Plan wynikowy do podręcznika Bliżej świata dla klasy I gimnazjum. Część pierwsza (materiał dla klasy I gimnazjum)

Transkrypt

1 Plan wynikowy do podręcznika Bliżej świata dla klasy I gimnazjum Według podstawy programowej na dwuletni cykl zajęć przewidziane jest 60 godzin dydaktycznych. Część pierwsza (materiał dla klasy I gimnazjum) Temat lekcji i liczba Wymagania edukacyjne Wybrane Procedury godzin lekcyjnych środki sprawdzania podstawowe ponadpodstawowe dydaktyczne Realizowane zagadnienia z podstawy programowej MEN I. Społeczeństwo i my 1. Jak być sobą w Uczeń: Uczeń: tekst z ćwiczenia i grupie. Rozmowa i wyjaśnia, co to jest sam dokonuje podręcznika, str. zadania z dyskusja autoprezentacja, autoprezentacji, i podręcznika, str. (tematy 1 i 2 w wyjaśnia, co to jest samodzielnie teksty 15 i 19 podręczniku) asertywność, przeprowadza dyskusję fabularne, str. 14 autoprezentacja zapoznaje się ze na forum klasy bądź i na forum klasy 1 godzina lekcyjna sposobami komunikacji z szkoły. dyskusje innymi osobami w grupie, klasowe programowa: zapoznaje się z formami I. Podstawowe komunikacji niewerbalnej, umiejętności życia w grupie zapoznaje się z pojęciami związanymi z komunikacją między jednostkami, zna zasady poprawnego porozumiewania się i słuchania oraz prowadzenia dyskusji. autoprezentacja, komunikacja niewerbalna, asertywność, sofistyka, retoryka, erystyka, słuchanie, dyskusja. 2. Współpraca i Uczeń: Uczeń: teksty z ćwiczenia i konflikty w grupie zapoznaje się z samodzielnie podręcznika, str. zadania z (temat 3 w podręczniku) zasadami bycia w grupie i przewodniczy grupie w podręcznika, str. rozwiązywania problemów spotkaniu bądź tekst fabularny godzina lekcyjna za pomocą różnych rozwiązuje konflikty z str. 23 metod, np. burzy mózgów, zastosowaniem programowa: zapoznaje się z odpowiednich metod. I. Podstawowe podejmowaniem decyzji w umiejętności życia w grupie grupie za pomocą konsensusu, zna metody przewodniczenia w zebraniach bądź w spotkaniach grupowych, zna metody rozwiązywania konfliktów: 1

2 negocjacje, mediacje, arbitraż, proces sądowy i głosowanie. Pojęcia : więź w grupie, moderator, negocjacje, mediacje, arbitraŝ. 3. śycie społeczne Uczeń: Uczeń: teksty z ćwiczenia i (temat 4 w podręczniku) zna i rozumie pojęcie ocenia status i sytuację podręcznika, str. zadania z człowiek istota różnych grup podręcznika, str. 1 godzina lekcyjna społeczna, społecznych, tekst fabularny rozróżnia i definiuje typy wyjaśnia wpływ grupy str. 28 programowa: społeczności, społecznej na życie II. życie społeczne zna pojęcie grupy jednostki w społecznej oraz rozróżnia społeczeństwie, rodzaje grup, charakteryzuje modele zna pojęcie wspólnoty, życia rodzinnego, zna i rozumie pojęcie zna przyczyny kryzysu rodzinny oraz jej funkcje w rodzinny. społeczeństwie, zna pojęcie roli społecznej oraz rozróżnia role odgrywane w różnych środowiskach społecznych, zapoznaje się z zadaniami i funkcjami lidera w grupie oraz rozpoznaje typy przywódców. człowiek istota społeczna, zbiorowość społeczna, wspólnota, grupy społeczne, rola społeczna. 4. Szkoła nasz drugi Uczeń: teksty z ćwiczenia i dom zapoznaje się ze podręcznika, str. zadania z (temat 5 w podręczniku) strukturą szkolnictwa w podręcznika, str. Polsce, tekst fabularny 35 1 godzina lekcyjna zapoznaje się z str. 34 funkcjonowaniem szkoły, programowa: II. życie społeczne zna i rozumie kompetencje najważniejszych organów szkoły, zapoznaje się z działaniem samorządu szkolnego, zapoznaje się z technikami szybkiego i łatwego uczenia. społeczność szkolna, rada pedagogiczna, rada szkoły, samorząd szkolny, mnemotechnika. 5. Współczesne Uczeń: Uczeń: teksty z ćwiczenia i społeczeństwo polskie. zapoznaje się z potrafi wyjaśnić podręcznika, str. zadania z Problemy polskiego pojęciem struktury zagadnienie starzenia się i podręcznika, str. społeczeństwa społecznej oraz jej społeczeństwa, teksty 39 i

