SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI

Transkrypt

1 SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI rok 2011/ 2012 SZKOŁA PODSTAWOWA NR 18 im. WŁ.BRONIEWSKIEGO w DĄBROWIE GÓRNICZEJ

2 SPIS TREŚCI : I. Wychowanie i profilaktyka w szkole- wprowadzenie str. 3 II. Podstawa prawna do wprowadzenia działań profilaktycznych w szkole str. 3 III. Diagnoza potrzeb środowiska szkolnego i lokalnego - diagnoza problemów str. 5 III.1. Narzędzia badawcze str. 5 III.2. Analiza wyników badań, identyfikacja niepokojących obszarów str. 5 III.3. Werbalizacja problemów występujących w szkole str. 6 III.4. Wykorzystanie teorii wyjaśniającej przyczynę problemu str. 6 III.5. Zalecenia dla szkolnego programu profilaktyki str. 7 III 6. Procedury oceny skuteczności programu- ewaluacja str. 7 IV. Konceptualizacja Szkolnego Programu Profilaktyki str. 8 IV.1. Cel Szkolnego Programu Profilaktyki str. 8 IV.2. Zadania Szkolnego Programu Profilaktyki str. 8 IV.3. Planowane efekty str.10 IV.4. Struktura i treści Szkolnego Programu Profilaktyki- adresaci programu, strategie realizacji programu str.11 PLAN REALIZACJI PROGRAMU str. 12 Zatwierdzenie Szkolnego Programu Profilaktyki uchwała RR 2

3 I. WYCHOWANIE I PROFILAKTYKA W SZKOLE- WPROWADZENIE W.Okoń w Słowniku Pedagogicznym definiuje profilaktykę jako "ogół działań zapobiegawczych niepożądanym zjawiskom w rozwoju i zachowaniu się ludzi". W literaturze przedmiotu podkreśla się, że celem działalności profilaktycznej jest zapobieganie negatywnym stanom rzeczy zarówno tym, które mają zaistnieć, jak i tym, które już istnieją. Myśląc o szkole (szczególnie szkole podstawowej) bez wątpienia nabiera ona szczególnego znaczenia. Okres jest bowiem tym czasem, w którym kształtuje się hierarchia wartości, doskonalą się relacje z innymi ludźmi, wzmacnia poczucie pewności siebie oraz kształtują się skomplikowane procesy myślowe. Dla wielu uczniów jest to okres podejmowania niełatwych decyzji i trudnych wyborów. Realizując zatem zadania dydaktyczne oraz opiekuńczo-wychowawcze, propagując zdrowy styl życia, ustanawiając jasne, akceptowalne społecznie zasady, wzmacniając czynniki chroniące, eliminując czynniki ryzyka szkoła powinna wspierać rozwój dzieci i młodzieży. Należy bowiem pamiętać, iż odpowiedzialność za wychowanie swojego potomstwa ponoszą rodzice. To oni pełnią podstawowe funkcje wychowawcze i zapobiegawcze. Niniejszy program stanowi integralną część programu wychowawczego szkoły i skierowany jest do całej społeczności szkolnej. Zakłada on realizację przede wszystkim profilaktyki uniwersalnej (profilaktyka pierwszego stopnia), której zadaniem jest przeciwdziałanie zagrożeniom, wspieranie procesu wychowania oraz identyfikację osób będących w grupie podwyższonego ryzyka. Prowadzone będą także działania z zakresu profilaktyki selektywnej, tj. skierowanej do grup dzieci podwyższonego ryzyka. Zarówno w tym przypadku, jak i w przypadku rozpoznania uczniów z grupy wysokiego ryzyka, szkoła/pedagog podejmie współpracę z odpowiednimi instytucjami specjalistycznymi. II. PODSTAWA PRAWNA DO WPROWADZENIA DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH W SZKOLE: Podstawy prawne działań profilaktyki uzależnień w szkole można znaleźć w: I. Aktach prawnych: 1. Konwencji o prawach dziecka Art. 33. (aneks): Państwa Strony będą podejmowały wszelkie odpowiednie kroki, w tym ustawodawcze, administracyjne, socjalne oraz środki w dziedzinie oświaty, w celu zapewnienia ochrony dzieci przed nielegalnym używaniem środków narkotycznych i substancji psychotropowych, zgodnie z ich zdefiniowaniem w odpowiednich umowach międzynarodowych oraz w celu zapobiegania wykorzystywaniu dzieci do nielegalnej produkcji tego typu substancji i handlu nimi. 2. Konstytucji Rzeczpospolitej. Art Kodeksie postępowania karnego z dnia 6 kwietnia 1997 r. Art Kodeksie postępowania cywilnego, Art. 572 (Dział II, rozdział 2). 5. Ustawach i rozporządzeniach: Ustawie o systemie oświaty z dnia 7 września 1991 r. (tekst jednolity -Dz.U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572; obowiązuje od 17 grudnia 2004 r.; z późn. zm. ). Ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z dnia 26 października 1982 r. (tekst jednolity -Dz. U. z 2007 r. Nr 70, poz. 473; z późn. zm.). 3

4 Ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 29 lipca 2005 r. (Dz.U. z 2005 r. Nr 179, poz. 1485; z późn. zm.: Dz. U. z 2006 r. Nr 7, poz. 47 i 48; Dz. U. z 2006 r. Nr 66, poz. 469; Nr 120, poz. 826) tekst ujednolicony 8 czerwca 2011r. Ustawie o postępowaniu w sprawach nieletnich z dnia 26 października 1982 r. (tekst jednolity -Dz.U. z 2002 r. Nr 11, poz. 109; z późn. zm.) tekst ujednolicony1 lipca 2011r. Ustawie o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych z dnia 9 listopada 1995 r. (tekst jednolity -Dz.U. z 1996 r. Nr 10, poz. 55; z późn. zm.: 1997 r. Nr 88, poz. 554 i Nr 121, poz. 770; 1999 r. Nr 96, poz. 1107; 2003 r. Nr 229, poz. 2274). Ustawie o zmianie ustawy o ochronie zdrowia psychicznego z dnia 23 lipca 2008 r. (Dz. U. z 2008 r. Nr 180 poz. 1108). Ustawie o ochronie zdrowia psychicznego z dnia 19 sierpnia 1994 r. (Dz.U. Nr 111, poz. 535; z późn. zm. -Dz.U. Nr 113, poz. 731 z 1997 r., Dz.U. Nr 141, poz z 2005 r.) 15 maja 2010r. Ustawie o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie z dnia 29 lipca 2005 r. (Dz.U. Nr 180, poz. 1493) Zmiana ustawy o przeciwdziałaniu przemocy z dnia 10 czerwca 2010r.(Dz.U 13lipca 2010r.) Rozporządzeniu MENiS z dnia 11 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologicznopedagogicznych i innych publicznych poradni specjalistycznych (Dz. U. z 2003 r. Nr 5, poz. 46) zmiany z dnia 1 października 2006r. Rozporządznie MEN z dnia 17 listopada 2010r. w sprawie udzielania i organizacji pomocy psychologiczno- pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz.U. Nr 228, poz. 1487) Rozporządzeniu MENiS z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonej uzależnieniem (Dz. U. z 2003 r. Nr 26, poz. 226). Rozporządzeniu MENiS z dnia 26 lipca 2004 r. w sprawie szczegółowych zasad kierowania, przyjmowania, przenoszenia, zwalniania i pobytu nieletniego w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych oraz młodzieżowych ośrodkach socjoterapii (Dz. U. z 2004 r. Nr 178, poz. 1833). Rozporządzeniu MENiS z dnia 18 stycznia 2005 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodziesy niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych (Dz. U. z 2005 r. Nr 19, poz. 167). Rozporządzeniu MEN z dnia 10 stycznia 2008 r. w sprawie rodzajów innych form wychowania przedszkolnego, warunków tworzenia i organizowania tych form oraz sposobu ich działania (Dz. U. z 2008 r. Nr 7, poz. 38). Rozporządzeniu MEN z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2009 r. Nr 4, poz. 17). II. Programach narodowych, krajowych i gminnych: Narodowym Programie Zdrowia ( ) Program profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych w województwie śląskim na lata Krajowy program przeciwdziałania narkomanii na lata (Dz.U Nr 78, poz.428, z dnia 22 marca 2011r.) Krajowym Programie Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie ( ) Programie Zwalczania AIDS i Zapobiegania Zakażeniom HIV ( ) 4

