Napływ kapitału w formie bezpośrednich inwestycji zagranicznych a rozwój polskiego eksportu

Transkrypt

1 Zeszyty Naukowe nr 837 Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie 2010 Katedra Handlu Zagranicznego Napływ kapitału w formie bezpośrednich inwestycji ch a rozwój polskiego eksportu 1. Wprowadzenie Jedną z istotniejszych kwestii dla krajów zainteresowanych poprawą konkurencyjności swoich gospodarek, szczególnie w dobie globalizacji działalności, jest przyciąganie strumieni bezpośrednich inwestycji ch (BIZ). Zarówno rozwinięte kraje świata, jak i te, które uznaje się za słabo rozwinięte i rozwijające się, starają się pozyskać kapitał w formie BIZ. Traktuje się taką formę inwestowania nie tylko jako źródło środków finansowych, ale też jako narzędzie do uzupełniania luk związanych z potrzebami technologicznymi kraju goszczącego (materialnych i niematerialnych) 1, profesjonalną wiedzą menedżerską i know-how. Bezpośrednie inwestycje zagraniczne przyczyniają się do poprawy wskaźników wzrostu gospodarczego, redukują bezrobocie i mają wpływ na rozwój czynnika ludzkiego, poprawiają wydajność pracy i mają wpływ na wymianę handlową (na dwa kierunki handlu: eksport i import). 2. Kapitał w Polsce Zmiany systemowe po 1989 r., otwarcie gospodarki i liberalizacja handlu sprzyjały decyzjom inwestorów ch o lokowaniu kapitału w Polsce. 1 Por. C. Pilarska, Bezpośrednie inwestycje zagraniczne a transfer technologii [w]: Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w Polsce, red. W. Karaszewski, Wydawnictwo UMK, Toruń 2003, s. 290.

2 104 Ponadto przebieg polskich procesów transformacji zaowocował systematycznym spadkiem ryzyka inwestycyjnego i wzrostem atrakcyjności inwestycyjnej naszego kraju. Wolumen i struktura tych inwestycji w istotny sposób oddziałują na polską gospodarkę i na jej strukturę ekonomiczną przez wpływ na zmiany w handlu m. Udział kapitału zagranicznego w rozwoju gospodarki narodowej Polski odnotowuje się od 30. lat. O bardziej odczuwalnych efektach napływu kapitału zwłaszcza w formie bezpośrednich inwestycji ch można mówić począwszy od połowy lat 90. XX w. Wchodzenie kapitału zagranicznego do gospodarki polskiej dokonywało się w kilku etapach 2 : etap wstępnego otwierania gospodarki: lata , etap umiarkowanego otwierania gospodarki: lata , etap otwierania się gospodarki w warunkach transformacji ustrojowej 5. W połowie lat 90. Polska stała się liderem wśród krajów Europy Środkowej i Wschodniej pod względem wielkości napływu bezpośrednich inwestycji ch. Analizując skumulowaną wartość napływu BIZ (stan na 31 grudnia 2006 r.) można zauważyć, że nasz kraj pozyskał 103,6 mld dolarów, Węgry 81,8 mld dolarów, Czechy 77,5 mld dolarów, Rumunia 37,3 mld dolarów, Słowacja 25,5 mld dolarów, Bułgaria 20,9 mld dolarów 6. Kluczowym czynnikiem sprzyjającym pozyskaniu inwestorów ch przez Polskę był proces transformacji ustrojowej prowadzący w kierunku gospodarki rynkowej, dzięki któremu powstały sprzyjające dla inwestorów ch warunki prawne, ekonomiczne i infrastrukturalne. Uzyskanie członkostwa w WTO (1995 r.) i OECD (1996 r.) stworzyło gwarancję wprowadzenia w Polsce procedur i przepisów stosowanych wobec inwestorów ch w wysoko rozwiniętych krajach. Na 2 Por. J. Misala, Zaangażowanie kapitału zagranicznego w gospodarkę polską w okresie [w:] Kapitał w prywatyzacji, red. M. Jarosz, Instytut Studiów Politycznych PAN, 1996, s Podstawę prawną stanowiło Rozporządzenie Rady Ministrów z 14 maja 1976 r. w sprawie wydawania m osobom prawnym i fizycznym zezwoleń na prowadzenie niektórych rodzajów działalności gospodarczej. Zasadniczo dawało ono możliwość prowadzenia działalności w zakresie drobnej wytwórczości dodatkowo tylko inwestorom m polskiego pochodzenia. 4 Podstawę prawną uchwalono 23 kwietnia 1986 r. (Ustawa o spółkach z udziałem m, Dz.U. nr 17 poz. 88). Były to rewolucyjne zmiany w przepisach prawa, dały możliwość tworzenia spółek joint ventures w zakresie przekraczającym drobną wytwórczość; kapitał nie mógł przekraczać 49%. 5 Formalnie za początek transformacji ustrojowej w zakresie napływu kapitału można uznać 5 czerwca 1991 r., kiedy Sejm przyjął ustawę o spółkach ch. Por. Dz.U nr 26 poz. 143 (tekst jednolity). 6 Wartości napływu BIZ według: World Investments Prospects to Foreign Direct Investment and the Challenge of Political Risk, The Economist Intelligence Unit 2007.

