Dla uczniów i nauczycieli

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Dla uczniów i nauczycieli"

Transkrypt

1

2

3

4 SPIS TREŒCI CZASOPISMA Dla uczniów i nauczycieli 26 Wiedeńskie targowanie 32 Mimo trudnej sytuacji gospodarczej sukcesem zakończyły się w Wiedniu, na terenie Reed Messe Wien Exhibition Centre, największe na świecie coroczne targi prasowe organizowane przez IFRA. Tegoroczne targi trwały cztery dni gromadząc ponad 7600 gości z 78 krajów. Handlowe żniwa dla wydawców czasopism edukacyjnych zaczynają wraz z początkiem roku szkolnego. Na przełomie września i października widać bardzo wyraźną tendencję wzrostową. Czy czasopisma edukacyjne dla młodzieży i dorosłych są w stanie skutecznie konkurować z rozbudowanymi portalami tematycznymi w internecie? Czy rynek czasopism edukacyjnych będzie się rozwijać? vidart nr 10 (222) OD REDAKTORA 4 Sukces to nie tylko inwestycje techniczne WIADOMOŚCI 5 Ruch w internecie TEMAT NUMERU 14 W perspektywie softproofing Najnowsze rozwiązania w monitorach 16 Walka o kolor Standardy pomiaru 20 Płytoteka dla nowoczesnej drukarni CZASOPISMA 26 Dla uczniów i nauczycieli Prasa edukacyjna 4 INFORMATOR POlIgRAFICZNy 10/2009 vidart

5 SPIS TREŒCI Prepress 14 Jak sobie pościelesz, tak się wyśpisz. To przysłowie sprawdza się także iwpoligrafii a lekceważenie go może być bardzo kosztowne. Efekt końcowy powstaje już na etapie projektowania a błędów popełnionych w tej fazie często nie da się już usunąć Najlepsze biuletyny w konkursie Agape PRASA 32 Wiedeńskie targowanie IFRA EXPO Narodziny gazet Początki prasy WyDARZENIA 40 Mądry przyjaciel Targi książki we Frankfurcie odwiedziło 300 tys. osób 42 Centrum prezentacyjne Konica Minolta SySTEMy ZARZĄDZANIA milionów dotacji Jak pozyskać fundusze strukturalne na informatyzację vidart INFORMATOR POlIgRAFICZNy 10/2009 BADANIA 48 Właściwe zarządzanie procesem druku ORgANIZACJE 52 Inicjatywy pomorskich drukarzy RAPORT 54 Szefowie zaniedbują zarządzanie dokumentami OPINIE 56 Idziemy na wojnę? Cyfra a offset WIADOMOŚCI IT 66 Wikipedia w kieszeni Informator Poligraficzny lista maszyn to dodatek do miesięcznika Vidart zawierający wybrane z bazy oferty sprzedaży maszyn używanych 5

6 OD REDAKTORA Sukces to nie tylko inwestycje techniczne Prepress, jak wszystkie etapy procesu poligraficznego, wymaga nie tylko właściwych materiałów, maszyn i wiedzy technicznej. Niezbędna jest także właściwa organizacja pracy tego działu, jego synchronizacja z innymi komórkami firmy oraz współpraca z dostawcami, klientami itp. Tak jak w każdej firmie produkcyjnej bardzo istotne jest dokładne przemyślenie planowanych inwestycji. Czasami zakup nowej maszyny nie wniesienic nowego, poza kosztami obsługi kredytu, leasingu. Naświetlarka o podwójnej szybkości nie jest nam potrzebna, gdy obecna pracuje na 50 proc. wydajności i tylko od czasu do czasu. Fascynacja coraz lepszymi parametrami, nowym designem, trochę lepszą technologią jest usprawiedliwiona tylko wtedy, gdy inne ważniejsze sprawy są już za nami. W kryzysie warto nawet pozbyć się sprzętu, który nie jest niezbędny, aby poprawić płynność finansową, pozbyć się kosztów stałych itp. W takim okresie bardzo liczy się solidność partnera, np. dostawcy i dlatego bardzo cieszy, gdy mamy do czynienia z przykładami tego rodzaju i należy je promować. W poprzednim numerze Vidartu mieli Państwo okazję przeczytać wywiad z Jerzym Nagórskim, prezesem drukarni graphus Pach z Poznania, która była naszym partnerem przy produkcji publikacji Przemysł i Rynek Opakowań w Polsce. W ramach przygotowania do tej współpracy testowane były płyty jednego z wiodących dostawców, firmy Agfa. Kilka dni temu, rozmawiając z prezesem Nagórskim, dowiedziałem się, że nie tylko płyty się sprawdziły, ale nawiązana współpraca zaowocowała od strony organizacyjnej. gdy dotychczasowy dostawca płyt nie był w stanie zrealizować oczekiwanego zamówienia, Agfa stanęła na wysokości zadania, na czas dostarczyła płyty o wymaganych parametrach i nie powstało zagrożenie terminowej realizacji zamówienia klienta drukarni. Właśnie cały łańcuch zależności, terminowość, dopasowanie parku maszynowego, wiedzy, kompetencji zespołu, ale czasem po prostu zaangażowanie w realizację potrzeb klienta, mogą być kluczowe. Kilka tygodni wcześniej nasi partnerzy dostawca papieru UPM Kymmene, drukarnia Perfekt oraz drukarnia graphus Pach pokazali swoje zaangażowanie przy realizacji naszego projektu i spełnienie prośby Polskiej Izby Opakowań odnośnie terminu wydania publikacji z okazji ich 15. rocznicy powstania było możliwe, choć wymagało od nas wielu zmian odnośnie własnych projektów. Serce jednak rośnie, gdy można sobie i innym powiedzieć: to nasz wspólny sukces. Artur Dziedzic

7 WIADOmOŒCI Ruch w internecie Do walki o internetowych czytelników przystąpiła walcząca o przetrwanie spółka Ruch. W grudniu 2009 spółka planuje uruchomić testowy portal, który ma być swoistym przeglądem prasy i na którym będzie można wykupić dostęp do wybranych działów poszczególnych czasopism. Artykuły mają być dostępne w formacie pdf umożliwiającym czytanie ich także w niektórych telefonach komórkowych. Komercyjny start portalu przewidziany jest na drugi kwartał przyszłego roku. Istnieją już w sieci podobne projekty, jednak są one przeważnie tematyczne i nie mają tak szerokiego zakresu jak projekt Ruchu, który ma być kompletnym katalogiem prasy w Polsce i polskiej prasy zagranicznej. Do pomysłu ostrożnie podchodzą wydawcy. Jak przekazał Maciej Hoffman, dyrektor generalny Izby Wydawców Prasy, jest to ciekawy projekt, ale stanowi jednocześnie konkurencję nie tylko dla prasy drukowanej, ale również dla wchodzących powoli na nasz rynek e-wydań. Nabywca takiego pakietu tekstów nie ma już potrzeby kupowania czasopism drukowanych ani e-wydań poszczególnych tytułów. Konieczne jest więc respektowanie praw autorskich i zgoda wydawców. Nowy członek zarządu Rainer Fuehres, dyrektor działu Canon Consumer Imaging (CCI) w Canon EMEA (Europa, Bliski Wschód i Afryka), został mianowany członkiem zarządu organizacji DIGITALEUROPE. DIgITAlEUROPE (poprzednio EICTA) to organizacja europejskiej branży technologii cyfrowej, zrzeszająca ponad 60 firm i 40 stowarzyszeń z 28 krajów Europy. Łącznie DIgITAlEUROPE reprezentuje ponad przedsiębiorstw europejskich, które zatrudniają ponad dwa miliony pracowników i osiągają przychody przekraczające bilion euro. Rainer Fuehres jest jednym z najnowszych członków zarządu organizacji, a jego kadencja będzie trwała dwa lata, do maja 2011 roku. W zarządzie zasiadają obecnie przedstawiciele firm Alcatel-lucent, Canon, Ericsson, HP, Panasonic, Philips, SAP, Siemens i Sony, a prezesem jest pracownik Nokii. Funkcja członka zarządu to dla mnie wielki zaszczyt. DIgITAlEUROPE jest głosem branży technologii cyfrowej w Europie i cieszę się, że będę mógł uczestniczyć w pracach organizacji i wpłynąć na przyszłość tego ważnego sektora. Będę pracował wraz z innym członkami zarządu nad ważnymi kwestiami, takimi jak sposoby na wyjście z kryzysu, energooszczędność i opłaty z tytułu praw autorskich powiedział Rainer Fuehres. vidart INFORMATOR POlIgRAFICZNy 10/2009 7

8 WIADOmOŒCI Efektywność reklam Media drukowane są najbardziej efektywną formą reklamy. Najnowsze badania wskazują, że właśnie te media pomagają znacznie zwiększyć sprzedaż. Badanie przeprowadzone przez Instytut Ekonometrii na BrandScience dla Stowarzyszenia Reklamy Outdoor (OAA Outdoor Advertising Association) wykazały, że 1 funt brytyjski wydany na reklamę w gazetach i magazynach przekłada się na wzrost sprzedaży w wysokości 6,23 funtów. Natomiast przy 1 funcie brytyjskim wydanym na reklamę telewizyjną lub outdorową, otrzymujemy wzrost przychodów 3,57 funtów. Pomimo rozwoju reklamy online, OAA potwierdza, że formy tradycyjne są bardziej rentowne. Zyski generowane z 1 funta z umieszczonych w sieci reklam supermarketów czy drogich butików wyniosły 2,23 funta. Tradycyjna reklama nie poddała się w tak dużym stopniu jak reklama online naciskom recesji. Jednak badania pokazały, że wartość reklamy drukowanej maleje, gdy kampania nie jest połączona z reklamą outdorową, przy czym wzięto pod uwagę również koszty produkcji. Zysk takiej połączonej kampanii może sięgnąć do 5,73 funtów, zaś jeżeli druk nie będzie sprzężony z outdorem zredukuje się do 4,28 funtów. Dla dóbr szybkozbywalnych (FMCg) najbardziej skutecznym nośnikiem zwykle była telewizja. Jednak BrandScience uznał, że telewizja nie jest już tak rentowna dla tych reklamodawców, jak kiedyś. Na każdy wydany funt, reklamodawca FMCg uzyska teraz wzrost sprzedaży w wysokości 1,31 funta lub 1,12 funta, gdy bierzemy pod uwagę koszty produkcji. Dla porównania: na każdego funta wydanego na reklamę outdorową przez marketerów FMCg przypada wzrost sprzedaży 1,25 funta lub 1,15 funta, gdy bierzemy pod uwagę koszty produkcji. X-Rite powołuje nowego CFO Firma X-Rite poinformowała, że Rajesh K. Shah dołączy do jej zespołu jako wiceprezes, CFO i sekretarz firmy. Na tym stanowisku będzie odpowiedzialny za nadzór finansowy firmy, w tym: księgowość, planowanie i analizę finansową, podatki oraz relacje inwestorskie. Rajesh Shah będzie również członkiem zespołu wykonawczego. Nowo wybrany CFO ma duże doświadczenie dotyczące rynków kapitałowych i finansowych. Posiada doświadczenie pracy w zarówno publicznych, jak i w prywatnych przedsiębiorstwach. Ściśle współpracując z zarządami korporacji, prywatnymi inwestorami oraz zespołami menedżerskimi skupiał się na strategicznych celach tworząc jednocześnie wysoką kulturę pracy. Rajesh Shah uzyskał tytuł BCom Bachelor of Commerce na Uniwersytecie w Bombaju oraz MBA Masters of Business Administration na Uniwersytecie Bowling green, w stanie Ohio. Raj ma pasję do upraszczania skomplikowanych procedur i z powodzeniem zarządza rozwojem co jest kluczowe dla naszej długofalowej i globalnej strategii powiedział Thomas J. Vacchiano junior, CEO X-Rite. Bystrość finansowa Raja i doświadczenie operacyjne będą nieocenione jeśli będziemy nadal musieli pracować w niepewnych gospodarczo czasach. Jesteśmy zadowoleni, że wyjątkowy człowiek z wielkimi osiągnięciami dołącza do naszego zarządu. X-Rite jest niesamowitą firmą z ogromnym potencjałem i jestem zaszczycony możliwością objęcia stanowiska dyrektora finansowego dodał Rajesh Shah. Skupiamy się na poprawieniu wyników finansowych firmy, by miała coraz większą wartość dla naszych akcjonariuszy. 8 INFORMATOR POlIgRAFICZNy 10/2009 vidart

9

10 WIADOmOŒCI Dzieła odkurzone Konica Minolta i Fundacja dla Uniwersytetu Jagiellońskiego kontynuują współpracę w zakresie projektu Dzieła Odkurzone, którego celem jest uratowanie od zapomnienia książek z przełomu XIX i XX w. We wrześniu Konica Minolta wydrukowała kolejne pozycje książkowe z listy dzieł oczekujących na ujrzenie światła dziennego: Charaktery rozumów ludzkich oraz Encyklopedię gospodarstwa domowego. W roku ubiegłym, w efekcie współpracy, wydane zostały tytuły: Kodeks towarzyski. Jak się powinien zachować człowiek wytworny w domu i poza domem oraz Obrazki z życia żaków krakowskich w XV i XVI wieku. Inicjatywa Dzieła Odkurzone ma na celu stworzenie serii wydawniczej, na którą składać się będą cenne i od dawna nie drukowane książki, powstałe na przełomie XIX i XX wieku. Wydane dzieła udostępniane są studentom i pracownikom naukowym Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz bibliotekom publicznym na terenie kraju. Charaktery rozumów ludzkich autorstwa Michała Wiszniewskiego po raz ostatni zostały wydane w 1884 roku. Książka przedstawia panujące w XIX wieku stereotypy dotyczące różnych narodowości. Autor wyjaśnia, skąd wzięły się przywary narodowe, które przetrwały w wielu przypadkach, do czasów obecnych. Dokonuje również analizy kanonów ludzkich postaw oraz wymowy i zachowania. Encyklopedia gospodarstwa domowego oraz najnowsza kosmetyka, która ostatni raz ukazała się w roku 1934, to ciekawy zbiór życiowych rad z początku XX wieku. Praktyczne porady są podzielone na działy tematyczne dotyczące czyszczenia plam, zawartości kalorii w ważniejszych potrawach, apteczki domowej czy też poradnika kosmetycznego. Mimo, iż od powstania książki minęło niemal 100 lat, wiele sposobów jest nadal aktualnych. Niektóre porady bawią, a inne zaskakują prostotą i skutecznością. Projekt Dzieła Odkurzone będzie kontynuowany trwają już prace nad przygotowaniem do druku kolejnych tytułów z tej serii. Nowy pracownik serwisu Z początkiem października szeregi działu serwisu firmy manroland zasilił Marcin Kowolik. Objął on stanowisko doradcy ds. technologii oraz starszego instruktora druku. M. Kowolik będzie odpowiedzialny m.in. za optymalizację procesów druku, wdrażanie nowych technologii, wdrażanie materiałów eksploatacyjnych printcom oraz ogólnie pojęte doradztwo technologiczne. M. Kowolik od wielu lat jest związany z branżą poligraficzną. Ma ogromne doświadczenie w pracy z maszynami manroland, przy których przez wiele lat pracował jako instruktor druku. 10 INFORMATOR POlIgRAFICZNy 10/2009 vidart

11

12 WIADOmOŒCI Prasa lokalna kontra administracja publiczna Uczestnicy konferencji Wolność słowa w prasie lokalnej. Prasa lokalna a normy ochrony konkurencji i pluralizm medialny, która odbyła się w Krakowie 29 października, zwrócili uwagę na znaczenie, jakie dla budowy podstaw demokracji w Polsce ma prasa lokalna. Efektem konferencji jest wspólne stanowisko Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka i Izby Wydawców Prasy w sprawie warunków ochrony konkurencji na rynku prasy lokalnej. Jednym z najważniejszych zadań prasy lokalnej jest pełnienie społecznej kontroli nad poczynaniami władz lokalnych, prezentowanie jej sukcesów, wyjaśnianie problemów i tworzenie więzi społeczeństwa lokalnego z jego reprezentantami. Aby jednak niezależna prasa lokalna mogła właściwie spełniać swe zadania, w szczególności ową funkcję społecznej kontroli administracji państwowej i samorządowej, nie powinna napotykać na przeszkody w działalności, będące skutkiem wydawania przez władze administracyjne i samorządowe periodyków, przypisujących sobie cechy i funkcje przynależne prasie. Uczestnicy konferencji wskazali na niewłaściwość i szkodliwość zjawiska polegającego na częstym występowaniu samorządów lokalnych w roli wydawców prasy i fakt, że biuletyny informacyjne organów administracji nie powinny występować w roli niezależnej prasy, której jednym z głównych zadań jest sprawowanie społecznej kontroli nad działaniami władz. Uzurpowanie sobie przez wydawców biuletynów samorządowych roli wydawców gazet, wiąże się niejednokrotnie z utrudnianiem dostępu do informacji dziennikarzom prasy niezależnej. Jest to podważanie fundamentalnej zasady wolności słowa i prawa obywateli do dostępu do informacji. Poważne zastrzeżenia uczestników konferencji wzbudziło też łączenie przez wydawców pism samorządowych funkcji publicznych z działalnością gospodarczą. Korzystanie ze środków publicznych i prowadzenie działalności biznesowej rodzi liczne wątpliwości natury formalnej i etycznej a także zgodności z zasadami uczciwej konkurencji. Szczególnie pozyskiwanie reklam przez gazety samorządowe od firm zależnych od władzy lokalnej sprzyja możliwości powstawania na lokalnych rynkach sytuacji korupcjogennych. Naraża ponadto samorządy na ostre konflikty z prasą niezależną, dla której przychody z reklam niejednokrotnie stanowią podstawę bytu ekonomicznego. Uczestnicy konferencji postulują wprowadzenie rozwiązań prawnych, które w jednoznaczny sposób określą zasady wydawania biuletynów informacyjnych przez organa administracji i samorządy wszystkich szczebli. Propozycje rozwiązań prawnych w tym zakresie są w projekcie nowelizacji prawa prasowego, przedstawionym przez Izbę Wydawców Prasy. Uwzględnienie przez ustawodawcę proponowanego w tym projekcie zakazu wydawania prasy przez organa administracji państwowej i samorządowej, zapobiegłoby wypaczaniu społecznej funkcji prasy oraz naruszaniu zasad konkurencji na lokalnym rynku prasowym. Ma to służyć poprawie otwartości działania administracji i samorządów oraz przynieść wzrost zaufania społecznego do ich działalności i jednocześnie przyczynić się do wzmocnienia funkcji niezależnej prasy lokalnej. 12 INFORMATOR POlIgRAFICZNy 10/2009 vidart

13

14 WIADOmOŒCI Dni opakowań Heidelberga W ciągu czterech dni października, ponad 100 drukarzy z branży opakowaniowej z całej Europy miało możliwość gruntownego przeglądu portfolio rozwiązań firmy Heidelberg. W Print Media Center (PMC) w Wiesloch-Walldorf firma prezentowała swoje najnowsze technologie. PMC jest zlokalizowane w hali, która została otwarta jesienią 2007 roku i jest także używana do montażu maszyny wielkoformatowej Speedmaster Xl 145 oraz maszyn Xl 162. głównymi zagadnieniami poruszanymi podczas imprezy była wydajna produkcja pudełek składanych, różnicowanie opakowań dzięki specjalnym aplikacjom oraz szukanie potencjału w optymalizacji procesu produkcyjnego. Była również możliwość zapoznania się z produkcją od przygotowalni po introligatornię, od wykrawania i klejenia aż po Prinect zintegrowany system zarządzania procesem produkcyjnym. Nasze Print Media Center ma teraz dwie lokalizacje, w którym możemy prowadzić demonstracje dla konkretnych grup docelowych wyjaśnia Roland Krapp, szef PMC. W Heidelbergu obsługujemy drukarnie komercyjne, podczas gdy w Wiesloch-Walldorf koncentrujemy się na druku opakowań i specjalnych zastosowaniach. Zdajemy sobie doskonale sprawę pod jaką presją znajduje się przemysł opakowaniowy dodaje Jürgen Rautert, członek zarządu odpowiedzialny za produkty i rynki. Utrzymujemy bliskie kontakty z różnej wielkości firmami w sektorze opakowań i na bieżąco rozwijamy nasze portfolio zgodnie z wymaganiami rynku. Strategia realizowana przez Heidelberg jest jednoznaczna rozwiązania dla rynku opakowań mają w przyszłości stanowić 25 procent całkowitej sprzedaży firmy. W 2008 roku 2400 demonstracji, jakie odbyły się w centrum prezentacyjnym w Heidelbergu, obejrzeli przedstawiciele z ponad 1450 zakładów poligraficznych. Centrum w Wiesloch-Walldorf ma przyciągać około 600 klientów każdego roku. Oba centra posiadają certyfikat jakości Forest Stewardship Council (FSC), co podkreśla wkład firmy Heidelberg w ochronę środowiska i politykę społecznej odpowiedzialności biznesu. 14 INFORMATOR POlIgRAFICZNy 10/2009 vidart

