Iwona Skowronek Streszczenie: Słowa kluczowe:
|
|
- Sylwester Maj
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Iwona Skowronek doktorantka SGH, Zakład Wartości Klienta Streszczenie: Artykuł wskazuje wybrane problemy natury teoretycznej i praktycznej związane z koncepcją marketingu doświadczeń, w tym m.in.: kwestie definiowania terminu doświadczenia klienta, rozpoznawania emocjonalnych przesłanek w zachowaniach konsumentów i zaspokajania niematerialnych potrzeb nabywców. Wykorzystanie marketingu doświadczeń wiąże się z koniecznością interdyscyplinarnego podejścia (obejmującego wiedzę z zakresu psychologii, ekonomii behawioralnej etc.), co stanowi wyzwanie zarówno dla teorii, jak i praktyki marketingowej. W artykule zwrócono też uwagę na aspekty finansowe oraz etyczne w stosowaniu marketingu doświadczeń, jak również przedstawiono potencjalne możliwości prowadzenia badań w obrębie tej koncepcji. The article suggests some problems of theoretical and practical nature related to the concept of experiential marketing, including: issues of definition of the term "customer experience", recognizing the emotional conditions in consumer behavior and the material needs of buyers. The use of experiential marketing involves the need for interdisciplinary approach (including the knowledge of psychology, behavioral economics, etc..), which is a challenge for both the theory and practice of marketing. The article also points to the financial and ethical aspects of application of experiential marketing, and presents potential opportunities for research around this concept. Słowa kluczowe: marketing doświadczeń, ekonomia doświadczeń, doświadczenia klienta 1
2 Artykuł metodologiczny Dlaczego marketing doświadczeń budzi kontrowersje? W literaturze światowej, dorobek teoretyczny z zakresu ekonomii doświadczeń (the experience economy) i marketingu doświadczeń (experiential marketing - ExM), pomnaŝa się w szybkim tempie. O zwiększonym zainteresowaniu kształtowaniem doświadczeń klientów świadczą treści reklamowe firm z najróŝniejszych sektorów od Ŝywności, przez elektronikę, turystykę, rozrywkę, budownictwo, edukację aŝ po usługi finansowe 1. W literaturze krajowej istnieje natomiast wyraźny deficyt opracowań poświęconych tej tematyce. Nurt marketingu doświadczeń (czy ogólnie - ekonomii doświadczeń) posiada w środowisku akademickim jeszcze nieugruntowaną pozycję; w dyskusjach naukowych termin doświadczenia rodzi szereg nieporozumień i kontrowersji. Artykuł porusza wybrane kwestie problematyczne związane z wcieleniem nowej koncepcji teoretycznej na grunt nauk ekonomicznych, nauk o zarządzaniu oraz na grunt praktyki. Kłopoty terminologiczne Pierwsza z kontrowersji dotyczy juŝ samego terminu, a dokładniej restrykcyjnego utoŝsamiania doświadczeń z nabytą wiedzą. Takie pojmowanie doświadczeń mogłoby być atrakcyjne teoretycznie (szczególnie dla filozofii nauki), ale nie praktycznie. Po co bowiem zarządzający mieliby zajmować się czymś takim jak skumulowana wiedza, która szybko się starzeje, a nabyte doświadczenia (rozumiane jako wiedza i umiejętności praktyczne) często stanowią wręcz balast i ograniczają zdolności do tzw. kreatywnej destrukcji, moŝliwości rozwoju, wprowadzania innowacji? W koncepcji ExM, doświadczenia analizowane są głównie z punktu widzenia klienta. PoniŜej zaproponowano autorską definicję doświadczeń klienta: Doświadczenia klienta powstają jako rezultat działań marketingowych firmy i są wynikiem analizy kognitywnej oraz emocjonalnej bodźców marketingowych, co - w połączeniu z osobistymi wartościami i czynnikami motywacyjnymi nabywcy - prowadzi do ukształtowania określonych postaw, opinii i sądów klienta, stanowiących podstawę wartościowania sytuacji 1 Zob. A. Lindgreen, J. Vanhamme, M.B. Beverland (red.), Memorable Customer Experiences, Gower Publishing, Burlington 2009, s
3 konsumpcyjnej w kategoriach satysfakcja-dyssatysfakcja, przyjemność-nieprzyjemność, poŝądanie-unikanie etc. W takim rozumieniu doświadczenia klienta są wiedzą o wcześniejszych transakcjach z dostawcą, ale takŝe stanowią zasób zgromadzonych w pamięci wspomnień, odczuć, myśli, emocji i wraŝeń, które wpływają na wybory konsumpcyjne. Czy niekorzystne doświadczenia z uŝytkowania wadliwego produktu albo zakup usługi, w której pracownicy są nieuprzejmi nie budują uprzedzeń względem dostawcy i nie wpływają na decyzje konsumenta? Czy stanowią one balast czy raczej szansę dla klienta by nie powtarzać zakupu w przyszłości (albo odwrotnie - powracać do firmy jeŝeli doświadczenia z nią są pozytywne)? Korzyści emocjonalne sprzyjają podejmowaniu decyzji o tym, którą z alternatyw o jednakowej wartości funkcjonalnej wybrać. Informacje o przeszłych doświadczeniach z firmą - równieŝ w zakresie doznanych w relacji z firmą emocjach - tworzą system motywacyjny wpływający na przyszłe decyzje zakupowe, jak równieŝ na przekazywane o przedsiębiorstwie opinie. Emocjonalność konsumenta temat tabu? Ukształtowanie psychologii ekonomicznej (economic psychology) będące wyrazem zbliŝenia dwóch nauk: ekonomii i psychologii, uzasadnia, dlaczego badanie emocji i odczuć klienta powinno być współcześnie nie tylko domeną psychologii, ale wręcz imperatywem kaŝdej organizacji biznesowej. Psychologia ekonomiczna jest domeną stosunkowo wąskiej grupy badaczy; środowisko zaś marketingowców czy ekonomistów odnosi się względem niemierzalnych, trudno definiowalnych zmiennych psychologicznych, z duŝą dozą nieufności i sceptycyzmu (zdaniem Thomasa Mayera, uŝywanie kategorii abstrakcyjnych nie jest w dyskusjach postrzegane jako przejaw wyŝszości intelektualnej 2 ). Trudności w mierzeniu emocjonalnej, subiektywnej sfery zachowań konsumenta zmniejszają atrakcyjność tej problematyki z punktu widzenia eksplorowania jej w badaniach empirycznych. Konsumenci na pytania o emocje reagują w najlepszym wypadku radośnie, a w najgorszym opryskliwie, uzasadniając, Ŝe pytanie o nie, jest niestosowne czy wręcz obraźliwie ( Przychodzę do tej placówki po ostatnią szansę na wyleczenie, a Pani mnie pyta czy doświadczałem tu radości albo smutku? Pani mnie obraŝa! ). Nabywcy utrzymują zwykle, Ŝe reklama nie wpływa na ich decyzje konsumpcyjne, nie są teŝ skłonni przyznać się do tego, Ŝe dokonali zakupu pod wpływem impulsu, dla odreagowania stresu albo z uzaleŝnienia od kupowania. Ludzie lubią być postrzegani jako 2 T. Mayer, Prawda kontra precyzja w ekonomii, PWN, Warszawa 1996, s
