Inspiracje na temat wdzięczności

Transkrypt

1 Inspiracje na temat wdzięczności E-book na podstawie materiałów zamieszczonych w internetowym magazynie Dojrzewalni Róż endorfina Biblioteka Jestem Bogata Wspieramy kobiety, które chcą tworzyć zdrowe relacje z pieniędzmi

2 Ten ebook zawiera: Wdzięczność bilet do szczęścia, Ewa Tyralik Wdzięczność lekka jak koliber, Ewa Tyralik Wdzięczność nie dla wszystkich, Ewa Tyralik Wdzięczne ciało, Iza Cisek Ewa Tyralik Trenerka rozwoju osobistego, coacherka, specjalistka ds. komunikacji i wizerunku, szefowa portalu Dojrzewalnia.pl. Współtwórczyni projektu Jestembogata.pl ewa.tyralik@dojrzewalnia.pl Iza Cisek Coacherka Ciała, nauczycielka SENSualnej SEKSualności, trenerka relacji intymnych, dziennikarka, wykładowczyni, stylistka, projektantka butów. Biblioteka Jestem Bogata 2

3 Wdzięczność bilet do szczęścia Ewa Tyralik Wcale nie od pierwszego wejrzenia Gdy dwa lata temu zaczynałam moją przygodę z wdzięcznością, wcale nie było tak łatwo. Wdzięczność kojarzyła mi się raczej z rodzajem musu i przytłoczenia. Po jednej stronie był ktoś większy i silniejszy (przynajmniej w danej sprawie) ode mnie, a po drugiej ja mała i słabsza, która mu/jej coś zawdzięczałam. Dość blisko znienawidzonego poczucia niższości. Gdy dołożyłam do tego konglomerat rzeczy (oczywiście także niematerialnych), które dostałam, choć wcale nie prosiłam o nie i głupio było przyznać się przed sobą, że budzą we mnie gniew (wszak podarowano mi je z serca!), trudno mi było dać się porwać smakowi wdzięczności. To wszystko polane jeszcze sosem przymusu odwdzięczania się (w imię nieśmiertelnej zasady wzajemności). I jeszcze szczypta, dość solidna, sceptycyzmu, że odczuwanie wdzięczności za wszystko, co mi się przydarza, to raczej oderwana od życia zaleta buddyjskich mnichów. Całość mało strawna. Jabłko Ewy w nowej odsłonie A jednak spróbowałam. Ziarenko zmiany zasiała Ewa Panufnik (w dużej mierze zawdzięczamy Jej w Polsce pojawienie się metody komunikacji NVC), która pokazała mi, jak dotrzeć do szczerej wdzięczności i jak wyrażać ją i przyjmować tak, aby stała się przysmakiem duszy. Doświadczyłam na sobie efektów większości ćwiczeń na wdzięczność proponowanych przez Ewę w ramach programu Ambasadorzy Empatii, testowałam strategie na wdzięczność proponowane w książkach z nurtu myślenia pozytywnego. I co? Stałam się bardziej zadowolona z życia, moje lęki o przyszłość wyraźnie zmalały (choć sytuacja jest przecież mniej więcej podobna), bez porównania rzadziej zjada mnie niepokój, w sezonie grypy nie choruję Praktykowanie wdzięczności Usiądź na chwilę w spokojnym, przyjaznym dla Ciebie miejscu. W domu, pod kocem, z kubkiem aromatycznej herbaty albo przedłuż sobie przerwę obiadową i wypij sam/a ze sobą filiżankę kawy. Przejdź w myślach ostatnią dobę. Czy zrobiłaś/eś coś, co wzbogaciło życie Twoje lub innych? Zapisz dokładną obserwację (fakty) jakbyś relacjonował/a okiem kamery, co zrobiłaś/eś. Niech Twoimi przewodniczkami będą uczucia radości i lekkości albo rozluźnienie, które pojawia się w ciele, gdy o tym myślisz. Nie szukaj wielkich zasług! Jak się teraz czujesz, myśląc o tym, co zrobiłeś/aś wtedy? Biblioteka Jestem Bogata 3

