Linux - Real-Time (?)
|
|
- Juliusz Sobczak
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Linux - Real-Time (?) Marcin Bis marcin@bis.org.pl 6 marca 2012 Marcin Bis Linux - Real-Time (?)
2 O czym to będzie? Linux w systemach wbudowanych (głównie) dużo gotowego oprogramowania w wielu przypadkach system działa z pudełka popularność Coraz więcej aplikacji potrzebuje czasu rzeczywistego czyli gwarantowanych maksymalnych opóźnień (o tym za chwilę) równocześnie chcielibyśmy zachować łatwość programowania w Linuksie
3 Dla przypomnienia: Tak wygląda nasz system (dystrybucja)
4 O mnie Marcin Bis GNU/Linux (administracja, programowanie) szkolenia, konsulting, wsparcie techniczne zastosowanie Linuksa w przemyśle (real-time)
5
6 Po kolei... 1 Co oznacza Real-Time? 2 Z czym się zmagamy - podstawowe pojęcia. 3 Rodzaje wejścia-wyjścia. 4 Praktyczny test. 5 Jak z Linuksa zrobić system Real-Time? 6 Obowiązkowy przykład.
7 Co oznacza Real-Time? Definicja książkowa : Poprawność wykonania operacji zależy nie tylko od tego, czy wykonała się bez błędów i zwróciła poprawny rezultat, ale także od czasu (górnego ograniczenia) w jakim operacja się zakończyła.
8 Co oznacza Real-Time? Definicja praktyczna : System RT, to taki, w którym da się udowodnić, że każda wymagana operacja zakończy się w określonym czasie. W idealnym przypadku jest to dowód matematyczny. Niestety przy złożoności współczesnych systemów jest to niewykonalne, a nawet jeżeli, to istnieje ryzyko popełnienia błędu podczas dowodzenia. W praktyce stosuje się zestaw testów. System, który przejdzie takie testy określne w specyfikacji lub powstające podczas jego tworzenia, jest określany jako system czasu rzeczywistego.
9 Real-Time vs. Real-Fast Linux jest zaprojektowany jako system demokratyczny zasoby są przydzielane według potrzeb na przykład: planista zapobiega zagłodzeniu procesu Zazwyczaj determinizm nie jest brany pod uwagę liczy się maksymalna wydajność (throughput) Np.: dolne połówki w obsłudze pakietów sieciowych
10 Co ma do tego Linux? Przykładowy system oparty na projekcie TNKernel Projekt Open-Source rozwijany głównie przez jednego człowieka (plus zainteresowane nim firmy). Elegancko zaprojektowany, przejrzysty kod. Przetestowany na wielu wdrożeniach. Problem Klient zamawia: pobieranie logów przez FTP zdalne sterowanie urządzeniem Zbyt trudne do zrealizowania (w rozsądnym czasie). Te rzeczy mamy z pudełka w Linuksie! - sprawdźmy, czy się nadaje.
11 Podstawowe pojęcia.
12 Deadline Punkt w czasie, w którym dana akcja ma nastąpić (np. reakcja na zmianę stanu wejścia). Hard Real-Time - operacja zawsze musi zakończyć się w określonym czasie. Wynik operacji zakończonej później - nie nadaje się do wykorzystania (awaria już nastąpiła). Soft Real-Time - okazjonalnie operacja może zakończyć się po ustalonym czasie (błąd nie jest krytyczny dla operacji) - na przykład zgubiona ramka obrazu.
13 Latency Czas pomiędzy momentem w którym akcja miała wystąpić, a momentem w którym w rzeczywistości wystąpiła. W idealnym przypadku (taki system nie istnieje) - opóźnienia byłyby zerowe. W rzeczywistości komputer potrzebuje pewnego czasu na ustabilizowanie i przetworzenie sygnałów ze sprzętu, oprogramowanie wprowadza własne opóźnienia itp.
14 Jitter Wariancja opóźnienia (poprzedniej wartości). Czas pomiędzy wystąpieniem przerwania (zgłoszeniem przez sprzęt) a uruchomieniem procedury jego obsługi nie jest stały. Jego zmienność jest równie groźna jak duże opóźnienie (na przykład uniemożliwia wykorzystanie systemu do akwizycji danych).
15 Predictability Przewidywalność. Oznacza wiedzę na temat tego ile czasu zajmie operacja (na przykład procedura obsługi przerwania). Teoria algorytmów zajmuje się określaniem złożoności obliczeniowej poszczególnych metod. W szczególności aby system był przewidywalny, konieczne jest używanie algorytmów działających w stałym czasie (niezależnym od ilości danych).
16 Worst Case Ze względu na zmienność rzeczywistych systemów (nie da się zbudować systemu idealnego), głównym polem naszych zainteresowań pozostaje najgorszy możliwy przypadek. System będzie działał w sposób przewidywalny jeżeli będziemy znać jego opóźnienie w najgorszym możliwym przypadku.
17 Rodzaje wejścia-wyjścia
18 Próbkowane wejście powtarzaj jeżeli odczyt > wartość graniczna to: /* czujnik znajduje się nad podłogą */ poruszaj się do przodu skręcając lekko w lewo w przeciwnym wypadku: /* czujnik znajduje się nad linią */ poruszaj się do przodu skręcając lekko w prawo
19 Próbkowane wejście c.d.
20 Marcin Bis ( Linux - Real-Time (?)
21 Wejście sterowane przerwaniami Metoda stosowana w większości systemów - brak problemów wynikających z obciążania głównej pętli operacjami pobocznymi.
22 Praktyczny test
23 Wzorcowy układ
24 Wzorcowy układ Będziemy rozważać następujący układ: Wejście jest wzbudzane sygnałem i system reaguje zmieniając stan wyjścia. W tym przypadku są to PIN-y GPIO. ale sytuacja niczym się nie różni od wzbudzania wejścia przy pomocy innego (wewnętrznego mechanizmu). To jest timera lub przerwania z urządzenia (kamera).
