MECHANIK POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH

Transkrypt

1 CC EE NN TT RR UU MM KK SS ZZ TT AAŁŁ CC EE NN II I AA ZZ AAWW OODD OOWW EE GG OO WW ŚŚ WW IIDD I NN IICC I YY WOJEWÓDZKI OŚRODEK DOKSZTAŁCANIA I DOSKONALENIA ZAWODOWEGO W ŚWIDNICY Ś wi d n i c a, u l. G e n. W ł. Si k o r sk i e g o 4 1 t el. / f ax. /074/ wew. 28, e -m ail : ckz@ ckz. swi dni ca. pl PROGRAM NAUCZANIA w zawodzie MECHANIK POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH Symbol cyfrowy: Nr programu: /CKZ/WODiDZ/Ś-CA/2012 Typ programu: turnusy zawodowe Rodzaj programy: liniowy Autorzy programu: mgr inż. Andrzej Glanc mgr Klaudiusz Koźlik mgr inż. Daniel Pryciak mgr inż. Katarzyna Michalak mgr Józef Olechowski - CKZ Świdnica - CKZ Świdnica - CKZ Świdnica - CKZ Świdnica Wchodzi w życie sukcesywnie z dniem 01 września 2012r. Opracowano w Wojewódzkim Ośrodku Dokształcania i Doskonalenia Zawodowego w Centrum Kształcenia Zawodowego w Świdnicy zgodnie z: rozporządzenia MEN z dnia 23 grudnia 2011 roku, w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz.U.2012 poz. 7 z dnia 3 stycznia 2012r) rozporządzenia MEN z dnia 7 lutego 2012 roku, w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz.U poz. 204 z dnia 22 lutego 2012r.) rozporządzenia MEN z dnia 7 lutego 2012 roku, w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach (Dz.U poz. 184 z dnia 7 lutego 2012r.) w oparciu o program nauczania 723[04]/ZSZ,SP/MEN/ dla zasadniczej szkoły zawodowej w zawodzie mechanik pojazdów samochodowych oraz program dla zawodu mechanik pojazdów samochodowych opracowany przez KOWEZiU (Warszawa 2012r.).

2 SZKOLNY PLAN NAUCZANIA Typ szkoły: ZASADNICZA SZKOŁA ZAWODOWA Zawód: MECHANIK POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH Symbol: Obszar kształcenia: MECHANICZNY I GÓRNICZO-HUTNICZY Podbudowa programowa: GIMNAZJUM Kwalifikacje: K1 DIAGNOZOWANIE I NAPRAWA PODZESPOŁÓW I ZESPOŁÓW POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH (M.18.) L.P. PRZEDMIOT I KLASA - STOPIEŃ II III OGÓŁEM TYG. OGÓŁEM TYG. OGÓŁEM TYG. OGÓŁEM PODSTAWY KONSTRUKCJI MASZYN TECHNOLOGIA MECHANICZNA PRACOWNIA ELEKTROTECHNIKI I ELEKTRONIKI SAMOCHODOWEJ KONSTRUKCJA POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH EKSPLOATACJA POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH PRZEPISY RUCHU DROGOWEGO BEZPIECZEŃSTWO I HIGIENA PRACY PODSTAWY DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ JĘZYK OBCY ZAWODOWY GODZINA DO DYSPOZYCJI DYREKTORA/WYCHOWAWCY RAZEM:

3 Celem kształcenia zawodowego jest przygotowanie uczących się do życia w warunkach współczesnego świata, wykonywania pracy zawodowej i aktywnego funkcjonowania na zmieniającym się rynku pracy. Zadania szkoły i innych podmiotów prowadzących kształcenie zawodowe oraz sposób ich realizacji są uwarunkowane zmianami zachodzącymi w otoczeniu gospodarczo-społecznym, na które wpływają w szczególności: idea gospodarki opartej na wiedzy, globalizacja procesów gospodarczych i społecznych, rosnący udział handlu międzynarodowego, mobilność geograficzna i zawodowa, nowe techniki i technologie, a także wzrost oczekiwań pracodawców w zakresie poziomu wiedzy i umiejętności pracowników. W procesie kształcenia zawodowego ważne jest integrowanie i korelowanie kształcenia ogólnego i zawodowego, w tym doskonalenie kompetencji kluczowych nabytych w procesie kształcenia ogólnego, z uwzględnieniem niższych etapów edukacyjnych. Odpowiedni poziom wiedzy ogólnej powiązanej z wiedzą zawodową przyczyni się do podniesienia poziomu umiejętności zawodowych absolwentów szkół kształcących w zawodach, a tym samym zapewni im możliwość sprostania wyzwaniom zmieniającego się rynku pracy. W procesie kształcenia zawodowego są podejmowane działania wspomagające rozwój każdego uczącego się, stosownie do jego potrzeb i możliwości, ze szczególnym uwzględnieniem indywidualnych ścieżek edukacji i kariery, możliwości podnoszenia poziomu wykształcenia i kwalifikacji zawodowych oraz zapobiegania przedwczesnemu kończeniu nauki. Elastycznemu reagowaniu systemu kształcenia zawodowego na potrzeby rynku pracy, jego otwartości na uczenie się przez całe życie oraz mobilności edukacyjnej i zawodowej absolwentów ma służyć wyodrębnienie kwalifikacji w ramach poszczególnych zawodów wpisanych do klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego. 1. CELE KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie mechanik pojazdów samochodowych powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: 1) użytkowania pojazdów samochodowych; 2) diagnozowania pojazdów samochodowych; 3) naprawiania pojazdów samochodowych. 2. EFEKTY KSZTAŁCENIA Do wykonywania wyżej wymienionych zadań zawodowych niezbędne jest osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia, na które składają się: 1. efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów; (BHP). Bezpieczeństwo i higiena pracy 1) rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią; 2) rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; 3