3 Napływ kapitału 105 podniesienie atrakcyjności inwestycyjnej Polski miało również wpływ wzmocnienie stabilności geopolitycznej kraju przez przystąpienie do NATO (1999 r.) i rozpoczęcie negocjacji o członkostwo w Unii Europejskiej (1998 r.). Wdrażanie acquis communautaire przyczyniło się do powstania odpowiednich warunków działania dla firm ch w Polsce, poprawy klimatu inwestycyjnego oraz wzrostu napływu kapitału do gospodarki polskiej. Trzy lata po przyjęciu naszego kraju w struktury Wspólnot Europejskich można stwierdzić, że fakt ten miał istotne znaczenie dla przyciągania BIZ do Polski 7. Na rys. 1 zaprezentowano napływ bezpośrednich inwestycji od 1990 r. do 2006 r Rys. 1. Wielkość strumienia bezpośrednich inwestycji ch w Polsce w latach (w mln dolarów) Źródło: opracowanie własne na podstawie danych PAIIZ i NBP. Analiza rys. 1 pozwala wyróżnić 5 etapów napływu BIZ: 1) lata niska wartość rocznych napływów, 2) lata ok. 5 mld dolarów rocznie, 3) lata największa w historii wartość inwestycji (rekordowym rokiem okazał się 2000 r. ponad 10,6 mld dolarów), 4) lata znaczący spadek napływu BIZ (z istotną różnicą między 2000 a 2001 r.), 5) lata rosnąca wartość rocznych napływów BIZ (rekordowa w historii wartość napływu BIZ w 2006 r. 14,7 mld dolarów) 8. 7 Na skutek likwidacji granic celnych w Unii Europejskiej inwestor trafia bezpośrednio z pominięciem zewnętrznej wspólnotowej granicy celnej na rynek 27 krajów tworzących jednolity rynek europejski. 8 Według wstępnych danych NBP w 2007 r. wartość napływu BIZ do Polski jest podobna do tej zanotowanej w 2006 r. Szacuje się, że będzie to 13,4 mld dolarów.

