Clusters in the Lower Silesia. Voivodeship Klastry w województwie dolnośląskim

Transkrypt

1 Polskie klastry i polityka klastrowa Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) jest agencją rządową podlegającą Ministrowi właściwemu ds. gospodarki. Powstała na mocy ustawy z 9 listopada 2000 roku. Zadaniem Agencji jest zarządzanie funduszami z budżetu państwa i Unii Europejskiej, przeznaczonymi na wspieranie przedsiębiorczości i innowacyjności oraz rozwój zasobów ludzkich. The Polish Agency for Enterprise Development (PARP) is a government agency subject to the Minister of economy. It was created by an act from 9th November Its task is to manage funds from the state treasury and the European Union aimed at supporting entrepreneurship and innovativeness, as well as human resources development. W perspektywie finansowej Agencja jest odpowiedzialna za wdrażanie działań w ramach trzech programów operacyjnych Innowacyjna Gospodarka, Kapitał Ludzki i Rozwój Polski Wschodniej. In the financial perspective the Agency is responsible for implementing activities under three operational programmes: Innovative Economy, Human Resources and Eastern Poland Development. Jednym z priorytetów Agencji jest promowanie postaw innowacyjnych oraz zachęcanie przedsiębiorców do stosowania nowoczesnych technologii w swoich firmach. W tym celu PARP prowadzi Portal Innowacji poświęcony tematyce innowacyjnej ( a także corocznie organizuje konkurs Polski Produkt Przyszłości. Przedstawiciele MSP mogą w ramach Klubu Innowacyjnych Przedsiębiorstw uczestniczyć w cyklicznych spotkaniach. Celem portalu edukacyjnego Akademia PARP ( jest upowszechnienie wśród mikro, małych i średnich firm dostępu do wiedzy biznesowej w formie e-learningu. Za pośrednictwem strony internetowej web.gov.pl PARP wspiera rozwój e-biznesu. W Agencji działa ośrodek sieci Enterprise Europe Network, który oferuje przedsiębiorcom informacje z zakresu prawa Unii Europejskiej oraz zasad prowadzenia działalności gospodarczej na Wspólnym Rynku. PARP jest inicjatorem utworzenia Krajowego Systemu Usług, który pomaga w zakładaniu i rozwijaniu działalności gospodarczej. W ponad 150 ośrodkach KSU (w tym: Punktach Konsultacyjnych, Krajowej Sieci Innowacji, funduszach pożyczkowych i poręczeniowych współpracujących w ramach KSU) na terenie całej Polski przedsiębiorcy i osoby rozpoczynające działalność gospodarczą mogą uzyskać informacje, porady i szkolenia z zakresu prowadzenia działalności gospodarczej, a także uzyskać pożyczkę lub poręczenie. PARP prowadzi również portal KSU: Partnerami regionalnymi PARP we wdrażaniu wybranych działań są Regionalne Instytucje Finansujące (RIF) Klastry w województwie dolnośląskim One of the Agency s priorities is to promote innovative attitudes and to encourage entrepreneurs to use the latest technologies in their companies. In order to do so the PARP runs an Innovations Portal devoted to the topic of innovations ( as well as an annual competition for the Polish Product of the Future. Representatives of SMEs can participate in cyclic meetings under the Innovative Enterprises Club. The purpose of the PARP Academy education portal ( is to popularise access to business knowledge in form of e-learning among micro, small and medium enterprises. By using the web.gov.pl website, the PARP supports development of e-business. The Agency also has a division of the Enterprise Europe Network, which offers information about the European Union law and the rules of running a business on the Common Market. The PARP is the initiator of creating the National Services System, which helps in starting and developing business activities. In over 150 NSS centres (including: Consultation Points, the National Innovation Network, loan and guarantee fund, which co-operate under the NSS) all over Poland entrepreneurs and persons starting a business can acquire information, advice and trainings in running a business. They can also get a loan or a guarantee. The PARP also runs the NSS web portal: Regional Financing Institutions (RFI) are the PARP s regional partners in implementing selected activities. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości Polish Agency for Enterprise Development ul. Pańska 81/83, Warszawa tel , faks: biuro@parp.gov.pl, Punkt informacyjny PARP PARP information point tel info@parp.gov.pl województwo dolnośląskie / Lower Silesia Voivodeship Clusters in the Lower Silesia Voivodeship

2 Lista klastrów województwo dolnośląskie / Lower Silesia Voivodeship Clusters list SIDE CLUSTER SIDE CLUSTER DOLNOŚLĄSKI KLASTER EKOENERGETYCZNY EEI ENERGIA, EKOLOGIA, INNOWACJE THE LOWER SILESIAN EEI ECO-ENERGY CLUSTER ENERGY, ECOLOGY, INNOVATION NUTRIBIOMED KLASTER THE NUTRIBIOMED CLUSTER DOLNOŚLĄSKI KLASTER SUROWCOWY LOWER SILESIAN RESOURCE CLUSTER KLASTER INNOWACYJNYCH TECHNOLOGII W WYTWARZANIU CINNOMATECH CINNOMATECH CLUSTER OF INNOVATIVE TECHNOLOGIES IN MANUFACTURING KLASTER WSPÓLNOTA WIEDZY I INNOWACJI W ZAKRESIE TECHNIK INFORMACYJNYCH I KOMUNIKACYJNYCH (SKRÓT: KLASTER ICT) KNOWLEDGE AND INNOVATION COMMUNITY FOR INFORMATION AND COMMUNICATION TECHNOLOGIES CLUSTER (ABBREVIATION: ICT CLUSTER) Copyright by Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości Copyright by Polish Agency for Enterprise Development Wydawca: Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości ul. Pańska Warszawa Publisher: Polish Agency for Enterprise Development ul. Pańska Warszawa Katalog bezpłatna. Katalog dostępna jest także w wersji elektronicznej na Portalu Innowacji The catalogue for free distribution. E-version available at Poglądy i opinie wyrażone przez autorów katalogu nie muszą odzwierciedlać stanowiska Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości The contents of this catalogue reflect the views of the author and do not necessarily reflect the official views or policy of the Polish Agency for Enterprise Development. ISBN Nakład: 1000 Warszawa 2011 ISBN Printed in 1000 copies Warszawa 2011 Projekt, przygotowanie do druku, druk i oprawa: Agencja Reklamowo-Wydawnicza A. Grzegorczyk Design, layout and print: Agencja Reklamowo-Wydawnicza A. Grzegorczyk Przedsięwzięcie Polskie klastry i polityka klastrowa realizowane jest pod honorowym patronatem Ministra Gospodarki. The avtivity Polish clusters and cluster policy activity is being implemented under the honorary auspices of the Minister of Economy. Katalog powstał w ramach przedsięwzięcia PARP: Polskie klastry i polityka klastrowa. The catalogue was prepared under PARP activity of Polish clusters and cluster policy. Katalog powstał w ramach przedsięwzięcia PARP: Polskie klastry i polityka klastrowa. The catalogue was prepared under PARP activity of Polish clusters and cluster policy. Przedsięwzięcie PARP jest współfinansowane przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach projektu systemowego PARP Rozwój zasobów ludzkich poprzez promowanie wiedzy, transfer i upowszechnianie innowacji z Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, poddziałanie The activity of PARP is co-financed by the European Union from the European Social Found under systemic project Development of human resources through the promotion of knowledge, transfer and dissemination of innovation from the Human Capital Operation Program, Measure Przedsięwzięcie PARP jest współfinansowane przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach projektu systemowego PARP Rozwój zasobów ludzkich poprzez promowanie wiedzy, transfer i upowszechnianie innowacji z Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, poddziałanie The activity of PARP is co-financed by the European Union from the European Social Found under systemic project Development of human resources through the promotion of knowledge, transfer and dissemination of innovation from the Human Capital Operation Program, Measure