4 Wdzięczność lekka jak koliber Ewa Tyralik Nieznośna ciężkość? Niedziela rano. Budzik zadzwonił o Choć pracowałam wczoraj do późna, muszę wstać, bo przychodzą do nas na obiad przyjaciele. Przy garach spędziłam kilka godzin, ale w miarę wyszło. Gdy wyszli, trzeba było podjechać do taty, kiepsko się czuje i nie wybaczyłabym sobie, gdybym czegoś nie dopilnowała. Wieczorem parę maili, bo jutro od rana galopka. Za wiele z tej niedzieli dla siebie nie miałam Ale można i tak. Lekkość bytu! Niedziela rano. Budzik zadzwonił o Fajnie byłoby jeszcze pospać, jednocześnie jak magnes ciągnie mnie kuchnia. Zjadłam ostatnio u koleżanki fantastyczną rybę w sosie imbirowo-miodowym. Jestem jej wdzięczna za podzielenie się ze mną przepisem, bo jest prosty (ma to dla mnie DUŻE znaczenie), a danie wygląda jak milion dolarów. Przychodzą do nas przyjaciele, cieszę się, bo nie widzieliśmy się tak na spokojnie, bez biegu, chyba ponad pół roku. Jestem sobie wdzięczna, że zaprosiłam ich do domu, bo gotuję sobie w koszuli nocnej, a dzięki (właśnie, dzięki mężu!) słuchawkom mogłam pogadać z kilkoma osobami. Po obiedzie pojechałam do taty. Kiepsko z nim było ostatniej wiosny, tak bardzo jestem wdzięczna losowi, że był z nami na Święta i że parę dni temu świętowaliśmy jego kolejne urodziny. Wdzięczność, lekka jak koliber, grzeje mi serce, za każdym razem, gdy o tym myślę. Przede mną parę maili do wysłania, fajnie być na swoim i móc przeplatać pracę życiem, a życie pracą. Czasy, wiadomo, kryzysowe, o rany, dziękuję moim klientom, że mają dla mnie pracę. Ależ ta niedziela przyniosła mi prezentów! Wybierz szczęście Brzmi za słodko? Trochę się tego bałam, dzieląc się z Wami moją niedzielą. Ale zaryzykuję. I podeprę się autorytetem. Jak pisze Sonia Lubomirsky w książce Wybierz szczęście, truizmem jest twierdzenie, że to, jak myślisz o sobie, o świecie i o innych ludziach jest dla Twojego szczęścia ważniejsze od Twojej obiektywnej oceny sytuacji życiowej. Naukowo udowodniono, że poświęcenie swego czasu na wyrobienie nawyku doceniania tego, co mamy, gwarantuje wzrost odczuwania szczęścia. Wyrażanie wdzięczności to metastrategia budowania szczęścia. Wdzięczność można rozumieć na wiele sposobów jako podziwianie, docenianie, dostrzeganie dobrych stron, dziękowanie sobie i sile wyższej, byciem obecnym tu i teraz. Szkoda, jeśli wdzięczność kojarzy nam się tylko z mówieniem dziękuję, gdy otrzymujemy prezent lub coś korzystnego dla nas. W najnowszych badaniach zwraca się uwagę na wielorakie korzyści płynące z okazywania wdzięczności. Ludzie na co dzień okazujący wdzięczność czują się szczęśliwsi, mają więcej energii i mówią, że częściej doświadczają pozytywnych emocji. Są bardziej pomocni, bardziej skłonni do empatii, bardziej uduchowieni, mają mniej materialistyczne podejście i chętniej przebaczają, niż ludzie mający mniejszą inklinację do okazywania wdzięczności. Rzadziej miewają depresje, rzadziej bywają samotni, zawistni oraz zdenerwowani Biblioteka Jestem Bogata 4

5 Praktykowanie wdzięczności Proponujemy ćwiczenie dla osób, które lubią pisać. Jeśli pisanie sprawia Ci przyjemność, a przelewanie słów na papier idzie Ci lekko, prowadzenie dziennika wdzięczności może Ci przynieść wiele frajdy. Proponujemy dziennik podobny do tych, które prowadzili uczestnicy badań Soni Lubomirsky. Aby prowadzić dziennik: 1. Zaopatrz się w notes lub zeszyt. 2. Wybierz najlepszą dla siebie porę dnia, kiedy masz chwilę na refleksję. Może ranek, gdy chcesz dogrzać się w łóżku, albo parę chwil w autobusie w drodze do szkoły lub pracy, albo wieczorem, przed snem. 3. Co tydzień o wybranej porze zanotuj 3 5 rzeczy, za które jesteś wdzięczna/y, od zwykłych, codziennych spraw (mąż włożył naczynia do zmywarki, wyrosła rzeżucha, dziecko samo się ubrało...) do niecodziennych (tej nocy było wyjątkowo piękne niebo, rozpoczęłaś/ąłeś studia...). Badania pokazały, że najlepsze wyniki dało praktykowanie wdzięczności nie rzadziej niż raz w tygodniu. Daj sobie na to ćwiczenie kilka tygodni Biblioteka Jestem Bogata 5