15 W październiku, w krakowskiej firmie Mellow odbył się Open house z udziałem licznie zgromadzonych gości. Dzień otwarty Firma Mellow, to jedna z największych drukarni offsetowo-cyfrowych w kraju, prowadzi także działalność reklamową (agencja interaktywna, direct mailing). Niedawno firma zakupiła maszynę HP Indigo 5500, tym samym wzmacniając dział cyfrowy. Zebranych gości przywitał prezes drukarni Wojciech Dworak, który opowiedział o firmie i jej planach na przyszłość. Nowe urządzenie przedstawił Andrzej Suchodolski z HP Indigo. Po prezentacji teoretycznej zebrani goście mieli okazję zobaczyć pracującą w drukarni maszynę, i porównać jakość wykonanych na niej prac do innych urządzeń. Mellow posiada maszynę w wersji siedmiokolorowej, przeznaczoną do druku ulotek, pocztówek, kalendarzy i opakowań. Dzięki rozbudowanemu parkowi maszyn, drukarnia jest w stanie obsłużyć zarówno niskonakładowe wysokojakościowe zamówienia jak i tańsze prace w dużych nakładach. W planach drukarni na przyszły rok znalazło się, nie tylko zwiększenie liczby klientów, ale także rozbudowa firmy o nowy sprzęt. vidart INFORMATOR POLIGRAFICZNY 02/2009

16 TEmAT numeru: PREPRESS W perspektywie softproofing Wśród rozwiązań proofingowych, jakie pojawiły się w ostatnim czasie, najciekawszy wydaje się być softproofing. Ogromna wygoda, jaką niesie dla użytkowników i poszerzenie do skali niemal globalnej obszaru działań drukarni sprawia, że popyt na te systemy szybko rośnie. Jednak zanim przejdziemy do sofrtproofingu sprawdźmy, jakie są najnowsze rozwiązania w monitorach skierowane do grafików przygotowujących materiały do druku i dla drukarni. Na pytania odpowiada Wojciech Kosek, specjalista ds. technologii NEC Display Solutions. Pod angielskim terminem softproofing kryje się dokonywanie oceny kolorystycznej przygotowywanej pracy na monitorze komputera, przed wykonaniem wydruku nakładu. Właściwe zorganizowany system kontroli i zarządzania kolorem pozwala również na wyeliminowanie konieczności dokonywania wydruków próbnych. System softproofingu składa się z kilku elementów. W jego skład wchodzą, poza wysokiej klasy monitorem z funkcją sprzętowej kalibracji, również precyzyjne pliki z profilami barwnymi materiałów drukarskich, jak i stosowanych urządzeń oraz oprogramowanie edycyjne umożliwiające wykorzystanie wszystkich posiadanych informacji. Warto pamiętać, że wszystkie te elementy są ze sobą ściśle powiązane, a o całej sile systemu stanowi jego najsłabszy element. Wysokiej klasy monitor z funkcją sprzętowej kalibracji umożliwia przede wszystkim nie tyle ładne, co wierne odwzorowanie koloru i najdrobniejszych nawet detali. Stąd bardzo wysokie wymagania stawiane przeznaczonym do tego typu zastosowań konstrukcjom. z materiałów Eizo.pl grafik to szczególny użytkownik monitora komputerowego. Jego wymagania są z pewnością większe i bardziej sprecyzowane niż użytkownika domowego czy biurowego. Obecnie na rynku pojawiają się coraz nowsze rozwiązania monitorowe przeznaczone dla tej grupy specyficznych klientów. Przez ostatnich parę lat monitory lcd bardzo mocno ewoluowały, a ich jakość dorównuje monitorom kineskopowym, które przez wielu uznawane były za jedyne urządzenia nadające się do obróbki obrazu w czasie rzeczywistym. Nowością, obecną już od pewnego czasu na rynku, są szerokogamutowe monitory lcd mogące wyświetlać barwy pokrywające całą przestrzeń CMyK oraz standard ecirgb. Pozwala to grafikom realnie zobaczyć wszystkie kolory, które później pojawią się na wydruku. Nowoczesne monitory graficzne są wyposażone w 12-bitowe tablice lut, dzięki czemu monitor może wewnętrznie przetwarzać po 4096 odcieni każdej składowej RgB. Daje to zdecydowanie większe możliwości korekcji kolorystyki oraz pozwala osiągnąć poprawną liniowość panelu. Monitory graficzne wyposażone są również w układy wspomagające osiągnięcie poprawnej równomierności podświetlenia ekranu, co stanowi niezwykle ważny aspekt podczas dokonywania wyboru odpowiedniego urządzenia. Układy takie jak DUC (Digital Uniformity Compensation), stosowane w monitorach graficznych NEC SpectraView, pozwalają osiągnąć 16 INFORMATOR POlIgRAFICZNy 10/2009 vidart

17 praktycznie identyczny poziom jaskrawości oraz temperatury barwowej na całej powierzchni ekranu. W najbliższej przyszłości rynek monitorów graficznych zmierza ku 10-bitowemu wyświetlaniu obrazu. Takie monitory już teraz znajdują się w sprzedaży, ich konstrukcja pozwala na jednoczesne wyświetlenie 30-bitowej palety kolorów (3 x 10 bit), co daje 1,07 mld różnych odcieni. Tego typu rozwiązania wymagają użycia specjalnych 10-bitowych kart graficznych oraz nowoczesnych interfejsów video np.: Display Port. Na pewno natomiast nie zobaczymy w najbliższym czasie profesjonalnych monitorów graficznych opartych o podświetlenie led. Ostatnio wchodzi na rynek softprofing, oparta na identycznie skalibrowanych monitorach nowa technika współpracy drukarni z klientem. Na czym ona polega i jakie są zalety jej stosowania? Kalibracja sprzętowa to proces polegający na korekcji charakterystyki barwowej wyświetlacza bezpośrednio w elektronice monitora. W odróżnieniu od kalibracji programowej ingerującej w tablicę lut karty graficznej, kalibracja sprzętowa nie ogranicza przestrzeni barwowej i nie powoduje występowania tak zwanego efektu bandingu, czyli zaniku liniowości monitora przez ograniczenie zakresu wyświetlanych barw. Efektem kalibracji sprzętowej jest doskonałe wyświetlanie barw, z błędem deltae zazwyczaj poniżej 1 (1 to próg naszej percepcji), a także dostosowanie temperatury barwowej monitora do standardów D65 lub D50 oraz jego poprawna linealizacja. Dzięki kalibracji sprzętowej można uzyskać odpowiednią jaskrawość monitora zarówno w przypadku bieli, vidart INFORMATOR POlIgRAFICZNy 10/2009 Kalibracja sprzętowa to proces polegający na korekcji charakterystyki barwowej wyświetlacza bezpośrednio w elektronice monitora. Umożliwia ona stworzenie wydajnego systemu softproofingowego jak i czerni, co pozwala dostosować kontrast statyczny wyświetlacza, tak aby odpowiadał kontrastowości kartki papieru. Niewątpliwą zaletą stosowania kalibrowanych sprzętowo monitorów graficznych jest możliwość stworzenia wydajnego systemu softproofingowego, pozwalającego oceniać materiał do druku bez wcześniejszego przygotowania wydruków próbnych. Umożliwia to znaczne ograniczenie kosztów związanych z przygotowaniem materiału. Monitory używane w systemach softproofingowych powinny być certyfikowane przez instytut FOgRA. W Polsce tego typu systemy nie są jeszcze codziennością, ale popyt na takie rozwiązania nieustannie rośnie, głównie ze względu na systematycznie podnoszoną poprzeczkę jakościową. Klienci coraz częściej wymagają bardzo szybkiego i bezbłędnego działania. Oczekuję więc, że w najbliższych latach systemy softproofingowe obecne będą w większości polskich drukarni oraz studiów DTP. t 17

18 TEmAT numeru: PREPRESS Walka o kolor Kolor w poligrafii. Nie tak dawno cieszyliśmy się, że w ogóle jest. Teraz zaczynamy być coraz bardziej wymagający. Jednak żeby wymagać trzeba określić jakieś standardy do których się odwołujemy i jakieś metody pomiaru. 18 INFORMATOR POlIgRAFICZNy 10/2009 vidart

19 Ostatnie lata to coraz częstsze próby ustalenia standardów w poligrafii. Również tych dotyczących koloru. Temu tematowi poświęcone są liczne artykuły i konferencje. Wiedza o teorii barw i teorii widzenia coraz częściej jest udziałem ludzi zaangażowanych w proces druku i w przygotowanie odpowiednich materiałów wyjściowych. Wśród krzewicieli tej wiedzy znajduje się także Jerzy Nagórski (na zdjęciu). Poznaliśmy go w ostatnim numerze Vidartu, jako specjalistę od stawiania na nogi upadających firm. Dziś rozmawiamy o innej stronie jego działań, dzięki której w dość kontrowersyjny sposób dał się poznać w świecie druku. vidart INFORMATOR POlIgRAFICZNy 10/2009 Zagadnieniami kolorystycznymi w poligrafii zainteresowałem się już w 2000 roku. W tym czasie byłem odpowiedzialnym za poligrafię członkiem zarządu w Wydawnictwach Szkolnych i Pedagogicznych. W czwartym, czy piątym miesiącu mojej pracy zorientowałem się, że dzięki swojej znajomości zagadnień spektrofotometrycznych, w połączeniu z siłą WSiP-u mam szansę spróbować wylansować w poligrafii coś oryginalnego. Dlatego też zainicjowałem obszerne badania kolorystyki wydruków. Jaką szansę ma pan na myśli? Poligrafia była do tej pory zdominowana przez przaśne myślenie densytometryczne. Dla mnie densytometr jest w poligrafii nieporozumieniem. Można go używać przy spełnieniu wielu trudnych warunków, a i tak nie będzie w pełni wiarygodny. Jest to uświęcony rezultat szkolnej edukacji poligrafów. Oni po prostu nie wyobrażali sobie, że może być coś innego. Postarałem się więc obalić przydatność densytometru jako przyrządu pomiarowego. Wzbudziło to wielkie zainteresowanie, również kpiny i traktowanie z przekąsem niepoligrafa co ten facet się wygłupia, przecież my wszystko wiemy i wszystko jest już oczywiste, a tutaj człowiek z Księżyca spada i chce nas uczyć, co to jest kolorystyka. Wobec takich zarzutów muszę spytać, jakie zaplecze i przygotowanie miał pan inicjując te badania? Znam i nawet wykładałem teorię kolorów, a przede wszystkim znam świetnie spektrofotometrię. Jestem także posiadaczem patentu, zarejestrowanego w Urzędzie Patentowym, na metodę pomiaru spektrofotometrycznego. Uważam, że jest to trudna wiedza i znana w Polsce w nielicznych kręgach osób. Na pewno wśród nich są świetni specjaliści zajmujący się kolorystyką w warszawskim Instytucie Poligrafii. Specjaliści od tych zagadnień, którzy naukowo zajmują się kolorystyką w poligrafii pracują też w firmach oferujących maszyny poligraficzne, w Heidelbergu, w manrolandzie Czy ci specjaliści nie przekazywali swej wiedzy wcześniej? Nie mieli siły przebicia i ja dla nich byłem swego rodzaju instrumentem, narzędziem do przekazania wiedzy. Rozpoczęły się zatem badania? Tak. Opracowałem metodologię, kupiłem pokaźny spektrofotometr z najwyższej półki poligraficznej i tymże urządzeniem przez trzy miesiące wykonaliśmy tysiące pomiarów. Drukarń było około 15 a każda była reprezentowana przez trzy, cztery książki. Uzyskałem w ten sposób pokaźny materiał statystyczny. Jak wyglądały wyniki? Te wyniki były, eufemistycznie powiem, niedobre. Jednak tak naprawdę były przerażające, jeśli chodzi o odległość od wzorca i w ogóle samo pojęcie wzorca. 19 v

20 TEmAT numeru: PREPRESS I taka informacja poszła w świat? Jakie były pana dalsze działania? Dałem się wtedy poznać z tej pierwszej akcji zaskakującej świat poligrafii. Wygłosiłem kilka referatów publicznych, których wymowa była dla poligrafii dość żenująca. Najpierw była konferencja, którą współorganizowałem wspólnie z Heidelbergiem. Zorganizowałem dużą akcję z pomocą prezesa Krzysztofa Pindrala. Heidelberg mi bardzo pomógł w tym eksperymencie wykonując próby drukowania na różnych maszynach. Chciałem udowodnić pewne hipotezy, które stały się później tezami i to było moje pierwsze wyjście na świat z tymi zagadnieniami. Przyznam, że współpracowałem przy tym z bardzo kompetentnymi ludźmi i dzięki temu mogliśmy rzeczywiście coś osiągnąć i to nam się udało. Kolejne wystąpienie miało miejsce w trakcie Konferencji Poligraficznej w Poznaniu w roku Byłem wtedy już prezesem Opolgrafu i wystąpiłem z bardzo nieprzyjemnym dla poligrafii referatem Ocena jakości barwometrycznej książek. Referat pokazywał niezdolność poligrafii polskiej do odwzorowania kolorystycznego przynajmniej w tych drukarniach i w tych książkach, które przebadaliśmy. Mam nadzieję, że po kilku latach mojej nieobecności w poligrafii, sytuacja jest znacznie lepsza, ale sprawdzenie tego stanu rzeczy znowu wymagałoby przeprowadzenia solidnych badań. Mówi pan o niezdolności poligrafii polskiej do odwzorowania kolorystycznego, wcześniej mówił pan o odległości wydruków od wzorca. Czym jest ten wzorzec, jakie są normy i czy inne drukarnie w Europie były bliżej tego wzorca? Pełnego przeglądu nie mam, ponieważ nie poddałem badaniom produktów innych drukarń. Nie wiem jak one by sobie radziły. Być może zachodnie drukarnie wypadłyby lepiej Miałem później okazję odwiedzić kilka wielkich drukarń amerykańskich i kilka dużych niemieckich. Po tym, co zobaczyłem mogę powiedzieć, że tak naprawdę w kwestii zagadnień kolorystycznych najlepszą na świecie drukarnią jest, moim zdaniem, drukarnia polska mieści się ona pod Białymstokiem i nazywa się Cezar. Prowadzi ją pan Cezary Nazar i to jest rzeczywiście człowiek, który nie będąc poligrafem wdrożył to, co jest istotą rzeczy, czyli spektrofotometrię. Skłoniła go do tego obiektywna przesłanka. Specjalizował się on mianowicie w druku naklejek i etykiet na butelki alkoholowe. Na tym rynku są bardzo ostre wymagania, co do kolorystyki. Pewnym ułatwieniem może było oczywiście to, że nie jest to druk offsetowy CMyKowy tylko pantonowski, ale Cezary Nazar postawił sobie za cel utrzymanie E poniżej 2. To był bardzo ambitny cel. I jemu się to udało. Odwiedzałem go parokrotnie i zaprosiłem jako referenta do konferencji. Do tej, którą organizowaliśmy wspólnie z Heidelbergiem. Trzeba przyznać, że wiedza to jedno, natomiast umiejętność wdrożenia to drugie, a w drukarni Cezar to wszystko się powiodło. Z książkami i z drukiem offsetowym już ułatwienia nie ma. Jest to wyzwanie i trzeba sobie jakoś z nim poradzić. Przy czym drukarnie zachodnie w żadnej mierze nie są lepsze od naszych i wiedza tamtejszych drukarzy jest dokładnie taka sama jak polskich. Nie znam żadnej z nich, ale przypuszczam na podstawie wydawnictw zawierających reprodukcje malarstwa, że drukarnie je wykonujące w Hiszpanii, Włoszech, Słowenii, Belgii, opanowały zagadnienia kolorystyczne w wysokim stopniu. Czy nie jest to w takim razie sztuka dla sztuki? Jeżeli efekty są wszędzie podobne, to ani drukarze nie są lepsi, ani klienci nie wiedzą, że mają czegoś wymagać? To jest wielki temat. Klienci mają ograniczoną wiedzę w tej dziedzinie i czasem nie bardzo potrafią określić czego chcą, poza tym, że ma być ładnie. W ocenie ograniczają się najczęściej do wrażenia wzrokowego,kierują się impulsami kolorystycznymi, które docierają do systemu okomózg. Klienci są często pozbawieni wiedzy o zasadach oceny kolorystycznej, a w szczególności o standardowym oświetleniu, czy przyrządach pomiarowych. Dla nich spektrofotometr jest zwierzęciem egzotycznym. Jedyne, co udało mi się osiągnąć pracując we WSIP-ie, to nauczyć spektrofotometrii całą swoją ekipę koordynującą prace z drukarniami. Opracowałem procedury, 20 INFORMATOR POlIgRAFICZNy 10/2009 vidart

21 w jaki sposób należy do tego podchodzić i z tego, co wiem w Wydawnictwach po wielu latach kiedy mnie tam już nie ma te procedury nadal obowiązują. Nie jest to łatwe i wymaga ciągłego nadzoru, gdyż inaczej wszystko się gdzieś rozejdzie. Cóż, jak to w życiu: entropia jest pojęciem straszliwym, ale najważniejszym na świecie. Czyli trzeba uczyć klientów? Niby tak, tylko z tym to ostrożnie, nie wolno niepotrzebnie się narażać. Niedawno miałem znamienny przypadek. Mamy system proofingowy, który naprawdę daje bardzo dobre odwzorowanie. Blisko południa rozpoczął się przyrząd w obecności bardzo wymagającego vidart INFORMATOR POlIgRAFICZNy 10/2009 W ostatecznym rezultacie liczy się przecież efekt, jaki te kolory wywołują u nabywcy książki, który między innymi skłania go do jej kupna. klienta, który oglądając proof stwierdził, że to w ogóle nie jest to, co chciał, odrzucił go od siebie jako niepotrzebny, po czym przeniósł arkusz wydrukowany w maszynie do okna, a dzień był akurat słoneczny. Dokonywał oceny zadruku trzymając arkusz w rękach, a nie zgodnie ze sztuką - na profesjonalnym stole, oświetlonym światłem tak zwanym standardowym. To oznaczało, że klient miał małe pojęcie o standardowych warunkach pomiaru, a nawet o zasadach oceny wizualnej. Ale wobec jego silnego przekonania, że zna się dobrze na rzeczy, zrezygnowałem z puszczenia swojej płyty o kolorystyce, aby nie narazić się na irytację klienta. A przecież wiadomo, że w poligrafii nie powinno się używać światła D65, arkusz powinien leżeć nieruchomo pod pewnym kątem, oświetlony światłem doskonale rozproszonym, bez odblasków. Nie może być to ostre słońce, tylko musi to być światło stonowane. W normach nosi ono miano D50. Z tymi zagadnieniami wiąże się ogromna, trudno usuwalna trudność, którą wspomniany wyżej klient (właściciel agencji reklamowej) wyraził w następujący sposób: co mi pan będzie głowę zawracał instrumentalnym pomiarem barwy, na dodatek w warunkach oświetlenia standardowego, skoro mój zleceniodawca (czyli tzw. klient końcowy) będzie patrzył na mój projekt jak zwykły człowiek. I tak koło się zamyka. Mogę dać jeszcze jeden przykład: klient świetny, renomowany polski wydawca, mało tego wydający bardzo pięknie edytorsko przygotowane książki, często reklamował to, co wykonywała nasza drukarnia. Coś jednak w tych reklamacjach było niespójnego, coś niewyjaśnionego. Z pomiarów spektrofotometrycznych wynikało, że nie było idealnie, ale też nie tak znowu źle. Pojechaliśmy do wydawcy ze świeżo wydrukowaną książką. Zostaliśmy zaproszeni do pomieszczenia, które było sutereną, z dwoma małymi oknami, u góry świecącymi na niebiesko dwiema jarzeniowymi lampami. Od razu wiedziałem, gdzie jest pies pogrzebany. W tym pomieszczeniu nie powinno się w ogóle oceniać kolorów. Zachowałem wtedy zimną krew i zrobiłem wykład o spektrofotometrii. Wzbudziłem zainteresowanie. Poszedłem dalej i zacząłem mówić o świetle, o żarówkach, o D50, D65 i widziałem, że moi słuchacze pierwszy raz w życiu słyszeli o takich pojęciach. Do tego jeszcze powiedziałem o ciele doskonale czarnym rozgrzanym do temperatury 5000 stopni Kelwina. Proszę sobie wyobrazić, że te informacje wzbudziły tak duże zainteresowanie, że wydawca zakupił komorę oświetlenia dziennego. To był sukces. Współpraca była potem modelowa. Czyli to wydawnictwo, które ma w swych publikacjach kolory idealne, na ile można tylko mieć, ma przewagę nad innym wydawnictwem, które aż takiej wagi do tego nie przywiązuje? Nie można tego tak jednoznacznie ująć. Jestem zwolennikiem następującej tezy: każdy kolor jest piękny. Proszę to sfalsyfikować. W ostatecznym rezultacie liczy się przecież efekt, jaki te kolory wywołują u nabywcy książki, który między innymi skłania go do jej kupna. Trudno powiedzieć, ale sądzę, że może nawet ważniejszy jest projekt graficzny. rozmawiał Andrzej Tuka 21