3 Szanowni Państwo, Ladies and Gentlemen, na przestrzeni ostatnich lat obserwujemy dynamiczny wzrost konkurencyjności polskich przedsiębiorstw. Znakomita ich większość doskonale radzi sobie już nie tylko na rynkach lokalnych, ale także sukcesywnie zwiększa zasięg swojego oddziaływania o coraz bardziej wymagające rynki zagraniczne. Utrzymanie tej tendencji wymaga nieustannej pracy na rzecz jakości oferowanych produktów oraz ciągłego poszukiwania nowych, innowacyjnych rozwiązań. Ważnym elementem gospodarczej konkurencyjności regionów jest stała współpraca przedsiębiorstw z przedstawicielami środowisk naukowych oraz samorządem terytorialnym. Klastry, synonim sukcesu zbudowanego na wysokiej jakości konkurencji, stwarzają doskonałe warunki do umocnienia takiej współpracy. Rozwój powiązań kooperacyjnych w Polsce zależy przede wszystkim od woli przedsiębiorstw, ich wzajemnego zaufania oraz kwalifikacji koordynatorów wywodzących się z instytucji otoczenia biznesu i administracji. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, mając świadomość korzyści wynikających z funkcjonowania klastrów, podejmuje działania mające na celu mobilizację podmiotów gospodarczych do nawiązywania współpracy z partnerami. Działania te realizowane są poprzez szereg projektów informacyjno-promocyjnych mających na celu upowszechnienie pozytywnych aspektów funkcjonowania w sformalizowanych sieciach współpracy. Dzisiaj prezentujemy Państwu katalog, którego głównym celem jest wypromowanie prężnie funkcjonujących klastrów z województwa dolnośląskiego, promocja ich dotychczasowych osiągnięć oraz zaprezentowanie oferowanych produktów w postaci usług i technologii ze szczególnym uwzględnieniem ich innowacyjnego charakteru. Mam nadzieję, że upowszechnione w katalogu przykłady dobrych praktyk staną się standardem. Zachęcam Państwa do lektury katalogu! Bożena Lublińska-Kasprzak Prezes PARP / Chief Executive Officer of PARP Over the last few years we have observed a dynamic growth of the competitiveness of Polish enterprises. A significant number of those businesses is managing very well not only on local markets but also on competitive foreign markets. Maintaining such a tendency requires constant work towards increasing the quality of offered products and continuous search for quality improvement and innovative solutions. From the point of view of economic competitiveness of regions, cooperation of businesses with scientific circles is very relevant. Cooperation with local authorities is also important. Clusters create perfect conditions for such cooperation. Clusters are synonymous with success build on a high quality of competitiveness. The development of cooperative networks in Poland depends mainly on the will of companies and qualifications of coordinators coming from business support institutions and administration. The Polish Agency for Enterprise Development, aware of the benefits stemming from the functioning of clusters aims at encouraging companies to create networks of cooperation. These actions are implemented through a number of informational and promotional projects trying to popularize positive aspects of functioning in formalized cooperating networks. Today we present to you a catalogue, the purpose of which is to promote buoyantly functioning clusters from Dolnoslaskie Region. It also outlines their recent achievements and presents offered products, services and technologies emphasizing their innovative character. We hope that the best practices popularized by the catalogue will become a standard. I encourage you to read our catalogue! 1

4 Informacja o przedsięwzięciu PARP Information on the PARP undertaking Podstawowym celem przedsięwzięcia Polskie klastry i polityka klastrowa jest wzmocnienie polskich klastrów, podniesienie ich konkurencyjności i zdolności innowacyjnej poprzez rozwój kapitału ludzkiego oraz podniesienie efektywności kształtowania polityki klastrowej. Realizacja działania odbywa się dwutorowo: poprzez oddziaływanie na podmioty tworzące klastry, funkcjonujące w nich oraz działające na ich rzecz oraz poprzez wspieranie i kształtowanie polityki rządu i samorządów w zakresie mającym znaczenie dla rozwoju i działania klastrów. Z tego względu projekt podzielony został na dwa działania: Działanie 1: Wsparcie rozwoju klastrów w Polsce poprzez upowszechnianie i popularyzowanie informacji związanych z ich powstawaniem i funkcjonowaniem oraz budowanie platformy wymiany wiedzy, dobrych praktyk i komunikacji, jak również promowanie klastrów i ich osiągnięć. Działanie 2: Wsparcie instytucji i organizacji odpowiedzialnych za kształtowanie polityki klastrowej poprzez budowanie między nimi przestrzeni dialogu. Realizacją tego działania zajmuje się grupa robocza ds. polityki klastrowej, w skład której wchodzą przedstawiciele administracji centralnej i samorządowej. Celem działania 2 jest wypracowanie kierunków i założeń polityki klastrowej na kolejne lata. Służą temu wnioski i rekomendacje wynikające z obecnie realizowanej polityki w obszarach mających wpływ na rozwój klastrów w Polsce oraz analiza zagranicznych doświadczeń i dobrych praktyk. Niniejszy katalog jest jednym z efektów realizacji przedsięwzięcia. Aby pokazać różnorodność inicjatyw klastrowych występujących w województwie dolnośląskim, wybraliśmy sześć klastrów i inicjatyw, których opisy znajdziecie Państwo w dalszej części katalogu. The basic aim of the Polish clusters and cluster policy activity is to support Polish clusters, increase their level of competitiveness and innovation capacity through the development of human resources and increasing the efficiency of cluster policy creation. The implementation of the undertaking takes place on two levels; through the impact on entities that create clusters, function within them and support them as well as through shaping and supporting the government and local authorities policy relevant to the clusters. For this reason the activity was divided into two measures: Action 1: Supporting cluster development in Poland through popularization and dissemination of information concerning clusters formation and functioning as well as through building a platform of exchange of knowledge and good practices, streamlining communication and promoting clusters and their achievements. Action 2: Supporting the institutions and organizations responsible for shaping cluster policy by building a dialogue between them. This measure is implemented by a working group responsible for cluster policy and composed of representatives of central and local authorities. The aim of the measure number 2 is to design cluster policy for the next few years. This measure is supported by conclusions and recommendations that are a direct result of the Policy being currently implemented in the areas that have influence on cluster development in Poland. Analysis of foreign best practices and experience also provides precious insight. The following catalogue is one of the results of the implementation of the activity. To show the diversity of cluster initiatives in the Dolnoslaskie Province we have selected six clusters and cluster initiative which we have described herein. 2

5 Informacja o województwie dolnośląskim Information about Lower Silesia province Województwo dolnośląskie jest jednym z najlepiej rozwiniętych gospodarczo regionów w Polsce. W regionie prężnie rozwija się przemysł wydobywczy, motoryzacyjny, produkcji wyrobów porcelanowych i kryształowych, farmaceutycznych i elektronicznych. Obecnie, duża część funduszy województwa (również tych, pochodzących ze środków unijnych) przeznaczana jest na rozwój usług oraz nowoczesnych dziedzin przetwórstwa przemysłowego. Na Dolnym Śląsku najwięcej przedsiębiorstw działa w handlu hurtowym i detalicznym, naprawie pojazdów samochodowych, budownictwie, działalności związanej z obsługą rynku nieruchomości, działalności naukowej i technicznej, przetwórstwie przemysłowym, transporcie i gospodarce magazynowej. W profilu branżowym podmiotów gospodarczych działających na obszarze województwa zaznacza się przewaga usług, w tym takich, które powiązane są z działalnością pracowników przemieszczających się i, w znacznej mierze, samodzielnie organizujących sobie pracę (agenci, pośrednicy) 1. Sektor usługowy zatrudnia w woj. dolnośląskim wyraźnie największą grupę pracowników: jedynie w czterech województwach pracujący w tym sektorze stanowią większy odsetek pracujących. Jednocześnie przemysł nadal zapewnia bardzo istotną część miejsc pracy ich udział w tym sektorze, przy jednoczesnym niskim zatrudnieniu w rolnictwie, jest większy niż w 12 województwach i znacznie przekracza średnią krajową 2. Najwięcej zatrudnionych, około 40%, związanych jest właśnie z przetwórstwem przemysłowym, około 18% z handlem i naprawą pojazdów, a 11% z administracją i działalnością wspierającą 3. W sektorze usługowym przeważającą część przedsiębiorców i osób zatrudnionych, stanowią firmy działające w branży turystycznej oraz leczniczo-uzdrowiskowej. Dynamika przeciętnego zatrudnienia w sektorze przedsiębiorstw jest o 7% wyższa niż średnia dla Polski. Nakłady inwestycyjne województwa w roku 2010 systematycznie wzrastały Lower Silesia province is one of the most economically developed regions in Poland. Primary industry, automotive industry, the industry of porcelain, crystal, pharmaceutical and electronic production are growing rapidly in the region. Currently, a large part of the province funds (including those coming from EU funds) is devoted to the development of services and modern fields of industrial processing. Most companies in Lower Silesia operate in the area of wholesale and retail trade, repair of vehicles, construction engineering, activity connected with the service of the real estate market, scientific and technical activity, industrial processing, transport and in warehouse management. The industry profile of the economic entities operating on the territory of the province is marked by a predominance of services, including those that are associated with the activity of the workers that relocate and largely organize their work by themselves (representatives, agents) 1. The service sector employs clearly the largest group of employees in Lower Silesia province: people working in this sector constitute a higher percentage of working people only in four provinces. At the same time, the industry still provides a very important part of the jobs their participation in this sector, at simultaneous low employment in agriculture, is higher than in 12 provinces and significantly exceeds the national average 2. Most employed people, approximately 40%, are connected with the industrial processing, about 18% with trade and repair of vehicles, and 11% with administration and support activities 3. Companies operating in the tourism industry and in the medical-spa industry are a predominant part of the entrepreneurs and people employed in the service sector. Dynamics of the average employment in the companies sector is 7% higher than the average for Poland. Capital expenditures of the province in 2010 were systematically increasing and in September they amounted to PLN 1 BADANIE W RAMACH PROJEKTU Obserwatorium Dolnośląskiego Rynku Pracy i Edukacji : Analiza struktury, uwarunkowań i perspektyw rozwoju alternatywnych form zatrudnienia na Dolnym Śląsku 2 ibidem 3 Dane Urząd Statystyczny we Wrocławiu RESEARCH WITHIN THE FRAMEWORKS OF PROJECT ENTITLED Observatory of the Labor Market and Education in Lower Silesia : Analysis of the structure, conditions and prospects for development of alternative forms of employment in Lower Silesia 2 ibidem 3 Data of the Statistical Office in Wrocław

