Działalność i zarządzanie przedsiębiorstwem

Transkrypt

1 Działalność i zarządzanie przedsiębiorstwem Kwidzyn, listopad 2010

2 Żelazne zasady

3 ISTOTNE PYTANIA WG PETERA DRUCKERA GURU ZARZĄDZANIA Kim jestem? 2. Dlaczego tu jestem? 3. Kto jest moim klientem? 4. Co jest ważne dla mojego klienta?

4 Program konferencji 22 listopada rejestracja, powitanie przy kawie zarządzanie czasem, ludźmi i kosztami Przerwa obiadowa ryzyka i niepewności, marketing w biznesie podsumowanie

5 UCZESTNICY - PROFIL UCZESTNIKA ĆWICZENIE: TECHNIKA TARCZY - PROFIL GRUPY

6 PROFIL UCZESTNIKA Jak oceniasz swoje umiejętności w: 1. zarządzaniu przedsiębiorstwem 2. zarządzaniu czasem 3. zarządzaniu ludźmi 4. zarządzaniu kosztami

7 ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM PROFIL UCZESTNIKA I GRUPY ZARZĄDZANIE LUDŹMI ZARZĄDZANIE CZASEM ZARZĄDZANIE KOSZTAMI

8 Ludzi dorosłych się nie uczy, ludzie dorośli uczą się sami.

9 ZARZĄDZANIE ORGANIZACJĄ OPARTE O WIEDZĘ Uczenie się poprzez działanie Uczenie się poprzez ewaluację LEARNING FROM DOING LEARNING FROM EVALUATION 10

10 Ile wchłaniamy - zmysły* 83% - wzrok 11% - słuch 3,5% - węch 1,5% - dotyk 1% - smak *Les Giblin Umiejętność postępowania z innymi

11 Ile informacji zapamiętujemy 10% - tego, co czytaliśmy 20% - tego, co słyszeliśmy 30% - tego co widzieliśmy 50% - tego, co widzieliśmy i słyszeliśmy 70% - tego, co mówiliśmy w czasie rozmowy 90% - tego, co mówiliśmy o tym, co robimy

12 Ile pamiętamy po określonym czasie Mówienie 70% - po 3 godzinach 10% - po 3 dniach

13 ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM Przedsiębiorstwem Przedsięwzięciem Biznesem Zadaniem Projektem

14 Co to jest zarządzanie??

15 ZARZĄDZANIE Planowanie Organizowanie Motywowanie Kontrolowanie

16 ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM Ćwiczenie: Jakie znasz obszary zarządzania?

17 Obszary zarządzania przedsięwzięciem ZARZĄDZANE LUDŹMI Pozyskiwanie pracowników Organizacja zespołu Struktura organizacyjna Komunikacja ZARZĄDZANIE KOSZTAMI Planowanie kosztów Szacunek kosztów Budżetowanie kosztów Regularna kontrola kosztów ZARZĄDZANIE CZASEM Określenie działań Szacowanie potrzebnego czasu Harmonogramowanie Kontrola czasu ZARZĄDZANIE ZASOBAMI Planowanie zasobów Źródła dostaw Planowanie sprzedaży Administracja sprzedaży Marketing ZARZĄDZANIE JAKOŚCIĄ Określenie jakości Zapewnienie jakości Kontrola jakości ZARZĄDZANIE RYZYKIEM Identyfikacja ryzyk Ocena ryzyk Przeciwdziałanie ryzykom Kontrola ryzyk

18 ZARZĄDZANIE INFORMACJĄ Planowanie drogi komunikacji Dystrybucja informacji Ochrona informacji

19 Zarządzanie: czasem ludźmi kosztami

20 ZARZĄDZANIE CZASEM Sekret powodzenia nie polega narobieniu tego, co się lubi, ale na lubieniu tego co się robi

21 Metoda wyboru priorytetów Sprawy ważne i pilne Sprawy ważne mało pilne Sprawy pilne mało ważne Sprawy mało ważne, mało pilne (nasz brak efektywności wiąże się w znacznym stopniu z poświęcaniem zbyt dużo czasu na zadania ulotne i drugorzędne, kosztem zadań bardzo ważnych -!)