3 (tematy 6 i 7 w elementami, wyjaśnia, jakie czynniki fabularne, str. 38 podręczniku) zna i rozróżnia klasy wpływają na pozycję i 43 społeczne, jednostki w wykres str godzina lekcyjna potrafi zdefiniować społeczeństwie i na tabele str. 40 i warstwę społeczną i podać motywację jej zmiany, 41 programowa: przykłady, próbuje podać III. Współczesne zapoznaje się z rozwiązania problemów społeczeństwo polskie problemami ówczesnego społeczeństwa społeczeństwa polskiego, polskiego, umie rozróżnić i podać wyjaśnia historyczne przyczyny i skutki tych problemów. 6. Sprawdzian wiadomości z działu Społeczeństwo i my uwarunkowania bezrobocia na terenie poszczególnych poszczególnych regionów Polski. II. Naród. Patriotyzm. Mniejszości narodowe struktura: społeczna, demograficzna, zawodowa, społeczne, warstwa społeczna, społeczeństwo klasy postindustrialne, stopa egzystencji, minimum socjalne. bezrobocia, 7. Naród. Tożsamość Uczeń: Uczeń: teksty z ćwiczenia i narodowa. Mniejszości zna i rozumie pojęcie umie wskazać podręcznika, str. zadania z narodowe i etniczne naród, problemy mniejszości i podręcznika, str. (tematy 8 i 9 w wskazuje, jakie czynniki narodowych i etnicznych teksty 48 i 54 podręczniku) integrują naród, w Polsce, fabularne, str. rozróżnia pojęcia wskazuje i wyjaśnia, i godzina lekcyjna państwo wielonarodowe i jakie problemy mają wykres, str. 50, naród bez państwa i państwa wielonarodowe i - tabela, str. 53 programowa: podaje przykłady, odnosi je do wydarzeń VIII. Naród i mniejszości zna różnicę między historycznych (np. narodowe mniejszością narodową a przyczyny wybuchu I etniczną i podaje wojny światowej) przykłady tych mniejszości wyjaśnia, jakie występujących w kraju, problemy mają narody wskazuje największe nieposiadające własnego skupiska mniejszości, państwa. podaje sposoby wspierania mniejszości przez państwo. naród, państwo wielonarodowe, mniejszość etniczna i narodowa, imigranci, dyskryminacja, uchodźcy. 8. Patriotyzm. Postawy Uczeń: Uczeń: teksty z ćwiczenia i wobec narodu. Symbole zna i rozumie pojęcie wyjaśnia i wskazuje, w podręcznika, str. zadania z Rzeczypospolitej patriotyzmu, jaki sposób stereotypy i i podręcznika, str. Polskiej wyjaśnia, co łączy uprzedzenia utrudniają teksty 59 i 62 (tematy 10 i 11 w człowieka z wielką i małą dziś relacje między fabularne, str. 58 podręczniku) ojczyzną, przedstawia to narodami, odwołuje się i na własnym przykładzie, do przykładów wykres 1 godzina lekcyjna wyjaśnia i rozumie historycznych i str. 59 różnice między współczesnych. programowa: IX. Patriotyzm dzisiaj patriotyzmem a innymi postawami: nacjonalizmem szowinizmem, rasizmem i 3

4 ksenofobią oraz wyjaśnia, do czego mogą one doprowadzić (Holokaust, zbrodnie przeciwko ludzkości), zna historię polskich symboli narodowych, wyjaśnia znaczenie polskich symboli narodowych. patriotyzm, mała ojczyzna, ksenofobia, nacjonalizm, rasizm, szowinizm, stereotyp. 9. Polska poza Polską Uczeń: Uczeń: teksty z ćwiczenia i nasi rodacy na świecie zna pojecie emigracji, ocenia wpływ emigracji podręcznika, str. zadania z (temat 12 w podręczniku) zapoznaje się z historią na społeczeństwo podręcznika, str. polskiej emigracji, polskie, pokazuje tekst fabularny 66 1 godzina lekcyjna wyjaśnia, dlaczego dodatnie i ujemne skutki str. 65 Polacy opuszczają swój tego zjawiska. mapa str. 64 programowa: kraj, VIII. Naród i mniejszości narodowe wie gdzie znajdują się największe skupiska Polonii. emigracja, Polonia, repatriacja. III. Władza. Państwo. Demokracja 10. Kto tu rządzi? Czy Uczeń: Uczeń: teksty z ćwiczenia i władza jest potrzebna? zna pojęcie i rodzaje porównuje, jak w podręcznika, str. zadania z Systemy autorytarne i władzy, systemach autorytarnych i podręcznika, str. totalitarne wczoraj i zna i rozumie definicję i totalitarnych traktowani teksty 70 i 74 dziś państwa oraz jego funkcje, są ludzie; potrafi poprzeć fabularne, str. (temat 13 i 14 w rozróżnia i zna formy to przykładami z historii i podręczniku) państwa, oraz współczesnych zna i potrafi wydarzeń. 1 godzina lekcyjna scharakteryzować państwa autorytarne oraz programowa: totalitarne; potrafi poprzeć X. Państwo i władza to przykładami demokratyczna odnoszącymi się do wydarzeń historycznych i współczesnych. państwo, przymus, monarchia, republika, władza państwowa, system totalitarny i autorytarny, inwigilacja. 11. Państwa Uczeń: Uczeń: teksty z ćwiczenia i demokratyczne i prawa zna i rozumie pojęcie przedstawia zalety i podręcznika, str. zadania z człowieka demokracja, wady demokracji, 75 8o podręcznika, str. (temat 15 w podręczniku) potrafi przedstawić wskazuje przyczyny tekst fabularny 81 historię kształtowania się łamania praw człowieka str godzina lekcyjna demokracji, na świecie. zna formy i zasady programowa: demokracji, X. Państwo i władza przedstawia krótko demokratyczna historię praw człowieka, zna najważniejsze 4