22 TEmAT numeru: PREPRESS Płytoteka dla nowoczesnej drukarni Jeśli zadamy pytanie: z czym kojarzy się drukarnia? większość odpowie, że z maszynami, stosami papieru i zapachem farby. To niewątpliwie prawda. Nie ma drukarni bez tych podstawowych atrybutów. Oczywiście może ktoś powiedzieć, że nowoczesna tzw. drukarnia cyfrowa będzie bardziej przypominała sterylne pomieszczenia biurowe niż halę maszyn, jednak my skupimy się na tej konwencjonalnej, co nie oznacza, że nienowoczesnej poligrafii. Duże, ciężkie, skomplikowane i co równie istotne kosztowne maszyny drukujące to niewątpliwie podstawa procesu drukowania. Od nich zależy bardzo wiele. Ich stan techniczny warunkuje poprawny druk lub staje się przyczyną ogromnych problemów z jakością odbitek. To im poświęca się najwięcej uwagi. Pozostałe elementy procesu poligraficznego traktuje się zwykle jako uzupełniające i jakoby pracujące na usługach tychże maszyn. Maszyna drukująca to jak solidny, szybki, pakowny i niejednokrotnie Warstwa tlenku aluminium na powierzchni ziarnowanej blachy aluminiowej ekskluzywny samochód. Zastanówmy się jednak, czym byłby ten samochód bez paliwa? To dzięki odpowiednio przygotowanej formie drukowej dostajemy w efekcie odbitkę, której oczekujemy. Chociaż forma drukowa jest prostym, a mogłoby się wydawać, że wręcz prymitywnym w swej konstrukcji elementem procesu drukowania, jednak od niej zależy bardzo wiele. Płyta offsetowa poddana naświetleniu i obróbce staje się w końcu oczekiwaną przed drukarza formą drukową. Podłoże większości płyt offsetowych stanowi odpowiednio przygotowana blacha aluminiowa. Od jej składu chemicznego, czystości i sposobu obróbki zależy wytrzymałość przyszłej formy oraz jej stabilność wymiarowa. Ścisłe zachowanie jednolitej grubości gwarantuje prawidłowe tłoczenie na całej powierzchni. Zapewnienie wymaganej grubości jest również warunkiem uniknięcia wad druków oraz zgodności wymiarowej odbitek. Niejednokrotnie okazuje się, że w ślad za znacznie niższą ceną oferowanego produktu idzie brak zachowania tego podstawowego parametru. Niektórzy producenci upatrują możliwość ograniczenia kosztu produkcji w jednym z najkosztowniejszych elementów płyty, czyli ograniczeniu ilości surowca użytego jako podłoże. Któż jednak w praktyce sprawdza grubość użytkowanych płyt? 22 INFORMATOR POlIgRAFICZNy 10/2009 vidart

23 Kropla roztworu zwilżającego na powierzchni niedrukującej (na górze) oraz drukującej (na dole) Odpowiednio wyselekcjonowana blacha aluminiowa poddawana jest szeregowi zabiegów, które w sposób mechaniczny oraz elektrochemiczny mają za zadanie przygotować ten materiał do jak najlepszego utrzymywania roztworu zwilżającego i jednocześnie wysokiej przyczepności promienioczułej warstwy kopiowej. Podczas tych procesów powierzchnia blachy pokrywa się tlenkiem aluminium, który wielokrotnie rozwija jej strukturę. Jakość tej wyrafinowanej struktury jest jednym z kluczowych elementów dobrej drukowności. To, czy forma łatwo i równomiernie przyjmuje roztwór zwilżający, czy szybko oczyszcza się po dostawieniu wałków farbowych i czy bezproblemowo pozwala wznowić drukowanie po przestoju maszyny, w znacznej mierze zależy od jakości warstwy aluminium tworzącej elementy niedrukujące. vidart INFORMATOR POlIgRAFICZNy 10/2009 Aby forma była w stanie drukować musi posiadać elementy, które zapewnią precyzyjne przenoszenie farby z układu farbowego na obciąg gumowy. Warstwa ta może być wykonana z najróżniejszych materiałów, jednak ostatecznie musi zapewnić dobre przenoszenie farby. Konwencjonalne płyty jednowarstwowe są pewnym kompromisem pomiędzy wystarczającą czułością pozwalającą na efektywne naświetlanie, a wysoką odpornością na czynniki fizyczne (np. zarysowania) oraz chemiczne (np. działanie roztworu zwilżającego oraz środków do zmywania form). Dobrym przykładem jest termoczuła płyta :Thermostar P970, która pozwala na osią-gnięcie nakładu rzędu 100 tysięcy odbitek. Dla użytkowników naświetlarek wyposażonych w fioletową diodę laserową przeznaczone są fotopolimerowe płyty :N92-V lub :Aspire pozwalające osiągnąć nakłady do 350 tysięcy odbitek. W celu osiągnięcia znacznie wyższej wytrzymałości można poddać gotowe formy drukowe hartowaniu termicznemu w specjalnych piecach. Z tak przygotowanych form można osiągnąć nakłady rzędu od kilkuset tysięcy do ponad miliona odbitek. Znane są przykłady, gdzie wypalone formy :Thermostar P970 z powodzeniem wytrzymały nakład na poziomie 1,3 miliona odbitek. 23 v

24 TEmAT numeru: PREPRESS Drukarnie, dla których wysokie nakłady są na porządku dziennym i przeznaczają spore środki finansowe na eksploatację specjalnych pieców do hartowania form drukowych chętnie wdrażają nowoczesne płyty dwuwarstwowe.:energy Elite to przykład takiej płyty, która jest w stanie wytrzymać nakład ponad 350 tysięcy odbitek bez hartowania termicznego, a w trudnych warunkach (np. farby UV, metaliczne lub hybrydowe) wytrzymają do 100 tysięcy odbitek. Niższe koszty eksploatacji systemu CtP poprzez likwidację pieca są dodatkowo potęgowane przez znaczne obniżenie zużycia chemii przy jednoczesnym zwiększeniu żywotności formy. Mniej chemii przeznaczonej do utylizacji oraz wydłużony okres pomiędzy konserwacją wywoływarki, to wymierne korzyści stosowania dwuwarstwowej płyty :Energy Elite. Jeszcze więcej korzyści dla środowiska i własnego budżetu można osiągnąć przy zastosowaniu różnorodnych technologii proekologicznych stosowanych w płytach określanych mianem bezprocesowych, niewymagających wywoływania itp. Tak jak w przypadku płyt konwencjonalnych podstawowym czynnikiem tworzącym obraz był chemiczny proces oddziaływania wywoływacza na naświetlone lub nienaświetlone (zależnie od typu emulsji) elementy warstwy kopiowej, to w przypadku płyt z technologią ThermoFuse obraz powstaje w wyniku działania mechanicznego. Przykładem znanych od kilku lat i sprawdzonych w różnorodnych środowiskach pracy płyt tego typu są termoczułe płyty :Azura TS oraz :Amigo. Również w tym asortymencie są propozycje dla użytkowników fioletowych systemów CtP. Systemy gazetowe skorzystają z zalet płyt :N92-VCF, a dla drukarń akcydensowych i dziełowych przygotowana została płyta :Azura V. Płyty te łączą w sobie wiele zalet, które Schemat budowy i procesu naświetlania płyty :Azura TS 24 INFORMATOR POlIgRAFICZNy 10/2009 vidart

25 vidart INFORMATOR POlIgRAFICZNy 10/2009 Punkt rastrowy na płycie :Amigo w powiększeniu Powiększenie struktury warstwy kopiowej typu ThermoFuse (na górze) oraz tlenku aluminium (na dole) potwierdzają liczni użytkownicy na całym świecie. Mimo innowacyjnej i proekologicznej technologii, gotowe formy nie różnią się na pierwszy rzut oka od płyt konwencjonalnych. Jest to dodatkowy atut przy wdrażaniu nowej technologii. Użytkowanie płyt :Azura TS, :Amigo, :N92-VCF czy :Azura V jest również bezpieczne dla, jakże ważnego z punktu widzenia drukarni elementu, jakim jest maszyna drukująca, na co zwraca uwagę wielu użytkowników. Potwierdzeniem tego faktu może być również rekomendacja producenta nowoczesnych maszyn drukujących z innowacyjnym systemem nafarbiania Anicolor, gdzie płyty te nie powodują ograniczenia żywotności wałka anilox, podobnie jak płyty konwencjonalne. Z technologicznego punktu widzenia warstwa kopiowa ThermoFuse pozwala na osiągnięcie wysokiej rozdzielczości obrazu, co potwierdza akceptacja dla liniatur do 240 lpi na wszystkich modelach naświetlarek termicznych oferowanych przez Agfa graphics. Zdarzają się jednak klienci z powodzeniem naświetlający te płyty z użyciem liniatur 340 lpi oraz rastrów stochastycznych w naświetlarkach wyposażonych w głowice glv. Można się spierać, która z powyższych technologii jest lepsza i dokładniejsza, ale nie można traktować jej w oderwaniu od całości procesu technologicznego. Jeżeli dla płyt pozytywowych, bardzo ważnym elementem jest sam proces ich wywołania, to dla płyt negatywowych bardzo ważna staje się ich linearyzacja. Weryfikacja zjawisk, jakie występują podczas przenoszenia obrazu z dobrze naświetlonej formy na podłoże może pokazać, czy konieczna będzie dodatkowa kalibracja systemu. Na efekt finalny, jakim jest odbitka drukarska, ma po drodze wpływ wiele czynników, które niestety często są pomijane. Dzieje się tak, gdyż do profesjonalnej kontroli procesu drukowania, niezbędne są dość precyzyjne i kosztowne przyrządy pomiarowe (pomiar ph, przewodności, zawartości IPA i inne...). Nie w każdej drukarni można tego typu wyposażenie spotkać, a maszyny offsetowe wyposażone w podstawowe funkcje kontrolne nie zawsze funkcjonują poprawnie. Forma drukowa staje się wtedy takim papierkiem lakmusowym całości systemu. To ją w pierwszej kolejności możemy poddać korektom oraz działaniom agresywnych środków pomocniczych. Jeśli to nie przyniesie spodziewanych, efektów to można ją szybko zmienić na inną dostępną na rynku, a przyczyna występowania problemów i tak może leżeć w innym miejscu. Niewątpliwie nie jest łatwe ogarnięcie całości tak skomplikowanego wbrew pozorom procesu, jakim jest reprodukcja poligraficzna i dlatego warto korzystać z wiedzy i doświadczenia wyspecjalizowanych firm. Maciej Baur oraz Mirosław Opolski, Agfa graphics 25

26

27 Dobra cena i jakość Zakłady Artystyczne ART powstały na początku lat 70-tych i były prowadzone przez Zarząd Główny Związku Polskich Artystów Plastyków w 27 oddziałach na terenie całej Polski. W 1992 roku zostały przekształcone w spółkę z o.o. i od tego momentu prowadzą samodzielną działalność. Początkowo Zakłady funkcjonowały jako studio graficzne i agencja reklamowa, stopniowo poszerzając swoją ofertę o sprzedaż urządzeń pomocnych przy projektowaniu. Od ponad 10 lat spółka zajmuje się wdrażaniem profesjonalnych systemów dla poligrafi, DTP, prepress oraz fotografii. Ponad 30-letnie doświadczenie w dziedzinie projektowania i przygotowania do druku dla poligrafii, pozwala firmie oferować sprzęt sprawdzony i niezawodny oraz upoważnia ją do fachowego doradztwa. Aby nowoczesne rozwiązania były lepiej dostępne dla klientów Zakłady uruchomiły sklep internetowy Są w nim dostępne: 3 profesjonalne oświetlenie dla drukarń, wydawnictw, pracowni graficznych, fotografii wiodącego, światowego producenta JUST Normlicht; 3 urządzenia do druku cyfrowego marki Xerox; 3 oprogramowanie graficzne Adobe; 3 oprogramowanie do składu tekstu Quark; 3 profesjonalne monitory dla grafików Eizo; 3 maszyny introligatorskie i powielające Duplo; 3 systemy cyfrowego przetwarzania obrazu oraz urządzenia pomiarowe dla poligrafii marki X-Rite; 3 tablety marki Wacom; 3 komputery marki Apple; 3 systemy oprawy dokumentów Unibind. Firma gwarantuje, że wszystkie produkty są testowane zanim otrzyma je końcowy klient. Zakłady zapewniają więc nie tylko atrakcyjną cenę, ale również solidność i gwarancję jakości. vidart INFORMATOR POlIgRAFICZNy 10/2009

28 CZASOPISmA 28 INFORMATOR POlIgRAFICZNy 10/2009 vidart

29 Dla uczniów i nauczycieli Handlowe żniwa dla wydawców czasopism edukacyjnych zaczynają się wraz z początkiem roku szkolnego. Na przełomie września i października widać bardzo wyraźną tendencję wzrostową. Czy czasopisma edukacyjne dla młodzieży i dorosłych są w stanie skutecznie konkurować z rozbudowanymi portalami tematycznymi w internecie? Czy rynek czasopism edukacyjnych będzie się rozwijać? Uważam, że ten segment rynku prasowego może się rozwijać, chociaż nie tak jak 10 czy 15 lat temu. Niewątpliwie formuła pism wymagać będzie zmian, tak aby były one konkurencyjne dla Internetu stwierdza Małgorzata Nadziejko, dyrektor sprzedaży w Agencji Wydawniczej Aga Press (wydawca czterech pism edukacyjnych: Kumpla dla uczniów klas 1-3 szkół podstawowych, Victora Juniora dla uczniów klas 4-6 szkół podstawowych, Victora gimnazjalisty dla uczniów gimnazjów oraz Cogito dla licealistów). Na szczęście pisma edukacyjne wciąż są bardziej wiarygodnym źródłem informacji niż internet, w którym można znaleźć mnóstwo artykułów czy materiałów kiepskiej jakości, pod którymi nikt się nie podpisuje. O ile w przypadku plotek z życia gwiazd wiarygodność nie jest istotna, o tyle w przypadku tekstów edukacyjnych jest zasadnicza. Ponadto w polskich szkołach a z naszych pism często korzystają nauczyciele wciąż łatwiej jest na lekcjach korzystać vidart INFORMATOR POlIgRAFICZNy 10/2009 z czasopism, niż ze stron internetowych, a uczniowie wciąż piszą w zeszytach i uczą się z papierowych podręczników. Czasopisma edukacyjne niekoniecznie są źródłem informacji. Mogą również zawierać ciekawe materiały, których nie można wydrukować w domu czy w szkole. Po drugie, jako źródła informacji, czasopisma są bardziej wiarygodnie niż internet mówi Sergio Prymak, dyrektor generalny Wydawnictwa Ediba Polska (wydawca tytułów: Nauczycielka Przedszkola, Wzory do Ćwiczeń Nauczycielka Przedszkola Wydanie Specjalne oraz The Teacher s Magazine ). Publikacja budzi dużo większe zaufanie czytelnika, kiedy wiemy kto jest wydawcą, jaki jest skład redakcji itd. Niemniej nie ulega wątpliwości, że konkurencja internetu jest ogromna i wydawnictwa przygotowują również coraz lepsze portale internetowe. Nie wykluczam, iż część materiałów w portalach, które teraz są bezpłatne, z czasem będzie można pobrać po dokonaniu opłaty. Zdecydowanie najsłabiej sprzedają się czasopisma kierowane do starszej młodzieży (licealistów i studentów). Bardzo prawdopodobne, że w dobie internetu starszy czytelnik woli przeznaczyć środki finansowe na inne wydatki. W przypadku tytułów kierowanych do młodszych uczniów zapewne 29 v

30 CZASOPISmA część egzemplarzy jest kupowana także z inicjatywy rodziców, którzy starają się dbać o edukację swojej pociechy. Krótko mówiąc: im młodszy odbiorca pisma edukacyjnego, tym większa efektywność sprzedaży podsumowuje Anna Drogosz, doradca ds. administracji wydawnictw z Kolportera SA. Z papieru do internetu? Choć wydawcy z optymizmem patrzą w przyszłość, to coraz więcej ekspertów przedstawia prognozy mówiące, że w perspektywie kilku lat zdecydowana większość czasopism specjalistycznych będzie dostępna wyłącznie online. Nie sądzę, żeby wszystkie czasopisma specjalistyczne były dostępne tylko online. Oczywiście, zależy to w dużej mierze od konkretnego czasopisma i od konkretnego środowiska. Może tak być z pozycjami naukowymi. Treść tych czasopism pozwala, aby publikować je tylko online uważa Sergio Prymak. Część czasopism edukacyjnych na pewno w dłuższej perspektywie będzie wydawana tylko w wersji elektronicznej. My oczywiście też coraz intensywniej działamy w internecie. Jesienią ruszą nasze nowe portale oraz portal dla rodziców i nauczycieli. Wszystkie będą miały nową szatę graficzną oraz nowe działy mówi Małgorzata Nadziejko. W tym roku szkolnym będziemy się starać zacieśnić więź między naszymi pismami i portalami, w dwutygodniku Cogito, zamieszczać będziemy testy z języków obcych, a na stronach internetowych czytelnicy znajdą materiały dźwiękowe do odsłuchiwania. Chcę jednak podkreślić, że nie rezygnujemy z wydań papierowych, to one są w naszej działalności na dzień dzisiejszy najważniejsze. Kryzys jak wszędzie? Czasopisma edukacyjne tak jak większość segmentów rynku prasowego dotknął kryzys, jednak jest on mniej dotkliwy niż w innych segmentach rynku prasowego. Badania pokazują, że sprzedaż pism dla młodzieży w roku 2009 znacząco spadła w stosunku do roku Na szczęście segment pism edukacyjnych mniej to odczuł niż pisma lifestylowe podkreśla M. Nadziejko. Spadła wprawdzie sprzedaż detaliczna Cogito (dwutygodnik dla licealistów), ale już Victor Junior (dwutygodnik dla klas 4-6) sprzedaje się lepiej niż w roku Przede wszystkim rośnie liczba zamawianych prenumerat, co nas bardzo cieszy, bo jest to pewne źródło dochodu. Czytelnicy potrzebujący specjalistycznej prasy są bardziej wierni niż w przypadku innych tytułów. Na przykład, nasze czasopisma są przydatne na co dzień w życiu zawodowym, pomagają przy planowaniu zajęć stwierdza S. Prymak. Możemy być bardziej spokojni niż wydawcy pracujący w innych segmentach. Jednakże kryzys jest zauważalny z innych powodów, na przykład firmy tną budżety na reklamy itd. Dla uczniów i nauczycieli Jaka tematyka poruszana w czasopismach edukacyjnych cieszy się największym zainteresowaniem czytelników? Staramy się pomagać nauczycielom w przygotowaniu swoich zajęć. Staramy się, aby nasze materiały były bardzo różnorodne mówi S. Prymak. Na bieżąco konsultujemy z nauczycielami ich potrzeby, tak aby jak najlepiej pomagać im w pracy. Wychodząc z tego założenia, wszystkie nasze czasopisma cieszą się zainteresowaniem, ale zdecydowanie największym Nauczycielka Przedszkola. Największym zainteresowaniem cieszą się rubryki edukacyjne, zwłaszcza przykładowe testy kompetencyjne. Korzystają z nich zarówno uczniowie, jak i nauczyciele. Na ich podstawie przeprowadzają próbne egzaminy stwierdza M. Nadziejko. Maturzyści z zainteresowaniem czytają też rubryki omawiające kierunki studiów, czy zawody. Młodsi czytelnicy bardzo aktywnie uczestniczą w konkursach organizowanych przez redakcje, bardzo lubią też psychozabawy oraz nasze plakaty ze zdjęciami zwierząt. Gadżety niekoniecznie Wydawcy tytułów edukacyjnych z rezerwą podchodzą do dodatków zachęcających czytel- 30 INFORMATOR POlIgRAFICZNy 10/2009 vidart

31 ników do zakupu czasopisma stosowanych w innych segmentach rynku prasowego, takich jak płyty DVD, CD czy książki. Dołączanie tego typu dodatków może pomagać wydawcom w zwiększeniu sprzedaży w krótkim czasie. Jednak, na dłuższą metę, budowanie pozycji wydawnictwa na rynku tylko i wyłącznie na bazie tego typu dodatków jest bardzo niebezpieczne uważa S. Prymak. Z tych dodatków można korzystać pod warunkiem, że odbiorcy czasopisma potrzebują ich do swojej pracy. Wtedy pomagają w budowaniu relacji czytelnik wydawca. W segmencie pism edukacyjnych dodatki sprawdzają się tylko wtedy, kiedy dotyczą tematyki pisma. My rzadko dodajemy prezenty do pism sprzedawanych w kioskach, stawiamy na nagradzanie prenumeratorów, czyli naszych najwierniejszych klientów stwierdza M. Nadziejko. Niespodzianki i promocje Jakie są plany wydawców na najbliższe miesiące? Chcielibyśmy osiągnąć stabilizację The Teacher s Magazine. Ze względu na kryzys, nowe pozycje nie będą wydawane, natomiast w Nauczycielce Przedszkola przygotowujemy dużo niespodzianek obiecuje S. Prymak. Bardzo ważnym miesiącem jest dla nas zawsze wrzesień. Dzieci wracają do szkół, rodzice idą na pierwsze wywiadówki, planują edukację dzieci na najbliższy rok. Właśnie na ten czas przygotowane były największe działania promocyjne mówi M. Nadziejko. Rozpoczęliśmy też akcję promującą naszą prenumeratę. Każdemu prenumeratorowi dajemy w prezencie wartościowy upominek (książkę lub edukacyjną grę komputerową). *** Jedno jest pewne doświadczenia z poprzednich lat pokazują, że kolejny okres prosperity nadejdzie wraz z nowym semestrem roku szkolnego, na przełomie stycznia i lutego. Maciej Topolski, rynekprasowy.pl vidart INFORMATOR POlIgRAFICZNy 10/