25
26 Realizacja w procedurze obsługi przerwania
27 Realizacja w procedurze obsługi przerwania
28 Dodajemy obciążenie $ cat /proc/loadavg / odczyt danych z karty SD: cat /dev/mmcblk0p1 > /dev/null wysyłanie danych ASCII na terminal podłączony przez port szeregowy: cat /dev/zero od -v wysyłanie do badanego systemu dużej ilości pakietów IP (ICMP): ping -f <adres urządzenia> Uwaga!: te testy nie poddają systemu obciążeniom występującym podczas rzeczywistej pracy.
29 Realizacja w procedurze obsługi przerwania - obciążenie
30 Oddzielamy logikę od mechanizmów
31
32
33 Userspace
34 Userspace - obciążenie
35 Userspace - obciążenie
36 Jak z Linuksa zrobić system Real-Time? Przy pomocy rozwiązań Open-Source
37 Metody oparte na mikrojądrze: RTLinux - pierwsza implementacja. RTAI - najmniejsze możliwe opóźnienia. Adeos - nanokernel. Xenomai - oparty o Adeos - łatwe portowanie kodu z innych systemów RT. Próba ulepszenia Linuksa: RT PREEMPT
38 Xenomai - architektura
39 RT PREEMPT
40 Już od wersji dostępna jest możliwość włączenia wywłaszczania kodu jądra. Kernel Features ---> Preemption Model (Preemptible Kernel ()) --> ( ) No Forced Preemption (Server) ( ) Voluntary Kernel Preemption (Desktop) (X) Preemptible Kernel (Low-Latency Desktop) To nadal nie jest RT!
41 Bez wywłaszczania
42 Z wywłaszczaniem
43 RT-Preempt Standardowe jądro z omówionymi opcjami minimalizuje opóźnienia, jednak nie spełnia nawet wymogów miękkiego systemu czasu rzeczywistego. Zapewnia całkiem dobrą, ale nadal nie gwarantowaną responsywność. Łaty pozwalające na uruchamianie wątków czasu rzeczywistego, rozwijane są w oddzielnym projekcie: Są one sukcesywnie włączane do jądra.
44 Konfiguracja Kernel Features ---> Preemption Mode (Complete Preemption ()) ---> (X) Complete Preemption (Real-Time) -*- Thread Softirqs -*- Thread Hardirqs
45 Przerwania w wątkach 1 Standardowa obsługa przerwań 2 Obsługa przerwań w wątkach
46 Obciążenie
47 Obciążenie
48 Opóźnienia w systemie
49 Opóźnienia w systemie
50 Jądro z łatą RT PREEMPT nie sprawia, że system staje się RT. Trzeba skorzystać z: POSIX RT-API i dopiero aplikacje napisane z jego użyciem będą działały w reżimie czasu rzeczywistego!
51 Wsparcie dla POSIX RT API w Linuksie W celu zapewnienia wsparcia dla aplikacji czasu rzeczywistego, został opracowany standard IEEE b - POSIX.1b. Najważniejsze deterministyczne mechanizmy programowania w systemach czasu rzeczywistego określone w standardzie, to: Planowanie uruchamiania procesów (API planisty, pozwalające zdefiniować na stałe priorytet procesu oraz klasę zaszeregowania). Blokowanie pamięci (w celu uniemożliwienia jej zeswapowana). Kolejki komunikatów. Pamięć współdzielona. Sygnały czasu rzeczywistego. Semafory. Timery (CLOCK MONOTONIC). AIO - nieblokujące operacje odczytu i zapisu danych, oraz kontroli zleceń
52
53
54 Pozostałe problemy
55 Inwersja priorytetów Inwersja priorytetów - występuje w momencie kiedy zadanie (P1) o wysokim priorytecie wywłaszcza zadanie o niższym (P2), przetrzymujące blokadę (semafor), do której równocześnie chce się dostać zadanie z wyższym priorytetem.
56 Inwersja priorytetów
57 Problemy sprzętowe SMI - przerwanie obsługiwane przez bios (na przykład włączenie wentylatora lub przyjęcie danych z klawiatury USB, o ile została skonfigurowana do obsługi przez BIOS). Problem występuje głównie w PC. Wyłączenie tego typu przerwań (czasem jest możliwe przy pomocy interakcji z ustawieniami BIOS-u lub ACPI) może doprowadzić do uszkodzenia sprzętu. VGA - konsola VGA może generować opóźnienia rzędu 1ms jądro powinno korzystać z konsoli szeregowej. (problem nie występuje podczas korzystania ze środowiska graficznego ani z bufora ramki - wynika z błędów projektowych BIOS-u VGA). DMA - coś innego niż procesor kontroluje transfery z/do pamięci.
