BUDOWA ATOMU. dr Henryk Myszka - Uniwersytet Gda ski - Wydział Chemii

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "BUDOWA ATOMU. dr Henryk Myszka - Uniwersytet Gda ski - Wydział Chemii"

Transkrypt

1 BUDOWA ATOMU Egipt, Asyria mied, br z, elazo,szkło,ceramika,barwienietkanin staro ytnagrecja TaleszMiletu(VIIwiekp.n.e.) pramateri jestwoda Heraklit(Vwiekp.n.e.) pramateriatoogie Empedokles( p.n.e.) czteryelementy: ziemia,powietrze,woda,ogie Demokryt( p.n.e.) atomistyczna struktura materii Arystoteles( p.n.e.) pogl dyempedoklesa + wła ciwo cimaterii (ciepło,zimno,sucho,wilgotno ) Egipt Aleksandria akademia i biblioteka- do 47 r. n.e. Arabowie w Egipcie(VII w.), w Hiszpanii(VIII w.) alchemia kamie filozoficzny Avicenna( ) Albertus Magnus( ) Paracelsus( ) MichałS dziwój( ) Robert Boyle( ) pierwiastek chemiczny M. Łomonosow( ) i A. Lavoisier( ) J drzej niadecki( ) pierwiastek vestium (Ruten) John Dalton( ) wskrzesił demokrytejski termin atomos A. Avogadro( ), M. Faraday( ), D. Mendelejew( ), M.Curie-Skłodowska( ), E.Rutherford( ), ???

2 Pierwiastki chemiczne p.n.e. Sb Sn Zn Pb Hg S Ag C Au Fe Cu (11)* do XVII w. As (1250 r.) P (1669 r.) (2) XVIII w. N Cl Cr Co Y Mn Mo (14) Ni Pt Te O U H W XIX w.(m.in.) Na Ca Al Si F Cs Ba B Bi I (58) Ra Po Ac... XX w. At Eu Fr Hf Lu Re Tc (?... ) transuranowce XXI w.??? Berkeley (USA) Darmstadt (Niemcy) Dubna (Rosja) * w zale no ci od ródła literaturowego podane warto ci mog si ró ni (IUPAC) 104 rutherfordium Rf 110 darmstadtium Ds 105 dubnium Db 111 roentgenium Rg 106 seaborgium Sg 112 copernicium Cn 107 bohrium Bh 114 flerovium Fl 108 hassium Hs 116 livermorium Lv 109 meitnerium Mt Prawo zachowania masy M. Łomonosow (1760 r.) A. Lavoisier (1785 r.) Suma mas substratów reakcji chemicznej jest równa sumie mas produktów tej reakcji Prawo zachowania materii (prawo zachowania masy i energii) Ka dej reakcji chemicznej towarzyszy efekt energetyczny, Który powoduje pewne zmiany masy reaguj cego układu zgodnie z podan przez Einsteina (1905 r.) zale no ci mi dzy energi E a mas m: E = m c 2 c = m/s W układach izolowanych suma masy i energii jest wielko ci stał : Σ(m + E/c 2 ) = const Albert Einstein ( ) Nagroda Nobla w 1921 r. Prawo stosunków stałych J.L. Proust (1799 r.) W okre lonym zwi zku chemicznym pierwiastki s poł czone zawsze w tym samym stosunku wagowym (niezale nie od pochodzenia zwi zku i metody jego otrzymania)

3 PRAWO OKRESOWO CI (periodyczne powtarzanie si wła ciwo ci chemicznych i cz ciowo fizycznych) Johann Wolfgang Döberainer ( ) triady (rok 1817) [w szeregu trzech pierwiastków o podobnych wła ciwo ciach chemicznych masa atomowa pierwiastka rodkowego jest w przybli eniu redni arytmetyczn mas atomowych dwóch pozostałych] Ca 40,1 Cl 35,5 Sr 88,7 Br 81,2 Ba 137,3 I 126,9 John Alexander Newlands ( ) prawo oktaw (rok 1865) [po uszeregowaniu pierwiastków według rosn cych mas atomowych, co ósmy z nich jest analogiem pierwszego] np. wła ciwo ci Li, Na, K,... Uwaga! Nie znano wówczas gazów szlachetnych, które odkrył W. Ramsay w latach Dmitrij Mendelejew ( ) układ okresowy kryterium: masy atomowe, (rok 1869) grupy, okresy, pozostawił w tablicy puste miejsca przewiduj c dalsze odkrycia pierwiastków, ekabor skand (1879 r.) ekaglin gal (1875 r.) ekakrzem german (1886 r.) Tablica uło ona przez D. Mendelejewa (63 pierwiastki) (Tablica Mendelejewa jest wci uzupełniana)

4 BADANIA NAD BUDOW ATOMU ELEKTRON odkryty przez J.J. Thomsona w 1897 r. Joseph John Thomson ( ) Nagroda Nobla w 1906 r. Model atomu Thomsona Do wiadczenie Thomsona /odchylenie promieni katodowych / ład. elektryczny -1 m e = 9, kg e = 1, C ZJAWISKO PROMIENIOTWÓRCZO CI Henri Antoine Becquerel ( ) odkrył w 1896 r. zjawisko promieniotwórczo ci rudy uranowej. Nagroda Nobla w 1903 r. Maria Skłodowska-Curie ( ) Nagroda Nobla w 1903 r. i 1911 r. Pierre Curie ( ) Nagroda Nobla w 1903 r. izoluj z rudy uranowej w 1898 r. RAD i POLON Oba te pierwiastki wysyłaj promieniowanie, które w polu magnetycznym lub elektrycznym ulega rozszczepieniu na trzy ró ne promieniowania składowe oznaczone α, β i γ.

5 PROMIENIOTWÓRCZO rozpad (przemiana) α - polega na wyrzuceniu z j dra cz stki α rozpad (przemiana) β - w tym procesie wyrzucany jest elektron promieniowanie γ - jest to promieniowanie elektromagnetyczne J DRO ATOMOWE cz stka α Ernst Rutherford ( ) Nagroda Nobla w 1908 r. Schemat do wiadczenia Rutherforda (1911 r.) J dro atomowe - dodatnio naładowana centralna cz atomu, w której skupiona jest główna cz masy atomu.

6 w 1913 r. van der Broek ustala, i liczbadodatnichładunków elektrycznychskupionychwj drzeatomowychrównajestliczbie atomowej pierwiastka; w1919r.e.rutherfordprzeprowadzapierwsz sztuczn przemian promieniotwórcz ; Henry Moseley ( ) prowadził równolegle prace dotycz ce charakterystyki j dra atomowego, ustala te znaczenie liczby atomowej pierwiastka, wielko ci bardziej dla niego istotnej ni masa atomowa i tym samym potwierdza słuszno kolejno ci: K, Ar; Co, Ni i Te, I; liczba atomowa, czyli liczba protonów w j drze, która dla oboj tnego atomu jest równa liczbie elektronów) James Chadwick ( ) Nagroda Nobla w 1935 r. W 1932 r. angielski uczony, J. Chadwick, zinterpretował to zjawisko stwierdzaj c, e nowe cz stki o wielkiej zdolno ci do przenikania przez materi to pozbawione ładunku elektrycznego promieniowanie neutronowe. proton ład. elektryczny +1 m p = 1, kg W 1930 r. niemieccy uczeni odkryli przenikliwe promieniowanie wysyłane przez beryl podczas działania na niego cz stkami α. neutron ład. elektryczny 0 m n = 1, kg Nukleony - wspólne okre lenie protonu i neutronu, a wi c cz stek b d cych składnikami j dra atomowego.