32 CZASOPISmA Najlepsze biuletyny Znamy już wyniki 9. edycji Konkursu Biuletynów Firmowych najstarszego konkursu custom publishing w Polsce, organizowanego przez Agencję doradczą i wydawniczą Agape. na tegorocznej gali, prócz tradycyjnych nagród za I, II i III miejsce w trzech konkursowych kategoriach, uhonorowani zostali laureaci wyróżnień: layout Roku, Tekst Roku oraz Okładka Roku nagroda publiczności. Nowością było także wyróżnienie Zdjęcie Roku, przyznane za najciekawszą i najlepszą merytorycznie fotografię. Zwycięzcy konkursu uzyskali prawo do posługiwania się w celach marketingowych specjalnym logiem laureatów przez okres 12 miesięcy. galę rozpoczęła prelekcja o tematyce branżowej. W części kuluarowej, już po ogłoszeniu wyników konkursu, goście spotkania mieli okazję skorzystać z porad w punkcie konsultacyjnym Agape i obejrzeć prace startujące w konkursie w specjalnej Strefie Biuletynów. t 32 INFORMATOR POlIgRAFICZNy 10/2009 vidart

33 Okładka Roku nagroda publiczności Contact, nr 2009, Horsefield Biuletyn wewnętrzny Nagrody główne 1. Świat Piwa, Kompania Piwowarska 183,30 pkt 2. Magazyn Efect, Efect Doradztwo Finansowe 182,60 pkt 3. Zoom, Sanofi-Aventis 179,90 pkt maksymalna liczba punktów do zdobycia: 200 pkt Wyróżnienia Layout Roku leopolonia, TU generali Tekst Roku Tekst Razem od karbonu, Szejk, nr 1 (93) V 2008, PgNig, o. Zielona góra Okładka Roku nagroda publiczności Świat Piwa, nr 2 (84), kwiecień/maj 2009, Kompania Piwowarska Biuletyn elektroniczny Nagrody główne 1. Biuletyn KRN.pl, KRN Media 139,10 pkt 2. Piwowarski Serwis Informacyjny, Kompania Piwowarska 137,90 pkt 3. FortisNet Polska, Fortis Bank Polska 136,30 pkt maksymalna liczba punktów do zdobycia: 170 pkt Najlepsze biuletyny firmowe 2009 Biuletyn zewnętrzny Nagrody główne 1. Private Banking, Noble Bank 185,70 pkt 2. Kaleidoscope, Pll lot 183,30 pkt 3. your Place, Coffee Heaven 182,35 pkt maksymalna liczba punktów do zdobycia: 200 pkt Wyróżnienia Layout Roku W podróży, PKP InterCity Tekst Roku Tekst Masz wiadomość! Firma na celowniku szantażysty w biuletynie Risk Focus, nr 6, styczeń 2009, STU Ergo Hestia vidart INFORMATOR POlIgRAFICZNy 10/2009 Wyróżnienia Layout Roku Biuletyn KRN.pl, KRN Media Tekst Roku Tekst Jak efektywnie współpracować z agencją rekrutacyjną, Rynek Pracy Specjalistów i Menedżerów, maj 2009, Antal International Okładka Roku (strona główna) nagroda publiczności e-zoom, Sanofi-Aventis Dodatkowe wyróżnienie dla wszystkich kategorii Zdjęcie Roku Zdjęcie ilustrujące tekst Zielone plany, Emocje, nr 3 (26)/2008, Honda Poland 33

34 PRASA IFRA EXPO 2009 Wiedeńskie targowanie Mimo trudnej sytuacji gospodarczej, na terenie Reed Messe Wien Exhibition Centre w Wiedniu, sukcesem zakończyły się największe na świecie coroczne targi prasowe organizowane przez IFRA. O randze imprezy w Austrii świadczy fakt, iż życzenia owocnych targów i miłego pobytu w Wiedniu dla wystawców i gości targowych złożył prezydent Austrii Heinz Fischer. Tegoroczne targi IFRA Expo 2009 trwały cztery dni gromadząc ponad 7600 gości z 78 krajów. Niektórzy z nich, w tym tak egzotyczni, jak Adel Al Homeidan wydawca gazety Riyadh Newspaper z Arabii Saudyjskiej, byli na targach IFRA po raz pierwszy. Organizatorem imprezy była wyspecjalizowana w takich zadaniach World Association of Newspapers and News Publishers (WAN-IFRA). Organizacja ta powstała w wyniku połączenia World Association of Newspapers oraz istniejącej od 1961 roku federacji wydawców prasy IFRA. Po fuzji stowarzyszenie liczy wydawców, właścicieli witryn internetowych oraz ponad 3000 różnych firm z ponad 120 krajów. Jeden z szefów WAN-IFRA, Reiner Mittelbach stwierdził, że tak liczny udział gości w tegorocznych targach zaskoczył nawet organizatorów. W 39. edycji targów IFRA Expo wzięło udział 284 wystawców z 27 krajów. Byli nimi przede wszyst- Fot. APA-OTS/Thomas Preiss 34 INFORMATOR POlIgRAFICZNy 10/2009 vidart

35 Fot. APA-OTS/Thomas Preiss kim producenci maszyn drukarskich, urządzeń pomocniczych, dostawcy oprogramowania i systemów dla potrzeb wydawniczych i reklamowych. Targom towarzyszyło wydawanie bezpłatnej gazety targowej w formie drukowanej i elektronicznej IFRA Expo 2009 gazette, informującej o najnowszych zdarzeniach targowych. Zainteresowani mieli także do dyspozycji dostępny w sieci internetowej elektroniczny katalog wystawców targów z bardzo przejrzystym menu, pozwalającym szybko dotrzeć do informacji o zawartości poszczególnych stoisk. Jak zwykle targom towarzyszyły seminaria poświęcone obecnemu stanowi przemysłu medialnego jak i przyszłości dotyczącej redagowania oraz form publikowania i wydawania gazet. Wystawcy Wśród wystawców sprzętu i technologii prezentowano szereg nowych rozwiązań. Można było się zapoznać z kompleksową ofertą firmy pme gmbh (Proactive Maintenance Enginering) dotyczącą diagnostyki stanu technicznego maszyn drukarskich. Urządzenia, produkcji niemieckiej firmy, umożliwiają zapobieganie potencjalnym kłopotom poprzez wyprzedzające ewentualne awarie vidart INFORMATOR POlIgRAFICZNy 10/2009 pomiary termograficzne, ultradźwiękowe, chemiczne i wibracyjne. Wykrywane w ten sposób defekty mogą być szybko usuwane. Ponadto takie badania mają duże znaczenie przy podejmowaniu decyzji dotyczących dalszego inwestowania w udoskonalanie już działających maszyn. Okazało się, że często dla poprawienia efektywności działania maszyn wystarczy jedynie unowocześnienie ich systemów elektronicznych bez konieczności ingerowania w strukturę zespołów drukarskich lub innych elementów konstrukcyjnych tych maszyn. Firma manroland pokazała na targach projektowaną we współpracy z firmą ppi Media w pełni zautomatyzowaną modułową instalację produkcyjną dla procesów drukowania zawierającą automatyczny wymiennik form drukowych APl (Automatic Plate loading) oraz układ dostarczania tych płyt z naświetlarek CtP do maszyn. W czasie drukowania jakość gazety jest kontrolowana przez Inline Control System, który steruje barwą odbitek, pasowaniem kolorów, gęstością farby oraz naprężeniem zadrukowywanej wstęgi podłoża drukowego. Wszystkie automatyczne funkcje systemu są zintegrowane tworząc kompleksowy system workflow. v 35

36 PRASA Szwedzka firma Solna Offset eksponowała na targach swoją ofertę maszyn drukarskich podzieloną na urządzenia do drukowania gazet (Newspaper Concept), materiałów reklamowych (Commercial Concept) oraz książek (Book Concept). W grupie pierwszej producent akcentował walory nowej, czterokolorowej maszyny Solna D390 drukującej w konfiguracji 2x1 z szybkością do egzemplarzy na godzinę. W grupie maszyn do drukowania książek rozbudowany został system złamywania. Automatyzację pracy maszyn zapewnia system C2C (Automatic Colourto-Colour Register Control System). Obejmuje ona także operacje zwilżania formy drukowej i mycia zespołów drukujących. Na targach obecna była także firma Goss International, proponująca rolowe maszyny offsetowe charakteryzujące się m.in. możliwościami automatycznej zmiany szerokości zadrukowywanych zwojów. Dla zwiększenia wydajności przy drukowaniu szerokoformatowych produktów oraz dla oszczędności papieru zastosowano technologię Triliner, pozwalającą umieścić na obwodzie formy drukowej trzy strony zamiast zwykle mieszczących się dwóch. Maszyny dostosowywane są do opłacalnego drukowania zwojowego także mniejszych nakładów. Firma Sitma pokazała nową kompaktową złamywarkę nożową Quarterfolder FF-975 mogącą współpracować z systemem adresowania w technologii inkjet oraz z urządzeniem do foliowania druków. Niemiecka firma Siegwerk Drucfarben promowała swoje ostatnie osiągnięcie farby Aridas przeznaczone dla bezwodnego wykonywania druków offsetowych. Druki wykonane z użyciem tych farb charakteryzują się ostrymi punktami rastrowymi. Farba posiada także dobrą absorpcję przez podłoże drukowe, co pozwala na drukowanie z większą szybkością np. na czterokolorowej maszynie Cortina egzemplarzy gazet na godzinę. Często odwiedzanym miejscem targowym była ekspozycja o nazwie Solution Park, gdzie przedstawiciele małych firm informatycznych prezentowali swoje usługi i rozwiązania programowe. W 30-minutowych prezentacjach poruszano problemy dotyczące tendencji mediów cyfrowych, znaczenia i roli mediów drukowanych, analizy jakości i kosztów produkcji, różnych systemów multimedialnych publikacji cyfrowych, efektywnego Fot. APA-OTS/Thomas Preiss 36 INFORMATOR POlIgRAFICZNy 10/2009 vidart

37 Fot. APA-OTS/Thomas Preiss przetwarzania zawartości plików cyfrowych oraz modularnych rozwiązań systemów workflow. Z licznych wystąpień warto zwrócić uwagę na propozycję firmy OTEC Solutions Europe. Ekspert z tej firmy, Colin Manning przedstawił system Digital Asset Management (DAM), który pozwala wydawcy archiwizować pliki cyfrowe w bazach danych w taki sposób, że można je następnie skutecznie, efektywne i szybko odnajdować. Prezenter przedstawił zalety ostatniego produktu w tej dziedzinie, systemu Canto Cumulus 8. Nagrody Targi były także okazją do wręczenia, już po raz czwarty, międzynarodowych nagród XMA Cross Media Awards. W tym roku nagrody w trzech kategoriach (w zależności od wielkości nakładów) przyznawało 11-osobowe jury we współpracy z ekspertami z Society of News Design. Nagrody uzyskały projekty o charakterze multimedialnym, łączące edycje papierowe, umieszczanie informacji w internecie, docieranie do urządzeń mobilnych (wykorzystujące możliwości telefonii komórkowej) oraz organizowanie różnych zdarzeń o charakterze masowym. W tym roku nagrodzono vidart INFORMATOR POlIgRAFICZNy 10/2009 wydawców z Chorwacji, Niemiec, Rumunii, Hiszpanii oraz Wielkiej Brytanii. W kategorii nakładów poniżej egzemplarzy pierwszą nagrodę uzyskało rumuńskie wydawnictwo Realitatea Catavencu za jeden z działów dziennika Business Standard oraz za projekt rządowy realizowany jednocześnie na platformie internetowej, radiowej oraz poprzez tradycyjne drukowanie. Drugą nagrodę w tej kategorii uzyskała angielska gazeta Herald Express z Torquay, a trzecią hiszpańska Diari de Balears z Majorki. W drugiej kategorii, nakładów w zakresie od do egzemplarzy, pierwszą nagrodę przyznano chorwackiej gazecie 24 Sata za równolegle prowadzoną działalność drukarską, w internecie, na platformie urządzeń mobilnych oraz w telewizji sieciowej (Web TV). Drugą nagrodę otrzymała niemiecka gazeta giessener Zeitung z Hesji za szczególne interesowanie się problematyką lokalną. Trzecie miejsce w tej kategorii przypadło wydawanej przez chorwacką firmę multimedialną gazecie Vecernji. W kategorii wydawnictw o najwyższych nakładach, pierwsze i drugie miejsce przyznano niemieckiemu wydawnictwu Axel Springer, odpowiednio za v 37

38 PRASA multimedialną aktywność gazety Die Welt oraz za kampanię reklamową Build your Advertismenty dziennika Bild. Trzecią nagrodę w tej kategorii uzyskał hiszpański dziennik sportowy Marca wydawany przez Unidad Editorial. Interesy W czasie trwania tegorocznych targów sfinalizowano szereg transakcji. Firma WoodWing może się poszczycić uzyskaniem zamówienia od jednej z największych gazet rosyjskich, posiadającej także własną radiostację. Komsomolskaya Pravda (o czytelnictwie ponad 3,5 mln w 53 krajach) zakupiła system Enterprise Content Publishing Platform. Oprogramowanie to umożliwia redagowanie i publikowanie z wysoką jakością różnych materiałów jednocześnie w formie drukowanej, w internecie oraz drogą radiową. Firma Vjoon z Niemiec sprzedała austriackiemu dwutygodnikowi Computerwelt oprogramowanie dla systemu wydawniczego, które umożliwia odwiedzającym witrynę internetową czasopisma bezpośredni kontakt oraz wymianę opinii. Zadowolona targi opuszczała firma Q.I. Press Controls, która zebrała podczas imprezy sześć kontraktów o łącznej wartości 1,8 mln euro. Targi IFRA mają coraz bardziej ogólnoświatowy charakter, przyciągają fachowców i biznesmenów nie tylko z Europy. Na przykład goście z Indii, Sanjay Singh i Prasenjit Sarcar reprezentujący Times of India group przybyli do Wiednia w związku z planowanymi w przyszłym roku zakupami maszyn drukarskich i wykorzystywali targi jako okazję do przeprowadzenia szeregu rozmów z dotychczasowymi i nowymi dostawcami sprzętu. Takich przykładów można przytoczyć więcej. Do zobaczenia Kolejne targi, IFRA Expo odbędą się w Hamburgu w dniach 4-6 października Wielu z przedstawicieli firm obecnych w Wiedniu zapowiedziało już swój przyjazd także do Niemiec. Do zobaczenia za rok w nie tak odległym od Polski Hamburgu. Z Indii jest przecież znacznie dalej Janusz Żak Fot. APA-OTS/Thomas Preiss 38 INFORMATOR POlIgRAFICZNy 10/2009 vidart

39

40 PRASA Narodziny gazet Pierwsze drukowane gazety datuje się na 1609 rok (Periodyki Aviso Wolfenbuttela i Relation Strasbourg ). Przypuszczalnie gazety były dystrybuowane na szeroką skalę jeszcze przed wynalazkiem Johana Gutenberga (ok ), poprzez ręczne przepisywanie tekstu i przekazywanie go kolejnej osobie, która dalej go kopiowała. Taka forma dystrybucji miała miejsce również później ze względu na bardzo wysoki koszt druku. Wiele wczesnych gazet zawierało w swoich nagłówkach średniowieczne słowo Newe Zeittung, znaczące wiadomości. Właśnie z niego powstało niemieckie słowo gazeta zeitung, czy skandynawskie tiding. Luter uczy czytać Wiele wczesnych gazetek ukazywało się tylko po to, aby donieść o jednym ważnym wydarzeniu, do którego ewentualnie dołączano dodatkowe informacje. Nikt tak naprawdę nie wie, ile drukarni drukowało gazety przez lata. Pewne jest, że na zwiększenie produkcji znacząco wpłynęła Reformacja w XVI wieku. Poprzez swoje stwierdzenie, że każdy Chrześcijanin powinien umieć niezależnie przeczytać Biblię we własnym języku, luter wywarł ogromny wpływ na wzrost liczby osób uczących się czytać. Każdy kto był w stanie przeczytać Biblię, był również w stanie przeczytać gazetę Wydawcy poruszali wiele aspektów codziennego życia, takich jak festiwale religijne, czy działalność władz, ale poświęcali także uwagę interesującym faktom i nietypowym historiom. W tamtych czasach, urządzenia używane do druku opierały się głównie na wynalazku gutenberga, czyli drewnianych, ręcznych drukarniach. Drewniane rytownictwo było używane do dodawania ilustracji pomiędzy tekstem. Ilustracje służyły albo do wizualizacji opisywanych wydarzeń, albo jako ornamenty ozdabiające druk. Ówcześni wydawcy poruszali wiele aspektów codziennego życia, takich jak festiwale religijne, czy działalność władz, ale poświęcali także uwagę interesującym faktom i nietypowym historiom ze świata, przenoszonym przez podróżujących handlowców. W XVII wieku, wraz z końcem Wojny Trzydziestoletniej, ilość zdobywanych w ten sposób informacji znacząco wzrosła, sprawiając, że dzienniki stawały się coraz bardziej aktualne. Pierwsza tego typu gazeta pojawiła się w lipsku w 1650 roku pod tytułem Einkommende Zeitungen i była publikowana przez utalentowanego drukarza Timotheusa Ritzscha. Na cenzurowanym Poza historiami ustnymi, jako źródło informacji służyła też rosnąca liczba gazet zagranicznych. Państwo Niemieckie szybko zdało sobie sprawę z opiniotwórczej roli gazet i dlatego dążyło do kontroli prasy. Z tego względu prowadzenie drukarni, czy publikowanie czegokolwiek wymagało zgody władz. Aby zdobyć licencje, drukarze musieli zobowiązać się do płacenia kar, jeśli władze uznają, że ich gazety są kiepskiej jakości. W niektórych sytuacjach gazety były opodatkowane (podatek znaczkowy), a ich sprzedaż podlegała opłatom regulowanym przez instytucje pocztowe. Wprowadzając te wszystkie praktyki rządy autorytarne dążyły do kontroli prasy i wykorzystywania jej do swoich celów. Nawet Ritzsch cierpiał prześladowanie ze strony władz i został zmuszony do połączenia swojego dziennika z gazetą rywala. 40 INFORMATOR POlIgRAFICZNy 10/2009 vidart

41 Pragnąc oszczędzać na podatku znaczkowym, liczonym od strony, drukarze próbowali zredukować ilość liter i zwiększyć objętość strony. Domagali się również, aby uiszczać opłaty z rocznym wyprzedzeniem w celu utrzymania bezpieczeństwa finansowego i możliwości prowadzenia biznesu. Zwiększone ryzyko druku powodowało tak znaczny wzrost cen, że tylko kilku bogatych obywateli mogło pozwolić sobie na regularną prenumeratę prasy. Dlatego czytelnicy często decydowali się na tworzenie wspólnot czytelniczych, które prenumerowały jeden egzemplarz i dzieliły się nim między sobą. W tych samych celach tworzono także specjalne gabinety czytelnicze. Taki rodzaj samopomocy gwarantował dystrybucję prasy lokalnej wśród intelektualistów, biznesmenów i wykwalifikowanych pracowników, pomimo małej liczby drukowanych egzemplarzy. Nie tylko mieszkańcy miast mieli dostęp do gazet. Były one także dystrybuowane na wsi, chociaż w XIX wieku były to tylko 2 3 egzemplarze tygodniowo. Drogi papier produkowany ze skrawków i używanych ubrań (lnu, wełny) był dostępny w ograniczonych ilościach. Pomimo wielu rządowych wysiłków, aby zbierać ścinki i obciążać tych, którzy próbowali eksportować surowiec wtórny ciężkimi karami, sytuacja nie ulegała poprawie. To również wpływało na ograniczenie dystrybucji gazet. Sytuacja poprawiła się w 1848 roku, kiedy Friedrich gottlob Keller wynalazł masę wełnianą, tworząc w ten sposób surowiec wtórny dostępny w dużo większych ilościach. vidart INFORMATOR POlIgRAFICZNy 10/2009 Pierwszy dziennik Drukarz i księgarz z lipska Timotheus Ritzsch ( ), od roku 1643 drukował i rozprowadzał czasopismo Wöchentliche Zeitung. W roku 1650 zaczął wydawać swoje pismo sześć razy w tygodniu pod tytułem Einkommende Zeitungen (nadchodzące wiadomości). Słowo Zeitung (dziś po niemiecku gazeta ) znaczyło wówczas tyle, co dziś Nachrichten (wiadomości). Strony miały format 13,5 x 17 cm, a drukowane nakłady nie przekraczały 200 egzemplarzy. W 1734 roku dziennik zmienił nazwę na leipziger Zeitung. W 1921 roku gazeta została zlikwidowana. Żelazna drukarka Do końca XVIII wieku gazety były zawsze drukowane na drewnianych drukarkach ręcznych, tylko minimalnie ulepszonych od czasu wynalazku gutenberga. Ulepszenia ograniczały się głównie do mechanicznego wsparcia ruchu drukarki linami i pasami za sprawą pomysłu leonarda da Vinci na początku XVI wieku, czy wprowadzeniu kilku pomysłów duńskiego drukarza Willema Jansza Blaeu. Pierwsza żelazna drukarka ręczna została zbudowana w 1772 roku przez Wilhelma Haasa z Bazylei. Prawdę mówiąc, nie była to zupełnie żelazna drukarka, gdyż jej postawa była zbudowana z kamienia, a stół z drewna. Drukarka była wzorowana na stosowanym w owym czasie urządzeniu do produkcji monet i guzików. Wykonanie pierwszej zupełnie żelaznej prasy szacuje się na około 1800 rok, kiedy lord Charles Stanhope, przy pomocy mechanika Roberta Walkera, zapoczątkował rozwój przemysłu drukarskiego. Znaczącą innowacją było wrzeciono poruszane za pomocą połączonego zestawu dźwigni. Taki system umożliwiał łagodne obniżanie płyty dociskowej na przenośnik wizerunku z niewielką siłą. Wpływało to pozytywnie na efekt druku, a zwłaszcza druku małych formatów. Na podstawie publikacji Borisa Fuchsa Ifra 40 years expertise for the newspaper industry 41