4 106 Na wzrost wartości BIZ mają z pewnością wpływ oprócz obecności Polski w UE sytuacja makroekonomiczna i związane z nią dobre prognozy dotyczące wzrostu gospodarczego. 3. Atrakcyjność inwestycyjna Polski Najatrakcyjniejszym pod względem inwestycyjnym regionem świata jest Europa Zachodnia. Jej głównym i coraz bardziej liczącym się konkurentem są kraje Europy Środkowej i Wschodniej. Na rys. 2 przedstawiono najatrakcyjniejsze inwestycyjnie regiony świata w 2006 r. Cykliczne badanie przeprowadziła firma Ernst&Young. Zbadano ponad 800 osób przedstawicieli międzynarodowych inwestorów; 53% respondentów pochodziło z Europy, 35% z Ameryki Północnej, 11% z Azji % Europa Zachodnia Europa Środkowa i Wschodnia USA/Kanada Chiny 18 Indie 15 Inne regiony Azji 12 Ameryka Łacińska Japonia Środkowy Wschód Afryka 1 Oceania Rys. 2. Najatrakcyjniejsze inwestycyjnie regiony świata w 2006 r. Uwaga: można było wskazać 3 regiony. Źródło: Atrakcyjność inwestycyjna Europy, Ernst & Young, 2006, maszynopis, s. 3. W badaniu Ernst&Young z 2006 r. wśród 10 krajów najatrakcyjniejszych inwestycyjnie Polska zajmuje 5 miejsce (zob. rys. 3).

5 Napływ kapitału % USA Chiny Niemcy Indie Polska Wielka Brytania Czechy Japonia Francja Hiszpania Rys. 3. Dziesięć krajów najatrakcyjniejszych inwestycyjnie w 2006 r. Uwaga: można było wskazać 3 kraje. Źródło: Atrakcyjność inwestycyjna Europy, s Udział korporacji transnarodowych w polskim eksporcie po 2004 roku Pojęcie bezpośrednich inwestycji ch jest nierozerwalnie związane z pojęciem korporacji transnarodowej (KTN, przedsiębiorstwo międzynarodowe, przedsiębiorstwo transnarodowe). Istotą działania takiego podmiotu jest inwestowanie za granicą 9. Większość światowych bezpośrednich inwestycji przypada właśnie na te podmioty 10. Wielkie korporacje transnarodowe to przedsiębiorstwa korzystające z ch inwestycji bezpośrednich oraz innych form transferu czynników wytwórczych. Korporacje takie prowadzą i nadzorują działalność gospodarczą na terenie co najmniej dwóch krajów. Działalność ta jest kontrolowana przez korporacyjne centrum, zlokalizowane w określonym kraju, prowadzona zaś przez tworzone 9 Por. J. Witkowska, Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w Europie Środkowowschodniej, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s Szerzej zob. W. Zysk, Wybrane konkluzje IX Światowego Raportu Inwestycyjnego UNCTAD World Investment Report 1999 [w:] Handel. Metody, problemy, tendencje, Materiały konferencyjne, red. K. Budzowski, S. Wydymus, AE w Krakowie, Kraków 1999, s ; World Investment Reports ,

6 108 i stopniowo rozwijane filie przedsiębiorstwa macierzystego w innych krajach 11. W procesie powstawania wielkich korporacji transnarodowych istotne znaczenie mają dwa czynniki: lokalizacja działalności filii ch i internalizacja działalności w ramach całej korporacji. Od 14 lat tygodnik Polityka publikuje listę 500 największych polskich przedsiębiorstw, dodatkowo ogłaszana jest lista 100 największych eksporterów. Polska Agencja Informacji i Inwestycji Zagranicznych publikuje natomiast listy największych inwestorów, którzy lokują w Polsce kapitał w formie BIZ. W dalszej części artykułu przedstawiono analizę obejmującą lata , polegającą na wyborze z listy 100 największych eksporterów tych firm, które są również na liście największych inwestorów w Polsce. Następnie zbadano udział tych firm w polskim eksporcie. W tabeli 1 zestawiono dane na temat największych polskich eksporterów z udziałem m w 2004 r. Tabela 1. Najwięksi polscy eksporterzy z udziałem m w 2004 r r. 1 3 Telekomunikacja Polska SA, 2 8 Polskie Huty Stali SA, Katowice (Huta Sędzimira, Florian, Cedler, Katowice) 3 9 Fiat Auto Poland SA, Bielsko-Biała 4 17 Volkswagen Motor Polska Sp. z o.o., Polkowice 5 24 Thomson Multimedia Polska Sp. z o.o., Piaseczno 6 31 Volkswagen Poznań Sp. z o.o., Poznań 7 38 Kronospan w Polsce (Kronospan Holdings Ltd) 8 42 Isuzu Motors Polska Sp. z o.o., Tychy 9 47 GK Budimex, (m.in. Budimex, Budimex Poznań, Mostostal Kraków, Dromex) France Telecom telekomunikacja LNM Holdings N.V. hutnictwo Fiat Volkswagen AG Thomson Tubes and Displays SA Volkswagen AG Kronospan Holdings Ltd. drzewny Ispol-IMG Holdings B.V Ferrovial budownictwo 11 Por. J. Misala, Współczesne teorie wymiany międzynarodowej i zagranicznej polityki ekonomicznej, SGH, 2001, s