5 Programie Zapobiegania Niedostosowaniu Społecznemu i Przestępczości wśród Dzieci i Młodzieży ( ) Narodowym Planie Działań na rzecz Dzieci ( ) Narodowym Programie Ochrony Zdrowia Psychicznego ( ) Programie Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu w Polsce ( ) (Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dn. 24 lutego 2004r. w sprawie badania zawartości niektórych substancji w dymie papierosowym oraz informacji i ostrzeżeń zamieszczanych na opakowaniach wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 2004 r. Nr 31, poz. 275 oraz Dz. U. z 2006 r. Nr 142, poz. 1025) Rządowym Programie Bezpieczna i Przyjazna Szkoła ( ) Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie dla Dąbrowy Górniczej na lata III. Dokumentach wewnątrzch: - Statut Szkoły - Program wychowawczy szkoły - Program naprawczy III. DIAGNOZA POTRZEB ŚRODOWISKA SZKOLNEGO I LOKALNEGO - DIAGNOZA PROBLEMÓW III.1. Szkolny Program Profilaktyki opracowany został na podstawie dokonanej diagnozy sytuacji dydaktyczno - wychowawczej w szkole przy użyciu następujących narzędzi badawczych. (Załącznik nr 1) anonimowe ankiety skierowane do uczniów szkoły, rodziców oraz pracowników szkoły, diagnozująca min. poziom bezpieczeństwa, przejawy i formy agresji w relacjach między uczniami, niebezpieczne miejsca w szkole, rodzaje uzyskanej pomocy czy stosunek do obowiązku szkolnego, anonimowa ankieta monitorująca i ewaluacyjna skierowana do uczniów szkoły: Moje życie w szkole analiza arkuszy diagnostycznych wychowawców klas za lata 2010/2011 analiza dokumentacji pedagoga szkolnego min. arkusze zgłoszenia sytuacji problemowych za lata 2010/2011, współpraca z instytucjami oraz rodzinami uczniów, analiza uwag nauczycieli w dziennikach lekcyjnych i wychowawców w zeszytach uwag uczniów, III.2 Analiza wyników badań. (Załącznik nr 2) 1.Ewaluacja SPP przeprowadzona w czerwcu 2011 roku wykazała, że ilość problemów zmniejszyła się w zadawalającym stopniu co pozwoliło stworzyć uczniom środowisko o zmniejszonym stopniu zagrożeń. Wszystkie działania zrealizowane zostały w taki sposób, aby uczniowie potrafili poradzić sobie w rozwiązywaniu problemów i wybrać właściwą drogę. Analiza przeprowadzonych ankiet, obserwacja 5

6 oraz rozmowy z uczniami, rodzicami i nauczycielami wykazują, iż znacznie zmniejszyła się ilość sytuacji problemowych zdiagnozowanych na początku roku szkolnego. W efekcie uczniowie utrwalili zachowania asertywne, świadomie dbają o zdrowie psychiczne i fizyczne, rozwijają swoje zainteresowania, świadomie i umiejętnie korzystają ze współczesnych środków audiowizualnych, poprawnie reagują w sytuacji zagrożenia, systematycznie realizują obowiązek i osiągają sukcesy na miarę swoich możliwości. 2. Na podstawie badań przeprowadzonych za pomocą monitorujących narzędzi diagnostycznych i ewaluacji końcowej dokonano identyfikacji niepokojących objawów, które nadal znajdują się we wcześniej sformułowanych obszarach: Obszar 1: wskaźniki patologii w środowisku uczniowskim - agresja werbalna w relacjach między dziećmi ( min. przezywanie, obrażanie, ubliżanie, wulgaryzmy, niska kultura języka), agresywny sposób rozwiązywania konfliktów i nieporozumień między uczniami (min. popychanie, szarpanie, bójki), pierwsze próby palenia papierosów i spożywania alkoholu, wzrastająca ilość dzieci z deficytami rozwojuzaburzeniami zachowania, wzrost autorytetu negatywnego lidera. Obszar 2: wskaźniki naruszania dyscypliny szkolnej- spóźnienia na zajęcia szkolne, opuszczanie pojedynczych zajęć lekcyjnych, niskie potrzeby edukacyjne, brak zainteresowania nauką szkolną, brak motywacji do nauki, niska potrzeba osiągnięć i sukcesu, niszczenie i brak dbałości o własne rzeczy i mienie szkoły. Obszar 3: Wskaźnik funkcjonowania dziecka w środowisku rodzinnym- dysfunkcje w rodzinach uczniów (w szczególności rodziny niepełne, rekonstruowane a także uzależnione od alkoholu i nikotyny, nieporadne wychowawczo), niski status materialny rodzin, spadek autorytetu rodziców, brak czasu dla dzieci, brak jasnych norm i zasad wychowania, nieprawidłowy system kar i nagródbrak konsekwencji, niska kultura języka i zachowań u dorosłych, brak dbałości o wyrabianie odpowiedniego poziomu higieny osobistej dziecka. III.3. Werbalizacja problemów występujących w szkole Na podstawie analizy niepokojących objawów dokonano werbalizacji problemów występujących w szkole: 1. Niska kultura języka uczniów- agresja werbalna. 2. Agresywny sposób rozwiązywania konfliktów i nieporozumień między uczniami- agresja fizyczna. 3. Brak zainteresowania nauką szkolną, motywacji oraz niskie potrzeby edukacyjne. 4. Wzrost dysfunkcjonalności rodzin- rodziny rozbite, uzależnione od alkoholu i nikotyny, niekonsekwentne wychowawczo. 5. Inicjowanie przez dzieci zachowań ryzykownych, szczególnie w kierunku spożywania alkoholu i palenia papierosów. 6