4 bezemocjonalni gdyŝ jest to oznaką racjonalności, siły, mądrości, sukcesu W takiej wyrugowanej z emocji koncepcji, konsument jest niczym zaprogramowany robot, przetwórca informacji; myśli i postępuje wyłącznie racjonalnie, niemal algorytmicznie - nie odczuwa, nie doświadcza emocji, nie posiada osobistych uprzedzeń ani priorytetów, nie jest subiektywny, nie ulega słabościom i nastrojom etc. Epizodyczność i heurystyka wnioskowania, jak równieŝ to, Ŝe nabywcy podejmują decyzje w warunkach niepełnej informacji powoduje, Ŝe racjonalność konsumenta jest w zasadzie quasi-racjonalnością 3, a opinie i wybory pozostają zawsze w pewnym stopniu irracjonalne oraz zniekształcone przez składnik emocjonalny. Herbert Simon zauwaŝył, Ŝe analiza świadomych i moŝliwych do zwerbalizowania procesów myślowych jest zaledwie wierzchołkiem góry lodowej, jeśli chodzi o rozumienie procesów decyzji ludzkich 4. Prace noblistów, takich jak D. Kahneman i V.L. Smith, czy G.A. Akerlof (Akerlof i Shiller, 2010) ukazują, Ŝe badanie emocji i nieświadomych procesów myślowych konsumenta, moŝe pomóc w lepszym rozumieniu zjawisk ekonomicznych. Wąskie a szerokie definiowanie doświadczeń Wąskie definiowanie doświadczeń klienta, tj. utoŝsamianie ich jedynie z emocjonalnością i korzyściami natury hedonistycznej, moŝe spowodować, Ŝe koncepcja marketingu doświadczeń stanie się nieadekwatna do analizy sektorów z przewagą celów utylitarnych, np.: edukacja, usługi medyczne, prawnicze, finansowe. Doświadczenia klienta mogą być natury: racjonalnej (np. być związane z ceną produktu, jego jakością techniczną, dostępnością), estetycznej, sensorycznej (gratyfikacja zmysłowa), niewerbalnej, emocjonalnej; mogą być związane z edukacją (tj. aktywnym pozyskiwaniem informacji przez konsumenta), moŝliwością kustomizacji czy współtworzenia oferty (co-creation), interakcją z innymi konsumentami (dzielenie się doświadczeniem z innymi oraz budowanie społeczności) itd. W koncepcji ExM, poświęcanie mniejszej uwagi racjonalnemu wymiarowi doświadczeń klienta, moŝna uzasadnić tym, Ŝe racjonalne przesłanki zachowań konsumenta są relatywnie lepiej rozpoznane przez marketing, w stosunku do wiedzy, jaką posiadamy o emocjach nabywców i ich implikacjach dla biznesu 5. 3 Określenie wprowadzone przez Hammonda i Brehmera [za:] M. Lambkin, G. Foxal, F. van Raaij, B. Heilbrunn (red.), Zachowanie konsumenta. Koncepcje i badania europejskie, PWN, Warszawa 2001, s H.A. Simon, Podejmowanie decyzji kierowniczych. Nowe nurty, PWE, Warszawa 1982, s. 102, Por. teŝ M. Boguszewicz-Kreft, Emocje niedoceniany element marketingu, Marketing i Rynek nr 11/
5 Badacz powinien określić, jakim wymiarem doświadczeń klienta zamierza się zajmować czy wymiarem materialnym (bardziej racjonalnym, obiektywnym, obejmującym cechy techniczne oferty) czy emocjonalnym, związanym z korzyściami natury niematerialnej 6. Zasadnym wydaje się teŝ ograniczenie zakresu analiz badawczych do jednego wybranego sektora, np. obejmującego oferty z przewagą celów hedonistycznych, utylitarnych albo będące mieszanką obu tych rodzajów korzyści. Kontekst analizy wpływa na to, jakie doświadczenia klientów uznamy za poŝądane, a jakie za niewłaściwe (zarówno jeśli chodzi o potrzeby samego klienta, jak i etykę działania firmy). Np. edukacja podporządkowana doświadczeniom (rozumianym w kategoriach hedonizmu, eskapizmu, ponadstandardowych doznań i przeŝyć, najróŝniejszych wygód i udogodnień) mogłaby być atrakcyjna dla studentów, jednak stanowiłaby wypaczenie misji nauki i musiałaby dokonywać się kosztem kluczowych wartości edukacji, jakimi są zdobywanie wiedzy, (samo)dyscyplina, dąŝenie do prawdy naukowej, podnoszenie kwalifikacji jako wartość autoteliczna, dociekliwość 7. Synteza obu wymiarów doświadczeń, tj. racjonalnego i emocjonalnego, umoŝliwia pełniejsze zrozumienie zachowań oraz preferencji nabywcy, a tym samym pozwala na projektowanie wyróŝniających ofert. Wąskie rozpatrywanie doświadczeń (tj. analizowanie ich wyłącznie przez pryzmat czynników kognitywnych lub emocjonalnych) jest bezpieczniejsze, jednak szersza perspektywa analizy doświadczeń klienta (uwzględniająca zarówno utylitarne, jak i niematerialne korzyści dla nabywcy) moŝe być bardziej owocna poznawczo i praktycznie. Dobór literatury Publikacje gloryfikujące marketing doświadczeń jako kolejne panaceum na wszelkie problemy współczesnej ekonomii, obiecujące nierealistyczne cele czy sugerujące rozwiązania biznesowe o niepotwierdzonej empirycznie skuteczności, nie sprzyjają postrzeganiu koncepcji ExM w kategoriach pełnoprawnej teorii naukowej. Opisywanie marketingu/ekonomii doświadczeń z perspektywy sektorów stricte hedonistycznych, posiadających konotacje z magią, fantazją lub zabawą, np. koncerty, muzea, rejsy, festiwale, imprezy sportowe, ośrodki wypoczynkowe, restauracje tematyczne, parki rozrywki (Disney World itp.), brandlandy (np. Legoland, Nivea Haus), moŝe w konsekwencji prowadzić do trywializacji i zaniŝenia statusu teorii. Bezkrytyczność i brak relatywizmu 6 Podział na kryteria racjonalne i emocjonalne doświadczeń klienta naleŝy traktować umownie. 7 Por. A. Lindgreen, J. Vanhamme, M.B. Beverland (red.), op. cit., s
6 sprzyjają równieŝ apologetyce marketingu doświadczeń, co najczęściej przynosi skutek odwrotny do zamierzonego. Deprecjacja marketingu doświadczeń jako teorii naukowej, moŝe dokonywać się drogą krytyki. Np. S. Brown krytykuje marketing doświadczeń dlatego, Ŝe niemoŝliwe jest zarządzanie wszystkimi czynnikami, które na doświadczenie klienta wpływają 8. Warto jednak zauwaŝyć, Ŝe np. taka kwestia jak dochód jest charakterystyką, która oddziałuje na wiele zmiennych w marketingu i ekonomii, a nie tylko ma wpływ na budowę doświadczeń klienta (tzn. na to, jak zasoby klienta przekładają się na satysfakcję z zakupów). Równocześnie nie oznacza to, Ŝe, skoro ExM nie moŝe wpływać na dochód klienta, nie moŝe równieŝ oddziaływać na doświadczenie transakcyjne nabywcy. Opisywane przez Browna interakcje między konsumentami (obecność innych osób w miejscu sprzedaŝy lub w otoczeniu usługi, np. matek z grymaszącymi dziećmi lub sprzeczających się par), czynniki sytuacyjne (np. korki, przepełnione autobusy, brak miejsc parkingowych, nieuprzejmi uŝytkownicy dróg, dyktatorski ruch uliczny) wpływają na nastrój konsumenta, jego emocje i postrzeganie zdarzeń konsumpcyjnych. Jednak poszukiwanie podłoŝa do krytyki teorii ExM w przykładach, które stanowią nieodłączny element współczesnej rzeczywistości, jest chyba nieporozumieniem. Interdyscyplinarność Rozwój koncepcji marketingu (ekonomii) doświadczeń, jak równieŝ wykorzystanie jej w obszarze teorii i praktyki, wymaga interdyscyplinarnego podejścia, obejmującego wiedzę z zakresu ekonomii behawioralnej, ekonomii eksperymentalnej, psychologii zachowań konsumenckich, neuronauki, psychologii kognitywnej i psychologii emocji, socjologii, antropologii oraz powiązanych z nimi dziedzin naukowych. WiąŜe się to z potrzebą zmiany klimatu w nauce, stworzenia warunków do przyjęcia nowego paradygmatu. Zgodnie z koncepcją kumulatywnego rozwoju nauki nowe osiągnięcia uniewaŝniają stare w tym sensie, Ŝe je w sobie zawierają w ulepszonej postaci, uwolnione od błędów, nieścisłości, ograniczeń 9. Zdaniem S. Amsterdamskiego, nauki społeczne powinny raczej dąŝyć do zachowania wieloparadygmatyczności niŝ poszukiwania jednego consensus omnium 10. Specjaliści przewidują, Ŝe podejście interdyscyplinarne oraz szersze 8 Ibidem, s T.S. Kuhn, Dwa bieguny: tradycja i nowatorstwo w badaniach naukowych, PIW, Warszawa 1985, s Ibidem, s