7 ATOM, J DRO ATOMOWE, ICH ROZMIARY siły j drowe, energia wi zania j dra, A - liczba masowa Z - liczba atomowa za wzgl dnie trwałe uwa a si j dra, w których: energii wi zania odpowiada pewna masa (tzw.defektmasy), która jest wypromieniowana przy tworzeniu si j dra z cz stek elementarnych; promie atomu (r at. ): promie j dra atomowego (r j ): gdzie ~ m ~ m r e = 1, m (promie elektronu) np. dla wi c r at. = 0, m r j = 3, m IZOTOPY H.N. McCoy & W.H. Ross (1907 r.) A - liczba masowa Z - liczba atomowa 1 H 99,98% (prot) 16 O 99,76% 2 H 0,015% (deuter) 17 O 0,04% 3 H elem. (tryt) 18 O 0,2% izotopy trwałe, np. 12 C, 13 C, 14 N, 16 O, Al, 19 F, 31 P, 59 Co izotopy trwałe, po 100% 23 Na, 197 Au, 127 I,... w przyrodzie (21 pierwiastków) naturalne izotopy promieniotwórcze, np. 3 H t 1/2 = 12,46 lat 14 C t 1/2 = 5725 lat 235 U t 1/2 = 8, lat czas połowicznej przemiany (t 1/2 ), tj. okres połowicznego rozpadu, okres półtrwania, to okres czasu, w którym połowa liczby atomów ulega przemianie (aktywno preparatu promieniotwórczego zawieraj cego izotop promieniotwórczy zmniejsza si do połowy). Izotopy - atomy tego samego pierwiastka ró ni ce si liczb neutronów w j drze atomowym. Nuklid - j dro atomowe o okre lonej warto ci liczby atomowej i liczby masowej. Nuklidy - atomy poszczególnych izotopów. Pierwiastek chemiczny - zbiór atomów posiadaj cych jednakow liczb protonów w j drze.

8 Mapa Ğwiata pierwiastków dr Henryk Myszka - Uniwersytet GdaĔski - Wydział Chemii Synchrotron w Grenoble Akcelerator liniowy w Darmstadt dr Henryk Myszka - Uniwersytet GdaĔski - Wydział Chemii

9 W 1999 r. w laboratorium w Berkeley otrzymano prawdopodobnie trzy atomy pierwiastka 118, w wyniku fuzji izotopów ołowiu i kryptonu. Jednak nigdy nie udało si powtórzy tego eksperymentu. Od strony teoretycznej ten eksperyment zaplanował Robert Smola czuk z Instytutu Problemów J drowych im. Andrzeja Sołtana w wierku. L. Lederman, D. Teresi Boskacz stka Za pomoc dwunastu cz stek materii mo emy zbudowa wszystko, cokolwiek istniało lub istnieje we Wszech wiecie. Dwie rodziny: 6 kwarków i 6 leptonów. Leon M. Lederman ur. w 1922 r. Nagroda Nobla w 1988 r. Proton składa si z trzech kwarków: uud a neutron tak e z trzech: udd aden kwark w cz stce wielokwarkowej nie znajduje si w stanie bezruchu wobec pozostałych. Kr one wokół wspólnego rodka mas.

10 WA NIEJSZE CZ STKI ELEMENTARNE Nazwa Symbol Ładunek t 1/2 (s) Leptony Foton Elektron Mion Neutrino elektronowe γ e µ ν e , H a d r o n y Mezony Bariony Piony Kaony Proton Neutron Hiperony sigma π 0 π (π + ) 0-1 (+1) K + +1 K 0 0 p n Σ + Σ 0 Σ , , , , , , , MASA ATOMOWA wzorce J. Dalton wodór J.J. Berzelius tlen John Dalton ( ) Jöns Jackob Berzelius ( ) od 1961 r. skala oparta na w glu 12 C { 12 C 98,89%; 13 C 1,11%} atom = 6n + 6p + 6e Jednostka masy atomowej jest to 1 / 12 masy atomu w gla 12 C j.m.a. = 1 dalton = 1 u = 1, g Bezwzgl dna masa atomu 12 C (wyznaczona eksperymentalnie) wynosi 1, g Wzgl dn mas atomow pierwiastka obliczy mo na dziel c mas atomu wyra on w gramach (tzw. bezwzgl dn mas atomow ) przez liczb 1, g, tj. mas 1 u Masa atomowa: Wzgl dna masa atomowa jest to liczba okre laj ca ile razy masa atomu danego pierwiastka jest wi ksza od 1 / 12 masy atomu izotopu w gla 12 C

11 DWOISTA NATURA WIATŁA I ELEKTRONÓW XVII/XVIII w. I. Newton - teoria korpuskularna wiatła ~ 1870 r. J.C. Maxwell - przewidział powstawanie fal elektromagnetycznych rozchodz cych si z pr dko ci wiatła (c = m/s); H. Hertz - potwierdził eksperymentalnie wszystkie przewidywania płyn ce z teorii Maxwella; wiatło widzialne stanowi jeden z rodzajów promieniowania elektromagnetycznego Promieniowanie elektromagnetyczne - fala elektromagnetyczna składaj ca si z wzajemnie prostopadłych składowych: elektrycznej E i magnetycznej H; oscyluj one w kierunkach prostopadłych do kierunku rozchodzenia si fali. Składowa E Składowa H Fala elektromagnetyczna ν - cz sto promieniowania; c = m/s; λ - długo fali λ prom. γ prom. X UV VIS IR mikrofale fale radiowe ν Zakres Promieniowanie γ Promieniowanie X Nadfiolet (UV) wiatło widzialne (VIS) Podczerwie (IR) Mikrofale Fale radiowe λ < 10 pm 10 pm 10 nm nm nm 800 nm 1 mm 1 mm 30 cm 30 cm 30 km

12 Max Planck ( ) Nagroda Nobla w 1918 r. KWANTY ENERGII W 1900 r. Max Planck stwierdził, e wiatło jest emitowane i pochłaniane przez ciało doskonale czarne nie w sposób ci gły, lecz porcjami, które nazwał kwantami energii. E = h ν h - stała Plancka; h = 6, J s ν - cz sto drga promieniowania padaj cego EFEKT FOTOELEKTRYCZNY zjawisko to polega na emitowaniu elektronów przez powierzchni metalu, na któr pada promieniowanie UV liczba emitowanych elektronów jest proporcjonalna do nat enia padaj cego promieniowania; Philipp von Lenard ( ) Nagroda Nobla w 1905 r. równanie fal de Broglie a /1924 r./ cz stce o masie m i energii E = m c 2 poruszaj cej si z pr dko ci v przypisuje si fal, zwan fal de Broglie a, której długo jest równa: Louis V. de Broglie ( ) Nagroda Nobla w 1929 r. /równanie fal/ zasada nieoznaczono ci /Heisenberg r./ Werner K. Heisenberg ( ) Nagroda Nobla w 1932 r. uczy nas, e w przypadku cz stek elementarnych, np. elektronów, neutronów, protonów, fotonów itp. niemo liwe jest równoczesne oznaczenie poło enia cz stki i jej p du

BUDOWA ATOMU. Pierwiastki chemiczne

BUDOWA ATOMU. Pierwiastki chemiczne BUDOWA ATOMU Pierwiastki chemiczne p.n.e. Sb Sn n Pb Hg S Ag C Au Fe Cu ()* do XVII w. As (5 r.) P (669 r.) () XVIII w. N Cl Cr Co Y Mn Mo () Ni Pt Te O U H W XIX w. (m.in.) Na Ca Al Si F Cs Ba B Bi I

Bardziej szczegółowo

BUDOWA ATOMU. Pierwiastki chemiczne

BUDOWA ATOMU. Pierwiastki chemiczne BUDOWA ATOMU Pierwiastki chemiczne p.n.e. Sb Sn Zn Pb Hg S Ag C Au Fe Cu (11)* do XVII w. As (125 r.) P (1669 r.) (2) XVIII w. N Cl Cr Co Y Mn Mo (14) Ni Pt Te O U H W XIX w. (m.in.) Na Ca Al Si F Cs Ba

Bardziej szczegółowo

BUDOWA ATOMU Egipt, Asyria miedź, brąz, żelazo, szkło, ceramika, barwienie tkanin starożytna Grecja Tales z Miletu (VII wiek p.n.e.