7 III.4. Wykorzystanie teorii wyjaśniającej przyczynę problemu Każda szkoła w swej pracy dydaktyczno- wychowawczej i profilaktycznej wprowadza wciąż nowe zadania, które pozwolą na rozwój czynników chroniących oraz ograniczą bądź wyeliminują czynniki ryzyka. Dla prawidłowego zrealizowania tych zadań warto zadać sobie pytanie o przyczyny występowania określonych zjawisk i problemów, z którymi boryka się szkoła. Jak już zostało zaznaczone we wstępie, okres szkoły podstawowej, to czas socjalizacji. W okresie tym kształtuje się hierarchia wartości, doskonalą się relacje z innymi ludźmi, wzmacnia poczucie pewności siebie oraz kształtują się skomplikowane procesy myślowe. Dla wielu uczniów jest to okres podejmowania niełatwych decyzji i trudnych wyborów. Dzieci uczą się wielu niezbędnych umiejętności pozwalających na poprawne funkcjonowanie w społeczeństwie. Punktem wyjścia działań profilaktycznych jest próba odpowiedzi na pytanie o to, jak to się dzieje, że zachowania dysfunkcyjne w ogóle się pojawiają. Diagnoza i refleksja nad wynikami diagnozy przeprowadzonej przez radę pedagogiczną nie może obejść się bez odniesienia się do fachowej literatury. Z uwagi na specyfikę tego właśnie okresu w życiu dziecka, w celu wyjaśnienia przyczyn problemów zaistniałych w naszej szkole (punkt III.3) odniesiono się do Teorii społecznego uczenia się Alberta Bandury. Autor wskazuje na różnice pomiędzy uczeniem się (przyswajaniem wiedzy) a wykonaniem (obserwowalnym zachowaniem). Zgodnie z tą teorią znaczna część uczenia się zachodzi poprzez obserwowanie innych ludzi i zapamiętywaniu ich zachowania. Obserwując innych dzieci zdobywają pojęcie, jak wykonuje się dane czynności, aby później skorzystać z zakodowanych wówczas informacji jako wskazówek do działania. Można zatem przyjąć, iż np. niska kultura języka naszych uczniów jest konsekwencją braku dbałości o pielęgnowanie poprawnego odnoszenia się do siebie przez rodziców i inne osoby. Brak zainteresowania nauką szkolną- brakiem zainteresowania ze strony rodziców postępami dzieci w nauce. Zgodnie z tą teorią także zachowanie agresywne to wyuczony sposób zachowywania się, a głównym czynnikiem pobudzającym do uczenia się go, są kontakty społeczne, obserwacja i naśladownictwo otoczenia. Zachowania, które utrwaliły się, musiały być uprzednio wielokrotnie wzmacniane: bezpośrednio (kiedy nagroda dotyczy samego uczącego się) i pośrednio (wzmocnienie odnosi się do zachowania innych osób, które są wzorem" dla uczącego się). Teoria zakłada, że utrwalone zachowania agresywne mogą być także likwidowane drogą uczenia, poprzez odnawianie nagrody i konsekwentne karanie. Największe efekty może przynieść stosowanie kary i nagrody łącznie. III.5. Zalecenia dla szkolnego programu profilaktyki 1. Organizowanie systematycznych działań informacyjno edukacyjnych dla uczniów, rodziców i nauczycieli. 2. Organizowanie spotkań wychowawczych z rodzicami (problemowych, tematycznych). 3. Uaktualnienie procedur ch, zasad interwencji kryzysowych i ich wdrażanie (jasne określenie wymagań co do zachowań uczniów oraz reakcji szkoły/ nauczyciela na zachowania nieprawidłowe, informowanie o tym uczniów i rodziców- zawieranie kontraktów). 4. Budowanie dobrej współpracy z rodzicami i pozyskiwanie ich jako sojuszników działań wychowawczych oraz profilaktycznych prowadzonych przez nauczycieli. Określenie zasad uczestnictwa w programach profilaktycznych. 5. Podejmowanie stałej współpracy z instytucjami uprawnionymi do pomocy w szkole w realizowaniu szkolnej profilaktyki 7

8 6. Podejmowanie starań w celu zapewnienia uczniom alternatywnych możliwości spędzania wolnego czasu (oferta zajęć pozalekcyjnych, zajęcia rekreacyjno sportowe, wycieczki). Organizowanie imprez tematycznych (happeningi, konkursy, przedstawienia, debaty wewnątrzszkolne). 7. Włączenie Samorządu Uczniowskiego do prowadzonych działań profilaktycznych (wdrażanie pomysłów i inicjatyw uczniów, zachęcanie do osobistego zaangażowania, wyrabianie poczucia odpowiedzialności). 8. Wdrożenie procedury sprawdzania systematyczności w przygotowaniu się do zajęć lekcyjnych. Bieżące monitorowanie pracy uczniów. III 6. Procedury oceny skuteczności programu Monitorowanie oraz dokonywanie ewaluacji jest niezbędnym elementem każdego programu profilaktycznego. Powinny one odpowiedzieć na pytanie: Czy w efekcie podejmowanych w naszej szkole działań profilaktycznych uległy osłabieniu czynniki wpływające na występowanie zachowań ryzykownych oraz czy nastąpiło wzmocnienie czynników chroniących przed tymi zachowaniami?. Monitoring - okresowe podsumowanie efektywności działań profilaktycznych zostanie przeprowadzone pod koniec pierwszego semestru/ styczeń 2012 roku/. Narzędziem monitorującym będzie ankieta Moje życie w szkole (Załącznik nr 3) oraz ankiety diagnozujące niebezpieczne miejsca w szkole. Ewaluacja programu profilaktycznego przeprowadzona zostanie w czerwcu 2012 roku przy pomocy ankiety Moje życie w szkole a jej wyniki zostaną przedstawione Radzie Pedagogicznej na konferencji podsumowującej rok oraz Radzie Rodziców. Wyniki ewaluacji będą służyć nam do oceny rezultatów i efektywności prowadzonych działań. Pozwolą także systematycznie i na bieżąco ulepszać Szkolny Program Profilaktyki uwzględniając aktualne potrzeby uczniów naszej szkoły. IV. KONCEPTUALIZACJA SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI IV.1. Cel Szkolnego Programu Profilaktyki Wsparcie ucznia w radzeniu sobie z trudnościami zagrażającymi prawidłowemu rozwojowi. 1. Ograniczanie i likwidowanie czynników, które dezorganizują i zaburzają zdrowy styl życia. 2. Inicjowanie i wzmacnianie czynników wspierających rozwój. 8

9 3. Wzrost poczucia bezpieczeństwa w szkole. 4. Wzrost zachowań prospołecznych w szkole. IV.2. Zadania Szkolnego Programu Profilaktyki 1. Poszerzanie wiedzy kadry pedagogicznej pod kątem realizacji profilaktyki szkolnej. Udział w kursach i szkoleniach, szkoleniach WDN, zaznajamianie się z fachową literaturą kontynuacja. 2. Uaktualnianie oraz wypracowanie wspólnych zasad i procedur obowiązujących w szkole: (Załącznik nr 3) A. Ogólna procedura postępowania w sytuacjach trudnych. B. w zakresie pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla uczniów: procedura działania pomocy psychologiczno pedagogicznej, procedura postępowania wobec ucznia posiadającego opinię z poradni psychologiczno-pedagogicznej, procedury dostosowania wymagań edukacyjnych wobec uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, procedura postępowania w sytuacji podejrzenia o stosowanie pozaszkolnej przemocy względem dziecka, C. w zakresie naruszanie zasad: procedura kontroli realizacji obowiązku szkolnego przez uczniów, procedura postępowania w przypadku nie realizowania obowiązku szkolnego, procedura postępowania w przypadku ucieczki z lekcji, wagarów, procedura postępowania wobec ucznia sprawiającego problemy wychowawcze, procedury postępowania wobec przejawów agresji i przemocy w szkole, procedura postępowania w przypadku dokonania kradzieży, procedura postępowania wobec ucznia palącego papierosy, procedura postępowania wobec ucznia znajdującego się pod wpływem alkoholu lub środków odurzających, procedura postępowania w przypadku, gdy nauczyciel znajduje na terenie szkoły substancję przypominającą wyglądem narkotyk, procedura postępowania w przypadku, gdy nauczyciel podejrzewa, że uczeń posiada przy sobie substancję przypominającą narkotyk, procedura reagowania w sytuacji cyberprzemocy w szkole, w tym procedura postępowania wobec sprawcy i ofiary cyberprzemocy, procedura postępowania w przypadku stwierdzenia naruszenia godności nauczyciela lub innego pracownika szkoły, procedura postępowania wobec ucznia w przypadku dewastacji mienia społecznego (szkolnego) i cudzej własności, procedura postępowania wobec ucznia w sytuacji posiadania przez niego przedmiotów niedozwolonych na terenie szkoły (ostre narzędzia, np. nóż, żyletka, kastet, i inne), 9

