and knowledge-based industry. The BMZ is co-financed by the federal state of North Rhine-Westphalia and the European commission within the fund for regional development (EFRE). 16 No 3 /

17 NIEMCY toria. Dodatkowo firmy mają okazję wydzierżawić sprzęt techniczny, który jest zapewniany do wspólnego użytku. Zoptymalizowane działanie biolaboratoriów stanowi kolejny czynnik będący wyzwaniem w dziedzinie inkubatorów nauk przyrodniczych. W ten sposób BMZ zapewnia pełne zarządzanie zapleczem, które umożliwia firmom skupienie się na ich podstawowej działalności. BMZ Dortmund, z ponad m 2 powierzchni laboratoryjnej i biurowej oraz ponad dwudziestoma lokatorami, znajduje się w czołówce największych europejskich inkubatorów biotechnologicznych. Ze względu na wysoki wskaźnik wykorzystania przestrzeni oraz rosnące potrzeby rozwojowe w 2011 r. zrealizowana zostanie rozbudowa powierzchni BMZ o dodatkowe m 2. Wsparcie biznesowe: wzmacniać udane innowacje Poza profesjonalnym wdrażaniem infrastruktury bio, BMZ koncentruje swoje działania na wspieraniu firm w zakresie rozwoju ich działalności gospodarczej. W ten sposób wysoko wykwalifikowany zespół zarządzający BMZ jest częścią efektywnej sieci doradczej i wspiera start-upy w zakresie wszystkich kwestii związanych z organizacją i strategią. Te działania wspierające rozpoczynają się wraz z wdrożeniem efektywnego transferu technologii we współpracy z regionalnymi instytucjami akademickimi. Poprzez ocenę koncepcji firm zespół BMZ dokonuje identyfikacji potencjalnych start-upów w celu wygenerowania obiecujących pomysłów na biznes. Jako że B+R w dziedzinie biotechnologii są bardzo kosztowne, często potrzebne jest zewnętrzne dofinansowanie w ramach funduszu venture capital. BMZ umożliwia również dostęp do potencjalnych inwestorów. Dodatkowo firmy uzyskują wsparcie, uczestnicząc w programach finansowanych ze środków publicznych. Lokatorzy otrzymują ponadto pomoc w łączeniu się z potencjalnymi klientami i dostawcami poprzez sieci ustanowione zarówno na poziomie lokalnym i regionalnym, jak i krajowym i międzynarodowym. Wsparcie jest również oferowane w kwestiach związanych z patentami oraz zarządzaniem zasobami ludzkimi. BMZ pomaga lokatorom w działaniach z dziedziny PR, stosując marketing strategicznej lokalizacji, który przejawia się w reprezentowaniu lokatorów w różnych stowarzyszeniach czy uczestnictwie w zjazdach i konferencjach branżowych. Lokalizacja Droga do przyszłości BMZ jest zlokalizowane w TechnologiePark- Dortmund w pobliżu Technische Universität Dortmund, Instytutu Fizjologii Molekularnej Maxa Plancka, Leibniz-Institut für Analytische Wissenschaften (ISAS) i innych komplementarnych instytucji. Lokalna infrastruktura stanowi efektywną platformę dla transferu technologii i wykorzystuje potencjał w zakresie bliskiej współpracy ze społecznością akademicką i biznesową. Centralna lokalizacja Dortmundu w sercu regionalnej gałęzi przemysłu związanej z opieką zdrowotną tworzy wspaniałe możliwości dla owocnego networkingu. Wraz z najnowszym zapleczem badawczym miejsce to oferuje szeroki zakres nieruchomości przemysłowych, zapewniając obszerne pole dla przyszłego rozwoju ambitnych firm, które osiągną wystarczającą dojrzałość do opuszczenia inkubatora. Jako jeden z pięciu inkubatorów zaawansowanych technologii w TechnologieZentrum- Dortmund, BMZ stanowi integralny element lokalnej sieci infrastruktury i część całościowej strategii dla miasta Dortmund na jego drodze od byłego miasta górniczo-stalowego do miejsca zorientowanego na przyszłość skupiającego się na sektorach przemysłu zaawansowanych technologii. Obejmując zalety interdyscyplinarnej współpracy, sieć zapewnia szeroki zakres usług dostosowanych do wymogów młodych firm. W ramach synergicznej sieci wraz z BMZ działają następujące inkubatory, które reprezentują porównywalne centra dla komplementarnych dziedzin technologicznych: MST.factory Dortmund e-port-dortmund B1st Software-Factory Dortmund Zentrum für Produktionstechnologie Dortmund Mikro/Nanotechnologia E-Logistyka IT Technologie Produkcyjne Taka dywersyfikacja różnych technologii pozwala na rozwiązania infrastrukturalne i biznesowe, które są dostosowane do szczególnych potrzeb firm zaawansowanych technologii i przyczynia się do prosperowania Dortmundu jako lokalizacji przemysłu innowacyjnego i opartego na wiedzy. BMZ jest finansowane z budżetu federalnego Nadrenii Północnej-Westfalii i przez Komisję Europejską w ramach funduszu rozwoju regionalnego (EFRR). NR 3 /

18 SWEDEN Dr Helena Tillborg Cleantech Inn Sweden Lund, Szwecja How sustainability demands drive cleantech incubation Three years ago, I was given the mission by Region Skåne and Teknopol in the south of Sweden to build a virtual cleantech incubator. This gave rise to three questions: What is cleantech, really? What is so special about cleantech incubation? What is a virtual incubator and what values does such a construction add? In this article I would like to introduce you to the result of my mission Cleantech Inn Sweden and how we think about the questions above and what we believe is at least part of the answer. Cleantech Inn Sweden is a Swedish cuttingedge project with the mission of accelerating sustainable growth. It means that Cleantech Inn Sweden shall contribute to speeding up the development of cleantech companies with growth potential. The companies should be based on an innovation, but can be brand new or established SMEs. Cleantech Inn Sweden supports the companies by incubation, i.e. business advice but not direct financing. A double screening procedure is used to pick the companies that we support and call our members. A sustainability check is carried out to screen if the company is cleantech according to our definition (see below). A business risk assessment is used to screen the maturity of the company and value proposition. There must be some sort of proof-of-concept for both the business and the technique, and there must be a dedicated team to make it happen. Both screening procedures are equally important to pass. When a company is established on its target market, it leaves Cleantech Inn Sweden as a member and can instead be alumni. Thus it s the development rather than the timing that determines when to leave. A member that doesn t develop as expected is excluded. What is cleantech, really? Mankind is facing the greatest challenge to transform today s society into a sustainable one. It s about survival for Man and life on Earth. We need new solutions as alternatives to the present environmentally hazardous systems for energy and transport. We need more efficient ways to manage raw materials and water and keep them from turning into waste problems. We need long-term sustainable methods to produce food and ensure that Nature s services such as air and water purification, climate stabilization and diversity can continue. Of course, these challenges mean great opportunities for any actor who can offer a solution! Not only will they save the world, they also have the possibility of making money if they manage to find the right value proposition. It s this kind of solution, that facilitates and drives sustainable development, that we can call cleantech. That is, in our opinion, the definition that makes the word relevant. Cleantech Inn Sweden uses a scientific model for describing the framework of sustainability. We look for solutions that can be part of the sustainable society and we screen the innovations for the risk of NOT 18 No 3 /