42 WYDARZEnIA Fot. Peter Hirth/Frankfurter Buchmesse TARGI KSIĄŻKI WE FRANKFURCIE Mądry przyjaciel 42 INFORMATOR POlIgRAFICZNy 10/2009 vidart

43 Historia targów książki we Frankfurcie sięga XV wieku. Uznawany za wynalazcę ruchomej czcionki Johan Gutenberg, swoje pomysły wprowadzał w życie zaledwie kilka kilometrów od miejsca, w którym obecnie odbywa się książkowe wydarzenie roku. Ponad 500 lat później, by zapoznać się z propozycjami wydawców, do Frankfurtu zjechało 300 tys. gości. We Frankfurcie stawiło się blisko 7 tys. wystawców, czyli kilkuset mniej niż w roku ubiegłym. Otwarcie targów dokonali kanclerz Niemiec Angela Merkel oraz wiceprezydent Chińskiej Republiki ludowej Xi Jingping. Negocjacje z gościem honorowym Chinami, trwały kilka lat zanim podpisano porozumienie w 2007 roku. Po raz pierwszy od otwarcia ekonomicznego w 1978, Chiny zaczęły się otwierać kulturalnie. Chińskie powiedzenie mówi: Czytaj! Nawet jak boli. Inne uzupełnia: Dobra książka jest jak mądry przyjaciel. Chiny, jako gość honorowy targów, dały nam możliwość poznania kultury, która wciąż jest dla nas obca powiedział Juergen Boos, dyrektor targów książki we Frankfurcie. gościa honorowego przedstawiał slogan: Tradycja i Innowacja. Zróżnicowany program zawierał zarówno bardzo stare tradycje kulturowe, jak i tematy związane z dzisiejszymi Chinami. We Frankfurcie pojawiło się pięćdziesięciu autorów, blisko 300 wydawnictw i około 2000 wydawców, dziennikarzy i artystów Kraju Środka. Ponad 450 targowych wydarzeń (odczyty, dyskusje, wystawy, filmy, opery, tańce i pokazy Kung Fu) odwoływało się do chińskiej kultury. t Katalog Targów Książki we Frankfurcie nad Menem z 1573 roku Miejsce handlu Do XVII wieku Frankfurt stanowił centralne miejsce handlu książką w Europie. W XVIII tę rolę przejął lipsk. Po II wojnie światowej (1949) role się odwróciły i obecnie impreza we Frankfurcie jest największą w swojej branży w świecie (około 7000 wystawców z ponad 100 krajów; 2500 wydarzeń). Targi stanowią handlowy oręż Niemieckiego Związku Księgarstwa. Od lat są organizowane w październiku. W 2010 gościem honorowym targów będzie Argentyna, a w 2011 Islandia. Fot. ddp/torsten Silz/Frankfurter Buchmesse Wiceprezydent Chin Xi Jingping i kanclerz Niemiec Angela Merkel vidart INFORMATOR POlIgRAFICZNy 10/

44 WYDARZEnIA Centrum prezentacyjne Digital Imaging Square, to centrum prezentacyjne otwarte w Polsce przez firmę Konica Minolta a przeznaczone do obsługi klientów z regionu Europy Środkowej i Wschodniej. Polskie centrum jest czwartym tego typu obiektem firmy Konica Minolta w Europie. Pozostałe znajdują się w langenhagen (Niemcy), Paryżu i londynie. Zajmujący powierzchnię ponad dwustu metrów najnowszy Digital Imaging Square mieści się w siedzibie firmy Konica Minolta Business Solutions Polska. Klienci, partnerzy oraz pracownicy oddziałów Konica Minolta z Europy Środkowej i Wschodniej będą mogli tu zobaczyć i przetestować pełną gamę rozwiązań firmy przeznaczonych dla rynku poligraficznego wielofunkcyjne systemy biurowe oraz drukarki. Na miejscu specjaliści firmy doradzą klientom wybór odpowiednich rozwiązań, dopasowanych do indywidualnych oczekiwań, obejmujących nie tylko samo urządzenie drukujące, ale również stosowne oprogramowanie i opcje wykańczania w linii. Otwierając w Polsce centrum prezentacyjne wychodzimy naprzeciw oczekiwaniom naszych klientów w zakresie doboru optymalnych rozwiązań usprawniających ich biznes mówi Mateusz Woźniak, dyrektor sprzedaży systemów produkcyjnych. Technologia cyfrowa najbardziej dynamicznie rozwija się obecnie w krajach Europy Środkowej i Wschodniej, a polski oddział Konica Minolta jest liderem w sprzedaży i implementacji systemów do druku cyfrowego w tym regionie. Dla naszych klientów z branży poligraficznej zakup odpowiedniego urządzenia 44 INFORMATOR POlIgRAFICZNy 10/2009 vidart

45 nie jest kwestią chwili to decyzja bardzo przemyślana, a w naszym centrum prezentacyjnym chcemy pomóc im w dokonaniu jak najlepszego wyboru. W Digital Imaging Square zostanie zgromadzona pełna linia systemów do druku produkcyjnego Konica Minolta, w tym najnowsze rozwiązania firmy: najszybszy na świecie jednoprzebiegowy bizhub PRO 2500P oraz reprodukujący barwy zbliżone do oglądanych na ekranie komputera bizhub PRO C65hc. Odwiedzający będą mogli również zapoznać się z możliwościami zaawansowanych systemów biurowych, serii drukarek personalnych oraz poznać tajniki zainstalowanego oprogramowania i najnowszych technologii Konica Minolta. Nowe urządzenia w centrum prezentacyjnym będą pojawiały się natychmiast po ich wprowadzeniu na rynek przez centralę firmy. Dzięki temu klienci z Europy Środkowej i Wschodniej będą mogli zapoznać się z technologiami w najkrótszym możliwym czasie, bez konieczności dalekich podróży. Klienci będą mogli testować urządzenia na przyniesionych przez siebie pracach, sprawdzając ich możliwości pod kątem swoich indywidualnych potrzeb. W przyszłości Konica Minolta planuje rozszerzenie działalności Digital Imaging Square na potrzeby edukacyjne. Jak zapewnia firma, w centrum organizowane będą pokazy i szkolenia dla adeptów poligrafii i nauk informatycznych. t vidart INFORMATOR POlIgRAFICZNy 10/

46 SYSTEmY ZARZĄDZAnIA 100 milionów dotacji Prawie miliard złotych rozdzielono w ramach ostatniej edycji konkursu działania 4.4. Informacja staje się jeszcze ciekawsza, gdy przyjrzymy się, które branże były najczęściej wyróżniane. Okazuje się, że 100 mln zł uzyskały firmy poligraficzne i opakowaniowe. Poszukując odpowiedzi na pytanie: jak przygotowywać wnioski o dotacje, aby były one pozytywnie rozpatrywane, zwróciliśmy się do Mariusza Sosnowskiego, prezesa firmy Infosystems. Na listach beneficjentów dotacji znaleźć można takie firmy, jak: Pack Plus, Cezar, BSC Drukarnia Opakowań, Trefl. Czy wśród nich znaleźli się również wasi klienci? Tak, dwie z tych firm to nasi klienci. Opracowaliśmy dla nich bardzo innowacyjną koncepcję na realizację dofinansowanych projektów w ramach działania POIg 4.4. Jak dalece byliście zaangażowani w przygotowanie wniosków dla tych firm i jak skomplikowany to był proces? Przyznam szczerze, że wymyślenie koncepcji, która uzyskuje 98 na 100 możliwych punktów jest W działaniu 4.4 na innowacyjne inwestycje do końca bieżącego roku zostanie zagospodarowanych ponad 70 proc. z unijnych dotacji, które miały starczyć do 2013 roku niezwykle trudne i wymaga dużego zaangażowania. W celu zapewnienia naszym klientom przygotowania wniosków i dokumentacji na tak wysokim poziomie powołaliśmy w ramach struktury naszej spółki Departament Funduszy Europejskich zatrudniający wybitnych specjalistów, którzy zebrali doświadczenia w pozyskiwaniu funduszy dla wielu firm w różnych projektach unijnych. Ile środków już rozdzielono w ostatnim konkursie dla działania 4.4? W ramach ostatniej edycji konkursu łączna kwota wsparcia sięgnie 939 mln zł, z czego prawie 100 mln uzyskały projekty firm z branży poligraficznej i produkcji opakowań. Jak widać to ponad 10 proc. łącznej kwoty wsparcia dla całej gospodarki w ramach tego jednego tylko konkursu. Jest to ogromny sukces branży, do którego i my się przyczyniliśmy. Czy są jeszcze środki dostępne w ramach tego działania? Specjaliści alarmują, że jeśli dotychczasowe tempo wsparcia w działaniu 4.4 w programie Innowacyjna gospodarka utrzyma się na obecnym poziomie, to już w 2010 roku skończą się w nim pieniądze. Mimo, że do tej pory ogłoszono w tym działaniu tylko dwa konkursy, to tempo zagospodarowywania środków jest ekspresowe. Wynika to z przesunięcia na ubiegłoroczny konkurs części pieniędzy, która była początkowo przeznaczona na nabory w latach Ministerstwo Rozwoju Regionalnego i Ministerstwo gospodarki zdecydowały się na ten krok i przeznaczyły na konkurs w roku 2008 dodatkowy miliard 46 INFORMATOR POlIgRAFICZNy 10/2009 vidart

47 złotych wsparcia. Łącznie na pierwszy konkurs wydano 40 proc. budżetu działania na cały okres Kolejne zwiększenie puli dotyczy tegorocznych konkursów. Z uwagi na kryzys gospodarczy i potrzebę dynamicznego promowania działań inwestycyjnych zwiększono alokację w działaniu 4.4 w roku Łącznie do podziału w dwóch konkursach z których pierwszy zakończył się już w połowie kwietnia bieżącego roku są około dwa miliardy złotych. Oznacza to, że w działaniu 4.4 na innowacyjne inwestycje do końca bieżącego roku zostanie zagospodarowanych ponad 70 proc. z unijnych dotacji, które miały starczyć do 2013 roku. Jakie elementy decydowały o przyznaniu dotacji? O sukcesie wniosku, czyli uzyskaniu minimum 98 na 100 punktów, decyduje opracowanie niezwykle innowacyjnej i spójnej koncepcji projektu wpisującej się idealnie w kryteria dla konkursu 4.4. stawiane przez Ministerstwo gospodarki. Nie ma się co łudzić, że firmie poligraficznej uda się przygotować tak dobrą koncepcję samodzielnie lub z pomocą pierwszej lepszej firmy doradczej, która być może w poprzednich programach pomocowych, takich jak SPOWKP, dawała sobie radę. vidart INFORMATOR POlIgRAFICZNy 10/2009 Jakie były limity, które trzeba było przekroczyć? Poprzeczka została postawiona przez PARP na niezwykle wysokim poziomie 98 punktów, co do tej pory nie miało miejsca. Wynika to oczywiście z ogromnej konkurencji. Jak można wywnioskować z listy rankingowej opublikowanej przez PARP, konkurencja w pozyskaniu środków na duże inwestycje jest ogromna i w związku z tym wnioski, które otrzymały 97 i mniej punktów nie zakwalifikowały się do wsparcia. Margines błędu, na jaki można sobie pozwolić przy opracowaniu koncepcji wniosku i biznesplanu jest więc minimalny i stanowi jedynie 2 pkt. Na szczęście dla wnioskodawców, którzy nie uzyskali tak wysokiej punktacji powiększono budżet konkursu o prawie 650 mln zł, co pozwoliło obniżyć poprzeczkę do 90 pkt. Daje to oczywiście w kolejnych konkursach 4.4. jedynie szansę na uzyskanie dofinansowania dla klientów firm tak wyspecjalizowanych w pozyskiwaniu funduszy, jak Infosystems, których doświadczenie gwarantuje przygotowanie dobrego wniosku i biznesplanu. Jak długo trwa proces przygotowywania wniosków? Czas przygotowania wniosku jest uzależniony w dużej mierze od zaangażowania klienta i dostarczenia przez niego wymaganych informacji. Oczywiście opracowywanie wniosków dla firm w zasadzie z jednej branży jest dużo łatwiejsze dla v 47

48 SYSTEmY ZARZĄDZAnIA nas i umożliwiamy dzięki temu przygotowanie dla klienta wniosku wraz z niezbędną dokumentacją w kilka tygodni. Ile osób ze strony państwa firmy, a ile ze strony klienta musi być zaangażowanych w taki proces? Jakie kwalifikacje muszą mieć te osoby? Z naszej strony zwykle zaangażowane są 3 do 4 osób o różnych specjalizacjach. W gronie tych osób jest finansista, konsultant ds. technologii poligraficznej, konsultant ds. funduszy europejskich oraz konsultant ds. nowych technologii. Ze strony klienta wymagana jest współpraca z zarządem i dyrekcją, a przede wszystkim z dyrektorem finansowym. Infosystems stosuje bardzo uczciwą formę wynagrodzenia uzależnioną od sukcesu w uzyskaniu dofinansowania przez konkretny projekt. Z jakimi kosztami wiąże się proces aplikacji o dotacje? Koszty związane z odpowiednim przygotowaniem dokumentacji są zależne od złożoności koncepcji projektu. Zwykle jest to kilka procent uzyskanej dotacji. Infosystems stosuje bardzo uczciwą formę wynagrodzenia uzależnioną od sukcesu w uzyskaniu dofinansowania przez konkretny projekt. W związku z tym nasi klienci nie ryzykują niczym poza poświęconym na współpracę z nami czasem. Czy przy przygotowywaniu wniosku sprawdza się i ocenia konkurencję dla podobnych obszarów działalności na terenie regionu, Polski, krajów sąsiednich, Europy, a może czasami nawet świata? Tak, oczywiście w toku przygotowania wniosku korzystamy z badań umożliwiających nam ocenę innowacyjności projektu w skali regionu, kraju, a także świata. Wyniki badań, którymi dysponujemy są niezwykle ważne i potrzebne do udowodnienia poziomu innowacyjności projektu i uzyskaniu dodatkowych punktów. Jakie ryzyka, ograniczenia muszą brać pod uwagę firmy planujące inwestycje finansowane przy użyciu środków unijnych? Wszystko zależy od opracowywanego wniosku. generalnie wskaźniki, które klient umieści we wniosku są konieczne do zrealizowania. Nie każde jednak z nich są obligatoryjne dla wnioskodawcy. W tym zakresie także możemy pochwalić się własnym know-how, które ogranicza liczbę zobowiązań klienta. Czy zakupione maszyny mogą zostać sprzedane, po jakim czasie, czy są wyjątki? To także zależy od tego jak przygotuje się wniosek i biznesplan. generalnie jest możliwość wymiany maszyn na inne o podobnych do deklarowanych we wniosku parametrach. Jak można sfinansować wkład własny przedsiębiorstwa w projekt? Na szczęście jest kilka możliwości finansowania projektu. Jedną z ciekawszych, która pojawiła się dopiero w ostatnim czasie jest zaliczka, którą można uzyskać przed rozpoczęciem realizacji projektu. Natomiast wkład własny przedsiębiorstwa niezbędny dla realizacji projektu można sfinansować ze środków własnych lub z kredytu inwestycyjnego, leasingu, funduszu inwestycyjnego lub korzystając z innych możliwości. Infosystems jest w stanie, nie tylko doradzić w kwestii najlepszej metody sfinansowania projektu, ale także pomóc zdobyć takie finansowanie. Jakie są limity wsparcia i od czego są uzależnione? limity dofinansowania są uzależnione od kategorii wydatków, a także wielkości przedsiębiorstwa. W związku z tym wnioskodawca może liczyć na procent dofinansowania poszczególnych wydatków w granicach od 30 do 70 proc. rozmawiał Artur Dziedzic 48 INFORMATOR POlIgRAFICZNy 10/2009 vidart

49

50 BADAnIA Właściwe zarządzanie procesem druku Druk materiałów biznesowych na potrzeby firmy obejmuje różnorodne produkty: od kopert, papierów firmowych i faktur, poprzez etykiety adresowe lub na płyty CD, po broszury i materiały promocyjne. Zwyczajowo wydruki takie były postrzegane jako zło, lub raczej koszt, konieczny, ale niezbędny dla przetrwania firmy na rynku nasyconym konkurencyjnymi ofertami. Większość wydruków była zwykle zamawiana cyklicznie u zleceniobiorców zewnętrznych: w drukarniach, wydawnictwach lub w punktach usługowych. Wielokrotnie okazywało się, iż drukowanie z dużym wyprzedzeniem czasowym, w ilościach hurtowych nie oznacza dla zleceniodawcy korzyści niesionych poprzez rabaty przydzielane większym zamówieniom, ale dodatkowe koszty składowania dużej ilości wydruków, czy wręcz zutylizowania materiałów zawierających nieaktualne dane. Jednak te koszty nie były brane pod uwagę, jako realne obciążenie dla firmy, nie szacowano ich wielkości i nie uwzględniano w rozliczeniach. Dzięki racjonalnemu zarządzaniu procesami druku wewnątrz firmy potencjalne oszczędności mogą wynieść od 262 do 827 milionów złotych, a na samodzielnym wykonywaniu wydruków zlecanych do tej pory na zewnątrz, podmioty mogłyby zaoszczędzić nawet 294 miliony złotych. Ośrodek CEBR (Centre for Economics and Business Research) w 23 krajach Europy, Bliskiego Wschodu i Afryki przeprowadził analizę oszczędności kosztów osiąganych dzięki drukowaniu we własnej firmie oraz efektywniejszemu zarządzaniu drukowaniem. Wyniki tego badania są porażające. Analiza kluczowych sektorów polskiej gospodarki wykazała, iż rocznie w naszym kraju wydaje się 4,25 mld złotych na wydruki zlecane na zewnątrz. Dzięki racjonalnemu zarządzaniu procesami druku wewnątrz firmy potencjalne oszczędności mogą wynieść od 262 milionów do 827 milionów złotych, a na samodzielnym wykonywaniu wydruków zlecanych do tej pory na zewnątrz, podmioty mogłyby zaoszczędzić nawet 294 miliony złotych. Oszczędności uzyskane dzięki racjonalizacji procesu druku okazują się korzystne nie tylko dla konkretnej firmy czy wybranego sektora, ale dla całego regionu. CEBR szacuje, iż drukując wewnątrz firmy można ograniczyć emisję dwutlenku węgla o 1,5 miliona ton rocznie w całym regionie EMEA, co jest równoważnikiem wycofania z ruchu około samochodów osobowych. W samej tylko Polsce, oszczędności równałyby się ograniczeniu emisji CO 2 o ton. Jak firma może oszczędzać? Wraz z rozwojem technologii, drukowanie daje firmom szeroki wachlarz możliwości poprawy 50 PROMOCJA INFORMATOR POlIgRAFICZNy 10/2009 vidart

51 Wychodząc naprzeciw zapotrzebowaniu zgłaszanemu przez przedstawicieli branży świadczącej usługi w zakresie profesjonalnego druku oraz poligrafii, OKI wprowadza na rynek nowe urządzenie drukarkę OKI C910 do kolorowych wydruków w formacie A3+ vidart INFORMATOR POlIgRAFICZNy 10/2009 swojej wydajności. Dzięki właściwemu zarządzaniu i dostępnym rozwiązaniom drukującym proces ten może być przeprowadzany szybciej i przy mniejszej ilości odpadów, przyczyniając się do ograniczenia nakładów pracy i materiałów. Postęp technologii druku umożliwia realizację większej ilości zadań specjalistycznych wewnątrz firmy i przy niższym koszcie, niż w przypadku korzystania z wyspecjalizowanych firm drukujących. Potrzeby firm dotyczące wykonywania wydruków obejmują dwa zakresy, w których podmioty mogą samodzielnie je zaspokajać: zadania codzienne oraz usługi wymagające realiza- PROMOCJA 51 v

