Jaka szkoła? prof. dr hab. Anna Izabela Brzezińska

Transkrypt

1 Instytut Psychologii Od 1919 r. psychologia na UAM Jaka szkoła? prof. dr hab. Anna Izabela Brzezińska Anna Mazurowska-Domeracka, Weronika Perz, Weronika Syska Instytut Psychologii Uniwersytet im. Adama Mickiewicza

2 Plan 1. Anna B. Zmiana relacji pokoleniowych zmiana w edukacji? 2. Weronika S. Do czego wychowujemy przyszłych dorosłych? 3. Anna M-D. Jaka edukacja wspiera rozwój człowieka? 4. Weronika P. Co z tą motywacją? 5. Anna B. Jaka szkoła wspiera rozwój uczniów i nauczycieli? 2

3 Kiedy Krzyś znikał na całe poranki i przyjaciele ze stumilowego lasu próbowali dowiedzieć się, dokąd chodzi Krzyś i co robi Kłapouchy powiedział: - Chcesz wiedzieć, co robi Krzyś co dzień przed południem? Uczy się. Kształci się. Wyczerpuje zdaje się, że to jest słowo, którego użył - wyczerpuje, czyli czerpie Wiedzę. A. A. Milne, Chatka Puchatka

4 Część 1. Zmiana relacji pokoleniowych zmiana w edukacji? Anna I. Brzezińska

5 Gdzie jest dziecko?

6 Zmiana relacji pokoleniowych dziadkowie rodzice dzieci dziadkowie rodzice dzieci dziadkowie rodzice dzieci

7 Źródła trudności w edukacji = w relacjach między pokoleniami Odmienne WIZJE własnego życia coraz większa nieprzystawalność światów dorosłych (rodziców, dziadków, nauczycieli) oraz dzieci i młodzieży pułapka socjalizacyjna: czy starzy mogą skutecznie socjalizować młodych? pułapka edukacyjna: czy wiemy czego i po co uczyć? Problem kompetencji podstawowych Przygotowujemy dzieci do świata nam NIEZNANEGO, nie wiemy, jaki będzie za 5, 10 lat

8 Jak NIE MYŚLEĆ o relacjach świat DOROSŁYCH świat DZIECI

9 Jak MYŚLEĆ o relacjach między pokoleniami dzisiaj? WZAJEMNA EDUKACJA świat dzieci POLE oddziaływań świat dorosłych świat ludzi

10 Współczesne zagrożenia Zmiana stylu życia i aktywności dzieci i młodzieży Z. Kaługa, Epidemiologia nadwagi i otyłości wśród dzieci i młodzieży w Polsce. Centrum Zdrowia Dziecka głód ruchu wczesne wygaszanie aktywności fizycznej zabawa ludzie przestają umieć się bawić w tradycyjny sposób kontakt z innymi ludźmi zmniejsza się liczba kontaktów społecznych wymyślanie, tworzenie bierność zależność od przedmiotów/gadżetów

11 Instytut Psychologii Część 2. Do czego wychowujemy przyszłych dorosłych? Dobrze rozwinięty umysł, pasja do uczenia się i umiejętność praktycznego wykorzystania wiedzy to klucze do przyszłości Dyren G., Vos J., Rewolucja w uczeniu Weronika Syska 11

12 Kiedyś... Dziś... To jest lew. Lew ma cztery łapy i grzywę. Tanie loty do babci?

13 Czego uczyć i po co? Do czego dziś przygotowuję ucznia? Jakim człowiekiem chcę, aby był za kilkanaście lat? Jaki jest świat dziś i w jakim kierunku się zmienia? Jaki będzie świat za 15 lat w jakim kierunku będzie się zmieniał? Jaki będzie świat za 30 lat i w jakim kierunku będzie się zmieniał? globalizacja rozwój technologii stały rozwój nauki łatwy dostęp do wiedzy szybki przepływ informacji czy obecne trendy zmian utrzymają się? czy pojawią się nowe kierunki rozwoju? jakie one będą? 13

14 Rozwój osobisty Potrzeba uniwersalnych umiejętności Możliwość znalezienia zatrudnienia KOMPETENCJE KLUCZOWE WIEDZA + UMIEJĘTNOŚCI + POSTAWY Umiejętność komunikowania się w języku ojczystym i obcym, kompetencje matematyczne i naukowo-techniczne i informatyczne, społeczne i obywatelskie, inicjatywność i przedsiębiorczość, świadomość i ekspresja kulturalna, UMIEJĘTNOŚĆ UCZENIA SIĘ CAŁE ŻYCIE CZŁOWIEKA Włączenie w życie społeczne 14

15 CEL: wychować człowieka, który w przyszłości poradzi sobie w życiu czyli będzie umiał zaspokoić swoje potrzeby w świecie, w którym przyjdzie mu żyć Zaspokojenie podstawowych potrzeb Kompetencje kluczowe Przyszły dorosły JAK? Różnorodność ofert Zadania twórcze Współpraca - zadania w parach, w grupach Metody projektowe Praca z wykorzystaniem technologii i multimediów Wymiany międzynarodowe Stosowanie wiedzy w praktyce

16 Część 3. Jaka edukacja wspiera rozwój człowieka? Anna Mazurowska-Domeracka 16

17

18 Strefa aktualnego rozwoju i strefa najbliższego rozwoju Strefa najbliższego rozwoju Strefa aktualnego rozwoju POCZUCIE KOMPETENCJI