58 Problemy sprzętowe - DMA
59 Zatrzymanie awaryjne
Jesień LinuksowaLinux - Real-Time w systemach wbudowanych
Jesień Linuksowa Linux - Real-Time w systemach wbudowanych marcin@bis-linux.com 13 padziernika 2012 Jesień LinuksowaLinux - Real-Time w systemach wbudowanych O mnie http://bis.org.pl/ GNU/Linux (administracja,
Bardziej szczegółowoPrezentacja systemu RTLinux
Prezentacja systemu RTLinux Podstawowe założenia RTLinux jest system o twardych ograniczeniach czasowych (hard real-time). Inspiracją dla twórców RTLinux a była architektura systemu MERT. W zamierzeniach
Bardziej szczegółowoMariusz Rudnicki PROGRAMOWANIE SYSTEMÓW CZASU RZECZYWISTEGO CZ.1
Mariusz Rudnicki mariusz.rudnicki@eti.pg.gda.pl PROGRAMOWANIE SYSTEMÓW CZASU RZECZYWISTEGO CZ.1 Przedmiot PSCR Przedmiot PSCR Wykład do połowy semestru Laboratorium od połowy semestru Projekt Zaliczenie
Bardziej szczegółowoTechnika mikroprocesorowa. Systemy operacyjne czasu rzeczywistego
System operacyjny czasu rzeczywistego (RTOS Real Time Operating System) jest programem bazowym ułatwiającym tworzenie programu użytkowego systemu mikroprocesorowego. System operacyjny czasu rzeczywistego
Bardziej szczegółowoInstrukcja użytkownika ARSoft-WZ1
05-090 Raszyn, ul Gałczyńskiego 6 tel (+48) 22 101-27-31, 22 853-48-56 automatyka@apar.pl www.apar.pl Instrukcja użytkownika ARSoft-WZ1 wersja 3.x 1. Opis Aplikacja ARSOFT-WZ1 umożliwia konfigurację i
Bardziej szczegółowoSystem komputerowy. System komputerowy
System komputerowy System komputerowy System komputerowy układ współdziałających ze sobą (według pewnych zasad) dwóch składowych: sprzętu komputerowego (hardware) oraz oprogramowania (software) po to,
Bardziej szczegółowoJadro Linux 2.6. a zadania czasu rzeczywistego. Artur Lewandowski. Jądro Linux 2.6 p.1/14
Jadro Linux 2.6 a zadania czasu rzeczywistego Artur Lewandowski al167167@students.mimuw.edu.pl Jądro Linux 2.6 p.1/14 1 Wprowadzenie Linux 2.6 wprowadza dużo nowych cech polepszajacych wydajność zadań
Bardziej szczegółowoOd uczestników szkolenia wymagana jest umiejętność programowania w języku C oraz podstawowa znajomość obsługi systemu Linux.
Kod szkolenia: Tytuł szkolenia: PS/LINUX Programowanie systemowe w Linux Dni: 5 Opis: Adresaci szkolenia Szkolenie adresowane jest do programistów tworzących aplikacje w systemie Linux, którzy chcą poznać
Bardziej szczegółowoPROGRAMOWALNE STEROWNIKI LOGICZNE
PROGRAMOWALNE STEROWNIKI LOGICZNE I. Wprowadzenie Klasyczna synteza kombinacyjnych i sekwencyjnych układów sterowania stosowana do automatyzacji dyskretnych procesów produkcyjnych polega na zaprojektowaniu
Bardziej szczegółowoSystemy wbudowane - wykład 9. Systemy czasu rzeczywistego Notes. Systemy czasu rzeczywistego Notes. Systemy czasu rzeczywistego Notes.
Systemy wbudowane - wykład 9 Przemek Błaśkiewicz 26 maja 2017 1 / 93 Systemy czasu rzeczywistego sterowanie silnikiem rakietowym; 2 / 93 Systemy czasu rzeczywistego sterowanie silnikiem rakietowym; system
Bardziej szczegółowoArchitektura komputerów
Architektura komputerów Tydzień 11 Wejście - wyjście Urządzenia zewnętrzne Wyjściowe monitor drukarka Wejściowe klawiatura, mysz dyski, skanery Komunikacyjne karta sieciowa, modem Urządzenie zewnętrzne
Bardziej szczegółowoCechy systemu X Window: otwartość niezależność od producentów i od sprzętu, dostępny kod źródłowy; architektura klient-serwer;
14.3. Podstawy obsługi X Window 14.3. Podstawy obsługi X Window W przeciwieństwie do systemów Windows system Linux nie jest systemem graficznym. W systemach Windows z rodziny NT powłokę systemową stanowi
Bardziej szczegółowoJądro systemu operacyjnego
Jądro systemu operacyjnego Jądro (ang. kernel) jest to podstawowa część systemu operacyjnego, która jest odpowiedzialna za wszystkie jego zadania. Zapewnia ono usługi systemowe takie jak: komunikacja między
Bardziej szczegółowoPOSIX ang. Portable Operating System Interface for Unix
POSIX ang. Portable Operating System Interface for Unix POSIX: próba standaryzacji różnych dystrybucji systemu operacyjnego UNIX, Początek prac 1985 r. pod auspicjami IEEE. POSIX IEEE 1003, Obecnie rozwojem
Bardziej szczegółowo1 Moduł Lutron HomeWorks QS
1 Moduł Lutron HomeWorks QS Moduł Lutron HomeWorks QS daje użytkownikowi Systemu możliwość współpracy oprogramowania z urządzeniami firmy Lutron serii HomeWorks QS. System Vision może używać go do odbierania
Bardziej szczegółowoBłąd pamięci karty graficznej lub Uszkodzona lub źle podpięta karta graficzna
W zależności od producenta BIOS-u sygnały dźwiękowe mogą mieć różne znaczenie: długość i liczba piknięć wskazują na przyczynę błędu. Najpierw więc musimy ustalić, jaki BIOS znajduje się w naszym komputerze
Bardziej szczegółowoSystem operacyjny System operacyjny
System operacyjny System operacyjny (ang. operating system) jest programem (grupą programów), który pośredniczy między użytkownikiem komputera a sprzętem komputerowym. Jest on niezbędny do prawidłowej
Bardziej szczegółowoBudowa Komputera część teoretyczna
Budowa Komputera część teoretyczna Komputer PC (pesonal computer) jest to komputer przeznaczony do użytku osobistego przeznaczony do pracy w domu lub w biurach. Wyróżniamy parę typów komputerów osobistych:
Bardziej szczegółowoPodstawowe zagadnienia
SWB - Systemy operacyjne w systemach wbudowanych - wykład 14 asz 1 Podstawowe zagadnienia System operacyjny System czasu rzeczywistego Systemy wbudowane a system operacyjny Przykłady systemów operacyjnych
Bardziej szczegółowoU M L. System operacyjny Linux zagnieżdżony w zewnętrznym systemie operacyjnym (Linux)
http://user-mode-linux.sourceforge.net/ System operacyjny Linux zagnieżdżony w zewnętrznym systemie operacyjnym (Linux) Autor: Jeff Dike Koncepcja powstała w 1999 r. Początkowo jako patch do jądra 2.0
Bardziej szczegółowo1. Wprowadzenie Programowanie mikrokontrolerów Sprzęt i oprogramowanie... 33
Spis treści 3 1. Wprowadzenie...11 1.1. Wstęp...12 1.2. Mikrokontrolery rodziny ARM...13 1.3. Architektura rdzenia ARM Cortex-M3...15 1.3.1. Najważniejsze cechy architektury Cortex-M3... 15 1.3.2. Rejestry
Bardziej szczegółowoProjekt i implementacja systemu obsługi kart chipowych
Seminarium dyplomowe. Autor: Adam Grześko morel@pifpaf.pl Projekt i implementacja systemu obsługi kart chipowych Promotor: prof. dr hab in ż. T. Morzy 1 Plan prezentacji: Cel pracy, wykorzystane narzędzia,
Bardziej szczegółowoSYSTEMY OPERACYJNE I SIECI KOMPUTEROWE
SYSTEMY OPERACYJNE I SIECI KOMPUTEROWE WINDOWS 1 SO i SK/WIN 007 Tryb rzeczywisty i chroniony procesora 2 SO i SK/WIN Wszystkie 32-bitowe procesory (386 i nowsze) mogą pracować w kilku trybach. Tryby pracy
Bardziej szczegółowo1. Tworzenie nowego projektu.