BUDOWA ATOMU Egipt, Asyria miedź, brąz, żelazo, szkło, ceramika, barwienie tkanin starożytna Grecja Tales z Miletu (VII wiek p.n.e. BUDOWA ATOMU Egipt, Asyria miedź, brąz, żelazo, szkło, ceramika, barwienie tkanin starożytna Grecja Tales z Miletu (VII wiek p.n.e.) pramaterią jest woda Heraklit (V wiek p.n.e.) pramateria to ogień Empedokles

Bardziej szczegółowo

UKŁAD OKRESOWY PIERWIASTKÓW

UKŁAD OKRESOWY PIERWIASTKÓW UKŁAD OKRESOWY PIERWIASTKÓW Michał Sędziwój (1566-1636) Alchemik Sędziwój - Jan Matejko Pierwiastki chemiczne p.n.e. Sb Sn Zn Pb Hg S Ag C Au Fe Cu (11)* do XVII w. As (1250 r.) P (1669 r.) (2) XVIII

Bardziej szczegółowo

Podstawowe oddziaływania w Naturze

Podstawowe oddziaływania w Naturze Podstawowe oddziaływania w Naturze Wszystkie w zjawiska w Naturze są określone przez cztery podstawowe oddziaływania Silne Grawitacja Newton Elektromagnetyczne Słabe n = p + e - + ν neutron = proton +

Bardziej szczegółowo

Opracowała: mgr Agata Wiśniewska PRZYKŁADOWE SPRAWDZIANY WIADOMOŚCI l UMIEJĘTNOŚCI Współczesny model budowy atomu (wersja A)

Opracowała: mgr Agata Wiśniewska PRZYKŁADOWE SPRAWDZIANY WIADOMOŚCI l UMIEJĘTNOŚCI Współczesny model budowy atomu (wersja A) PRZYKŁADOW SPRAWDZIANY WIADOMOŚCI l UMIJĘTNOŚCI Współczesny model budowy atomu (wersja A) 1. nuklid A. Zbiór atomów o tej samej wartości liczby atomowej. B. Nazwa elektrycznie obojętnej cząstki składowej

Bardziej szczegółowo

FIZYKA III MEL Fizyka jądrowa i cząstek elementarnych

FIZYKA III MEL Fizyka jądrowa i cząstek elementarnych FIZYKA III MEL Fizyka jądrowa i cząstek elementarnych Wykład 1 własności jąder atomowych Odkrycie jądra atomowego Rutherford (1911) Ernest Rutherford (1871-1937) R 10 fm 1908 Skala przestrzenna jądro

Bardziej szczegółowo

Opracowała: mgr inż. Ewelina Nowak

Opracowała: mgr inż. Ewelina Nowak Materiały dydaktyczne na zajęcia wyrównawcze z chemii dla studentów pierwszego roku kierunku zamawianego Inżynieria Środowiska w ramach projektu Era inżyniera pewna lokata na przyszłość Opracowała: mgr

Bardziej szczegółowo

Modele atomu wodoru. Modele atomu wodoru Thomson'a Rutherford'a Bohr'a

Modele atomu wodoru. Modele atomu wodoru Thomson'a Rutherford'a Bohr'a Modele atomu wodoru Modele atomu wodoru Thomson'a Rutherford'a Bohr'a Demokryt: V w. p.n.e najmniejszy, niepodzielny metodami chemicznymi składnik materii. atomos - niepodzielny Co to jest atom? trochę

Bardziej szczegółowo

I ,11-1, 1, C, , 1, C

I ,11-1, 1, C, , 1, C Materiał powtórzeniowy - budowa atomu - cząstki elementarne, izotopy, promieniotwórczość naturalna, okres półtrwania, średnia masa atomowa z przykładowymi zadaniami I. Cząstki elementarne atomu 1. Elektrony

Bardziej szczegółowo

Pierwiastek: Na - Sód Stan skupienia: stały Liczba atomowa: 11

Pierwiastek: Na - Sód Stan skupienia: stały Liczba atomowa: 11 ***Dane Pierwiastków Chemicznych*** - Układ Okresowy Pierwiastków 2.5.1.FREE Pierwiastek: H - Wodór Liczba atomowa: 1 Masa atomowa: 1.00794 Elektroujemność: 2.1 Gęstość: [g/cm sześcienny]: 0.0899 Temperatura

Bardziej szczegółowo

Modele atomu wodoru. Modele atomu wodoru Thomson'a Rutherford'a Bohr'a

Modele atomu wodoru. Modele atomu wodoru Thomson'a Rutherford'a Bohr'a Modele atomu wodoru Modele atomu wodoru Thomson'a Rutherford'a Bohr'a Demokryt: V w. p.n.e najmniejszy, niepodzielny metodami chemicznymi składnik materii. atomos - niepodzielny Co to jest atom? trochę

Bardziej szczegółowo

Poziom nieco zaawansowany Wykład 2

Poziom nieco zaawansowany Wykład 2 W2Z Poziom nieco zaawansowany Wykład 2 Witold Bekas SGGW Promieniotwórczość Henri Becquerel - 1896, Paryż, Sorbona badania nad solami uranu, odkrycie promieniotwórczości Maria Skłodowska-Curie, Piotr Curie

Bardziej szczegółowo

3. Jaka jest masa atomowa pierwiastka E w następujących związkach? Który to pierwiastek? EO o masie cząsteczkowej 28 [u]

3. Jaka jest masa atomowa pierwiastka E w następujących związkach? Który to pierwiastek? EO o masie cząsteczkowej 28 [u] 1. Masa cząsteczkowa tlenku dwuwartościowego metalu wynosi 56 [u]. Masa atomowa tlenu wynosi 16 [u]. Ustal jaki to metal i podaj jego nazwę. Napisz wzór sumaryczny tego tlenku. 2. Ile razy masa atomowa

Bardziej szczegółowo

Zadania powtórkowe do egzaminu maturalnego z chemii Budowa atomu, układ okresowy i promieniotwórczość

Zadania powtórkowe do egzaminu maturalnego z chemii Budowa atomu, układ okresowy i promieniotwórczość strona 1/11 Zadania powtórkowe do egzaminu maturalnego z chemii Budowa atomu, układ okresowy i promieniotwórczość Monika Gałkiewicz Zad. 1 () Przedstaw pełną konfigurację elektronową atomu pierwiastka

Bardziej szczegółowo

Wyk³ady z Fizyki. J¹dra. Zbigniew Osiak

Wyk³ady z Fizyki. J¹dra. Zbigniew Osiak Wyk³ady z Fizyki J¹dra 12 Zbigniew Osiak OZ ACZE IA B notka biograficzna C ciekawostka D propozycja wykonania doświadczenia H informacja dotycząca historii fizyki I adres strony internetowej K komentarz

Bardziej szczegółowo

Zadanie 3. (2 pkt) Uzupełnij zapis, podając liczbę masową i atomową produktu przemiany oraz jego symbol chemiczny. Th... + α

Zadanie 3. (2 pkt) Uzupełnij zapis, podając liczbę masową i atomową produktu przemiany oraz jego symbol chemiczny. Th... + α Zadanie: 1 (2 pkt) Określ liczbę atomową pierwiastka powstającego w wyniku rozpadów promieniotwórczych izotopu radu 223 88Ra, w czasie których emitowane są 4 cząstki α i 2 cząstki β. Podaj symbol tego

Bardziej szczegółowo

CHEMIA LEKCJA 1. Budowa atomu, Izotopy Promieniotwórczość naturalna i sztuczna. Model atomu Bohra

CHEMIA LEKCJA 1. Budowa atomu, Izotopy Promieniotwórczość naturalna i sztuczna. Model atomu Bohra CHEMIA LEKCJA 1. Budowa atomu, Izotopy Promieniotwórczość naturalna i sztuczna Model atomu Bohra SPIS TREŚCI: 1. Modele budowy atomu Thomsona, Rutherforda i Bohra 2. Budowa atomu 3. Liczba atomowa a liczba