52 BADAnIA cji przez wyspecjalizowany sektor poligraficzny. Poprawa efektywności jest możliwa w obu wymienionych obszarach. Rozwój technologii przyczynia się do ograniczenia konieczności korzystania z drogich usług drukarskich i otwiera pole do usprawnienia procesów drukowania wewnątrz firmy. Obecnie obserwuje się dwa trendy ułatwiające firmom efektywne drukowanie we własnym zakresie. Coraz więcej dokumentów wymienianych pomiędzy spółkami istnieje w formie elektronicznej, zarówno w internecie, jak i w wiadomościach . Dokumenty dostarczane są w ciągu sekund i można je natychmiast wydrukować. Dzięki temu spółki nie muszą już zamawiać druku swoich własnych materiałów w wyspecjalizowanych zakładach poligraficznych. Wraz z rozwojem oraz niższymi cenami technologii druku, spółki są w stanie samodzielnie uzyskać profesjonalną jakość, która była dotychczas dostarczana przez kooperantów zewnętrznych. Ponadto, coraz lepsza technologia stosowana w drukarkach firmowych pozwala spółkom wykonywać wydruki zależnie od ich faktycznego zapotrzebowania. Ograniczone zostaje uzależnienie od dostawców zewnętrznych, Dominującą część zleceń, ze względu na szerszą użyteczność maszyn realizujących te zadania u zleceniodawców, będą stanowiły znaki informacyjne o rozmiarze A3 i większym. którzy dowożą materiały drukowane do firmy; zmniejsza się również wymaganie posiadania powierzchni magazynowej do przechowywania zapasów papieru. W ten sposób zadania druku są realizowane szybciej, oszczędniej i w sposób przyjazny dla środowiska. Niezmiennie jednak istnieją potrzeby, w realizacji których specjalistyczne firmy poligraficzne są niezastąpione. Szacunki raportu CEBR wskazują, iż w razie zastosowania się do jego zaleceń firmy poligraficzne otrzymają zmniejszone zlecenia na realizację gotowych druków biurowych, materiałów marketingowych i handlowych, profesjonalnych znaków informacyjnych o rozmiarze mniejszym niż A3. Jednak dominującą część zleceń, ze względu na szerszą użyteczność maszyn realizujących te zadania u zleceniodawców, będą stanowiły znaki informacyjne o rozmiarze A3 i większym. Rozwiązania na miarę potrzeb Oferty kluczowych graczy sektora rozwiązań druku, a takim jest OKI Printing Solutions, są na bieżąco dostosowywane do potrzeb zgłaszanych przez odbiorców. Wychodząc naprzeciw zapotrzebowaniu zgłaszanemu przez przedstawicieli branży świadczącej usługi w zakresie profesjonalnego druku oraz poligrafii, OKI wprowadza na rynek nową drukarkę OKI C910 do kolorowych wydruków w formacie A3+. Klienci, dla których jest przeznaczona nowa drukarka OKI, wymagają bezkompromisowej jakości wydruków, wiernego odwzorowania kolorów oraz szybkiej pracy urządzenia C910 gwarantuje wszystkie te cechy. Oferowana drukarka dostępna będzie w dwóch modelach: wersji z kartą sieciową C910n oraz z kartą sieciową i modułem dwustronnego drukowania C910dn. Dzięki wielopoziomowej rozdzielczości ProQ2400 oraz tonerowi High Definition oba modele zapewniają najwyższą jakość 31 kolorowych i 36 czarno-białych wydruków otrzymywanych w czasie jednej minuty. Dodatkowym usprawnieniem jest wykorzystanie mechanizmu Auto Media Detect, który automatycznie rozpoznaje gramaturę nośnika, dzięki czemu ogranicza się możliwość zacięć papieru. OKI C910 jest rozwiązaniem, które spełni oczekiwania podmiotów chcących rozszerzyć swoją flotę posiadanych urządzeń, usprawnić ją lub wyposażyć się w drukarkę, która pozwoli na samodzielne wytworzenie potrzebnych materiałów firmowych, handlowych i marketingowych. t 52 PROMOCJA INFORMATOR POlIgRAFICZNy 10/2009 vidart

53

54 ORGAnIZACJE Inicjatywy pomorskich drukarzy 15 października w Pomorskiej Szkole Rzemiosł w Gdańsku odbyło się spotkanie, które ma zapoczątkować cykl imprez dla środowiska poligraficznego, jakie zamierza organizować w najbliższym czasie Stowarzyszenie Poligrafów Pomorskich (SPP). Okazją ku temu było uroczyste otwarcie nowo wyremontowanych sal dydaktycznych, przeznaczonych dla uczniów Technikum Poligraficznego, nad którym patronat sprawuje SPP. Spotkanie rozpoczął Sławomir Wojtaś prezes SPP, który powitał wszystkich przybyłych gości i zaprezentował nowe klasy, podkreślając przy tym duże zaangażowanie firm i instytucji wspierających ten projekt, a także osób indywidualnych członków stowarzyszenia, dokładających wszelkich starań, by uczniowie szkoły mogli uczyć się w odpowiednio wyposażonych klasach. Projekt objął dwie sale dydaktyczne szkoły oraz zaplecze techniczne. Cieszymy się, że w ten sposób możemy pomóc szkole, której jesteśmy patronem. Chcielibyśmy, aby tego rodzaju inicjatywy miały swoją kontynuację, by podnieść wartość tej szkoły w oczach uczniów, którzy ją wybierają, mając w planach zawód poligrafa mówił Sławomir Wojtaś. Stowarzyszenie Poligrafów Pomorskich, oprócz innych inicjatyw, które podejmuje od początku swojej działalności, wspiera szkołę od lat i dba o jej rozwój. Od kilku już lat jesteśmy organizatorami Dnia Drukarza i Chrztu Drukarza, ale to tylko najbardziej medialne z naszych przedsięwzięć. Pozostałe to ciężka praca członków stowarzyszenia, za którą chciałbym przy tej okazji serdecznie podziękować kontynuował Sławomir Wojtaś. 54 INFORMATOR POlIgRAFICZNy 10/2009 vidart

55 Stowarzyszenie Poligrafów Pomorskich istnieje od 2002 roku i jest organizacją, która poprzez działalność nie tylko na Pomorzu, ale również aktywnie włączając się w życie branży poligraficznej w naszym kraju integruje środowisko poligraficzne, chroni interesy branży poligraficznej oraz wspiera jej rozwój. Jego celem jest również dbałość o wysoką etykę zawodową środowiska poligraficznego, propagowanie uczciwych zasad konkurencji gospodarczej oraz solidarności zawodowej. Pełni również funkcję doradczą na rzecz członków, wspiera ich inicjatywy gospodarcze i organizacyjne. Należy do niego kilkadziesiąt firm poligraficznych z Pomorza. Inicjatywa dotycząca remontu sal dydaktycznych była w naszych planach od dawna mówił Sławomir Wojtaś. Chcieliśmy ofiarować szkole coś, co jeszcze bardziej przyciągnie uczniów do tej placówki, by zainteresować ich zawodami związanymi z poligrafią. Chcieliśmy, aby spotkanie, które ten projekt kończy, było początkiem cyklicznych spotkań środowiska poligraficznego. Pragniemy, aby brali w nim czynny udział właściciele i osoby zarządzające drukarniami, dostawcy maszyn i materiałów, nauczyciele zawodu, propagatorzy sztuki drukarskiej i jej miłośnicy. Mamy nadzieję, że tego rodzaju spotkania będą vidart INFORMATOR POlIgRAFICZNy 10/2009 mogły odbywać się przynajmniej raz na kwartał. Istotne w nich będą również sprawy szkolnictwa. Chcielibyśmy wspólnie zastanowić się, jakie działania należy podjąć, aby bardziej zainteresować młodzież zawodami związanymi z poligrafią. SPP zamierza również w najbliższym czasie kontynuować realizację różnorodnych celów, jakie określone są w statucie tej organizacji, m.in. upowszechnianie informacji o zmianach w przepisach prawnych dotyczących działalności poligraficznej, szkolenia specjalistyczne i zawodowe, powołanie instytucji rzeczoznawców branżowych, promowanie drukarń zrzeszonych w stowarzyszeniu. Szczególny nacisk zamierza położyć też na organizację szkoleń dla pracowników drukarń (wykorzystując w tym celu nowe pomieszczenia szkolne) i lobbing na rzecz drukarń pomorskich u władz miasta, by mieć większy wpływ na podejmowane przez nie decyzje. Kończąc spotkanie Paweł Morawczyński z drukarni Normex i jednocześnie członek zarządu SPP zaapelował do członków stowarzyszenia, aby otworzyli się dla uczniów i w swoich drukarniach zorganizowali warsztaty, praktyki, bo tego rodzaju działania są potrzebne nie tylko uczniom, ale również właścicielom drukarń, którzy oczekują przygotowanych do zawodu pracowników. t 55

56 RAPORT Szefowie zaniedbują zarządzanie dokumentami Opracowany przez agencję badań marketingowych raport świadczy o tym, że wiele organizacji w Europie zaniedbuje zarządzanie dokumentami ze szkodą dla wyników finansowych i sprawności działania przedsiębiorstw. Raport przygotowany przez firmę badawczą Coleman Parkes Research ujawnia, że choć całkowite wydatki na zarządzanie dokumentami w Europie przewyższają 14 mld euro rocznie, a firmy wydają na ten cel do 5 proc. wartości rocznego obrotu, to zaledwie nieco więcej niż jedna trzecia (39 proc.) przedsiębiorstw realizuje jakąś strategię zarządzania dokumentami. Wdrożenie strategii w tym zakresie lub nawet tylko zlecenie działań podmiotowi zewnętrznemu, upraszcza procedury biznesowe i przynosi zarówno krótko- jak i długoterminowe korzyści. Należą do nich redukcja kosztów i niekorzystnego wpływu na środowisko, zwiększenie bezpieczeństwa i wydajniejsza alokacja zasobów. Choć 77 proc. menedżerów wysokiego szczebla uznaje, że usprawnienie zarządzania dokumentami przynosi oszczędności, w rzeczywistości dzieje się to rzadko i w sposób mało usystematyzowany. Zaledwie 38 proc. ankietowanych niekiedy analizuje swoje koszty w tym zakresie, a aż 17 proc. nie analizuje ich wcale, mimo, że potencjalne oszczędności na tym polu mogą sięgać nawet 30 proc. Wyniki badania sugerują zatem, że wiele przedsiębiorstw nie zwraca uwagi na kwestie związane z obiegiem dokumentów. 56 INFORMATOR POlIgRAFICZNy 10/2009 vidart

57 W raporcie stwierdzono również, że odpowiedzialność za zarządzanie dokumentami jest zdecentralizowana i nie przypisana do żadnego konkretnego stanowiska. Większość respondentów podała, że za dokumenty odpowiada w firmie kilka osób, a w 57 proc. przypadków odpowiedzialność spada na poszczególnych pracowników. 61 proc. respondentów podało, że odpowiedzialność za dokumenty, przynajmniej częściowo, spoczywa na szefach działów, w tym dyrektorach ds. kadrowych, menedżerach biura oraz kierownictwie działów sprzedaży i marketingu. Rozwiązaniem tego problemu może okazać się przyjęcie scentralizowanego podejścia i zreformowanie procesów tak, by współgrały bezpośrednio z konkretnymi potrzebami przedsiębiorstwa. Powinno to uprościć strategię zarządzania dokumentami, zwiększając wydajność pracowników i pozwalając szefom działów skupić się na swoich zasadniczych obowiązkach. Raport powstał na zlecenie firmy Ricoh Niedocenianie ryzyka Simon Sasaki, dyrektor generalny Ricoh Europe: Choć stan gospodarki skłania wyższe kierownictwo do poszukiwania oszczędności, wiele przedsiębiorstw nie nadzoruje czynności takich jak drukowanie, kopiowanie czy faksowanie. Niepokoi fakt, że pomimo rosnącej wiedzy o dostępnych korzyściach, większość europejskich przedsiębiorstw nie realizuje żadnej strategii zarządzania dokumentami. Niedocenianie związanego z tym ryzyka naraża firmy na niepotrzebne koszty, niepełną wydajność, osłabienie bezpieczeństwa i wyższe zużycie energii. Braki wydajności w tym obszarze są typowe i łatwe do zlikwidowania. W praktyce Duża europejska organizacja pozarządowa zatrudniająca ponad 2000 osób w Niemczech. Organizacja chciała zwiększyć łatwość obsługi, ograniczyć zużycie papieru i zautomatyzować niektóre procesy związane z dostawami materiałów eksploatacyjnych. Firma zewnętrzna ujednoliciła flotę drukarek i wprowadziła usługi z zakresu zarządzania dokumentami, które pozwoliły zaoszczędzić 30 proc. całkowitego kosztu posiadania. Jeden z wiodących brytyjskich supermarketów posiadający 502 duże sklepy i 290 małych placówek detalicznych chciał zaspokoić rosnące zapotrzebowanie na wydruki i kopie, posiadając przy tym kosztowną i niewydajną obsługę drukarską. Zlecając podwykonawcy wszystkie zadania związane z drukowaniem, zarówno na miejscu, jak i zewnętrznie, firma zrealizowała oszczędności rzędu 500 tys. funtów vidart INFORMATOR POlIgRAFICZNy 10/2009 w ciągu trzech lat. Drugi etap programu oszczędnościowego zakłada kolejne 500 tys. funtów oszczędności z tytuł wymiany drukarek biurowych na wydajniejsze i bardziej efektywne kosztowo urządzenia drukujące. Globalny sprzedawca obuwia sportowego zatrudniający ponad 30 tys. osób na całym świecie. Długi łańcuch dostaw generował znaczne koszty, lecz wymagał solidnego, bezpiecznego i spełniającego wymogi zgodności systemu elektronicznego fakturowania. Procedura ta była skomplikowana i czasochłonna każdego roku obsługa 4,5 mln papierowych faktur kosztowała ok. 4 mln euro. Spółka zleciła obsługę całości zarządzania fakturami firmie zewnętrznej w celu przejścia z systemu papierowego na elektroniczny. W ciągu trzech lat ma to wygenerować oszczędności rzędu 3 mln euro. 57

58 OPInIE Idziemy na wojnę? 58 INFORMATOR POlIgRAFICZNy 10/2009 vidart

59 Mówiąc najnowszym językiem polityków: na polu poligrafii doszło do swoistej wojny. Dotychczasowa, tradycyjna offsetowa technika druku wydawnictw dziełowych, spotkała się ze swoim młodym, bardzo przebojowo wchodzącym do branży konkurentem techniką druku cyfrowego. Drukarze posiadający z trudem zdobyty drogocenny sprzęt do druku offsetowego czują się w pewnym sensie zagrożeni. Wiadomo jest przecież, że wprawdzie sam druk offsetowy jest tani, ale jak dotychczas nikomu nie udało się pokonać bariery cen wykonania matryc, no i oczywiście czasu przygotowania form drukowych (montaż ręczny, cromaliny, naświetlanie) a czynniki te razem wzięte rzutują na koszt i czas wykonania dzieła. W technice druku cyfrowego praktycznie nie ma takich uwarunkowań, gdyż urządzenie drukuje z pamięci komputera i to w pełnej gamie kolorów. Jeśli do tego dodać, iż maszynom do druku cyfrowego często towarzyszą urządzenia dodatkowe, takie jak skaner, kopiarka, podręczna zbieraczka stron, zszywarka, które tworzą w sumie małą introligatornię, to od razu widać, że druk w tej technice może się opłacać. Co zatem ma zrobić tradycyjny drukarz, obserwujący te poligraficzne nowości? Czy postąpić tak, jak kilkanaście lat temu, gdy offset usunął w daleki cień typografię, to znaczy wycofać stary sprzęt, i przejść na nową technikę druku? Zdecydowanie odradzam dokonania takich posunięć, choć trzeba przyznać, że w okresie walki offsetu z typografią, koniecznością stało się wycofanie prawie wszystkich starych, niestety nieprzydatnych już maszyn. W dzisiejszych zaś czasach, pojawienie się nowych (cyfrowych) możliwości druku, należy traktować raczej jako błogosławieństwo, a nie swoisty dopust boży. Przy mądrej ocenie faktów w nowoczesnej drukarni, leciwy offset może żyć w symbiozie ze swoją młodszą siostrą: cyfrą. Jak sobie z tym poradzić? O wszystkim powinna zadecydować prosta informacja: Jakie możliwości stwarza druk offsetowy, a jakie cyfrowy? Tu bez wdawania się w szczegóły procesów technologicznych podpowiadam: w technice druku dzieł o wysokich nakładach i skomplikowanej obróbce introligatorskiej zawsze zwycięży (jeśli chodzi o rentowność druku) vidart INFORMATOR POlIgRAFICZNy 10/2009 offset. Cyfra zaś zwycięży przy druku małych i co najwyżej średnich nakładach. Jaki zatem płynie z tego wniosek dla drukarń? Otóż, idealnie byłoby, gdyby w każdej drukarni znalazła się jakaś profesjonalna, nawet niewielka maszyna do druku cyfrowego, gdyż zleceń druku niskonakładowego o wysokich wymaganiach kolorystycznych jak wynika z penetracji rynku będzie z czasem coraz więcej. Może przy tej okazji wspomnę jeszcze, iż warto byłoby pomyśleć o tym, jak ulepszyć swoją introligatornię, gdyż wymagania klienta idą w kierunku eleganckiej oprawy jego dzieła. Kto zatem wygra tą niepokojącą niektórych drukarzy i wydawców swoistą wojnę offsetu z cyfrą? Nikt jej nie wygra, gdyż na każdym dystansie techniki te dysponują nierównymi siłami. Przeciwnicy Przy mądrej ocenie faktów w nowoczesnej drukarni, leciwy offset może żyć w zgodnej symbiozie ze swoją młodszą siostrą: cyfrą. Jak sobie z tym poradzić? są zatem skazani na wieczny sojusz (no, może do czasu, kiedy pojawi się inna technika druku), a to może tylko wróżyć spokojną przyszłość pomysłowym i operatywnym mistrzom czarnej sztuki. Po prostu należy się dostosować do szybko następujących po sobie globalnych przemian. Tych kilka ogólnych uwag dotyczy rzecz oczywista drukarń, które borykają się z problemami druku dziełowego. W druku akcydensów, etykiet czy opakowań problem: cyfra czy offset nie występuje. Tam już dawno ustalono, jaką techniką druku w procesie poligraficznym wykonać dane zamówienie. I tak dla etykiet zbawiennym okazał się zmodernizowany wielokolorowy druk cyfrowy, awdruku opakowań zdecydowanie króluje druk offsetowy. Henryk Adamczyk 59

60 WIADOmOŒCI IT Wikipedia w kieszeni WikiReader to idealny gadżet dla wszystkich, którzy chcą natychmiast udowodnić, że to oni mają rację, a nie ich adwersarze. Urządzenie jest niczym innym, jak przenośną kopią Wikipedii. Zawiera ponad trzy miliony artykułów w języku angielskim, dostępnych offline. Produkt wyposażono w monochromatyczny, dotykowy ekran. Można na nim klikać palcem w hiperłącza i przewijać tekst artykułu. WikiReader do pracy potrzebuje dwóch baterii typu AAA. Co trzy miesiące dostępne będą aktualizacje haseł, które będzie można pobrać bezpłatnie lub kupić na karcie SD, co jednak kosztuje 29 dol. rocznie. Cena urządzenia to 99 dol. Pamięć sieciowa Firma Iomega zaprezentowała nową generację sieciowych pamięci NAS Iomega StorCenter ix2-200, wykorzystujących technologie przechowywania danych firmy EMC. Pamięci dostępne są w wersjach o pojemności 1TB, 2TB i 4TB. Ix2-200 wykorzystuje łatwą procedurę instalacyjną składającą się z czterech czynności, dzięki którym napęd NAS jest gotowy do użycia w ciągu kilku minut. StorCenter ix2-200 jest zdecydowanie najłatwiejszą w obsłudze pamięcią NAS dostępną na rynku dla małego biura oraz biura domowego zachwala Jonathan Huberman, prezes Iomega i Consumer and Small Business Products Division firmy EMC. Połączenie technologii przechowywania danych i bezpieczeństwa firmy EMC oraz zaawansowanych funkcji obsługi mediów czyni z ix2-200 uniwersalny i wydajny NAS dla małych firm, grup roboczych i użytkowników domowych, przy zachowaniu niskich kosztów zakupu. Umożliwia też użytkownikom tych organizacji korzystanie z funkcji zarządzania danymi, z jakich korzystają większe światowe firmy, bez konieczności zatrudniania wyspecjalizowanej kadry IT. Serwer StorCenter Pro ix2-200 zapewnia archiwizację oraz ochronę danych dla dowolnej liczby komputerów stacjonarnych i notebooków za pośrednictwem zintegrowanego oprogramowania EMC Retrospect Express. Podczas instalacji, użytkownicy wybierają pliki i katalogi do automatycznej archiwizacji. Dokonane po tym procesie zmiany są automatycznie zapisywane na serwerze. 60 INFORMATOR POlIgRAFICZNy 10/2009 vidart