6 $ $ wartość / value pozycja w kraju / position in the country rok / year Udział w PKB Polski [%] / Share in Poland s GDP [%] 8, Bezrobocie [%] / Unemployment [%] 14, Pracujący w przemyśle [%] / People working in the industry [%] 2, Nakłady na B+R w PKB [%] / Outlav on B+R in GDP [%] 0, Zatrudnieni w B+R [os. na 1000 ludności aktywnej zawodowo] / People working in B+R [People per 1000 actively working population] 4, $ Udział biznesu w finansowaniu B+R [%] / Share of the business in financing B+R [%] 7, Źródło: GUS Source: GUS 4 i we wrześniu wyniosły 6660,8 mln złotych. W województwie Dolnośląskim znajduje się podmiotów gospodarki narodowej, w tym 6521 spółek handlowych z udziałem kapitału zagranicznego. PKB Dolnego Śląska w roku 2008 osiągnęło poziom 8,1%, plasując województwo na czwartej pozycji w kraju. Rozwój gospodarczy województwa jest czynnie wspierany przez liczne agencje rozwoju regionalnego i lokalnego, inkubatory przedsiębiorczości (m.in. we Wrocławiu i Nowej Rudzie), ośrodki informacji gospodarczej, fundusze kapitałowe oraz inne instytucje pozarządowe. Na obszarze województwa znajdują się 3 Specjalne Strefy Ekonomiczne kamiennogórska, legnicka i wałbrzyska. Udział biznesu w finansowaniu B+R wyniósł 7,15% w roku Tym samym województwo znajduje się na siódmym miejscu w Polsce pod względem finansowania przez przedsiębiorstwa zadań związanych z badaniami i rozwojem. Region, dzięki swojemu usytuowaniu, czynnie współpracuje z ośrodkami zagranicznymi, zlokalizowanymi m.in. w Niemczech i Czechach. Rozwój innowacyjności wspierany jest również przez liczne szkoły wyższe oraz dużą liczbę akredytowanych laboratoriów badawczych działających na terenie województwa. Dzięki bardzo dobrym wynikom uzyskiwanym przez te jednostki rośnie zainteresowanie inwestorów województwem, co bezpośrednio przekłada się na wzrost innowacyjności regionu. Prężnie rozwijająca się w Polsce branża IT, ma na Dolnym Śląsku zlokalizowane około 1/3 łącznej wartości produkcji i usług. 6660,8 million. There are entities of the national economy in Lower Silesia province, including 6521 commercial companies with foreign capital share. GDP of Lower Silesia in 2008 reached the level of 8,1%, placing the province in fourth position in the country. The economic development of the province is actively supported by numerous regional and local development agencies, business incubators (among others, in Wrocław and Nowa Ruda), economic information centres, capital funds and other non- governmental institutions. 3 Special Economic Zones kamiennogórska, legnicka and wałbrzyska are located on the territory of the province. The share of business in B+R funding was equal to 7,15% in Thus, the province is on seventh place in Poland in terms of funding the tasks connected with the researches and development by the companies. Thanks to its location, the region is actively cooperating with foreign centres that are localized, among others, in Germany and in the Czech Republic. Development of innovation is also supported by numerous universities and a large number of accredited research laboratories operating in the territory of the province. Thanks to very good results obtained by those units, the Investors interest in the province grows which directly translates into an increase in the region s innovation. Rapidly developing IT sector in Poland has approximately 1/3 of the total value of production and services located in the Lower Silesia.

7 Świdnica Wrocław Dolnośląski Klaster Energii Odnawialnej / Lower Silesian Cluster of Renewable Energy Dolnośląski Klaster Ekoenergetyczny EEI Energia, Ekologia, Innowacje; Klaster drzewny SIDE CLUSTER; Dolnośląski Klaster Surowcowy; Klaster Innowacyjnych Technologii w Wytwarzaniu (CINNOMATECH); Klaster Wspólnota Wiedzy i Innowacji w Zakresie Technik Informacyjnych i Komunikacyjnych; Klaster e-zdrowie; Polski Klaster w Nauce i Biznesie NANOKLASTER.PL; Klaster NUTRIBIOMED / Lower Silesian Eco-energetic Cluster EEI Energy, Ecology, Innovation; SIDE CLUSTER Tree Cluster; Lower Silesian Mineral Resources Cluster; Innovative Technologies Cluster of Production (CINNOMATECH); Knowledge and Innovation Community in the Field of Information and Communication Technologies Cluster; e-health Cluster; Polish Cluster in Science and Business NANOKLASTER.PL; NUTRIBIOMED Cluster. Na terenie województwa znajduje się 5 parków technologicznych oraz 11 klastrów i inicjatyw klastrowych. Strategia Rozwoju Województwa Dolnośląskiego do 2020, zakłada utworzenie z Dolnego Śląska europejskiego regionu węzłowego, koncentrującego najnowsze czynniki wytwórcze i pobudzającego aktywność gospodarczą. Celem nadrzędnym Strategii jest podniesienie jakości życia mieszkańców regionu oraz poprawa konkurencyjności przy respektowaniu zasad zrównoważonego rozwoju. Inne cele Strategii dotyczą m.in.: poprawy spójności przestrzennej regionu; zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego; integracji społecznej i przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu; poprawy jakości systemu edukacji i badan naukowych; podnoszenia stanu bezpieczeństwa mieszkańców. Władze samorządowe województwa mając na uwadze jak ważna jest innowacyjność regionu, przy współpracy z przedsiębiorcami i przedstawicielami sektora edukacyjno-badawczego, stworzyły Dolnośląską Strategię Innowacji. System, w którym proponowane jest rozwijanie i promowanie działalności 5 technology parks and 11 clusters as well as cluster initiatives are located on the territory of the province. Strategy for the Development of Lower Silesia province till 2020 envisages the creation of the European node region from the Lower Silesia that will concentrate the latest production factors and will stimulate economic activity. The overall objective of the Strategy is to improve the quality of life of the region s residents and to improve the competitiveness while respecting the principles of sustainable development. Other objectives of the Strategy include among others: improvement of the spatial coherence of the region; provision of energy security; social integrity and prevention of social exclusion; improvement of the quality of education and scientific research; improvement of the safety of residents. Having in mind the importance of innovation for the region, the local authorities of the province in cooperation with the entrepreneurs and representatives of the education and research sector created Lower Silesian Innovation Strategy. A system, in which the development and promotion of innovative activities are proposed, includes mainly the enterprises, aca- 5

8 innowacyjnej, obejmuje głównie przedsiębiorstwa, instytucje naukowe i badawcze, firmy i organizacje otoczenia biznesu, szkolnictwo, zwłaszcza szkoły wyższe. Główne cele założone w Strategii Innowacji to budowanie gospodarki opartej na wiedzy, aktywizacja środowiska badawczego, finansowanie innowacji, wspieranie klastrów, promocja innowacyjności. Twórcy Strategii Innowacji wskazują na najczęściej pojawiające się problemy związane ze współpracą z firmami przy tworzeniu regionalnego systemu. Są to głównie: fakt, że firmy sektora MSP mają różny zakres kreowania i wdrażania dla różnych procesów innowacyjnych, problem zawyżania oceny poziomu nowoczesności firmy, niski poziom współpracy z sektorem B+R, problemy współdziałania firm i samorządów, preferowanie przez duże firmy innowacji zagranicznych (niewykorzystywanie potencjału własnego regionu). Zakłada się jednak, że przy odpowiednim poziomie informacji i promocji można wyeliminować większość przeszkód i dążyć do prężnego rozwoju innowacyjności regionalnej. W tym celu niezbędna jest ścisła współpraca przedsiębiorców, producentów oraz władz samorządowych. demic and research institutions, companies and organizations in the business environment, education, especially universities. The main objectives of the Innovation Strategy are to build the knowledge-based economy, activate of the research environment, fund the innovations, support the clusters and to promote the innovation. The creators of the Innovation Strategy indicate the most common problems associated with the cooperation with the companies when creating the regional system. These are mainly: the fact that the companies of the Ministry of Treasury s sector have different scope of creation and implementation of various innovative processes, the problem of overassessing the level of modernity of the company, low level of cooperation with B+R sector, problems of cooperation of the companies and the governments, large companies preferring the foreign innovations (non-utilization of the potential of own region). It is assumed, however, that at the appropriate level of information and promotion, it is possible to eliminate most obstacles and to strive for regional innovation development. For this purpose, close cooperation of entrepreneurs, producers and local authorities is necessary. 6