Załącznik do Instrukcji 1. Tworzenie nowego projektu. Wybieramy opcję z menu głównego New->QNX C Project. Wprowadzamy nazwę przechodzimy do następnego kroku NEXT. Wybieramy platformę docelową oraz warianty
Bardziej szczegółowoSystem czasu rzeczywistego
System czasu rzeczywistego Definicje System czasu rzeczywistego (real-time system) jest to system komputerowy, w którym obliczenia prowadzone równolegle z przebiegiem zewnętrznego procesu mają na celu
Bardziej szczegółowoOpis efektów kształcenia dla modułu zajęć
Nazwa modułu: Projektowanie i użytkowanie systemów operacyjnych Rok akademicki: 2013/2014 Kod: EAR-2-324-n Punkty ECTS: 5 Wydział: Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Inżynierii Biomedycznej Kierunek:
Bardziej szczegółowoSprawozdanie z projektu MARM. Część druga Specyfikacja końcowa. Prowadzący: dr. Mariusz Suchenek. Autor: Dawid Kołcz. Data: r.
Sprawozdanie z projektu MARM Część druga Specyfikacja końcowa Prowadzący: dr. Mariusz Suchenek Autor: Dawid Kołcz Data: 01.02.16r. 1. Temat pracy: Układ diagnozujący układ tworzony jako praca magisterska.
Bardziej szczegółowoCyfrowy rejestrator parametrów lotu dla bezzałogowych statków powietrznych. Autor: Tomasz Gluziński
Cyfrowy rejestrator parametrów lotu dla bezzałogowych statków powietrznych Autor: Tomasz Gluziński Bezzałogowe Statki Powietrzne W dzisiejszych czasach jedną z najbardziej dynamicznie rozwijających się
Bardziej szczegółowoSystemy czasu rzeczywistego wstęp
J. Ułasiewicz Komputerowe systemy sterowania 1 1 Systemy wbudowane Często system sterujący stanowi integralną część urządzenia. Jest to system wbudowany. Nie posiada on żadnych elementów pozwalających
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Nazwa przedmiotu: Kierunek: Mechatronika Rodzaj przedmiotu: dla specjalności Systemy Sterowania w ramach kierunku Mechatronika Rodzaj zajęć: Wykład, laboratorium Systemy Operacyjne Czasu Rzeczywistego
Bardziej szczegółowoMechanizmy pracy równoległej. Jarosław Kuchta
Mechanizmy pracy równoległej Jarosław Kuchta Zagadnienia Algorytmy wzajemnego wykluczania algorytm Dekkera Mechanizmy niskopoziomowe przerwania mechanizmy ochrony pamięci instrukcje specjalne Mechanizmy
Bardziej szczegółowo2013-04-25. Czujniki obiektowe Sterowniki przemysłowe
Ogólne informacje o systemach komputerowych stosowanych w sterowaniu ruchem funkcje, właściwości Sieci komputerowe w sterowaniu informacje ogólne, model TCP/IP, protokoły warstwy internetowej i transportowej
Bardziej szczegółowoSystemy wbudowane. Systemy operacyjne czasu rzeczywistego
Systemy wbudowane Systemy operacyjne czasu rzeczywistego Definicje System czasu rzeczywistego to taki, w którym wynik przetwarzania nie zależy tylko i wyłącznie od jego logicznej poprawności, ale również
Bardziej szczegółowoTworzenie oprogramowania
Tworzenie oprogramowania dr inż. Krzysztof Konopko e-mail: k.konopko@pb.edu.pl 1 Tworzenie oprogramowania dla systemów wbudowanych Program wykładu: Tworzenie aplikacji na systemie wbudowanym. Konfiguracja
Bardziej szczegółowoOd uczestników szkolenia wymagana jest umiejętność programowania w języku C oraz podstawowa znajomość obsługi systemu Windows.