5 dokumenty o prawach człowieka, instytucje zajmujące się prawami jednostki, zna generacje praw człowieka, potrafi uzasadnić znaczenie praw człowieka we współczesnej demokracji. demokracja bezpośrednia, demokracja przedstawicielska, referendum, inicjatywa ludowa, weto ludowe, prawa człowieka, suwerenność, pluralizm polityczny. 12. Sprawdzian wiadomości z działów: Naród. Patriotyzm. Mniejszości narodowe oraz Władza. Państwo. Demokracja IV. Ustrój Rzeczypospolitej Polskiej 13. Konstytucja RP Uczeń: Uczeń: teksty z ćwiczenia i (temat 16 w podręczniku) wie, co oznacza termin porównuje ustrój podręcznika, str. zadania z konstytucja współcześnie konstytucji RP z 1997 r z podręcznika, str. 1 godzina lekcyjna i co oznaczał kiedyś, ustrojem w 1921 bądź w tekst fabularny 86 zna historię polskich 1935 r, str. 85 programowa: konstytucji, umie dostrzec rozwój lub fragmenty XI. Rzeczpospolita zna i rozumie polskiego Konstytucji RP z Polska jako demokracja podstawowe zasady konstytucjonalizmu na tle 1997 r. konstytucyjna ustrojowe RP zawarte w wydarzeń w Europie i na konstytucji: suwerenność świecie. narodu, państwo prawa, pluralizm polityczny i społeczny. konstytucja, suwerenność narodu, państwo prawa, pluralizm polityczny i społeczny. 14. Władza Uczeń: Uczeń: teksty z ćwiczenia i ustawodawcza zna pojęcie parlamentu i porównuje uprawnienia podręcznika, str. zadania z (temat 17 w podręczniku) jego rodzaje, polskiego Sejmu i podręcznika, str. zna pojęcie Senatu, tekst fabularny 89 1 godzina lekcyjna Zgromadzenia zna proces legislacyjny str Narodowego, ustawy. lub fragmenty programowa: zna i rozumie zasadę Konstytucji RP z VII. Wyborcy i wybory wyborów w Polsce, 1997 r. XII. System wyborczy i zna i rozróżnia partyjny poszczególne elementy XIII. Władza struktury polskiego Sejmu i ustawodawcza w Polsce Senatu, zna zadnia polskiego parlamentu. parlament dwuizbowy i jednoizbowy, przymiotniki wyborcze, system proporcjonalny i większościowy, immunitet parlamentarny. 15. Władza Uczeń: Uczeń: teksty z ćwiczenia i 5