19 SZWECJA Dr Helena Tillborg Cleantech Inn Sweden Lund, Szwecja W jaki sposób potrzeba zrównoważonego rozwoju napędza inkubację firm cleantech Trzy lata temu Region Skåne i Teknopol z południowej Szwecji powierzyły mi misję stworzenia wirtualnego inkubatora cleantech, czyli inkubatora firm działających w sektorze czystych technologii. Zadałam sobie wtedy trzy pytania: Co właściwie oznacza cleantech? Czym wyróżnia się inkubacja firm cleantech? Czym jest wirtualny inkubator i jakie niesie korzyści? W niniejszym artykule chciałabym przedstawić wynik mojej misji, czyli projekt Cleantech Inn Sweden, a także rozważania na temat powyższych pytań. Cleantech Inn Sweden to pierwszy w swoim rodzaju projekt mający na celu wzmocnienie zrównoważonego rozwoju. Oznacza to, że Cleantech Inn Sweden dąży do przyspieszania rozwoju innowacyjnych przedsiębiorstw działających w obszarze czystych technologii oraz mających potencjał wzrostu. Mogą to być zarówno nowe, jak i już istniejące podmioty sektora MŚP. Cleantech Inn Sweden wspiera te firmy poprzez inkubację, a więc przede wszystkim za pomocą doradztwa biznesowego, a nie bezpośredniego finansowania. Firmy, które otrzymują nasze wsparcie i stają się naszymi członkami, są wybierane podczas selekcji prowadzonej na dwóch poziomach. Kontrola zrównoważonego rozwoju jest przeprowadzana w celu sprawdzenia, czy dana firma działa w oparciu o ideę cleantech zgodną z naszą definicją (patrz poniżej). Z kolei ocena ryzyka biznesowego służy oszacowaniu stopnia rozwoju firmy i wartości przedsięwzięcia. Konieczna jest weryfikacja koncepcji pod względem biznesowym oraz technicznym, a także zaangażowany zespół, który wprowadzi tę koncepcję w życie. Pozytywny wynik w obu tych testach jest bardzo ważny dla uzyskania członkostwa naszej organizacji. W momencie, gdy dana firma osiągnie stabilną pozycję na rynku docelowym, przestaje być członkiem Cleantech Inn Sweden i staje się jego absolwentem. Dlatego też, o odejściu nie decyduje konkretny okres czasu, ale stopień rozwoju firmy. Przedsiębiorstwo, które nie rozwija się tak, jak zamierzano, zostaje wykluczone z projektu. Co właściwie oznacza cleantech? Przed ludzkością stoi obecnie jedno z największych wyzwań przekształcenie dzisiejszego społeczeństwa w społeczeństwo zgodne z ideą zrównoważonego rozwoju. Na szali leży utrzymanie życia na Ziemi i przetrwanie człowieka. Konieczna jest zatem alternatywa dla istniejących, zagrażających środowisku rozwiązań energetycznych i transportowych. Potrzebujemy skuteczniejszego sposobu zarządzania surowcami i gospodarką wodną. Sposobu, który nie pozwoli na przekształcanie ich w odpady. Długoterminowe, zrównoważone metody produkcji żywności, a także efektywny sposób na zapewnienie ciągłości działań natury, takich jak oczyszczanie powietrza i wody, stabilizacja klimatu oraz różnorodność biologiczna, są niezbędne. Oczywiście te wyzwania oznaczają zarazem ogromne możliwości dla tego, kto znajdzie rozwiązanie! NR 3 /

20 SWEDEN fitting within the framework. At our website, you can find a short animation describing the principles of sustainability. According to Cleantech Inn Sweden, cleantech are preventive solutions that are sustainable in the long term and can make a contribution to challenges described above. It is important to define the word cleantech. If investments are made into solutions that do not solve the problems long term and are not screened for sustainability, society might face new environmental problems further down the road and thus waste time and money; this we can t afford! Furthermore, if anything dealing with things like energy, waste, pollution or water is called cleantech, the word will just be some collective name for those sectors, without any other meaning. Finally, if the lack of a relevant definition is due to a lack of understanding of the framework of sustainability and it s applications, it might cause a further delay in transforming policies and economic models necessary for sustainable development. The special aspects of cleantech incubation Cleantech companies are heterogeneous and can range from wave energy power plants to IT solutions. They can offer semiconductor chips for transforming waste heat into electricity or biological plant protection for your garden. What do they have in common? At first sight nothing! Cleantech is not a branch and it s not possible to find a business model or business logic that is valid for all cleantech companies. My conclusion after three years in the field of cleantech incubation is that what is common is the fact that they are all solutions that drive sustainable development and that the surrounding actors have to develop as the cleantech companies progress. The markets, the policies and the economic rules of the game are going to change as sustainability develops. In order to drive cleantech incubation you also have to work with the surroundings. You need to make potential customers brave enough to buy, investors risky enough to invest and policymakers understand that it s OK to have tough legal conditions it s actually helping the new industry to grow! Cleantech Inn Sweden offers cleantech specific business advice, networks and visibility for its members. We support our members in finding proper financing, the necessary competences and valuable customer collaborations. Our screening process brings a quality stamp to the companies that have passed and become members. Our support is driven by the demand of each individual member and we can show that we make a difference. This is the core of Cleantech Inn Sweden. This close relationship and understanding of their needs and obstacles is input to our work towards established industries, investors, policymakers and the media. They are all important stakeholders who drive the market demands for cleantech solutions, which will accelerate the development of our members. Cleantech is an area made for demand-driven innovation. The overall needs for sustainability are known from the scientific principle, and the more specific demands are formulated by the market. You often hear from industry that they want solid and long-term rules, strangely enough often in the cleantech area. But hey, what can be more solid than basic physics and laws of Nature? We know what to do, just do it! Valuable aspects of a virtual incubator Eight people work at Cleantech Inn Sweden today, located all over Sweden (Lund, Gothenburg, Stockholm and Umeå). With scarce resources available, our work has to be smart and efficient, and we have to collaborate with other actors in order to remove the obstacles for our members progress. It has been important from the start to acknowledge that a) there is no physical place where we would be able to get a critical mass of companies in a sector like cleantech, but we had to find another (virtual) way to put them together and b) the companies will be different and have different needs along with the fact that there are many other actors around to support entrepreneurs on a national level. Cleantech Inn Sweden doesn t work with a pre-set programme for all member companies but the work has to be demand driven. Our offer is more that of a smorgasbord. Members in Cleantech Inn Sweden are located all over the country. Cleantech Inn Sweden is part of the publicly funded innovation system, and is a complement to available support systems such as incubators, seed financers and regional projects. A minority of the member companies are situated at a local incubator. In these cases, the business advisors of Cleantech Inn Sweden collaborate with the coach of the incubator in order to give the best support for the incubator/member company. The personnel of Cleantech Inn Sweden add cleantech competence, networks and experiences and a national arena! The collaboration thus adds value both for Cleantech Inn Sweden and for the incubators etc since we together can offer something better and more attractive to our clients. The virtual part of Cleantech Inn Sweden is the website, which is a portal for matchmaking and a showroom for the members. They are easy to find for investors and customers and for each other. The members appreciate the access to other cleantech companies to share experiences and to find business partners. Through a login function we serve our members with relevant information. However, Cleantech Inn Sweden is not a virtual incubator in terms of online documents, training and other kinds of web-based incubation support. Due to the lack of a strict incubation programme and the heterogeneous group of members we have not yet seen the need nor the form for that kind of web tool. Whether you call it a virtual incubator or not, our set-up has shown itself to be an efficient use of tax money. We can offer easy access to a highly qualitative and quantitative group of cleantech companies. The interest so far from politicians and financers is very great and the response is positive. We help them to meet their goal sustainable growth by showing them how it can be done. 20 No 3 /

