Spis treści III. Wstęp... Wykaz autorów... Wykaz skrótów... Część I. Komentarz do ustawy o rachunkowości Rozdział 1. Przepisy ogólne...

Transkrypt

1 Wstęp... Wykaz autorów... Wykaz skrótów... XI XV XXI Część I. Komentarz do ustawy o rachunkowości Rozdział 1. Przepisy ogólne... 3 Wprowadzenie... 3 Art. 1. [Przedmiot]... 4 Art. 2. [Zakres przedmiotowy]... 5 Art. 3. [Słowniczek] Art. 4. [Zasady ogólne] Art. 4a. [Wymagania dotyczące sprawozdań] Art. 5. [Ciągłość] Art. 6. [Przychody i koszty] Art. 7. [Wycena majątku] Art. 8. [Sytuacja majątkowa] Rozdział 2. Prowadzenie ksiąg rachunkowych Wprowadzenie Charakterystyka i teoretyczny opis zagadnień regulowanych przepisami rozdziału Zakres zastosowania przepisów rozdziału do poszczególnych typów jednostek sektora finansów publicznych Wyodrębnienie ewidencji dotacji celowych Art. 9. [Język ksiąg] Art. 10. [Polityka rachunkowości] Art. 11. [Prowadzenie ksiąg rachunkowych] Art. 11a. [Miejsce prowadzenia ksiąg rachunkowych poza siedzibą] Art. 12. [Zapisy księgowe] Art. 13. [Treść] Art. 14. [Dziennik] Art. 15. [Konta księgi głównej] Art. 16. [Konta ksiąg pomocniczych] Art. 17. [Rozwinięcie] Art. 18. [Miesięczne zestawienie] Art. 19. [Inwentarz] Art. 20. [Podstawa zapisów] Art. 21. [Dowody księgowe] Art. 22. [Rzetelność dowodów] III

2 Art. 23. [Zapisy] Art. 24. [Zasady prowadzenia] Art. 25. [Poprawa błędów] Rozdział 3. Inwentaryzacja Wprowadzenie Art. 26. [Zakres i terminy] Art. 27. [Rozliczenie inwentaryzacji] Rozdział 4. Wycena aktywów i pasywów oraz ustalenie wyniku finansowego Wprowadzenie Charakterystyka i teoretyczny opis zagadnień regulowanych przepisami rozdziału Zakres zastosowania przepisów rozdziału do poszczególnych typów jednostek sektora finansów publicznych Art. 28. [Sposoby obliczania] Art. 29. [Zaprzestanie działalności] Art. 30. [Waluty obce] Art. 31. [Zmiana wartości początkowej środków trwałych] Art. 32. [Odpisy amortyzacyjne środków trwałych] Art. 33. [Wycena wartości niematerialnych i prawnych] Art. 34. [Wycena zapasów] Art. 34a. [Obliczanie przychodów z usługi niezakończonej] Art. 34b. [Wpływ kosztów na wynik finansowy] Art. 34c. [Weryfikacja kosztów] Art. 34d. [Niestosowanie przepisów] Art. 35. [Aktualizacja wartości] Art. 35a. [Instrument finansowy] Art. 35b. [Odpisy aktualizujące należności] Art. 35c. [Ustalenie przyczyny dokonania odpisu aktualizacyjnego] Art. 35d. [Rezerwy na zobowiązania] Art. 36. [Kapitały (fundusze) własne] Art. 36a. [Zbycie akcji własnych] Art. 37. [Odroczony podatek dochodowy] Art. 38. [Ubezpieczyciele] Art. 39. [Rozliczenia międzyokresowe] Art. 40. (uchylony) Art. 41. [Przychód przyszłego okresu] Art. 42. [Wynik netto] Rozdział 4a. Łączenie się spółek Rozdział 5. Sprawozdania finansowe jednostki Podstawy prawne sporządzania sprawozdań finansowych jednostek sektora finansów publicznych Szczególne zasady sporządzania sprawozdań finansowych jednostek sektora finansów publicznych Sprawozdawczość finansowa na podstawie przepisów szczególnych wydanych do FinPublU Sprawozdania finansowe jednostkowe rodzaje i jednostki sporządzające Informacje uzupełniające jednostkowe sprawozdania finansowe Rok obrotowy, dzień bilansowy, dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych Termin sporządzenia i złożenia sprawozdań finansowych jednostek kontynuujących działalność IV

