Raport. Perspektywy fotowoltaiki w Polsce 2015

Transkrypt

1 Raport Perspektywy fotowoltaiki w Polsce 2015 GRAMWZIELONE.PL 2015

2 WSTĘP Raport Perspektywy fotowoltaiki w Polsce przygotowaliśmy z myślą o inwestorach zainteresowanych udziałem w tworzącym się w Polsce rynku fotowoltaicznym. Raport stanowi szczegółową kompilację wiedzy na temat inwestycji w branży fotowoltaicznej, w tym w zakresie regulacji prawnych istotnych dla podmiotów zainteresowanych udziałem w rynku fotowoltaicznym oraz prognoz finansowych inwestycji w systemy fotowoltaiczne, które dopasowujemy w każdej indywidualnej wersji raportu do potrzeb i wskazówek klienta. Treść raportu jest zaktualizowana do najnowszych zmian w Prawie energetycznym oraz do założeń nowego systemu wsparcia wpisanego do ustawy o odnawialnych źródłach energii (OZE), która została uchwalona przez parlament i podpisana przez prezydenta w I kwartale 2015 r. Część raportu poświęcona miesięcznym i rocznym prognozom nasłonecznienia i uzysków energii jest dostosowywana każdorazowo do wymagań klienta, w tym do wartości nasłonecznienia i możliwych uzysków energii w dowolnej lokalizacji na terenie Polski i w dowolnej konfiguracji wielkości i parametrów ustawienia planowanych instalacji fotowoltaicznych. Na tej podstawie pokazujemy w raporcie prognozy przychodów, które można osiągnąć z inwestycji w konkretne systemy fotowoltaiczne. Raport przedstawia też informacje na temat możliwych źródeł dofinansowania oraz ich zasad, a także analizę kosztów inwestycji na poziomie inwestycyjnym i operacyjnym, zasady szacowania przychodów w zależności od rodzaju instalacji fotowoltaicznej, statusu inwestora czy sposobu i terminu jej uruchomienia. Raport przybliża ponadto regulacje istotne dla inwestora na etapie przygotowania projektu, w tym procedury i decyzje niezbędne do wybudowania instalacji fotowoltaicznych. Regulacje w zakresie energetyki odnawialnej w ramach ustawy o OZE stwarzają nowy bodziec do rozwoju technologii fotowoltaicznych w Polsce. Okazje biznesowe stwarza też ewolucja globalnej branży fotowoltaicznej, w której mamy do czynienia ze zmianą zastosowania elektrowni fotowoltaicznych z systemów korzystających z wysokich dopłat do sprzedaży energii i nastawionych na wyłączną sprzedaż energii do sieci do instalacji fotowoltaicznych, które coraz częściej wykorzystuje się w celu produkcji energii na własny użytek w celu generowania oszczędności na energii niezakupionej z sieci, a także w celu zabezpieczenia się przed ewentualnymi wzrostami cen energii w przyszłości. W kolejnych latach będziemy świadkami ewolucji branży PV polegającej na odejściu od wysokich dopłat i na urynkawianiu się technologii fotowoltaicznych, co stwarza rynek m.in. na rozwiązania z zakresu inteligentnych sieci czy magazynów energii, których zastosowanie może uniezależnić właścicieli elektrowni fotowoltaicznych od zewnętrznych dostaw energii oraz przyczynić się do szybszego rozwoju sektora fotowoltaicznego. Aktualne trendy i perspektywy rozwoju rozwiązań dla PV omawiamy w części raportu poświęconej kosztom poszczególnych technologii mających zastosowanie w fotowoltaice. Mamy nadzieję, że raport Perspektywy fotowoltaiki w Polsce dostarczy Państwu niezbędnych informacji, które pomogą w ocenie planów związanych z dopiero powstającym w naszym kraju rynkiem fotowoltaicznym. Zachęcam do lektury raportu i wykorzystania wiedzy, którą zebraliśmy z myślą o osobach i firmach zainteresowanych skorzystaniem z okazji biznesowych, które tworzy rynek fotowoltaiczny w Polsce. Piotr Pająk, prezes zarządu Gramwzielone.pl Sp. z o.o. 2

