ŚWIADECTWA CHARAKTERYSTYKI ENERGETYCZNEJ PRAKTYCZNY PORADNIK. Część teoretyczna pod redakcją: Część praktyczna:

Transkrypt

1 Część teoretyczna pod redakcją: dr hab. inż. Dariusza Gawina i prof. dr hab. inż. Henryka Sabiniaka Autorzy: dr hab. inż. Dariusz Gawin, prof. PŁ rozdziały: 1, 2, 7.1, 7.2, 7.3, 7.4 i 7.5; dr inż. Maciej Grzywacz rozdziały: 3.1 i 7.2; dr inż. Tomasz Jerominko rozdziały: 3.2 i 7.2; dr inż., arch. Karolina Kurtz rozdziały: 1, 2, 7.1, 7.2, 7.3, 7.4 i 7.5; dr inż. Wiesława Pabjańczyk rozdziały: 6, 7.6 i 7.7; prof. dr hab. inż. Henryk Sabiniak rozdziały: 3.1, 3.2, 4, 5, 7.2 i 7.4; ArCADiasoft Chudzik sp. j. praktyczne ilustracje zagadnień teoretycznych wykonane programem ArCADia-TERMO Część praktyczna: ArCADiasoft Chudzik sp. j. przykłady kompleksowych opracowań świadectw charakterystyki energetycznej wykonanych programem ArCADia-TERMO ŚWIADECTWA CHARAKTERYSTYKI ENERGETYCZNEJ PRAKTYCZNY PORADNIK 1

2 Wydawca ArCADiasoft Chudzik sp. j. ul. Sienkiewicza 85/ Łódź internet: Łódź 2010 Prawa autorskie Zwracamy uwagę na to, że stosowane w podręczniku określenia software owe i hardware owe oraz nazwy markowe danych firm są prawnie chronione. Książka została opracowana z najwyższą starannością i przy zachowaniu wszelkich możliwych środków kontrolnych. Pomimo tego nie można całkowicie wykluczyć wystąpienia błędów. Pragniemy w związku z tym zwrócić uwagę na to, że nie możemy udzielić gwarancji, jak również ponosić prawnej odpowiedzialności za wynikłe stąd skutki. Za podanie nam ewentualnych błędów będziemy wdzięczni. Wydanie drugie, uzupełnione ISBN Copyright 2009 ArCADiasoft Chudzik sp. j. 2

3 Od Wydawcy Niniejszy poradnik został pomyślany jako kompendium wiedzy praktycznej związanej z problematyką charakterystyki energetycznej budynków. Jest on przeznaczony dla osób, które na co dzień sporządzają lub mają zamiar sporządzać świadectwa charakterystyki energetycznej. Książka w prosty i przyjazny sposób przedstawia teorię związaną z tym tematem, metodologię obliczeń opisaną w obowiązujących przepisach prawnych i normach oraz inne powiązane zagadnienia. Część teoretyczna powstała pod redakcją prof. Dariusza Gawina i prof. Henryka Sabiniaka z Wydziału Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska Politechniki Łódzkiej uznanych autorytetów naukowych w tej dziedzinie wiedzy. Część praktyczna powstała w firmie ArCADiasoft Chudzik sp. j. z wykorzystaniem programu ArCADia-TERMO najpopularniejszego programu komputerowego na polskim rynku do kompleksowych obliczeń cieplnych zdobywcy Złotego Medalu BUDMA 2009 oraz wielu innych wyróżnień. Każde omawiane zagadnienie jest bogato zilustrowane przykładami wziętymi z życia, takimi które występują w codziennej praktyce projektowej. Książka nie próbuje polemizować z przedstawioną w rozporządzeniach metodologią, lecz przedstawia jasne praktyczne rozwiązania. Całość poradnika zamykają przykładowe świadectwa charakterystyki energetycznej dla budynku mieszkalno-usługowego, hotelu, magazynu i budynku wielorodzinnego z indywidualnymi źródłami ciepła. 3

4 4

5 Spis treści Spis oznaczeń CZĘŚĆ TEORETYCZNA 1. Dyrektywa EPBD w polskich przepisach prawnych Bibliografia do rozdz Wymiana ciepła budynku ze środowiskiem zewnętrznym Podstawowe charakterystyki budynku używane w obliczeniach ŚCHE Wymiana ciepła przez przegrody budowlane Norma PN-EN ISO Mostki cieplne Norma PN-EN ISO Norma PN-EN Obliczanie współczynnika przenikania ciepła przegród przezroczystych Norma PN-EN ISO Obliczenia wymiany ciepła przez grunt Norma PN-EN ISO Norma PN-EN Rozporządzenie ŚCHE Obliczenia współczynnika strat ciepła Norma PN-EN ISO Rozporządzenie ŚCHE Współczynnik redukcji obliczeniowej różnicy temperatury Norma PN-EN ISO Norma PN-EN Rozporządzenie ŚCHE Obliczenia zużycia energii do ogrzewania i chłodzenia Norma PN-EN ISO Rozporządzenie ŚCHE Dane klimatyczne Norma PN-EN Bibliografia do rozdz Energia cieplna Źródła ciepła i przygotowanie ciepłej wody użytkowej