6 Wdzięczność nie dla wszystkich Ewa Tyralik Wdzięczność i szczęście w jednym stały domu Istnieje udowodniony związek między wdzięcznością a poczuciem szczęścia. Doświadczenia potwierdziły, że wdzięczność można wzmacniać, a skutkiem tego jest poprawa samopoczucia. W swoich słynnych badaniach nad wdzięcznością dr Robert Emmons poprosił studentów o prowadzenie przez dziesięć tygodni dziennika wdzięczności, w którym mieli oni zapisywać pięć zdarzeń z ostatniego tygodnia, które wywołały w nich poczucie szczęścia i wdzięczność. Okazało się, że studenci prowadzący dziennik czuli się w kontrolowanym czasie o 25% szczęśliwsi, z większym optymizmem patrzyli w przyszłość, a nawet mniej chorowali i uprawiali więcej gimnastyki. Co więcej, przyjaciele badanych studentów zauważyli, że stali się oni bardziej pomocni i wspierający. Mózg głodny wrażeń Wdzięczność okazała się narzędziem, które pozwala nam uniknąć pułapki hedonistycznego kieratu (polegającego na tym, że dzięki naszym zdolnościom adaptacyjnym przyzwyczajamy się szybko do dobrego i równie szybko zaczynamy tęsknić za czymś lepszym, bo to dobre jest już dla nas zwykłą codziennością). Czyli poczucie szczęścia po wygraniu w totolotka nie trwa długo bardzo szybko uznajemy ten stan za normalny i nasz poziom szczęścia znów przypomina ten sprzed wygranej. Hedonistyczny kierat uwarunkowany jest neurologiczne, ale praktykowanie wdzięczności, dzięki kierowaniu uwagi na szczodrość codziennego życia, pomaga ten mechanizm mózgu świadomie obejść! Lek na całe zło? Skoro tak to działa, może warto włożyć ćwiczenie wdzięczności do programów szkolnych? Wdrażani od dziecka w dostrzeganie darów życia i docenianie wsparcia innych bylibyśmy może mniej sfrustrowani, a bardziej spełnieni i sobie bliżsi? Niestety, badania przeprowadzone w Ameryce dowiodły, że są ludzie, którym wdzięczność wcale nie służy! Na ćwiczeniu wdzięczności nie skorzystały wesołe i aktywne dzieci, które po kilkutygodniowym pisaniu listu wdzięczności do rodziców poczuły się mniej szczęśliwe. Dlaczego wdzięczność ciąży radosnym dzieciom? Dzieciom o silnej potrzebie autonomii i niezależności dobitne uświadomienie sobie, jak bardzo zależą od dorosłych, podcięło skrzydła. Dzieci te wolałyby się czuć samodzielne i choć ich poczucie niezależności jest złudne, jest konieczne do dorastania do prawdziwej niezależności. Niech nas nie dziwi więc, że nasze dzieci rzadko okazują nam wdzięczność i zdają się nie zauważać naszych starań. Brak wdzięczności u dzieci może być sposobem radzenia sobie przez nie z poczuciem braku mocy sprawczej i świadomością, jak wiele w ich życiu zależy od czyjegoś poświęcenia. Na ćwiczeniu skorzystały tylko dzieci, które rzadko doświadczały uczuć takich, jak ekscytacja, nadzieja, inspiracja, poczucie mocy. Pisanie listu wdzięczności pomogło im ujrzeć swoje życie w lepszym świetle. Biblioteka Jestem Bogata 6

7 Skoro dzieci tak bardzo potrzebują poczucia wpływu, pomyślałam kiedyś, że może się sprawdzić wdzięczność skierowana do nich. Układając do snu moją siedmioletnią wówczas córeczkę, głaskałam jej główkę, rączki, stópki i zwracałam się do nich z podziękowaniami: nóżki mojej córeczki, dziękuję wam, że dzisiaj szybciutko wstałyście rano i udało się zdążyć do szkoły bez problemu, rączki mojej córeczki dziękuję wam, że pamiętałyście o umyciu się po zabawie itp. Małej bardzo spodobała się ta zabawa, a po kilku dniach cała wystawiała się do podziękowań. Pisząc ten artykuł, korzystałam z książki Rewolucja w wychowaniu (Po Bronson, Ashley Merryman), którą gorąco polecam. Biblioteka Jestem Bogata 7