3 SPIS TREŚCI 1. Rozwój polskiego rynku energii odnawialnej w latach Liczby, trendy i cele. (str. 9) 2. Dotychczasowe koncepcje wsparcia dla producentów energii odnawialnej w Polsce. (str. 11) 2.1 Dotychczasowy system wsparcia dla producentów zielonej energii. (str. 11) Zjawisko nadpodaży świadectw pochodzenia (zielonych certyfikatów). Liczby i konsekwencje. (str. 14) 3. Istotne regulacje z nowelizacji ustawy Prawo energetyczne z 2013 r. (tzw. mały trójpak). (str. 15) 3.1. Preferencje dla mikroinstalacji OZE. (str. 15) 3.2. Zasady inwestycji w mikroinstalacje dla spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych. (str. 17) 3.3. System certyfikacji instalatorów mikroinstalacji OZE. (str. 17) 3.4. Nowe obowiązki informacyjne dla rynku zielonych certyfikatów. (str. 18) 3.5. Nowe zasady przyłączania odnawialnych źródeł energii do sieci. (str. 19) 3.6. System gwarancji pochodzenia (Guarantees of Origin GoO). (str. 21) 4. Prace nad ustawą o OZE. Harmonogram prac. Wcześniejsze koncepcje wsparcia dla producentów energii odnawialnej. (str. 23) 5. Ustawa o OZE. Najważniejsze regulacje dla inwestorów z branży fotowoltaicznej. (str. 27) 5.1 Zasady funkcjonowania mikroinstalacji i małych instalacji. (str. 27) 5.2 Sprzedaż energii z mikroinstalacji OZE. (str. 29) Net-metering. (str. 29) Zasady funkcjonowania mikroinstalacji zmodernizowanych. (str. 29) Taryfy gwarantowane. (str. 30) 5.3. Nowe warunki systemu świadectw pochodzenia (zielonych certyfikatów). (str. 31) Modyfikacja systemu świadectw pochodzenia dla instalacji uruchomionych przed końcem 2015 r. (str. 31) System zielonych certyfikatów dla jednostek modernizowanych po 1 stycznia 2016 r. (str. 32) Zwolnienie przedsiębiorstw energochłonnych z obowiązku OZE. (str. 33) 5.4. Zasady systemu aukcyjnego. (str. 33) Zasady cen referencyjnych. (str. 34) Wymagania dla projektów. (str. 35) Procedura aukcji i zasady wyboru projektów. (str. 35) Aukcje uzupełniające. (str. 36) Zasady sprzedaży energii w systemie aukcyjnym. Planowane wolumeny energii, ich wartość oraz szacowana cena sprzedaży energii w aukcjach w 2016 r. (str Zasady funkcjonowania opłaty OZE i Operatora Rozliczeń Energii Odnawialnej S.A. (str. 41) Ograniczenie łączenia pomocy z dotacji z systemem aukcji. (str. 41) 6. Procedury administracyjne w zakresie budowy naziemnych instalacji fotowoltaicznych. (str. 42) 6.1. Przygotowanie lokalizacji pod kątem praw do terenu i przepisów planistycznych. (str. 42) 6.2. Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia. (str. 46) 6.3. Przyłączenie do sieci. (str. 46) 3