9 Klastry w województwie dolnośląskim Clusters in Lower Silesia province Szacunki w zakresie skali przynależności przedsiębiorstw do klastrów, dla województwa dolnośląskiego, w zależności od źródła danych, przedstawiają zróżnicowane wyniki. Udział przedsiębiorstw w powiązaniach kooperacyjnych wynosi od kilku do ponad dwudziestu procent dolnośląskich firm. Zakładając, iż za powiązanie kooperacyjne przyjmuje się wyłącznie sformalizowane lub publicznie znane formy współpracy, wówczas interpretacja danych wskazuje, że co dwudzieste przedsiębiorstwo na Dolnym Śląsku jest członkiem tak rozumianej sieci współpracy. Potwierdzeniem skali aktywności kooperacyjnej jest liczba klastrów oficjalnie działających w regionie, szacowana na kilkanaście tego typu organizacji. W 2008 r. szczegółowe badania w ramach raportu Rozwój klastrów w regionie dolnośląskim wskazywały na istnienie 13 sieci współpracy obecnych zarówno w branżach tradycyjnych (np. przemysł drzewny) jak i nowoczesnych (biotechnologia, ICT): Ceramika Bolesławiecka klaster o oryginalnej formule łączącej tradycyjną dla okolic Bolesławca produkcję ceramiki z działaniami na rzecz rozwoju turystycznego; Dolnośląski Klaster Ekoenergetyczny EEI koncentruje działania w obszarze odnawialnych źródeł energii, wywodzi się z sieci naukowo-gospodarczej EKOENERGIA; Dolnośląski Klaster e-zdrowie ma również swoje źródła we wcześniej działającej sieci gospodarczo-naukowej, realizuje inicjatywy na rzecz utworzenia sieci telemedycznej oraz informatyzacji ośrodków zdrowia; Dolnośląski Klaster Surowcowy powołany na rzecz racjonalnego gospodarowania surowcami na Dolnym Śląsku; Grupa MTD klaster skupiający branże tradycyjne (drzewna, metalowa, tworzywa sztuczne), powstały przy wsparciu środków europejskich w ramach inicjatywy EQUAL; Klaster AGD ma charakter niesformalizowany, opiera się na współpracy czterech dużych producentów AGD posiadających swoje zakłady na Dolnym Śląsku: Electrolux, Whirlpool, Fagor Mastercook i LG Electronics; Klaster Energia Mega Nano drugi z klastrów branży energetycznej, zajmujący się zarówno tematyką odnawialnych źródeł energii jak i racjonalizacji jej wykorzystania; Dolnośląski Klaster Energii Odnawialnej trzeci i najmłodszy klaster w regionie działający w dziedzinie energii odnawialnej i ochro- Estimates within the scope of the scale of adhesion of the enterprises to the clusters for the Lower Silesia province, depending on the source of data, show various results. The share of enterprises in the cooperative relationships is from few to more than twenty per cent of the Lower Silesian companies. Assuming that only formalized or publically known forms of cooperation can be a cooperative relationship, the data interpretation indicates that every twentieth enterprise in Lower Silesia is a member of this form of cooperation network. The number of the clusters officially operating in the region, estimated to be several of such organizations, is the confirmation of the level of activity. In 2008, detailed studies within the frameworks of the report entitled Development of clusters in the Lower Silesian region indicated the existence of 13 cooperation networks that are present both in traditional industries (e.g. woodworking industry) and in modern industries (biotechnology, ICT): Ceramika Bolesławiecka a cluster with the original formula that connects the pottery production traditional for Boleslawiec surroundings with activities for the purposes of tourism development; Lower Silesian Ecoenergetic Cluster EEI concentrates its activities in the field of renewable energy sources, it is derived from the EKO ENERGIA scientific and economic network; E-health Lower Silesian Cluster also has its source in the previously functioning economic and scientific network; it implements the initiatives for the purposes of creation of a telemedicine network and computerization of health centres; Lower Silesian Mineral Resources Cluster created for the purposes of the rational management of the mineral resources in the Lower Silesia; MTD Group a cluster that brings together the traditional industries (woodworking, metal, plastics) formed with the support of European funding within the frameworks of EQUAL initiative; AGD Cluster has non-formalized nature, it is based on the cooperation of four major manufacturers of appliances having their own plants in Lower Silesia: Electrolux, Whirlpool, Fagor Mastercook and LG Electronics; Energia Mega Nano Cluster the second cluster of the energy industry clusters that deals with both issues of renewable energy sources and with rationalization of its use; Lower Silesian Cluster of Renewable Energy the third and the 7

10 8 ny środowiska; Klaster ICT Wspólnota Wiedzy i Innowacji w Zakresie Technik Informacyjnych i Komunikacyjnych stanowi wspólną inicjatywę firm informatycznych i telekomunikacyjnych, na rzecz opracowania i wdrażania nowatorskich produktów i usług; Klaster Przemysłowy LG klaster koncentryczny, stworzony wokół fabryki LG Electronics (branża RTV i AGD) przez koreański koncern i firmy z nim kooperujące; Klaster motoryzacyjny drugi z regionalnych klastrów o charakterze nieformalnym, łączący firmy motoryzacyjne (koncerny takie jak Toyota, Volvo, Volkswagen, Bosch, Faurecia, WABCO oraz mniejsze podmioty); Klaster NutriBio- Med powstały, podobnie jak klaster e-zdrowie na bazie sieci naukowo-gospodarczej; ten nietypowy klaster łączy medycynę i przemysł spożywczy opracowując technologie wytwarzania suplementów diety oraz zdrowej żywności; SIDE CLUSTER wyspecjalizowany klaster, którego celem działania jest racjonalne gospodarowanie drewnem, promowanie drewna, jako materiału budowlanego oraz obniżenie energochłonności domów. Głównymi inicjatorami powstania klastra byli dolnośląscy producenci domów drewnianych. W 2009 r. powstał klaster KIT Klaster Innowacyjnych Technologii w Wytwarzaniu, którego ideą jest wspieranie rozwoju gospodarki regionu oraz wzmocnienie konkurencyjności przedsiębiorstw działających w branży wytwórczej. Głównym inicjatorem klastra jest Dolnośląski Park Innowacji i Nauki S.A. Ponadto, Wrocławskie Centrum Badao EIT+ Sp. z o.o. aktywnie działa nad powołaniem trzech klastrów technologicznych, w tym: Klastra Fotonicznego stowarzyszony z Europejską Platformą Technologiczną Photonics. W ramach porozumienia współpracują podmioty gospodarcze i badawcze na rzecz rozwijania technologii i opracowywania materiałów dla fotoniki, Klastra Nanotechnologii w Nauce i Biznesie działającego w skali krajowej w obszarze nanotechnologii, Klastra Led Lighting, który zrzesza firmy rozwijające najnowsze technologie alternatywne do tradycyjnych źródeł oświetlenia. Potencjał powstawania inicjatyw klastrowych w regionie jest w zasadzie nieograniczony nie ma branży, w której powiązania kooperacyjne nie dawałaby wzajemnych korzyści. Działania regionu na rzecz klastrów nie powinny być ograniczane z góry zdefiniowanym zakresem rodzajów podmiotów, do których będą kierowane. Należy podkreślić, że najbardziej prężne inicjatywy klastrowe mają charakter oddolny rolą regionu jest jedynie wyzwolenie inicjatywy do działania. W województwie dolnośląskim podstawowym instrumentem wspierającym rozwój klastrów jest youngest cluster in the region operating in the field of renewable energy and environmental protection; ICT Cluster Knowledge and Innovation Community in the Field of Information and Communication Technologies Cluster is a joint initiative of the IT and telecommunication companies for the purposes of development and implementation of innovative products and services; LG Industrial Cluster a concentric cluster created around LG Electronics factory (household appliances & audio/video devices industry) by the Korean concern along with its cooperating companies; Automotive Cluster the second cluster among the regional clusters of an informal nature that combines automotive companies (corporations such as Toyota, Volvo, Volkswagen, Bosch, Faurecia, WABCO and smaller entities); NutriBioMed Cluster created in similar way to e-health cluster on the basis of scientific and economic network; this unusual cluster combines medicine and food industry by developing technologies for manufacturing dietary supplements and healthy food; SIDE CLUSTER specialized cluster, the aim of which is to rationally manage the wood, promote the wood as a building material and to reduce energy consumption in houses. Lower Silesian manufacturers of wooden houses were the main initiators of creation of the cluster. In 2009, KIT Cluster Innovative Technologies Cluster of Production was created, the idea of which is to support the development of the region s economy and to strengthen the competitiveness of the enterprises operating in the manufacturing industry. Dolnośląski Park Innowacji i Nauki S.A. (Lower Silesian Innovation and Science Park) is the main initiator of the cluster. Moreover, Wrocławskie Centrum Badań EIT+ sp. z o.o. (Wrocław Research Centre EIT+) actively operates to appoint three technology clusters including: Photonics Cluster associated with Photonics European Technology Platform. Within the frameworks of the agreement, economic entities and research entities cooperate in order to develop technologies and to develop materials for photonics, Nanotechnology Cluster in Science and Business that operates on a national scale in the area of nanotechnology, Led Lighting Cluster that associates the companies developing the latest technologies that are alternative to the traditional lighting sources. The potential for the formation of cluster initiatives in the region is in principle unlimited there is no industry in which the cooperative relations would not provide mutual benefits. The activities of the region for the clusters should not be limited with predefined scope of the types of entities to which they are to be directed. It should be emphasized that the most resilient cluster initiatives