6 wykonawcza: prezydent zna sposób wyboru i wie, w jaki sposób podręcznika, str. zadania z i Rada Ministrów funkcję Prezydenta RP, powołuje się Radę podręcznika, str. (temat 18 w podręczniku) zapoznaje się z krótką Ministrów. tekst fabularny historią prezydentów str godzina lekcyjna Polski, lub fragmenty wie i rozumie, w jaki Konstytucji RP z programowa: sposób tworzy się rząd, 1997 r. XIV. Władza wykonawcza wie, jakie ma zadania administracja publiczna i na jakie sektory się dzieli, zapoznaje się z kompetencjami służby cywilnej. władza wykonawcza, administracja publiczna, służba cywilna, prezydent, premier. 16. Wymiar Uczeń: Uczeń: teksty z ćwiczenia i sprawiedliwości oraz zna i rozumie pojęcie wie, jaką rolę podręcznika, str. zadania z organy kontroli i człowiek podmiotem odgrywają sądy i podręcznika, str. ochrony prawa prawa, trybunały w systemie tekst fabularny (temat 19 w podręczniku) zna i rozróżnia strukturę politycznym państwa. str. 99 i kompetencje polskiego lub fragmenty 1 godzina lekcyjna sądownictwa, Konstytucji RP z zna zadania sądów i 1997 r. programowa: XV. Władza sądownicza trybunałów zna zadania organów kontroli i ochrony prawa. podmiotowość prawna, kasacja, apelacja, instancyjność sądów. V. Samorząd terytorialny 17. Władza blisko Uczeń: teksty z ćwiczenia i obywateli. Władze zna definicję samorządu podręcznika, str. zadania z gminy i ich zadania terytorialnego, i 104 podręcznika, str. (tematy 20 i 21 w zna zasady działania i 107 podręczniku) samorządów, teksty 108 zna zasady podziału fabularne, str. 1 godzina lekcyjna terytorialnego Polski, i 106 zna i rozróżnia strukturę 107 programowa: i kompetencje gmin w XVI. Samorządy i ich samorządzie. znaczenie XVII. Gmina jako wspólnota mieszkańców samorząd terytorialny, zasady: pomocniczości, decentralizacji władzy, samodzielności, demokracji przedstawicielskiej i wolności zrzeszania się, rada gminy. 18. Powiat i Uczeń: teksty z ćwiczenia i województwo zna definicję powiatu podręcznika, str. zadania z (temat 22 w podręczniku) oraz odróżnia powiat podręcznika, str. grodzki od ziemskiego, godzina lekcyjna zna definicję województwa, programowa: zna i rozróżnia strukturę XVIII. Samorząd oraz kompetencje władz 6

7 powiatowy i wojewódzki powiatu i województwa, zna kompetencje wojewody i wie, w jaki sposób jest powoływany, zna i rozróżnia nazwy województw oraz ich położenie geograficzne. powiat ziemski i grodzki, sejmik województwa, zarząd województwa, wojewoda. 19. Sprawdzian wiadomości z działów: Ustrój Rzeczypospolitej Polskiej oraz Samorząd terytorialny VI. Udział obywateli w życiu publicznym 20. Być obywatelem. Uczeń: Uczeń: tekst z ćwiczenia i Prawa i obowiązki zapoznaje się ze podaje przykłady podręcznika, str. zadania z obywatelskie sposobami nabywania uprawnień i obowiązków i 117 podręcznika, str. (tematy 23 i 24 w obywatelstwa, wynikających z i podręczniku) rozróżnia oraz rozumie posiadania polskiego teksty pojęcia prawo krwi, obywatelstwa. fabularne, str. 1 godzina lekcyjna prawo ziemi i nadanie wie i rozumie, na czym i 119 obywatelstwa, polegają inne formy 120 programowa: rozumie termin dobry nabywania reprodukcja IV. Być obywatelem obywatel, odwołując się do obywatelstwa, np. obrazu J. VII. Wyborcy i wybory historycznych i naturalizacja. Matejki, Kazanie współczesnych postaci, Skargi, str.115 wskazuje znaczenie postaw i cnót obywatelskich, wie, co to są prawa obywatelskie, zna i podaje przykłady praw osobistych, publicznych oraz społeczno-ekonomicznych, zna obowiązki obywatelskie, wyjaśnia, co to jest aktywność obywatelska oraz uzasadnia, dlaczego warto brać udział w wyborach. prawo krwi, prawo ziemi, patologia społeczna, prawa obywatelskie, obowiązki obywatelskie, świadomość obywatelska. 21. Polityka służba Uczeń: tekst z ćwiczenia i czy przywilej? zna definicję polityki i podręcznika, str. zadania z (temat 25 w podręczniku) potrafi określić, co to jest, podręcznika, str. zna i rozróżnia cechy godzina lekcyjna charakterystyczne głównych ideologii i doktryn programowa: politycznych V. Udział obywateli w (konserwatyzm, liberalizm, życiu publicznym socjaldemokracja, chrześcijańska demokracja, nacjonalizm), wskazuje i przedstawia na wybranych przykładach dobre i złe strony bycia 7