Health Resorts Pearls of Eastern Europe Innovative Cluster Health and Tourism

Health Resorts Pearls of Eastern Europe Innovative Cluster Health and Tourism Health Resorts Pearls of Eastern Europe Innovative Cluster Health and Tourism Projekt finansowany Fundusze Europejskie z budżetu państwa dla rozwoju oraz ze Polski środków Wschodniej Unii Europejskiej

Bardziej szczegółowo

Evaluation of the main goal and specific objectives of the Human Capital Operational Programme

Evaluation of the main goal and specific objectives of the Human Capital Operational Programme Pracownia Naukowo-Edukacyjna Evaluation of the main goal and specific objectives of the Human Capital Operational Programme and the contribution by ESF funds towards the results achieved within specific

Bardziej szczegółowo

Tychy, plan miasta: Skala 1: (Polish Edition)

Tychy, plan miasta: Skala 1: (Polish Edition) Tychy, plan miasta: Skala 1:20 000 (Polish Edition) Poland) Przedsiebiorstwo Geodezyjno-Kartograficzne (Katowice Click here if your download doesn"t start automatically Tychy, plan miasta: Skala 1:20 000

Bardziej szczegółowo

Effective Governance of Education at the Local Level

Effective Governance of Education at the Local Level Effective Governance of Education at the Local Level Opening presentation at joint Polish Ministry OECD conference April 16, 2012, Warsaw Mirosław Sielatycki Ministry of National Education Doskonalenie

Bardziej szczegółowo

ERASMUS + : Trail of extinct and active volcanoes, earthquakes through Europe. SURVEY TO STUDENTS.

ERASMUS + : Trail of extinct and active volcanoes, earthquakes through Europe. SURVEY TO STUDENTS. ERASMUS + : Trail of extinct and active volcanoes, earthquakes through Europe. SURVEY TO STUDENTS. Strona 1 1. Please give one answer. I am: Students involved in project 69% 18 Student not involved in

Bardziej szczegółowo

What our clients think about us? A summary od survey results

What our clients think about us? A summary od survey results What our clients think about us? A summary od survey results customer satisfaction survey We conducted our audit in June 2015 This is the first survey about customer satisfaction Why? To get customer feedback

Bardziej szczegółowo

The shape of and the challenges for the Polish EO sector initial findings of the SEED EO project

The shape of and the challenges for the Polish EO sector initial findings of the SEED EO project The shape of and the challenges for the Polish EO sector initial findings of the SEED EO project Drugie Forum Obserwacji Ziemi Ministerstwo Rozwoju Warszawa, 4 lipca 2016 2 Zadania projektu Stworzenie

Bardziej szczegółowo

Sargent Opens Sonairte Farmers' Market

Sargent Opens Sonairte Farmers' Market Sargent Opens Sonairte Farmers' Market 31 March, 2008 1V8VIZSV7EVKIRX8(1MRMWXIVSJ7XEXIEXXLI(ITEVXQIRXSJ%KVMGYPXYVI *MWLIVMIWERH*SSHTIVJSVQIHXLISJJMGMEPSTIRMRKSJXLI7SREMVXI*EVQIVW 1EVOIXMR0E]XS[R'S1IEXL

Bardziej szczegółowo

EPS. Erasmus Policy Statement

EPS. Erasmus Policy Statement Wyższa Szkoła Biznesu i Przedsiębiorczości Ostrowiec Świętokrzyski College of Business and Entrepreneurship EPS Erasmus Policy Statement Deklaracja Polityki Erasmusa 2014-2020 EN The institution is located

Bardziej szczegółowo

Financial support for start-uppres. Where to get money? - Equity. - Credit. - Local Labor Office - Six times the national average wage (22000 zł)

Financial support for start-uppres. Where to get money? - Equity. - Credit. - Local Labor Office - Six times the national average wage (22000 zł) Financial support for start-uppres Where to get money? - Equity - Credit - Local Labor Office - Six times the national average wage (22000 zł) - only for unymployed people - the company must operate minimum

Bardziej szczegółowo

PROGRAM STAŻU. Nazwa podmiotu oferującego staż / Company name IBM Global Services Delivery Centre Sp z o.o.

PROGRAM STAŻU. Nazwa podmiotu oferującego staż / Company name IBM Global Services Delivery Centre Sp z o.o. PROGRAM STAŻU Nazwa podmiotu oferującego staż / Company name IBM Global Services Delivery Centre Sp z o.o. Miejsce odbywania stażu / Legal address Muchoborska 8, 54-424 Wroclaw Stanowisko, obszar działania/

Bardziej szczegółowo

Wojewodztwo Koszalinskie: Obiekty i walory krajoznawcze (Inwentaryzacja krajoznawcza Polski) (Polish Edition)

Wojewodztwo Koszalinskie: Obiekty i walory krajoznawcze (Inwentaryzacja krajoznawcza Polski) (Polish Edition) Wojewodztwo Koszalinskie: Obiekty i walory krajoznawcze (Inwentaryzacja krajoznawcza Polski) (Polish Edition) Robert Respondowski Click here if your download doesn"t start automatically Wojewodztwo Koszalinskie:

Bardziej szczegółowo

Krytyczne czynniki sukcesu w zarządzaniu projektami

Krytyczne czynniki sukcesu w zarządzaniu projektami Seweryn SPAŁEK Krytyczne czynniki sukcesu w zarządzaniu projektami MONOGRAFIA Wydawnictwo Politechniki Śląskiej Gliwice 2004 SPIS TREŚCI WPROWADZENIE 5 1. ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI W ORGANIZACJI 13 1.1. Zarządzanie

Bardziej szczegółowo

Karpacz, plan miasta 1:10 000: Panorama Karkonoszy, mapa szlakow turystycznych (Polish Edition)

Karpacz, plan miasta 1:10 000: Panorama Karkonoszy, mapa szlakow turystycznych (Polish Edition) Karpacz, plan miasta 1:10 000: Panorama Karkonoszy, mapa szlakow turystycznych (Polish Edition) J Krupski Click here if your download doesn"t start automatically Karpacz, plan miasta 1:10 000: Panorama

Bardziej szczegółowo

ZGŁOSZENIE WSPÓLNEGO POLSKO -. PROJEKTU NA LATA: APPLICATION FOR A JOINT POLISH -... PROJECT FOR THE YEARS:.