10 procedura postępowania w przypadku używania przez ucznia telefonu komórkowego podczas lekcji. D. Procedura w zakresie pomocy materialnej: procedura dotycząca pomocy materialnej (Wyprawka szkolna, stypendia szkolne, pomoc socjalna, pomoc parafialna obiady szkolne) E. dotyczących ochrony zdrowia i zasad bhp: procedura udzielania pomocy przedlekarskiej, procedura zgłaszania i ustalania okoliczności wypadków, procedura postępowania w przypadku ogłoszenia alarmu, plan ewakuacji szkoły 3. Organizowanie przedsięwzięć wspierających uczniów w rozwoju psychospołecznym poprzez prowadzenie odpowiednich zajęć w czasie godzin wychowawczych, czy w ramach pracy pedagoga szkolnego oraz podejmowanie działań prozdrowotnych i proekologicznych. Ponadto przewidziane są: -prelekcje, -warsztaty, -debaty, -pogadanki, - spotkania i warsztaty ze specjalistami -projekcje filmów, - wizualizacja działań profilaktycznych, - rozmowy indywidualne, -zajęcia pozalekcyjne (wycieczki, ogniska, koła zainteresowań itp.), - uroczystości szkolne, -apele okolicznościowe i porządkowe, -spektakle edukacyjno- profilaktyczne, -badania ankietowe itp. 4. Współpraca z samorządem m na rzecz wzmocnienia jego roli we współdecydowaniu o ważnych sprawach dotyczących dzieci i młodzieży. Określenie zasad współpracy pedagoga szkolnego z SU. 5. Podejmowanie współpracy z instytucjami wspierającymi szkołę w realizowaniu profilaktyki W ramach profilaktyki szkoła współpracuje z następującymi instytucjami: Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna DG ul. 3-go maja 22 tel Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej DG ul. Skibińskiego1 tel MOPS DG ul. Cedlera, Marii Szulc tel Sąd Rejonowy DG ul. Graniczna 23 tel Towarzystwo Przyjaciół Dzieci DG ul. 3-go maja 22 tel Ośrodek Interwencji Kryzysowej DG ul. 3-Go Maja 22 tel Punkt Informacyjno Konsultacyjny DG ul. Adamieckiego 13 tel Komenda Miejska Policji DG ul. Piłsudskiego 11 tel Komisariat Policji DG ul. III Powstania Śląskiego tel Dąbrowskie Stowarzyszenie Rodzin w Kryzysie DG ul. łączna 11 tel Wielofunkcyjna Placówka Opiekuńczo- Wychowawcza Przystań DG ul.jasna 19 tel Podejmowanie współpracy z rodzicami. 10

11 W ramach współpracy z rodzicami 1 x w miesiącu odbywają się konsultacje wychowawcze, podczas których można tez skorzystać z porad pedagoga. Ponad to pedagog ma wyznaczone godziny konsultacji dodatkowo 1 x w tygodniu. Poradę i konsultację pedagogiczną można uzyskać zawsze zgodnie z zaistniałą potrzebą. Wdrażanie rodziców do realizacji wspólnych projektów profilaktycznych. Organizowanie spotkań informacyjnych i warsztatów (także ze specjalistami). 7. Włączenie uczniów i szkoły w akcje lokalne o charakterze profilaktycznym. Uczniowie szkoły mobilizowani są do udziału w akcjach charytatywnych na rzecz innych osób. Na terenie szkoły działa także Szkolny Klub Wolontariusza. IV.3. Planowane efekty : - Szkoła jest bezpiecznym środowiskiem wychowawczym, w którym uczniowie rozwijają się zaspakajając swoje potrzeby ( podniesienie poziomu poczucia bezpieczeństwa w szkole). - Uczniowie dbają o kulturę języka i zachowań (zminimalizowanie używania wulgaryzmów i symptomów agresji słownej, preferowanie zasad kulturalnego zachowania ). - Uczniowie w sposób umiejętny, wolny od zachowań agresywnych potrafią rozwiązywać konflikty, rozładowywać napięcie emocjonalne, komunikować się z rówieśnikami. - Podejmowanie przez uczniów umiejętności otwartego komunikowania się w grupach i bezkonfliktowego rozwiązywania problemów. - Zminimalizowanie występowania aktów agresji fizycznej wśród uczniów - Uczniowie potrafią zaprezentować pożądane społecznie postawy. - Podniesienie poziomu integracji rówieśniczej w klasach. - Problemy ucznia z grupy ryzyka zostają wcześnie rozpoznane i otrzymuje on pomoc psychopedagogiczną. - Uczniowie posiadają rzetelną wiedzę na temat uzależnień i potrafią dokonać właściwych wyborów ( wolność od nałogów). - Podniesienie poziomu nawyków higienicznych i żywieniowych. - Wzrost zainteresowania zajęciami pozalekcyjnymi, pozytywnymi formami spędzania czasu wolnego. - Wzrost świadomości psychopedagogicznej rodziców w zakresie realizacji potrzeb dzieci, wzrost umiejętności wychowawczych wobec własnych dzieci. - Pozyskanie rodziców do aktywnej współpracy. - Wzrost motywacji uczniów do osiągania pozytywnych wyników w nauce, podejmowanie starań do poprawy ocen. - Wzmocnienie nauczycieli w zakresie radzenia sobie w sytuacja trudnych wychowawczo. IV.4. Struktura i treści Szkolnego Programu Profilaktyki- adresaci programu, strategie realizacji programu, plan realizacji Działania Szkolnego Programu Profilaktycznego skierowane są do: - społeczności uczniowskiej, 11