22 Zasada Pareto czas, cele - sukces, majątek, zdarzenia - efekty 20% 80%

23 Czas Czas to życie Czas to pieniądz Czas się zmienia Czas jest nie do kupienia Czasu jest pod dostatkiem Czasu nie można magazynować Czasu nie można spędzić kilka razy Czas można wykorzystać na wiele sposobów Czas ucieka bezproduktywnie, jeśli się go nie użyje

24 Pracujemy: 220 dni x 8h pracy to jest godzin Mamy czas wolny: 145 dni wolnych x 12h = 1740h 220 dni x 3h = 660 h tj. razem godzin - wolny czas w roku Razem osobisty kapitał czasowy: godzin

25 Czas a równowaga wewnętrzna ( Zarządzanie czasem Elżbieta Górska) Jest tym szczęśliwym przeżyciem, podczas którego czujemy się dobrze z nami samymi i naszymi zobowiązaniami. Każdy z nas przynajmniej raz na jakiś czas doświadcza tego cudownego uczucia, kiedy ma przez moment świadomość, że w jego świecie rzeczywiście wszystko gra. Czujemy się dobrze, nie jesteśmy zastraszeni ani nie odczuwamy napięcia. Odczuwamy radość, a przede wszystkim wyraźnie czujemy, że tempo naszego życia jest przyjemne. Równowaga powstaje wówczas, gdy zrównoważymy wewnętrzne i zewnętrzne przymusy.

26 Czas a równowaga wewnętrzna Osiągnięcia Zdrowie Kontakty towarzyskie Sens życia

27 Czas a równowaga wewnętrzna Siła leży w powolności Tylko powolność umożliwia wspólnotę, miłość i zaufanie

28 Zasada manana

29 Management czasowy to opanowanie własnego czasu i pracy a nie dawanie się opanować czasowi

30 Żelazne zasady Szafa na dokumentację dot. zadania Uporządkuj biurko Zestawienie dokumentacji

31 Żelazne zasady Przejrzyj/ przeczytaj całą dokumentację dot. zadania, zaznacz karteczkami istotne rozdziały, względnie wydrukuj potrzebne dane/ tabele (warto umieścić Drzewo problemów projektu na widocznym miejscu dla osób realizujących projekt, aby wciąż pamiętali w jakim celu realizujemy ten projekt)

32 Żelazne zasady Każdy papier raz w ręku ułóż od razu na swoje miejsce

33 Żelazne zasady Ważne informacje pod ręką Wykaz ważnych telefonów pod okiem (szybciej skierować wzrok na tabelę niż wyklikać w komputerze -zrób zestawienie ważnych telefonów i adresów) Harmonogram na ścianie

34 Żelazne zasady Angażuj przyszłych pracowników eksploatacji już na etapie inwestycji (aby doskonale poznali i zrozumieli niuanse techniczne realizacji projektu) Wprowadź skrzyneczkę uwag (anonimowo lub nie) dla umożliwienia podpowiadania zmian, ewentualnie błędów organizacyjnych i wykonawczych Wprowadź regularne narady zespołu realizacyjnego - OPERATYWKA

35 Czas by Ivo Andrić Czas męczy i nuży tylko tych, co żyją zajęci jedynie błahymi troskami o swą osobę i swoje rozkosze, ale jest krótki i mija niepostrzeżenie dla tych, co zapominają o sobie, pracują nad czymś, co ich pochłania, Jeśli mierzony wielkością śmiałego, nie dającego się zrealizować marzenia, prawie nie istnieje