7 wykorzystanie eksperymentów, będzie decydować o przyszłości marketingu (czy ogólnie o rozwoju nauk ekonomicznych) 11. Rewolucja czy nie? MoŜna zaryzykować stwierdzenie, Ŝe ekonomia doświadczeń i marketing doświadczeń nie stanowią nowych dyscyplin naukowych, ale są wynikiem zakumulowanej wiedzy z zakresu psychologii zachowań konsumenta, kognitywistyki, neurolingwistyki, są efektem rozwoju badań mózgu, osiągnięć na polu psychologii ekonomicznej, ekonomii behawioralnej etc. Rewolucje w nauce zdarzają się niezwykle rzadko 12, a jeŝeli marketing doświadczeń i ekonomia doświadczeń miałyby zostać nazwane rewolucjami, byłyby one rewolucjami lokalnymi (w odróŝnieniu od rewolucji globalnej obejmującej wiedzę całej epoki). Nauka nigdy nie stanowi zamkniętego i spójnego systemu 13, więc uzupełnienie wiedzy marketingowej i ekonomicznej o taki punkt widzenia, który uwzględnia emocje, nieracjonalność, heurystykę wnioskowania konsumenta, nie musi oznaczać rewolucji. Przewartościowanie teorii homo oeconomicus w zakresie analizowania zachowań konsumenta dokonuje się stopniowo mniej więcej od lat 70. ubiegłego wieku (renesans psychologii ekonomicznej, Nagroda Nobla dla Herberta A. Simona). Przedstawianie marketingu doświadczeń jako całkowicie nowatorskiego kierunku, a takŝe opisywanie koncepcji ExM w sposób sugerujący normatywny charakter tej teorii, jest atrakcyjną metodą propagowania nurtu. Marketing/ekonomię doświadczeń naleŝy raczej postrzegać jako jedną z metod interpretacji rzeczywistości ekonomicznej - pewnego rodzaju zaplecze eksplanacyjne, uzupełniające podejścia dotychczas stosowane w marketingu czy zarządzaniu. Najbardziej skuteczne wydaje się być połączenie róŝnych koncepcji tzn. stworzenie mixu róŝnych strategii, optymalnie dopasowanych dla wykorzystania potencjału firmy i zbudowania przewagi konkurencyjnej. Kwestie etyczne Perswazja oraz wpływanie na postawy i zachowania nabywców stanowią podstawowe cele marketingu, a więc są z załoŝenia etyczne. Nieetyczne jest wprowadzanie konsumenta w 11 Por. T. Mayer, op. cit., s T.S. Kuhn, op. cit., s S. Amsterdamski, Między doświadczeniem a metafizyką: z filozoficznych zagadnień rozwoju nauki, KsiąŜka i Wiedza, Warszawa 1973, s
8 błąd (oszustwo, uwiedzenie) 14 lub oddziaływanie podprogowe w sposób uniemoŝliwiający świadomą percepcję bodźca przez odbiorcę, przy czym ten ostatni sposób wpływania na klienta jest moŝliwy tylko w warunkach laboratoryjnych 15. Rzeczywistą siłę oddziaływania posiada wykorzystanie bodźców ponadprogowych, czyli wpływanie na konsumenta w sposób jawny, np. poprzez reklamę, która nie odwołuje się do cech promowanych towarów, lecz do aspiracji, systemów wartości, marzeń odbiorców 16. Taka perswazja nie nosi cech manipulacji, a raczej apeluje do nieuświadomionych, ukrytych potrzeb konsumenta. Marketing doświadczeń stara się lepiej zrozumieć przesłanki zachowań klientów, aby skuteczniej na decyzje konsumentów wpływać (i czerpać z tego wymierne korzyści finansowe). Analizując etykę marketingu doświadczeń z punktu widzenia komunikowania perswazyjnego, moŝna stwierdzić, Ŝe: po pierwsze - uwarunkowania procesu komunikowania i interpretacji informacji marketingowej są bardzo skomplikowane; pojedynczy przekaz marketingowy nie posiada takiej siły perswazji by zamienić konsumenta w maszynę do kupowania ; po drugie - komunikacja marketingowa nie odbywa się w próŝni; proces komunikowania podlega zakłóceniom (wszelkie uwarunkowania, w jakich zachodzi zakup lub konsumpcja), co sprawia, Ŝe wysłany komunikat nie jest tym samym co odebrany komunikat (twórcą komunikatu jest w rzeczywistości sam odbiorca, który nadaje przesłaniu osobiste znaczenie, ocenia je z własnej, indywidualnej perspektywy). Oceniając marketing doświadczeń pod kątem potencjalnych niekorzyści klienta, moŝna podać argumenty przeciwwagi to, jakie korzyści oferuje nabywcom ExM. JeŜeli współcześnie konsumenci stają się coraz mniej wraŝliwi na cenę 17 (czyli nie poŝądają tylko i wyłącznie najniŝszej ceny), wobec tego poszukują zaspokojenia innych, wyŝszych potrzeb (w tym potrzeb natury niematerialnej). Z tego punktu widzenia, marketing doświadczeń pozwala wzbogacić wnętrze konsumenta, ubarwić przeŝycie zakupowe, zaspokoić potrzebę róŝnorodności (w aspekcie cech utylitarnych, jak i niematerialnych), wypełnić róŝnorakie 14 A. Falkowski, T. Tyszka, Psychologia zachowań konsumenckich, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2001, s R. Garpiel, K. Leszczyńska (red.), Sztuka perswazji: socjologiczne, psychologiczne i lingwistyczne aspekty komunikowania perswazyjnego, Nomos, Kraków 2004, s. 251 i dalsze. 16 T. Goban-Klas, Media i komunikowanie masowe, PWN, Warszawa 2005, s. 56 oraz M. Lambkin, G. Foxal, F. van Raaij, B. Heilbrunn (red.), op. cit., A. Falkowski, T. Tyszka, op. cit., s
9 pobudki natury psychologicznej, emocjonalnej, społecznej słowem, uzupełnia konsumpcję o szeroko pojętą wartość dodaną. Metodologia Problemy natury metodologicznej dotyczą niemal kaŝdej dziedziny nauki. Jak zauwaŝa R. Bartkowiak, wiele zjawisk ekonomicznych nie posiada obiektywnych (fizycznych) miar. Miary te mają charakter nierealny (urojony) np. określenia czasu operacyjnego, nakładu pracy, produktu (zasobu), uŝyteczności. Abstrakcyjne rozumowanie, stylizowane fakty i metody tak jakby (as if) znajdują zastosowanie w ekonomii do uogólniania zjawisk i modelowania skomplikowanej rzeczywistości ekonomicznej 18. Mając na uwadze złoŝoność psychiki konsumenta, abstrakcyjne metody i próby kwantyfikacji doświadczeń emocjonalnych, powinny być w naukach ekonomicznych szerzej wykorzystywane. Nawet jeŝeli jakieś zjawisko trudno jest precyzyjnie zmierzyć, nie oznacza to, Ŝe nie warto się nim zajmować. Emocje bywają trudne do zwerbalizowania, istnieją jednak metody pozwalające na ich badanie (np. Mehrabian i Russell, 1974; Izard, 1977; Pluchnik 1980; Friesen i Ekman, 1983; Richins, 1997; Reynolds i Beatty, 1999; Laros i Steenkamp, 2005; Ekman i Rosenberg, 2005). Bardziej nieformalne, czy wręcz intuicyjne wyjaśnienia zjawiska, mogą mieć wyŝszą wartość eksplanacyjną niŝ skomplikowane obliczenia statystyczne. Nadawanie miar matematycznych wszystkiemu co tylko moŝliwe, algebrowanie rzeczy oczywistych moŝe, po pierwsze, spowodować alienację naukowca z procesu badawczego, a po drugie doprowadzić do błędnych wniosków (to co precyzyjne wcale nie musi być prawdziwe) 19. Jeśli chodzi o twardsze testy teorii w obszarze marketingu/ekonomii doświadczeń, na uwagę w tym zakresie zasługują neuronauka (neuroscience), eksperymenty psychologiczne prowadzone w ekonomii, obrazowanie czynnościowe mózgu (fmri) czy badania percepcji zmysłowej. Postrzeganie zmysłowe jest podstawą ukształtowania doświadczeń klienta zgodnie z zasadą, Ŝe nie ma niczego w intelekcie czego nie byłoby uprzednio w zmysłach. Badanie percepcji stanowi bardzo zaawansowaną metodologicznie dziedzinę nauki z pogranicza psychofizyki i wyŝszej matematyki (Falkowski, 2002). Marketing doświadczeń a koszty 18 R. Bartkowiak, Historia myśli ekonomicznej, PWE, Warszawa 2008, s. 20, T. Mayer, op. cit., s. 169 i dalsze. 9
