ZAKRES I SZCZEGÓŁOWE USTALENIA KONTROLI

Transkrypt

1

2 I. CEL KONTROLI Celem kontroli była ocena bezpieczeństwa rowerów dla dzieci i akcesoriów oraz eliminowanie z rynku produktów, które mogą stwarzać zagrożenie dla zdrowia i życia użytkowników. Ponadto w toku kontroli zweryfikowano legalność prowadzenia działalności gospodarczej przez kontrolowanych przedsiębiorców. II. ZAKRES I SZCZEGÓŁOWE USTALENIA KONTROLI Kontrola została zrealizowana w II kwartale 2014 r. i miała charakter ogólnokrajowy. Sprawdzeniem objęto w sumie 66 przedsiębiorców, w tym: 1 producenta, 3 importerów, 1 pierwszego dystrybutora, 1 hurtownię, 51 placówek sprzedaży detalicznej, 9 sklepów wielkopowierzchniowych. Kontrola dotyczyła rowerów dziecięcych i akcesoriów, tj. fotelików rowerowych oraz bagażników (sprzedawanych jako wyposażenie dodatkowe) pod kątem spełniania ogólnych wymagań bezpieczeństwa określonych w ustawie z dnia 12 grudnia 2003 r. o ogólnym bezpieczeństwie produktów (Dz. U. Nr 229, poz. 2275, z późn. zm.). Z uwagi na to, że nie ustanowiono szczegółowych przepisów Wspólnoty Europejskiej dotyczących bezpieczeństwa ww. asortymentu, inspektorzy Inspekcji Handlowej dokonali oceny bezpieczeństwa produktów zgodnie z: art. 6 ust. 2 ustawy o ogólnym bezpieczeństwie produktów, tj. z uwzględnieniem wymagań wynikających z norm krajowych państw członkowskich Unii Europejskiej będących transpozycją norm europejskich uznanych przez Komisję Europejską za zgodne z przepisami dotyczącymi ogólnego bezpieczeństwa produktów: - PN-EN 14872:2007 Rowery. Wyposażenie dodatkowe do rowerów. Bagażniki, - PN-EN 14344:2006 Artykuły dziecięce. Foteliki rowerowe dziecięce. Wymagania bezpieczeństwa i metody badań, art. 6 ust. 3 pkt 1 ustawy o ogólnym bezpieczeństwie produktów, tj. z uwzględnieniem wymagań wynikających z dobrowolnych norm krajowych państw członkowskich Unii Europejskiej będących transpozycją norm europejskich innych niż normy uznane przez Komisję Europejską za zgodne z przepisami dotyczącymi ogólnego bezpieczeństwa produktów normy PN-EN 14765:2007+A1:2008 Rowery dziecięce. Wymagania bezpieczeństwa i metody badań. 2

3 Łącznie skontrolowano 303 partie produktów, z czego ze względu na różnego rodzaju nieprawidłowości zakwestionowano 106 partii ( 35,0 proc.). W przypadku 3,6 proc. (11 partii rowerów dziecięcych) stwierdzono wady konstrukcyjne mogące stwarzać zagrożenie dla małych konsumentów: brak całkowitej osłony łańcucha 6 partii, brak całkowitej osłony łańcucha i występowanie mechanizmu szybko mocującego do regulacji siodełka 1 partia, występowanie mechanizmu szybko mocującego do regulacji siodełka 1 partia, brak możliwości zdemontowania/ zamontowania kółek pomocniczych bez zwalniania zamocowania osi koła tylnego 2 partie, ostre końcówki drutu wystające poza zarys powierzchni koszyka umocowanego do roweru 1 partia. Pod względem prawidłowości oznakowania inspektorzy Inspekcji Handlowej zakwestionowali 99 partii (32,7 proc.), w tym 58 partii rowerów dla dzieci, 21 partii bagażników różnego typu oraz 20 partii fotelików rowerowych. Stwierdzono m.in. następujące nieprawidłowości w oznakowaniu: niepełne zapisy w instrukcji użytkowania dotyczące bezpiecznego i prawidłowego korzystania z produktu 76 partii, brak dołączonej instrukcji użytkowania 11 partii, brak oznaczeń bezpośrednio na produkcie 19 partii, w tym: - brak ostrzeżenia 9 partii, - brak danych przedsiębiorcy wprowadzającego produkt na rynek 5 partii, - brak informacji o ładowności w kg 3 partie (bagażniki), - brak symbolu usytuowania środka ciężkości 1 partia (fotelik), instrukcja użytkowania wyłącznie w obcojęzycznej wersji, bez polskiej wersji językowej 4 partie. Należy zaznaczyć, że część produktów była kwestionowana z uwagi na więcej niż jedną nieprawidłowość. Szczegółowe dane liczbowe zostały ujęte w załączniku nr 1 do niniejszej informacji. W przypadku jednego kontrolowanego przedsiębiorcy stwierdzono uchybienie dotyczące prowadzonej działalności gospodarczej brak wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego w zakresie sprzedaży detalicznej rowerów. W wyniku ustaleń poczynionych w toku przeprowadzonych czynności kontrolnych: 3