4 3) określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; 4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych; 5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; 6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; 7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; 8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; 9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; 10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia. (PDG). Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej 1) stosuje pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej; 2) stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego; 3) stosuje przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej; 4) rozróżnia przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży i powiązania między nimi; 5) analizuje działania prowadzone przez przedsiębiorstwa funkcjonujące w branży; 6) inicjuje wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży; 7) przygotowuje dokumentację niezbędną do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej; 8) prowadzi korespondencję związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej; 9) obsługuje urządzenia biurowe oraz stosuje programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej; 10) planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej; 11) optymalizuje koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej. (JOZ). Język obcy ukierunkowany zawodowo 1) posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych; 2) interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej odmianie języka; 3) analizuje i interpretuje krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych; 4) formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy; 5) korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji. 4

5 (KPS). Kompetencje personalne i społeczne 1) przestrzega zasad kultury i etyki; 2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; 3) przewiduje skutki podejmowanych działań; 4) jest otwarty na zmiany; 5) potrafi radzić sobie ze stresem; 6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; 7) przestrzega tajemnicy zawodowej; 8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; 9) potrafi negocjować warunki porozumień; 10) współpracuje w zespole. 2. efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru elektryczno-elektronicznego, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów PKZ(E.a) oraz efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru mechanicznego i górniczo-hutniczego, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów PKZ(M.a) i PKZ(M.g); PKZ(E.a) Umiejętności stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodach: monter sieci i urządzeń telekomunikacyjnych, monter mechatronik, monter-elektronik, elektromechanik pojazdów samochodowych, elektromechanik, elektryk, technik telekomunikacji, technik teleinformatyk, technik elektronik, technik awionik, technik mechatronik, technik elektryk, technik elektroniki i informatyki medycznej, mechanik pojazdów samochodowych, technik pojazdów samochodowych, technik automatyk sterowania ruchem kolejowym, technik elektroenergetyk transportu szynowego 1) posługuje się pojęciami z dziedziny elektrotechniki i elektroniki; 2) opisuje zjawiska związane z prądem stałym i zmiennym; 3) interpretuje wielkości fizyczne związane z prądem zmiennym; 4) wyznacza wielkości charakteryzujące przebiegi sinusoidalne typu y = A sin(?t+?); 5) stosuje prawa elektrotechniki do obliczania i szacowania wartości wielkości elektrycznych w obwodach elektrycznych i układach elektronicznych; 6) rozpoznaje elementy oraz układy elektryczne i elektroniczne; 7) sporządza schematy ideowe i montażowe układów elektrycznych i elektronicznych; 8) rozróżnia parametry elementów oraz układów elektrycznych i elektronicznych; 9) posługuje się rysunkiem technicznym podczas prac montażowych i instalacyjnych; 10) dobiera narzędzia i przyrządy pomiarowe oraz wykonuje prace z zakresu montażu mechanicznego elementów i urządzeń elektrycznych i elektronicznych; 11) wykonuje prace z zakresu obróbki ręcznej; 12) określa funkcje elementów i układów elektrycznych i elektronicznych na podstawie dokumentacji technicznej; 13) wykonuje połączenia elementów i układów elektrycznych oraz elektronicznych na podstawie schematów ideowych i montażowych; 5

6 14) dobiera metody i przyrządy do pomiaru parametrów układów elektronicznych i elektronicznych; 15) wykonuje pomiary wielkości elektrycznych elementów, układów elektrycznych i elektronicznych; 16) przedstawia wyniki pomiarów i obliczeń w postaci tabel i wykresów; 17) posługuje się dokumentacją techniczną, katalogami i instrukcjami obsługi oraz przestrzega norm w tym zakresie; 18) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań. PKZ(M.a) Umiejętności stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodach: mechanik-operator pojazdów i maszyn rolniczych, zegarmistrz, optyk-mechanik, mechanik precyzyjny, mechanik automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych, mechanik-monter maszyn i urządzeń, mechanik pojazdów samochodowych, operator obrabiarek skrawających, ślusarz, kowal, monter kadłubów okrętowych, blacharz samochodowy, blacharz, lakiernik, technik optyk, technik mechanik lotniczy, technik mechanik okrętowy, technik budownictwa okrętowego, technik pojazdów samochodowych, technik mechanizacji rolnictwa, technik mechanik, monter mechatronik, elektromechanik pojazdów samochodowych, technik mechatronik, technik transportu drogowego, technik energetyk, modelarz odlewniczy, technik wiertnik, technik górnictwa podziemnego, technik górnictwa otworowego, technik górnictwa odkrywkowego, technik przeróbki kopalin stałych, technik odlewnik, technik hutnik, operator maszyn i urządzeń odlewniczych, operator maszyn i urządzeń metalurgicznych, operator maszyn i urządzeń do obróbki plastycznej, operator maszyn i urządzeń do przetwórstwa tworzyw sztucznych, złotnik-jubiler 1) przestrzega zasad sporządzania rysunku technicznego maszynowego; 2) sporządza szkice części maszyn; 3) sporządza rysunki techniczne z wykorzystaniem technik komputerowych; 4) rozróżnia części maszyn i urządzeń; 5) rozróżnia rodzaje połączeń; 6) przestrzega zasad tolerancji i pasowań; 7) rozróżnia materiały konstrukcyjne i eksploatacyjne; 8) rozróżnia środki transportu wewnętrznego; 9) dobiera sposoby transportu i składowania materiałów; 10) rozpoznaje rodzaje korozji oraz określa sposoby ochrony przed korozją; 11) rozróżnia techniki i metody wytwarzania części maszyn i urządzeń; 12) rozróżnia maszyny, urządzenia i narzędzia do obróbki ręcznej i maszynowej; 13) rozróżnia przyrządy pomiarowe stosowane podczas obróbki ręcznej i maszynowej; 14) wykonuje pomiary warsztatowe; 15) rozróżnia metody kontroli jakości wykonanych prac; 16) określa budowę oraz przestrzega zasad działania maszyn i urządzeń; 17) posługuje się dokumentacją techniczną maszyn i urządzeń oraz przestrzega norm dotyczących rysunku technicznego, części maszyn, materiałów konstrukcyjnych i eksploatacyjnych; 18) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań. 6