ZGŁOSZENIE WSPÓLNEGO POLSKO -. PROJEKTU NA LATA: APPLICATION FOR A JOINT POLISH -... PROJECT FOR THE YEARS:. ZGŁOSZENIE WSPÓLNEGO POLSKO -. PROJEKTU NA LATA: APPLICATION FOR A JOINT POLISH -... PROJECT FOR THE YEARS:. W RAMACH POROZUMIENIA O WSPÓŁPRACY NAUKOWEJ MIĘDZY POLSKĄ AKADEMIĄ NAUK I... UNDER THE AGREEMENT

Bardziej szczegółowo

CC Poland Plus KIC InnoEnergy

CC Poland Plus KIC InnoEnergy KIC InnoEnergy Marek Marzec Business Creation Officer Ltd. operates polish Knowledge and Innovation Community - KIC InnoEnergy consortium of 27 leading industry companies, research centers and universities

Bardziej szczegółowo

WYDZIAŁ NAUK EKONOMICZNYCH. Studia II stopnia niestacjonarne Kierunek Międzynarodowe Stosunki Gospodarcze Specjalność INERNATIONAL LOGISTICS

WYDZIAŁ NAUK EKONOMICZNYCH. Studia II stopnia niestacjonarne Kierunek Międzynarodowe Stosunki Gospodarcze Specjalność INERNATIONAL LOGISTICS Studia II stopnia niestacjonarne Kierunek Międzynarodowe Stosunki Gospodarcze Specjalność INERNATIONAL LOGISTICS Description Master Studies in International Logistics is the four-semesters studies, dedicate

Bardziej szczegółowo

No matter how much you have, it matters how much you need

No matter how much you have, it matters how much you need CSR STRATEGY KANCELARIA FINANSOWA TRITUM GROUP SP. Z O.O. No matter how much you have, it matters how much you need Kancelaria Finansowa Tritum Group Sp. z o.o. was established in 2007 we build trust among

Bardziej szczegółowo

About the Program. Beneficiaries of the Program. Top 500 Innovators Society building modern science-industry collaboration

About the Program. Beneficiaries of the Program. Top 500 Innovators Society building modern science-industry collaboration Top 500 Innovators Society building modern science-industry collaboration Dariusz Janusek Science for Industry: Necessity is the mother of invention Second Networking Event in the field of modern techniques

Bardziej szczegółowo

Zakopane, plan miasta: Skala ok. 1: = City map (Polish Edition)

Zakopane, plan miasta: Skala ok. 1: = City map (Polish Edition) Zakopane, plan miasta: Skala ok. 1:15 000 = City map (Polish Edition) Click here if your download doesn"t start automatically Zakopane, plan miasta: Skala ok. 1:15 000 = City map (Polish Edition) Zakopane,

Bardziej szczegółowo

www.irs.gov/form990. If "Yes," complete Schedule A Schedule B, Schedule of Contributors If "Yes," complete Schedule C, Part I If "Yes," complete Schedule C, Part II If "Yes," complete Schedule C, Part

Bardziej szczegółowo

SSW1.1, HFW Fry #20, Zeno #25 Benchmark: Qtr.1. Fry #65, Zeno #67. like

SSW1.1, HFW Fry #20, Zeno #25 Benchmark: Qtr.1. Fry #65, Zeno #67. like SSW1.1, HFW Fry #20, Zeno #25 Benchmark: Qtr.1 I SSW1.1, HFW Fry #65, Zeno #67 Benchmark: Qtr.1 like SSW1.2, HFW Fry #47, Zeno #59 Benchmark: Qtr.1 do SSW1.2, HFW Fry #5, Zeno #4 Benchmark: Qtr.1 to SSW1.2,

Bardziej szczegółowo

MaPlan Sp. z O.O. Click here if your download doesn"t start automatically

MaPlan Sp. z O.O. Click here if your download doesnt start automatically Mierzeja Wislana, mapa turystyczna 1:50 000: Mikoszewo, Jantar, Stegna, Sztutowo, Katy Rybackie, Przebrno, Krynica Morska, Piaski, Frombork =... = Carte touristique (Polish Edition) MaPlan Sp. z O.O Click

Bardziej szczegółowo

www.irs.gov/form990. If "Yes," complete Schedule A Schedule B, Schedule of Contributors If "Yes," complete Schedule C, Part I If "Yes," complete Schedule C, Part II If "Yes," complete Schedule C, Part

Bardziej szczegółowo

Wojewodztwo Koszalinskie: Obiekty i walory krajoznawcze (Inwentaryzacja krajoznawcza Polski) (Polish Edition)

Wojewodztwo Koszalinskie: Obiekty i walory krajoznawcze (Inwentaryzacja krajoznawcza Polski) (Polish Edition) Wojewodztwo Koszalinskie: Obiekty i walory krajoznawcze (Inwentaryzacja krajoznawcza Polski) (Polish Edition) Robert Respondowski Click here if your download doesn"t start automatically Wojewodztwo Koszalinskie:

Bardziej szczegółowo

Katowice, plan miasta: Skala 1: = City map = Stadtplan (Polish Edition)

Katowice, plan miasta: Skala 1: = City map = Stadtplan (Polish Edition) Katowice, plan miasta: Skala 1:20 000 = City map = Stadtplan (Polish Edition) Polskie Przedsiebiorstwo Wydawnictw Kartograficznych im. Eugeniusza Romera Click here if your download doesn"t start automatically

Bardziej szczegółowo

Stargard Szczecinski i okolice (Polish Edition)

Stargard Szczecinski i okolice (Polish Edition) Stargard Szczecinski i okolice (Polish Edition) Janusz Leszek Jurkiewicz Click here if your download doesn"t start automatically Stargard Szczecinski i okolice (Polish Edition) Janusz Leszek Jurkiewicz

Bardziej szczegółowo

Planowanie zrównoważonego transportu miejskiego w Polsce. Sustainable Urban Mobility Planning Poland. Wprowadzenie. Introduction

Planowanie zrównoważonego transportu miejskiego w Polsce. Sustainable Urban Mobility Planning Poland. Wprowadzenie. Introduction Planowanie zrównoważonego transportu miejskiego w Polsce Sustainable Urban Mobility Planning Poland Wprowadzenie Introduction Wyzwania polityki UE w zakresie transportu miejskiego Zatłoczenie centrów miast

Bardziej szczegółowo

KATOWICE SPECIAL ECONOMIC ZONE GLIWICE SUBZONE and its influence on local economy KATOWICE SPECIAL ECONOMIC ZONE - GLIWICE SUBZONE

KATOWICE SPECIAL ECONOMIC ZONE GLIWICE SUBZONE and its influence on local economy KATOWICE SPECIAL ECONOMIC ZONE - GLIWICE SUBZONE KATOWICE SPECIAL ECONOMIC ZONE GLIWICE SUBZONE and its influence on local economy Definition: WHAT DOES THE SPECIAL ECONOMIC ZONE MEAN? THE SPECIAL ECONOMIC ZONE IS THE SEPERATED AREA WITH ATTRACTIVE TAX

Bardziej szczegółowo

ARNOLD. EDUKACJA KULTURYSTY (POLSKA WERSJA JEZYKOWA) BY DOUGLAS KENT HALL

ARNOLD. EDUKACJA KULTURYSTY (POLSKA WERSJA JEZYKOWA) BY DOUGLAS KENT HALL Read Online and Download Ebook ARNOLD. EDUKACJA KULTURYSTY (POLSKA WERSJA JEZYKOWA) BY DOUGLAS KENT HALL DOWNLOAD EBOOK : ARNOLD. EDUKACJA KULTURYSTY (POLSKA WERSJA Click link bellow and free register

Bardziej szczegółowo

SIŁA EKSPORTU POLSKIEJ BRANŻY KOSMETYCZNEJ

SIŁA EKSPORTU POLSKIEJ BRANŻY KOSMETYCZNEJ SIŁA EKSPORTU POLSKIEJ BRANŻY KOSMETYCZNEJ THE POWER OF EXPORT IN POLISH COSMETICS INDUSTRY KATARZYNA OLĘDZKA Brand Manager Verona Products Professional AGENDA 1. Branża kosmetyczna w Polsce i na świecie

Bardziej szczegółowo

POLISH MARITIME CLUSTER POLSKI KLASTER MORSKI

POLISH MARITIME CLUSTER POLSKI KLASTER MORSKI POLISH MARITIME CLUSTER POLSKI KLASTER MORSKI 500 wejść dziennie Department of Economics and Management Faculty of Entrepreneurship and Quality Science Pomeranian Special Economic Zone (PSEZ) covers