12 - rodziców/ środowiska lokalnego - pracowników szkoły. Na wszystkich poziomach profilaktyki stosuje się strategie odpowiednie do wieku, rodzaju problemów i stopnia zagrożenia. W tym programie przyjęto następujące strategie: Strategie (działania) informacyjne ich celem jest dostarczenie adekwatnych informacji na temat skutków zachowań ryzykownych i tym samym umożliwienie dokonywania racjonalnych wyborów. Strategie edukacyjne ich celem jest pomoc w rozwijaniu ważnych umiejętności psychologicznych i społecznych (umiejętność nawiązywania kontaktów z ludźmi, radzenia sobie ze stresem, rozwiązywania konfliktów, opierania się naciskom otoczenia). Strategie alternatyw ich celem jest pomoc w zaspokojeniu ważnych potrzeb (np. sukcesu, przynależności) oraz osiąganie satysfakcji życiowej przez stwarzanie możliwości zaangażowania się w działalność pozytywną (artystyczną, społeczną, sportową). Strategie interwencyjne ich celem jest pomoc osobom mającym trudności w identyfikowaniu i rozwiązywaniu problemów oraz wspieranie w sytuacjach kryzysowych. Strategie zmniejszania szkód ich celem jest chronienie społeczeństwa i samej jednostki przed skutkami jej ryzykownych zachowań. Adresatami tych działań są osoby z grupy najwyższego ryzyka. PLAN REALIZACJI PROGRAMU ZWERBALIZOWANY PROBLEM: NISKA KULTURA JĘZYKA UCZNIÓW- AGRESJA WERBALNA. Adresaci działań: uczniowie Planowane działania Sposoby/ metody realizacji Osoby odpowiedzialne Termin Zapoznanie uczniów - odczytanie i wspólna analiza podstawowych IX 2011 z obowiązującymi normami dokumentów ch (kodeks ucznia, statut szkoły, klas, i zasadami, ujętymi w podstawowej system kar i nagród, procedury), dokumentacji szkolnej oraz - podpisanie dokumentu klasowego świadczącego procedurami interwencyjnymi. o zapoznaniu się z w/w aktami, Uwagi Wyciąganie natychmiastowych konsekwencji w stosunku do uczniów wulgarnych, stosujących agresję - postępowanie nauczycieli uczących zgodnie z procedurami mi, wszyscy nauczyciele 12

13 werbalną i pozawerbalną. Indywidualizacja działań w stosunku do ofiar i sprawców przemocy. - rozmowy wychowawcze, - ustne, pisemne zobowiązanie do poprawy zachowania (kontrakt) - rozmowy dyscyplinujące i wzmacniające z pedagogiem, klas, Im mogę zaufać zaznajomienie uczniów ze sposobami, osobami oraz instytucjami do których należy zwracać się o pomoc. Uwrażliwienie uczniów na piękno języka polskiego, - umieszczenie najważniejszych adresów i telefonów (osób i instytucji) na tablicy informacyjnej pedagoga szkoły, - prowadzenie działań informacyjnych w zakresie udzielanej pomocy ofiarom i sprawcom agresji (także słownej) na zajęciach pedagogizujących, - zawieszenie na drzwiach pokoju pedagoga skrzynki, w której uczniowie będą mogli umieszczać dotykające ich problemy, - realizowanie tematów z kultury języka na lekcjach języka polskiego, - organizowanie i przygotowanie do konkursów literackich, recytatorskich, -godziny wychowawcze poświęcone kulturze słowa, - warsztaty językowe z udziałem językoznawcy bądź aktora, - spotkania z książką, zajęcia dla uczniów w szkolnej Bibliotece Publicznej. A.Janikowska, M.Woźniak, J.Frydrych klas A.Janikowska M.Skorupa IX 2011 X 2011 Zdobywanie wiedzy i kształtowanie umiejętności dotyczących dobrego wychowania i kultury słowa, ograniczenie wulgaryzmów w języku uczniowskim. - opracowanie klasowych kodeksów kulturalnego ucznia: omówienie zasad savoir vivre obowiązujących w społeczności szkolnej, - pogadanka i klasowa debata, opracowanie kodeksów klasowych, - szkolne głosowanie nad najważniejszym punktem kodeksu (spośród wszystkich kodeksów), umieszczenie 10 klas X

14 powtarzających się w holu jako Kodeks Honorowy Szkoły, Usprawnienie komunikacji interpersonalnej. Doskonalenie sztuki obrony własnego zdania, doboru argumentów. - zajęcia wychowawcze oraz pedagogizujące w zakresie poznawania sposobów kulturalnego i bezkonfliktowego porozumiewania się, rozwiązywania problemów, - klasowe rozwiązywanie problemów z zastosowaniem metody drzewa decyzyjnego, - wykorzystywanie metody myślowych kapeluszy podczas klasowych dyskusji, - wykorzystywanie scenek dramowych z życia szkoły i klasy, omawianie sposobów eliminowania w tych sytuacjach negatywnych zachowań werbalnych, klas, Kształtowanie krytycznego stosunku do mediów, umiejętności selekcji treści programów TV, gier komputerowych, stron internetowych. Kształcenie u uczniów nawyku pozytywnej komunikacji w każdej dziedzinie życia. -pogadanki na godzinach wychowawczych, lekcjach j.polskiego, informatyki, omawianie oraz dbałość o zachowanie kultury języka w sieci, prowadzone na lekcjach informatyki, - omawianie na lekcjach w-f zasad fair play obowiązujących w sporcie, egzekwowanie, - rozmowy o wartości słowa prowadzone na lekcjach religii Wychowawcy klas A.Janikowska, M.Woźniak, J.Frydrych N.Owczarek M.Borek N.Owczarek M.Borek J.Rogala J.Woszczek E.Doniec, K.Staniszewska IX 2011 Jesteśmy różni- ale nas to nie próżni!. Doskonalenie sztuki poprawnego i otwartego komunikowania się za pośrednictwem - nawiązanie kontaktu z dziećmi z Ośrodka Szkolno- Wychowawczego dla niewidomych w Laskach (wspólna praca uczniów klas V nad słuchowiskiem, prowadzenie korespondencji e -mailowej- projekt długofalowy) A.Janikowska XII

15 mediów elektronicznych. - Tak wiele nas łączy wyznaczanie obszarów wspólnych zainteresowań, w których szczególnie zaznaczona jest dbałość o kulturę słowa. - skierowanie do uczniów oferty zajęć pozalekcyjnych (artystycznych i sportowych) Koła języków obcych, Zajęcia sportowe Zajęcia biblioteczne Klub Młodego Filmowca Adresaci działań: rodzice/ społeczność lokalna Planowane działania Sposoby/ metody realizacji Osoby odpowiedzialne Zapoznanie rodziców z podstawową - przeczytanie oraz omówienie podstawowych dokumentacją szkolną w zakresie dokumentów ch (kodeks ucznia, statut szkoły, klas zasad i norm obowiązujących system kar i nagród, procedury) na pierwszym zebraniu, w wszkole a także procedurami - podpisanie dokumentu świadczącego o zapoznaniu się mi. z w/w aktami, Termin IX 2011 Uwagi Systematyczne omawianie tematyki bezpieczeństwa w szkole, reagowanie na sugestie i propozycje wypływające od strony rodziców. -weryfikowanie zachowań uczniów podczas zebrań klasowych, klas Zapoznanie rodziców z opiniami dotyczącymi poczucia bezpieczeństwa - przekazywanie Radzie Rodziców wyników, wniosków ankiet diagnozujących oraz monitorujących poczucie bezpieczeństwa w szkole, X 2011 Współpraca z rodzicami w zakresie profilaktyki Dobrego słowa - współtworzenie spektakli profilaktycznych, - konkurs dla rodziców na inscenizację do przedstawienia profilaktycznego, III 2012 Mały czytelnik, wielki człowiek, kontynuowanie współpracy z filią Biblioteki Publicznej - zajęcia tematyczne dla uczniów, - konkursy, H.Janczo B. Kącik 15