10 Zastosowanie strategii marketingu doświadczeń nie musi pociągać za sobą wzrostu kosztów w firmie. Zwiększanie wartości emocjonalnej jest relatywnie mało kosztowną metodą zwiększania satysfakcji klienta, w porównaniu z innymi materialnymi kosztami 20. Wymaga m.in. doboru i szkolenia personelu w zakresie zdolności interpersonalnych inteligencji emocjonalnej (emotional intelligence) i pracy emocjonalnej (emotional labor). Marketing doświadczeń wpływając na odczucia, nastroje konsumentów, moŝe mieć istotne znaczenie w kontekście takich mierników jak Indeks Nastrojów Konsumenckich (oddziałujący na PKB), wskaźniki sentymentu wykorzystywane w finansach behawioralnych (np. Advisor Sentiment Review, Buying and Selling Climaxes), wskaźniki rozwoju ekonomicznego, takie jak szczęście krajowe brutto (Gross National Hapiness), wskaźnik subiektywnej oceny dobrobytu (Subjective Well-Being). Ostatnie dwa z wymienionych są to swoiste mierniki pomyślności, podkreślające duchowy, psychologiczny aspekt rozwoju. W połączeniu z innymi materialnymi wskaźnikami (PKB, współczynnik Giniego) umoŝliwiają bardziej kompleksową ocenę rozwoju społeczno-gospodarczego 21. Doświadczenia konsumpcyjne klientów dotyczą nie tylko cech namacalnych oferty; obejmują równieŝ korzyści natury psychologicznej, emocjonalnej, są wyznacznikiem samopoczucia i na samopoczucie konsumenta wpływają a zatem mogą pośrednio wpływać na efekt mnoŝnikowy. I jak zauwaŝa G.W. Kołodko, warto w ekonomii takie aspekty badać bo najciekawiej jest na styku dyscyplin naukowych 22. Bibliografia: 1. Amsterdamski S., Między doświadczeniem a metafizyką: z filozoficznych zagadnień rozwoju nauki, KsiąŜka i Wiedza, Warszawa Barlow J., Maul D., Emotional value, Berrett-Koehler, San Francisco Bartkowiak R., Historia myśli ekonomicznej, PWE, Warszawa Boguszewicz-Kreft M., Emocje niedoceniany element marketingu, Marketing i Rynek nr 11/ Falkowski A., Tyszka T., Psychologia zachowań konsumenckich, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk Garpiel R., Leszczyńska K. (red.), Sztuka perswazji: socjologiczne, psychologiczne i lingwistyczne aspekty komunikowania perswazyjnego, Nomos, Kraków J. Barlow, D. Maul, Emotional value, Berrett-Koehler, San Francisco 2000, s. xii. 21 G.W. Kołodko, Wędrujący świat, Prószyński i S-ka, Warszawa 2008, s Ibidem, s
11 7. Kołodko G.W., Wędrujący świat, Prószyński i S-ka, Warszawa Kuhn T.S., Dwa bieguny: tradycja i nowatorstwo w badaniach naukowych, PIW, Warszawa Lambkin M., Foxal G., van Raaij F., Heilbrunn B. (red.), Zachowanie konsumenta. Koncepcje i badania europejskie, PWN, Warszawa Lindgreen A., Vanhamme J., Beverland M.B. (red.), Memorable Customer Experiences, Gower Publishing, Burlington Mayer T., Prawda kontra precyzja w ekonomii, PWN, Warszawa 1996, s Simon H.A., Podejmowanie decyzji kierowniczych. Nowe nurty, PWE, Warszawa
Metody sprzedaży. dr Beata Bajcar
Metody sprzedaży dr Beata Bajcar Metody sprzedaży Wykład 1 Literatura Solomon, M.R. (2006) Zachowania i zwyczaje konsumentów, Gliwice: Wydawnictwo Helion. Antonides, G., Van Raaij, W.F. (2003). Zachowanie
Bardziej szczegółowoPromocja i techniki sprzedaży
Promocja i techniki sprzedaży Specjalność stanowi zbiór czterech kursów specjalnościowych umożliwiających studentom nabycie profesjonalnej wiedzy i szerokich umiejętności w zakresie promocji i technik
Bardziej szczegółowoPsychologia reklamy i marketingu Kod przedmiotu
Psychologia reklamy i marketingu - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Psychologia reklamy i marketingu Kod przedmiotu 14.4-WP-PSChM-PRiM-W-S14_pNadGen666QA Wydział Kierunek Wydział Pedagogiki,
Bardziej szczegółowoWspółpraca z nauką szansą rozwoju dla przedsiębiorstw
Współpraca z nauką szansą rozwoju dla przedsiębiorstw prof. dr hab. Henryk Mruk Poznań, 05. 02. 2008r. Współpraca z nauka szansą rozwoju dla przedsiębiorstwa sfera nauki i jej współczesna rola otoczenie
Bardziej szczegółowoWarsztaty diagnostyczno-projektowe Badania zachowań konsumenckich
Warsztaty diagnostyczno-projektowe Badania zachowań konsumenckich Nr zajęć Termin 1 26.02 2 5.03 3 12.03 4 19.03 5 26.03 6 2.04 7 23.04 Organizacja zajęć fakultatywne 8 Praca własna 9 30.04 10 7.05 11
Bardziej szczegółowoZarządzanie marketingiem i sprzedażą
Zarządzanie marketingiem i sprzedażą Specjalność stanowi zbiór 5 przedmiotów specjalnościowych umożliwiających studentom nabycie profesjonalnej wiedzy i szerokich umiejętności w zakresie zarządzania marketingiem
Bardziej szczegółowoZarządzanie marketingiem w przedsiębiorstwie
Zarządzanie marketingiem w przedsiębiorstwie Opis specjalności: Celem specjalności Zarządzanie marketingiem w przedsiębiorstwie jest wykształcenie specjalistów posiadających kompetencje pozwalające im
Bardziej szczegółowoWSHiG Karta przedmiotu/sylabus. Psychologia biznesu. Studia stacjonarne 60godz Studia niestacjonarne 8 godz
WSHiG Karta przedmiotu/sylabus KIERUNEK SPECJALNOŚĆ TRYB STUDIÓW SEMESTR Turystyka i Rekreacja Zarządzanie i Marketing Stacjonarny / niestacjonarny II/II stopnia Nazwa przedmiotu Wymiar godzinowy poszczególnych
Bardziej szczegółowoUniwersytet Śląski w Katowicach str. 1 Wydział Nauk Społecznych. Efekty kształcenia
Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 1 Załącznik nr 74 do uchwały nr Senatu Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach z dnia 29 maja 2012 r. Efekty kształcenia dla: nazwa kierunku poziom kształcenia profil kształcenia
Bardziej szczegółowoTechnikum Nr 2 im. gen. Mieczysława Smorawińskiego w Zespole Szkół Ekonomicznych w Kaliszu
Technikum Nr 2 im. gen. Mieczysława Smorawińskiego w Zespole Szkół Ekonomicznych w Kaliszu Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z obowiązkowych
Bardziej szczegółowoPotencjał społeczności lokalnej-podstawowe informacje
Projekt Podlaska Sieć Partnerstw na rzecz Ekonomii Społecznej nr POKL.07.02.02-20-016/09 Potencjał społeczności lokalnej-podstawowe informacje Praca powstała na bazie informacji pochodzących z publikacji
Bardziej szczegółowoGdańsk, 24 i 24 listopada 2015 r. BADANIA WYDARZEŃ SPORTOWYCH
Gdańsk, 24 i 24 listopada 2015 r. BADANIA WYDARZEŃ SPORTOWYCH BADANIA WYDARZEŃ SPORTOWYCH SPORT zjawisko społeczne a pozytywne wartości i emocje kojarzone z rywalizacją i satysfakcją sportową są wykorzystywane
Bardziej szczegółowoPsychologia decyzji. Struktura wykładu DR BEATA BAJCAR ZAKŁAD PSYCHOLOGII I ERGONOMII. wykład 15 godzin
Psychologia decyzji wykład 15 godzin DR BEATA BAJCAR ZAKŁAD PSYCHOLOGII I ERGONOMII Struktura wykładu Behawioralna teoria decyzji. Normatywne i deskryptywne modele podejmowania decyzji Cykl myślenia decyzyjnego
Bardziej szczegółowoTypowe błędy w analizie rynku nieruchomości przy uŝyciu metod statystycznych
Typowe błędy w analizie rynku nieruchomości przy uŝyciu metod statystycznych Sebastian Kokot XXI Krajowa Konferencja Rzeczoznawców Majątkowych, Międzyzdroje 2012 Rzetelnie wykonana analiza rynku nieruchomości
Bardziej szczegółowoOpracowanie produktów spoŝywczych. Podejście marketingowe - Earle Mary, Earle Richard, Anderson Allan. Spis treści. Przedmowa
Opracowanie produktów spoŝywczych. Podejście marketingowe - Earle Mary, Earle Richard, Anderson Allan Spis treści Przedmowa Część I. Wprowadzenie 1. Kluczowe czynniki sukcesu lub niepowodzenia nowych produktów
Bardziej szczegółowoZAKRESY ZAGADNIEŃ NA EGZAMIN LICENCJACKI OBOWIĄZUJĄCE W INSTYTUCIE DZIENNIKARSTWA I KOMUNIKACJI SPOŁECZNEJ
ZAKRESY ZAGADNIEŃ NA EGZAMIN LICENCJACKI OBOWIĄZUJĄCE W INSTYTUCIE DZIENNIKARSTWA I KOMUNIKACJI SPOŁECZNEJ A. DLA KIERUNKU DZIENNIKARSTWO I KOMUNIKACJA SPOŁECZNA I. Wiedza o mediach 1. Funkcje mediów.