7 PKZ(M.g) Umiejętności stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodach: mechanik pojazdów samochodowych, technik pojazdów samochodowych, elektromechanik pojazdów samochodowych, mechanikoperator pojazdów i maszyn rolniczych, technik mechanizacji rolnictwa 1) wykonuje czynności kontrolno-obsługowe pojazdów; 2) stosuje przepisy prawa dotyczące ruchu drogowego i kierujących pojazdami; 3) przestrzega zasad kierowania pojazdami; 4) wykonuje czynności związane z prowadzeniem i obsługą pojazdu samochodowego w zakresie niezbędnym do uzyskania prawa jazdy kategorii B. 3. efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie mechanik pojazdów samochodowych opisane w części II: M.18. Diagnozowanie i naprawa podzespołów i zespołów pojazdów samochodowych 1. Diagnozowanie podzespołów i zespołów pojazdów samochodowych 1) przyjmuje pojazd samochodowy do diagnostyki oraz sporządza dokumentację tego przyjęcia; 2) przygotowuje pojazd samochodowy do diagnostyki; 3) charakteryzuje budowę pojazdów samochodowych oraz wyjaśnia zasady działania podzespołów i zespołów tych pojazdów; 4) określa podzespoły i zespoły pojazdu samochodowego; 5) stosuje narzędzia i przyrządy pomiarowe do wykonania diagnostyki pojazdów samochodowych; 6) dobiera metody oraz określa zakres diagnostyki podzespołów i zespołów pojazdów samochodowych; 7) stosuje programy komputerowe do diagnostyki pojazdów samochodowych; 8) wykonuje pomiary i badania diagnostyczne pojazdów samochodowych oraz interpretuje ich wyniki; 9) ocenia stan techniczny pojazdów samochodowych. 2. Naprawa zespołów i podzespołów pojazdów samochodowych 1) lokalizuje uszkodzenia zespołów i podzespołów pojazdów samochodowych na podstawie pomiarów i wyników badań diagnostycznych; 2) szacuje koszty napraw pojazdów samochodowych; 3) dobiera metody i określa zakres naprawy pojazdu samochodowego; 4) wykonuje demontaż zespołów i podzespołów pojazdów samochodowych; 5) przeprowadza weryfikację zespołów i podzespołów pojazdów samochodowych; 6) dobiera zespoły lub podzespoły pojazdów samochodowych lub ich zamienniki do wymiany; 7) wymienia uszkodzone zespoły i podzespoły pojazdów samochodowych z wykorzystaniem urządzeń i narzędzi warsztatowych; 7

8 8) wykonuje montaż podzespołów i zespołów pojazdów samochodowych; 9) wykonuje konserwację zespołów i podzespołów pojazdów samochodowych; 10) wyjaśnia zasady eksploatacji pojazdów samochodowych oraz dobiera materiały eksploatacyjne; 11) przeprowadza próby po naprawie pojazdów samochodowych; 12) ocenia jakość wykonania naprawy i ustala jej koszt. Plan nauczania L.P. PRZEDMIOT I KLASA - STOPIEŃ II III OGÓŁEM TYG. OGÓŁEM TYG. OGÓŁEM TYG. OGÓŁEM PODSTAWY KONSTRUKCJI MASZYN TECHNOLOGIA MECHANICZNA PRACOWNIA ELEKTROTECHNIKI I ELEKTRONIKI SAMOCHODOWEJ KONSTRUKCJA POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH EKSPLOATACJA POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH PRZEPISY RUCHU DROGOWEGO BEZPIECZEŃSTWO I HIGIENA PRACY PODSTAWY DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ JĘZYK OBCY ZAWODOWY GODZINA DO DYSPOZYCJI DYREKTORA/WYCHOWAWCY RAZEM:

9 PODSTAWY KONSTRUKCJI MASZYN L.p Treści programowe Liczba godzin St. I St. II St. III Razem Podstawy rysunku technicznego 1 Rodzaje rysunków. 2 Normy obowiązujące dla rysunków technicznych. 3 Arkusze rysunkowe, podziałki, linie rysunkowe. 4 Pismo techniczne, technika kreślenia. 5 Konstrukcje geometryczne Zasady szkicowania Zasady rzutowania aksonometrycznego i prostokątnego Przekroje i widoki Zasady wymiarowania rysunków Uproszczenia rysunkowe Rysunek wykonawczy i złożeniowy Programy komputerowe do wykonywania rysunków. 13 Dokumentacja techniczna maszyn i urządzeń. Podstawy konstrukcji maszyn 14 Klasyfikacja i charakterystyka części maszyn. 15 Normalizacja części maszyn. 16 Połączenia nierozłączne. 17 Połączenia rozłączne. 18 Przekładnie. 19 Mechanizmy. 20 Elementy podatne. 21 Łożyska. 22 Sprzęgła. 23 Osie i wały. 24 Instalacja pneumatyczna i hydrauliczna. Razem Efekty kształcenia: przestrzega zasad sporządzania rysunku technicznego maszynowego: charakteryzuje zasady sporządzania rysunku technicznego maszynowego; rozróżnia zasady sporządzania rysunku technicznego maszynowego; posługuje się obowiązującymi normami dotyczącymi sporządzania rysunku technicznego maszynowego; sporządza szkice części maszyn; sporządza rysunki techniczne z wykorzystaniem technik komputerowych; posługuje się dokumentacją techniczną maszyn i urządzeń oraz przestrzega norm dotyczących rysunku technicznego, części maszyn, materiałów konstrukcyjnych i eksploatacyjnych: rozpoznaje rodzaje maszyn i urządzeń na podstawie dokumentacji technicznej; charakteryzuje rodzaje dokumentacji technicznej maszyn i urządzeń; posługuje się dokumentacją techniczną maszyn i urządzeń; charakteryzuje normy dotyczące rysunku technicznego, części maszyn, materiałów konstrukcyjnych i eksploatacyjnych; stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań; określa podzespoły i zespoły pojazdu samochodowego; rozróżnia części maszyn i urządzeń: określa przeznaczenie części maszyn i urządzeń; klasyfikuje części maszyn; 9