7 Napływ kapitału 109 cd. tabeli r GK DELPHI Polska, Jeleśnia (Delphi Automotive Systems Poland Kraków, Delphi Polska Automotive Systems Tychy, Delphi Krosno) International Paper Kwidzyn SA, Kwidzyn Philips Consumer Electronics Industries Poland Sp. z o.o., Kwidzyn TRW Safety Systems Poland Sp. z o.o., Częstochowa System Gazociągów Tranzytowych EuRoPol Gaz SA, Delphi Automotive Systems IPC celulozowo-papierniczy Royal Philips TRW Auto Holdings Inc OAO Gazprom energetyka Stomil-Olsztyn SA, Olsztyn Campagnie Financiere Michelin Philips Lighting Poland SA, Piła Royal Philips Fiat-GM Powertrain Polska Sp. z o.o., Bielsko-Biała Zakłady Chemiczne Police SA, Police TRW Polska Sp. z o.o., Częstochowa gumowy Fiat Messer Griesheim TRW Auto Holdings Inc Kronopol Sp. z o.o., Żary Krono-Holding AG Avon Operations Polska Sp. z o.o., Garwolin GlaxoSmithKline Pharmaceuticals SA, Poznań Oponiarska Dębica SA, Dębica Avon International Operations Inc. chemiczny drzewny kosmetyczny Glaxo SmithKline farmaceutyczny Goodyear Luxembourg SA gumowy Frantschach Świecie SA, Świecie Frantschach celulozowo-papierniczy Grupa Alstom, Elbląg (Alstom Konstal, Power) Alstom Holdings, metalurgiczny

8 110 cd. tabeli r Zakłady Azotowe Kędzierzyn SA, Kędzierzyn-Koźle Volvo Polska Sp. z o.o., Philips Polska Sp. z o.o., BSH Sprzęt Gospodarstwa Domowego Sp. z o.o., Faurecia Fotele Samochodowe Sp. z o.o., Grójec GK CAN-PACK SA, Kraków (Can-Pack SA, Pol-Am-Pack SA) Daewoo Electronics Manufacturing Poland Sp. z o.o., Pruszków Grupa MM International, Olsztyn (Mazurskie Meble, Mazur Comfort) Wrigley Poland Sp. z o.o., Poznań Daewoo-FSO Motor SA, Lucent Technologies Poland Sp. z o.o. -Sp. jawna, Bydgoszcz Philips DAP Industries Poland Sp. z o.o., Białystok Ferrero Polska Sp. z o.o., Merloni Indesit Polska Sp. z o.o., Łódź Faurecia Wałbrzych Sp. z o.o., Wałbrzych Arctic Paper Kostrzyn SA, Kostrzyn n. Odrą Huta Lucchini Sp. z o.o., Messer Griesheim chemiczny Volvo AB Royal Philips BSH Bosch und Siemens Hausgerate Faurecia Investments F & P Holding Company Inc. handel (AGD) przetwórstwo metali Daewoo SFM Beteiligungen Wm. Wrigley Jr. Company meblarski spożywczy Daewoo Lucent Technologies Network Systems Netherlands BV Royal Philips telekomunikacja Ferrero Group spożywczy Indesit Company (AGD) Faurecia Investments Arctic Paper AB papierniczy Luccini S.p.A hutnictwo