Bardziej szczegółowo

Agencja Rozwoju Przemysłu SA. Industrial Development Agency OFERTA CEBBIS DLA PRZEDSIĘBIORCÓW I INSTYTUCJI WSPARCIA BIZNESU

Agencja Rozwoju Przemysłu SA. Industrial Development Agency OFERTA CEBBIS DLA PRZEDSIĘBIORCÓW I INSTYTUCJI WSPARCIA BIZNESU Agencja Rozwoju Przemysłu SA Industrial Development Agency OFERTA CEBBIS DLA PRZEDSIĘBIORCÓW I INSTYTUCJI WSPARCIA BIZNESU CEBBIS OFFER FOR ENTERPRENEURS AND BUSINESS SUPPORT INSTITUTIONS Zygmunt Wons

Bardziej szczegółowo

April17 19, 2013. Forum is part financed by Podlaskie Region

April17 19, 2013. Forum is part financed by Podlaskie Region Suwałki, POLAND April17 19, 2013 The development of science and technology parks in strengthening cooperation between science and business Berenika Marciniec Polish Agency for Enterprise Development(Poland)

Bardziej szczegółowo

aforementioned device she also has to estimate the time when the patients need the infusion to be replaced and/or disconnected. Meanwhile, however, she must cope with many other tasks. If the department

Bardziej szczegółowo

Dominika Janik-Hornik (Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach) Kornelia Kamińska (ESN Akademia Górniczo-Hutnicza) Dorota Rytwińska (FRSE)

Dominika Janik-Hornik (Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach) Kornelia Kamińska (ESN Akademia Górniczo-Hutnicza) Dorota Rytwińska (FRSE) Czy mobilność pracowników uczelni jest gwarancją poprawnej realizacji mobilności studentów? Jak polskie uczelnie wykorzystują mobilność pracowników w programie Erasmus+ do poprawiania stopnia umiędzynarodowienia

Bardziej szczegółowo

Wojewodztwo Koszalinskie: Obiekty i walory krajoznawcze (Inwentaryzacja krajoznawcza Polski) (Polish Edition)

Wojewodztwo Koszalinskie: Obiekty i walory krajoznawcze (Inwentaryzacja krajoznawcza Polski) (Polish Edition) Wojewodztwo Koszalinskie: Obiekty i walory krajoznawcze (Inwentaryzacja krajoznawcza Polski) (Polish Edition) Robert Respondowski Click here if your download doesn"t start automatically Wojewodztwo Koszalinskie:

Bardziej szczegółowo

25 27 May th Logistics, Warehousing and Transport Expo. summary.

25 27 May th Logistics, Warehousing and Transport Expo. summary. summary On logistics in a complex manner, at the Expo Silesia fair only Over two thousand visitors came to Expo Silesia on 25-27 May 2010 during the Logistics, and the Rail Transport Fair held at the same

Bardziej szczegółowo

ABOUT NEW EASTERN EUROPE BESTmQUARTERLYmJOURNAL

ABOUT NEW EASTERN EUROPE BESTmQUARTERLYmJOURNAL ABOUT NEW EASTERN EUROPE BESTmQUARTERLYmJOURNAL Formanminsidemlookmatmpoliticsxmculturexmsocietymandm economyminmthemregionmofmcentralmandmeasternm EuropexmtheremismnomothermsourcemlikemNew Eastern EuropeImSincemitsmlaunchminmPw--xmthemmagazinemhasm

Bardziej szczegółowo

Miedzy legenda a historia: Szlakiem piastowskim z Poznania do Gniezna (Biblioteka Kroniki Wielkopolski) (Polish Edition)

Miedzy legenda a historia: Szlakiem piastowskim z Poznania do Gniezna (Biblioteka Kroniki Wielkopolski) (Polish Edition) Miedzy legenda a historia: Szlakiem piastowskim z Poznania do Gniezna (Biblioteka Kroniki Wielkopolski) (Polish Edition) Piotr Maluskiewicz Click here if your download doesn"t start automatically Miedzy

Bardziej szczegółowo

Innovating for low-carbon prosperity and climate resilience

Innovating for low-carbon prosperity and climate resilience Innovating for low-carbon prosperity and climate resilience Climate KIC RIC Lower Silesia - WCB EIT+ Warszawa 25.01.2012 KPK 1 Wrocławskie Centrum Badań EIT+ spółka z o.o. powołano do życia w 2007 r. (Spółka

Bardziej szczegółowo

ZGŁOSZENIE WSPÓLNEGO POLSKO -. PROJEKTU NA LATA: APPLICATION FOR A JOINT POLISH -... PROJECT FOR THE YEARS:.

ZGŁOSZENIE WSPÓLNEGO POLSKO -. PROJEKTU NA LATA: APPLICATION FOR A JOINT POLISH -... PROJECT FOR THE YEARS:. ZGŁOSZENIE WSPÓLNEGO POLSKO -. PROJEKTU NA LATA: APPLICATION FOR A JOINT POLISH -... PROJECT FOR THE YEARS:. W RAMACH POROZUMIENIA O WSPÓŁPRACY NAUKOWEJ MIĘDZY POLSKĄ AKADEMIĄ NAUK I... UNDER THE AGREEMENT

Bardziej szczegółowo

Goodman Poznań Airport Logistics Centre 16,734 sqm warehouse space available as from Q3 2016. Best placed for business+

Goodman Poznań Airport Logistics Centre 16,734 sqm warehouse space available as from Q3 2016. Best placed for business+ Goodman Poznań Airport 16,734 sqm warehouse space available as from Q3 2016. Best placed for business Goodman Poznań Airport ul. Batorowska 35, 62-081 Wysogotowo, Poznań Najlepsze miejsce dla biznesu Goodman

Bardziej szczegółowo

Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu IONS-14 / OPTO Meeting For Young Researchers 2013 Khet Tournament On 3-6 July 2013 at the Faculty of Physics, Astronomy and Informatics of Nicolaus Copernicus University in Torun (Poland) there were two

Bardziej szczegółowo

European Crime Prevention Award (ECPA) Annex I - new version 2014

European Crime Prevention Award (ECPA) Annex I - new version 2014 European Crime Prevention Award (ECPA) Annex I - new version 2014 Załącznik nr 1 General information (Informacje ogólne) 1. Please specify your country. (Kraj pochodzenia:) 2. Is this your country s ECPA

Bardziej szczegółowo

Klastry wyzwania i możliwości

Klastry wyzwania i możliwości Klastry wyzwania i możliwości Stanisław Szultka Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową 29 września 2015 Klastry wyzwania nowej perspektywy 1. Klastry -> inteligentne specjalizacje 2. Organizacje klastrowe

Bardziej szczegółowo

PORTS AS LOGISTICS CENTERS FOR CONSTRUCTION AND OPERATION OF THE OFFSHORE WIND FARMS - CASE OF SASSNITZ

PORTS AS LOGISTICS CENTERS FOR CONSTRUCTION AND OPERATION OF THE OFFSHORE WIND FARMS - CASE OF SASSNITZ Part-financed by EU South Baltic Programme w w w. p t m e w. p l PROSPECTS OF THE OFFSHORE WIND ENERGY DEVELOPMENT IN POLAND - OFFSHORE WIND INDUSTRY IN THE COASTAL CITIES AND PORT AREAS PORTS AS LOGISTICS