16 Adresaci działań: pracownicy szkoły Planowane działania Sposoby/ metody realizacji Osoby odpowiedzialne Przybliżenie tematu agresji werbalnej - pedagogizacja własna oraz szkolenie na Radzie i pozawerbalnej. Pedagogicznej w w/w zakresie agresji werbalnej, - wskazanie sposobów radzenia w sytuacji spotkania takich zachowań u uczniów, Termin XI 2011 Uwagi Zapoznanie z sankcjami prawnymi ponoszonymi przez dzieci w przypadku stosowania aktów agresji werbalnej. - aktualizowanie procedur postępowania w sytuacjach zagrażających bezpieczeństwu w szkole, dokumentów szkoły, przepisów prawa dotyczących dbałości o bezpieczeństwo uczniów, przekazywanie zmian na zebraniach Rad Pedagogicznych, E.Doniec M.Łebek Ł.Pudo A.Szewczyk Ujednolicenie działań wychowawczych dających poczucie solidarności i wsparcia. -nauczyciele powinni uzgodnić sposoby wzajemnej pomocy w sytuacjach trudnych, wspólne analizowanie przypadków na Radach Pedagogicznych, - reagowanie w określonych przypadkach zgodnie z procedurami mi, - konsekwentne rozliczanie sprawców, wszyscy nauczyciele X 2011 Ograniczenie czynników sprzyjających występowaniu agresji. - uwzględnić zmiany organizacyjne w dyżurach przy szatniach w-f, toaletach oraz korytarzach ch M.Borek D.Szwej X 2011 ZWERBALIZOWANY PROBLEM: AGRESYWNY SPOSÓB ROZWIĄZYWANIA KONFLIKTÓW I NIEPOROZUMIEŃ MIĘDZY UCZNIAMI- AGRESJA FIZYCZNA Adresaci działań: uczniowie Planowane działania Sposoby/ metody realizacji Osoby odpowiedzialne Termin Uwagi 16

17 Zapoznanie uczniów z obowiązującymi normami i zasadami, ujętymi w podstawowej dokumentacji szkolnej oraz procedurami interwencyjnymi. - odczytanie i wspólna analiza podstawowych dokumentów ch (kodeks ucznia, statut szkoły, system kar i nagród, procedury), - podpisanie dokumentu klasowego świadczącego o zapoznaniu się z w/w aktami, klas, IX 2011 Uświadomienie prawnych skutków i konsekwencji zachowań agresywnych. - spotkanie z funkcjonariuszami ds. nieletnich, przedstawicielami sądu- pogadanka dla kl. V, VI - prezentacje wizualne na korytarzach ch dotyczące bezpieczeństwa, X 2011 Zdecydowane i natychmiastowe reagowanie pracowników szkoły na przejawy agresji. Indywidualizacja działań w stosunku do ofiar i sprawców przemocy. - udzielanie pomocy ofiarom i sprawcom przemocy, - mediacja w sytuacji zaistniałego konfliktu i zobowiązanie agresora do zadośćuczynienia poszkodowanemu, - poinformowanie rodziców sprawców i ofiary o zaistniałej sytuacji zgodnie z procedurami, konsekwencjach, - w razie konieczności poinformowanie odpowiednich instytucji, skierowanie sprawy na policję, do sądu, - rozmowy wychowawcze, - ustne, pisemne zobowiązanie do poprawy zachowania (kontrakt) - rozmowy dyscyplinujące i wzmacniające, - kierowanie uczniów wykazujących zaburzenia zachowania oraz zachowania agresywne na badania oraz specjalistyczne zajęcia, -Będę świadkiem w sądzie- zapoznanie dzieci będących ofiarami przemocy i powołanymi na rozprawę z przysługującymi im prawami zawartymi w broszurce przygotowanej przez Fundację Dzieci Niczyje, - terapia bajką czyli rozładowywanie silnych negatywnych napięć, klas, A.Szewczyk klas, 17

18 Im mogę zaufać zaznajomienie uczniów ze sposobami, osobami oraz instytucjami do których należy zwracać się o pomoc. - umieszczenie najważniejszych adresów i telefonów (osób i instytucji) na tablicy informacyjnej pedagoga szkoły, - prowadzenie działań informacyjnych w zakresie udzielanej pomocy ofiarom i sprawcom agresji fizycznej na zajęciach pedagogizujących, - zawieszenie na drzwiach pokoju pedagoga skrzynki, w której uczniowie będą mogli umieszczać dotykające ich problemy, - wyposażenie uczniów w broszury informujące o osobach, instytucjach, którym można zgłosić doświadczane akty agresji, X 2011 Wyrabianie poczucia odpowiedzialności za wspólne dobro. - natychmiastowe poinformowanie rodziców uczniów niszczących cudze i szkolne mienie, - obciążanie sprawców (rodziców) kosztami naprawy zniszczonego mienia lub zobowiązanie do naprawienia szkody, wykonania prac na rzecz klasy/ szkoły, klas, dyrektor szkoły Nie zawsze tak się musi skończyć czyli jak panować nad emocjami, wskazywanie sposobów zatrzymywania zachowań agresywnych, nauka umiejętności społecznych. - zajęcia wychowawcze i warsztatowe przy współpracy pracowników PPP (innych), nabywanie konkretnych umiejętności: ~wiedza o zjawisku agresji i przemocy, ~budzenie empatii, ~konstruktywne radzenie sobie ze złością, ~sposoby radzenia sobie z agresją i przemocą rówieśników (obrona bez agresji), ~pomaganie słabszym w sytuacjach przemocy, ~ przeciwdziałanie izolowaniu innych uczniów, ~ informowanie dorosłych o sytuacjach przemocy wśród innych dzieci; ~rozwiązywanie konfliktów; ~asertywność dla klas starszych, ~prawa dziecka, prawa człowieka; pracownicy PPP I

19 ~budowanie poczucia własnej wartości. - debata samorządów klasowych Zatrzymaj przemoc Dobrze grać w zielonej lidze ( Graj fair play nie tylko na boisku) Jestem w tym niezły- rozwijanie i wzmacnianie poczucia własnej wartości u uczniów będących ofiarami przemocy jak i uczniów agresywnych. - promowanie zachowań pozytywnych poprzez przydzielenie zielonych kartek, przyznawanie żółtych i czerwonych za konkretne przewinienia ( wg. stalonego regulaminu) - określanie podczas godzin wychowawczych mocnych i słabych stron zachowania, - angażowanie uczniów mających skłonności do zachowań agresywnych do współorganizowania imprez klasowych i ch, - powierzanie uczniom ważnych funkcji społecznych w klasie, szkole, - włączanie młodzieży do pracy na rzecz wolontariatu, wszyscy nauczyciele B.Kącik SU klas, SU H.Janczo B.Kącik N.Owczarek ARozwadowska XI 2011 Kształtowanie krytycznego stosunku do mediów, umiejętności selekcji treści programów TV, gier komputerowych, stron internetowych. Organizowanie różnych form spędzania wolnego czasu, stwarzanie uczniom możliwości rozładowywania napięć. - pogadanki na godzinach wychowawczych, lekcjach j.polskiego, informatyki, - zapoznanie uczniów z ofertą zajęć pozalekcyjnych (artystycznych i sportowych) Koła języków obcych, Zajęcia sportowe Zajęcia biblioteczne Klub Młodego Filmowca Koło turystyczne itp., klas, A.Janikowaka, J.Frydrych, M.Woźniak, N.Owczarek, M.Borek klas, nauczyciele prowadzący zajęcia IX