9 Napływ kapitału 111 Jak wynika z danych zamieszczonych w tabeli 1, suma przychodów wymienionych 57 przedsiębiorstw wyniosła 50,6 mld zł. Wolumen polskiego ekscd. tabeli r Pfleiderer Grajewo SA, Grajewo Pfleiderer AG drzewny Man Star Trucks & Busses Sp. z o.o., Starachowice Ronal Polska Sp z o.o., Wałbrzych LG Electronics Sp. z o.o., Mława Volkswagen Elektro-Systemy Sp. z o.o., Gorzów Wielkopolski Grupa Kapitałowa Mahle w Polsce, Krotoszyn Philips Lighting-Farel Mazury Sp. z o.o., Kętrzyn MAN Nutzfahrzeuge AG Ronal LG Electronics Inc Volkswagen AG Mahle Royal Philips VF Polska Sp. z o.o., Łódź Lee Bell Inc. handel, odzieżowy Same Deutz-Fahr Polska Sp. z o.o., Jacków Bridgestone Poland Sp. z o.o., Poznań Teksid Aluminium Poland Sp. z o.o., Bielsko-Biała Stahlschmidt & Maiworm Sp. z o.o., Stalowa Wola ICT Poland Sp. z o.o., Kostrzyn n. Odrą East West Spinning Sp. z o.o., Łódź Energomontaż-Północ SA, (6) Suma Same Deutz Fahr Holding and Finance BV Bridgestone Corporation Teksid Aluminium Luxembourg S.a.r.l. S.C.A Stahlschmidt & Maiworm Industrie Cartarie Tronchetti SpA (ICT), handel przetwórstwo aluminium papierniczy Sud Wolle AG włókienniczy SICES International B.V. budownictwo Źródło: opracowanie własne na podstawie danych zamieszczonych na studiach internetowych:

10 112 portu w 2004 r. wyniósł według danych GUS 269 mld zł 12, co oznacza, że udział omawianych kilkudziesięciu firm z udziałem m w polskim eksporcie wyniósł prawie 19%. Można ocenić ten udział jako bardzo wysoki. W tabeli 2 zestawiono dane na temat największych polskich eksporterów z udziałem m w 2005 r. Tabela 2. Najwięksi polscy eksporterzy z udziałem m w 2005 r r. 1 9 Volkswagen Poznań Sp. z o.o., Poznań 2 10 Fiat Auto Poland SA, Bielsko-Biała 3 29 Volkswagen Motor Polska Sp. z o.o., Polkowice 4 8 Mittal Steel Poland SA, Katowice 5 35 Fiat-GM Powertrain Polska Sp. z o.o., Bielsko-Biała 6 43 LG Electronics Sp. z o.o., Mława 7 48 Philips Lighting Poland SA, Piła Volkswagen AG Fiat Volkswagen AG LNM Holdings hutnictwo stali N.V Fiat LG Electronics Inc Royal Philips 8 49 DELPHI Poland SA, Kraków Delphi Automotive Systems 9 70 TRW Safety Systems Poland Sp. z o.o., Częstochowa TRW Auto Holdings Inc. elektroniczna Grupa Valeo Skawina Valeo Flextronics International Poland Sp. z o.o., Tczew Avon Operations Polska Sp. z o.o., Garwolin BSH Sprzęt Gospodarstwa Domowego Sp. z o.o., System Gazociągów Tranzytowych EuRoPol Gaz SA, Flextronics International Avon International Operations Inc BSH Bosch und Siemens Hausgerate elektroniczna kosmetyczny (AGD) OAO Gazprom energetyka 12