Bardziej szczegółowo

WYDZIAŁ NAUK EKONOMICZNYCH

WYDZIAŁ NAUK EKONOMICZNYCH Studia I stopnia stacjonarne i niestacjonarne Kierunek Międzynarodowe Stosunki Gospodarcze Specjalność PROGRAM OF BACHELOR STUDIES IN Description The objective of the studies is to train an expert in international

Bardziej szczegółowo

www.irs.gov/form990. If "Yes," complete Schedule A Schedule B, Schedule of Contributors If "Yes," complete Schedule C, Part I If "Yes," complete Schedule C, Part II If "Yes," complete Schedule C, Part

Bardziej szczegółowo

Implementation of the JEREMIE initiative in Poland. Prague, 8 November 2011

Implementation of the JEREMIE initiative in Poland. Prague, 8 November 2011 Implementation of the JEREMIE initiative in Poland Prague, 8 November 2011 Poland - main beneficiary of EU structural funds - 20% of allocation within cohesion policy (EUR 67 bln) Over EUR 10 bln of NSRF

Bardziej szczegółowo

Please fill in the questionnaire below. Each person who was involved in (parts of) the project can respond.

Please fill in the questionnaire below. Each person who was involved in (parts of) the project can respond. Project CARETRAINING PROJECT EVALUATION QUESTIONNAIRE Projekt CARETRAINING KWESTIONARIUSZ EWALUACJI PROJEKTU Please fill in the questionnaire below. Each person who was involved in (parts of) the project

Bardziej szczegółowo

Ankiety Nowe funkcje! Pomoc magda.szewczyk@slo-wroc.pl. magda.szewczyk@slo-wroc.pl. Twoje konto Wyloguj. BIODIVERSITY OF RIVERS: Survey to students

Ankiety Nowe funkcje! Pomoc magda.szewczyk@slo-wroc.pl. magda.szewczyk@slo-wroc.pl. Twoje konto Wyloguj. BIODIVERSITY OF RIVERS: Survey to students Ankiety Nowe funkcje! Pomoc magda.szewczyk@slo-wroc.pl Back Twoje konto Wyloguj magda.szewczyk@slo-wroc.pl BIODIVERSITY OF RIVERS: Survey to students Tworzenie ankiety Udostępnianie Analiza (55) Wyniki

Bardziej szczegółowo

Network Services for Spatial Data in European Geo-Portals and their Compliance with ISO and OGC Standards

Network Services for Spatial Data in European Geo-Portals and their Compliance with ISO and OGC Standards INSPIRE Conference 2010 INSPIRE as a Framework for Cooperation Network Services for Spatial Data in European Geo-Portals and their Compliance with ISO and OGC Standards Elżbieta Bielecka Agnieszka Zwirowicz

Bardziej szczegółowo

you see decision. oznacza to, Whenever kiedy widzisz biznes, someone once made Za każdym razem, który odnosi sukces,

you see decision. oznacza to, Whenever kiedy widzisz biznes, someone once made Za każdym razem, który odnosi sukces, PREMIUM Za każdym razem, kiedy widzisz biznes, który odnosi sukces, oznacza to, że ktoś kiedyś podjął odważną decyzję. Whenever you see a successful business, someone once made a courageous decision. Szanowni

Bardziej szczegółowo

Angielski Biznes Ciekawie

Angielski Biznes Ciekawie Angielski Biznes Ciekawie Conditional sentences (type 2) 1. Discuss these two types of mindsets. 2. Decide how each type would act. 3. How would you act? Czy nauka gramatyki języka angielskiego jest trudna?

Bardziej szczegółowo

Profil Czasopisma / The Scope of a Journal

Profil Czasopisma / The Scope of a Journal 1 / 5 Profil Czasopisma / The Scope of a Journal Kwartalnik naukowo techniczny Inżynieria Przetwórstwa Spożywczego Polish Journal of Food Engineering, stanowi forum publikacyjne środowiska naukowego i

Bardziej szczegółowo

Wybrzeze Baltyku, mapa turystyczna 1: (Polish Edition)

Wybrzeze Baltyku, mapa turystyczna 1: (Polish Edition) Wybrzeze Baltyku, mapa turystyczna 1:50 000 (Polish Edition) Click here if your download doesn"t start automatically Wybrzeze Baltyku, mapa turystyczna 1:50 000 (Polish Edition) Wybrzeze Baltyku, mapa

Bardziej szczegółowo

!850016! www.irs.gov/form8879eo. e-file www.irs.gov/form990. If "Yes," complete Schedule A Schedule B, Schedule of Contributors If "Yes," complete Schedule C, Part I If "Yes," complete Schedule C,

Bardziej szczegółowo

O FIRMIE. Wspierajmy Polskie produkty!

O FIRMIE. Wspierajmy Polskie produkty! O FIRMIE W 2015 roku Firma Icar obchodzi 25-lecie swojej działalności. Obecnie jesteśmy niekwestionowanym liderem w produkcji ram drewnianych w Polsce. Posiadamy także bardzo silną pozycję w produkcji

Bardziej szczegółowo

Fraunhofer Partner dla nauki i biznesu w rozwoju potencjału B+R i jego komercjalizacji przez Niemcy/Europę

Fraunhofer Partner dla nauki i biznesu w rozwoju potencjału B+R i jego komercjalizacji przez Niemcy/Europę Fraunhofer Partner dla nauki i biznesu w rozwoju potencjału B+R i jego komercjalizacji przez Niemcy/Europę Wojciech Rośkiewicz Fraunhofer Leipzig & University of Leipzig Prof. UE Dr. Karol Kozak Fraunhofer

Bardziej szczegółowo

Ankiety Nowe funkcje! Pomoc magda.szewczyk@slo-wroc.pl. magda.szewczyk@slo-wroc.pl. Twoje konto Wyloguj. BIODIVERSITY OF RIVERS: Survey to teachers

Ankiety Nowe funkcje! Pomoc magda.szewczyk@slo-wroc.pl. magda.szewczyk@slo-wroc.pl. Twoje konto Wyloguj. BIODIVERSITY OF RIVERS: Survey to teachers 1 z 7 2015-05-14 18:32 Ankiety Nowe funkcje! Pomoc magda.szewczyk@slo-wroc.pl Back Twoje konto Wyloguj magda.szewczyk@slo-wroc.pl BIODIVERSITY OF RIVERS: Survey to teachers Tworzenie ankiety Udostępnianie

Bardziej szczegółowo

PRODUCTION HALL OFFER

PRODUCTION HALL OFFER PRODUCTION HALL OFFER 1. Name of production hall / Nazwa hali produkcyjnej Bałtowska 2. Location / Lokalizacja PRODUCTION HALL DATA Town / Street Miasto / Ulica Ostrowiec Świętokrzyski/Bałtowska Street

Bardziej szczegółowo

I webinarium 18.02.2015

I webinarium 18.02.2015 I webinarium 18.02.2015 Współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska - Rzeczpospolita Polska 2007-2013.