10 rozróżnia rodzaje połączeń: klasyfikuje rodzaje połączeń; charakteryzuje rodzaje połączeń; określa zastosowanie połączeń. TECHNOLOGIA MECHANICZNA L.p Treści programowe Liczba godzin St. I St. II St. III Razem Wiadomości wstępne 1 Przemysłowy proces wytwarzania. 2 Proces produkcyjny i technologiczny. Metrologia warsztatowa 3 Podstawy metrologii warsztatowej 4 Metody pomiarowe. 5 Błędy pomiarowe. 6 Zmienność części budowy maszyn. 7 Terminologia oraz określenia związane z tolerowaniem wymiarów liniowych. 8 Pasowanie w budowie maszyn pojęcia i określenia. 9 Tolerancja wymiarów kątowych. Łańcuchy wymiarowe. 10 Obliczenia wymiarów granicznych i odchyłek tolerancji. 11 Chropowatość powierzchni. 12 Klasyfikacja przyrządów pomiarowych. 13 Przyrządy suwmiarkowe i mikrometryczne. Czujniki. 14 Przyrządy do pomiarów kątów. Przyrządy pomiarowe z odczytem cyfrowym. 15 Płytki wzorcowe i sprawdziany. 16 Zasady użytkowania i przechowywania narzędzi i przyrządów pomiarowych. Materiałoznawstwo 17 Charakterystyka, zastosowanie materiałów konstrukcyjnych i eksploatacyjnych. 18 Właściwości metali i ich stopów. 19 Stale podział, znakowanie, wpływ domieszek na własności stali. 20 Staliwo węglowe i stopowe. 21 Żeliwo podział, znakowanie i zastosowanie. 22 Aluminium i jego stopy. Miedź i jej stopy. 23 Cynk, cyna, ołów własności i zastosowanie. 24 Tworzywa sztuczne własności, skład i klasyfikacja. 25 Przeróbka tworzyw sztucznych. 26 Materiały lakiernicze. 27 Guma własności, podział i zastosowanie w budowie maszyn. Materiały ceramiczne i szkło. Obróbka cieplna i cieplno-chemiczna 28 Pojęcia podstawowe z zakresu obróbki cieplnej przemiany zachodzące w stali podczas 10

11 nagrzewania, wygrzewania i chłodzenia. 29 Wyżarzanie i hartowanie. 30 Odpuszczanie. Ulepszanie cieplne urządzenia do obróbki cieplnej. 31 Obróbka cieplno-chemiczna. Ochrona środowiska podczas obróbki cieplnej i cieplnochemicznej. Odlewnictwo 32 Klasyfikacja metod wytwarzania odlewów. Modele odlewnicze, rdzenie i formy. 33 Formowanie ręczne i maszynowe. Oczyszczanie i wykończenie odlewów. 34 Specjalne metody odlewania. BHP i ochrona środowiska podczas odlewania. Obróbka plastyczna 35 Charakterystyka obróbki plastycznej walcowanie i ciągnienie. 36 Kucie swobodne i matrycowe urządzenia do nagrzewania i kucia. 37 Tłoczenie charakterystyka i podział procesów tłoczenia. Ochrona przed korozją 38 Charakterystyka procesów korozyjnych. 39 Przyczyny korozji nadwozia. 40 Ochrona nadwozia podczas eksploatacji Wykańczająca obróbka powierzchni części maszyn i urządzeń 41 Wpływ obróbki powierzchniowej na własności użytkowe. 42 Toczenie, wytaczanie, frezowanie gładkościowe. 43 Docieranie, gładzenie i polerowanie. 44 Obróbka powierzchniowa zgniotem. Obróbka ręczna 45 Stanowisko robocze do obróbki ręcznej metali. 46 Podstawowe operacje ślusarskie. 47 Połączenia rozłączne i nierozłączne. Obróbka maszynowa skrawaniem 48 Tokarki rodzaje i przeznaczenie. 49 Wiertarki rodzaje i przeznaczenie. 50 Frezarki rodzaje i przeznaczenie. 51 Narzędzia do frezowania, 52 Szlifierki i rodzaje ściernic. 53 Obrabiarki sterowane numerycznie. Maszynoznawstwo 54 Klasyfikacja i charakterystyka maszyn. 55 Maszyny i urządzenia transportowe. 56 Eksploatacja urządzeń mechanicznych. 57 Maszyny hydrauliczne. 58 Maszyny cieplne i urządzenia chłodnicze. 59 Sprężarki. 60 Charakterystyka napędów. Razem