11 Napływ kapitału 113 cd. tabeli r Faurecia Wałbrzych Sp. z o.o., Wałbrzych Oponiarska Dębica SA, Dębica Mondi Packaging Paper Świecie SA Faurecia Investments Goodyear gumowy Luxembourg SA Framondi NV papiernicza Kronopol Sp. z o.o., Żary Krono-Holding AG Thomson Multimedia Polska Sp. z o.o., Piaseczno Whirlpool Polska Sp. z o.o. Warsaw Polar SA Wrocław International Paper Kwidzyn SA, Kwidzyn Volvo Polska Sp. z o.o., Man Star Truck & Busses Sp. z o.o Zakłady Chemiczne Police SA, Police Ferrero Polska Sp. z o.o., Philips DAP Industries Poland Sp. z o.o., Białystok Thomson Tubes and Displays SA Whirlpool Europe Srl drzewny AGD IPC celulozowo-papierniczy Volvo AB MAN Nutzfahrzeuge AG Messer Griesheim chemiczny Ferrero Group spożywczy Royal Philips Sitech Sp. z o.o Volkswagen AG Zakłady Azotowe Kędzierzyn SA, Kędzierzyn-Koźle Ronal Polska Sp. z o.o., Wałbrzych Daewoo Electronics Manufacturing Poland Sp. z o.o., Pruszków GK CAN-PACK SA, Kraków (Can-Pack SA, Pol-Am-Pack SA) Mahle Polska Sp. z o.o., Krotoszyn Master Foods Polska Sp. z o.o., Sochaczew Messer Griesheim chemiczny Ronal Daewoo F & P Holding Company Inc. przetwórstwo metali Mahle Mars Inc. spożywcza

12 114 cd. tabeli r Indesit Company Polska Sp. z o.o., Łódź Volkswagen Elektro-Systemy Sp. z o.o., Gorzów Wielkopolski GlaxoSmithKline Pharmaceuticals SA, Poznań GK Budimex, (m.in. Budimex, Budimex Poznań, Mostostal Kraków, Dromex) Indesit Company (AGD) Volkswagen AG Glaxo SmithKline farmaceutyczny Ferrovial budownictwo ABB Sp. z o.o., ABB Ltd. elektrotechniczna Alstom Power Sp. z o.o., Alstom Holdings maszynowa Unilever Polska SA Marga B.V. chemiczna Arctic Paper Kostrzyn SA, Kostrzyn n. Odrą Arctic Paper AB papierniczy CNH Polska Sp. z o.o., Płock CNH Global maszynowa SEWS Polska Sp. z o.o., Leszno Sumitomo Electric Wiring System Europe Ltd Arcelor Huta SA Arcelor hutnictwo stali Stahlschmidt & Maiworm Sp. z o.o., Stalowa Wola Stahlschmidt & Maiworm NSK Iskra SA, Kielce NSK Europe Limited Autoliv Polska Sp. z o.o. Oława, Jelcz elektrotechniczna Autoliv AB Sokołów SA Saturn Nordic Holding AB Visteon Poland SA Praszka, Polmot ZEM Duszniki Visteon Automotive Systems PCC Rokita SA Petro Carbo Chem AG (PCC) Leoni Kabel Polska Sp. z o.o Leonische Drahtwerke AG spożywcza chemiczna elektrotechniczna Pfleiderer Grajewo SA, Grajewo Pfleiderer AG drzewny

13 Napływ kapitału 115 cd. tabeli r GKN Driveline Polska Sp. z o.o., Oleśnica GKN Industries Limited SKF Poznań SA Poznań Aktiebolaget metalowa SKF Toyota Motor Manufacturing Poland Sp. z o.o., Wałbrzych Toyota Basell Orlen Polyolefins Sp. z o.o. Płock Basell Europe Holdings NV petrochemiczna Danone Polska Sp. z o.o BSN Gervais spożywcza Danone Esselte Polska Sp. z o.o., 275 Esselte AB artykuły biurowe Kozienice Pilkington Polska Sp. z o.o Pilkington hutnictwo szkła International Holdings B.V. Suma Źródło: opracowanie własne na podstawie danych zamieszczonych na stronach internetowych: Jak wynika z analizy danych zaprezentowanych w tabeli 2, suma przychodów wymienionych 59 przedsiębiorstw wyniosła 64,6 mld zł. Wolumen polskiego eksportu w 2005 r. wyniósł według danych GUS 288,7 mld zł, co oznacza, że udział omawianych kilkudziesięciu firm z udziałem m w polskim eksporcie wyniósł prawie 22%. Można ponownie ocenić ten udział jako bardzo wysoki, większy niż w 2004 r. W tabeli 3 zestawiono dane na temat największych polskich eksporterów z udziałem m w 2006 r. Tabela 3. Najwięksi polscy eksporterzy z udziałem m w 2006 r r Volkswagen Poznań Sp. z o.o., Poznań 2 11 Fiat Auto Poland SA, Bielsko-Biała 3 20 LG Electronics Sp. z o.o., Mława Volkswagen AG Fiat LG Electronics Inc. elektroniczna