19 Nauczanie a poziom rozwoju dziecka WSPARCIE +

20 Ku samodzielności Nauczanie a poziom rozwojowy Funkcje psychiczne a proces dydaktyczny Spójność celów nauczania z celami rozwoju ucznia Interaktywność sytuacji edukacyjnej WSPÓLNIE SAMODZIELNIE A K T Y W N O Ś Ć U C Z N I A A K T Y W N O Ś Ć N A U C Z Y C I E L A Funkcja wyzwalająca

21 tytuł Część 4. Co z tą motywacją? Weronika Perz

22

23 Motywacja czyli co????

24 Motywacja- co to jest? Ochota do działania Gotowość do działania Dążenie do czegoś

25 Motywacja wewnętrzna radość z osiągnięć wiara we własną skuteczność poczucie kompetencji głębsze rozumienie siebie i świata względnie trwała Motywacja poznawcza chcę wiedzieć więcej, dokładniej chcę sam dla siebie zdobywać wiedzę i różne umiejętności trudno ją osłabić i stracić Rodzaje motywacji Motywacja zewnętrzna dążenie do dobrych ocen dążenie do nagród spełnianie oczekiwań nauczycieli, rodziców, rówieśników bardzo trudna do utrzymania Motywacja lękowa uczę się, aby uniknąć przykrych następstw nie dam rady! mam za mało czasu! i tak nie zrozumiem im dłużej trwa tym bardziej osłabia wszystkie procesy poznawcze

26 Część 5. Jaka szkoła wspiera rozwój uczniów i nauczycieli? Anna I. Brzezińska

27 Młody człowieku, idź do swojego pokoju, i zostań tam tak długo, aż ci nie dojrzeje kora mózgowa

28 Co pozwala uczniom i nauczycielom efektywnie uczyć się i pracować w szkole? AKTYWNOŚĆ rozwój zdrowie

29 Jaka aktywność służy zdrowiu i rozwojowi? Integracja: jedno działanie spełnia wszystkie funkcje poczucie sensu zaangażowanie przyjemność

30 Typ ucznia i nauczyciela nr 1 AKTYWNOŚĆ Bez poczucia przyjemności Bez zaangażowania Bez poczucia sensu Znikąd nadziei, znikąd pomocy Życie niepełne: zagubienie Stagnacja w rozwoju Problemy ze zdrowiem

31 Typ ucznia i nauczyciela nr 2 AKTYWNOŚĆ Poczucie przyjemności Bez zaangażowania Bez poczucia sensu HEDONISTA Życie niepełne: nastawienie na branie = na teraźniejszość Stagnacja w rozwoju Problemy ze zdrowiem

32 Typ ucznia i nauczyciela nr 3 AKTYWNOŚĆ Bez poczucia przyjemności Zaangażowanie Bez poczucia sensu Tytan pracy / kujon Matka-Polka Życie niepełne: nastawienie na zadanie / naukę / pracę Stagnacja w rozwoju Problemy ze zdrowiem

33 Typ ucznia i nauczyciela nr 4 AKTYWNOŚĆ Bez poczucia przyjemności Bez zaangażowania Poczucie sensu / misji Pustelnik, filozof, wódz Życie niepełne: nastawienie na realizację idei Stagnacja w rozwoju Problemy ze zdrowiem

34 Życie pełne: aktywne ku zdrowiu i ku rozwojowi AKTYWNOŚĆ rozwój zdrowie

35 DOBRE PRZEDSZKOLE / DOBRA SZKOŁA = DOBRE MIEJSCE PRACY + miejsce dobrego kształcenia i porządnego wychowania Adaptacja w zmieniającym się otoczeniu Wzbogacanie swoich zasobów Zapraszanie INNYCH do siebie Otwartość na potrzeby otoczenia Wykorzystanie w różny sposób kompetencji SWOICH nauczycieli

36 Kroki milowe ku dobremu funkcjonowaniu poczucie bezpieczeństwa dobry kontakt emocjonalny wiara we własne siły odwaga w nowych sytuacjach przekonanie, że świat jest bezpieczny i dobry (1) zaufanie zadawanie pytań chęć eksplorowania dążenie do eksperymentowania wytrwałość dociekliwość wnikliwość przekonanie, że świat jest ciekawy i wart poznania (2) ciekawość poszukiwanie różnych źródeł informacji zestawianie, porównywanie wymyślanie, proponowanie, tworzenie przekonanie, że zawsze się znajdzie jakieś rozwiązanie wymiana przedmiotów wspólne zabawy i gry współdziałanie chęć pomagania zwracanie się o pomoc przekonanie, że na innych ludzi można liczyć (4) kooperacja (3) twórcze myślenie Nauczyciel jako osoba znacząca jasne reguły czytelna komunikacja dobry kontakt emocjonalny Zróżnicowane otoczenie optymalne zróżnicowanie i bogactwo uważność na potrzeby dzieci Wyzwania / oferty / zadania czytelne wymagania pomoc adekwatna do trudności zadania Ludzie w różnym wieku zróżnicowanie kontaktów społecznych: treść, sytuacje, osoby, cele działania

37 Dziękuję za uwagę!

38 Powodzenia!