11 Regionalny Program Operacyjny Województwa Dolnośląskiego. Władze regionu są świadome, iż w niewielkim stopniu wykorzystywany jest potencjał B+R regionu. Zauważalne są pozytywne tendencje zarówno wśród przedsiębiorstw, jak i Instytucji Otoczenia Biznesu (np. jednostek działających na Dolnym Śląsku w ramach Krajowego Systemu Usług dla MSP) w zakresie zwiększonej ich współpracy liczba nowych inicjatyw klastrowych. Dlatego też w ramach RPO wyodrębniono w priorytecie pierwszym Wzrost konkurencyjności dolnośląskich przedsiębiorstw ( Przedsiębiorstwa i Innowacyjność ) środki mające wspierać powiązania kooperacyjne. Działanie pierwsze zostało podzielone na pięć poddziałań i w ramach poddziałania: 1.2.B Dotacje na doradztwo dla przedsiębiorstw w zakresie B+R i innowacyjności można uzyskać wsparcie na projekty mające na celu ułatwianie nawiązywania współpracy pomiędzy przedsiębiorcami a podmiotami z sektora B+R, w szczególności poprzez tworzenie i rozwój regionalnych sieci współpracy, regionalnych bloków kompetencji, klastrów innowacyjnych. W ramach Programu Wsparcia Klastrów Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego wspiera rozwój klastrów w województwie dolnośląskim oraz wzmacnia ich pozycję konkurencyjną na rynku. W formule konkursowej organizowane są nabory wniosków, w wyniku których dotacje na rozwój współpracy klastrowej otrzymują głównie koordynatorzy klastrów. Dofinansowanie publiczne działalności klastrów musi wiązać się z wyraźnymi wymogami wobec efektów ich działania wsparcie ma umożliwić dorównanie przez inicjatywy mniejszych firm efektom funkcjonowania klastrów opartych na kapitale wielkich koncernów. Równocześnie rośnie wśród elit politycznych świadomość konieczności wzmacniania regionalnych i krajowych struktur gospodarczych poprzez wspieranie klastrów i innych form powiązań kooperacyjnych. Realizacja strategii odbywa się przy wykorzystaniu wskazanych przez Komisję Europejską kluczowych narzędzi innowacyjnego rozwoju regionów, którymi są: klastry innowacyjne, nowe instrumenty inżynierii finansowej, rozwój postaw przedsiębiorczości i umiejętności w zakresie komercjalizacji wiedzy, zamówienia publiczne oraz regionalna infrastruktura badawcza i ośrodki kompetencji oparte o wielodyscyplinarne zespoły badawcze. Powiązania kooperacyjne w formie klastrów stanowią dla dolnośląskich firm szansę na generowanie oraz wdrażanie nowych rozwiązań technologicznych czy organizacyjnych w sposób bardziej efektywny (niższym kosztem lub w szerszym zakresie) niż ma to miejsce w odniesieniu do are of rank-and-file nature the role of the region is only to liberate the initiative to action. In Lower Silesia province, Regional Operational Programme for Lower Silesia Province is a primary instrument that supports the development of the clusters. The region authorities are aware that the region s B+R potential is used minutely. Positive trends are noticeable both among the enterprises and Business Environment Institutions (e.g. units operating in the Lower Silesia within the frameworks of the National System of Service for the Ministry of Treasury) within the scope of their increased cooperation number of new cluster initiatives. Therefore, within the frameworks of ROP, increase of competitiveness of Lower Silesian enterprises ( Enterprises and Innovation ) measures meant to support cooperation links was singled out as the first priority. The first action was divided into five subactions; within the frameworks of the sub-action: 1.2.B Grants for advisory services for enterprises within the scope of B+R and innovation; it is possible to receive support for the projects designed to foster the cooperation between the entrepreneurs and the entities from B+R sector, in particular by creating and developing regional networks of cooperation, regional blocks of competence, innovation clusters. Within the frameworks of Cluster Support Program, Marshal Office of Lower Silesia province supports development of the clusters in Lower Silesia province and strengthens their competitive position in the market. Calls for proposals are organized in the competition formula, as a result of which, the grants for the development of cooperation are mainly received by the clusters coordinators. Public Funding of the clusters operation must be associated with clear requirements to the effects of their operation the aim of the support is to adjust the initiative of smaller companies to the effects of functioning of the clustering based on the capital of large corporations. At the same time, the political elites awareness of the need to strengthen regional and national economic structures by supporting the clusters and other forms of cooperative relations is increasing. The implementation of the strategy takes place with the use of the key tools indicated by the European Commission for innovative development of regions which include: innovation clusters, new instruments of financial engineering, development of entrepreneurial attitudes and skills in the commercialization of knowledge, public procurements and regional research infrastructure as well as the competence centres based on multidisciplinary research teams. Cooperative relationships in the form of the clusters are the opportunity for Lower Silesian companies to generate and to 9