14 116 cd. tabeli r Volkswagen Motor Polska Sp. z o.o., Polkowice 5 30 Fiat-GM Powertrain Polska Sp. z o.o., Bielsko-Biała 6 9 Mittal Steel Poland SA, Katowice Volkswagen AG Fiat LNM Holdings N.V Philips Lighting Poland SA, Piła Royal Philips 8 46 Delphi Poland SA, Kraków Delphi Automotive Systems 9 60 BSH Sprzęt Gospodarstwa Domowego Sp. z o.o., Toyota Motor Manufacturing Poland Sp. z o.o., Wałbrzych TRW Safety Systems Poland Sp. z o.o., Częstochowa Swedwood Poland SA, Szczecin BSH Bosch und Siemens Hausgerate hutnictwo stali (AGD) Toyota TRW Auto Holdings Inc Swedwood Holding BV drzewna Grupa Valeo Skawina Valeo Faurecia Wałbrzych Sp. z o.o., Faurecia Wałbrzych Investments Philips Lighting Poland SA Royal Philips Ferrero Polska Sp. z o.o., System Gazociągów Tranzytowych EuRoPol Gaz SA, Avon Operations Polska Sp. z o.o., Garwolin Toyota Motor Industries Poland Sp. z o.o., Jelcz-Laskowice Oponiarska Dębica SA, Dębica Daewoo Electronics Manufacturing Poland Sp. z o.o., Pruszków GlaxoSmithKline Pharmaceuticals SA, Poznań Ferrero Group spożywczy OAO Gazprom energetyka Avon International Operations Inc. kosmetyczny Toyota Goodyear Luxembourg SA gumowy Daewoo Glaxo SmithKline farmaceutyczny

15 Napływ kapitału 117 cd. tabeli r Mondi Packaging Paper Świecie SA Volvo Polska Sp. z o.o., Framondi NV papiernicza Volvo AB Kronopol Sp. z o.o., Żary Krono-Holding AG International Paper Kwidzyn SA, Kwidzyn drzewny IPC celulozowo-papierniczy Grupa Animex Smithfield Foods spożywcza FSO SA AvtoZAZ GK CAN-PACK SA, Kraków (Can-Pack SA, Pol-Am-Pack SA) Ronal Polska Sp z o.o., Wałbrzych Man Star Truck & Busses Sp. z o.o Indesit Company Polska Sp. z o.o., Łódź F & P Holding Company Inc. przetwórstwo metali Ronal MAN Nutzfahrzeuge AG Indesit Company (AGD) Sitech Sp. z o.o Volkswagen AG Zakłady Azotowe Kędzierzyn SA, Kędzierzyn-Koźle Zakłady Chemiczne Police SA, Police Thomson Displays Polska Sp. z o.o., Piaseczno Mahle Polska Sp. z o.o., Krotoszyn Faurecia Fotele Samochodowe Sp. z o.o., Grójec Messer Griesheim Messer Griesheim Thomson Tubes and Displays S.A. chemiczny chemiczny Mahle Faurecia Investments ABB Sp. z o.o., ABB Ltd. elektrotechniczna Leoni Kabel Polska Sp. z o.o Leonische Drahtwerke AG GKN Driveline Polska Sp. z o.o., Oleśnica GKN Industries Limited elektrotechniczna GK Budimex SA, Ferrovial budownictwo Arcelor Huta SA Arcelor hutnictwo stali