Bardziej szczegółowo

Fizyka 3. Konsultacje: p. 329, Mechatronika

Fizyka 3. Konsultacje: p. 329, Mechatronika Fizyka 3 Konsultacje: p. 329, Mechatronika marzan@mech.pw.edu.pl Zaliczenie: 2 sprawdziany (10 pkt każdy) lub egzamin (2 części po 10 punktów) 10.1 12 3.0 12.1 14 3.5 14.1 16 4.0 16.1 18 4.5 18.1 20 5.0

Bardziej szczegółowo

Energetyka w Środowisku Naturalnym

Energetyka w Środowisku Naturalnym Energetyka w Środowisku Naturalnym Energia w Środowisku -technika ograniczenia i koszty Wykład 12 17/24 stycznia 2017 Zygmunt Szefliński Środowiskowe Laboratorium Ciężkich Jonów szef@fuw.edu.pl http://www.fuw.edu.pl/~szef/

Bardziej szczegółowo

Wstęp do fizyki jądrowej Tomasz Pawlak, 2013

Wstęp do fizyki jądrowej Tomasz Pawlak, 2013 24-06-2007 Wstęp do fizyki jądrowej Tomasz Pawlak, 2013 część 1 własności jąder (w stanie podstawowym) składniki jąder przekrój czynny masy jąder rozmiary jąder Rutherford (1911) Ernest Rutherford (1871-1937)

Bardziej szczegółowo

Informacje uzyskiwane dzięki spektrometrii mas

Informacje uzyskiwane dzięki spektrometrii mas Slajd 1 Spektrometria mas i sektroskopia w podczerwieni Slajd 2 Informacje uzyskiwane dzięki spektrometrii mas Masa cząsteczkowa Wzór związku Niektóre informacje dotyczące wzoru strukturalnego związku

Bardziej szczegółowo

Test sprawdzający z chemii do klasy I LO i technikum z działu Budowa atomu i wiązania chemiczne

Test sprawdzający z chemii do klasy I LO i technikum z działu Budowa atomu i wiązania chemiczne Anna Grych Test sprawdzający z chemii do klasy I LO i technikum z działu Budowa atomu i wiązania chemiczne Informacja do zadań -7 75 Dany jest pierwiastek 33 As. Zadanie. ( pkt) Uzupełnij poniższą tabelkę.

Bardziej szczegółowo

Reakcje rozpadu jądra atomowego

Reakcje rozpadu jądra atomowego Reakcje rozpadu jądra atomowego O P R A C O W A N I E : P A W E Ł Z A B O R O W S K I K O N S U L T A C J A M E R Y T O R Y C Z N A : M A Ł G O R Z A T A L E C H Trwałość izotopów Czynnikiem decydującym

Bardziej szczegółowo

Kwantowa natura promieniowania elektromagnetycznego

Kwantowa natura promieniowania elektromagnetycznego Kwantowa natura promieniowania elektromagnetycznego Zjawisko fotoelektryczne. Zadanie 1. Jaką prędkość posiada fotoelektron wytworzony przez kwant γ o energii E γ=1,27mev? W porównaniu z pracą wyjścia

Bardziej szczegółowo

OZNACZANIE CZASU POŁOWICZNEGO ROZPADU DLA NATURALNEGO NUKLIDU 40 K

OZNACZANIE CZASU POŁOWICZNEGO ROZPADU DLA NATURALNEGO NUKLIDU 40 K OZNACZANIE CZASU POŁOWICZNEGO ROZPADU DLA NATURALNEGO NUKLIDU 40 K Instrukcję przygotował: dr, inż. Zbigniew Górski Poznań, grudzień, 2004. s.1/6 WSTĘP Naturalny potas stanowi mieszaninę trzech nuklidów:

Bardziej szczegółowo

Układ okresowy. Przewidywania teorii kwantowej

Układ okresowy. Przewidywania teorii kwantowej Przewidywania teorii kwantowej Chemia kwantowa - podsumowanie Cząstka w pudle Atom wodoru Równanie Schroedingera H ˆ = ˆ T e Hˆ = Tˆ e + Vˆ e j Chemia kwantowa - podsumowanie rozwiązanie Cząstka w pudle

Bardziej szczegółowo

Energetyka konwencjonalna odnawialna i jądrowa

Energetyka konwencjonalna odnawialna i jądrowa Energetyka konwencjonalna odnawialna i jądrowa Wykład 8-27.XI.2018 Zygmunt Szefliński Środowiskowe Laboratorium Ciężkich Jonów szef@fuw.edu.pl http://www.fuw.edu.pl/~szef/ Wykład 8 Energia atomowa i jądrowa

Bardziej szczegółowo

Tytuł: Dzień dobry, mam na imię Atom. Autor: Ada Umińska. Data publikacji:

Tytuł: Dzień dobry, mam na imię Atom. Autor: Ada Umińska. Data publikacji: Tytuł: Dzień dobry, mam na imię Atom. Autor: Ada Umińska Data publikacji: 13.04.2012 Uwaga: zabrania się kopiowania/ wykorzystania tekstu bez podania źródła oraz autora publikacji! Historia atomu. Już

Bardziej szczegółowo

Foton, kwant światła. w klasycznym opisie świata, światło jest falą sinusoidalną o częstości n równej: c gdzie: c prędkość światła, długość fali św.

Foton, kwant światła. w klasycznym opisie świata, światło jest falą sinusoidalną o częstości n równej: c gdzie: c prędkość światła, długość fali św. Foton, kwant światła Wielkość fizyczna jest skwantowana jeśli istnieje w pewnych minimalnych (elementarnych) porcjach lub ich całkowitych wielokrotnościach w klasycznym opisie świata, światło jest falą

Bardziej szczegółowo

Wykłady z podstaw chemii

Wykłady z podstaw chemii Chemia dr hab. Joanna Łojewska Zakład Chemii Nieorganicznej 1669 r Odkrycie fosforu przez Henninga Branda Wykłady z podstaw chemii Lista wykładów STECHIOMETRIA GAZY TERMOCHEMIA TERMODYNAMIKA RÓWNOWAGA

Bardziej szczegółowo

Agrofi k zy a Wyk Wy ł k ad V Marek Kasprowicz

Agrofi k zy a Wyk Wy ł k ad V Marek Kasprowicz Agrofizyka Wykład V Marek Kasprowicz Spektroskopia p nauka o powstawaniu i interpretacji widm powstających w wyniku oddziaływań wszelkich rodzajów promieniowania na materię ę rozumianą jako zbiorowisko

Bardziej szczegółowo

Reakcje jądrowe dr inż. Romuald Kędzierski

Reakcje jądrowe dr inż. Romuald Kędzierski Reakcje jądrowe dr inż. Romuald Kędzierski Wybuch bomby Ivy Mike (fot. National Nuclear Security Administration/Nevada Site Office, domena publiczna) Przemiany jądrowe 1. Spontaniczne (niewymuszone) związane

Bardziej szczegółowo

Atom poziom rozszerzony

Atom poziom rozszerzony Atom poziom rozszerzony Zadanie 1. (1 pkt) Źródło: CKE 010 (PR), zad. 1. Atomy pierwiastka X tworz jony X 3+, których konfiguracj elektronow mo na zapisa : 1s s p 6 3s 3p 6 3d 10 Uzupe nij poni sz tabel,

Bardziej szczegółowo

Okresowość właściwości chemicznych pierwiastków. Układ okresowy pierwiastków. 1. Konfiguracje elektronowe pierwiastków

Okresowość właściwości chemicznych pierwiastków. Układ okresowy pierwiastków. 1. Konfiguracje elektronowe pierwiastków Układ okresowy pierwiastków Okresowość właściwości chemicznych pierwiastków 1. Konfiguracje elektronowe pierwiastków. Konfiguracje a układ okresowy 3. Budowa układu okresowego 4. Historyczny rozwój układu

Bardziej szczegółowo

1669 r Odkrycie fosforu przez Henninga Branda. Chemia. dr hab. Joanna Łojewska Zakład Chemii Nieorganicznej