36 Planowanie Strategiczne Taktyczne operacyjne

37 Tabela: Harmonogram rzeczowo-finansowy Rok baz owy L.p. Nakłady inwestycyjne 1 xxx 2 Złożenie wniosku wniosków w DPR 3 Ocena wniosku 4 Przetarg 5 Zaprojektuj 6 Wybuduj - roboty montażowe 7 Eksploatacja I sezon 8 Nadzór inwestorski 9 Obsługa księgowa projektu 10 Koordynacja projektu 11 Promocja projektu Harmonogram projektu Gantta Faza realizacyjna I kw. II kw. III kw. IV kw. I kw. II kw. III kw. IV kw. Faza eksploatacji 1VIII przetarg wszczęcie postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego 1X podpisana umowa na wykonanie rozpoczęcie realizacji robót robót 6 miesięcy wykonywanie robót 31III rzeczowe data podpisania przez beneficjenta ostatniego protokołu odbioru inwestycji/dostawy w ramach zakończenie robót projektu 30 V finansowe zakończenie robót (<60dni) data poniesienia przez beneficjenta ostatniego kwalifikowalnego wydatku Nakład y [PLN]

38 Roczny/kwartalny plan prac 2011 Rozpoczęcie zadania Nr zadania Zadanie Zakres rzeczowy Termin wykonania Dodatkowo Przeniesiono z roku I I KWARTAŁ II III IV II KWARTAŁ V VI VII III KWARTAŁ VIII IX X IV KWARTAŁ XI XII

39 Harmonogram szczegółowy Rok bazow Faza realizacyjna y L.p. Nakłady inwestycyjne I kw. II kw. III kw. IV kw Studium wykonalności x x x 2 Złożenie wniosku wniosków w DPR x x 3 Ocena wniosku x x x Przetarg 4 Inwestor zastępczy x x Zaprojektuj i wybuduj Promocja projektu - zapytanie p p p p p p p o o o o o o o o o o o z z z z z z z z z z z z z z z 5 Zaprojektuj 6 Wybuduj - roboty montażowe 7 Eksploatacja I sezon 8 Inwestor zastępczy 9 Obsługa księgowa projektu 10 Koordynacja projektu 11 Promocja projektu 12 Instrument elastyczności

40 Tabela: Harmonogram Gantt - przygotowanie dokumentacji do 9.2. Infrastruktura ochrony zdrowia L.p. Wyszczególnienie Gmina NZOZ EEE 0 Formularz Wniosku RPO WP Dz.9.2 x 1 Studium Wykonalności x 2 Karta Informacyjna Przedsięwzięcia x 2 Dokumenty OOŚ x 3 4 Deklaracja organu odpowiedzialnego za monitorowanie obszarów NATURA 2000 Oświadczenie o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane 5 Program rewitalizacji Dokument poświadczający zaangażowanie 6 Partnerów Umowa z Narodowym Funduszem Zdrowia na 7 świadczenia, usługi zgodne z zakresem projektu 8 Dokument rejestrowy określający status prawny beneficjenta i partnerów projektu x x x x 9 Informacja o uzyskanej pomocy de minimis lub pomocy innej niż de minimis x x 10 Oświadczenie o zamiarze realizowania projektu w trybie "zaprojektuj i wybuduj" 11 Audyt energetyczny 12 Sprawozdanie finansowe za rok poprzedzający rok podpisania umowy x x x 13 Wyciąg z dokumentacji technicznej x 14 Kopia pozwolenia na budowę lub zgłoszenia budowy x 15 Załączniki dodatkowe x Zebranie dokumentacji i złożenie w Urzędzie Marszałkowskim x

41 Tabela: Harmonogram rzeczowo-finansowy Czas Nakład L.p. Nakłady inwestycyjne 1y [PLN]

42 Planowanie dnia

43 Zarządzanie czasem - schemat 1. Sprecyzowanie problemów 2. Zestawienie celów 3. Planowanie działań(strategia) 4. Decyzja 5. Organizacja i realizacja 6. Kontrola