8 politykiem, wie, kto to jest VIP. polityka, ideologia, doktryna polityczna, immunitet. 22. Partie, Uczeń: Uczeń: tekst z ćwiczenia i stowarzyszenia i rozumie pojęcie wyjaśnia różnice podręcznika, str. zadania z związki zawodowe podmioty z życia między programami podręcznika, str. (temat 26 w podręczniku) politycznego, współczesnych partii tekst fabularny definiuje pojęcie partii politycznych str opracowanie 1 godzina lekcyjna politycznej, działających w kraju, (indywidualnie lub zna nazwy partii, wie, co to jest system w zespole) programowa: przywódców oraz ideologię jednopartyjny i gdzie projektu V. Udział obywateli w partii politycznych występował lub uczniowskiego życiu publicznym działających obecnie w występuje współcześnie dotyczącego Polsce, (np. na Kubie), rozwiązania zna systemy partyjne wie, w jaki sposób jednego z występujące na świecie i można założyć problemów umie podać, gdzie stowarzyszenie bądź społeczności występują i czym się fundację, szkolnej lub charakteryzują, potrafi wyjaśnić rolę, lokalnej i jego umie podać, czym różnią jaką związek realizacja w miarę się między sobą Solidarność odegrał w możliwości, np. stowarzyszenia, fundacje i budowaniu wolnej i jako wolontariusz ruchy społeczne, niepodległej Polski. wyjaśnia rolę i funkcję związków zawodowych w Polsce. partia polityczna, systemy partyjne, stowarzyszenia, fundacje, wolontariat, ruch społeczny. VII. Etyka w polityce. Media 23. Etyka i kultura w Uczeń: Uczeń: tekst z ćwiczenia i Ŝyciu publicznym. zna dwie koncepcje umie wyjaśnić podręcznika, str. zadania z Media jako narzędzie polityki (polityka moralna i pozytywny i negatywny i 136 podręcznika, str. komunikacji polityka skuteczna) i ich wpływ mediów na i (tematy 27 i 28 w zastosowanie, jednostkę w tekst fabularny podręczniku) umie wyjaśnić, co to jest społeczeństwie, str i kultura polityczna i czym wyjaśnia, na czym godzina lekcyjna się różni od kultury polegają polityka, niebezpieczeństwa z programowa: rozróżnia niską i wysoką wiązane z korzystaniem V. Udział obywateli w kulturę polityczną, z Internetu. życiu publicznym wyjaśnia, jaką rolę VI. Środki masowego przekazu spełniają obyczaje w polityce, zna pojęcie mass media, zapoznaje się z pojęciami związanymi z Internetem, które weszły do języka polskiego, zna i wyjaśnia funkcję mediów, zna różne formy komunikatów występujące w mediach i potrafi się nimi posłużyć. 8

9 kultura polityczna, niska i wysoka kultura polityczna, mass media, społeczeństwo informacyjne, publicystyka. 24. Informacje, reklama, Uczeń: Uczeń: tekst z ćwiczenia i manipulacje wyjaśnia, na czym polega charakteryzuje mass podręcznika, str. zadania z (temat 29 w podręczniku) władza nad informacją, media jako środki podręcznika, str. wyjaśnia, na jakiej masowego przekazu i tekst fabularny godzina lekcyjna podstawie działa i omawia je ze względu str funkcjonuje opinia na specyfikę przekazu i programowa: publiczna, odbiorców. VI. Środki masowego przekazu potrafi odczytać i zinterpretować wyniki sondażu opinii publicznej, wyjaśnia, na czym polega propaganda, odwołując się do wydarzeń historycznych i współczesnych, wyjaśnia, jak działa reklama i jaki ma wpływ na człowieka. wolność słowa, cenzura, propaganda, opinia publiczna, reklama, manipulacja. 25. Sprawdzian wiadomości z działów: Udział obywateli w życiu publicznym oraz Etyka w polityce. Media 9

10 Plan wynikowy do podręcznika Bliżej świata dla klasy I i II gimnazjum Według podstawy programowej na dwuletni cykl zajęć przewidziane jest 60 godzin dydaktycznych. Część druga (materiał dla klasy III gimnazjum) Temat lekcji i Wymagania edukacyjne Wybrane Procedury liczba godzin środki sprawdzania lekcyjnych podstawowe ponadpodstawowe dydaktyczne Realizowane zagadnienia z podstawy programowej MEN VIII. Wspólna Europa 1. Integracja w Uczeń: Uczeń: tekst z ćwiczenia i Europie wyjaśnia, jaki jest cel zna i potrafi podręcznika, str. zadania z (temat 30 w integracji Europy, przedstawić podręcznika, str. podręczniku) zna i potrafi wcześniejsze tekst fabularny przedstawić historyczne metody str godzina lekcyjna chronologicznie kolejne jednoczenia się Europy. etapy integracji Europy, przedstawia na mapie programowa: członków UE i uzasadnia XX. Integracja opinię na temat dalszej Europejska integracji. ojcowie założyciele, Unia Europejska, EWWiS EWG, Euratom. 2. Jak funkcjonuje Uczeń: tekst z ćwiczenia i Unia Europejska wie, jakie symbole podręcznika, str. zadania z (temat 31 w występują w UE, podręcznika, str. podręczniku) zna system prawny UE tekst fabularny 157 (zasada pomocniczości, str godzina lekcyjna prymatu, solidarności i - wykres str. 155 jednolitości), zna i rozróżnia, czym programowa: zajmują się XX. Integracja Europejska najważniejsze instytucje UE, wyjaśnia, skąd pochodzą środki finansowe w budżecie unijnym i na co są przeznaczane. zasada subsydiarności, solidarności, prawo pierwotne i wtórne instytucje (Rada Europejska, Rada Unii 10