1669 r Odkrycie fosforu przez Henninga Branda. Chemia. dr hab. Joanna Łojewska Zakład Chemii Nieorganicznej 1669 r Odkrycie fosforu przez Henninga Branda Chemia dr hab. Joanna Łojewska Zakład Chemii Nieorganicznej Wykłady z podstaw chemii Lista wykładów STECHIOMETRIA 5 GAZY 3 TERMOCHEMIA 2 TERMODYNAMIKA 4 RÓWNOWAGA

Bardziej szczegółowo

Wpływ wyników misji Planck na obraz Wszechświata

Wpływ wyników misji Planck na obraz Wszechświata Wpływ wyników misji Planck na obraz Wszechświata Sławomir Stachniewicz, IF PK 1. Skąd wiemy, jaki jest Wszechświat? Nasze informacje na temat Wszechświata pochodzą z dwóch źródeł: z obserwacji i z modeli

Bardziej szczegółowo

1. JĄDROWA BUDOWA ATOMU. A1 - POZIOM PODSTAWOWY.

1. JĄDROWA BUDOWA ATOMU. A1 - POZIOM PODSTAWOWY. . JĄDROWA BUDOWA ATOMU. A - POIOM PODSTAWOWY. Na początek - przeczytaj uważnie tekst i wykonaj zawarte pod nim polecenia.. Dwie reakcje jądrowe zachodzące w górnych warstwach atmosfery: N + n C + p N +

Bardziej szczegółowo

Spektroskopia UV-VIS zagadnienia

Spektroskopia UV-VIS zagadnienia Spektroskopia absorbcyjna to dziedzina, która obejmuje metody badania materii przy użyciu promieniowania elektromagnetycznego, które może z tą materią oddziaływać. Spektroskopia UV-VS zagadnienia promieniowanie

Bardziej szczegółowo

Kwantowa natura promieniowania

Kwantowa natura promieniowania Kwantowa natura promieniowania Promieniowanie ciała doskonale czarnego Ciało doskonale czarne ciało, które absorbuje całe padające na nie promieniowanie bez względu na częstotliwość. Promieniowanie ciała

Bardziej szczegółowo

Fizyka promieniowania jonizującego. Zygmunt Szefliński

Fizyka promieniowania jonizującego. Zygmunt Szefliński Fizyka promieniowania jonizującego Zygmunt Szefliński 1 Wykład 3 Ogólne własności jąder atomowych (masy ładunki, izotopy, izobary, izotony izomery). 2 Liczba atomowa i masowa Liczba nukleonów (protonów

Bardziej szczegółowo

Atom poziom podstawowy

Atom poziom podstawowy Atom poziom podstawowy Zadanie 1. (1 pkt) Źródło: CKE 2010 (PP), zad. 1. Atomy pewnego pierwiastka w stanie podstawowym maj nast puj c konfiguracj elektronów walencyjnych: 2s 2 2p 3 (L 5 ) Okre l po o

Bardziej szczegółowo

ODKRYCIE PROMIENIOTWÓRCZOŚCI PROMIENIOWANIE JĄDROWE I JEGO WŁAŚCIWOŚCI

ODKRYCIE PROMIENIOTWÓRCZOŚCI PROMIENIOWANIE JĄDROWE I JEGO WŁAŚCIWOŚCI ODKRYCIE PROMIENIOTWÓRCZOŚCI PROMIENIOWANIE JĄDROWE I JEGO WŁAŚCIWOŚCI Wilhelm Roentgen 1896 Stan wiedzy na rok 1911 1. Elektron masa i ładunek znikomy ułamek masy atomu 2. Niektóre atomy samorzutnie emitują

Bardziej szczegółowo

Atom. Aleksander Gendarz. Cel fizyki: ująć przyrodę jako różne przejawy tego samego zespołu praw. - Richard Feynman

Atom. Aleksander Gendarz. Cel fizyki: ująć przyrodę jako różne przejawy tego samego zespołu praw. - Richard Feynman Atom Aleksander Gendarz Cel fizyki: ująć przyrodę jako różne przejawy tego samego zespołu praw. - Richard Feynman Geneza słowa atom Słowo atom pochodzi z greckiego ἄτομος átomos (od α-, nie- + τέμνω temno,

Bardziej szczegółowo

PIERWIASTKI W UKŁADZIE OKRESOWYM

PIERWIASTKI W UKŁADZIE OKRESOWYM PIERWIASTKI W UKŁADZIE OKRESOWYM 1 Układ okresowy Co można odczytać z układu okresowego? - konfigurację elektronową - podział na bloki - podział na grupy i okresy - podział na metale i niemetale - trendy

Bardziej szczegółowo

O egzotycznych nuklidach i ich promieniotwórczości

O egzotycznych nuklidach i ich promieniotwórczości O egzotycznych nuklidach i ich promieniotwórczości Marek Pfützner Instytut Fizyki Doświadczalnej Uniwersytet Warszawski Tydzień Kultury w VIII LO im. Władysława IV, 13 XII 2005 Instytut Radowy w Paryżu

Bardziej szczegółowo

Światło ma podwójną naturę:

Światło ma podwójną naturę: Światło ma podwójną naturę: przejawia własności fal i cząstek W. C. Roentgen ( Nobel 1901) Istnieje ciągłe przejście pomiędzy tymi własnościami wzdłuż spektrum fal elektromagnetycznych Dla niskich częstości

Bardziej szczegółowo

spektroskopia UV Vis (cz. 2)

spektroskopia UV Vis (cz. 2) spektroskopia UV Vis (cz. 2) spektroskopia UV-Vis dlaczego? wiele związków organicznych posiada chromofory, które absorbują w zakresie UV duża czułość: zastosowanie w badaniach kinetyki reakcji spektroskop

Bardziej szczegółowo

Promieniotwórczość naturalna. Jądro atomu i jego budowa.

Promieniotwórczość naturalna. Jądro atomu i jego budowa. Promieniotwórczość naturalna. Jądro atomu i jego budowa. Doświadczenie Rutherforda (1909). Polegało na bombardowaniu złotej folii strumieniem cząstek alfa (jąder helu) i obserwacji odchyleń ich toru ruchu.

Bardziej szczegółowo

Wykład 3. Witold Bekas SGGW.

Wykład 3. Witold Bekas SGGW. Wykład 3 Witold Bekas SGGW Budowa atomu - przypomnienie: Atom: jądro atomowe (+) nukleos chmura elektronowa(-) chmura elektronowa relacje wielkości: jądro / atom 1 cm / 1 km Jądro atomowe m p m n u pamiętaj

Bardziej szczegółowo

Podstawy fizyki subatomowej. 3 kwietnia 2019 r.

Podstawy fizyki subatomowej. 3 kwietnia 2019 r. Podstawy fizyki subatomowej Wykład 7 3 kwietnia 2019 r. Atomy, nuklidy, jądra atomowe Atomy obiekt zbudowany z jądra atomowego, w którym skupiona jest prawie cała masa i krążących wokół niego elektronów.

Bardziej szczegółowo

Wykłady z Chemii Ogólnej i Biochemii. Dr Sławomir Lis

Wykłady z Chemii Ogólnej i Biochemii. Dr Sławomir Lis Wykłady z Chemii Ogólnej i Biochemii Dr Sławomir Lis Chemia, jako nauka zajmuje się otrzymywaniem i wszechstronnym badaniem własności, struktury oraz reakcji chemicznych pierwiastków i ich połączeń. Chemia

Bardziej szczegółowo

Kwantowe własności promieniowania, ciało doskonale czarne, zjawisko fotoelektryczne zewnętrzne.