12 samodzielnego opracowywania i wdrażania nowych rozwiązań. Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego w Regionalnej Strategii Innowacji dla Województwa Dolnośląskiego na lata opisał kierunki wsparcia rozwoju przedsiębiorczości w województwie. Cele strategiczne RSI dotyczą również rozwoju klastrów, jako organizacji mających znaczny wpływ na stopień innowacyjności regionu 4. implement new technological or organizational solutions in a more efficient way (at lower cost or in the broader scope) than it is in the case of independent development and implementation of new solutions. Marshal Office of Lower Silesia province described the ways of supporting the development of entrepreneurship in the province in the Regional Innovation Strategy for Lower Silesia Province for years Strategic objectives of RIS also concern the development of the clusters as organizations having a significant impact on the degree of innovation of the region 4. Cele strategiczne Regionalnej Strategii Innowacji dla Województwa Dolnośląskiego na lata / Strategic objectives of the Regional Innovation Strategy for the Lower Silesia province for years Cel strategiczny 4. Rozwój współpracy w gospodarce w obszarze innowacji. / Strategic objective 4. Development of cooperation in the economy in the field of innovation. Cel operacyjny 4.1. Tworzenie warunków dla rozwoju współpracy w obszarze innowacji Promowanie wśród podmiotów gospodarczych współpracy opartej na modelu otwartej innowacji Rozwój wiedzy i umiejętności kadr instytucji otoczenia biznesu w zakresie animowania współpracy w obszarze innowacyjności Cyklicznie organizowanie inicjatyw typu foresight o tematach branżowych, technologicznych i wyzwaniach dla gospodarki regionu. / Operational Objective 4.1. Creating conditions for development of cooperation in the field of innovation Promoting the cooperation based on the model of open innovation among economic entities Development of skills and knowledge of the staff of business environment institutions within the frameworks of animating cooperation in the field of innovation Cyclic organization of foresight type initiatives on industry and technological topics as well as about the challenges for the region s economy. Cel operacyjny 4.2. Zwiększenie liczby przedsiębiorstw współpracujących z innymi podmiotami w obszarze innowacyjności w ramach klastrów Cykliczna ocena potencjału gospodarki regionalnej pod kątem inicjowania nowych powiązań klastrowych Wsparcie innowacyjnych projektów współpracy realizowanych przez klastry i inicjatywy klastrowe. / Operational Objective 4.2. Increasing the number of enterprises cooperating with other entities in the area of innovation within the frameworks of clusters Cyclic evaluation of the potential of the regional economy in terms of initiating new cluster relationships Support of innovative projects of cooperation implemented by the clusters and cluster initiatives. Cel operacyjny 4.3. Rozwój współpracy regionalnych instytucji proinnowacyjnych na rzecz przedsiębiorstw Rozwój współpracy informacyjno-promocyjnej instytucji proinnowacyjnych oraz wymiana dobrych praktyk Budowanie regionalnych partnerstw instytucji proinnowacyjnych na rzecz rozwoju i świadczenia wspólnych usług proinnowacyjnych skierowanych do przedsiębiorstw / Operational Objective 4.3. Development of cooperation of regional pre-innovative institutions for the enterprises Development of information and promotion cooperation of pro-innovative institutions and exchange of good practices Building the regional partnerships of pro-innovation institutions for the purposes of development and provision of common pro-innovation services designed for the enterprises. Koordynatorzy klastrów z województwa dolnośląskiego mają także dostęp do krajowych źródeł finansowania swojej działalności, w tym do konkursu projektów w ramach działania 5.1 Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka Wspieranie rozwoju powiązań kooperacyjnych o znaczeniu ponadregionalnym, organizowanego przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości. The coordinators of the Lower Silesia province clusters also have access to the national sources of founding their activities, including the competition for the projects within the frameworks of the activity 5.1 of Operational Programme Innovative Economy Support for development of co-operative relations of supra-regional importance organized by Polish Agency for Enterprise Development Informacja opracowana na podstawie: 1. Załącznik do Uchwały Nr XLVI/799/09 Sejmiku Województwa Dolnośląskiego z dnia 26 listopada 2009 r.; 2. Regionalna Strategia Innowacji dla Województwa Dolnośląskiego na lata ; 3. Strategia rozwo ju Województwa Dolnośląskiego do 2020 roku; 4. Raport z I etapu badania Rozwój klastrów w regionie dolnośląskim. 4 Information developed on the basis of: 1. Appendix to Resolution No. XLVI/799/09 of the Lower Silesian Regional Assembly dated 26th of November 2009 ; 2. Regional Innovation Strategy for Lower Silesia province for the years ; 3. Lower Silesia Development Strategy till the year 2020; 4. The report of the first stage of the research concerning the development of clusters in the Lower Silesia region.

13 SIDE CLUSTER SIDE CLUSTER Branża: budownictwo, branża drzewna Klaster drzewny SIDE CLUSTER (S sukces, I innowacja, D drewno, E ekologia) jest organizacją stymulującą postęp technologiczny i informacyjny, wspierającą firmy w nim uczestniczące we wprowadzaniu innowacyjnych rozwiązań i popularyzacji osiągnięć technologicznych oraz organizacyjnych z zakresu budownictwa drewnianego oraz jego otoczenia. Obszar zainteresowania klastra stanowią mikroprzedsiębiorstwa, małe i średnie firmy związane z budownictwem drewnianym, tartaki, biura projektowe, architekci, dostawcy i serwisanci wyposażenia techniczno-produkcyjnego, dostawcy wyposażenia finalnego, monterzy. Industry: construction industry, woodworking industry Wood Cluster called SIDE CLUSTER (S sukces (success), I innowacja (innovation), D drewno (wood), E ekologia (ecology)) is an organization that stimulates technological and information technology progress, that supports the participating companies in introducing the innovative solutions and in popularizing the technological and organizational developments in the field of wood construction and its surroundings. Microenterprises, small and medium companies associated with the wooden construction, sawmills, planning and design companies, architects, suppliers and service engineers of technical -manufacturing equipment, final equipment suppliers and assemblers are the cluster s area of interest Powstanie inicjatywy klastrowej, podpisanie porozumienia o współpracy w ramach klastra SIDE-CLUSTER / The emergence of the cluster initiative, signing a cooperation agreement within the frameworks of the SIDE-CLUSTER Rejestracja Stowarzyszenia SIDE-CLUSTER w KRS / Registration of SIDE-CLUSTER Association in the National Court Register Podpisanie umowy na realizację projektu Klaster SIDE-CLUSTER stymulatorem rozwoju gospodarczego mikro i małych przedsiębiorstw na Dolnym Śląsku / Signing the agreement for the implementation of the project entitled SIDE-CLUSTER being a stimulator of the economic growth of micro and small enterprises in Lower Silesia SIDE-CLUSTER liderem ekoprzedsiębiorczości / SIDE-CLUSTER becomes the leader of eco-entrepreneurship 11

14 Łańcuch wartości i kompetencji Klastra / Chain of values and competences of the Cluster: Partnerzy Zagraniczni / Foreign Partners Jednostki Samorządu Terytorialnego / Local Government Units Instytucje Naukowo- -Badawcze / Research and scientific institutions Instytucje Otoczenia Biznesu / Business Environment Institutions Producenci i serwisanci wyposażenia techniczno-produkcyjnego / Manufacturers and service technicians for technical and production equipment Wyposażenie finalne domu (meble kuchenne, AGD) / Final home furnishing (kitchen furniture, appliances) Producenci więźby dachowej / Manufacturers of roof framing Śląski dom z drewna / Silesian house made of wood Producenci paneli, płyt drewnianych / Manufacturers of panels, wood panels Dekarze / Roofers Architekci / Architects Producenci chemii budowlanej / Manufacturers of construction chemicals Ekipy montażowe / Assembly teams Producenci komponentów budowlanych (okien, drzwi itp.) / Manufacturers of construction components (windows, doors, etc.) Tartaki / Sawmills BUDOWNICTWO DREWNIANE / WOODEN CONSTRUCTION 12 Koordynator Przedsiębiorcy i przedstawiciele instytucji otoczenia biznesu dnia r., powołali do życia klaster o nazwie SIDE CLUSTER. Była to inicjatywa oddolna, powstała w odpowiedzi na dużą koncentrację podmiotów z branży drzewnej w regionie. Związana była także z potrzebą powiązania innowacyjnej gospodarki opartej na wiedzy z rozwojem techno- Coordinator On , the entrepreneurs and representatives of the business environment institutions formed a cluster called SIDE CLUSTER. It was a bottom-up initiative that was created in response to the high concentration of entities in the woodworking industry in the region. It was also associated with the need to link innovative knowledge-based economy with the development of

15 logii w branży drzewnej. Niezbędne były również: rozwój otoczenia tego typu przedsięwzięć, kształcenie specjalistów w sektorze budownictwa drewnianego oraz integracja środowisk MSP, otoczenia biznesu i uczelni wyższych. Inicjatywa Klastrowa funkcjonowała przez okres roku, przygotowując się do stworzenia Klastra. W wyniku prac, w 2009 roku powołano Stowarzyszenie SIDE CLUSTER, które zostało koordynatorem Klastra. Do podstawowych zadań koordynatora Klastra należy: organizacja prac wewnątrzklastrowych, reprezentowanie interesów członków Klastra w kontaktach biznesowych, organizacja prac nad wspólnymi zamówieniami i udziałem w przetargach, organizacja szkoleń branżowych oraz opracowywanie wspólnych materiałów promocyjno-informacyjnych. technology in the woodworking industry. The following things were also necessary: the development of the environment of this type projects, training of specialists in the wood construction sector and the integration of Ministry of Treasury environment, business and universities environment. Cluster Initiative was functioning for a year, preparing itself for the creation of a Cluster. As a result of the works, in 2009 the SIDE CLUSTER Association was appointed, which became the coordinator of the Cluster. The main tasks of the Cluster Coordinator include: organization of the works inside the Cluster, representing the interests of the Cluster members in business contacts, organization of the works on the common procurements and participation in tenders, organization of industrial trainings and development of common promotional and informational materials. Dane kontaktowe do podmiotu pełniącego rolę koordynatora/animatora / Contact details to the entity performing the role of coordinator/animator: koordynator klastra: / coordinator of the cluster: Stowarzyszenie SIDE CLUSTER / SIDE CLUSTER Association okres pełnienia funkcji: / period of performing the function: Od maja 2009 r. / From May 2009 formalna podstawa pełnienia funkcji: / formal basis for the performing the function: adres korespondencyjny: / mailing address: osoba do kontaktów: / contact person: Uchwała Walnego Zgromadzenia SIDE CLUSTER / SIDE CLUSTER General Assembly Resolution Plac Solny 13, Wrocław Edyta Cieślak tel./fax.: / phone/fax.: / strona www: / / web page: info@side-cluster.pl / Główne zadania Stowarzyszenia / Main tasks of the Association Stworzenie sieci powiązań pomiędzy lokalnymi firmami, a otoczeniem gospodarczym i samorządowym, jednostkami naukowo-badawczymi, instytucjami okołobiznesowymi, partnerami zagranicznymi. / The creation of the network of links between local companies and economic and local government environment, scientific-research units, business environment institutions, foreign partners. Wzmocnienie współpracy firm lokalnych bez ograniczania konkurencji wynikającej z praw wolnego rynku. / Strengthening the cooperation of local companies without restriction of competition resulting from the free market rights. Swobodny przepływ informacji w klastrze, wprowadzane innowacyjnych technologii i rozwiązań. / Free flow of information in the cluster, introducing innovative technologies and solutions. Promowanie przedsiębiorczości ze szczególnym naciskiem na postawy proinnowacyjne. / Promoting entrepreneurship with particular emphasis on pro-innovation bases. 13