6 Rodzaje systemów ogrzewczych Węzły cieplne pośrednie Kotły Kotły na paliwa stałe Instalacje solarne Instalacje ciepłej wody użytkowej Instalacje centralnego ogrzewania Zadania instalacji centralnego ogrzewania Klasyfikacja instalacji centralnego ogrzewania Charakterystyka instalacji centralnego ogrzewania istniejących i podlegających modernizacji Sposoby układania rurociągów grzewczych w budynkach Elementy instalacji centralnego ogrzewania Zawory termostatyczne grzejnikowe Grzejniki Oznaczenia instalacji centralnego ogrzewania w projektach technicznych Ogrzewanie podłogowe Ogrzewanie powietrzne Izolacja cieplna Regulacja instalacji c.o Bibliografia do rozdz Wstęp do wentylacji Właściwości fizyczne powietrza Parametry powietrza wewnętrznego Parametry powietrza zewnętrznego Rodzaje wentylacji Wentylacja naturalna Wentylacja mechaniczna Czynniki wywołujące zmiany stanu powietrza wewnętrznego Zyski ciepła Zewnętrzne zyski ciepła Zyski wilgoci Zanieczyszczenia gazowe Obliczeniowe i wymagane ilości powietrza wentylacyjnego Obliczanie strumieni powietrza wentylacyjnego Wymagane ustawowo ilości powietrza wentylacyjnego Wymagane ilości powietrza wentylacyjnego w wybranych budynkach i pomieszczeniach

7 4.5. Krotność wymian Szczelność budynków Metody i urządzenia do odzysku ciepła Gruntowe wymienniki ciepła Wstęp do klimatyzacji Pompy ciepła Wykaz polskich norm dotyczących wentylacji i klimatyzacji Bibliografia do rozdz. 4 i Systemy oświetlenia wbudowanego Podstawowe pojęcia z techniki świetlnej Normy z zakresu oświetlenia dotyczące ŚCHE Norma PN-EN Ocena poziomu natężenia oświetlenia Ocena olśnienia Ocena barwy światła Ocena wskaźnika oddawania barw Ocena współczynnika utrzymania Względy energetyczne Norma PN-EN Oświetlenie wbudowane Moc zainstalowana oświetlenia wbudowanego Bibliografia do rozdz Metodologia obliczania charakterystyki energetycznej Świadectwo charakterystyki energetycznej Charakterystyka energetyczna budynku, samodzielnej części techniczno-użytkowej lub lokalu niewyposażonych w instalację chłodzenia Budynki mieszkalne metoda uproszczona obliczania zapotrzebowania na energię pierwotną Budynki i lokale wyposażone w system chłodzenia Referencyjny wskaźnik EP Obliczanie zapotrzebowania energii na oświetlenie Obliczanie energii użytkowej oświetlenia wbudowanego Obliczanie energii końcowej oświetlenia wbudowanego Obliczanie energii pierwotnej oświetlenia wbudowanego Referencyjny wskaźnik EP L na oświetlenie

8 Bibliografia do rozdz CZĘŚĆ PRAKTYCZNA 8. Wstęp do świadectw wykonanych programem ArCADia-TERMO Poszczególne kroki postępowania przy wykonywaniu świadectwa energetycznego Budynek mieszkalny z częścią usługową Obliczenia Projekt budynku ETAP 1. Wybór obliczeń ETAP 2. Dane adresowe ETAP 3. Dane o budynku ETAP 4. Definicje przegród ETAP 5. Struktura budynku ETAP 6. Strefy cieplne ETAP 7. Strefy chłodu ETAP 8. Ogrzewanie i wentylacja ETAP 9. Ciepła woda użytkowa ETAP 10. Chłodzenie ETAP 11. Oświetlenie ETAP 12. Obliczenia cieplne ETAP 13. Obliczenia chłodu ETAP 14. Certyfikat RAPORTY i WYDRUK Hala magazynowa z zapleczem socjalno-biurowym Obliczenia Projekt budynku ETAP 1. Wybór obliczeń ETAP 2. Dane projektu ETAP 3. Dane o budynku ETAP 4. Definicje przegród ETAP 5. Strefy cieplne ETAP 6. Ogrzewanie i wentylacja ETAP 7. Ciepła woda użytkowa ETAP 8. Oświetlenie ETAP 9. Obliczenia cieplne ETAP 10. Certyfikat RAPORTY i WYDRUK Hotel Obliczenia Projekt budynku

9 ETAP 1. Wybór obliczeń ETAP 2. Dane projektu ETAP 3. Dane o budynku ETAP 4. Definicje przegród ETAP 5. Strefy cieplne ETAP 6. Ogrzewanie i wentylacja ETAP 7. Ciepła woda użytkowa ETAP 8. Oświetlenie ETAP 9. Obliczenia cieplne ETAP 10. Certyfikat RAPORTY i WYDRUK Budynek wielorodzinny z indywidualnymi źródłami ciepła (lokal mieszkalny) - Obliczenia ETAP 1. Wybór obliczeń ETAP 2. Dane projektu ETAP 3. Dane o budynku ETAP 4. Definicje przegród ETAP 5. Strefy cieplne ETAP 6. Ogrzewanie i wentylacja ETAP 7. Ciepła woda użytkowa ETAP 8. Charakterystyka techniczno-użytkowa ETAP 9. Lokal referencyjny ETAP 10. Wyniki RAPORTY i WYDRUK Możliwości programu ArCADia-TERMO Wykorzystanie programu do obliczeń audytu energetycznego i remontowego Wykorzystanie programu do sporządzenia projektowanej charakterystyki energetycznej Wykorzystanie programu do projektowania instalacji ogrzewczych