11 Europejskiej, Komisja Europejska, Parlament Europejski, Europejski Trybunał Sprawiedliwości, Trybunał Obrachunkowy). 3. Miejsce Polski Uczeń: Uczeń: tekst z ćwiczenia i integrującej się wie, jakie zmiany przedstawia własną podręcznika, str. zadania z Europie zaszły w Polsce na ocenę korzyści, jakie podręcznika, str. (temat 32 w początku lat 90. XX w., niesie ze sobą tekst fabularny podręczniku) przedstawia Polską członkostwo w UE. str. 160 drogę do Unii 1 godzina lekcyjna Europejskiej, przedstawia prawa i obowiązki wynikające z programowa: obywatelstwa UE, XXI. Polska w Unii Europejskiej zna i wie, w jaki sposób Polska może korzystać ze środków unijnych. żelazna kurtyna, traktat akcesyjny, strefa Schengen, fundusz strukturalny. IX. Miejsce Polski na arenie międzynarodowej 4. Polityka Uczeń: Uczeń: tekst z ćwiczenia i zagraniczna. NATO zna cele polityki charakteryzuje i podręcznika, str. zadania z jako filar polskiej zagranicznej, ocenia udział Polski w i 167 podręcznika, str. polityki obronnej wyjaśnia, czym misjach pokojowych, i 171 (tematy 33 i 34 w zajmują się konsulaty i charakteryzuje teksty podręczniku) ambasady, politykę obronną Polski, fabularne, str. wyjaśnia, czym 165 i godzina lekcyjna zajmuje się MSZ, wykres str. 169 zna genezę NATO, zna etapy poszerzania programowa: Paktu XIX. Relacje Polski z innymi państwami Północnoatlantyckiego, zna zasady działania tej organizacji, wie, w jakich operacjach NATO uczestniczy Polska, zna najważniejsze organy NATO. racja stanu, ambasada, konsulat, MSZ, NATO. 5. Uniwersalny Uczeń: tekst z ćwiczenia i system zna genezę ONZ, podręcznika, str. zadania z bezpieczeństwa i zna strukturę ONZ, podręcznika, str. współpracy na wie, czym zajmują się tekst fabularny 175 świecie wyspecjalizowane str (temat 35 w organizacje ONZ, podręczniku) ocenia skuteczność działań ONZ, 1 godzina lekcyjna wskazuje na mapie najważniejsze regiony konfliktów i misje programowa: pokojowe ONZ, 11

12 XXII. Współpraca i konflikty międzynarodowe wyjaśnia, jaką rolę pełnią Polacy w misjach pokojowych. Karta Narodów Zjednoczonych, Zgromadzenie Ogólne, Rada Bezpieczeństwa. X. Świat XXI wieku zagrożenia i nadzieje 6. Globalizacja. Uczeń: tekst z ćwiczenia i Terroryzm wie, czym jest proces podręcznika, str. zadania z (tematy 33 i 34 w globalizacji, i 180 podręcznika, str. podręczniku) zna typy globalizacji, i 184 potrafi wskazać i teksty 1 godzina lekcyjna omówić korzyści i fabularne, str. zagrożenia płynące z i 183 tego procesu, 184 programowa: wyjaśnia, kim są XXIII. Problemy antyglobaliści i współczesnego świata alterglobaliści, wyjaśnia genezę, cele i źródła terroryzmu, zna ważniejsze akcje terrorystyczne, wyjaśnia, jak można zwalczać terroryzm. globalizacja, globalna wioska, antyglobaliści, alterglobaliści, terror, terroryzm. 7. Konflikty i Uczeń: Uczeń: tekst z ćwiczenia i zagrożenia we wie, jaki ma charakter wyjaśnia, jak można podręcznika, str. zadania z współczesnym konflikt Północ Południe zapobiegać konfliktom podręcznika, str. świecie i na czym polega, oraz jak poprawić teksty 191 (temat 38 w umie wskazać na sytuację krajów fabularne, str. podręczniku) mapie ważniejsze biednych oraz chronić 190 współczesne konflikty i środowisko naturalne. - mapa str godzina lekcyjna podać ich przyczynę, wie, co to jest kryzys wzrostu, programowa: wymienia główne XXII. Współpraca i problemy krajów konflikty biednych, międzynarodowe wyjaśnia, jakie są XXIII. Problemy najważniejsze problemy współczesnego świata ekologiczne na świecie i czym są spowodowane. konflikt Północ Południe, kryzys wzrostu. 8. Sprawdzian wiadomości z działów: Wspólna Europa, Miejsce Polski na arenie międzynarodowej oraz Świat XXI wieku zagrożenia i nadzieje XI. Człowiek i gospodarka 9. Gospodarstwo Uczeń: Uczeń: tekst z ćwiczenia i domowe. Zasady zna rodzaje podmiotów wyjaśnia, jakie związki podręcznika, str. zadania z racjonalnego gospodarczych, zachodzą między i 195 podręcznika, str. gospodarowania wie, jakie funkcje pełni podmiotami gospodarki i 198 (tematy 39 i 40 w gospodarstwo domowe, teksty podręczniku) zna źródła dochodów fabularne, str. 12