8 Wdzięczne ciało Iza Cisek Kiedy moje ciało pełne jest wdzięku? Kiedy czuje się dobrze samo z sobą. Kiedy ja czuję się w nim i z nim dobrze. Kiedy doceniam, jak wiele mogę czuć, doświadczać i zdziałać z tego prostego powodu, że moje ciało jest cały czas ze mną. Zauważyłam, że moje ciało jest gibkie i pełne gracji, bo jestem mu każdego dnia wdzięczna za to wszystko, czego dzięki niemu doświadczam. I wyrażam tę wdzięczność także poprzez dbanie o nie. Doszłam do tego punktu w moim życiu dwiema drogami. Podczas zajęć w szkole trenerów usłyszałam od trenerki Porozumienia bez Przemocy, Evy Rambali, takie słowa: Wyrażanie wdzięczności jest tak samo ważne, jak wyrażanie złości. To było dla mnie duże odkrycie. Niedługo potem pisałam do jednego z magazynów kobiecych tekst o szczęściu według psychologii pozytywnej. Jej twórca, Martin Seligman, podkreśla, że wyrażanie wdzięczności uświadamia nam, jak dużo dobrego dzieje się w naszym życiu. Dziękując, uczymy się to doceniać. Wdzięczność to również narzędzie umacniające związki, a od jakości relacji z bliskimi zależy nasze poczucie szczęścia. Dziękowanie redukuje stres i podnosi poziom szczęścia. Postanowiłam zacząć praktykę od zalecanego przez psychologów pozytywnych Dzienniczka wdzięczności : Co wieczór przed snem zapisz co najmniej pięć rzeczy, które uszczęśliwiły cię tego dnia i za które jesteś wdzięczna od pysznego śniadania po ważne spotkanie z przyjacielem. Część z tych rzeczy będzie się być może powtarzać, staraj się jednak zachować świeżość uczuć. Systematycznie przerabiając to ćwiczenie, nauczysz się doceniać w twoim życiu to, co dobre i pozytywne. Już po niedługim czasie zauważyłam duże zmiany w moim samopoczuciu. Jeszcze większe wrażenie zrobiło na mnie to, jaki efekt wywołał List wdzięczności, który z inspiracji ćwiczeniami Seligmana napisałam do mojej mamy. Postanowiłam odczytać go w dzień jej urodzin, które celebrowałyśmy, siedząc pod brzózką. Odczytałam mojej mamie słowa wdzięczności za wszystko to, co od niej dostałam w życiu. Łzom i uściskom nie było końca, a ja od tej chwili poczułam jeszcze większą bliskość z moją mamą. Druga ścieżka prowadząca mnie wprost do uczenia się wdzięczności dla mojego ciała to doświadczenia w pracy z kobietami. Przez wiele lat pracowałam jako stylistka, doradczyni do spraw wizerunku. Słuchając wyznań kobiet czy stojąc z nimi przed lustrem, zaczęłam zastanawiać się, jak ich ciała czują się, słuchając tych wszystkich inwektyw i niepochlebnych opinii na swój temat. To prawda, ja też kiedyś katowałam się dietą czy patrzyłam z wyrzutem na najmniejszą fałdkę, jednak udało mi się wyjść z tego zaklętego kręgu, kiedy zaczęłam pracować nad poczuciem własnej wartości, zdrowo się odżywiać oraz, co bardzo ważne, pamiętać o relaksie, wypoczynku i sporej dawce ruchu. Moim marzeniem stało się więc podzielenie się z innymi tymi odkryciami i metodami. Z pewnością żyjąc w naszej kulturze opętanej imperatywem posiadania szczupłego ciała, trudniej cieszyć się nim po prostu za to, że jest. Kiedy jednak uda się popracować nad zmianą niektórych swoich walorów, a inne zaakceptować, ciało wesprze nas i samo zacznie pięknieć. Takie jest moje doświadczenie. Biblioteka Jestem Bogata 8