Kod szkolenia: Tytuł szkolenia: PS/WIN Programowanie systemowe w Windows Dni: 5 Opis: Adresaci szkolenia Szkolenie adresowane jest do programistów tworzących aplikacje w systemach z rodziny Microsoft Windows,
Bardziej szczegółowoSYSTEMY CZASU RZECZYWISTEGO - VxWorks
WZAJEMNE WYKLUCZANIE Wiele metod. Np. wyłączanie przerwań: funkcja() //... Int blokada = intlock(); // Obszar krytyczny, któremu nie możemy przerwać intunlock(blokada); wyłączanie wywłaszczania: funkcja()
Bardziej szczegółowo1. Etapy rozwoju systemów komputerowych
1 Sieciowe Systemy Operacyjne Wprowadzenie do wykładu, podstawowe definicje, rola 1 systemu operacyjnego Procesy POSIX, zarządzanie procesami 2 Pliki, komunikacja przez pliki, blokowanie 1 Łącza nazwane
Bardziej szczegółowoDział Dopuszczający Dostateczny Dobry Bardzo dobry Celujący
Przedmiotowy system oceniania Zawód: Technik Informatyk Nr programu: 312[ 01] /T,SP/MENiS/ 2004.06.14 Przedmiot: Systemy Operacyjne i Sieci Komputerowe Klasa: pierwsza Dział Dopuszczający Dostateczny Dobry
Bardziej szczegółowoLaboratorium 2 Sterowanie urządzeniami z wykorzystaniem systemu plików Intel Galileo
Laboratorium 2 Sterowanie urządzeniami z wykorzystaniem systemu plików Intel Galileo Zakres: Laboratorium obrazuje podstawy sterowania urządzeń z wykorzystaniem wirtualnego systemu plików sysfs z poziomu
Bardziej szczegółowoRoger Access Control System. Aplikacja RCP Point. Wersja oprogramowania : 1.0.x Wersja dokumentu: Rev. C
Roger Access Control System Aplikacja RCP Point Wersja oprogramowania : 1.0.x Wersja dokumentu: Rev. C Spis treści Spis treści... 2 1. Wstęp... 3 1.1 Przeznaczenie i główne cechy aplikacji... 3 1.2 Wymagania
Bardziej szczegółowoFirewall bez adresu IP
Firewall bez adresu IP Jak to zrobić Janusz Janiszewski Janusz.Janiszewski@nask.pl Agenda Wstęp Jak to działa? FreeBSD Kiedy stosować? Wady i zalety Inne rozwiązania Pytania? Typy firewalli Filtry pakietów
Bardziej szczegółowoPodstawy informatyki. System operacyjny. dr inż. Adam Klimowicz
Podstawy informatyki System operacyjny dr inż. Adam Klimowicz System operacyjny OS (ang. Operating System) Program komputerowy bądź zbiór programów, który zarządza udostępnianiem zasobów komputera aplikacjom.
Bardziej szczegółowoProgramowanie niskopoziomowe. dr inż. Paweł Pełczyński ppelczynski@swspiz.pl
Programowanie niskopoziomowe dr inż. Paweł Pełczyński ppelczynski@swspiz.pl 1 Literatura Randall Hyde: Asembler. Sztuka programowania, Helion, 2004. Eugeniusz Wróbel: Praktyczny kurs asemblera, Helion,
Bardziej szczegółowoInstrukcja obsługi terminal A300
Instrukcja obsługi terminal A300 Podstawowe przyciski i funkcje: OK/POWER przycisk pozwalający na uruchomienie urządzenia i zatwierdzanie wyboru opcji w menu IN/- przyciski wyboru statusów
Bardziej szczegółowoPodstawy Informatyki Systemy operacyjne
Podstawy Informatyki alina.momot@polsl.pl http://zti.polsl.pl/amomot/pi Plan wykładu 1 Definicje systemu operacyjnego Zadania systemu operacyjnego Klasyfikacja systemów operacyjnych 2 Zasoby systemu komputerowego
Bardziej szczegółowoStruktury systemów operacyjnych
Struktury systemów operacyjnych Jan Tuziemski Część slajdów to zmodyfiowane slajdy ze strony os-booi.com copyright Silberschatz, Galvin and Gagne, 2013 Cele wykładu 1. Opis usług dostarczanych przez OS
Bardziej szczegółowoBIOS, tryb awaryjny, uśpienie, hibernacja
BIOS, tryb awaryjny, uśpienie, hibernacja Wykład: BIOS, POST, bootstrap loader, logowanie, uwierzytelnianie, autoryzacja, domena, tryb awaryjny, stan uśpienia, hibernacja, wylogowanie, przełączanie użytkownika,
Bardziej szczegółowoSystemy wbudowane. Paweł Pełczyński ppelczynski@swspiz.pl
Systemy wbudowane Paweł Pełczyński ppelczynski@swspiz.pl 1 Program przedmiotu Wprowadzenie definicja, zastosowania, projektowanie systemów wbudowanych Mikrokontrolery AVR Programowanie mikrokontrolerów
Bardziej szczegółowoIO - Plan testów. M.Jałmużna T.Jurkiewicz P.Kasprzyk M.Robak. 5 czerwca 2006
IO - Plan testów M.Jałmużna T.Jurkiewicz P.Kasprzyk M.Robak 5 czerwca 2006 1 SPIS TREŚCI 2 Spis treści 1 Historia zmian 3 2 Zakres testów 3 2.1 Integration testing - Testy spójnosci.............. 3 2.2
Bardziej szczegółowoNOWY OPIS TECHNICZNY PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA
NOWY OPIS TECHNICZNY PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA Załącznik nr 4 do SIWZ/ załącznik do umowy Przedmiotem zamówienia jest dostawa 2 serwerów, licencji oprogramowania wirtualizacyjnego wraz z konsolą zarządzającą
Bardziej szczegółowoUniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Profilowanie ruchu sieciowego w systemie GNU/Linux
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Wydział Matematyki i Informatyki Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Michał Ferliński Nr albumu: 187386 Praca magisterska na kierunku Informatyka
Bardziej szczegółowoArchitektury systemów czasu rzeczywistego RTOS. Wykonał: Bartłomiej Bugański
Architektury systemów czasu rzeczywistego RTOS Wykonał: Bartłomiej Bugański System operacyjny czasu rzeczywistego ( ang. Real-Time Operating System - RTOS) to komputerowy system operacyjny, który został
Bardziej szczegółowoKonfigurowanie modułu BK9050 firmy Beckhoff wprowadzenie
Konfigurowanie modułu BK9050 firmy Beckhoff wprowadzenie Stanowisko laboratoryjne z modułem BK9050 Moduł BK9050 jest urządzeniem typu Bus Coupler, umożliwiającym instalację rozproszonych grup terminali