Kwantowe własności promieniowania, ciało doskonale czarne, zjawisko fotoelektryczne zewnętrzne. Kwantowe własności promieniowania, ciało doskonale czarne, zjawisko fotoelektryczne zewnętrzne. DUALIZM ŚWIATŁA fala interferencja, dyfrakcja, polaryzacja,... kwant, foton promieniowanie ciała doskonale

Bardziej szczegółowo

III. EFEKT COMPTONA (1923)

III. EFEKT COMPTONA (1923) III. EFEKT COMPTONA (1923) Zjawisko zmiany długości fali promieniowania roentgenowskiego rozpraszanego na swobodnych elektronach. Zjawisko to stoi u podstaw mechaniki kwantowej. III.1. EFEKT COMPTONA Rys.III.1.

Bardziej szczegółowo

Światło fala, czy strumień cząstek?

Światło fala, czy strumień cząstek? 1 Światło fala, czy strumień cząstek? Teoria falowa wyjaśnia: Odbicie Załamanie Interferencję Dyfrakcję Polaryzację Efekt fotoelektryczny Efekt Comptona Teoria korpuskularna wyjaśnia: Odbicie Załamanie

Bardziej szczegółowo

pobrano z serwisu Fizyka Dla Każdego - - zadania z fizyki, wzory fizyczne, fizyka matura

pobrano z serwisu Fizyka Dla Każdego -  - zadania z fizyki, wzory fizyczne, fizyka matura 14. Fizyka jądrowa zadania z arkusza I 14.10 14.1 14.2 14.11 14.3 14.12 14.4 14.5 14.6 14.13 14.7 14.8 14.14 14.9 14. Fizyka jądrowa - 1 - 14.15 14.23 14.16 14.17 14.24 14.18 14.25 14.19 14.26 14.27 14.20

Bardziej szczegółowo

Chemia. dr hab. Joanna Łojewska Zakład Chemii Nieorganicznej r Odkrycie fosforu przez Henninga Branda

Chemia. dr hab. Joanna Łojewska Zakład Chemii Nieorganicznej r Odkrycie fosforu przez Henninga Branda Chemia dr hab. Joanna Łojewska Zakład Chemii Nieorganicznej 1669 r Odkrycie fosforu przez Henninga Branda Wykłady Chemia Ogólna i Nieorganiczna Organizacja kursu WYKŁAD Seminarium Cwiczenia Zal. (ECTS

Bardziej szczegółowo

Kalendarz Maturzysty 2010/11 Fizyka

Kalendarz Maturzysty 2010/11 Fizyka Kalendarz Maturzysty 2010/11 Fizyka Kalendarz Maturzysty 2010/11 Fizyka Patryk Kamiński Drogi Maturzysto, Oddajemy Ci do rąk profesjonalny Kalendarz Maturzysty z fizyki stworzony przez naszego eksperta.

Bardziej szczegółowo

PRAWO OKRESOWOŚCI. 1.131. Liczba co najmniej częściowo obsadzonych powłok elektronowych decyduje o przynależności pierwiastka

PRAWO OKRESOWOŚCI. 1.131. Liczba co najmniej częściowo obsadzonych powłok elektronowych decyduje o przynależności pierwiastka PRAWO OKRESOWOŚCI 1.125. D. Mendelejew sformułował swoje prawo w następujący sposób: Właściwości fizyczne i chemiczne pierwiastków zmieniają się okresowo w zależności od A) liczby protonów w jądrze atomowym.

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE NIEZBĘDNE DO UZYSKANIA POSZCZEGÓLNYCH ŚRÓDROCZNYCH I ROCZNYCH OCEN KLASYFIKAYJNYCH Z CHEMII. DLA KL I GIMNAZJUM w ZS NR 3

WYMAGANIA EDUKACYJNE NIEZBĘDNE DO UZYSKANIA POSZCZEGÓLNYCH ŚRÓDROCZNYCH I ROCZNYCH OCEN KLASYFIKAYJNYCH Z CHEMII. DLA KL I GIMNAZJUM w ZS NR 3 Marzena Pogoda, Aleksandra Konieczna WYMAGANIA EDUKACYJNE NIEZBĘDNE DO UZYSKANIA POSZCZEGÓLNYCH ŚRÓDROCZNYCH I ROCZNYCH OCEN KLASYFIKAYJNYCH Z CHEMII DLA KL I GIMNAZJUM w ZS NR 3 W WODZISŁAWIU ŚL. WYNIKAJĄCYCH

Bardziej szczegółowo

Odkrycie jądra atomowego - doświadczenie Rutherforda 1909 r.

Odkrycie jądra atomowego - doświadczenie Rutherforda 1909 r. Odkrycie jądra atomowego - doświadczenie Rutherforda 1909 r. 1 Budowa jądra atomowego Liczba atomowa =Z+N Liczba masowa Liczba neutronów Izotopy Jądra o jednakowej liczbie protonów, różniące się liczbą

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Trwałość jądra atomowego. Okres połowicznego rozpadu

Spis treści. Trwałość jądra atomowego. Okres połowicznego rozpadu Spis treści 1 Trwałość jądra atomowego 2 Okres połowicznego rozpadu 3 Typy przemian jądrowych 4 Reguła przesunięć Fajansa-Soddy ego 5 Szeregi promieniotwórcze 6 Typy reakcji jądrowych 7 Przykłady prostych

Bardziej szczegółowo

Doświadczenie Rutherforda. Budowa jądra atomowego.

Doświadczenie Rutherforda. Budowa jądra atomowego. Doświadczenie Rutherforda. Budowa jądra atomowego. Rozwój poglądów na budowę atomu Model atomu Thomsona - zwany także modelem "'ciasta z rodzynkami". Został zaproponowany przez brytyjskiego fizyka J. J.

Bardziej szczegółowo

A - liczba nukleonów w jądrze (protonów i neutronów razem) Z liczba protonów A-Z liczba neutronów

A - liczba nukleonów w jądrze (protonów i neutronów razem) Z liczba protonów A-Z liczba neutronów Włodzimierz Wolczyński 40 FIZYKA JĄDROWA A - liczba nukleonów w jądrze (protonów i neutronów razem) Z liczba protonów A-Z liczba neutronów O nazwie pierwiastka decyduje liczba porządkowa Z, a więc ilość

Bardziej szczegółowo

Promieniowanie jonizujące

Promieniowanie jonizujące Promieniowanie jonizujące Wykład II Krzysztof Golec-Biernat Promieniotwórczość Uniwersytet Rzeszowski, 18 października 2017 Wykład II Krzysztof Golec-Biernat Promieniowanie jonizujące 1 / 23 Jądra pomieniotwórcze

Bardziej szczegółowo

Chemia. Wykłady z podstaw chemii. Dr hab. Joanna Łojewska Zakład Chemii Nieorganicznej r Odkrycie fosforu przez Henninga Branda

Chemia. Wykłady z podstaw chemii. Dr hab. Joanna Łojewska Zakład Chemii Nieorganicznej r Odkrycie fosforu przez Henninga Branda Chemia Dr hab. Joanna Łojewska Zakład Chemii Nieorganicznej 1669 r Odkrycie fosforu przez Henninga Branda Wykłady z podstaw chemii Lista wykładów STECHIOMETRIA GAZY TERMOCHEMIA TERMODYNAMIKA RÓWNOWAGA

Bardziej szczegółowo

OCHRONA RADIOLOGICZNA PACJENTA. Promieniotwórczość

OCHRONA RADIOLOGICZNA PACJENTA. Promieniotwórczość OCHRONA RADIOLOGICZNA PACJENTA Promieniotwórczość PROMIENIOTWÓRCZOŚĆ (radioaktywność) zjawisko samorzutnego rozpadu jąder atomowych niektórych izotopów, któremu towarzyszy wysyłanie promieniowania α, β,

Bardziej szczegółowo

Wiązania. w świetle teorii kwantów fenomenologicznie

Wiązania. w świetle teorii kwantów fenomenologicznie Wiązania w świetle teorii kwantów fenomenologicznie Wiązania Teoria kwantowa: zwiększenie gęstości prawdopodobieństwa znalezienia elektronów w przestrzeni pomiędzy atomami c a a c b b Liniowa kombinacja

Bardziej szczegółowo

Energetyka Jądrowa. Wykład 28 lutego Zygmunt Szefliński Środowiskowe Laboratorium Ciężkich Jonów

Energetyka Jądrowa. Wykład 28 lutego Zygmunt Szefliński Środowiskowe Laboratorium Ciężkich Jonów Energetyka Jądrowa Wykład 8 lutego 07 Zygmunt Szefliński Środowiskowe Laboratorium Ciężkich Jonów szef@fuw.edu.pl http://www.fuw.edu.pl/~szef/ Model atomu. Promieniowanie atomów 8.II.07 EJ - Wykład / r

Bardziej szczegółowo

PROMIENIOTWÓRCZOŚĆ. A) równa B) mniejsza C) większa D) nie mniejsza (sumie) od sumy mas protonów i neutronów wchodzących w jego skład.