3 Termin sporządzania sprawozdań finansowych jednostek likwidowanych Sprawozdania finansowe łączne rodzaje i terminy Sprawozdanie łączne jednostek będących dysponentami budżetu państwa Sprawozdanie o charakterze łącznym JST Wyłączenia wzajemnych rozliczeń zasady ogólne Informacje uzupełniające łączne sprawozdanie finansowe Skonsolidowany bilans JST zakres i terminy Ograniczony obowiązek stosowania przepisów RachU w zakresie zatwierdzania sprawozdań Ograniczony zakres stosowania przepisów RachU w zakresie badania sprawozdań finansowych Szczególne uregulowanie dotyczące badania sprawozdania finansowego JST Prezentacja danych z ksiąg rachunkowych w sprawozdaniach finansowych jednostkowych Bilans z wykonania budżetu JST Ustalanie deficytu lub nadwyżki Ustalanie stanu wolnych środków Prezentacja oraz zasady wyceny aktywów i pasywów bilansu z wykonania budżetu JST, którego wzór został określony w załączniku Nr 9 do SzczegZasRachR Bilans jednostki budżetowej i samorządowego zakładu budżetowego Wybrane pozycje aktywów Wybrane pozycje pasywów Rachunek zysków i strat jednostki budżetowej lub samorządowego zakładu budżetowego (wariant porównawczy) Wybrane pozycje rachunku zysków i strat Zestawienie zmian w funduszu jednostki budżetowej lub samorządowego zakładu budżetowego Wybrane pozycje zestawienia zmian w funduszu Wyłączenia wzajemnych rozliczeń szczegółowe zasady Reguły wyłączeń wzajemnych rozliczeń Załączniki Załącznik Nr 1. Prezentacja, zasady wyceny oraz powiązanie z ewidencją księgową sprawozdania Bilans z wykonania budżetu jednostki samorządu terytorialnego Załącznik Nr 2. Zasady wyceny, prezentacja oraz powiązanie z ewidencją księgową sprawozdania Bilans jednostki budżetowej i samorządowego zakładu budżetowego Załącznik Nr 3. Prezentacja, zasady wyceny oraz powiązanie z ewidencją księgową sprawozdania Rachunek zysków i strat jednostki budżetowej lub samorządowego zakładu budżetowego (wariant porównawczy) Załącznik Nr 4. Prezentacja, zasady wyceny oraz powiązanie z ewidencją księgową sprawozdania Zestawienie zmian w funduszu jednostki Rozdział 6. Skonsolidowane sprawozdania finansowe grupy kapitałowej Wprowadzenie Art. 55. [Skonsolidowane sprawozdanie finansowe] Art. 56. [Wyłączenia z obowiązku przygotowania skonsolidowanego sprawozdania finansowego] Art. 57. [Wyłączenia konsolidacji jednostek zależnych] Art. 58. [Wyłączenia konsolidacji jednostek zależnych] Art. 59. [Metody konsolidacji, wyceny udziałów] Art. 60. [Konsolidacja metodą pełną] V