16 14 Działalność i oferta klastra SIDE-CLUSTER, jako stowarzyszenie promujące zalety budownictwa drewnianego, zrzesza podmioty z branży zainteresowane rozwojem swojej działalności poprzez wspólną organizację prac. Przedsiębiorcy mogą liczyć na wspólne przystępowanie do przetargów (konsorcjum), realizację zleceń, wymianę informacji rynkowych (dotyczących np. możliwości realizacji zleceń, zakupu materiałów, rynków zewnętrznych), wsparcie zasobami sprzętowymi. SIDE-CLUSTER, jako Lider ekoprzedsiębiorczości, otrzymał dofinansowanie z budżetu Województwa Dolnośląskiego na zwiększenie konkurencyjności i innowacyjności poprzez: rozwój endogennych związków w klastrze, wzrost poziomu rozwoju technologicznego, organizację szkoleń dla członków klastra oraz firm zainteresowanych klasteringiem, stworzenie Systemu Identyfikacji Wizualnej klastra, nawiązanie współpracy z jednostkami naukowo-badawczymi opracowanie raportów naukowych na potrzeby klastra i firm w nim zrzeszonych, promocję klastra (materiały promocyjne, informacje prasowe, rozbudowa strony www) oraz działania zmierzające do wejścia na rynki europejskie. Klaster SIDE CLUSTER jest obecnie w stadium wzrostowym. Klaster prowadzi prace związane z wprowadzeniem na rynek nowego produktu, jakim jest ekologiczny prefabrykowany dom drewniany przyjazny zarówno dla otoczenia, jak i jego mieszkańców. Na bazie fińskich doświadczeń, SIDE- CLUSTER chce stworzyć śląski dom z drewna, kompleksowy ekologiczny produkt na polski rynek. Firmy działające w klastrze nie tylko zaprojektują i zbudują drewniany dom, ale także urządzą jego wnętrze. Punktem wyjścia produktu jest fińska technologia, która opiera się na latach doświadczeń i sukcesów fińskich architektów i przedsiębiorców. Śląski dom z drewna będzie projektowany i budowany przez firmy rodzime oraz dostosowany do naszych gustów i warunków klimatycznych. Aby zapewnić jak najlepszą jakość surowca do produkcji domu, konstrukcja wytwarzana będzie z drewna importowanego ze Skandynawii lub Syberii. Domy tego typu charakteryzują się wysoką energooszczędnością, dobrą izolacją akustyczną, a zastosowane do jego produkcji naturalne elementy wpływają na wytworzenie przyjaznego człowiekowi mikroklimatu. Mieszkając w drewnianym domu można cieszyć się życiem w harmonii ze środowiskiem naturalnym. Domy te stawiane będą przy wykorzystaniu najnowocześniejszych technologii, ich montaż wykonuje się nawet w tydzień. Są odporne na trudne warunki środowiskowe, wbrew powszechnemu mniemaniu cechują się również wysoką odpornością ogniową. Activities and offer of the Cluster As an association promoting the advantages of wooden construction, SIDE-CLUSTER brings together the entities from the industry that are interested in developing their business through a joint organization of the works. The entrepreneurs can count on a common bidding (consortium), execution of orders, exchange of market information (e.g. concerning the possibility of execution of orders, purchase of materials, external markets), support with the hardware resources. As the leader of ecoentrepreneurship, SIDE-CLUSTER received funding from the budget of Lower Silesia province to increase competitiveness and innovation through: development of endogenous compounds in the cluster, increasing the level of technological development, organizing the trainings for the cluster members and for the companies interested with the clustering, creating a Visual Identification System of a cluster, establishing the cooperation with scientific and research units developing scientific reports for the needs of the cluster and its affiliated companies, promoting the cluster (promotional materials, press releases, website development) as well as the efforts to enter the European markets. SIDE CLUSTER is currently at the stage of growth. The cluster executes the works connected with launching of a new product to the market, i.e. the ecological prefabricated wooden house that is friendly for both the environment and for its inhabitants. On the basis of Finnish experience, SIDE-CLUSTER wants to introduce a Silesian house made of wood, a comprehensive ecological product on the Polish market. The companies operating in the cluster not only will design and build a wooden house, but also will arrange its interior. The starting point of the product is a Finnish technology which is based on years of experience and successes of Finnish architects and entrepreneurs. Silesian house made of wood will be designed and built by the native companies and adjusted to our tastes and climatic conditions. To ensure the best quality of raw material for the house production, the structure will be made of wood imported from Scandinavia or Siberia. Houses of this type are characterized by high energy efficiency, good acoustic insulation; the natural elements used for its production affect the production of human-friendly climate. When living in a wooden house, it is possible to enjoy life in harmony with the natural environment. These houses will be built using the most modern technologies, their assembly is carried out even in a week. They are resistant to harsh environmental conditions, and contrary to general opinion they are also characterized by a high fire resistance.

17 Klaster SIDE-CLUSTER stymulatorem rozwoju gospodarczego mikro i małych przedsiębiorstw na Dolnym Śląsku projekt dofinansowany z Budżetu Województwa Dolnośląskiego w kwocie 100 tys. PLN. Okres realizacji: czerwiec grudzień 2010r. Celem projektu było wzmocnienie struktury SIDE-CLUSTER, promocja inicjatyw klastrowych jako nowoczesnych form organizacyjnych sprzyjających rozwojowi przedsiębiorczości, internacjonalizacja klastra, promocja marki. W ramach projektu zorganizowano 3 seminaria dla członków SIDE-CLUSTER oraz wizytę studyjną u partnera fińskiego, opublikowano artykuły dotyczące klastra i idei klasteringu w prasie o zasięgu regionalnym i lokalnym, promowano klaster i firmy członkowskie podczas międzynarodowych targów budowlanych FOR ARCH w Pradze (5 firm uczestniczyło w targach jako wystawcy, 10 jako zwiedzający) oraz FINNBUILD w Helsinkach, wydano folder informacyjno-promocyjny SIDE -CLUSTER (w języku polskim i angielskim), utworzono stronę internetową klastra, opracowano materiały promocyjne. / SIDE-CLUSTER being a stimulator of economic development of micro and small enterprises in the Lower Silesia project funded from the Budget of Lower Silesia province in the amount of PLN 100 thousand. Period of implementation: June December The aim of the Project was to strengthen the structure of the SIDE-CLUSTER, promote the cluster initiatives as the modern organizational forms conducive to the development of entrepreneurship, internationalize the cluster and to promote the brand. Within the frameworks of the Project, 3 seminars for the members of SIDE-CLUSTER and a study visit at the Finnish partner s place were organized, the articles on the cluster and the idea of clustering were published in the press having regional and local range, cluster and member companies were promoted during international FOR ARCH construction trade fair in Prague (5 companies participated in the fair as exhibitors, 10 as visitors) and during FINNBUILD in Helsinki, the information and promotional folder SIDE-CLUSTER was issued (in Polish and in English), Cluster s website was created and promotional materials were developed. Śląski dom z drewna wizualizacja / Silesian house made of wood-visualization Przykładowa realizacja Śląskiego domu z drewna / Exemplary implementation of the Silesian house made of wood 15