20 Podnoszenie poczucia bezp., budowanie przyjaznego klimatu w szkole, integrowanie uczniów na poziomie klasy i szkoły. Klub Młodego Filozofa - organizowanie okolicznościowych imprez ch, dyskotek, - zachęcanie do udziału w ch wycieczkach, rajdach, wyjściach, - udział w turniejach sportowych, - wspólne Sprzątanie Świata, klas, J.Rogala, J.Woszczek, U.Nowosielska, B.Hajka Przystąpienie do kolejnej edycji ogólnopolskiego programu Szkoła bez Przemocy. Organizacja Dnia szkoły bez przemocy - wypełnienie formularza zgłoszeniowego, - określenie oraz realizacja zadań zgodnie z założeniami programu. - zachęcenie uczniów do współorganizowania Dnia szkoły bez przemocy, X 2011 Przystąpienie do programu Ja, ty razem my, bezpieczne szkoły w Dębowym Mieście - wypełnienie formularza zgłoszeniowego, - określenie oraz realizacja zadań zgodnie z założeniami programu. A.Szewczyk B.Kącik V.Terlecka A.Janikowska Adresaci działań: rodzice/ społeczność lokalna Planowane działania Sposoby/ metody realizacji Osoby odpowiedzialne Uświadomienie rodzicom jakie - zapoznanie z dokumentami mi regulującymi Wychowawcy konsekwencje prawne ponoszą zasady zachowania i sankcje, klas nieletni w przypadku aktów agresji - przedstawienie aktów obowiązującego prawa lub czynów karalnych oraz dotyczącego odpowiedzialności nieletnich odpowiedzialności jaką ponoszą - poinformowanie rodziców o ch procedurach rodzice. postępowania wobec dzieci, które zachowają się agresywnie lub używają przemocy; - organizacja spotkania dla rodziców z przedstawicielami prawa (kuratorzy, policjanci) Termin IX 2011 XII 2011 Uwagi 20

21 - postępowanie zgodne z procedurami, - spotkanie z rodzicem, wspólne rozważania nad przyczynami takich zachowań oraz próba ustalenia wspólnej strategii postępowania wobec dziecka ( kontrakt). klas Informowanie rodziców o wszelkich sytuacjach związanych ze stosowaniem agresji przez ich dzieci. Przeprowadzenie akcji informacyjnej pod hasłem : Im mogę zaufać, dotyczącej poczucia bezpieczeństwa dziecka w szkole i poza nią - Bez Nazwy skierowanie do rodziców szkolnej broszury zawierającej informacje o osobach, instytucjach, do których można zgłosić sytuacja problemowe dotyczące aktów agresji, - przekazywanie rodzicom ulotek informacyjnych, -zapoznanie z formami agresji w szkole, jej przyczynami oraz skutkami w świetle przeprowadzonych wśród uczniów ankiet oraz literatury, - spotkanie z psychologiem PPP, pracownicy PPP X 2011 IV 2012 Gdy moje dziecko jest pełne gniewu Jak rozpoznawać złe emocje u swoich dzieci i pomóc nad nimi zapanować Poradnictwo dla rodziców uczniów charakteryzujących się trudnościami z rozładowywaniem negatywnych emocji w sposób akceptowany społecznie. Czy moje dziecko ukrywa problem? czyli w jaki sposób rozmawiać - pedagogizacja rodziców podczas zebrań śródrocznych - pedagogizacja rodziców podczas zebrań śródrocznych klas pracownicy OIK A.Szewczyk XI 2011 XI

22 z dzieckiem, które doświadcza przemocy dotycząca pomocy dzieciom- ofiarom przemocy, - przekazanie broszur zawierających pytania diagnozujące problem, z którym styka się dziecko, - spotkanie ze specjalistą- psychologiem OIK Pracownicy OIK V 2012 Prezentacje wizualne na korytarzach ch związane z tematyką Praw i bezpieczeństwa. - Szkoła Ważnych Praw tematyczne tablice informacyjne, - plakaty kampanii ogólnopolskich i prace dzieci A.Szewczyk Wdrożenie rodziców do współpracy w ramach realizacji Ogólnopolskiej Kampanii Szkoła bez Przemocy - przedstawianie rodzicom założeń programu, - przekazywanie bieżących informacji, materiałów oraz listu do rodziców, A.Janikowska N.Owczarek Zaproszenie rodziców do udziału w Otwartym Dzień Profilaktyki - przygotowanie prezentacji multimedialnej, - zaproszenie gości np. Sąd, PPP, OIK itp. A.Janikowska N.Owczarek Adresaci działań: pracownicy szkoły Planowane działania Sposoby/ metody realizacji Osoby odpowiedzialne - spotkanie z kuratorem Sądu Rejonowego: uczeń jako ofiara i jako sprawca agresji i przemocy w świetle prawa; formy ochrony przed przemocą, - aktualizowanie procedur postępowania w sytuacjach A.Szewczyk zagrażających bezpieczeństwu w szkole, przepisów prawa E.Doniec dotyczących dbałości o bezpieczeństwo uczniów, przekazywanie zmian na zebraniach Rad Pedagogicznych M. Łebek ARozwadowska Przybliżenie, zapoznanie z sankcjami prawnymi ponoszonymi przez nieletnich w przypadku aktów agresji lub czynów karalnych oraz procedurami mi. Termin IV 2012 Uwagi Ujednolicenie działań wychowawczych dających poczucie solidarności i wsparcia. -nauczyciele powinni uzgodnić sposoby wzajemnej pomocy w sytuacjach trudnych, wspólne analizowanie przypadków na Radach Pedagogicznych, - reagowanie w określonych przypadkach zgodnie wszyscy nauczyciele X

23 z procedurami mi, - konsekwentne rozliczanie sprawców, Poznanie sposobów radzenia sobie z agresją wśród młodzieży. - samodzielne studiowanie lektury fachowej ( np. Arnd Stein, Kiedy dzieci są agresywne, Poradnik dla rodziców i wychowawców, wyd. Jedność - Kielce 2003, Joachim Rumpf. Krzyczeć, bić, niszczyć Agresja u dzieci w wieku do lat 13Gdańskie Wydawnictwo - Psychologiczne, Gdańsk 2003) - stałe uzupełnianie biblioteczki szkolnej o nowe książki, poradniki pedagogiczne i psychologiczne, wszyscy nauczyciele Pogłębienie wiedzy i umiejętności na temat zjawiska agresji i przemocy. - szkolenie Rady Pedagogicznej na wybrany temat: prawidłowości i niepokój w rozwoju dzieci w wieku szkoły podstawowej; jak uczyć się umiejętności empatycznego słuchania; spójrz inaczej na agresję; zasady mediacji, - zapoznanie się z płytą Jak prowadzić lekcje i nie zwariować, wydanej przez GWO, zawierającą filmiki ukazujące scenki z życia szkoły, komentarze, zasady postępowania z uczniami. B.Gacek wszyscy nauczyciele III 2012 Ograniczenie czynników sprzyjających występowaniu agresji. - uwzględniać zmiany organizacyjne w dyżurach przy szatniach w-f, toaletach oraz korytarzach ch, - organizowanie apeli porządkowych, M.Borek D.Szwej ZWERBALIZOWANY PROBLEM: BRAK ZAINTERESOWANIA NAUKĄ SZKOLNĄ, MOTYWACJI ORAZ NISKIE POTRZEBY EDUKACYJNE. Adresaci działań: uczniowie Planowane działania Sposoby/ metody realizacji Osoby Termin Uwagi odpowiedzialne Otoczenie sprzyjające nauce - zajęcia na temat zewnętrznych i wewnętrznych 23