9 Warto zacząć od pracy nad przekonaniami: co ja tak naprawdę i w głębi siebie myślę na temat mojego ciała, wyglądu? Skąd i od kogo wzięłam sobie te zdania i czy te przekonania nadal mi służą? Może warto zamienić je na bardziej adekwatne do tego, gdzie jestem teraz w życiu? Tę część pracy najlepiej jest przeprowadzić przy wsparciu osób pracujących z przekonaniami. Za to pracę nad obszarami, które proponuję poniżej, sprawdzoną na sobie oraz wypróbowaną podczas warsztatów, zalecam do stosowania samodzielnie oraz w parach i podgrupach. Latający dywan: witaj w świecie zmysłów W jednym z rozdziałów książki Biegnąca z wilkami Clarissa Pinkola Estes pisze o tym, jak często w baśniach latający dywan stawał się wspaniałym symbolem zmysłowych i psychicznych właściwości ciała. To przykład widzenia ciała, który w naszej kulturze jest nie do końca uświadamiany. Bo ciało w stanach głębokiego pobudzenia, cudownych doznań zmysłowych zyskuje moc przenoszenia nas tam, gdzie tylko zechcemy. Wystarczy przypomnieć sobie wspaniałe zapachy lub niezapomniane widoki. Albo dźwięki muzyki. Powrócić do ukochanych smaków. Do odczuć na skórze promieni słońca, morskiej bryzy. Mogę przenosić się w dowolne miejsca nawet wtedy, kiedy tylko skontaktuję się poprzez zmysły z pamięcią tych doznań. Jeszcze lepiej, kiedy podczas dnia, nawet w pracy, potrafię wyłapywać te cudowne chwile, kiedy odbieram świat poprzez zmysły. Nie mówiąc już o celebrowaniu ich w gronie bliskich, kochanych osób. Im więcej znajduję takich chwil, im więcej z nich przeżywam świadomie, tym większą odczuwam wdzięczność do mojego ciała. Ciało to instrument, a nie ornament Czy ciało to nieruchomy i idealny, piękny ornament bez skazy i życia tętniącego w środku? Nie, ciało to cudowny instrument, który pozwala mi każdego dnia chodzić, mówić, słuchać, biegać, tańczyć, przytulać się i wykonywać wiele innych wspaniałych czynności. Palce u mych dłoni są zwinne i zdolne do wykonania wielu, nawet bardzo misternych, działań. Moje stopy noszą całe moje ciało od rana do wieczora, niezależnie od tego, czy tylko chodzę, czy postanawiam właśnie udać się na wycieczkę wysoko w góry. Każda część mojego ciała uczestniczy codziennie w moich działaniach i dosłownie wspiera mnie w wykonaniu ich. Każdego dnia dziękuję za to mojemu ciału. Krew z krwi, kość z kości, czyli śladami przodków Mam mocne brwi po tacie, ale narysowane wysoko, jak na twarzy mojej mamy. Moje oczy są mieszanką kształtu oczu obojga moich rodziców. To, jakie mam włosy, twarz, nogi, dłonie, budowę ciała, wynika bezpośrednio z tego, jak wyglądali moi przodkowie. I ta świadomość buduje mnie, kiedy myślę, że odziedziczyłam moje ciało po kobietach i mężczyznach, z których pochodzę. To daje mi poczucie ciągłości, ukorzenia mnie w świecie, kontaktuje z kobietami i mężczyznami z różnych regionów: góralami, Ukraińcami, Węgrami i pewnie wieloma innymi. Lubię oglądać zdjęcia moich babć i cioć, dziadków oraz wujków i badać je pod kątem tego, czym kto mnie obdarował. I w takich chwilach czuję ogromną wdzięczność oni wszyscy stanowią zaczątek mojego życia. To, jak wyglądam, jest niepowtarzalne, ale moje ciało przechowuje w sobie pamięć o nich wszystkich. Biblioteka Jestem Bogata 9

10 Jestem przepełniona wdzięcznością dla mojego ciała. Staram się każdego dnia mówić mu o tym, dbać o nie, zapewniając mu odpowiednią dawkę ruchu uwielbiamy tańczyć, choćby tylko pięć minut rano. Pamiętam o odpoczynku. Uwielbiam gotować dla siebie i dla mojego ciała pyszne jedzenie. Pamiętam o tym, że moje ciało lubi pieszczoty także pieszczotę pachnącej piany czy miękkiego futra zwierzaka, dotyk ciepłej dłoni masażysty. Kiedy mam dużo pracy lub jestem bardziej zmęczona, staram się przynajmniej pamiętać o świadomym, spokojnym i pogłębionym oddechu i tym, żeby być w kontakcie z moim ciałem. I ono docenia moje starania, dając mi siłę i energię. A za moją wdzięczność odwdzięcza mi się wdziękiem. Biblioteka Jestem Bogata 10