18 Partnerzy klastra / Cluster partners Nazwa / Name Adres / Address Działalność Activity Jednostki samorządowe / Local government units Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego Urząd Miejski w Jaworze Rynek Jawor Wybrzeże Słowackiego Wrocław Jednostki naukowo-badawcze / Research units Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu ul. C.K.Norwida 25/ Wrocław Politechnika Wrocławska Wybrzeże Wyspiańskiego Wrocław Polska Akademia Nauk Pałac Kultury i Nauki, Plac Defilad Warszawa Międzynarodowa Wyższa Szkoła Logistyki i Transportu we Wrocławiu ul. Sołtysowicka 19B Wrocław Partnerzy Zagraniczni / Foreign Partners Centria Research and Development Talonpojankatu Kokkola Keski-Pohjanmann Liitto Rantakatu 14, Kokkola Instytucje otoczenia biznesu / Business environment institutions Polski Związek Inżynierów i Techników Budownictwa Cech Rzemiosł Budowlanych we Wrocławiu Agencja Rozwoju Regionalnego ARLEG S.A. ul. Marszałka Józefa Piłsudskiego Wrocław ul. św. Antoniego Wrocław ul. Rataja Legnica BSO Prawo & Podatki ul. Rzeźnicza 32-33, II p Wrocław Członkowie klastra Dolnośląska Izba Rzemieślnicza we Wrocławiu Members of the cluster Plac Solny Wrocław www. izbarzemieslnicza.com.pl Jednostka samorządu terytorialnego. Jednostka samorządu terytorialnego. Badania naukowe, doradztwo, ekspertyzy. Uczelnia techniczna. Badania naukowe, doradztwo, ekspertyzy. Instytucja naukowo-badawcza. Prowadzenie działalności dydaktycznej i wydawniczej, współpraca z jednostkami zagranicznymi. Uczelnia wyższa. Badania, doradztwo, ekspertyzy. Badania, ekspertyzy, doradztwo. Związek Gmin Środkowej Bothnii. Działalność informacyjna, w tym wydawnicza; organizacja szkoleń, pokazów, wystaw, konferencji; organizacja konkursów o tematyce budowlanej; rzeczoznawstwo budowlane. Utrwalanie więzi środowiskowych, udzielanie porad prawnych, nawiązywanie współpracy z partnerami zagranicznymi, informowanie o przedsięwzięciach związanych z branżą budowlaną i pokrewnymi, organizowanie szkoleń pracowniczych. Świadczenie usług doradczych i szkoleniowych dla małych i średnich firm z zakresu, m.in.: marketingu, prawa, finansów i podatków, eksportu. Kompleksowa obsługa prawna polskich i zagranicznych przedsiębiorców; wprowadzanie inwestorów na rynek polski; realizacja projektów krajowych i trans-granicznych; pomoc prawna w języku angielskim i włoskim. Ochrona praw i pomoc w reprezentowaniu interesów członków, prowadzenie działalności społeczno-organizacyjnej, instruktażowo -doradczej, szkoleniowej i gospodarczej. Local government unit. Local government unit. Research, consultancy, expert evaluations. The technical university. Research, consultancy, expert evaluations. The science and research institution. Teaching and publishing, cooperation with foreign entities. The university. Research, consultancy, expert evaluations. Research, expert evaluations, consultancy. The Central Bothnia Union of Communes. The information activity, including publishing; organizing training, demonstrations, exhibitions, conferences; organizing competitions within the theme of the construction industry, construction expertise. Consolidation of environmental bonds, providing legal advice, establishing cooperation with foreign partners, informing about undertakings connected with the construction industry and with the related ones, organizing employee training. Providing advisory and training services to small and medium-sized enterprises in the field of i.a.: marketing, law, finance and taxation, exports. Comprehensive legal service for Polish and foreign entrepreneurs; introducing investors into the Polish market; implementing national and cross-border projects; legal assistance in English and Italian. Rights protection and assistance in representing the interests of the members, conducting socio-organizational, briefing-advisory and training-economic activities. 16

19 Izba Rzemieślnicza w Opolu Kancelaria Radcy Prawnego Tomasz Dauerman Przedsiębiorstwa / Companies DSW Sp. z o.o. Tartak Piotrowice KARFORM Grzegorz Karczyński LEVIATAN Przedsiębiorstwo Usługowo - Rozbiórkowe ŁADZIŃSKI Zakłady Metalowe ul. Katowicka Opole ul. Gen. S.T.Roweckiego Wrocław ul. Mazowiecka Wrocław ul. Turystyczna Mysłakowice ul. Kwidzyńska 5 Wrocław ul. Waryńskiego Jelenia Góra MERX Zdzisław Marek ul. Błękitna Wrocław PHU AB PROFIL 2 S.J. ul. X Sudeckiej Dywizji Zmechanizowanej Opole Zakład Produkcyjny SOWA ul. Wrocławska 20/ Domasław PRESTIGE 2002 ul. Staszica Wrocław Przedsiębiorstwo Usług Budowlano-Inżynieryjnych ZEMAR Roboty Ogólnobudowlane Zygmunt Rzucidło ul. Powstańców Śląskich 54b/ Wrocław ul. Katowicka Legnica STOL_REM ul. Sosnowa Opole Tartak Popielów DiS Wierzbiccy Wrocławskie Biuro Inwestorskie Wrocławskiego Oddziału PZITB Sp. z o.o. Zakład Przerobu Drewna Gaj Myślinów Zakład Usług Remontowo - Budowlanych inż.. Kazimierz Wołyniec ul. Dworcowa Popielów ul. Piłsudskiego Wrocław Myślinów Męcinka ul. Szpitalna 5/ Jawor Reprezentowanie interesów rzemiosła i zrzeszonych organizacji, pomoc prawna dla sektora małych i średnich przedsiębiorstw, usługi szkoleniowe, informacyjne i doradcze. Udzielanie pomocy prawnej. Usługi tartaczne. Stolarstwo i lakiernictwo meblowe. Wykonywanie ekspertyz rzeczoznawczych oraz dokumentacji projektowych, prowadzenie wyburzeń i rozbiórek obiektów budowlanych. Wytwarzanie konstrukcji spawanych, obróbka wiórowa, tłocznictwo. Wykonawstwo i remonty dachów, budowa hal przemysłowych, wykonywanie elewacji, prace ogólnobudowlane. Firma budowlana specjalizująca się w dostawie i montażach stolarki drzwiowej drewnianej i stalowej oraz ślusarki aluminiowej bezklasowej i pożarowej. Budowa całorocznych drewnianych domów z bali. Producent mebli. Usługi w zakresie: budowy sieci kanalizacji sanitarnych i deszczowych, budowy dróg, robót wodno-melioracyjnych i budowlanoinżynieryjnych oraz robót parkowych i konserwacji zieleni. Budownictwo. Usługi tartaczne. Produkcja więźby dachowej oraz produktów tartacznych. Biuro inwestorskie. Firma specjalizująca się w drewnie konstrukcyjno-budowlanym, paletach oraz skrzyniopaletach. Usługi w zakresie: remontowo-budowlanym, projektowanie i kosztorysowanie, funkcje kierownictwa budowy i inwestora zastępczego, przygotowywanie specyfikacji do przetargów. Representing the interests of the trade and of the affiliated organizations, legal assistance for the sector of small and mediumsized enterprises, training, information and advisory services. Providing legal advice. Sawmill services. Carpentry and furniture varnishing. Using expert evaluations and project documents, carrying out building demolitions. Production of welded structures, machining, pressing. Construction and repair of roofs, construction of industrial halls, building elevations, general construction works. The construction company specializing in the delivery and assembly of wooden and steel door joinery and of fire-preventive and classless aluminum metalwork. Construction of all-season wooden log houses. The furniture manufacturer. Services within the scope of: building sanitary and storm water drainage systems, road construction, water-drainage and construction-civil engineering works and green spaces/park preservation works. Construction. Sawmill services. Production of roof truss and sawmill products. The investor office. The company specializing in construction wood, pallets and box-pallets. Services within the scope of: renovation and construction, design and cost estimation, the construction management and substitute investor functions, preparing specifications for tenders. 17

20 Zakład Instalacyjno- Montażowy Oświetlenia Ulicznego ZIMON Marian Fornalski - Zakład Robót Budowlanych ul. Św. Wojciecha 21/ Kłodzko ul. Słoneczna Budziszów ZUW URBEX Sp. z o.o. ul. Jaworzyńska Legnica Usługi budowlane. Specjalnością zakładu są usługi budowlane. Budowa obiektów produkcyjnych, ciągów transportu taśmowego, wytwarzanie konstrukcji stalowych, świadczenie usług utrzymania ruchu i serwisu ciągów technologicznych przemysłowych, modernizacja, serwis, remonty urządzeń. Construction services. Construction services are the specialty of the company. Construction of production facilities, conveyor belt lines, manufacture of steel structures, providing maintenance and servicing of industrial process lines, modernization, servicing and repairs of equipment. 18