Bardziej szczegółowo2009-03-21. Paweł Skrobanek. C-3, pok. 321 e-mail: pawel.skrobanek@pwr.wroc.pl pawel.skrobanek.staff.iiar.pwr.wroc.pl
Wrocław 2007-09 SYSTEMY OPERACYJNE WPROWADZENIE Paweł Skrobanek C-3, pok. 321 e-mail: pawel.skrobanek@pwr.wroc.pl pawel.skrobanek.staff.iiar.pwr.wroc.pl 1 PLAN: 1. Komputer (przypomnienie) 2. System operacyjny
Bardziej szczegółowoIdyllaOS. Prosty, alternatywny system operacyjny. www.idyllaos.org. Autor: Grzegorz Gliński. Kontakt: milyges@gmail.com
IdyllaOS www.idyllaos.org Prosty, alternatywny system operacyjny Autor: Grzegorz Gliński Kontakt: milyges@gmail.com Co to jest IdyllaOS? IdyllaOS jest to mały, prosty, uniksopodobny, wielozadaniowy oraz
Bardziej szczegółowoInstrukcja do oprogramowania ENAP DEC-1
Instrukcja do oprogramowania ENAP DEC-1 Do urządzenia DEC-1 dołączone jest oprogramowanie umożliwiające konfigurację urządzenia, rejestrację zdarzeń oraz wizualizację pracy urządzenia oraz poszczególnych
Bardziej szczegółowoOPIS TECHNICZNY PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA
OPIS TECHNICZNY PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA 1. Dostawa 100 szt. komputerów stacjonarnych do pracy biurowej 1. Wydajność obliczeniowa Komputer uzyskujący w teście SYSMark 2012 Rating min. 95 pkt. Wykonawca załączy
Bardziej szczegółowo1 Moduł Neuronu Cyfrowego SM
1 Moduł Neuronu Cyfrowego SM Moduł Neuronu Cyfrowego SM daje użytkownikowi Systemu Vision możliwość obsługi fizycznych urządzeń Neuronów Cyfrowych podłączonych do Sterownika Magistrali. Moduł odpowiada
Bardziej szczegółowoReal-Time Linux. Wprowadzenie
Real-Time Linux Wprowadzenie Co to jest Real-Time? Zdolność systemu do udzielenia odpowiedzi (prawidłowej) w z góry określonym czasie. A więc od systemu czasu rzeczywistego będziemy wymagali, aby reagował
Bardziej szczegółowoTomasz Greszata - Koszalin
T: Usługi serwerowe w systemie Windows - telnet. Zadanie1: Sprawdź informacje w serwisie Wikipedii na temat usługi telnet. Telnet standard protokołu komunikacyjnego używanego w sieciach komputerowych do
Bardziej szczegółowoWiększe możliwości dzięki LabVIEW 2009: programowanie równoległe, technologie bezprzewodowe i funkcje matematyczne w systemach czasu rzeczywistego
Większe możliwości dzięki LabVIEW 2009: programowanie równoległe, technologie bezprzewodowe i funkcje matematyczne w systemach czasu rzeczywistego Dziś bardziej niż kiedykolwiek narzędzia używane przez
Bardziej szczegółowo1 Moduł Konwertera. 1.1 Konfigurowanie Modułu Konwertera
1 Moduł Konwertera Moduł Konwertera zapewnia obsługę fizycznego urządzenia Konwertera US- B-RS485. Jest elementem pośredniczącym w transmisji danych i jego obecność jest konieczna, jeżeli w Systemie mają
Bardziej szczegółowodokument DOK 02-05-12 wersja 1.0 www.arskam.com
ARS3-RA v.1.0 mikro kod sterownika 8 Linii I/O ze zdalną transmisją kanałem radiowym lub poprzez port UART. Kod przeznaczony dla sprzętu opartego o projekt referencyjny DOK 01-05-12. Opis programowania
Bardziej szczegółowoAktualizowanie systemów operacyjnych
Aktualizowanie systemów operacyjnych Na czym polega aktualizowanie systemów operacyjnych? Aktualizowanie systemów operacyjnych to jedna w czynności poinstalacyjnych, której zadaniem jest naprawa tzw. luk
Bardziej szczegółowoRejestratory Sił, Naprężeń.
JAS Projektowanie Systemów Komputerowych Rejestratory Sił, Naprężeń. 2012-01-04 2 Zawartość Typy rejestratorów.... 4 Tryby pracy.... 4 Obsługa programu.... 5 Menu główne programu.... 7 Pliki.... 7 Typ
Bardziej szczegółowoRys. 1. Wynik działania programu ping: n = 5, adres cyfrowy. Rys. 1a. Wynik działania programu ping: l = 64 Bajty, adres mnemoniczny
41 Rodzaje testów i pomiarów aktywnych ZAGADNIENIA - Jak przeprowadzać pomiary aktywne w sieci? - Jak zmierzyć jakość usług sieciowych? - Kto ustanawia standardy dotyczące jakości usług sieciowych? - Jakie
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 1 Do Umowy nr z dnia. . Wymagania techniczne sieci komputerowej.
Załącznik nr 1 Do Umowy nr z dnia.. Wymagania techniczne sieci komputerowej. 1. Sieć komputerowa spełnia następujące wymagania techniczne: a) Prędkość przesyłu danych wewnątrz sieci min. 100 Mbps b) Działanie
Bardziej szczegółowoQ E M U. http://www.qemu.com/
http://www.qemu.com/ Emulator procesora Autor: Fabrice Bellard Obsługiwane platformy: Windows, Solaris, Linux, FreeBSD, Mac OS X Aktualna wersja: 0.9.0 Większość programu oparta na licencji LGPL, a sama
Bardziej szczegółowoJesień Linuksowa - Embedded Linux Security
Jesień Linuksowa - Embedded Linux Security Marcin Bis http://bis-linux.com marcin@bis-linux.com Szczyrk, Polska - 13 października 2013r. 1 / 23 O mnie Marcin Bis Embedded Linux System development, kernel
Bardziej szczegółowoBCS-NVR0402. Rejestrator sieciowy IP 4 kanałowy
BCS-NVR0402 Rejestrator sieciowy IP 4 kanałowy Kanały wideo: 4 Switch PoE: Nie BCS-NVR0402: 4 kanały wideo. Rejestrator może obsługiwać nagrywanie w czasie rzeczywistym D1(25 kl/s) na 4 kanał. Prędkość
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wstęp... 10
Spis treści Wstęp... 10 1. Yocto... 25 1.1. Podstawowe komponenty... 26 1.2. Metadane... 26 1.3. Przygotowanie systemu... 28 1.4. Rozpoczęcie pracy z Yocto... 29 1.4.1. Konfiguracja GIT... 29 1.4.2. fsl-community-bsp-platform...