12 Efekty kształcenia: rozróżnia przyrządy pomiarowe stosowane podczas obróbki ręcznej i maszynowej: klasyfikuje przyrządy pomiarowe stosowane podczas obróbki ręcznej i maszynowej; określa błędy pomiarowe przy stosowaniu określonej metodzie pomiaru; określa właściwości metrologiczne przyrządów pomiarowych; wykonuje pomiary warsztatowe: rozróżnia metody pomiaru; wybiera sposób pomiaru w zależności od rodzaju i wielkości mierzonego przedmiotu; interpretuje wyniki pomiarów; określa zasady użytkowania i przechowywania przyrządów i narzędzi pomiarowych; przestrzega zasad tolerancji i pasowań: rozpoznaje podstawowe wielkości tolerancji i pasowań; charakteryzuje podstawowe wielkości tolerancji i pasowań; stosuje zasady tolerancji i pasowań w dokumentacji technicznej; rozróżnia materiały konstrukcyjne i eksploatacyjne: rozróżnia materiały konstrukcyjne i eksploatacyjne; charakteryzuje własności i właściwości materiałów konstrukcyjnych i eksploatacyjnych; określa zastosowanie materiałów konstrukcyjnych i eksploatacyjnych; rozpoznaje rodzaje korozji oraz określa sposoby ochrony przed korozją; rozróżnia środki transportu wewnętrznego: rozróżnia środki transportu wewnętrznego; klasyfikuje środki transportu wewnętrznego; określa zastosowanie środków transportu wewnętrznego; dobiera sposoby transportu i składowania materiałów; określa budowę oraz przestrzega zasad działania maszyn i urządzeń: charakteryzuje zasadę działania maszyn i urządzeń; korzysta z dokumentacji techniczno-ruchowej maszyn i urządzeń; opisuje zasadę działania maszyny lub urządzenia; rozróżnia techniki i metody wytwarzania części maszyn i urządzeń: charakteryzuje techniki wytwarzania części maszyn i urządzeń; charakteryzować metody wytwarzania części maszyn i urządzeń; rozróżnia maszyny, urządzenia i narzędzia do obróbki ręcznej i maszynowej: rozróżnia maszyny i urządzenia do obróbki ręcznej i maszynowej; rozróżnia narzędzia do obróbki ręcznej i maszynowej; określa zastosowanie maszyn, urządzeń i narzędzi do obróbki ręcznej i maszynowej; rozróżnia techniki i metody wytwarzania części maszyn i urządzeń; rozróżnia metody kontroli jakości wykonanych prac. PRACOWNIA ELEKTROTECHNIKI I ELEKTRONIKI SAMOCHODOWEJ L.p Treści programowe Liczba godzin St. I St. II St. III Razem Elektrotechnika i elektronika-wiadomości podstawowe Podstawowe pojęcia stosowane w elektrotechnice i elektronice: obwód, schemat obwodu, węzeł, gałąź, zacisk, odbiornik, 1 wymuszenie i odpowiedź, przewodnik, prąd elektryczny, gęstość prądu elektrycznego, rezystancja, rezystywność, konduktancja, konduktywność, napięcie, zwroty prądów i napięć. 12

13 2 Jednostki układu SI stosowane w elektrotechnice i elektronice. 3 Pole magnetyczne. 4 Indukcja magnetyczna 5 Przewodnictwo elektryczne. 6 Definicje podstawowych pojęć i wielkości elektrycznych. 7 Zjawisko powstawania prądu elektrycznego. 8 Rodzaje prądu elektrycznego 9 Siła elektromotoryczna. 10 Prawo Ohma i prawa Kirchhoffa. 11 Akumulatory budowa i eksploatacja. 12 Budowa i zasada działania elementów RLC. 13 Obwody elektryczne. 14 Energia i moc elektryczna. 15 Łączenie szeregowe odbiorników elektrycznych. 16 Łączenie równoległe odbiorników elektrycznych. 17 Budowa transformatorów. 18 Zasada działania prostowników. 19 Zasada działania prądnicy. 20 Zasada działania silników prądu stałego. 21 Zasada działania silników elektrycznych prądu zmiennego. 22 Przyrządy pomiarowe i ich podział. 23 Pomiar prądu i pomiar napięcia. 24 Pomiar rezystancji i pojemności. 25 Pomiar mocy. 26 Oscyloskop budowa i zastosowanie. 27 Pomiar wielkości nieelektrycznych metodami elektrycznymi. 28 Podstawy elektroniki. 29 Budowa i zastosowanie diody. 30 Budowa tranzystora. 31 Budowa i zastosowanie tyrystora. 32 Układy scalone. Wyposażenie elektryczne i elektromechaniczne pojazdów samochodowych 33 Źródło napięcia i źródło prądu. 34 Rodzaje samochodowych instalacji elektrycznych. 35 Zabezpieczenia nadprądowe samochodowych instalacji elektrycznych. 36 Wykorzystanie przekaźników w elektrycznych instalacjach samochodowych. 37 Budowa i zasada działania zaworów elektromagnetycznych. 38 Układ zasilania elektrycznego pojazdów. 39 Statyczne źródła energii elektrycznej akumulatory, ogniwa. 40 Trójfazowa prądnica prądu przemiennego alternator. 41 Regulatory napięcia alternatorów. 42 System rozruchu silników spalinowych. 13