44 KAŻDY KTOŚ KTOKOLWIEK - NIKT Było ważne zadanie do zrobienia i KAŻDY został poproszony o jego wykonanie. KAŻDY przypuszczał, że KTOŚ je wykona. KTOKOLWIEK mógł to zrobić, ale nie wykonał tego NIKT. KTOŚ z tego powodu się zdenerwował, ponieważ było to praca KAŻDEGO. KAŻDY myślał, że KTOKOLWIEK może to zrobić. NIKT nie zdał sobie sprawy, że KAŻDY tego nie zrobi. Skończyło się na tym, że KTOŚ winił KAŻDEGO, podczas, gdy KTOKOLWIEK nie mógł winić NIKOGO. Można było winić WSZYSTKICH, Lub..

45 Wymień 3 największych złodziei czasu w pracy 1. Rozwiązanie 2. Rozwiązanie 3. Rozwiązanie

46 Od jutra: 1. Wynotuj w planie dnia co musisz załatwić 2. Opracuj priorytety 3. Deleguj uprawnienia (władzę) 4. Określ przybliżony czas niezbędny 5. Określ porę wykonania zadania (godzinę)

47 Tort czasowy 24h Ile czasu spędzam na: Środki masowego przekazu (TV, czasopisma, książki) Konsumpcję (zakupy, jedzenie, kino) Aktywność (podróże, sport, wycieczki) Kulturę (opera, koncert, muzeum) Sprawy socjalne(rodzina, przyjaciele) Dla siebie (leniuchowanie, wyspanie się)

48 Zasada Eisenhowera B ważność A pilność Ustalić kiedy, Natychmiast ja ew. zlecić 50 D odłożyć, wyrzucić C zredukować, zlecić komuś 0

49 Planowanie biznesu Biznes plan Studium wykonalności

50 Spis treści: 1 STRESZCZENIE STUDIUM WYKONALNOŚCI 3 1. Wykonalność instytucjonalna Opis Projektodawcy Opis stanu aktualnego Gminy Inne podmioty zaangażowane w projekt Partner projektu Pozostałe podmioty Doświadczenie beneficjenta i partnera Doświadczenie Gminy Doświadczenie partnera Opis wdrażania projektu Struktura organizacyjna beneficjenta i partnerów Rola i zadania oraz odpowiedzialności we wdrażaniu projektu Inne podmioty zaangażowane w projekt Wpływ projektu na osoby, instytucje i organizacje Finansowanie komórek odpowiedzialnych za realizację Uwarunkowania prawne realizacji projektu Trwałość instytucjonalna Wykonalność techniczno- technologiczna Zgodność projektu z krajowymi i regionalnymi dokumentami strategicznymi Opis stanu aktualnego przed realizacją projektu Opis potrzeby realizacji projektu Przedmiot projektu Analiza różnych wariantów realizacji rozwiązania problemów Opis stanu po realizacji projektu - logika interwencji Lokalizacja, miejsce realizacji projektu Analiza techniczna i technologiczna Trwałość technologiczna Opis stanu po realizacji projektu - logika interwencji Wskaźniki produktu Wskaźniki rezultatu Wskaźniki oddziaływania projektu cele długofalowe Matryca logiczna projektu Komplementarność projektu 70

51 3. Wykonalność finansowo ekonomiczna Analiza finansowa Określenie założeń do analizy finansowej Całkowite nakłady inwestycyjne Kalkulacja przychodów ze sprzedaży w wyniku realizacji inwestycji Analiza rynku oraz oferta powstała w wyniku realizacji projektu Prognozowana liczba odbiorców Polityka cenowa Program sprzedaży Kalkulacja kosztów eksploatacyjnych bez realizacji projektu oraz z jego uwzględnieniem Rachunek zysków i strat Zestawienie przepływów pieniężnych projektu Ustalenie wysokości dofinansowania Weryfikacja w zakresie występowania pomocy publicznej Ustalenie poziomu dofinansowania dla projektów generujących dochód Wyliczenie i interpretacja wskaźników finansowej efektywności projektu Struktura finansowania Analiza trwałości finansowej projektu Analiza ekonomiczna Określenie założeń do analizy ekonomicznej Rachunek kosztów i korzyści ekonomicznych Koszty i korzyści, które nie mogły zostać wycenione Wartości wskaźników efektywności ekonomicznej projektu Wskaźnik ENPV i ERR Wskaźnik B/C Analiza wrażliwości Analiza ryzyka Analiza wskaźnikowa Wpływ projektu na środowisko Wpływ realizacji projektu na środowisko w trakcie realizacji robót budowlanych Wpływ inwestycji na środowisko po zakończeniu Wpływ na siedliska i gatunki zamieszkujące tereny 118