4 - przekazano 5 akt kontroli do UOKiK celem wszczęcia postępowania administracyjnego, - wystosowano 51 pism/wystąpień pokontrolnych odnośnie stwierdzonych nieprawidłowości do przedsiębiorców odpowiedzialnych za wprowadzenie zakwestionowanych produktów na rynek z wnioskami o usunięcie uchybień w oznakowaniu. Należy podkreślić, że kontrolowani przedsiębiorcy po zapoznaniu się z uwagami inspektorów Inspekcji Handlowej oraz z obowiązującym stanem prawnym podejmowali natychmiastowe działania naprawcze wobec kwestionowanych produktów. W przypadku produktów niewłaściwie oznakowanych kontrolowani przedsiębiorcy sami bądź w porozumieniu z dostawcami/producentami uzupełniali brakujące informacje jeszcze w toku kontroli lub zobowiązywali się do jak najszybszego uzupełnienia tych braków po ukończeniu kontroli albo też zwracali nieprawidłowo oznakowane produkty do dostawców. Produkty, w których stwierdzono nieprawidłowości mogące stanowić zagrożenie dla konsumentów były bez zwłoki wycofywane przez kontrolowanych z obrotu handlowego. III. WNIOSKI I REKOMENDACJE W porównaniu do dwóch poprzednich kontroli, tegoroczna kontrola bezpieczeństwa rowerów i dziecięcych oraz akcesoriów, tj. fotelików rowerowych i bagażników stanowiących wyposażenie dodatkowe wykazała niższy odsetek zakwestionowanych produktów. Wcześniejsze kontrole przeprowadzone w II kwartale 2011 r. (kontrola rowerów dziecięcych i fotelików rowerowych) oraz w II kwartale 2013 r. (kontrola rowerów dziecięcych i przyczepek rowerowych) ujawniły kolejno: 48,8 proc. oraz 40,0 proc. partii produktów, w których stwierdzono różnego rodzaju nieprawidłowości, podczas gdy w obecnej kontroli odsetek wyniósł 35,0 proc. Widoczne jest ogólne polepszenie wyników. Podczas kontroli w 2011 r. wykryto 41 partii (40 rowerów i 1 fotelik rowerowy), a w toku ubiegłorocznej 25 partii niebezpiecznych produktów (22 rowery i 3 przyczepki rowerowe). Obecna kontrola ujawniła 3,6 proc. produktów (11 rowerów), w których występowały wady konstrukcyjne, głównie brak całkowitej osłony łańcucha. Jest to niezmiennie najczęściej powtarzająca się nieprawidłowość w przypadku rowerów dziecięcych. Do UOKiK przekazano 5 akt kontroli dotyczących 8 partii rowerów dla dzieci, które według inspektorów Inspekcji Handlowej nie spełniały ogólnych wymagań bezpieczeństwa. W przypadku dwóch innych partii nie było konieczności przekazywania akt kontroli do organu nadzoru, z uwagi na wyeliminowanie przez kontrolowanego nieprawidłowości jeszcze w toku prowadzonych czynności kontrolnych. W jednym przypadku, z uwagi na pojedynczy egzemplarz zakwestionowanego produktu, kontrolujący inspektorzy Inspekcji Handlowej wysłali akta kontroli do właściwego terenowo wojewódzkiego inspektoratu IH, 4

5 na którego obszarze działania znajdował się przedsiębiorca wprowadzający zakwestionowany produkt na rynek. Przeprowadzona kontrola nie wykazała nieprawidłowości, zatem nie było przesłanek do przekazania akt sprawy do UOKiK. Na podstawie otrzymanych akt z przeprowadzonych kontroli, Prezes Urzędu uznał, że w dwóch przypadkach były podstawy do wszczęcia postępowania administracyjnego. Sprawy są nadal w toku. Liczba produktów zakwestionowanych z uwagi na nieprawidłowości w oznakowaniu również spadła względem lat poprzednich, kolejno o 6 i 10 punktów procentowych. Pomimo obniżenia się odsetka zakwestionowanych produktów w porównaniu do wcześniejszych kontroli, niepokojące jest, że Inspekcja Handlowa nadal ujawniania wśród tego asortymentu, głównie rowerów, produkty, które mogą stanowić zagrożenie dla małych konsumentów z uwagi na wadliwe rozwiązania konstrukcyjne. Ponadto, należy zauważyć, że w toku tegorocznej kontroli zakwestionowano ogółem blisko 1/3 skontrolowanych produktów, co nie do końca jest wynikiem zadowalającym, szczególnie, że rowery to nadal jeden z najpopularniejszych obok gadżetów elektronicznych prezentów dla dzieci, szczególnie majowych pierwszokomunistów. Mając powyższe na uwadze, należy bezwzględnie kontynuować kontrole tej grupy produktów w przyszłych latach. Załącznik: Zestawienie liczbowe wyników kontroli. Opracowanie: Agata Klusek-Dąbrowska Departament Nadzoru Rynku UOKiK 5