Klęska państw centralnych

Transkrypt

1 Klęska państw centralnych

2 1. Nieograniczona wojna podwodna Przewaga ententy ze względu na posiadanie strategicznie położonych portów; miały też większą flotę Blokada morska Niemiec; początkowo państwa centralne dają sobie z tym radę, z czasem jednak coraz trudniej Aby sobie z tym poradzić zaczęli stosować U-booty; głównie wokół Wysp Brytyjskich

3 Początkowo stosowano się do deklaracji londyńskiej z 1909 r. (ostrzegano statki o mającym nastąpić ostrzale) Ale od 1915 r. nieograniczona wojna podwodna; 1915 r. zatopienie Lusitanii (śmierć ok pasażerów, w tym większość Amerykanów) Stopniowe wycofywanie się z tej taktyki

4 2. Przystąpienie USA do wojny Amerykanie nie chcą się włączyć do wojny, bo: 1. Emigranci europejscy są zarówno z Niemiec, jak i z Rosji czy Francji 2. Handel z Europą ogarniętą wojną dawał wyraźne zyski Ci którzy walczą są wolontariuszami (np. eskadra lotnicza Lafayette a)

5 Amerykanie przystąpili do wojny, bo: 1. Zatopienie Lusitanii 2. Zbrodnie niemieckie wobec ludności cywilnej 3. Wznowienie (od stycznia 1917r.) nieograniczonej wojny podwodnej 4. Depesza Zimmermanna; jeśli Meksyk włączy się do wojny przeciwko USA dostanie Arizonę, Teksas i Nowy Meksyk (tekst źródłowy s. 341)

6 6 kwietnia 1917 r. USA wypowiada wojnę państwom centralnym Na froncie zachodnim po II bitwie pod Aisne (IV/V 1917r.) Francuzom już się nie chce bić; ucieczki, bunty Jesienią 1917 r. bitwa pod Ypres (zastosowanie gazu bojowego, imperytu) Listopad 1917 r. zwycięstwo aliantów pod Cambrai, ale nie wykorzystane i znów trzeba się wycofać Pokój brzeski z Rosją powoduję, że Niemcy zaczynają przerzucać wojska na front zachodni Ale do Europy napływają Amerykanie (łącznie ok. 2 mln)

7 3. Zakończenie walk na froncie zachodnim Wiosną 1918 r. zakładano rozbicie wojsk brytyjskich we Flandrii, okrążenie Paryża, zmuszenie Francji do kapitulacji, zanim gotowi będą Amerykanie (ofensywa Kaiserschlacht) Sukcesy niemieckie; podchodzą pod Paryż II bitwa pod Marną (VII- VIII 1918r.) porażka wojsk II Rzeszy

8 Ofensywa stu dni (sierpień-listopad 1918) Zmuszenie Niemców do zaprzestania okupacji Francji W samej Rzeszy nie lepiej; 3 listopada bunt marynarzy w Kilonii 7 listopada wybuch rewolucji w Bawarii 9 listopada ogłoszenie w Berlinie powstania republiki; strajki, zamieszki 10 listopada - ogłoszenie rządu Friedricha Eberta; cesarz Wilhelm II ucieka

9 Rozejm w Compiegne Niemcy muszą się ewakuować na granice przedwojenne 2. Niemcy oddają Francji Alzację i Lotaryngię 3. Niemcy oddają samoloty, okręty podwodne i nawodne, większość artylerii i broni maszynowej 4. Niemcy mają zwolnić jeńców 5. Niemcy mają zgodzić się na unieważnienie traktatu brzeskiego (z Rosją) i bukaresztańskiego (z Rumunią)

10 4. Zakończenie walk na innych frontach Kiedy w 1917 r. do wojny włączyła się Grecja (po stronie ententy) powstał nowy front macedoński; tutaj dominowała Bułgaria, ale problemy ekonomiczne 1918 r. są przyczyną jej klęski Na Bliskim Wschodzie Brytyjczycy wchodzą do Palestyny; Turcy opuszczają Jerozolimę pod koniec 1917 roku 1918 r. Turcy przegrywają pod Megiddo i tracą Damaszek w Syrii Zdobycie przez Brytyjczyków Mosulu (Irak), a przez Francuzów Bejrutu powoduje kapitulację Turcji w październiku 1918r.

11 Czerwiec 1918 r. bitwa pod Piawą wygrana Włoch z armia A-W Wielka ofensywa włoska pod Vittorio Venetto daje im zwycięstwo i kapitulację A-W 3 listopada 1918r. Rozpad Autro-Węgier

12 5. Następstwa wojny

13 1. Społeczne: Śmierć ok. 10 mln. ludzi, 7 milionów kalekami Hiszpanka (śmierć mln.) psychoza wojenna Demokratyzacja życia społecznego Zmiana w obyczajowości Emancypacja kobiet (m.in. prawa wyborcze w Polsce 1918) Problemy narodowościowe Wzrost nacjonalizmów

14 2. Polityczne Osłabienie dawnych mocarstw Rozpad monarchii i powstanie nowych państw (Polska, Czechosłowacja, Litwa, Łotwa, Estonia, Finlandia, Królestwo Serbów, Chorwatów i Słoweńców (od 1929r. Jugosławia) Wzrost znaczenia Stanów Zjednoczonych Niezadowolenia pokonanych państw Niezadowolenie państw ententy, które uważały, że za mało otrzymały zdobyczy wojennych (tzw. kalekie zwycięstwo Włochy, Japonia) izolacja ZSRR i Republiki Weimarskiej sojusz ( za plecami ) ZSRR i Republiki Weimarskiej w Rapallo

15 3. Gospodarcze Zniszczenia fabryk, linii kolejowych, domów Utrata 3,5% majątku trwałego Osłabienie gospodarcze Wielkiej Brytanii (dźwigała ciężar wojny) Zniszczenia we Francji (główna linia frontu zachodniego) i na ziemiach polskich (wschód) Wzrost znaczenia USA (plan Dawesa) Wielki Kryzys Gospodarczy Inflacja hiperinflacja Potrzeba ściągania reparacji wojennych hiperinflacja w Niemczech Ubogie społeczeństwo niemieckie podatne na hasła nazistów