52 Hierarchia Celów 1. Główne 2. Centralny cel projektu 3. Wyniki=rezultaty 4. Działania

53 Logiczna struktura ramowa biznesu Wyszczególn ienie Wskaźniki osiągnięć Źródła weryfikacji Założenia Cele ogólne (Oddziaływanie) Cele bezpośr. (Rezultat) Rezultaty (Produkt) Działania Warunki wstępne

54 Matryca logiczna Dlaczego realizuje się zadanie = logika aktywności Co ma osiągnąć = logika aktywności + wskaźniki Jak to osiągnąć?= działania, środki Jakie czynniki zewnętrzne są kluczowe = założenia

55 Matryca Gdzie szukać informacji (źródła weryfikacji) Jakie środki są konieczne Koszt zadania Warunki wstępne

56 Pytania 1. Co będzie rezultatem? 2. Dlaczego należy zrealizować zadanie, korzyści. 3. Jak będzie zrealizowane? 4. Kogo zaangażować? 5. Kiedy realizowane/ zakończone? 6. Jak długo będzie trwało? 7. Ile będzie kosztowało? 8. Co dodatkowo potrzebne? 9. Co może mieć wpływ na rezultat? 10. Jakie inne ryzyka?

57 ZARZĄDZANIE LUDŹMI Planowanie (wymagania) Pozyskiwanie pracowników Organizacja zespołu Struktura organizacyjna Motywowanie Ocena, nagrody i kary

58 POTRZEBY I OCZEKIWANIA

59 Hierarchia potrzeb wg. Maslowa

60 Struktura organizacyjna Ćwiczenie: Wykonaj schemat struktury organizacyjnej firmy: Kierownik Księgowa Administracja Dział techniczny Itp..

61 ŚWIADOMOŚĆ Zdolność zdawania sobie sprawy w kategoriach pojęciowych z tego, co jest przedmiotem postrzegania, doznawania; najwyższy poziom rozwoju psychicznego charakterystyczny dla człowieka

62 WRAŻLIWOŚĆ silne odczuwanie czegoś, nieobojętność na coś

63 STRACH niepokój wywołany przez niebezpieczeństwo lub rzecz nieznaną, która się wydaje groźna, przez myśl o czymś grożącym, lęk, obawa, przerażenie, trwoga

64 Polska praktyka w zarządzaniu Obustronna życzliwość zabarwiona melancholią: kierownikowi jest przykro, że nie może więcej płacić przymyka więc oczy na gorszą pracę podwładnych. Pracownicy rozumieją ograniczenie kierownika, sprawia im jednak przykrość rezygnacja z wielu aspiracji.

65 ZARZĄDZANIE KOSZTAMI Wskaźniki efektywności finansowej NPV zaktualizowana wartość netto NPV = PVB PVC [zł] ENPV = EPVB EPVC [zł] IRR wewnętrzna stopa zwrotu B/C - współczynnik efekty/wydatki

66 Rachunek Zysków i Strat Wyszczególnienie Przychody operacyjne Koszty operacyjne Amortyzacja roczna Zużycie materiałów, paliwa i energii Usługi obce Wynagrodzenia i koszty dodatkowe Podatki i opłaty Pozostałe koszty rodzajowe Zysk (strata) ze sprzedaży Pozostałe przychody operacyjne Dotacje Wynik z pozostałej działalności operacyjnej Zysk (strata) z działalności operacyjnej Koszty finansowe Odsetki Zysk (strata) z działalności gospodarczej Wynik zdarzeń nadzwyczajnych Zysk (strata) brutto Podatek dochodowy Zysk (strata) netto