4 6.4. Uzyskanie koncesji z Urzędu Regulacji Energetyki. (str. 49) 6.5. Umowa na sprzedaż energii i zielonych certyfikatów. (str. 49) 6.6. Pozwolenie na budowę. (str. 49) 7. Istotne informacje podatkowe dla inwestorów: sposoby opodatkowania i formy prowadzonej działalności z uwzględnieniem podmiotów z udziałem kapitału zagranicznego*. (str. 50) 7.1. Podatek dochodowy od osób prawnych. (str. 51) 7.2. Podatek dochodowy od osób fizycznych. (str. 52) 7.3. Opodatkowanie podatkiem dochodowym podmiotów zagranicznych. (str. 53) 7.4. Kontrolowane spółki zagraniczne (Controlled Foreign Corporation - CFC). (str. 54) 7.5. Podatek od towarów i usług wybrane informacje. (str. 54) 7.6. Schemat rozliczeń podatku VAT w systemie aukcyjnym. (str. 54) 7.7. Transakcje transgraniczne. (str. 54) 7.8. Finansowanie inwestycji OZE a kwestia cienkiej kapitalizacji. (str. 54) 7.9. Instytucja indywidualnych interpretacji prawa podatkowego. (str. 55) Rodzaje spółek kapitałowych i spółek osobowych w Polsce. (str. 55) Opodatkowanie spółek osobowych i kapitałowych. (str. 57) 8. Opodatkowanie i kwalifikacja naziemnej farmy fotowoltaicznej w Polsce z punktu widzenia Prawa Budowlanego: podatek od nieruchomości, podatek rolny, opodatkowanie budowli*. (str. 58) 8.1. Budowle w inwestycjach fotowoltaicznych a podatek od nieruchomości. (str. 58) 8.2. Podatek od nieruchomości a podatek rolny. (str. 59) 8.3. Opodatkowanie budowli pod kątem farmy fotowoltaicznej. (str. 60) Definicja budowli. (str. 60) Interpelacje poselskie i stanowisko Ministerstwa Finansów. (str. 61) Stanowisko Ministerstwa Gospodarki. (str. 62) Stanowisko Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego. (str. 62) Nowe orzecznictwo WSA. (str. 63) Pozostałe obiekty farmy fotowoltaicznej. (str. 64) Proponowane zmiany w przepisach. (str. 64) 9. Amortyzacja farmy fotowoltaicznej*. (str. 66) 10. Akcyza a produkcja energii na farmie fotowoltaicznej*. (str. 68) Zwolnienie dla energii nabywanej do produkcji energii oraz podtrzymywania procesów produkcyjnych energii elektrycznej. (str. 69) Podatek akcyzowy w świetle ustawy o OZE. (str. 70) 11. Opodatkowanie prosumentów produkujących energię w instalacjach fotowoltaicznych*. (str. 70) Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej i ustawa Prawo energetyczne. (str. 70) Podatek dochodowy od osób fizycznych. (str. 71) Akcyza. (str. 71) Podatek od towarów i usług. (str. 71) 12. Dostępne dotacje i preferencyjne finansowanie na poziomie inwestycyjnym (CAPEX). (str. 73) 12.1 Dotacje unijne na OZE w perspektywie budżetowej (str. 74) Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko (str. 74) RPO w poszczególnych województwach w zakresie OZE i efektywności energetycznej. Budżety i priorytety inwestycyjne. (str. 75) Unijne dotacje na energetykę odnawialną z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. (str. 85) 4