13 w gospodarstwie 194 i godzina lekcyjna domowym, wyjaśnia, czym jest domowy budżet i co się programowa: na niego składa, XXVI. Gospodarstwo domowe zna cel gospodarowania, podaje przykłady racjonalnego i nieracjonalnego gospodarowania oraz stosuje zasady racjonalnego gospodarowania w odniesieniu do własnych zasobów np. czasu, pieniędzy, zna pojęcie i zasady rachunku ekonomicznego. podmioty gospodarcze, budżet domowy, racjonalne i nieracjonalne gospodarowanie, rachunek ekonomiczny. 10. Rynek i Uczeń: Uczeń: tekst z ćwiczenia i gospodarka zna znaczenie i funkcje analizuje rynek podręcznika, str. zadania z rynkowa. Własność i rynku, wybranego produktu i i 204 podręcznika, str. jej formy wyjaśnia działanie usługi i 206 (tematy 41 i 42 w prawa popytu i podaży teksty podręczniku) oraz ceny jako regulatora fabularne, str. rynku, 203 i godzina lekcyjna charakteryzuje gospodarkę rynkową, zna pojęcie własności, programowa: wyjaśnia zależności XXV. Gospodarka między własnością rynkowa prywatną i publiczną. rynek, popyt, podaż, cena, konsument, własność prywatna i publiczna. XII. Działalność gospodarcza 11. Czynniki Uczeń: tekst z ćwiczenia i produkcji. zna termin produkcja, podręcznika, str. zadania z Przedsiębiorstwo zna i opisuje czynniki i 210 podręcznika, str. formy i rodzaje produkcji, i 214 (tematy 43 i 44 w wyjaśnia termin teksty podręczniku) konsumpcja, fabularne, str. wyjaśnia, kto może 209 i godzina lekcyjna zostać przedsiębiorcą, zna formy działalności gospodarczej, programowa: rozpoznaje i rozróżnia XXIX. rodzaje spółek na rynku Przedsiębiorstwo i polskim, działalność gospodarcza wyjaśnia, na czym polega działalność rolnicza. 13

14 produkcja, przedsiębiorstwo; spółka: cywilna, kapitałowa, handlowa, osobowa, kapitałowa, z ograniczoną odpowiedzialnością, akcyjna. 12. Zostań Uczeń: tekst z ćwiczenia i przedsiębiorcą wyjaśnia, na czym podręcznika, str. zadania z (temat 45 w polega prowadzenie podręcznika, str. podręczniku) indywidualnej 216 działalności 1 godzina lekcyjna gospodarczej, wyjaśnia, na czym polega marketing i jakie są jego narzędzia. programowa: XXIX. Przedsiębiorstwo i upadłość, indywidualna działalność gospodarcza działalność gospodarcza, przychód, dochód brutto i netto. XIII. Gospodarka państwa 13. Od gospodarki Uczeń: Uczeń: tekst z ćwiczenia i centralnie wyjaśnia, czym wyjaśnia, do czego podręcznika, str. zadania z planowanej do charakteryzowała się miała służyć gospodarka podręcznika, str. gospodarki rynkowej gospodarka PRL, centralnie sterowana, tekst fabularny 221 (temat 46 w zna przyczyny upadku wyjaśnia, jaki wpływ str. 220 podręczniku) gospodarki centralnie na gospodarkę miał sterowanej, system komunistyczny, 1 godzina lekcyjna wie, na czym polegały wyjaśnia, jakie cele zmiany ustroju miało RWPG. gospodarczego w Polsce programowa: po 1989 r. XXV. Gospodarka rynkowa gospodarka centralnie sterowana, transformacja gospodarcza, plan Balcerowicza. 14. Polityka Uczeń: tekst z ćwiczenia i gospodarcza zna rolę państwa w podręcznika, str. zadania z państwa. Polska w gospodarce, i 227 podręcznika, str. systemie wyjaśnia, co składa się i 230 współpracy na budżet państwa, teksty gospodarczej wie, jakie są rodzaje fabularne, str. (tematy 47 i 48 w podatków, 225 i podręczniku) wie, na co państwo wydaje pieniądze, 1 godzina lekcyjna wyjaśnia, co to jest PKB, wyjaśnia, co to jest programowa: eksport i import, XXVIII. Gospodarka w zna najważniejsze skali państwa międzynarodowe organizacje o charakterze gospodarczym, wyjaśnia, na czym polega integracja gospodarcza. 14