PROMIENIOTWÓRCZOŚĆ. A) równa B) mniejsza C) większa D) nie mniejsza (sumie) od sumy mas protonów i neutronów wchodzących w jego skład. 1. Promień atomu jest większy od promienia jądra atomu PROMIENIOTWÓRCZOŚĆ A) 5 razy. B) 100 razy. C) 10 5 razy. D) terminy promień atomu i promień jądra są synonimami. 2. Jeśliby, zachowując skalę, powiększyć

Bardziej szczegółowo

Chemia nieorganiczna. Copyright 2000 by Harcourt, Inc. All rights reserved.

Chemia nieorganiczna. Copyright 2000 by Harcourt, Inc. All rights reserved. Chemia nieorganiczna 1. Układ okresowy metale i niemetale 2. Oddziaływania inter- i intramolekularne 3. Ciała stałe rodzaje sieci krystalicznych 4. Przewodnictwo ciał stałych Pierwiastki 1 1 H 3 Li 11

Bardziej szczegółowo

Fizyka promieniowania jonizującego. Zygmunt Szefliński

Fizyka promieniowania jonizującego. Zygmunt Szefliński Fizyka promieniowania jonizującego Zygmunt Szefliński 1 Wykład 1 Podstawy budowy materii (chemiczne i fizyczne) O wykładzie Pojęcia fizyki subatomowej rządzące zastosowaniami fizyki w diagnostyce i terapii

Bardziej szczegółowo

p.n.e. Demokryt z Abdery. Wszystko jest zbudowane z niewidzialnych cząstek - atomów (atomos ->niepodzielny)

p.n.e. Demokryt z Abdery. Wszystko jest zbudowane z niewidzialnych cząstek - atomów (atomos ->niepodzielny) O atomie 460-370 p.n.e. Demokryt z Abdery Wszystko jest zbudowane z niewidzialnych cząstek - atomów (atomos ->niepodzielny) 1808 John Dalton teoria atomistyczna 1. Pierwiastki składają się z małych, niepodzielnych

Bardziej szczegółowo

Początek XX wieku. Dualizm korpuskularno - falowy

Początek XX wieku. Dualizm korpuskularno - falowy Początek XX wieku Światło: fala czy cząstka? Kwantowanie energii promieniowania termicznego postulat Plancka efekt fotoelektryczny efekt Comptona Fale materii de Broglie a Dualizm korpuskularno - falowy

Bardziej szczegółowo

Fizyka kwantowa. promieniowanie termiczne zjawisko fotoelektryczne. efekt Comptona dualizm korpuskularno-falowy. kwantyzacja światła

Fizyka kwantowa. promieniowanie termiczne zjawisko fotoelektryczne. efekt Comptona dualizm korpuskularno-falowy. kwantyzacja światła W- (Jaroszewicz) 19 slajdów Na podstawie prezentacji prof. J. Rutkowskiego Fizyka kwantowa promieniowanie termiczne zjawisko fotoelektryczne kwantyzacja światła efekt Comptona dualizm korpuskularno-falowy

Bardziej szczegółowo

imię i nazwisko numer w dzienniku klasa

imię i nazwisko numer w dzienniku klasa Test po. części serii Chemia Nowej Ery CHEMIA I grupa imię i nazwisko numer w dzienniku klasa Test składa się z 8 zadań. Czytaj uważnie treść poleceń. W zadaniach. 5., 7.., 3. 7. wybierz poprawną odpowiedź

Bardziej szczegółowo

Promieniowanie jonizujące

Promieniowanie jonizujące Promieniowanie jonizujące Wykład II Promieniotwórczość Fizyka MU, semestr 2 Uniwersytet Rzeszowski, 8 marca 2017 Wykład II Promieniotwórczość Promieniowanie jonizujące 1 / 22 Jądra pomieniotwórcze Nuklidy

Bardziej szczegółowo

Co to są jądra superciężkie?

Co to są jądra superciężkie? Jądra superciężkie 1. Co to są jądra superciężkie? 2. Metody syntezy jąder superciężkich 3. Odkryte jądra superciężkie 4. Współczesne eksperymenty syntezy j.s. 5. Metody identyfikacji j.s. 6. Przewidywania

Bardziej szczegółowo

OPTYKA. Leszek Błaszkieiwcz

OPTYKA. Leszek Błaszkieiwcz OPTYKA Leszek Błaszkieiwcz Ojcem optyki jest Witelon (1230-1314) Zjawisko odbicia fal promień odbity normalna promień padający Leszek Błaszkieiwcz Rys. Zjawisko załamania fal normalna promień padający

Bardziej szczegółowo

Chemia. Dr hab. Joanna Łojewska Zakład Chemii Nieorganicznej r Odkrycie fosforu przez Henninga Branda

Chemia. Dr hab. Joanna Łojewska Zakład Chemii Nieorganicznej r Odkrycie fosforu przez Henninga Branda Chemia Dr hab. Joanna Łojewska Zakład Chemii Nieorganicznej 1669 r Odkrycie fosforu przez Henninga Branda Wykłady z podstaw chemii Lista wykładów STECHIOMETRIA GAZY TERMOCHEMIA TERMODYNAMIKA RÓWNOWAGA

Bardziej szczegółowo

OBLICZENIA STECHIOMETRIA STECHIOMETRIA: INTERPRETACJA ILOŚCIOWA ZJAWISK CHEMICZNYCH

OBLICZENIA STECHIOMETRIA STECHIOMETRIA: INTERPRETACJA ILOŚCIOWA ZJAWISK CHEMICZNYCH 1 OBLICZENIA STECHIOMETRIA STECHIOMETRIA: INTERPRETACJA ILOŚCIOWA ZJAWISK CHEMICZNYCH Np.: WYZNACZANIE ILOŚCI SUBSTRATÓW KONIECZNYCH DLA OTRZYMANIA OKREŚLONYCH ILOŚCI PRODUKTU PODSTAWY OBLICZEŃ CHEMICZNYCH

Bardziej szczegółowo

Zadanie 2. (1 pkt) Jądro izotopu U zawiera A. 235 neutronów. B. 327 nukleonów. C. 143 neutrony. D. 92 nukleony

Zadanie 2. (1 pkt) Jądro izotopu U zawiera A. 235 neutronów. B. 327 nukleonów. C. 143 neutrony. D. 92 nukleony Zadanie 1. (1 pkt) W jednym z naturalnych szeregów promieniotwórczych występują m.in. trzy izotopy polonu, których okresy półtrwania podano w nawiasach: Po-218 (T 1/2 = 3,1minuty), Po-214 (T 1/2 = 0,0016

Bardziej szczegółowo

Podstawowe własności jąder atomowych

Podstawowe własności jąder atomowych Podstawowe własności jąder atomowych 1. Ilość protonów i neutronów Z, N 2. Masa jądra M j = M p + M n - B 2 2 Q ( M c ) ( M c ) 3. Energia rozpadu p 0 k 0 Rozpad zachodzi jeżeli Q > 0, ta nadwyżka energii

Bardziej szczegółowo

Wykłady z Fizyki. Kwanty

Wykłady z Fizyki. Kwanty Wykłady z Fizyki 10 Kwanty Zbigniew Osiak OZ ACZE IA B notka biograficzna C ciekawostka D propozycja wykonania doświadczenia H informacja dotycząca historii fizyki I adres strony internetowej K komentarz

Bardziej szczegółowo

Chemia nieorganiczna. Pierwiastki. niemetale Be. 27 Co. 28 Ni. 26 Fe. 29 Cu. 45 Rh. 44 Ru. 47 Ag. 46 Pd. 78 Pt. 76 Os.