61 WIADOmOŒCI IT Konkurs graficzny rozstrzygnięty W październiku w Warszawie, odbyło się uroczyste rozdanie nagród laureatom konkursu Adobe Creative Search 4 Ideas pierwszej edycji konkursu graficznego firmowanego przez polski oddział Adobe. Przedmiotem konkursu było stworzenie kreacji kampanii społecznej Banków Żywności. Zwycięzcy w czterech kategoriach otrzymali nagrody w postaci pakietów graficznych Adobe Creative Suite 4 oraz nagród dodatkowych od sponsorów (Eizo, Epson, Wacom i Akademia Fotografii). Inną atrakcją dla uczestników konkursu był udział w warsztatach graficznych prowadzonych przez historyka sztuki, grafika i rysownika Piotra Janowczyka. Mam nadzieję, że konkurs Adobe stanie się corocznym wydarzeniem, stymulującym Pierwszą nagrodę w kategorii grafika statyczna otrzymała Monika Prus za pracę Świnka młodych, kreatywnych ludzi. Myślę, że zrobiliśmy jako jury dobry początek, przyznając nagrody najlepszym z nadesłanych w tym roku pracom powiedział Tomasz Tomaszewski fotograf, członek Związku Polskich Artystów Fotografików. Zainteresowanie konkursem przekroczyło oczekiwania organizatorów. Do konkursu zgłoszono 648 prac. Zadaniem Telefony z nowym Windowsem konkursowym było stworzenie kreacji graficznej w jednej z czterech kategorii (grafika statyczna, grafika dynamiczna, video i kampania) promującej przeciwdziałanie marnowaniu żywności i walkę z niedożywieniem. Najpopularniejszą kategorią okazała się być grafika statyczna, w której zgłoszono 496 prac. Firma HTC Corporation zaprezentowała premierowe telefony wykorzystujące najnowszy system Windows Mobile 6.5. System pojawi się w nowo zakupionych telefonach HTC HD2, Touch2, Touch Diamond2 vidart INFORMATOR POlIgRAFICZNy 10/2009 i Touch Pro2, a użytkownicy telefonów Touch Diamond2 i Touch Pro2, którzy zakupili telefony wcześniej, będą mogli dokonać bezpłatnej aktualizacji systemu. Telefony z systemem Windows świetnie nadają się dla ludzi, którzy nie godzą się na kompromisy. Tym czego potrzebują, jest telefon, który sprosta każdemu wyzwaniu ułatwiając życie, wzbogacając użytkowanie i oferując więcej możliwości gdziekolwiek się znajdują powiedział Andy lees, senior vice president, Mobile Communication Business, Microsoft Corp. Innowacje wprowadzone przez HTC w nowych telefonach pozwalają klientom wybrać modne urządzenie, które najlepiej odpowiada ich potrzebom i stylowi życia. 61

62 WIADOmOŒCI IT Cyfrowa lustrzanka Nikon oficjalnie zaprezentował swoją najnowszą cyfrową lustrzankę D3s. Aparat z sensorem 12 Mpix wyróżnia się znacznie zwiększoną czułością, która domyślnie wynosi ISO 12800, ale można ją manualnie wywindować aż do poziomu ISO Dwa w jednym Pozwoli to na wykonywanie lepszej jakości zdjęć nocnych, z koncertów oraz w sytuacjach, w których użycie lampy błyskowej nie wchodzi w grę. Pełen zakres czułości jest dostępny także podczas nagrywania filmów. D3s umożliwia rejestrowanie wideo w rozdzielczości 720p z płynnością 24 klatek na sekundę. Dodatkowo, w trakcie nagrywania filmów można wykonywać zdjęcia (w formacie JPEg). Zmiany wprowadzone w D3s pozwalają na większą skuteczność w minimalizowaniu aberracji chromatycznej w płaszczyźnie poziomej. Aparat dysponuje także ulepszonym systemem czyszczenia matrycy. Nowa lustrzanka umożliwia wykonywanie zdjęć seryjnych z prędkością 9 klatek na sekundę. Dysponuje 51-punktowym autofocusem. Ujęcia zapisywane są na dwóch kartach pamięci CF. Istnieje możliwość jednoczesnego zapisywania plików RAW i JPEg na dwóch odrębnych kartach. Drugą kartę można wykorzystać także jako pamięć buforową lub backup. Entourage edge jest połączeniem dwóch coraz popularniejszych urządzeń: netbooka i czytnika e-booków. Produkt posiada dwa ekrany: 9,7-calowy w technologii e-papieru o 16 odcieniach szarości oraz 10,1-calowy lcd o rozdzielczości 1024x600 pikseli. Oba wyświetlacze obsługuje się dotykowo. Urządzenie działa w oparciu o system operacyjny Android. Czytnik dysponuje 3gB pamięci, łącznością Wi-Fi b/g, bluetoothem, slotem na karty pamięci SD, dwoma portami USB, złączem 3,5 mm jack oraz obsługą EVDO / HSDPA poprzez Lutownica USB zewnętrzny modem. litowo-jonowa bateria wystarcza na sześć godzin pracy. Entourage edge w sklepach znajdzie się w lutym przyszłego roku w cenie około 500 dolarów. Trudno sobie wyobrazić, aby 5-woltowy port USB był w stanie dostarczyć wystarczającą ilość prądu, aby rozgrzać do 200 stopni Celsjusza urządzenie, które może służyć za lutownicę. Okazuje się jednak, że używając dwóch takich gniazd, USB Soldering Iron może uzyskać temperaturę nawet 300 stopni. O ile zasilanie doprowadzone z komputerowych portów powinno zadowolić większość majsterkowiczów, to dla tych bardziej wymagających producent dołączył w zestawie adapter zakładany na 9-woltową baterię, która może rozgrzać mini lutownicę do temperatury powyżej 350 stopni nawet do 500 stopni Celsjusza. Ponadto, urządzenie wyposażono w diodę led, która ułatwia lutowanie nawet w kiepsko oświetlonym miejscu. Na japońskim rynku USB Soldering Iron kosztuje 2480 jenów, czyli około 80 złotych. 62 INFORMATOR POlIgRAFICZNy 10/2009 vidart

63 WIADOmOŒCI IT Pomoc techniczna Oficjalna pomoc techniczna dla użytkowników programów firmy Quark to kolejna pozycja w ofercie polskiego oddziału Eesti Software UÜ od niedawna działającego na polskim rynku. Mogą z niej korzystać klienci, którzy posiadają zarejestrowane programy QuarkXpress w wersjach 7 oraz 8, nie tylko zakupione w Eesti Software. Podpisanie umowy z firmą Quark, dotyczącej oficjalnej pomocy technicznej dla programów Quark, to oczywisty krok w strategii naszej firmy. Nie zależy nam wyłącznie na tym, by sprzedać produkt, który znajduje się w naszej ofercie, ale przede wszystkim, by kupujący go klient był z zakupu zadowolony. To przekłada się bezpośrednio na zysk, bowiem wtedy albo do nas wróci, albo poleci nas innym tłumaczy Paweł Rosiak, dyrektor polskiego oddziału Eesti Software, wcześniej przez wiele lat odpowiedzialny w Quarku za Europę Wschodnią. Mysz na straży Okazuje się, że w prosty sposób można zaszyfrować dane na twardym dysku, wykorzystując do tego specjalną bezprzewodową mysz. Po ukryciu wybranych folderów będą one dostępne tylko dla posiadacza Wireless Encryption Mouse. Nowe procesory Firmy Fujitsu i Sun Microsystems zaprezentowały nowe czterordzeniowe procesory SPARC64 VII oraz udoskonalony kontroler pamięci do serwerów z linii SPARC Enterprise. Nowe procesory zapewniają wydajność większą o 25 proc. w porównaniu z układami poprzedniej generacji, natomiast kontroler zapewnia krótsze czasy dostępu. CPU o taktowaniu 2,88gHz przeznaczony jest do serwerów SPARC Enterprise M9000 oraz M8000, a model z zegarem 2.53gHz będzie montowany w serwerach SPARC Enterprise M5000 i M4000. vidart INFORMATOR POlIgRAFICZNy 10/

Nasze Mocne Strony. Druk kopert

Nasze Mocne Strony. Druk kopert Nasze Mocne Strony Druk kopert - standardowych - ozdobnych Druk offsetowy - wysokonakładowy - niskonakładowy Druk wielkoformatowy - solwentowy - uv Projektowanie Nasze bogate doświadczenie w dziedzinie

Bardziej szczegółowo

Azura TE. Bazując na technologii ThermoFuse, nie wymaga ona po naświetleniu żadnych

Azura TE. Bazując na technologii ThermoFuse, nie wymaga ona po naświetleniu żadnych Azura TE Najlepsza w swojej klasie płyta bezchemiczna typu direct-on-press dedykowana drukarniom arkuszowym. Azura TE to rozwiązanie łączące w sobie jakość, łatwą obsługę oraz troskę o środowisko naturalne.

Bardziej szczegółowo

Zawód technik grafiki i poligrafii cyfrowej

Zawód technik grafiki i poligrafii cyfrowej Zawód technik grafiki i poligrafii cyfrowej Technik grafiki i poligrafii cyfrowej przygotowuje i opracowuje różnego rodzaju projekty graficzne o charakterze informacyjnym i reklamowym. Mogą to być: reklama

Bardziej szczegółowo

Drukarnia 3D Doświadczenie Doskonałość Doradztwo

Drukarnia 3D Doświadczenie Doskonałość Doradztwo Nasze Mocne Strony Druk kopert - standardowych - ozdobnych Druk offsetowy - wysokonakładowy - niskonakładowy Druk wielkoformatowy - solwentowy - uv Projektowanie Nasze bogate doświadczenie w dziedzinie

Bardziej szczegółowo

DuploFLEX CB. Podkład kompresyjny dla najwyższych wymagań w wysokiej jakości druku post print. Optymalna jakość druku

DuploFLEX CB. Podkład kompresyjny dla najwyższych wymagań w wysokiej jakości druku post print. Optymalna jakość druku DuploFLEX CB Podkład kompresyjny dla najwyższych wymagań w wysokiej jakości druku post print. Optymalna jakość druku Doskonałe rezultaty dzięki wysokiej jakości piance polimerowej Asortyment ukierunkowany

Bardziej szczegółowo

Canon Essential Business Builder Program. Wszystko, co potrzebne, by odnieść sukces w biznesie

Canon Essential Business Builder Program. Wszystko, co potrzebne, by odnieść sukces w biznesie Canon Essential Business Builder Program Wszystko, co potrzebne, by odnieść sukces w biznesie Essential Business Builder Program wprowadzenie Prowadzenie działalności w obszarze druku nie jest łatwym zadaniem.

Bardziej szczegółowo

Indywidualne potrzeby drukarskie wymagają indywidualnych rozwiązań.

Indywidualne potrzeby drukarskie wymagają indywidualnych rozwiązań. Indywidualne potrzeby drukarskie wymagają indywidualnych rozwiązań. Żądaj więcej niż tylko standardu. Lohmann odpowiedź na wzrastające wymagania w druku fleksograficznym. Zapotrzebowanie wciąż rosnącego

Bardziej szczegółowo

Mój biznes Etap II. Analiza strategiczna

Mój biznes Etap II. Analiza strategiczna Mój biznes Etap II. Analiza strategiczna Źródło: www.uniwersytet-dzieciecy.pl W pierwszym etapie Konkursu przygotowaliście bardzo ciekawe propozycje nowych biznesów, oferujących zarówno towary, jak i usługi.

Bardziej szczegółowo

1 Prezentacja oferty StudioGS

1 Prezentacja oferty StudioGS 1 Prezentacja oferty StudioGS 2 Prezentacja oferty StudioGS Kim jesteśmy Powstanie naszej firmy to efekt połączenia sił kilku osób związanych z różnymi gałęziami informatyki programiści, webmasterzy, graficy

Bardziej szczegółowo

Precyzyjne drukowanie kolorów marek

Precyzyjne drukowanie kolorów marek Precyzyjne drukowanie kolorów marek Druk z rozszerzonym gamutem stanowi alternatywę dla druku kolorów dodatkowych bez niepotrzebnych nakładów produkcyjnych. przy użyciu stałego zestawu farb Wyzwanie biznesowe

Bardziej szczegółowo

Tomasz Bonek Marta Smaga Spółka z o.o. dla Dolnośląskiej Izby Gospodarczej. Szkolenie. Jak zarabiać w internecie? Przenieś swój biznes do sieci!

Tomasz Bonek Marta Smaga Spółka z o.o. dla Dolnośląskiej Izby Gospodarczej. Szkolenie. Jak zarabiać w internecie? Przenieś swój biznes do sieci! Tomasz Bonek Marta Smaga Spółka z o.o. dla Dolnośląskiej Izby Gospodarczej Szkolenie Jak zarabiać w internecie? Przenieś swój biznes do sieci! O nas Współautorzy jednego z największych sukcesów na polskim

Bardziej szczegółowo

Indywidualne potrzeby drukarskie wymagają indywidualnych rozwiązań.

Indywidualne potrzeby drukarskie wymagają indywidualnych rozwiązań. Indywidualne potrzeby drukarskie wymagają indywidualnych rozwiązań. Nie poprzestawaj na standardzie. Lohmann odpowiedź na rosnące wymagania wobec druku fleksograficznego. Zapotrzebowanie wciąż rosnącego

Bardziej szczegółowo

Strona 1. Szanowni Państwo,

Strona 1. Szanowni Państwo, 2019 Strona 1 Szanowni Państwo, Z wielką przyjemnością przedstawiamy Wam nasz nowy katalog. Ramówka naszej firmy to sprawdzone metody zaistnienia w Sieci, poparte naszym dotychczasowym doświadczeniem.

Bardziej szczegółowo

INNOWACJE NA CELOWNIKU

INNOWACJE NA CELOWNIKU INNOWACJE NA CELOWNIKU 1 Kim jesteśmy? - Istniejemy na rynku od 2005 roku - Pracujemy w gronie 15 specjalistów wysokiej klasy - w 2009 pomyślnie przeszliśmy audyt technologiczny, otrzymując opinię firma

Bardziej szczegółowo

Grupa Wydawnicza Gazet Lokalnych

Grupa Wydawnicza Gazet Lokalnych Grupa Wydawnicza Gazet Lokalnych Od 2004 r. www.extrapolska.pl Wydawnictwo Gazet Regionalnych Spółka Extra Media jest wydawnictwem w 100% z kapitałem polskim, od ponad 10 lat działającym na krajowym rynku

Bardziej szczegółowo

Wdrożenie infrastruktury Cisco Spark w kancelarii DGP w Krakowie

Wdrożenie infrastruktury Cisco Spark w kancelarii DGP w Krakowie CASE STUDY Wdrożenie infrastruktury Cisco Spark w kancelarii DGP w Krakowie Kraków 2017 DGP jest nowoczesną firmą doradczą świadczącą usługi profesjonalne z zakresu finansowania przedsięwzięć, kreowania

Bardziej szczegółowo

2016 CONSULTING DLA MŚP. Badanie zapotrzebowania na usługi doradcze

2016 CONSULTING DLA MŚP. Badanie zapotrzebowania na usługi doradcze 2016 CONSULTING DLA MŚP Badanie zapotrzebowania na usługi doradcze 1 O raporcie Wraz ze wzrostem świadomości polskich przedsiębiorców rośnie zapotrzebowanie na różnego rodzaju usługi doradcze. Jednakże

Bardziej szczegółowo

Program praktyk zagranicznych dla nauczycieli i instruktorów praktycznej nauki zawodu

Program praktyk zagranicznych dla nauczycieli i instruktorów praktycznej nauki zawodu Program praktyk zagranicznych dla nauczycieli i instruktorów praktycznej nauki zawodu ZAWÓD: Technik cyfrowych procesów graficznych 311 911 I. Postanowienia ogólne 1. Podstawą opracowania programu są:

Bardziej szczegółowo

PODSTAWOWE DEFINICJE

PODSTAWOWE DEFINICJE PODSTAWOWE DEFINICJE Certyfikacja proofa - proces kontroli poprawności wykonania proofa, polegający na określeniu różnicy barwy pomiędzy wartościami docelowymi a pomierzonymi na polach paska kontrolnego

Bardziej szczegółowo

WARSZTATY fotografii, druku i zarządzania barwą!!!

WARSZTATY fotografii, druku i zarządzania barwą!!! WARSZTATY fotografii, druku i zarządzania barwą!!! WARSZTATY FOTO_Szkoła druku MEDIKON i Szkoła fotografii Łódź_ZAPROSZENIE_BOK LUTNIA 1 / 8 Szkoła Fotografii Fomei - Szkoła Druku Medikon Bałucki Ośrodek

Bardziej szczegółowo

Idea. konsultacji marketingowych. Podstawą podejmowania skutecznych decyzji jest wiedza dlatego proponujemy aby współpraca wyglądała następująco...

Idea. konsultacji marketingowych. Podstawą podejmowania skutecznych decyzji jest wiedza dlatego proponujemy aby współpraca wyglądała następująco... Skuteczność projektów marketingowych zależy od wielu czynników. Sam pomysł nawet jeśli jest bardzo dobry może nie obronić się podczas pracy na rzecz firmy jeśli zostaną popełnione błędy podczas jego realizacji.

Bardziej szczegółowo

Polscy konsumenci a pochodzenie produktów. Raport z badań stowarzyszenia PEMI. Warszawa 2013.

Polscy konsumenci a pochodzenie produktów. Raport z badań stowarzyszenia PEMI. Warszawa 2013. Polscy konsumenci a pochodzenie produktów.. Spis treści Wstęp 3 1. Jak często sprawdzacie Państwo skład produktu na etykiecie? 4 2. Jak często sprawdzacie Państwo informację o kraju wytworzenia produktu

Bardziej szczegółowo

Z NAMI BĘDZIESZ WIDOCZNY

Z NAMI BĘDZIESZ WIDOCZNY Z NAMI BĘDZIESZ WIDOCZNY NASZYM ATUTEM JEST DOŚWIADCZENIE I LUDZIE PM MEDIA istnieje od 2003 roku. W 2015 roku PM MEDIA oraz drukarnia GRUPA PM połączyły siły tworząc markę GRUPA PM MEDIA. Dzięki wieloletniemu

Bardziej szczegółowo

Jak powstaje gazeta? Projekt edukacyjny dla uczniów klas pierwszych Gimnazjum nr 7 w Chełmie

Jak powstaje gazeta? Projekt edukacyjny dla uczniów klas pierwszych Gimnazjum nr 7 w Chełmie Jak powstaje gazeta? Projekt edukacyjny dla uczniów klas pierwszych Gimnazjum nr 7 w Chełmie Podstawa prawna Na mocy Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 20 sierpnia 2010 roku zmieniającego rozporządzenie

Bardziej szczegółowo

Pozycjonowanie. Co to takiego?

Pozycjonowanie. Co to takiego? Pozycjonowanie Co to takiego? WSTĘP SEO to akronim angielskiej nazwy Search Engine Optimization, czyli optymalizacja witryn internetowych pod kątem wyszukiwarek. Pozycjonowanie w uproszczeniu skupia się

Bardziej szczegółowo

Poradnik opracowany przez Julitę Dąbrowską.

Poradnik opracowany przez Julitę Dąbrowską. Poradnik opracowany przez Julitę Dąbrowską. Pobrany ze strony www.kalitero.pl. Masz pytania skontaktuj się ze mną. Dokument stanowi dzieło w rozumieniu polskich i przepisów prawa. u Zastanawiasz się JAK

Bardziej szczegółowo

Rozmowa ze sklepem przez telefon

Rozmowa ze sklepem przez telefon Rozmowa ze sklepem przez telefon - Proszę Pana, chciałam Panu zaproponować opłacalny interes. - Tak, słucham, o co chodzi? - Dzwonię w imieniu portalu internetowego AmigoBONUS. Pan ma sklep, prawda? Chciałam

Bardziej szczegółowo

Wzór wstępnego Business Planu

Wzór wstępnego Business Planu Wzór wstępnego Business Planu Informacje niżej zawarte należy traktować jako przykładowe. Podobieństwo informacji zawartych w złożonych pracach nie będzie świadczyła za zasadnością wyboru business planu.

Bardziej szczegółowo

Holmen XLNT doskonały wybór

Holmen XLNT doskonały wybór An XLNT choice Holmen XLNT doskonały wybór Holmen XLNT to papier od wielu lat najchętniej wybierany na potrzeby przesyłek reklamowych, głównie ze względu na jego właściwości umożliwiające przyciąganie

Bardziej szczegółowo

Dejavu Zobaczysz, zapamiętasz. i publikowanych w mediach i organizację imprez. widoczny na rynku.

Dejavu Zobaczysz, zapamiętasz. i publikowanych w mediach i organizację imprez. widoczny na rynku. P O R T F O L I O Dejavu Zobaczysz, zapamiętasz Patrzymy w przyszłość. Nie mamy wątpliwości, że najlepsze efekty osiąga się dzięki pełnemu zaangażowaniu w tworzenie długofalowej, bazującej na wzajemnym

Bardziej szczegółowo

Akcjonariusze TIM S.A.