24 - informowanie o warunkach sprzyjających procesowi nauki warunków sprzyjających procesowi nauki: oświetlenie, dostępne materiały, komfort, wysokość biurka i fotela, odległość oczu, postawa ciała, otoczenie, odpowiednia pora na naukę, zakłócenie rytmu nauki, zdrowie, - konkurs dla uczniów na zaprojektowanie pokoju sprzyjającego uczeniu się, klas Inaczej, ciekawiej, skutecznej - informowanie o sposobach efektywnego uczenia się, - zapoznanie uczniów z aktywnymi metodami nauczania poprzez realizację zajęć dydaktycznych z wykorzystywaniem multimedialnych środków dydaktycznych, stosowaniem technologii informacyjnej na zajęciach ch, innych metod np.: rozmowa nauczająca, puzzle i (uczniowie pracują w tzw. grupach eksperckich), poker kryterialny, metoda trójkąta, mapa mentalna,, graffiti, metaplan, gry dydaktyczne symulacje, tenis słowny, debat itp. - organizowanie lekcji lub prelekcji na temat skutecznego uczenia się, metod uczenia się, technik zapamiętywania, - zapoznanie z ciekawymi sposobami uczenia się, klasowa giełda skutecznych pomysłów, N.Owczarek M.Borek M.Skorupa, B. Gacek W drodze do celu przyda się i mapazapoznanie ze sposobami porządkowania wiadomości Gdy są przyjaciele- pomocy jest wiele Wdrażanie uczniów do pomocy koleżeńskiej, integracja grupy. - doskonalenie umiejętności graficznego zapisu informacji w postaci map myślowych, kuli śniegowej, potfolio, rybi szkielet lub w formie obrazkowej, - inspirowanie uczniów do organizowania zespołów wzajemnej pomocy, - organizowanie lekcji koleżeńskich z ukierunkowaniem na pracę i zaangażowanie uczniów na lekcjach, pomoc zaprzyjaźnionego kolegi. A.Janikowska, M.Woźniak, J.Frydrych klas, ARozwadowska N.Owczarek SU,, X,XI 2011 Gra równych szans czyli każdy może - promowanie i wskazywanie uczniów, którzy poprawili Dyrektor, 24

25 więcej. Promowanie i nagradzanie uczniów osiągających dobre wyniki w nauce, wyniki w nauce- średnią z uzyskanych ocen, - zorganizowanie szkolnej ligi z różnych przedmiotów, - szkolna galeria prymusów, - wyróżnianie uczniów podczas uroczystości ch i apelach, U.Nowosielska J.Woszczek SU wszyscy nauczyciele Zachęcamy i motywujemy- by dzieci chciały się uczyć. - mobilizowanie uczniów do nauki poprzez wdrożenie systemu motywującego do uczenia się w opartego o opracowane przez GWO zachętki i motywce w formie naklejek, - wklejanie do zeszytów zachętek i motywów (inne działania alternatywne w tym charakterze) - zapewnienie równego dostępu do nagród - nagradzanie osiągnięć i ciekawości - doceniania wielu różnych umiejętności - oferowanie alternatywnych motywacji - proponowanie zadań angażujących uczestników, klas, Uczenie właściwej samooceny, samokontroli. - wzmacnianie w sobie poczucia obowiązku uczęszczania na zajęcia szkolne jak i obowiązku nauki - dobra organizacja pracy pozalekcyjnej - staranne przygotowywanie się do lekcji -wymaganie od siebie samego konsekwencji w wykonywaniu obowiązków klas, Diagnozowanie uczniów wykazujących trudności z przyswajaniem wiedzy. - zaproponowanie rodzicom uczniów badań konsultacyjnych w PPP, - pomoc w ustaleniu terminu, - sporządzenie opinii o możliwościach i osiągnięciach ucznia, klas Zobowiązanie uczniów do podjęcia - spisywanie kontraktów wychowawczych mających 25

26 nauki. na celu poprawę sytuacji dydaktycznej uczniów, klas Adresaci działań: rodzice/ społeczność lokalna Planowane działania Sposoby/ metody realizacji Osoby odpowiedzialne Przedstawienie i uświadomienie - zapoznanie rodziców podczas zebrań klasowych rodzicom zasad oceniania uczniów. z WSO, regulaminem rozliczania uczniów z godzin klas nieusprawiedliwionych, Termin IX 2011 Uwagi Informowanie rodziców o możliwościach skorzystania z pomocy w nauce na terenie szkoły. - zapoznanie z ofertą zajęć pozalekcyjnych i wyrównawczych, klas IX 2011 Jak sprawić by dziecko w ogóle chciało się uczyć? Wspieranie rodziców w rozwiązywaniu trudnych problemów wychowawczych i dydaktycznych. - prelekcje dla rodziców o efektywności nauczania, dobrej organizacji czasu, skutecznych metodach uczenia się, metodach służących wspieraniu i zachęcaniu uczniów do pracy, organizacji otoczenia sprzyjającego nauce, - Bez nazwy informator dla rodziców zawierający treści pedagogizujące- kontynuacja, - o dobrej organizacji własnych zajęć, by mieć czas na rozmowę i zajęcia z dziećmi- rozmowy wychowawcze, - Rola rodziców w kształtowaniu obrazu własnej osoby - pozytywne i negatywne wpływy rodziców na motywację dziecka. - dostępność kontaktów z dyrektorem, pedagogiem i nauczycielami uczącymi- konsultacje, - zachęcanie do współpracy z PPP, - ustalanie terminów badań dla dzieci, sporządzanie opinii, - organizowanie konsultacji z pracownikami PPP - zamieszczanie informacji na stronie szkoły o ważnych V.Terlecka A. Gołda Dyrektor, klas wszyscy nauczyciele X 2011 X

27 sprawdzianach, Wpływ uczestnictwa w zajęciach ch na postępy w nauce i rozwoju- ścisła współpraca z rodzicami. - dostępność do wyników nauczania i frekwencji, - systematyczna kontrola obecności, kontakt z rodzicami w tym zakresie - wymaganie od rodziców informacji zwrotnych dotyczących nieobecności dziecka w szkole, klas Zachęcanie rodziców do wdrażania w stosunku do własnych dzieci stałych i jasnych zasad pracy. - określenie systemu wymagań - dbałość o właściwą organizację czasu pozalekcyjnego dziecka, - systematyczna kontrola osiągnięć ucznia i jego frekwencji, - kontrola wykorzystywania przez dziecko czasu wolnego, - wdrażanie dziecka do starannej, systematycznej i odpowiedzialnej pracy poprzez powierzanie mu stałych domowych obowiązków, klas H.Janczo B. Kącik M.Woźniak, Jak przygotować dziecko do szkoływspółpraca z przedszkolem. - pedagogizacja rodziców przyszłych uczniów w zakresie psychicznego i merytorycznego przygotowania uczniów do rozpoczęcia nauki w szkole, E. Jagiełka B.Kącik VI 2012 Adresaci działań: pracownicy szkoły Planowane działania Sposoby/ metody realizacji Osoby odpowiedzialne Wdrożenie do pracy wychowawczej - prowadzenie zajęć ch metodami aktywnymi, elementów pozwalających poznać - systematyczne sprawdzanie ( ocenianie) bieżących klas, poziom wiedzy uczniów. osiągnięć ucznia poprzez zróżnicowane formy, takie wszyscy Termin Uwagi 27