4 Art. 61. [Konsolidacja metodą proporcjonalną] Art. 62. (uchylony) Art. 63. [Metoda praw własności] Art. 63a. [Trwała utrata wartości udziałów] Art. 63b. [Stosowanie jednakowych metod wyceny] Art. 63c. [Skonsolidowane sprawozdanie finansowe] Art. 63d. [Skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy kapitałowej] Rozdział 7. Badanie, składanie do właściwego rejestru sądowego, udostępnianie i ogłaszanie sprawozdań finansowych Charakterystyka i teoretyczny opis zagadnień regulowanych przepisami rozdziału Zakres i sposób stosowania przepisów rozdziału 7 RachU do badania sprawozdań finansowych JSFP Specyfika badania sprawozdania finansowego JSFP Rozdział 8. Ochrona danych Wprowadzenie Charakterystyka i teoretyczny opis zagadnień regulowanych przepisami rozdziału Zakres zastosowania przepisów rozdziału do poszczególnych typów JSFP Art. 71. [Przechowywanie dokumentacji] Art. 72. [Nośniki magnetyczne] Art. 73. [Miejsce i sposób gromadzenia] Art. 74. [Okres przechowywania] Art. 75. [Udostępnianie] Art. 76. [Zakończenie działalności] Rozdział 8a. Usługowe prowadzenie ksiąg rachunkowych Rozdział 9. Odpowiedzialność karna Wprowadzenie Charakterystyka i teoretyczny opis zagadnień regulowanych przepisami rozdziału Zakres zastosowania przepisów rozdziału do poszczególnych typów JSFP Art. 77. [Nierzetelne sprawozdania] Art. 78. [Nierzetelny biegły] Art. 79. [Przestępstwa przeciwko informacji gospodarczej] Rozdział 10. Przepisy szczególne i przejściowe Art. 80. [Zakres stosowania ustawy] Art. 80a. (uchylony) Art. 81. [Upoważnienia] Art. 82. [Rozwinięcie] Art. 83. [Wzorcowe plany kont] Rozdział 11. Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy końcowe Art. 84. (pominięty) Art. 85. [Przepisy derogacyjne] Art. 86. [Wejście z życie] Część II. Przypadki z praktyki odpowiedzi na pytania Rozdział 1. Ogólne zasady Uproszczenia w rachunkowości Moment księgowania faktury w koszty Księgowanie przedmiotów niskocennych Uznawanie za środki trwałe VI

5 2.1. Czy usunąć nakłady na obce środki trwałe z ewidencji? Wprowadzenie składników majątku do ewidencji środków trwałych Księgowanie zakupionych regałów mechanicznych do archiwum Ewidencja środków trwałych w starostwie Stadion miejski a możliwość przekazania go samorządowej instytucji kultury Zasady rachunkowości Ewidencja zwrotu dotacji udzielonej na rzecz przedszkola niepublicznego Rozdział 2. Dowody księgowe i księgi rachunkowe Dokumenty księgowe Forma papierowa dokumentów księgowych Kontrola wstępna dokumentów księgowych Numeracja dowodów księgowych Prowadzenie ksiąg w języku polskim Możliwość skorzystania z dowodów zastępczych przy dokumentowaniu wydatków w przypadku braku faktury Polityka rachunkowości Aktualizacja zasad (polityki) rachunkowości Antydatowanie dowodu dokonania kontroli wstępnej może skutkować odpowiedzialnością karną Księgi rachunkowe Księgowanie wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe zgodnie z zasadą memoriału Przekształcenie szkoły a księgi rachunkowe Data zamknięcia ksiąg rachunkowych w samorządowych jednostkach budżetowych Czy w szkole trzeba prowadzić tylko jeden dziennik dla księgowań? Dopuszczalność dekretacji na wtórnikach przelewu wydrukowanych z systemu bankowości elektronicznej Ostateczne zamknięcie ksiąg rachunkowych w powiatowych urzędach pracy Wykorzystywanie wydruków z programu komputerowego do dekretacji dokumentów księgowych Akceptacja faktur elektronicznych a dowód księgowy Możliwość zmiany programu finansowo-księgowego w ciągu roku budżetowego Korekty w księgach rachunkowych Korekta błędnie naliczonego wynagrodzenia Sposoby na przeksięgowanie salda konta Korekta błędnych zapisów Przechowywanie dowodów księgowych Przechowywanie i archiwizacja wybranych dokumentów Rozdział 3. Inwentaryzacja Przeprowadzenie inwentaryzacji w przypadku przekształceń jednostek sektora finansów publicznych Zapewnienia skarbnika o zerowym stanie kasy nie zwalniają z obowiązku inwentaryzacji Inwentaryzacja gruntów opiera się na dokumentach źródłowych, a nie dokumentach sporządzanych przez pracowników jednostki Za spis z natury odpowiada kierownik jednostki Powierzenie obowiązków w zakresie rachunkowości tylko w drodze odrębnego imiennego aktu Podstawą odpowiedzialności za inwentaryzację jest ważne powierzenie obowiązków Termin przeprowadzenia inwentaryzacji przez jednostki budżetowe VII