Bardziej szczegółowo

Unit of Social Gerontology, Institute of Labour and Social Studies ageing and its consequences for society

Unit of Social Gerontology, Institute of Labour and Social Studies ageing and its consequences for society Prof. Piotr Bledowski, Ph.D. Institute of Social Economy, Warsaw School of Economics local policy, social security, labour market Unit of Social Gerontology, Institute of Labour and Social Studies ageing

Bardziej szczegółowo

Egzamin maturalny z języka angielskiego na poziomie dwujęzycznym Rozmowa wstępna (wyłącznie dla egzaminującego)

Egzamin maturalny z języka angielskiego na poziomie dwujęzycznym Rozmowa wstępna (wyłącznie dla egzaminującego) 112 Informator o egzaminie maturalnym z języka angielskiego od roku szkolnego 2014/2015 2.6.4. Część ustna. Przykładowe zestawy zadań Przykładowe pytania do rozmowy wstępnej Rozmowa wstępna (wyłącznie

Bardziej szczegółowo

Życie za granicą Studia

Życie za granicą Studia - Uczelnia I would like to enroll at a university. Wyrażenie chęci zapisania się na uczelnię I want to apply for course. an undergraduate a postgraduate a PhD a full-time a part-time an online I would

Bardziej szczegółowo

Tworzenie zintegrowanych strategii miejskich. Creation of integrated urban strategies? the example of the Krakow Functional Area

Tworzenie zintegrowanych strategii miejskich. Creation of integrated urban strategies? the example of the Krakow Functional Area ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ OBSZARÓW MIEJSKICH W KRAJACH CZŁONKOWSKICH UE W LATACH 2014-2020 29 września 1 października 2015 r. Sesja warsztatowa - Zintegrowane Strategie Miejskie tworzenie i realizacja Tworzenie

Bardziej szczegółowo

Leading organiza5on represen5ng the Business Services Sector in Poland ABSL. June 2013

Leading organiza5on represen5ng the Business Services Sector in Poland ABSL. June 2013 Leading organiza5on represen5ng the Business Services Sector in Poland ABSL June 2013 KEY FACTS ON THE SECTOR KEY FACTS ON THE SECTOR 110 000 No. of employees in foreign capital BPO/ITO, SSC and R&D centres

Bardziej szczegółowo

Goodman Kraków Airport Logistics Centre. 62,350 sqm available. Units from 1,750 sqm for immediate lease. space for growth+

Goodman Kraków Airport Logistics Centre. 62,350 sqm available. Units from 1,750 sqm for immediate lease. space for growth+ Goodman Kraków Airport Logistics Centre 62,350 sqm available. Units from 1,750 sqm for immediate lease. space for growth Goodman Kraków Airport Logistics Centre ul. Komandosów 1, 32-085 Modlniczka Goodman

Bardziej szczegółowo

Steps to build a business Examples: Qualix Comergent

Steps to build a business Examples: Qualix Comergent How To Start a BUSINESS Agenda Steps to build a business Examples: Qualix Comergent 1 Idea The Idea is a Piece of a Company 4 2 The Idea is a Piece of a Company Investing_in_New_Ideas.wmv Finding_the_Problem_is_the_Hard_Part_Kevin

Bardziej szczegółowo

Call 2013 national eligibility criteria and funding rates

Call 2013 national eligibility criteria and funding rates Call 2013 national eligibility criteria and funding rates POLAND a) National eligibility criteria Funding Organisation National Contact Point National Center for Research and Development (Narodowe Centrum

Bardziej szczegółowo

Faza 3. Faza 3: Komercjalizacja

Faza 3. Faza 3: Komercjalizacja Faza 3 Faza 3: Komercjalizacja Ułatwiony dostęp do prywatnego kapitału i środowiska ułatwiającego wprowadzenie innowacji, także możliwość skorzystania z takich działań wspierających jak networking, szkolenia,

Bardziej szczegółowo

Cracow University of Economics Poland. Overview. Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions 2000-2005

Cracow University of Economics Poland. Overview. Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions 2000-2005 Cracow University of Economics Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions 2000-2005 - Key Note Speech - Presented by: Dr. David Clowes The Growth Research Unit CE Europe

Bardziej szczegółowo

Pielgrzymka do Ojczyzny: Przemowienia i homilie Ojca Swietego Jana Pawla II (Jan Pawel II-- pierwszy Polak na Stolicy Piotrowej) (Polish Edition)

Pielgrzymka do Ojczyzny: Przemowienia i homilie Ojca Swietego Jana Pawla II (Jan Pawel II-- pierwszy Polak na Stolicy Piotrowej) (Polish Edition) Pielgrzymka do Ojczyzny: Przemowienia i homilie Ojca Swietego Jana Pawla II (Jan Pawel II-- pierwszy Polak na Stolicy Piotrowej) (Polish Edition) Click here if your download doesn"t start automatically

Bardziej szczegółowo

www.irs.gov/form990. If "Yes," complete Schedule A Schedule B, Schedule of Contributors If "Yes," complete Schedule C, Part I If "Yes," complete Schedule C, Part II If "Yes," complete Schedule C, Part

Bardziej szczegółowo

Astrofizyka cząstek w planach CERNu

Astrofizyka cząstek w planach CERNu Astrofizyka cząstek w planach CERNu A. Zalewska Astrofizyka cząstek w Polsce, 6.03.2013 2006 Europejska Strategia dla Fizyki Cząstek 2008 CERN-Council-S/023-Relations between the European Strategy Session

Bardziej szczegółowo

Partnerzy regionalni Wrocławskiego Parku Technologicznego w realizacji celów statutowych

Partnerzy regionalni Wrocławskiego Parku Technologicznego w realizacji celów statutowych WROCŁAWSKI PARK TECHNOLOGICZNY Partnerzy regionalni Wrocławskiego Parku Technologicznego w realizacji celów statutowych Marek Winkowski Wiceprezes WPT S.A. Anna Madera - Kierownik DAIP Gdańsk, 09.03.2009

Bardziej szczegółowo

Wsparcie przedsiębiorców w latach 2014-2020 możliwości pozyskania dofinansowania w nowej perspektywie unijnej

Wsparcie przedsiębiorców w latach 2014-2020 możliwości pozyskania dofinansowania w nowej perspektywie unijnej Wsparcie przedsiębiorców w latach 2014-2020 możliwości pozyskania dofinansowania w nowej perspektywie unijnej Iwona Wendel Podsekretarz Stanu Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju Warszawa, 22 maja 2014

Bardziej szczegółowo

Tytuł projektu: Osoby 50 + na rynku pracy Project title: People over 50 on the labour market

Tytuł projektu: Osoby 50 + na rynku pracy Project title: People over 50 on the labour market Dzień dobry Good morning Hyvää huomenta Buenos dĺas Projekt Partnerski Grundtviga Spotkanie w Katowicach 26-29 Listopad 2013 Grundtvig partnership project Kick off meeting in Katowice 26 29 November 2013

Bardziej szczegółowo

Domy inaczej pomyślane A different type of housing CEZARY SANKOWSKI

Domy inaczej pomyślane A different type of housing CEZARY SANKOWSKI Domy inaczej pomyślane A different type of housing CEZARY SANKOWSKI O tym, dlaczego warto budować pasywnie, komu budownictwo pasywne się opłaca, a kto się go boi, z architektem, Cezarym Sankowskim, rozmawia

Bardziej szczegółowo

Why choose No Hau Studio?

Why choose No Hau Studio? Why choose No Hau Studio? We ve been perfecting our skills for over 10 years. Branding and Communications are the core of our activities. B2B is our speciality. Customer s Satisfaction is our priority.