14 Wyposażenie elektroniczne pojazdów samochodowych 43 Układ zapłonowy-budowa i zasada działania Oświetlenie pojazdów samochodowychrodzaje, parametry techniczne Urządzenia kontrolno-pomiarowe, przeznaczenie i podział Czujnik deszczu oraz czujnik zmierzchu. 47 Tachografy. 48 Systemy sterowania silnikami ZI ZS, turbodoładowanie Instalacje gazowe w pojazdach samochodowych System OBD Układy regulacji dynamiki jazdy - ABS, ASR, system stabilizacji toru jazdy, elektroniczna regulacja amortyzatorów. 52 Układy zwiększające komfort jazdy - ogrzewanie i klimatyzacja, elektryczne podnoszenie szyb i dachu oraz elektryczna regulacja siedzeń, elektryczna regulacja lusterek, centralne blokowanie drzwi, elektroniczne sterowanie skrzynią przekładniową i sprzęgłem. 53 Układy bezpieczeństwa biernego - poduszki boczne i kurtyny gazowe, poduszki kompaktowe, pirotechniczne napinacze pasów. 54 Układy ochrony przed kradzieżą - immobilazery z transporderem, dodatkowe instalacje alarmowe. Razem Efekty kształcenia: posługuje się pojęciami z dziedziny elektrotechniki i elektroniki: posługuje się pojęciami dotyczącymi jednostek układu SI oraz stosowanych w elektrotechnice i elektronice: podstawowe i pochodne, główne i pokrewne, notacja wykładnicza; posługuje się pojęciami dotyczącymi obwodów elektrycznych i elektronicznych; charakteryzuje budowę oraz zasadę działania cewki indukcyjnej i kondensatora; posługuje się pojęciami dotyczącymi elementów półprzewodnikowych: półprzewodnik samoistny, półprzewodnik domieszkowany; posługuje się pojęciami dotyczącymi elementów optoelektronicznych: detektor i źródło promieniowania, wyświetlacz; posługuje się pojęciami dotyczącymi wzmacniaczy; posługuje się pojęciami dotyczącymi układów prostowniczych, stabilizacyjnych i zasilających; opisuje zjawiska związane z prądem stałym i zmiennym: definiuje napięcie; wyznacza pojemność kondensatora oraz układu kondensatorów; wyznacza indukcyjność własną cewki oraz układu cewek; interpretuje wielkości fizyczne związane z prądem zmiennym: interpretuje wielkości obwodu prądu jednofazowego; interpretuje wielkości obwodu prądu trójfazowego; wyznacza wielkości charakteryzujące przebiegi sinusoidalne typu y = A sin(?t+?); stosuje prawa elektrotechniki do obliczania i szacowania wartości wielkości elektrycznych w obwodach elektrycznych i układach elektronicznych: 14

15 stosuje I i II prawo Kirchhoffa oraz prawo Ohma; wyznacza rezystancję zastępczą; stosuje metodę kolejnych przekształceń oraz metodę superpozycji do wyznaczenia rozpływu prądów w obwodzie oraz spadków napięć na elementach; stosuje definicję mocy czynnej do sprawdzania bilansu mocy czynnej, wyznaczania dopasowania odbiornika do rzeczywistego źródła napięcia oraz sprawności układu; wyznacza moc czynną, bierną, pozorną i zespoloną; oszacowuje wartości parametrów wzmacniaczy; oszacowuje wartości parametrów prostowników, stabilizatorów i zasilaczy; rozpoznaje elementy oraz układy elektryczne i elektroniczne: charakteryzuje źródła prądu i napięcia; charakteryzuje elementy elektromagnetyczne; sporządza schematy ideowe i montażowe obwodów elektrycznych i elektronicznych; rozpoznaje na schematach obwody wymuszenia oraz odbiorniki; rozpoznaje elementy układu elektrycznego na podstawie symbolu i opisu; rozpoznaje elementy półprzewodnikowe na podstawie opisu i symbolu; rozpoznaje elementy optoelektroniczne na podstawie opisu i symbolu; rozpoznaje wzmacniacz na podstawie opisu i schematu; rozpoznaje prostownik, stabilizator, zasilacz na podstawie opisu i schematu; rozpoznaje bramkę logiczną na podstawie symbolu; charakteryzuje elementy zabezpieczenia instalacji elektrycznej; charakteryzuje instalacje samochodów z silnikiem ZI, ZS oraz samochodów hybrydowych spalinowoelektrycznych i elektrycznych; charakteryzuje układy zasilania elektrycznego pojazdów; charakteryzuje elementy oraz systemy rozruchu silników spalinowych; charakteryzuje układy zapłonowe pojazdu samochodowego; charakteryzuje układy oświetlenia pojazdów samochodowych; charakteryzuje urządzenia kontrolno-pomiarowe pojazdów samochodowych; charakteryzuje elementy i systemy sterowania sinikami ZI, układy turbodoładowania oraz systemy sterowania sinikami ZS; charakteryzuje system OBD pojazdu samochodowego; charakteryzuje układy regulacji dynamiki jazdy; charakteryzuje układy zwiększające komfort jazdy; sporządza schematy ideowe i montażowe układów elektrycznych i elektronicznych: sporządza schemat ideowy analogowego układu elektrycznego i elektronicznego; sporządza schemat montażowy analogowego układu elektrycznego i elektronicznego; rozróżnia parametry elementów oraz układów elektrycznych i elektronicznych: rozróżnia parametry elementów półprzewodnikowych; rozróżnia parametry elementów optoelektronicznych; rozróżnia parametry wzmacniaczy; rozróżnia parametry prostowników, stabilizatorów i zasilaczy; rozróżnia parametry statyczne elementów i układów techniki cyfrowej; rozróżnia parametry dynamiczne elementów i układów techniki cyfrowej; określa funkcje elementów i układów elektrycznych i elektronicznych na podstawie dokumentacji technicznej: określa funkcje elementów półprzewodnikowych; określa funkcje elementów optoelektronicznych; określa funkcje analogowych układów elektronicznych na podstawie dokumentacji technicznej; określa funkcje scalonych układów techniki cyfrowej na podstawie dokumentacji technicznej; dobiera metody i przyrządy do pomiaru parametrów układów elektronicznych i elektronicznych; posługuje się dokumentacją techniczną, katalogami i instrukcjami obsługi oraz przestrzega norm w tym zakresie: wyszukuje w katalogu lub instrukcji informacje dotyczące elektronicznych układów analogowych; wyszukuje w katalogu lub instrukcji informacje dotyczące elektronicznych układów cyfrowych; 15