6 8. Inwentaryzacja nieruchomości w państwowej jednostce budżetowej Inwentaryzacja druków ścisłego zarachowania Zinwentaryzowanie gruntów niewłaściwą metodą stanowi naruszenie dyscypliny finansów publicznych Rozdział 4. Wycena Grunty Wycena nieodpłatnie otrzymanego gruntu Korekta wartości nieruchomości w trwałym zarządzie jednostki budżetowej Odkupienie prawa użytkowania wieczystego a wycena gruntu Wycena i ewidencja gruntów Środki trwałe Przyjęcie do ewidencji środków trwałych opłaconych przez kilka jednostek w cenie zakupu czy w cenie, jaka jest na fakturze Ewidencja kosztów poniesionych po przyjęciu środka trwałego do użytkowania Ewidencja księgowa budynków oddanych w trwały zarząd Ewidencja wartości ulepszenia środka trwałego oddanego w użyczenie Określanie wartości księgowej zakupu środków trwałych wraz z materiałami eksploatacyjnymi Wycena wyposażenia po remoncie i modernizacji Środki trwałe w budowie Wprowadzenie składników majątku do ewidencji środków trwałych Wartości niematerialne i prawne Klasyfikacja budżetowa wydatków ponoszonych na zakup licencji na oprogramowanie Klasyfikacja wydatków ponoszonych na zakup programu i urządzenia do rejestrowania czasu pobytu dziecka w przedszkolu Księgowanie otrzymanego w formie darowizny sprzętu komputerowego Księgowanie zakupu 3-letnich licencji na programy komputerowe Długoterminowe aktywa Wycena długoterminowych aktywów finansowych w JST Amortyzacja i trwała utrata wartości Amortyzacja środka trwałego Inwestycja w obcym środku trwałym Koszty pokrywane przez samorządowy zakład budżetowy Odpisy amortyzacyjne od majątku wydzierżawionego Stawka amortyzacyjna środka trwałego otrzymanego w formie darowizny Odpisy amortyzacyjne od użyczonego majątku Waluty obce Zaksięgowanie środków z UE otrzymanych w euro Zaliczka za delegację zagraniczną Aktywa obrotowe Wycena materiałów na dzień bilansowy w JST Inwestycje Ewidencja należności długoterminowych z tytułu zajęcia pasa drogowego Odpis aktualizujący Sposoby ujęcia w księgach odpisów aktualizujących Przedawnione należności w samorządowym zakładzie budżetowym ewidencja i wykazywanie w sprawozdawczości budżetowej Tworzenie odpisów aktualizujących należności od zaległości głównych i odsetek VIII

7 Rozdział 5. Sprawozdania finansowe Informacja uzupełniająca do sprawozdania finansowego JST Przeksięgowanie wyniku finansowego w samorządowej jednostce budżetowej Wykazanie kredytów w bilansie Odsetki za zwłokę w zapłacie Rozdział 6. Konsolidacja Konsolidacja spółki wodnej Rozdział 7. Odpowiedzialność Jak naprawić zaniedbania w księgowości jfp? Sprawozdania finansowe i bilanse nie podlegają dyscyplinie finansów publicznych Kwoty minimalnej nie stosuje się do naruszeń dyscypliny finansów publicznych związanych z inwentaryzacją Odpowiedzialność dyrektora za rachunkowość Indeks rzeczowy IX