Bardziej szczegółowoPodstawy metodologiczne ekonomii
Jerzy Wilkin Wykład 2 Podstawy metodologiczne ekonomii Modele w ekonomii Rzeczywistość gospodarcza a jej teoretyczne odwzorowanie Model konstrukcja teoretyczna, będąca uproszczonym odwzorowaniem rzeczywistości
Bardziej szczegółowoSTUDIUJESZ SOCJOLGIĘ?
STUDIUJESZ SOCJOLGIĘ? PRZYJDŹ NA SPECJALIZACJĘ SOCJOLOGIA GOSPODARKI I INTERNETU CZEGO WAS NAUCZYMY? CZYM JEST SOCJOLOGIA GOSPODARKI Stanowi działsocjologii wykorzystujący pojęcia, teorie i metody socjologii
Bardziej szczegółowoGenerated by Foxit PDF Creator Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Cena jako element marketingu mix
Cena jako element marketingu mix Cena jako element marketingu mix Cena to pieniądze lub inne środki wymienialne na własność lub użytkowanie produktu lub usługi Dla konsumenta cena to wyznacznik wartości
Bardziej szczegółowoCzym są badania jakościowe? David Silverman : Interpretacja danych jakościowych
Czym są badania jakościowe? David Silverman : Interpretacja danych jakościowych Główne zagadnienia Kiedy porównujemy badania ilościowe i jakościowe, znajdujemy głownie róŝne rozłoŝenie akcentów między
Bardziej szczegółowoSTUDIA PODYPLOMOWE. Administrowanie kadrami i płacami (miejsce:wrocław) Komunikacja społeczna i public relations (miejsce: Wrocław)
STUDIA PODYPLOMOWE Administrowanie kadrami i płacami (miejsce:wrocław) Celem studiów jest przygotowanie specjalistów z zakresu administrowania kadrami i płacami. Studia mają pogłębić wiedzę z dziedziny
Bardziej szczegółowoPsychologia WF-PS. Studia drugiego stopnia Profil ogólnoakademicki Studia stacjonarne, niestacjonarne Magister
Załącznik nr 4 do Uchwały nr 34/2012 Senatu UKSW z dnia 26 kwietnia 2012 r. 1. Dokumentacja dotycząca opisu efektów kształcenia dla programu kształcenia dla kierunku psychologia dla jednolitych studiów
Bardziej szczegółowoCZŁOWIEK WE WSPÓŁCZESNEJ KULTURZE. Beata Pituła
CZŁOWIEK WE WSPÓŁCZESNEJ KULTURZE Beata Pituła Kłopoty z kulturą Nie ma nic bardziej nieokreślonego niż słowo kultura Johann Gottfried Herder, Myśli o filozofii dziejów, przeł. J. Gałecki, Warszawa 1952,
Bardziej szczegółowoKONCEPCJA MARKETINGU
KONCEPCJA MARKETINGU Marketing to: Uświadamianie klientom, że potrzebują pewnych rzeczy Zyskowne zaspokajanie potrzeb Sprzedawanie rzeczy niepotrzebnych Uświadamianie potencjalnym klientom sensu podejmowanych
Bardziej szczegółowoROK AKADEMICKI 2018/2019
ROK AKADEMICKI 2018/2019 ANALIZA I KREOWANIE TRENDÓW PROGRAM STUDIÓW PRZYGOTOWANE PRZEZ: ANALIZA I KREOWANIE TRENDÓW ANALIZA I KREOWANIE TRENDÓW STUDIA INTERDYSCYPLINARNE Kierunek interdyscyplinarny jest
Bardziej szczegółowoPodstawy Marketingu. Marketing zagadnienia wstępne
Podstawy Marketingu Marketing zagadnienia wstępne Definicje marketingu: Marketing to zyskowne zaspokajanie potrzeb konsumentów /Kotler 1994/. Marketing to kombinacja czynników, które należy brać pod uwagę
Bardziej szczegółowoMarketing dr Grzegorz Mazurek
Marketing dr Grzegorz Mazurek Orientacja rynkowa jako podstawa marketingu Orientacja przedsiębiorstwa określa co jest głównym przedmiotem uwagi i punktem wyjścia w kształtowaniu działalności przedsiębiorstwa.
Bardziej szczegółowoEKONOMIA INTERDYSCYPLINARNA. Ekonomia a psychologia Związki ekonomii z innymi naukami
EKONOMIA INTERDYSCYPLINARNA Zajęcia 7 Ekonomia a psychologia Związki ekonomii z innymi naukami Katarzyna Metelska-Szaniawska 12/11/2007 PLAN WYKŁADU I II III IV V Ekonomia a psychologia Ekonomia behawioralna
Bardziej szczegółowoUchwała Senatu Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego. Nr 117/2016/2017. z dnia 27 czerwca 2017 r.
Uchwała Senatu Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego Nr 117/2016/2017 z dnia 27 czerwca 2017 r. w sprawie określenia zmian w zakładanych efektach kształcenia dla studiów trzeciego stopnia w dziedzinie nauk
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wstęp... 9 KOMUNIKACJA MARKETINGOWA UCZELNI WYŻSZEJ... 11 ZNACZENIE MARKI W KOMUNIKACJI MARKETINGOWEJ UCZELNI WYŻSZEJ...
Spis treści Wstęp... 9 Rozdział I KOMUNIKACJA MARKETINGOWA UCZELNI WYŻSZEJ... 11 Rozdział II ZNACZENIE MARKI W KOMUNIKACJI MARKETINGOWEJ UCZELNI WYŻSZEJ... 33 Rozdział III ROLA SERWISU INTERNETOWEGO UCZELNI
Bardziej szczegółowoJakość życia w perspektywie pedagogicznej
Jakość życia w perspektywie pedagogicznej Jadwiga Daszykowska Jakość życia w perspektywie pedagogicznej Oficyna Wydawnicza Impuls Kraków 2007 Copyright by Jadwiga Daszykowska Copyright by Oficyna Wydawnicza
Bardziej szczegółowoOpis zakładanych efektów kształcenia
Załącznik do uchwały nr 218 Senatu Uniwersytetu Zielonogórskiego z dnia 18 grudnia 2013 r Nazwa kierunku studiów: Psychologia Obszar kształcenia: Obszar nauk społecznych Poziom kształceni: jednolite studia
Bardziej szczegółowoOpis efektów kształcenia dla kierunku Socjologia Absolwent studiów I-ego stopnia na kierunku Socjologia:
Symbol Opis efektów kształcenia dla kierunku Socjologia Absolwent studiów I-ego stopnia na kierunku Socjologia: WIEDZA S1_W01 Posiada podstawową wiedzę dotyczącą elementarnych pojęć socjologicznych, budowy
Bardziej szczegółowoWIEDZA. przywołuje pogłębioną wiedzę o różnych środowiskach społecznych kształtujących bezpieczeństwo, ich specyfice i procesach w nich zachodzących
Nazwa kierunku studiów: BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE Poziom kształcenia: studia II stopnia; Profil kształcenia: praktyczny; Obszar nauk społecznych; Dziedziny nauk: nauki społeczne, nauki ekonomiczne, nauki
Bardziej szczegółowoZakres problemowy prac habilitacyjnych w naukach o zarządzaniu w latach
Prof. dr hab. Bogdan Nogalski, WSB w Gdańsku Prof. dr hab. Szymon Cyfert, UE w Poznaniu Gdańsk, dnia 28 kwietnia 2016r. Zakres problemowy prac habilitacyjnych w naukach o zarządzaniu w latach 2007 2015
Bardziej szczegółowoPowody wdraŝania i korzyści z funkcjonowania Systemu Zarządzania Jakością wg ISO 9001. Mariola Witek
Powody wdraŝania i korzyści z funkcjonowania Systemu Zarządzania Jakością wg ISO 9001 Mariola Witek Przedmiot wykładu 1.Rozwój systemów zarządzania jakością (SZJ) 2.Potrzeba posiadania formalnych SZJ 3.Korzyści
Bardziej szczegółowoWSHiG Karta przedmiotu/sylabus
WSHiG Karta przedmiotu/sylabus KIERUNEK SPECJALNOŚĆ TRYB STUDIÓW SEMESTR Turystyka i Rekreacja Hotelarstwo i Gastronomia, Obsługa ruchu Turystycznego, Zarządzanie i Marketing w Hotelarstwie, Gastronomii
Bardziej szczegółowoCO TO JEST PUBLIC RELATIONS?