67 Wyszczególnienie Cash flow Rok bazowy Okres przygotowania i realizacji projektu Okres referencyjny projektu 20 lat WPŁYWY RAZEM Dotacja z EFRR Inwestycyjne beneficjenta Środki własne beneficjenta na utrzymanie projektu Przychody operacyjne Środki inwestycyjne Partnera Środki Partnerana utrzymanie projektu Finansowe - kredyt WYDATKI RAZEM Całkowite nakłady inwestycyjne Nakłady odtworzeniowe Wydatki opercyjne Koszty finansowe baza Koszty finansowe odsetki Całkowite przepływy pieniężne Skumulowane całkowite przepływy pieniężne Współczynnik dyskonta Całkowite zdyskontowne przepływy pieniężne ,0000 0,9524 0,9070 0,8638 0,8227 0,7835 0,7462 0,7107 0,6768 0,6446 0,6139 0,5847 0,5568 0,5303 0,5051 0,4810 0,4581 0,4222 0,4009 0,3748 0,3487 0,

68 Ryzyka i niepewności Marketing w biznesie

69 Ryzyka w biznesie Ćwiczenie??????

70 Ryzyka, niepewności i sprzeczności Ryzyko prawdopodobieństwo wystąpienia szczególnego wydarzenia Niepewność dotyczy faktu, że przyszłości nie możemy przewidzieć, więc możliwość wystąpienia pewnych wydarzeń jest ustalana subiektywnie, w sposób opisowy Sprzeczność kwestia sporna między stronami

71 Źródła ryzyk Zadanie: złożoność i innowacyjność przedsięwzięcia Inwestor: zarządzanie ludźmi, planowanie Otoczenie biznesu: polityczne, prawne, środowiskowe, finansowe

72 ZABEZPIECZENIA WYBRANYCH RODZAJÓW RYZYKA Ryzyko nieukończenia projektu Ryzyko eksploatacyjne Ryzyko rynkowe Ryzyko finansowe Ryzyko walutowe Ryzyko ochrony środowiska Ryzyko prawne Ryzyko polityczne Ryzyko siły wyższej Ryzyko związane z infrastrukturą lokalną

73 Sprzeczność SPRZECZNOŚCI DUŻA ŚREDNIA MAŁA ODBIÓR SPOŁECZNY Negatywny społeczeństwa regionu Negatywny lokalnie Negatywny dla kilku osób ZAKRES Zmienić cały zakres zmienić częściowo Niewielkie zmiany KOSZTY Przekroczenie budżetu o ok. 50% O 10 do 15% O ok. 5%

74 Sposoby na porażkę w biznesie Nie planuj Nie szanuj pracowników Nie deleguj kompetencji Utrzymuj bałagan w dokumentach Nie identyfikuj ryzyk Pracuj bez zdefiniowanych celów Pracuj bez harmonogramu Nie aktualizuj planów Nie współpracuj

75 Zarządzanie ryzykiem i sprzecznościami Identyfikacja Określenie zmiany Reakcja(kto i kiedy)

76 MARKETING W BIZNESIE LEPIEJ BYĆ PIERWSZYM NIŻ NAJLEPSZYM

77 Cele marketingowe Rynkowe - Gdzie? Świadczeń - Dla kogo? Potrzeb - Co - jaka potrzeba?

78 KLIENT JA INNI DANE

79 Marketing MIX Oferta Ocena Sprzedaż Kooperacja

80 Marketing Stawiam się w położeniu klienta Całokształt działań dla ułatwienia biznesu Przejście od rynku sprzedawcy do rynku nabywcy Zorientowanie na rynek Życie z klientem WEWNĘTRZNYM I ZEWNĘTRZNYM