Bardziej szczegółowoBudowa systemów komputerowych
Budowa systemów komputerowych Krzysztof Patan Instytut Sterowania i Systemów Informatycznych Uniwersytet Zielonogórski k.patan@issi.uz.zgora.pl Współczesny system komputerowy System komputerowy składa
Bardziej szczegółowoWprowadzenie. Dariusz Wawrzyniak. Miejsce, rola i zadania systemu operacyjnego w oprogramowaniu komputera
Dariusz Wawrzyniak Plan wykładu Definicja, miejsce, rola i zadania systemu operacyjnego Klasyfikacja systemów operacyjnych Zasada działania systemu operacyjnego (2) Definicja systemu operacyjnego (1) Miejsce,
Bardziej szczegółowoDziałanie systemu operacyjnego
Działanie systemu operacyjnego Budowa systemu komputerowego Jednostka centralna Sterownik dysku Sterownik drukarki Sterownik sieci Szyna systemowa (magistrala danych) Sterownik pamięci operacyjnej Pamięć
Bardziej szczegółowoZdalna obsługa transcievera. H A M R A D I O D E L U X E R e m o t e S e r v e r C o n f i g u r a t i o n
Zdalna obsługa transcievera H A M R A D I O D E L U X E R e m o t e S e r v e r C o n f i g u r a t i o n Do poprawnej pracy zdalnego dostępu do radiostacji, niezbędne jest działające oprogramowanie Ham
Bardziej szczegółowoSYSTEMY OPERACYJNE WYKLAD 6 - wątki
Wrocław 2007 SYSTEMY OPERACYJNE WYKLAD 6 - wątki Paweł Skrobanek C-3, pok. 323 e-mail: pawel.skrobanek@pwr.wroc.pl www.equus.wroc.pl/studia.html 1 PLAN: 1. Wątki 2. Planowanie przydziału procesora (szeregowanie
Bardziej szczegółowoWprowadzenie. Dariusz Wawrzyniak. Miejsce, rola i zadania systemu operacyjnego w oprogramowaniu komputera
Dariusz Wawrzyniak Plan wykładu Definicja, miejsce, rola i zadania systemu operacyjnego Klasyfikacja systemów operacyjnych Zasada działania systemu operacyjnego (2) Miejsce, rola i zadania systemu operacyjnego
Bardziej szczegółowoSatel Integra FIBARO
Konfiguracja systemu alarmowego Satel Integra do współpracy z systemem FIBARO Poznań, 15 maja 2015r. 1 FIBARO Home Center 2 umożliwia integrację z systemem alarmowym Satel. Jest to realizowane na poziomie
Bardziej szczegółowoKARTA PRZEDMIOTU. Systemy czasu rzeczywistego: D1_9
KARTA PRZEDMIOTU 1. Informacje ogólne Nazwa przedmiotu i kod (wg planu studiów): Nazwa przedmiotu (j. ang.): Kierunek studiów: Specjalność/specjalizacja: Poziom : Profil : Forma studiów: Obszar : Dziedzina:
Bardziej szczegółowoSieciowe Systemy Operacyjne
1 Sieciowe Systemy Operacyjne 1. Etapy rozwoju systemów komputerowych System scentralizowany System sieciowy System rozproszony 1.1 System scentralizowany Zastosowane duże komputery (mainframes ) Użytkownicy
Bardziej szczegółowoParametryzacja przetworników analogowocyfrowych
Parametryzacja przetworników analogowocyfrowych wersja: 05.2015 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zaprezentowanie istoty działania przetworników analogowo-cyfrowych (ADC analog-to-digital converter),
Bardziej szczegółowo1 Moduł Diagnostyki Sieci
1 Moduł Diagnostyki Sieci Moduł Diagnostyki Sieci daje użytkownikowi Systemu Vision możliwość badania dostępności w sieci Ethernet komputera lub innych urządzeń wykorzystujących do połączenia protokoły
Bardziej szczegółowoProgramator procesorów rodziny AVR AVR-T910
Programator procesorów rodziny AVR AVR-T910 Instrukcja obsługi Opis urządzenia AVR-T910 jest urządzeniem przeznaczonym do programowania mikrokontrolerów rodziny AVR firmy ATMEL. Programator podłączany
Bardziej szczegółowoPodstawy Techniki Komputerowej. Temat: BIOS
Podstawy Techniki Komputerowej Temat: BIOS BIOS ( Basic Input/Output System podstawowy system wejścia-wyjścia) zapisany w pamięci stałej zestaw podstawowych procedur pośredniczących pomiędzy systemem operacyjnym
Bardziej szczegółowoSystemy operacyjne. Wprowadzenie. Wykład prowadzą: Jerzy Brzeziński Dariusz Wawrzyniak
Wprowadzenie Wykład prowadzą: Jerzy Brzeziński Dariusz Wawrzyniak Plan wykładu Definicja, miejsce, rola i zadania systemu operacyjnego Klasyfikacja systemów operacyjnych Zasada działania systemu operacyjnego
Bardziej szczegółowoKonfiguracja i programowanie sterownika GE Fanuc VersaMax z modelem procesu przepływów i mieszania cieczy
Ćwiczenie V LABORATORIUM MECHATRONIKI IEPiM Konfiguracja i programowanie sterownika GE Fanuc VersaMax z modelem procesu przepływów i mieszania cieczy Zał.1 - Działanie i charakterystyka sterownika PLC