15 podatki bezpośrednie, pośrednie, PKB. 15. Sprawdzian wiadomości z działów: Człowiek i gospodarka, Działalność gospodarcza oraz Gospodarka państwa XIV. Moja praca 16. Praca i Uczeń: Uczeń: tekst z ćwiczenia i przedsiębiorczość wyjaśnia, czym jest stosuje w praktyce podręcznika, str. zadania z (temat 49 w praca dla człowieka, podstawowe zasady podręcznika, str. podręczniku) zna cechy człowieka organizacji pracy tekst fabularny przedsiębiorczego, (ustalenie celu, str godzina lekcyjna zna pojęcia planowanie, podział pracownik i zadań, harmonogram, pracodawca, ocena efektów). programowa: wyjaśnia, co to jest XXIV. Praca i rynek pracy. przedsiębiorczość praca, pracownik, pracodawca. 17. Wybór szkoły i Uczeń: tekst z ćwiczenia i zawodu wyjaśnia, czym się podręcznika, str. zadania z (temat 50 w różnią zainteresowania podręcznika, str. podręczniku) od zdolności, tekst fabularny 239 zna etapy wyboru str godzina lekcyjna zawodu, wie, gdzie i jak szukać porady związanej z programowa: XXX. Wybór szkoły i zawodu wyborem zawodu. zainteresowania, zdolności, Użyteczność zawodowa. 18. Poszukiwanie Uczeń: tekst z ćwiczenia i pracy wie, co to jest CV i jak podręcznika, str. zadania z (temat 51 w je napisać oraz zna jego podręcznika, str. podręczniku) rodzaje, tekst fabularny wie, jak napisać list str godzina lekcyjna motywacyjny, wie, gdzie i jak szukać pracy. programowa: XXX. Wybór szkoły i zawodu CV, list motywacyjny. 19. Bezrobocie Uczeń: Uczeń: tekst z ćwiczenia i przyczyny i skutki zna pojęcie ocenia sytuację na podręcznika, str. zadania z (temat 52 w bezrobocia, rynku pracy w Polsce, podręcznika, str. podręczniku) zna przyczyny próbuje podać tekst fabularny 249 bezrobocia, możliwe rozwiązania, str godzina lekcyjna wie, jak go uniknąć. które poprawiłyby tę sytuację, wskazuje przyczyny programowa: bezrobocie, stopa bezrobocia w swoim XXX. Wybór szkoły i bezrobocia. regionie, miejscowości i zawodu podaje możliwe rozwiązania tego problemu. XV. Pieniądz i banki 20. Pieniądze Uczeń: Uczeń: tekst z ćwiczenia i 15

16 (temat 53 w zna historię pieniądza, przedstawia na podręcznika, str. zadania z podręczniku) zna inne środki przykładach funkcje i podręcznika, str. płatnicze, formy pieniądza w tekst fabularny godzina lekcyjna zna i rozumie funkcje i gospodarce rynkowej. str cechy pieniądza. programowa: XXVII. Pieniądze i płacidła, pieniądze, banki depozyt, weksel. 21. Banki, kredyty, Uczeń: Uczeń: tekst z ćwiczenia i giełda wie, czym zajmuje się wyszukuje i zestawia podręcznika, str. zadania z (temat 54 w bank centralny, ze sobą oferty różnych podręcznika, str. podręczniku) wyjaśnia, na czym banków (konta, lokaty, tekst fabularny polega inflacja i deflacja, kredyty, fundusze str godzina lekcyjna wyjaśnia, co to są inwestycyjne), papiery wartościowe, wyjaśnia, na czym zna rodzaje kredytów, polega oszczędzanie i programowa: zna typy kart inwestowanie. XXVII. Pieniądze i płatniczych. banki inflacja, deflacja, akcje, obligacje, bank centralny, banki komercyjne. XVI. Etyka życia gospodarczego 22. Etyka w miejscu Uczeń: tekst z ćwiczenia i pracy zna cechy dobrego podręcznika, str. zadania z (temat 55 w pracownika i podręcznika, str. podręczniku) pracodawcy, tekst fabularny 265 zna prawa i obowiązki str godzina lekcyjna pracowników, wie i rozumie, czemu służą ubezpieczenia programowa: społeczne, XXXI. Etyka w życiu gospodarczym wie i rozumie, co to jest mobbing i jak z nim walczyć. ZUS, KRUS, etyka zawodowa, Kodeks Pracy, mobbing. 23. Etyka w biznesie Uczeń: Uczeń: tekst z ćwiczenia i (temat 56 w wyjaśnia, co to jest ocenia skutki korupcji podręcznika, str. zadania z podręczniku) biznes, dla gospodarki, podręcznika, str. wie, na czym polega podaje przykłady tekst fabularny godzina lekcyjna uczciwy i nieuczciwy zjawisk szarej strefy w str biznes, gospodarce i poddaje je wyjaśnia, na czym ocenie. programowa: polega zjawisko korupcji, XXXI. Etyka w życiu wie, dlaczego warto gospodarczym być uczciwym. biznes, korupcja. 24. Sprawdzian wiadomości z działów: Moja praca, Pieniądz i banki oraz Etyka życia gospodarczego 16