81 MARKETING W BIZNESIE LEPIEJ BYĆ PIERWSZYM NIŻ NAJLEPSZYM

82 A I D A - jak dotrzeć do klienta ATENTION UWAGA (ty twoja ciebie) INTEREST ZAINTERESOWANIE DESIRE PRAGNIENIE ACTION - DZIAŁANIE

83 MARKETING MIX W FIRMIE Wystrój Stroje firmowe Papeteria Logo Personalne traktowanie klienta Sposoby przyjęcia klienta w firmie Szkolenie współpracowników Wykorzystanie kartoteki klientów Dni otwarte

84 c.d. POZA FIRMĄ Pełna informacja dla kooperantów Targi, wystawy Katalogi Zebrania dla klientów Oznakowanie drogi do firmy

85 c.d. REKLAMA Plakaty Klip TV Reklama radiowa Głośnik na kołach Ogłoszenie w prasie Reklama telefoniczna Żywa reklama Reklama faxowa

86 c.d. PRACA Z SZEROKĄ PUBLICZNOŚCIĄ Artykuł w prasie fachowej Konferencja prasowa Wywiad sponsorowanie

87 MARKETING W BIZNESIE LEPIEJ BYĆ PIERWSZYM NIŻ NAJLEPSZYM

88 PODSUMOWANIE

89 1. Tytuł projektu Ćwiczenie: Planowany okres realizacji Szacunkowe koszty realizacji (kwalifikowalne i niekwalifikowalne) 2. Harmonogram działań projektu 3. Logiczna struktura ramowa projektu 4. Szczegółowy opis struktury wdrażania projektu. Struktura organizacyjna Struktura kontraktów Struktura zarządzania finansowego Struktura przepływu informacji Zaproponowanie wskaźników monitoringu postępu prac. 5. Analiza ryzyka i niepewności w projekcie : Zidentyfikowanie wszystkich możliwych rodzajów ryzyka i niepewności w projekcie Przedstawienie proponowanych działań, czynności mających na celu ograniczenie ryzyk. 6. Główne problemy w realizacji projektu.

90 STRES I ODDYCHANIE Kiedy jesteśmy zestresowani, oddychamy nieregularnie i płytko, górną częścią klatki piersiowej. Nie wdychamy powietrza skutecznie, a efektem tego jest ciągłe napięcie ciała. Możemy temu zaradzić, jeśli nauczymy się oddychać przeponowo, jak śpiewacy. Wówczas wydech spowalnia bicie serca, a wdech przyśpiesza. ODDYCHAMY: 1, 2 3,4,5,6 7, 8 1,2 3, 4, 5, 6 7,8 itd. 1,2 przez 2 sekundy wdychamy powietrze do dolnej części brzucha. Oddychamy przez nos, nie rozciągając klatki piersiowej i koncentrujemy się na odczuciu wypełniającego nas powietrza. 3,4,5,6 wydychamy powietrze przez 4 sek., a po wypuszczeniu go nie przerywamy wydechu, wyciskając mięśniami brzucha jeszcze więcej powietrza z płuc. 7,8 przez kolejne 2 sek. wstrzymujemy oddech. POWTARZAMY KROKI OD 1 8 CO NAJMNIEJ 6 RAZY, OBSERWUJĄC JAK ROZLUŹNIA SIĘ JĘZYK, BRODA I CAŁA SZCZĘKA Agata Sava

91 Ćwiczenie - Konspekt 1. Tytuł projektu Planowany okres realizacji Szacunkowy koszt realizacji 2. Logiczna struktura ramowa projektu 3. Szczegółowy opis struktury wdrażania projektu. Struktura organizacyjna Struktura kontraktów Struktura zarządzania finansowego Struktura przepływu informacji Zaproponowanie wskaźników monitoringu postępu prac. 4. Analiza ryzyka i niepewności w projekcie : Zidentyfikowanie

92 Dziękuję za uwagę

93