CO TO JEST PUBLIC RELATIONS? Reputacja firmy to jedna z jej najcenniejszych wartości. Trzeba więc rozumieć, w jaki sposób PR buduje i umacnia dobry wizerunek oraz dlaczego strategiczne podejście zapewnia
Bardziej szczegółowoSTRATEGICZNE ZARZĄDZANIE KOSZTAMI
STRATEGICZNE ZARZĄDZANIE KOSZTAMI dr Marek Masztalerz Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu 2011 EKONOMICZNY CYKL śycia PRODUKTU 1 KOSZTY CYKLU śycia PRODUKTU OKRES PRZEDRYNKOWY OKRES RYNKOWY OKRES POSTRYNKOWY
Bardziej szczegółowodr Grzegorz Mazurek racjonalna reakcja konkurencji celowy zintegrowanym orientacji rynkowej zidentyfikowaniu i przewidywaniu potrzeb odbiorców
Sprawy organizacyjne Literatura B. Żurawik, W. Żurawik: Marketing usług finansowych, PWN, Warszawa, 2001 M. Pluta-Olearnik: Marketing usług bankowych, PWE, Warszawa, 2001 Marketing na rynku usług finansowych
Bardziej szczegółowoPsychologia kształtowania i modyfikacji zachowania Program studiów jednolitych dla licencjatów i magistrów tryb niestacjonarny
Psychologia kształtowania i modyfikacji zachowania Program studiów jednolitych dla licencjatów i magistrów tryb niestacjonarny Program ogólny Rodzaj zajęć Liczba modułów Liczba godzin Rok Moduł wspólny
Bardziej szczegółowoISTOTA MARKETINGU - DEFINICJE (1)
ISTOTA MARKETINGU ISTOTA MARKETINGU - DEFINICJE (1) MARKETING - to proces kreowania wartości na rynku Klient kupuje to co stanowi dla niego wartość. Marketing ma stworzyć takie wartości (np. renomę marki,
Bardziej szczegółowoREKLAMA A WYWIERANIE WPŁYWU. Opracowanie: dr Marcin Stencel
REKLAMA A WYWIERANIE WPŁYWU Opracowanie: dr Marcin Stencel Działanie mające na celu zachęcenie potencjalnych klientów do zakupu konkretnych towarów lub do skorzystania z określonych usług. Etapy reakcji
Bardziej szczegółowoINTUICJE. Zespół norm, wzorców, reguł postępowania, które zna każdy naukowiec zajmujący się daną nauką (Bobrowski 1998)
PARADYGMAT INTUICJE Zespół norm, wzorców, reguł postępowania, które zna każdy naukowiec zajmujący się daną nauką (Bobrowski 1998) PIERWSZE UŻYCIA językoznawstwo: Zespół form deklinacyjnych lub koniugacyjnych
Bardziej szczegółowoALMAMER Wyższa Szkoła Ekonomiczna 01 201 Warszawa, ul. Wolska 43 www.almamer.pl
Recenzenci Prof. dr hab. Małgorzata Duczkowska-Piasecka dr hab. Małgorzata Bombol REDAKCJA I KOREKTA Joanna Warecka OPRACOWANIE TECHNICZNO-GRAFICZNE Beata Kocój PROJEKT OKŁADKI Tomasz Fabiański ALMAMER
Bardziej szczegółowoDr Mirosław Antonowicz POZNAŃ 2015
Dr Mirosław Antonowicz POZNAŃ 2015 Profil jednostki, specjalizacja, obszary badawcze Niepubliczna szkoła wyższa o szerokim profilu biznesowym, posiadającą pełne uprawnienia akademickie. Założona w 1993
Bardziej szczegółowoI.2 Matryca efektów kształcenia: filolo drugiego stopnia WIEDZA. MODUŁ 21 Nau społeczne - przedmiot doo wyboru. MODUŁ 20 Seminarium magisterskie
I.2 Matryca efektów kształcenia: filolo drugiego stopnia Efekty kształcenia na kierunku Opis kierunkowych efektów kształcenia Odniesienie efektów do obszaru wiedzy MODUŁ 20 Seminarium magisterskie Seminarium
Bardziej szczegółowoOpis zakładanych efektów kształcenia
Załącznik nr 2 do zarządzenia nr 7 Rektora Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach z dnia 28 stycznia 2013 r. Opis zakładanych efektów kształcenia Nazwa studiów: Sprzedaż i negocjacje handlowe Typ studiów:
Bardziej szczegółowoStreszczenie rozprawy doktorskiej MODEL FUNKCJONOWANIA GOSPODARKI KREATYWNEJ W PROCESIE WZROSTU GOSPODARCZEGO
Wyższa Szkoła Bankowa we Wrocławiu Wydział Finansów i Zarządzania Streszczenie rozprawy doktorskiej mgr Magdalena Krawiec MODEL FUNKCJONOWANIA GOSPODARKI KREATYWNEJ W PROCESIE WZROSTU GOSPODARCZEGO Praca
Bardziej szczegółowoWYKŁAD 2: PSYCHOLOGIA POZNAWCZA JAKO NAUKA EKSPERYMENTALNA
WYKŁAD 2: PSYCHOLOGIA POZNAWCZA JAKO NAUKA EKSPERYMENTALNA Psychologia poznawcza dr Mateusz Hohol METODA NAUKOWA (1) problem badawczy (2) hipoteza (4) analiza danych (3) eksperyment (5) wniosek: potwierzenie
Bardziej szczegółowoEfekty kształcenia dla kierunku studiów ENGLISH STUDIES (STUDIA ANGLISTYCZNE) studia pierwszego stopnia profil ogólnoakademicki
Załącznik nr 2 do Uchwały Nr XXIII 24.5/15 z dnia 25 marca 2015 r. Efekty kształcenia dla kierunku studiów ENGLISH STUDIES (STUDIA ANGLISTYCZNE) studia pierwszego stopnia profil ogólnoakademicki Umiejscowienie
Bardziej szczegółowoPlan wystąpienia. Rola jakości w życiu konsumentów i klientów. MysteryShopping jako optymalny sposób monitoringu jakości.