5 12.2 Program Bocian rozproszone, odnawialne źródła energii. Preferencyjne pożyczki na instalacje OZE. (str. 87) Program Prosument. Dotacje i preferencyjne pożyczki na mikroinstalacje OZE o mocy do 40 kw. (str. 88) Warunki finansowania. (str. 89) Warunki dla instalacji fotowoltaicznej. (str. 90) Ścieżki finansowania. (str. 90) 13. Aktualna sytuacja rynku fotowoltaicznego w Polsce. Najważniejsze liczby, trendy i kierunki rozwoju rynku. (str. 92) 14. Aktualna sytuacja na globalnym i europejskim rynku fotowoltaicznym. Najważniejsze liczby, trendy i kierunki rozwoju rynku. (str. 95) Rozwój rynku fotowoltaicznego na świecie. (str. 95) Rozwój rynku fotowoltaicznego w Europie. (str. 95) 15. Panele fotowoltaiczne. Producenci, technologie, ceny. (str. 98) Najwięksi producenci paneli fotowoltaicznych. (str. 98) Technologie paneli fotowoltaicznych. (str. 99) Aktualne koszty paneli fotowoltaicznych i inwerterów. (str. 101) 16. Koszty inwestycji w farmę fotowoltaiczną (CAPEX). Składniki kosztów i możliwości ich redukcji. (str. 104) Koszty produkcji energii na farmach fotowoltaicznych. (str. 106) Grid parity. Zrównanie się kosztu energii z PV z kosztem energii z sieci. (str. 108) 17. Koszty inwestycyjne i operacyjne dla przykładowych instalacji fotowoltaicznych na rynku polskim. (str. 108) Przykładowe koszty CAPEX farmy fotowoltaicznej w Polsce. (str. 108) Przykładowe koszty CAPEX i koszty bieżące OPEX dachowych mikroinstalacji fotowoltaicznych. (str. 109) Koszty bieżące OPEX dla farmy fotowoltaicznej. (str. 110) 18. Roczne i miesięczne warunki nasłonecznienia w Polsce. (str. 110) 19. Miesięczne i roczne prognozy nasłonecznienia oraz uzysku energii w naziemnej/dachowej instalacji fotowoltaicznej o mocy. kw dla lokalizacji (MIEJSCOWOŚĆ A) z podziałem na poszczególne miesiące. (str. 113) 20. Prognozy przychodów z naziemnej/dachowej instalacji fotowoltaicznej o mocy. kw dla lokalizacji (MIEJSCOWOŚĆ A). Analiza porównawcza z uwzględnieniem obecnego i nowego systemu wsparcia dla producentów zielonej energii. (str. 114) 21. Miesięczne i roczne prognozy nasłonecznienia oraz uzysku energii w naziemnej/dachowej instalacji fotowoltaicznej o mocy. kw dla lokalizacji (MIEJSCOWOŚĆ B) z podziałem na poszczególne miesiące. (str. 115) 22. Prognozy przychodów z naziemnej/dachowej instalacji fotowoltaicznej o mocy. kw dla lokalizacji (MIEJSCOWOŚĆ B). Analiza porównawcza z uwzględnieniem obecnego i nowego systemu wsparcia dla producentów zielonej energii. (str. 116) 23. Miesięczne i roczne prognozy nasłonecznienia oraz uzysku energii w naziemnej/dachowej instalacji fotowoltaicznej o mocy. kw dla lokalizacji (MIEJSCOWOŚĆ C) z podziałem na poszczególne miesiące. (str. 117) 24. Prognozy przychodów z naziemnej/dachowej instalacji fotowoltaicznej o mocy. kw dla lokalizacji (MIEJSCOWOŚĆ C). Analiza porównawcza z uwzględnieniem obecnego i nowego systemu wsparcia dla producentów zielonej energii. (str. 118) *Rozdziały 7-11 zostały opracowane we współpracy z Advicero Tax ( 5

6 GRAFIKI 1. Wzrost zainstalowanego potencjału OZE (w MW) w Polsce w latach wzrost w ujęciu r/r i łączna moc zainstalowana. (str. 9) 2. Udział energii elektrycznej z OZE w krajowej sprzedaży energii elektrycznej odbiorcom końcowym w latach wg stanu na r. (str. 10) 3. Ilość energii elektrycznej wytworzonej w OZE w latach potwierdzonej świadectwami pochodzenia wydanymi do dnia r. (str. 11) 4. Obowiązek zakupu energii z OZE przez dystrybutorów energetycznych w latach zgodnie z rozporządzeniem Ministerstwa Gospodarki z 18 października 2012 [w %]. (str. 12) 5. Średnie miesięczne ceny zielonych certyfikatów na Towarowej Giełdzie Energii. (str. 13) 6. Struktura nadpodaży zielonych certyfikatów na koniec 2014 r. (str. 15) 7. Taryfy gwarantowane (feed-in tariffs) na sprzedaż zielonej energii z instalacji odnawialnych źródeł energii [PLN/kWh] zgodnie z projektem ustawy o OZE z października 2012 r. (str. 25) 8. Wykres przedstawiający prognozowaną ilość energii elektrycznej z OZE (w GWh) objętej mechanizmem aukcyjnym dla nowych instalacji OZE w poszczególnych technologiach. (str.40) 9. Mapa zasięgu operatorów sieci dystrybucyjnych w Polsce. (str. 47) 10. Stawki podatkowe podatku dochodowego. (str. 51) 11. Schemat rozliczeń podatku VAT w systemie aukcyjnym. (str. 54) 12. Podmioty objęte regulacjami cienkiej kapitalizacji w świetle starych i nowych przepisów. (str. 55) 13. Sposoby opodatkowania spółek z udziałem kapitału zagranicznego. (str. 58) 14. Stawki amortyzacji. (str. 67) 15. Uproszczona procedura korzystania ze zwolnienia z podatku akcyzowego. (str. 68) 16. Dotacje na energię odnawialną w ramach RPO dla poszczególnych województw z wyszczególnieniem całkowitej wartości RPO dla danego województwa oraz budżetów przeznaczonych na inwestycje w niskoemisyjną gospodarkę. (str. 85) 17. Całkowita moc (w MW) instalacji fotowoltaicznych podłączonych do sieci w Polsce w latach (str. 92) 18. Całkowity skumulowany potencjał elektrowni fotowoltaicznych zamontowanych na świecie w latach (str. 95) 19. Udział fotowoltaiki w krajowych miksach energetycznych państw Unii Europejskiej w roku (str. 96) 20. Całkowity potencjał PV w poszczególnych krajach Unii Europejskiej na koniec 2013 r. (str. 97) 21. Segmentacja całkowitego potencjału rynków fotowoltaicznych w krajach Unii Europejskiej w 2013 r. (str. 98) 22. Sprawność ogniw fotowoltaicznych różnego typu osiągana w warunkach laboratoryjnych w latach (str. 101) 23. Średnie ceny paneli fotowoltaicznych (USD/Wp) w 2014 r. na rynku europejskim w zależności od kraju pochodzenia. (str. 102) 24. Prognozy całkowitych kosztów inwestycyjnych w przeliczeniu EUR/kWp zainstalowanej mocy dla farm fotowoltaicznych uruchamianych w latach (str. 104) 6