Bardziej szczegółowo

Osoby 50+ na rynku pracy 2013-1-PL1-GRU06-38713

Osoby 50+ na rynku pracy 2013-1-PL1-GRU06-38713 Osoby 50+ na rynku pracy 2013-1-PL1-GRU06-38713 Piąte spotkanie grupy partnerskiej w Katowicach (Polska) 19-20 maj 2015 Program Uczenie się przez całe życie Grundtvig Tytył projektu: Osoby 50+ na rynku

Bardziej szczegółowo

GROW - Bridging Business and Science

GROW - Bridging Business and Science GROW - Bridging INTERREG IIIC Agnieszka Sito Kierownik CITTRU Partnerzy projektu: University of Surrey Research and Enterpreneurship Services, Guildford, UK (lider projektu) CITTRU, Kraków Universidad

Bardziej szczegółowo

Dolny Slask 1: , mapa turystycznosamochodowa: Plan Wroclawia (Polish Edition)

Dolny Slask 1: , mapa turystycznosamochodowa: Plan Wroclawia (Polish Edition) Dolny Slask 1:300 000, mapa turystycznosamochodowa: Plan Wroclawia (Polish Edition) Click here if your download doesn"t start automatically Dolny Slask 1:300 000, mapa turystyczno-samochodowa: Plan Wroclawia

Bardziej szczegółowo

Czym są Partnerstwa Strategiczne? Piotr Wołejsza Akademia Morska w Szczecinie Kierownik projektów

Czym są Partnerstwa Strategiczne? Piotr Wołejsza Akademia Morska w Szczecinie Kierownik projektów Czym są Partnerstwa Strategiczne? Piotr Wołejsza Akademia Morska w Szczecinie Kierownik projektów More Academic Entrepreneurial Business Life Coach at European MELES Schools 2.0 Czym są Partnerstwa Strategiczne?

Bardziej szczegółowo

Lower Silesia Region CLIMATE-KIC PARTNER

Lower Silesia Region CLIMATE-KIC PARTNER Samorządowa jednostka organizacyjna Lower Silesia Region CLIMATE-KIC PARTNER Institute for Territorial Development / Climate-Kic 1 PRZEMYSŁAW MALCZEWSKI LOWER SILESIA COORDINATOR OF REGIONAL ACTIVITY AFFILIATED

Bardziej szczegółowo

Indywidualne stypendium Marie Curie jak skutecznie aplikować. Aleksandra Gaweł Katedra Strategii i Polityki Konkurencyjności Międzynarodowej

Indywidualne stypendium Marie Curie jak skutecznie aplikować. Aleksandra Gaweł Katedra Strategii i Polityki Konkurencyjności Międzynarodowej Indywidualne stypendium Marie Curie jak skutecznie aplikować Aleksandra Gaweł Katedra Strategii i Polityki Konkurencyjności Międzynarodowej 7 Program Ramowy 4 główne programy szczegółowe: Cooperation (Współpraca)

Bardziej szczegółowo

Clinical Trials. Anna Dziąg, MD, ąg,, Associate Director Site Start Up Quintiles

Clinical Trials. Anna Dziąg, MD, ąg,, Associate Director Site Start Up Quintiles Polandchallenges in Clinical Trials Anna Dziąg, MD, ąg,, Associate Director Site Start Up Quintiles Poland- legislation 1996-2003 Ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r o zawodach lekarza i lekarza dentysty, z

Bardziej szczegółowo

Knowledge and Innovation Community KIC InnoEnergy. Business Creation. Wrocław, 14 grudnia 2011

Knowledge and Innovation Community KIC InnoEnergy. Business Creation. Wrocław, 14 grudnia 2011 Knowledge and Innovation Community KIC InnoEnergy Business Creation Wrocław, 14 grudnia 2011 KIC InnoEnergy Twój partner w budowie Twojego biznesu Agenda KIC InnoEnergy Twój partner w budowie Twojego biznesu

Bardziej szczegółowo

Economic Survey 2018 Poland in the eyes of foreign investors

Economic Survey 2018 Poland in the eyes of foreign investors Poland in the eyes of foreign investors International Group of Chambers of Commerce in Poland Part I Characteristics of the surveyed companies Structure of respondents - branches. Supply 2,0% Branches

Bardziej szczegółowo

Economic Survey 2018 Poland in the eyes of foreign investors

Economic Survey 2018 Poland in the eyes of foreign investors Poland in the eyes of foreign investors International Group of Chambers of Commerce in Poland Part I Characteristics of the surveyed companies Structure of respondents - branches. Supply 2,0% Branches

Bardziej szczegółowo

» meble gabinetowe. executive furniture systems. INTER OFFICE UL.INŻYNIERSKA 5 20-484 LUBLIN TEL/FAX 81-744-52-09 interoffice@poczta.onet.

» meble gabinetowe. executive furniture systems. INTER OFFICE UL.INŻYNIERSKA 5 20-484 LUBLIN TEL/FAX 81-744-52-09 interoffice@poczta.onet. meble gabinetowe executive furniture systems INTER OFFICE UL.INŻYNIERSKA 5 20-484 LUBLIN TEL/FAX 81-744-52-09 interoffice@poczta.onet.pl meble gabinetowe executive furniture 0 Rio Potrzeba nowoczesności

Bardziej szczegółowo

Cel szkolenia. Konspekt

Cel szkolenia. Konspekt Cel szkolenia About this CourseThis 5-day course provides administrators with the knowledge and skills needed to deploy and ma Windows 10 desktops, devices, and applications in an enterprise environment.

Bardziej szczegółowo

Procedura oceny wniosków kryteria kwalifikowalności projektów i kryteria oceny

Procedura oceny wniosków kryteria kwalifikowalności projektów i kryteria oceny Procedura oceny wniosków kryteria kwalifikowalności projektów i kryteria oceny Aleksander Kędra Dyrekcja Generalna ds. Badań Naukowych Komisja Europejska Aleksander.Kedra@ec.europa.eu Przygotowanie wniosku

Bardziej szczegółowo

Customer engagement, czyli klient, który wraca

Customer engagement, czyli klient, który wraca Customer engagement, czyli klient, który wraca Impact Economics Relations Transformation Warszawa, 4 listopada 2015 Kolejność ma znaczenie Put your staff first, customers second, and shareholders third

Bardziej szczegółowo

» meble gabinetowe. executive furniture systems

» meble gabinetowe. executive furniture systems » meble gabinetowe executive furniture systems » meble gabinetowe» executive furniture 0 Rio Potrzeba nowoczesności» Forma gabinetu podkreśla jego wysoką klasę. Docenią ją osoby, dla których istotne są

Bardziej szczegółowo

Good practices related to supporting the development of enterprises in rural areas as part of the program Leader.

Good practices related to supporting the development of enterprises in rural areas as part of the program Leader. Instytucja zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 2020 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Operacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Schematu II Pomocy Technicznej

Bardziej szczegółowo

PEX PharmaSequence monthly report - January 2018 Total open market (sell-out report)

PEX PharmaSequence monthly report - January 2018 Total open market (sell-out report) PEX PharmaSequence monthly report - January open market (sell-out report) Change in comparison to Cumulative YTD Forecast January January January 2016 turnover (PLN million) open market 1 2 968 4,5% 0,0%

Bardziej szczegółowo

Zespół ds. Wykorzystania Przestrzeni Kosmicznej MNiSW

Zespół ds. Wykorzystania Przestrzeni Kosmicznej MNiSW Polski potencjał i zamierzenia w obszarze technologii i eksploracji kosmosu Z. Kłos (CBK PAN). Zespół ds. Wykorzystania Przestrzeni Kosmicznej MNiSW. SPACE in EUROPE Aktywność space-related Satelity Ziemi

Bardziej szczegółowo