Zastosowanie metody Mystery Shopper w ewaluacji organizacji publicznych i pozarządowych ARKADIUSZ WÓDKOWSKI PTBRiO Plan wystąpienia Rola jakości w życiu konsumentów i klientów MysteryShopping jako optymalny
Bardziej szczegółowoKARTA KURSU. Psychologiczne podstawy wychowania i nauczania. The psychological basis of upbringing and education. Kod Punktacja ECTS* 3
KARTA KURSU Nazwa Nazwa w j. ang. Psychologiczne podstawy wychowania i nauczania The psychological basis of upbringing and education Kod Punktacja ECTS* 3 Koordynator dr Michał Gacek Zespół dydaktyczny
Bardziej szczegółowoMedialne mechanizmy reklamy Kod przedmiotu
Medialne mechanizmy reklamy - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Medialne mechanizmy reklamy Kod przedmiotu 15.3-WP-PEDP-MMR-W-S14_pNadGenWWLVO Wydział Kierunek Wydział Pedagogiki, Psychologii
Bardziej szczegółowoSTRATEGIA CENOWA: ZARZĄDZANIE CENĄ (PRICING)
Z przyjemnością odpowiemy na wszystkie pytania. Prosimy o kontakt: e-mail: kontakt@mr-db.pl tel. +48 606 356 999 www.mr-db.pl MRDB Szkolenie otwarte: STRATEGIA CENOWA: ZARZĄDZANIE CENĄ (PRICING) dla wyższej
Bardziej szczegółowoBadania marketingowe 2013_2. Krzysztof Cybulski Katedra Marketingu Wydział Zarządzania Uniwersytet Warszawski
Badania marketingowe 2013_2 Krzysztof Cybulski Katedra Marketingu Wydział Zarządzania Uniwersytet Warszawski Ramowy program konwersatorium 1. System informacji rynkowej i jego składowe 2. Istota oraz klasyfikacja
Bardziej szczegółowoWyższa Szkoła Hotelarstwa i Gastronomii w Poznaniu SYLABUS. Moduł (typ) przedmiotów: Liczba punktów ECTS za zaliczenie przedmiotu: 4
Wyższa Szkoła Hotelarstwa i Gastronomii w Poznaniu SYLABUS Profil kształcenia: Zawodowy Stopień studiów: I Kierunek studiów: Turystyka i Rekreacja Specjalność: Semestr: Forma studiów: Nazwa przedmiotu:
Bardziej szczegółowoSYLABUS. Decydowanie polityczne Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Wydział Socjologiczno-Historyczny Katedra Politologii
Rzeszów, 1 październik 014 r. SYLABUS Nazwa przedmiotu Decydowanie polityczne Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Wydział Socjologiczno-Historyczny Katedra Politologii Kod przedmiotu MK_7 Studia Kierunek
Bardziej szczegółowoZarządzanie kompetencjami
Zarządzanie kompetencjami Zarządzanie kompetencjami reprezentuje jeden z najnowszych nurtów zarządzania zasobami ludzkimi. Jako datę początku zainteresowania zarządzaniem kompetencjami w literaturze wskazuje
Bardziej szczegółowoSystemy zarządzania wiedzą w strategiach firm. Prof. dr hab. Irena Hejduk Szkoła Głowna Handlowa w Warszawie
Systemy zarządzania wiedzą w strategiach firm Prof. dr hab. Irena Hejduk Szkoła Głowna Handlowa w Warszawie Wprowadzenie istota zarządzania wiedzą Wiedza i informacja, ich jakość i aktualność stają się
Bardziej szczegółowoPozycjonowanie produktu w oparciu o kryteria psychologiczne
Pozycjonowanie produktu w oparciu o kryteria psychologiczne Psychologiczne podstawy marketingu.02.06.2014 Małgorzata Badowska Katarzyna Maleńczyk Aleksandra Tomala Spis treści 1. Definicje 2. Istota pozycjonowania
Bardziej szczegółowoSpołecznie odpowiedzialne zarządzanie jako odpowiedź na kryzys zaufania Konrad Ciesiołkiewicz
Społecznie odpowiedzialne zarządzanie jako odpowiedź na kryzys zaufania Konrad Ciesiołkiewicz Krajowa Izba Gospodarcza Komitet Dialogu Społecznego, ul. Trębacka 4 00-074 Warszawa Kryzys zaufania z czym
Bardziej szczegółowoWydział Filozofii i Socjologii Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
Wydział Filozofii i Socjologii Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie Kierunki studiów: Europeistyka Filozofia Kognitywistyka Kreatywność społeczna Socjologia Zarządzanie w politykach publicznych
Bardziej szczegółowoRynek Budowlany-J.Deszcz 2013-03-02
Politechnika Śląska w Gliwicach Wydział Budownictwa Katedra Procesów Budowlanych Badania i analizy rynku w działalności przedsiębiorstwa budowlanego. Potrzeby badań rynku na etapie planowania biznesu Kim
Bardziej szczegółowogroup Brief Marketingowy
2 1. Sytuacja 1.1 Wyzwanie 1.1.1. Na czym polega wyzwanie dla marki/oferty Firmy w Polsce? 1.1.2. Z czego wynika? wg Firmy 1.1.3. Na jakiej podstawie zostało zdefiniowane? badania; doświadczenie; wyniki
Bardziej szczegółowoPAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU SYLABUS PRZEDMIOTU. Inżynieria mechaniczna, Inżynieria produkcji żywności, Ekoenergetyka 1.
PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU SYLABUS PRZEDMIOTU rok akademicki: 2009/2010 Instytut: Techniczny Kierunek studiów: Zarządzanie i inżynieria produkcji Kod kierunku: 06.9 Specjalność: Inżynieria
Bardziej szczegółowoKomunikowanie i zarządzanie w społeczeństwie informacyjnym : wybrane zagadnienia / red. Lesław H. Haber. Kraków, Spis treści
Komunikowanie i zarządzanie w społeczeństwie informacyjnym : wybrane zagadnienia / red.. Kraków, 2011 Spis treści Wprowadzenie 11 Część I KOMUNIKOWANIE W SPOŁECZEŃSTWIE INFORMACYJNYM Rozdział 1. Społeczeństwo
Bardziej szczegółowoKrakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2012/2013
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego Karta przedmiotu obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 0/03 WydziałZarządzania i Komunikacji Społecznej Kierunek studiów:
Bardziej szczegółowoKIERUNKOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA
Załącznik do Uchwały Senatu Politechniki Krakowskiej z dnia 28 czerwca 2017 r. nr 58/d/06/2017 Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki w Krakowie Nazwa wydziału Wydział Inżynierii Środowiska Dziedzina
Bardziej szczegółowoWstęp... 7. Rozdział 1. Skuteczność i efektywność jako kryteria ocen ekonomicznych. 13
Spis treści Wstęp... 7 Rozdział 1. Skuteczność i efektywność jako kryteria ocen ekonomicznych. 13 1.1. Podejście komplementarne do interpretacji efektywności i skuteczności... 14 1.2. Efektywność jako
Bardziej szczegółowoI. Szczegółowe efekty kształcenia Administracja I o
I. Szczegółowe efekty kształcenia Administracja I o Założenia ogólne 1. Nazwa kierunku studiów: Administracja 2. Nazwy specjalności kształcenia tworzonych w ramach kierunku: administracja publiczna i administracja
Bardziej szczegółowoOpis kierunkowych efektów kształcenia po zakończeniu studiów I stopnia na kierunku Zdrowie Publiczne
OPIS EFEKTÓW KSZTAŁCENIA Efekty kształcenia dla: nazwa kierunku poziom kształcenia profil kształcenia Zdrowie publiczne pierwszy ogólnoakademicki Efekty kształcenia dla kierunku Opis kierunkowych efektów
Bardziej szczegółowoEFEKTY KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU STUDIÓW PRAWO JEDNOLITE STUDIA MAGISTERSKIE PROFIL PRAKTYCZNY
EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU STUDIÓW PRAWO JEDNOLITE STUDIA MAGISTERSKIE PROFIL PRAKTYCZNY Tabela odniesienia kierunkowych efektów kształcenia do charakterystyk drugiego stopnia Polskiej Ramy Kwalifikacji
Bardziej szczegółowoWIEDZA T1P_W06. K_W01 ma podstawową wiedzę o zarządzaniu jako nauce, jej miejscu w systemie nauk i relacjach do innych nauk;
SYMBOL Efekty kształcenia dla kierunku studiów: inżynieria zarządzania; Po ukończeniu studiów pierwszego stopnia na kierunku inżynieria zarządzania, absolwent: Odniesienie do obszarowych efektów kształcenia
Bardziej szczegółowoMARKETING PERSWAZYJNY
MARKETING PERSWAZYJNY Prawa skutecznej perswazji w tekstach Tekst perswazyjny Z jednej strony tekstów perswazyjnych upatruje się tylko w reklamie, Z drugiej uznaje się, Ŝe wiele innych tekstów ma cechy
Bardziej szczegółowoKluczowe czynniki wartości firmy a jej rozwój
Marek Jabłoński Adam Jabłoński Kluczowe czynniki wartości firmy a jej rozwój 1. Wstęp. Współcześni menedŝerowie zmagający się z rosnącą konkurencją oraz gwałtownym spadkiem cen, walcząc o przetrwanie szukają
Bardziej szczegółowoEkonomiczny Uniwersytet Dziecięcy. Rola marketingu we współczesnym świecie. Czym jest marketing? dr Mikołaj Pindelski
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Rola marketingu we współczesnym świecie Czym jest marketing? dr Mikołaj Pindelski Szkoła Główna Handlowa w Warszawie 7. maja 2013 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY
Bardziej szczegółowoANKIETA SAMOOCENY OSIĄGNIĘCIA KIERUNKOWYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA
Szanowny Studencie, ANKIETA SAMOOCENY OSIĄGNIĘCIA KIERUNKOWYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA bardzo prosimy o anonimową ocenę osiągnięcia kierunkowych efektów kształcenia w trakcie Twoich studiów. Twój głos pozwoli
Bardziej szczegółowoNet Promoter Score. Piotr Jardanowski. A-Symetria
Net Promoter Score Piotr Jardanowski A-Symetria Plan prezentacji 1. Co to jest lojalność klienta i jak ją zmierzyć? 2. Co to jest Net Promoter Score i jak go wykorzystać? 3. Jak został opracowany NPS?