7 25. Koszty inwestycji w farmę fotowoltaiczną na rynku niemieckim z wyszczególnieniem modułów fotowoltaicznych, inwerterów i pozostałych kosztów ujętych jako koszty B0S (Balance of System). (str. 105) 26. Prognoza redukcji poszczególnych kosztów B0S (Balance of System) w porównaniu do aktualnych składników kosztowych farmy fotowoltaicznej. (str. 106) 27. Koszt produkcji energii w przypadku farm fotowoltaicznych w ujęciu LCOE w wybranych krajach, przy różnym koszcie kapitału WACC. Prognoza dla instalacji oddawanych do użytku w latach 2015, 2025, 2035 i (str. 107) 28. Koszty produkcji energii na farmach fotowoltaicznych w porównaniu do cen energii z sieci dla odbiorców końcowych w wybranych krajach. (str. 108) 29. Mapa nasłonecznienie w Polsce. (str. 111) 30. Dane średnich miesięcznych wartości nasłonecznienie w kwh/m2 dla lokalizacji Warszawa wg systemu Classic PVGIS. (str. 111) 31. Dane średnich miesięcznych wartości nasłonecznienie w kwh/m2 dla lokalizacji Warszawa wg systemu Climate-SAF PVGIS. (str. 112) 32. Wykres przedstawiający miesięczne i roczne wartości nasłonecznienia oraz uzysku energii dla naziemnej/dachowej instalacji fotowoltaicznej o mocy. kw w lokalizacji (MIEJSCOWOŚĆ A). (str. 113) 33. Wykres przedstawiający miesięczne i roczne wartości nasłonecznienia oraz uzysku energii dla naziemnej/dachowej instalacji fotowoltaicznej o mocy. kw w lokalizacji (MIEJSCOWOŚĆ B). (str. 115) 34. Wykres przedstawiający miesięczne i roczne wartości nasłonecznienia oraz uzysku energii dla naziemnej/dachowej instalacji fotowoltaicznej o mocy. kw w lokalizacji (MIEJSCOWOŚĆ C). (str. 117) 7

8 GRAMWZIELONE.PL Sp. z o.o. Plac Solny 14 lok Wrocław woj. dolnośląskie biuro@gramwzielone.pl NIP: REGON: Sad Rejonowy dla Wrocławia Fabrycznej VI Wydział Gospodarczy KRS: Kapitał zakładowy: PLN Opracowanie: GRAMWZIELONE.PL 2015 Autorzy informują, że niniejszy raport został przygotowany z zachowaniem największej staranności i najlepszej dostępnej im wiedzy. Wiadomości zawarte w raporcie maja charakter prognoz i interpretacji. Niniejszy raport jest chroniony prawami autorskimi zgodnie z Ustawą z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. 8