16 stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań. KONSTRUKCJA POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH L.p Treści programowe Liczba godzin St. I St. II St. III Razem Charakterystyka pojazdów samochodowych 1 Klasyfikacja, identyfikacja środków transportowych i pojazdów samochodowych. 2 Układ konstrukcji samochodu. 3 Parametry techniczne. 4 Siły i momenty działające na pojazd samochodowy. 5 Podsterowność i nadsterowność. Budowa i zasada działania układu hamulcowego pojazdów samochodowych. 6 Układ bezpieczeństwa biernego i czynnego. 7 Hamulce szczękowo-bębnowe.. 8 Hamulce tarczowe. 9 Hydrauliczny układ hamulcowy (budowa i zasada działania). 10 Układy ABS Budowa i zasada działania elementów nośnych i jezdnych pojazdów samochodowych. 11 Zadania zawieszeń oraz ich klasyfikacja. 12 Elementy sprężyste zawieszeń. 13 Elementy tłumiące zawieszeń. 14 Elementy prowadzące zawieszeń. 15 Rodzaje konstrukcji zawieszeń. Koła i ogumienie. 16 Zjawiska występujące podczas toczenia się kół ogumionych. 17 Budowa i konstrukcja opon samochodowych. 18 Oznaczenie opon. Budowa i zasada działania układu napędowego pojazdów samochodowych. 19 Podstawowe zespoły układu napędowego. 20 Schematy typowych układów napędowych. 21 Zadania i rodzaje sprzęgieł. 22 Budowa i działanie sprzęgła ciernego. 23 Zadania i rodzaje skrzyń biegów. 24 Działanie przekładni planetarnych. 25 Wały napędowe, przeguby, i półosie napędowe. 26 Przekładnie główne. 27 Mechanizmy różnicowe. 28 Skrzynie rozdzielcze i reduktory. Budowa i zasada działania układu kierowniczego pojazdów samochodowych. 29 Budowa i zadania układu kierowniczego. 30 Mechanizmy zwrotnicze. 31 Przekładnie kierownicze rodzaje, budowa, i właściwości Hydrauliczne i elektryczne wspomaganie układu kierowniczego Silniki spalinowe 33 Podstawowe wiadomości o silnikach. 16

17 34 Klasyfikacja silników spalinowych. 35 Proces spalania w silnikach. 36 Zasada działania silnika 2-suwowego. 37 Zasada działania silnika 4-suwowego Parametry pracy silnika. Charakterystyka silnika Układ korbowy. 40 Układ rozrządu Kadłuby i głowice Układy zasilania silników z zapłonem iskrowym Układy zasilania silników z zapłonem samoczynnym. 44 Układ chłodzenia. 45 Układ smarowania Układy dolotowe i wylotowe Metody zwiększania mocy silników. 48 Rodzaje doładowania. 49 Analiza spalin Katalizatory rodzaje, budowa i sposób działania. Nadwozia pojazdów samochodowych. 51 Obciążenia statyczne działające na pojazd samochodowy. 52 Klasyfikacja nadwozi samochodowych ze względu na przenoszone obciążenia. 53 Podział pojazdów samochodowych na segmenty rynkowe. 54 Wpływ kształtu nadwozia na siłę oporów powietrza współczynnik Cx. 55 Klasyfikacja nadwozi samochodowych ze względu na walory użytkowe. 56 Wpływ konstrukcji nadwozi samochodowych na bezpieczeństwo bierne strefy zgniotu. Przyczepy i naczepy. 57 Rodzaje przyczep i naczep. 58 Mechanizmy sprzęgania przyczep i naczep. 59 Układy hamulcowe przyczep i naczep Motocykle 60 Konstrukcje motocykli i ich klasyfikacja. 61 Silniki i podwozia motocykli. Kierunki rozwoju konstrukcji samochodowych 62 Rozwój motoryzacji w ujęciu ochrony środowiska 63 Systemy elektroniczne współczesnych samochodów. 64 Sposoby ograniczania emisji spalin, normy EURO. 65 Pojazdy hybrydowe i z napędem elektrycznym. 66 Organizacja zakładu samochodowego. Razem

18 Efekty kształcenia: charakteryzuje budowę pojazdów samochodowych oraz wyjaśnia zasady działania podzespołów i zespołów tych pojazdów: klasyfikuje pojazdy samochodowe; charakteryzuje nadwozia pojazdów samochodowych; rozróżnia materiały stosowane do budowy i eksploatacji pojazdów samochodowych; klasyfikuje silniki stosowane do napędu pojazdów samochodowych; charakteryzuje budowę oraz wyjaśnić zasadę działania układów zasilania silników z zapłonem iskrowym i samoczynnym; charakteryzuje budowę elementów silnika tłokowego; rozróżnia elementy osprzętu silników spalinowych; charakteryzuje budowę oraz wyjaśnić zasadę działania silników spalinowych; charakteryzuje proces spalania w silnikach z zapłonem iskrowym i samoczynnym; charakteryzuje budowę oraz wyjaśnić zasadę działania układu hamulcowego i jego elementów; charakteryzuje budowę oraz wyjaśnić zasadę działania układu napędowego pojazdów samochodowych i jego elementów; charakteryzuje budowę oraz wyjaśnić zasadę działania układu kierowniczego pojazdów samochodowych i jego elementów; określa podzespoły i zespoły pojazdu samochodowego: rozpoznaje poszczególne elementy nadwozia; rozróżnia podstawowe elementy tłokowego silnika spalinowego oraz określić ich funkcje; określa i wyjaśnić zjawiska zachodzące podczas pracy silnika spalinowego; identyfikuje elementy układu napędowego; identyfikuje elementy układu jezdnego; rozpoznaje poszczególne elementy układu hamulcowego; rozpoznaje poszczególne elementy układu kierowniczego; EKSPLOATACJA POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH L.p Treści programowe Liczba godzin St. I St. II St. III Razem Procesy destrukcyjne w eksploatacji 1 Podstawowe pojęcia dotyczące eksploatacyjne. 2 Zużycie, uszkodzenie, rodzaje zużycia części. 3 Czynniki wpływające na wielkość zużycia mechanicznego. 4 Tarcie, rodzaje tarcia i zużycie mechaniczne. 5 Zużycie ogumienia pneumatycznego. 6 Istota i rodzaje smarowania. 7 Materiały eksploatacyjne dobór smarów i olejów. 8 Korozja metody zabezpieczania części przed korozją. Technologia regeneracji części. 9 Sposoby regeneracji części. 10 Regeneracja metodami ślusarskimi. 11 Regeneracja z zastosowaniem obróbki plastycznej. 12 Spawanie, zgrzewanie, lutowanie, klejenie Napawanie i metalizacja natryskowa, 18