Bardziej szczegółowoKrakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2012/2013
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego Karta przedmiotu obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 01/013 WydziałPsychologii i Nauk Humanistycznych Kierunek studiów:
Bardziej szczegółowoWSHiG Karta przedmiotu/sylabus. Turystyka i Rekreacja Zarządzanie i Marketing w Hotelarstwie, Gastronomi, Turystyce i Rekreacji
WSHiG Karta przedmiotu/sylabus KIERUNEK SPECJALNOŚĆ TRYB STUDIÓW SEMESTR Turystyka i Rekreacja Zarządzanie i Marketing w Hotelarstwie, Gastronomi, Turystyce i Rekreacji Stacjonarny / niestacjonarny II
Bardziej szczegółowoMARKETING USŁUG ZDROWOTNYCH
MARKETING USŁUG ZDROWOTNYCH Beata Nowotarska-Romaniak wydanie 3. zmienione Warszawa 2013 SPIS TREŚCI Wstęp... 7 Rozdział 1. Istota marketingu usług zdrowotnych... 11 1.1. System marketingu usług... 11
Bardziej szczegółowozałącznik do zarz. nr 41 Rektora UŁ z dnia r. STUDIA DOKTORANCKIE EKONOMII NA WYDZIALE EKONOMICZNO- SOCJOLOGICZNYM UNIWERSYTETU ŁÓDZKIEGO
załącznik do zarz. nr 41 Rektora UŁ z dnia 11.02.2014 r. STUDIA DOKTORANCKIE EKONOMII NA WYDZIALE EKONOMICZNO- SOCJOLOGICZNYM UNIWERSYTETU ŁÓDZKIEGO 1. Nazwa studiów: Studia Doktoranckie Ekonomii 2. Zwięzły
Bardziej szczegółowoSzczegółowe efekty kształcenia i ich odniesienie do efektów dla obszaru nauk społecznych na kierunku administracja studia I stopnia.
Szczegółowe efekty kształcenia i ich odniesienie do efektów dla obszaru nauk społecznych na kierunku administracja studia I stopnia. Objaśnienie oznaczeń w symbolach: K kierunkowe efekty kształcenia W
Bardziej szczegółowoSymbol EKO S2A_W01 S2A_W02, S2A_W03, S2A_W03 S2A_W04 S2A_W05 S2A_W06 S2A_W07 S2A_W08, S2A_W09 S2A_W10
Załącznik do uchwały nr 73 Senatu Uniwersytetu Zielonogórskiego z dnia 30 stycznia 2013 r. Opis zakładanych efektów kształcenia Nazwa kierunku studiów: Administracja 1. Odniesień efektów kierunkowych do
Bardziej szczegółowoMetodologia badań psychologicznych
Metodologia badań psychologicznych Lucyna Golińska SPOŁECZNA AKADEMIA NAUK Psychologia jako nauka empiryczna Wprowadzenie pojęć Wykład 5 Cele badań naukowych 1. Opis- (funkcja deskryptywna) procedura definiowania
Bardziej szczegółowoEFEKTY KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU STUDIÓW PEDAGOGIKA studia pierwszego stopnia profil praktyczny
Załącznik do Uchwały Senatu nr 34/2019 EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU STUDIÓW PEDAGOGIKA studia pierwszego stopnia profil praktyczny Umiejscowienie kierunku w obszarze kształcenia: Kierunek studiów pedagogika
Bardziej szczegółowo1. Wybrane psychologiczne problemy organizacji i zarządzania (12 godz.) 2. Zachowania ludzi w organizacji (8 godz.)
1. Wybrane psychologiczne problemy organizacji i zarządzania (12 godz.) Kulturowe i społeczne uwarunkowania kierowania ludźmi Style kierowania Menedżer a przywódca Ewolucja koncepcji przywództwa Zachowania
Bardziej szczegółowoKarta monitorowania wzmacniania umiejętności i kompetencji Praktycznych w obszarze zarządzanie zasobami ludzkimi
KZ_U01 Obserwacji, KZ_U01 Dokonywania interpretacji i wyjaśniania obserwacji zjawisk i zjawisk społecznych oraz procesów w zakresie wzajemnych relacji między zarządzania personelem zjawiskami społecznymi
Bardziej szczegółowoEfekty kształcenia dla kierunku POLITYKA SPOŁECZNA
Efekty kształcenia dla kierunku POLITYKA SPOŁECZNA studia drugiego stopnia profil ogólnoakademicki Forma studiów: stacjonarne i niestacjonarne Wydział Ekonomii Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu Umiejscowienie
Bardziej szczegółowoZałącznik Nr 5 do Zarz. Nr 33/11/12
Załącznik Nr 5 do Zarz. Nr 33/11/12 (pieczęć wydziału) KARTA PRZEDMIOTU Z1-PU7 WYDANIE N1 Strona 1 z 6 1. Nazwa przedmiotu: SOCJOLOGIA ORGANIZACJI 2. Kod przedmiotu: 3. Karta przedmiotu ważna od roku akademickiego:
Bardziej szczegółowoMarketing-mix. Promocja. Co to promocja? Rola instrumentów promocji. Klasyfikacja środków konkurencji wg McCarthy ego - 4 P
Marketing-mix Promocja Klasyfikacja środków konkurencji wg McCarthy ego - 4 P PRODUKT (product) CENA (price) dr Grzegorz Mazurek DYSTRYBUCJA (place) PROMOCJA (promotion) 7 (P) (+ Process, Personnel, Physical
Bardziej szczegółowoSpis treści. Część teoretyczna
Spis treści Wstęp... 9 Część teoretyczna Rozdział I. Praca socjalna istota i sens...17 1.1. W kierunku profesjonalizacji... 17 1.2. Praca socjalna na świecie ujęcia definicyjne... 19 1.3. Tradycje i specyfika
Bardziej szczegółowoProcedura przeprowadzania egzaminu magisterskiego w Instytucie Psychologii (obowiązująca od roku akad. 2010/11):
Procedura przeprowadzania egzaminu magisterskiego w Instytucie Psychologii (obowiązująca od roku akad. 2010/11): 1.W trakcie egzaminu magisterskiego student otrzymuje trzy pytania główne: a. Recenzent
Bardziej szczegółowoBadania marketingowe
Badania marketingowe Dr hab. prof. SGH Katedra Rynku i Marketingu SGH teresataranko@o2.pl Konsultacje pokój 302 Madalińskiego 6/8 Wtorek -15.00-16.00 Struktura problematyki 1. Definicja i funkcje badań
Bardziej szczegółowoMATRYCA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA
ZAŁĄCZNIK NR 2 MATRYCA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA Studia podyplomowe ZARZĄDZANIE FINANSAMI I MARKETING Przedmioty OPIS EFEKTÓW KSZTAŁCENIA Absolwent studiów podyplomowych - ZARZĄDZANIE FINANSAMI I MARKETING:
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA DRUGIEGO STOPNIA POLSKIEJ RAMY KWALIFIKACJI DLA KIERUNKU: NAUKI O RODZINIE
CHARAKTERYSTYKA DRUGIEGO STOPNIA POLSKIEJ RAMY KWALIFIKACJI DLA KIERUNKU: NAUKI O RODZINIE STUDIA PIERWSZEGO STOPNIA (POZIOM 6) PROFIL OGÓLNOAKADEMICKI Objaśnienie oznaczeń: P6S kod składnika opisu kwalifikacji
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 1WZORCOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU STUDIÓW PEDAGOGIKA STUDIA PIERWSZEGO STOPNIA PROFIL OGÓLNOAKADEMICKI
Dz.U. z 2013 poz. 1273 Brzmienie od 31 października 2013 Załącznik nr 1WZORCOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU STUDIÓW PEDAGOGIKA STUDIA PIERWSZEGO STOPNIA PROFIL OGÓLNOAKADEMICKI Umiejscowienie kierunku
Bardziej szczegółowo