Chemia nieorganiczna. Pierwiastki. niemetale Be. 27 Co. 28 Ni. 26 Fe. 29 Cu. 45 Rh. 44 Ru. 47 Ag. 46 Pd. 78 Pt. 76 Os. Chemia nieorganiczna 1. Układ okresowy metale i niemetale 2. Oddziaływania inter- i intramolekularne 3. Ciała stałe rodzaje sieci krystalicznych 4. Przewodnictwo ciał stałych Copyright 2000 by Harcourt,

Bardziej szczegółowo

r. akad. 2012/2013 Wykład IX-X Podstawy Procesów i Konstrukcji Inżynierskich Fizyka jądrowa Zakład Biofizyki 1

r. akad. 2012/2013 Wykład IX-X Podstawy Procesów i Konstrukcji Inżynierskich Fizyka jądrowa Zakład Biofizyki 1 r. akad. 2012/2013 Wykład IX-X Podstawy Procesów i Konstrukcji Inżynierskich Fizyka jądrowa Zakład Biofizyki 1 Budowa jądra atomowego każde jądro atomowe składa się z dwóch rodzajów nukleonów: protonów

Bardziej szczegółowo

CHEMIA WARTA POZNANIA

CHEMIA WARTA POZNANIA Materiały do zajęć dokształcających z chemii nieorganicznej i fizycznej Wydział Chemii UAM Poznań 2011 Część I Atom jest najmniejszą częścią pierwiastka chemicznego, która zachowuje jego właściwości chemiczne

Bardziej szczegółowo

Fizyka cząstek elementarnych i oddziaływań podstawowych

Fizyka cząstek elementarnych i oddziaływań podstawowych Fizyka cząstek elementarnych i oddziaływań podstawowych Wykład 1 Wstęp Jerzy Kraśkiewicz Krótka historia Odkrycie promieniotwórczości 1895 Roentgen odkrycie promieni X 1896 Becquerel promieniotwórczość

Bardziej szczegółowo

ET AAS 1 - pierwiastkowa, GW ppb. ICP OES n - pierwiastkowa, GW ppm n - pierwiastkowa, GW <ppb

ET AAS 1 - pierwiastkowa, GW ppb. ICP OES n - pierwiastkowa, GW ppm n - pierwiastkowa, GW <ppb Analiza instrumentalna Spektrometria mas F AAS 1 - pierwiastkowa, GW ppm ET AAS 1 - pierwiastkowa, GW ppb ICP OES n - pierwiastkowa, GW ppm ICP MS n - pierwiastkowa, GW

Bardziej szczegółowo

Fizyka współczesna. Koniec XIX w. kompletna fizyka, za wyjątkiem paru drobiazgów :

Fizyka współczesna. Koniec XIX w. kompletna fizyka, za wyjątkiem paru drobiazgów : Fizyka współczesna Koniec XIX w. kompletna fizyka, za wyjątkiem paru drobiazgów : A. - Niezmienniczość prędkości światła (dośw. Michelsona i Morley a) B. - Promieniowanie ciała doskonale czarnego - Zjawisko

Bardziej szczegółowo

Budowa atomu Poziom: podstawowy Zadanie 1. (1 pkt.)

Budowa atomu Poziom: podstawowy Zadanie 1. (1 pkt.) Budowa atomu Poziom: podstawowy Zadanie 1. (1 pkt.) Zadanie 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Punkty Atomy pewnego pierwiastka w stanie podstawowym mają następującą konfigurację elektronów walencyjnych: 2s 2 2p 3 (

Bardziej szczegółowo

Grupa b. Zadania na ocen celujàcà

Grupa b. Zadania na ocen celujàcà Zadania na ocen celujàcà Grupa a Do reakcji syntezy siarczku glinu przygotowano g glinu i, g siarki. Czy substraty przereagowały w całoêci? JeÊli nie przereagowały, podaj nazw substratu, który nie przereagował

Bardziej szczegółowo

Fizyka 2. Janusz Andrzejewski

Fizyka 2. Janusz Andrzejewski Fizyka 2 wykład 15 Janusz Andrzejewski Janusz Andrzejewski 2 Egzamin z fizyki I termin 31 stycznia2014 piątek II termin 13 luty2014 czwartek Oba egzaminy odbywać się będą: sala 301 budynek D1 Janusz Andrzejewski

Bardziej szczegółowo

Od redakcji. Symbolem oznaczono zadania wykraczające poza zakres materiału omówionego w podręczniku Fizyka z plusem cz. 2.

Od redakcji. Symbolem oznaczono zadania wykraczające poza zakres materiału omówionego w podręczniku Fizyka z plusem cz. 2. Od redakcji Niniejszy zbiór zadań powstał z myślą o tych wszystkich, dla których rozwiązanie zadania z fizyki nie polega wyłącznie na mechanicznym przekształceniu wzorów i podstawieniu do nich danych.

Bardziej szczegółowo

Inne koncepcje wiązań chemicznych. 1. Jak przewidywac strukturę cząsteczki? 2. Co to jest wiązanie? 3. Jakie są rodzaje wiązań?

Inne koncepcje wiązań chemicznych. 1. Jak przewidywac strukturę cząsteczki? 2. Co to jest wiązanie? 3. Jakie są rodzaje wiązań? Inne koncepcje wiązań chemicznych 1. Jak przewidywac strukturę cząsteczki? 2. Co to jest wiązanie? 3. Jakie są rodzaje wiązań? Model VSEPR wiązanie pary elektronowe dzielone między atomy tworzące wiązanie.

Bardziej szczegółowo

Elementy fizyki jądrowej

Elementy fizyki jądrowej Elementy fizyki jądrowej Cząstka elementarna Fermiony (cząstki materii) -leptony: elektron, neutrino elektronowe, mion, neutrino mionowe, taon, neutrino taonowe -kwarki: kwark dolny, kwark górny, kwark

Bardziej szczegółowo

Energetyka Jądrowa. Wykład 3 14 marca Zygmunt Szefliński Środowiskowe Laboratorium Ciężkich Jonów

Energetyka Jądrowa. Wykład 3 14 marca Zygmunt Szefliński Środowiskowe Laboratorium Ciężkich Jonów Energetyka Jądrowa Wykład 3 14 marca 2017 Zygmunt Szefliński Środowiskowe Laboratorium Ciężkich Jonów szef@fuw.edu.pl http://www.fuw.edu.pl/~szef/ Henri Becquerel 1896 Promieniotwórczość 14.III.2017 EJ

Bardziej szczegółowo

LXV OLIMPIADA FIZYCZNA ZAWODY III STOPNIA

LXV OLIMPIADA FIZYCZNA ZAWODY III STOPNIA LXV OLIMPIADA FIZYCZNA ZAWODY III STOPNIA CZ DO WIADCZALNA Za zadanie do±wiadczalne mo»na otrzyma maksymalnie 40 punktów. Zadanie D. Rozgrzane wolframowe wªókno»arówki o temperaturze bezwzgl dnej T emituje

Bardziej szczegółowo

autor: Włodzimierz Wolczyński rozwiązywał (a)... ARKUSIK 40 FIZYKA JĄDROWA

autor: Włodzimierz Wolczyński rozwiązywał (a)... ARKUSIK 40 FIZYKA JĄDROWA autor: Włodzimierz Wolczyński rozwiązywał (a)... ARKUSIK 40 FIZYKA JĄDROWA Rozwiązanie zadań należy zapisać w wyznaczonych miejscach pod treścią zadania TEST JEDNOKROTNEGO WYBORU UWAGA: Tekst poniżej,

Bardziej szczegółowo