19 powlekanie galwaniczne. 14 Dobór metody regeneracji części, proces technologiczny regeneracji części. System eksploatacji pojazdów samochodowych 15 System obsługowo naprawczy Rodzaje obsług i napraw. 17 Diagnostyka w systemie eksploatacji. 18 Obsługa codzienna. 19 Obsługa okresowa. 20 Obsługa sezonowa i w okresie docierania. 21 Organizacja obsług i napraw. 22 Proces naprawy głównej. 23 Weryfikacja części. 24 Montaż samochodu. Próby drogowe. 25 Warunki techniczne dopuszczenia pojazdu do ruchu Diagnostyka, obsługa i naprawa silników pojazdów samochodowych 26 Metody montażu. Narzędzia do demontażu i montażu 27 Montaż i demontaż połączeń gwintowych. 28 Wymontowanie silnika. Demontaż silnika. 29 Montaż silnika. 30 Diagnostyka silnika. Osłuchanie silnika. 31 Pomiar ciśnienia sprężenia. Próba olejowa. 32 Pomiar szczelności cylindrów. Pomiar podciśnienia w kolektorze ssącym. 33 Weryfikacja i naprawa cylindra. 34 Weryfikacja i naprawa kadłubów i głowic. 35 Weryfikacja i naprawa tłoków, pierścieni, korbowodów, wałów korbowych. 36 Obsługa układu rozrządu. 37 Regulacja luzów zaworowych. 38 Naprawa układu rozrządu. 39 Obsługa i naprawa układu smarowania. 40 Obsługa i naprawa układu chłodzenia. 41 Obsługa układu zasilania silnika ZI. 42 Badanie i naprawa pompki paliwa. 43 Obsługa i naprawa gaźnika. 44 Regulacja obrotów biegu jałowego i składu mieszanki ZI. Analiza spalin silnika ZI. 45 Diagnostyka układu wtryskowego silnika benzynowego. 46 Obsługa układu zasilania silników ZS. Ocena stopnia zadymienia spalin silnika ZS. 47 Obsługa i regulacja pompy wtryskowej silnika ZS. 48 Obsługa i naprawa wtryskiwaczy silnika ZS. Obsługa i naprawy układu napędowego 49 Obsługa i regulacja sprzęgła. 50 Typowe niedomagania sprzęgieł. Naprawa sprzęgieł. 51 Obsługa skrzyń biegów. 52 Typowe niedomagania skrzyń biegów. Naprawa skrzyń biegów. 19

20 53 Obsługa i naprawa wałów, przegubów i mostów napędowych. Diagnostyka, obsługa i naprawa układu hamulcowego 54 Obsługa układu hamulcowego. 55 Określenie przydatności płynu hamulcowego. 56 Określenie stanu technicznego hamulców. 57 Wymiana zespołów hamulca tarczowego i bębnowego. 58 Diagnostyka hydraulicznego układu hamulcowego. 59 Określenie skuteczności działania hamulców. 60 Ocena przydatności do eksploatacji płynu hamulcowego i wymiana. 61 Diagnostyka i naprawa układu ABS. Diagnostyka, obsługa i naprawa układu kierowniczego 62 Kontrola stanu technicznego układu kierowniczego pomiar luzu sumarycznego. 63 Kontrola stanu technicznego mechanizmu zwrotniczego przy użyciu szarpaka. 64 Pomiar i regulacja ustawienia kół jezdnych. 65 Regulacja luzów w przekładni kierowniczej, pomiar siły na kole kierowniczym. 66 Obsługa i naprawa wspomagania układu kierowniczego. Diagnostyka i naprawa wybranych elementów nadwozia 67 Organoleptyczna ocena stanu technicznego nadwozia. 68 Wymiana i naprawa szyb samochodowych. 69 Konserwacja powierzchni lakierowanych i dekoracyjnych. Diagnostyka, obsługa i naprawa układu nośnego i jezdnego 70 Diagnostyczne pomiary ram samochodowych i nadwozi. 71 Naprawy powypadkowe ram. 72 Badanie organoleptyczne zawieszeń samochodowych. 73 Naprawa zawieszeń samochodowych. 74 Kontrola stanu technicznego ogumienia. 75 Naprawa ogumienia, wyważanie kół. 76 Kontrola stanu technicznego łożyskowania kół jezdnych, wymiana łożysk. 77 Wpływ stanu technicznego układu nośnego i jezdnego na bezpieczeństwo jazdy. Logistyka i recykling w eksploatacji 78 Planowanie i organizacja zaopatrzenia, gospodarka w warsztacie samochodowym Istota recyklingu, proces recyklingu samochodów. Recykling a ochrona środowiska Razem Efekty kształcenia: rozpoznaje rodzaje korozji oraz określa sposoby ochrony przed korozją; rozróżnia rodzaje połączeń; 20