16 118 cd. tabeli r Hutchinson Poland Sp. z o.o., Żywiec Alstom Power Sp. z o.o., 46 2 GK Telekomunikacja Polska SA, Arctic Paper Kostrzyn SA, Kostrzyn n. Odrą Wytwórnia Sprzętu Komunikacyjnego PZL Rzeszów SA SEWS Polska Sp. z o.o., Leszno Hutchinson SA gumowy Alstom Holdings, metalurgiczny France Telecom telekomunikacja Arctic Paper AB papierniczy United Technologies Holding SA Sumitomo Electric Wiring System Europe Ltd. lotnicza CNH Polska Sp. z o.o., Płock CNH Global maszynowa Pilkington Polska Sp. z o.o Pilkington International Holdings B.V Sokołów SA Saturn Nordic Holding AB Przedsiębiorstwo Spedycyjne Trade Trans Sp. z o.o. Warsaw Spedition Trade Trans Holding hutnictwo szkła spożywcza transport Autoliv Polska Sp. z o.o., Oława Autoliv AB Stahlschmidt & Maiworm Sp. z o.o., Stalowa Wola NSK Bearings Polska SA, Kielce Stahlschmidt & Maiworm NSK Europe Limited GK PCC Rokita SA Petro Carbo Chem AG (PCC) Grupa Kęty SA Credit Suisse Private Equity elektrotechniczna chemiczna przetwórstwo metali Grupa L Oreal Polska L Oreal SA kosmetyczna SKF Poznań SA, Poznań Aktiebolaget SKF metalowa Danone Polska Sp. z o.o BSN Gervais Danone Suma spożywcza Źródło: opracowanie własne na podstawie danych zamieszczonych na stronach internetowych:

17 Napływ kapitału 119 Z analizy danych zaprezentowanych w tabeli 3 wynika, że suma przychodów wymienionych 61 przedsiębiorstw wyniosła 80,9 mld zł. Wolumen polskiego eksportu w 2005 r. wyniósł według danych GUS 342,3 mld zł, co oznacza, że udział omawianych kilkudziesięciu firm z udziałem m w polskim eksporcie wyniósł prawie 24%. Można ocenić ten udział jako bardzo wysoki, większy niż w 2004 i 2005 r. Podsumowując, można wnioskować, że wraz z dynamicznie rosnącym wolumenem polskiego eksportu w latach (269 mld zł w 2004 r., 288,7 mld zł w 2005 r. i 342,3 mld zł w 2006 r.) rośnie udział przedsiębiorstw z zainwestowanym kapitałem w formie BIZ w wartości sprzedaży za granicę (odpowiednio: 19%, 22% i 24%) i to w warunkach umacniania się złotego w relacji zarówno do dolara amerykańskiego, jak i euro. Literatura Atrakcyjność inwestycyjna Europy, Ernst & Young, 2006, maszynopis. Misala J., Współczesne teorie wymiany międzynarodowej i zagranicznej polityki ekonomicznej, SGH, Misala J., Zaangażowanie kapitału zagranicznego w gospodarkę polską w okresie [w:] Kapitał w prywatyzacji, red. M. Jarosz, Instytut Studiów Politycznych PAN, Pilarska C., Bezpośrednie inwestycje zagraniczne a transfer technologii [w:] Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w Polsce, red. W. Karaszewski, Wydawnictwo UMK, Toruń Witkowska J., Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w Europie Środkowowschodniej, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź. Zysk W., Wybrane konkluzje IX Światowego Raportu Inwestycyjnego UNCTAD World Investment Report 1999 [w:] Handel. Metody, problemy, tendencje, Materiały konferencyjne, red. K. Budzowski, S. Wydymus, AE w Krakowie, Kraków World Investments Prospects to Foreign Direct Investment and the Challenge of Political Risk, The Economist Intelligence Unit The Inflow of Capital in the Form of Direct Foreign Investment and the Growth of Polish Export The article presents an analysis for the years of the share of foreign sales by firms with foreign capital (investments in the form of FDI) from the list of the 100 largest exporters in the Polish export sector. Despite the strengthening of the Polish currency, the share of foreign sales has systematically grown along with Polish export volume since the country joined the EU.