Bardziej szczegółowoEGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA
Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2017 Nazwa kwalifikacji: Montaż i eksploatacja komputerów osobistych oraz urządzeń peryferyjnych Oznaczenie
Bardziej szczegółowoUrządzenia wejścia-wyjścia
Urządzenia wejścia-wyjścia Wykład prowadzą: Jerzy Brzeziński Dariusz Wawrzyniak Plan wykładu Klasyfikacja urządzeń wejścia-wyjścia Struktura mechanizmu wejścia-wyjścia (sprzętu i oprogramowania) Interakcja
Bardziej szczegółowoINSTALACJA I KONFIGURACJA. 1.1. Instalacja systemu WF-Mag Mobile 2
INSTALACJA I KONFIGURACJA 1.1. Instalacja systemu WF-Mag Mobile 2 System WF-Mag Mobile 2 dostępny jest na jednej płycie instalacyjnej wraz z innymi aplikacjami Asseco WAPRO. Oprócz aplikacji wchodzących
Bardziej szczegółowoBufor danych USB jednorazowego użytku EBI 330-T30/EBI 330-T85 Nr produktu
INSTRUKCJA OBSŁUGI Bufor danych USB jednorazowego użytku EBI 330-T30/EBI 330-T85 Nr produktu 000101609 Strona 1 z 5 Bufor danych USB jednorazowego użytku EBI 330-T30/EBI 330-T85 Opis Bufor danych serii
Bardziej szczegółowoArchiwizacja baz MSSQL /BKP_SQL/ opis oprogramowania
Archiwizacja baz MSSQL /BKP_SQL/ opis oprogramowania Kraków 2010 Przeznaczenie programu. Program BKP_SQL powstał z myślą ułatwienia procesy archiwizacji baz danych MSSQL. Program umożliwia seryjne wykonanie
Bardziej szczegółowo1. Opis. 2. Wymagania sprzętowe:
1. Opis Aplikacja ARSOFT-WZ2 umożliwia konfigurację, wizualizację i rejestrację danych pomiarowych urządzeń produkcji APAR wyposażonych w interfejs komunikacyjny RS232/485 oraz protokół MODBUS-RTU. Aktualny
Bardziej szczegółowo1 Moduł Neuronu Cyfrowego
1 Moduł Neuronu Cyfrowego Moduł Neuronu Cyfrowego daje użytkownikowi Systemu Vision możliwość obsługi fizycznych Neuronów Cyfrowych. Dzięki temu możliwe jest sterowanie zewnętrznymi urządzeniami wykonawczymi
Bardziej szczegółowoInstrukcja użytkownika ARsoft-CFG WZ1 4.0
05-090 Raszyn, ul Gałczyńskiego 6 tel. (+48) 22 101-27-31, 22 853-48-56 automatyka@apar.pl www.apar.pl Instrukcja użytkownika ARsoft-CFG WZ1 4.0 wersja 4.0 www.apar.pl 1 1. Opis Aplikacja ARsoft-CFG umożliwia
Bardziej szczegółowoNa chwilę obecną biblioteka ElzabObsluga.dll współpracuje tylko ze sprawdzarkami RSowymi.
Instrucja wdrożenia biblioteki ElzabObsluga.dll Wymagane wersje: ihurt 6.3 ElzabObsluga.dll 6.1.0.0 KhAutomat 6.3.0.0 Schemat blokowy: Na chwilę obecną biblioteka ElzabObsluga.dll współpracuje tylko ze
Bardziej szczegółowo3. Sieć PLAN. 3.1 Adresowanie płyt głównych regulatora pco
3. Sieć PLAN Wszystkie urządzenia podłączone do sieci plan są identyfikowane za pomocą swoich adresów. Ponieważ terminale użytkownika i płyty główne pco wykorzystują ten sam rodzaj adresów, nie mogą posiadać
Bardziej szczegółowoUNIX: architektura i implementacja mechanizmów bezpieczeństwa. Wojciech A. Koszek dunstan@freebsd.czest.pl Krajowy Fundusz na Rzecz Dzieci
UNIX: architektura i implementacja mechanizmów bezpieczeństwa Wojciech A. Koszek dunstan@freebsd.czest.pl Krajowy Fundusz na Rzecz Dzieci Plan prezentacji: Wprowadzenie do struktury systemów rodziny UNIX
Bardziej szczegółowoSYSTEMY OPERACYJNE: STRUKTURY I FUNKCJE (opracowano na podstawie skryptu PP: Królikowski Z., Sajkowski M. 1992: Użytkowanie systemu operacyjnego UNIX)
(opracowano na podstawie skryptu PP: Królikowski Z., Sajkowski M. 1992: Użytkowanie systemu operacyjnego UNIX) W informatyce występują ściśle obok siebie dwa pojęcia: sprzęt (ang. hardware) i oprogramowanie
Bardziej szczegółowoZAŁĄCZNIK NR 1.8 do PFU Serwery wraz z system do tworzenia kopii zapasowych i archiwizacji danych - wyposażenie serwerowni
ZAŁĄCZNIK NR 1.8 do PFU Serwery wraz z system do tworzenia kopii zapasowych i archiwizacji danych - wyposażenie serwerowni 1. Serwer główny 1 szt. Komponent Obudowa Płyta główna Wydajność Pamięć RAM Karta
Bardziej szczegółowoProgramowanie Układów Logicznych kod kursu: ETD6203. Szczegóły realizacji projektu indywidualnego W dr inż.
Programowanie Układów Logicznych kod kursu: ETD6203 Szczegóły realizacji projektu indywidualnego W1 24.02.2016 dr inż. Daniel Kopiec Projekt indywidualny TERMIN 1: Zajęcia wstępne, wprowadzenie TERMIN
Bardziej szczegółowo