Akcjonariusze TIM S.A. Wrocław, 20.03.2015 r. Krzysztof Folta Prezes Zarządu TIM S.A. Akcjonariusze TIM S.A. Szanowni Państwo, Mam zaszczyt przekazać Państwu jednostkowy Raport Roczny TIM SA oraz skonsolidowany Raport Roczny

Bardziej szczegółowo

Wybór monitora do fotografii

Wybór monitora do fotografii Wybór monitora do fotografii W dzisiejszych czasach, gdy cyfrowy aparat stał się przysłowiowym chlebem powszednim i każdego dnia wykonuje się setki zdjęć, tylko nieliczne fotografie przechodzą wnikliwą

Bardziej szczegółowo

Coraz więcej firm ma problem z niedoborem odpowiednich kandydatów do pracy

Coraz więcej firm ma problem z niedoborem odpowiednich kandydatów do pracy Coraz więcej firm ma problem z niedoborem odpowiednich kandydatów do pracy data aktualizacji: 2017.01.05 Zdecydowana większość firm planuje wykorzystać dobrą koniunkturę na rynku, rozbudować swoje struktury

Bardziej szczegółowo

Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 1 w Zamościu

Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 1 w Zamościu Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 1 w Zamościu Specjaliści w tym zawodzie są bardzo poszukiwani na rynku pracy. Zawód technik cyfrowych procesów graficznych jest zawodem szerokoprofilowym, specjalizującym

Bardziej szczegółowo

omnia.pl, ul. Kraszewskiego 62A, 37-500 Jarosław, tel. +48 16 621 58 10 www.omnia.pl kontakt@omnia.pl

omnia.pl, ul. Kraszewskiego 62A, 37-500 Jarosław, tel. +48 16 621 58 10 www.omnia.pl kontakt@omnia.pl .firma Dostarczamy profesjonalne usługi oparte o nowoczesne technologie internetowe Na wstępie Wszystko dla naszych Klientów Jesteśmy świadomi, że strona internetowa to niezastąpione źródło informacji,

Bardziej szczegółowo

HR Biznes Partner jak umacniać pozycję HR-owca w firmie?

HR Biznes Partner jak umacniać pozycję HR-owca w firmie? HR Biznes Partner jak umacniać pozycję HR-owca w firmie? Kim jest HR Biznes Partner? Czy jest to tylko modne określenie pracownika HR-u, czy może kryje się za nim ktoś więcej? Z założenia HR Biznes Partner

Bardziej szczegółowo

GLOBAL4NET Agencja interaktywna

GLOBAL4NET Agencja interaktywna Sklep internetowy Magento dla Rotom Polska Strona1 System B2B dla Rotom Polska Rotom jest jednym z czołowych dystrybutorów palet drewnianych, opakowań oraz nośników logistycznych dla przedsiębiorstw w

Bardziej szczegółowo

Zespół Szkół i Placówek Kształcenia Zawodowego w Zielonej Górze

Zespół Szkół i Placówek Kształcenia Zawodowego w Zielonej Górze Zespół Szkół i Placówek Kształcenia Zawodowego w Zielonej Górze Klasa trzecia TCF Technik Cyfrowych Procesów Graficznych/ Fototechnik Przyjazna klasa Klasa podzielona jest na Dwa podobne do siebie kierunki.

Bardziej szczegółowo

Ekspansja, wyzwania i drogi rozwoju polskiego e-commerce w 2019 r [RAPORT]

Ekspansja, wyzwania i drogi rozwoju polskiego e-commerce w 2019 r [RAPORT] Ekspansja, wyzwania i drogi rozwoju polskiego e-commerce w 2019 r [RAPORT] data aktualizacji: 2019.01.31 Im dłuższy staż sklepu internetowego, tym mniej przypomina on sposób na dodatkowy zarobek, a bardziej

Bardziej szczegółowo

DuploFLEX CB. Podkład kompresyjny dla najwyższych wymagań w wysokiej jakości druku post print.

DuploFLEX CB. Podkład kompresyjny dla najwyższych wymagań w wysokiej jakości druku post print. DuploFLEX CB Podkład kompresyjny dla najwyższych wymagań w wysokiej jakości druku post print. Optymalna jakość druku również podczas drukowania z dużymi prędkościami Maksymalna wydajność dzięki wysokiej

Bardziej szczegółowo

AGNIESZKA SZKLARCZYK EKSPERT OPTYMALIZACJI ORAZ ZASTOSOWANIA KAIZEN W MARKETINGU

AGNIESZKA SZKLARCZYK EKSPERT OPTYMALIZACJI ORAZ ZASTOSOWANIA KAIZEN W MARKETINGU DOSTARCZAM REZULTATY TWORZĄC STRATEGIĘ MARKETINGOWĄ W OPARCIU O METODOLOGIĘ KAIZEN KIM JEST? EKSPERT - W DZIEDZINIE OPTYMALIZACJI ORAZ ZASTOSOWANIA METODOLOGII KAIZEN W MARKETINGU PRAKTYK BIZNESU - OD

Bardziej szczegółowo

kompetencji zawodowych Dobrze poprowadzone na bazie PMBOK Guide, 6th Edition Grzegorza Szałajko. zespół Indeed wzmocnić korzyści

kompetencji zawodowych Dobrze poprowadzone na bazie PMBOK Guide, 6th Edition Grzegorza Szałajko. zespół Indeed wzmocnić korzyści PMP Prep. WSTĘP Zdajemy sobie sprawę, że najważniejszą częścią zarządzania projektami są ludzie, dlatego bardzo przykładamy się do rozwoju ich kompetencji zawodowych. Dziękujemy za zaufanie. Skuteczne

Bardziej szczegółowo

OFERTA REKLAMOWA. wrzesień 2016

OFERTA REKLAMOWA. wrzesień 2016 OFERTA REKLAMOWA wrzesień 2016 PROFIL WYDAWCY to firma tworzona przez ludzi z pasją i wieloletnim doświadczeniem w branży edukacyjnej. Celem firmy jest świadczenie najwyższej jakości usług edukacyjnych

Bardziej szczegółowo

RYNEK KSIĄŻKI W POLSCE

RYNEK KSIĄŻKI W POLSCE RYNEK KSIĄŻKI W POLSCE 2009 P A P I E R RYNEK KSIĄŻKI W POLSCE 2009 P A P I E R Piotr Dobrołęcki współpraca: Tomasz Nowak, Daria Kaszyńska-Dobrołęcka BibliotekaAnaliz Warszawa 2009 Copyright by Piotr

Bardziej szczegółowo

Debiut na Rynku New Connect Giełda Papierów Wartościowych 13 września 2011 Warszawa

Debiut na Rynku New Connect Giełda Papierów Wartościowych 13 września 2011 Warszawa Debiut na Rynku New Connect Giełda Papierów Wartościowych 13 września 2011 Warszawa Nazwa XSystem Forma prawna Spółka Akcyjna Siedziba Łódź 91-473, ul Julianowska 54B NIP 729-238-42-40 Branża IT Data powstania

Bardziej szczegółowo

Reklama w naszej gazecie to korzyści

Reklama w naszej gazecie to korzyści Reklama Reklama w naszej gazecie to korzyści Ciekawe treści Atrakcyjny layout Duży nakład Efektywna dystrybucja Najnowsze informacje z rynku rolniczego, artykuły tematyczne, ciekawostki - a wszystko to

Bardziej szczegółowo

Firmowe media społecznościowe dla pracowników

Firmowe media społecznościowe dla pracowników Firmowe media społecznościowe dla pracowników Raport z badania Maciej Dymalski, Szymon Góralski Wrocław, 2012 ul. Więzienna 21c/8, 50-118 Wrocław, tel. 71 343 70 15, fax: 71 343 70 13, e-mail: biuro@rrcc.pl,

Bardziej szczegółowo

AKADEMIA DLA MŁODYCH PRZEWODNIK TRENERA. PRACA ŻYCIE UMIEJĘTNOŚCI

AKADEMIA DLA MŁODYCH PRZEWODNIK TRENERA.  PRACA ŻYCIE UMIEJĘTNOŚCI PRACA ŻYCIE UMIEJĘTNOŚCI www.akademiadlamlodych.pl PODRĘCZNIK WPROWADZENIE Akademia dla Młodych to nowa inicjatywa mająca na celu wspieranie ludzi młodych w rozwijaniu umiejętności niezbędnych w ich miejscu

Bardziej szczegółowo

www.kpt.krakow.pl Idealny start

www.kpt.krakow.pl Idealny start www.kpt.krakow.pl» Idealny start Inkubator Technologiczny KPT Jeżeli myślisz o założeniu własnej działalności, albo prowadzisz firmę nie dłużej niż dwa lata, działasz w branży informatycznej, telekomunikacyjnej

Bardziej szczegółowo

copyspace WEB2PRINT PROJEKTOWANIE I EDYCJA PRZEZ INTERNET www.yemo.nl

copyspace WEB2PRINT PROJEKTOWANIE I EDYCJA PRZEZ INTERNET www.yemo.nl WEB2PRINT PROJEKTOWANIE I EDYCJA PRZEZ INTERNET SAMODZIELNE POZYSKUJ I UTRZYMUJ PROJEKTOSWOICH WANIE KLIENTÓW CECHY SYSTEMU Udostępnij swoim klientom narzędzie do samodzielnego projektowania produktu,

Bardziej szczegółowo

Artykuły Sponsorowane

Artykuły Sponsorowane Artykuły Sponsorowane w największym polskim portalu Horeca i w efektach wyszukiwania z Gwarancją Skuteczności kim jesteśmy? Pierwszy polski portal gastronomiczny jest najstarszym i największym portalem

Bardziej szczegółowo

Prezentacje 3D, wizualizacja produktów XXI wieku OFERTA WSPÓŁPRACY

Prezentacje 3D, wizualizacja produktów XXI wieku OFERTA WSPÓŁPRACY Prezentacje 3D, wizualizacja produktów XXI wieku OFERTA WSPÓŁPRACY We wrześniu 2010 r. portal Ceneo.pl przeprowadził wśród sklepów ankietę, z której wynika, że 64% Klientów boi się zaufać sklepom internetowym,

Bardziej szczegółowo

Festiwal Druku.pl 7-8.09.2016. Zarezerwuj już dziś najlepsze stoisko!

Festiwal Druku.pl 7-8.09.2016. Zarezerwuj już dziś najlepsze stoisko! Festiwal Druku.pl 7-8.09.2016 Zarezerwuj już dziś najlepsze stoisko! FESTIWAL DRUKU - najważniejsza impreza branży reklamowej w drugim półroczu w Polsce - hala nr III dedykowana szeroko pojętej branży

Bardziej szczegółowo

Silence! - portfolio

Silence! - portfolio Silence! - portfolio Dziękujemy za zainteresowanie. W załączonej prezentacji chcielibyśmy podzielić się informacjami o naszej firmie i jej osiągnięciach. Silence istnieje na rynku od 2005 roku. Od tego

Bardziej szczegółowo

Rola internetu w zakupach artykułów spożywczych

Rola internetu w zakupach artykułów spożywczych Warszawa, 14 września 2010 r. Informacja prasowa IAB Polska Rola internetu w zakupach artykułów spożywczych Wyniki badania przeprowadzonego dla IAB przez PBI wskazują, że internauci aktywnie interesują

Bardziej szczegółowo

Grupa. Prezentacja portali spółki

Grupa. Prezentacja portali spółki Grupa Prezentacja portali spółki 8 lat doświadczenia Już od ponad 8 lat działamy na rynku budowlanym 7 500 000 odsłon miesięcznie Oglądalność naszych portali to na chwilę obecną ponad 7 500 000 odsłon

Bardziej szczegółowo

SHOPPER FEEDBACK. Nowoczesna metoda analizy potrzeb i satysfakcji klientów. Inquiry sp. z o.o.

SHOPPER FEEDBACK. Nowoczesna metoda analizy potrzeb i satysfakcji klientów. Inquiry sp. z o.o. SHOPPER FEEDBACK Nowoczesna metoda analizy potrzeb i satysfakcji klientów Inquiry sp. z o.o. O INQUIRY Od ponad 10 lat prowadzimy badania konsumenckie dla klientów z branży FMCG, sieci detalicznych oraz

Bardziej szczegółowo

SPECJALNY MAGAZYN BRANŻOWY 4 EDYCJA

SPECJALNY MAGAZYN BRANŻOWY 4 EDYCJA SPECJALNY MAGAZYN BRANŻOWY 4 EDYCJA KIM JESTEŚMY? Firma Bild Presse Polska to znany i ceniony przedsiębiorca na rynku mediowym, dostarczający niezawodne systemy informatyczne, ale także wyjątkowe podejście

Bardziej szczegółowo

City Outdoor City Outdoor

City Outdoor City Outdoor City Outdoor 2 City Outdoor 3 outdoor instore digital print expo Szeroka oferta 20 lat działalności 100 specjalistów w zespole 120 realizacji Digital Signage outdoor / instore / digital / print / expo

Bardziej szczegółowo

City Outdoor. Rozbudowana sieć nośników reklamy zewnętrznej

City Outdoor. Rozbudowana sieć nośników reklamy zewnętrznej City Outdoor Rozbudowana sieć nośników reklamy zewnętrznej 1 outdoor instore digital print expo Szeroka oferta 20 lat działalności 100 specjalistów w zespole 120 realizacji Digital Signage outdoor / instore

Bardziej szczegółowo

Wykorzystywane formy prasy cyfrowej

Wykorzystywane formy prasy cyfrowej Wykorzystywane formy prasy cyfrowej Czytam prasę Czytelnictwo prasy w wersji cyfrowej w ciągu ostatniego miesiąca =

Bardziej szczegółowo

JAK SKUTECZNIE DZIAŁAĆ / SPRZEDAWAĆ W SIECI?

JAK SKUTECZNIE DZIAŁAĆ / SPRZEDAWAĆ W SIECI? JAK SKUTECZNIE DZIAŁAĆ / SPRZEDAWAĆ W SIECI? PODSUMOWANIE KURSU E-LEARNINGOWEGO E-BIZNES I E-MARKETING W TRANSGRANICZNEJ PRAKTYCE DR PRZEMYSŁAW JÓSKOWIAK Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego E-biznesy

Bardziej szczegółowo

SPOŁECZNOŚCI INTERNETOWE

SPOŁECZNOŚCI INTERNETOWE SPOŁECZNOŚCI INTERNETOWE Wykorzystanie nowoczesnych technologii w badaniach konsumenckich Inquiry sp. z o.o. O INQUIRY Od ponad 10 lat prowadzimy badania konsumenckie dla klientów z branży FMCG, sieci

Bardziej szczegółowo

Myślicie Państwo o inwestycji w zakup nowej obrabiarki? Najbliższe 60 sekund może dać oszczędność sporej sumy pieniędzy!

Myślicie Państwo o inwestycji w zakup nowej obrabiarki? Najbliższe 60 sekund może dać oszczędność sporej sumy pieniędzy! Myślicie Państwo o inwestycji w zakup nowej obrabiarki? Najbliższe 60 sekund może dać oszczędność sporej sumy pieniędzy! Dobrze od samego początku Inteligentna praca to wielka różnica Dobry początek to

Bardziej szczegółowo

Twoje okno na świat przemysłu kosmetycznego i farmaceutycznego

Twoje okno na świat przemysłu kosmetycznego i farmaceutycznego Twoje okno na świat przemysłu kosmetycznego i farmaceutycznego Kim jesteśmy? Jako wydawca czasopism branżowych, właściciel portali specjalistycznych i organizator kongresów od 10 lat dostarczamy specjalistyczną

Bardziej szczegółowo

OFERTA W ZAKRESIE PRZYGOTOWANIA PROOFÓW CYFROWYCH

OFERTA W ZAKRESIE PRZYGOTOWANIA PROOFÓW CYFROWYCH OFERTA W ZAKRESIE PRZYGOTOWANIA PROOFÓW CYFROWYCH DLACZEGO MY? NAJWYŻSZA JAKOŚĆ WYDRUKÓW WIERNA KOLORYSTYKA (WERYFIKACJA UGRA/FOGRA) DOSKONAŁE ODWZOROWANIE KOLORÓW PANTONE (DO 98% PALETY) FOTOREALISTYCZNA

Bardziej szczegółowo

Procesy wydawnicze. Wykładowca: mgr inż. Bernard Jóźwiak. Wykład 1

Procesy wydawnicze. Wykładowca: mgr inż. Bernard Jóźwiak. Wykład 1 Procesy wydawnicze Wykładowca: mgr inż. Bernard Jóźwiak Wykład 1 26-02-2011 1 Procesy wydawnicze Procesy wydawnicze są to czynności związane z przygotowaniem materiałów wydawniczych przeznaczonych do:

Bardziej szczegółowo

STYLOWE MEBLE Z DUSZĄ

STYLOWE MEBLE Z DUSZĄ MEBLE NA ZAMÓWIENIE STYLOWE MEBLE Z DUSZĄ Coraz częściej można spotkać się z opinią, że znakiem naszych czasów (przynajmniej w dziedzinie aranżacji wnętrz) jest globalizacja, produkcja seryjna i standaryzacja.

Bardziej szczegółowo

POLIGRAFIA 2013 Międzynarodowe Targi Poznańskie. Konferencja SAE 2012 Krynica Morska

POLIGRAFIA 2013 Międzynarodowe Targi Poznańskie. Konferencja SAE 2012 Krynica Morska POLIGRAFIA 2013 Międzynarodowe Targi Poznańskie Konferencja SAE 2012 Krynica Morska LIDER PRZEMYSŁU WYSTAWIENNICZEGO W POLSCE MTP organizują ponad 80 wyspecjalizowanych wydarzeń targowych dla ponad 100

Bardziej szczegółowo

Twój partner. w gastronomii! www.mmgastro.pl

Twój partner. w gastronomii! www.mmgastro.pl Twój partner w gastronomii! www.mmgastro.pl FIRMA M&M Gastro to lider sprzedaży profesjonalnego sprzętu dla gastronomii, firma gwarantująca każdemu klientowi profesjonalną i kompleksową obsługę od projektu

Bardziej szczegółowo

MASZYNY NOWEJ ERY: Europejskie badania na temat preferencji pracowników mobilnych

MASZYNY NOWEJ ERY: Europejskie badania na temat preferencji pracowników mobilnych MASZYNY NOWEJ ERY: Europejskie badania na temat preferencji pracowników mobilnych Urządzenia hybrydowe zagrażają dominacji laptopów biznesowych w Europie Mimo że tablety miały zrewolucjonizować pracę mobilną,

Bardziej szczegółowo

Kontekst sytuacyjny: Pytanie pozostaje tylko w jakich obszarach ich rozwijać?

Kontekst sytuacyjny: Pytanie pozostaje tylko w jakich obszarach ich rozwijać? WPŁYW POZIOMU ŚWIADOMOŚCI BIZNESOWEJ NA ROZWÓJ ORGANIZACJI SPRZEDAŻY NA RYNKU PRODUKTÓW FMCG Szanowni Państwo, Przedstawiamy Państwu poniższą ofertę dotyczącą wsparcia pracowników działu sprzedaży w Państwa

Bardziej szczegółowo

- MARKETING W SEKTORZE NIERUCHOMOŚCI -

- MARKETING W SEKTORZE NIERUCHOMOŚCI - DESIGN COMPANY DESIGN COMPANY - MARKETING W SEKTORZE NIERUCHOMOŚCI - - Prezentacja ogólna firmy - www.mediaprojectgroup.com Media project group Agencja Interaktywna Media Project Group Oferta skierowana

Bardziej szczegółowo

DOCIERAJ DO WIĘKSZEJ ILOŚCI KLIENTÓW

DOCIERAJ DO WIĘKSZEJ ILOŚCI KLIENTÓW DOCIERAJ DO WIĘKSZEJ ILOŚCI KLIENTÓW OFERTA WSPÓŁPRACY Z HANDEL W POLSCE 2 Handel w Polsce KONKRETNE FAKTY NA NASZ TEMAT. Rozwój firmy, nieustanna praca oraz zaangażowanie zaowocowały współpracą z ponad

Bardziej szczegółowo

Punkt 2: Stwórz listę Twoich celów finansowych na kolejne 12 miesięcy

Punkt 2: Stwórz listę Twoich celów finansowych na kolejne 12 miesięcy Miesiąc:. Punkt 1: Wyznacz Twoje 20 minut z finansami Moje 20 minut na finanse to: (np. Pn-Pt od 7:00 do 7:20, So-Ni od 8:00 do 8:20) Poniedziałki:.. Wtorki:... Środy:. Czwartki: Piątki:. Soboty:.. Niedziele:...

Bardziej szczegółowo

(NIE)REALNE Oczekiwania pracodawców. Jak wyglądają, skąd czerpać o nich wiedzę?

(NIE)REALNE Oczekiwania pracodawców. Jak wyglądają, skąd czerpać o nich wiedzę? (NIE)REALNE Oczekiwania pracodawców. Jak wyglądają, skąd czerpać o nich wiedzę? "Młodego twórczego absolwenta z przynajmniej 10 letnim stażem pracy, perfekcyjną znajomością minimum dwóch języków obcych,

Bardziej szczegółowo

Kim jesteśmy i co możemy dla Państwa zrobić

Kim jesteśmy i co możemy dla Państwa zrobić Oferta Kim jesteśmy i co możemy dla Państwa zrobić SKRAWKI DOCFILM to zespół młodych, ambitnych ludzi, których połączyła pasja do tworzenia filmów. Zajmujemy się realizacją spotów reklamowych, teledysków,

Bardziej szczegółowo

MASZYNY NOWEJ ERY: Europejskie badania na temat preferencji pracowników mobilnych

MASZYNY NOWEJ ERY: Europejskie badania na temat preferencji pracowników mobilnych MASZYNY NOWEJ ERY: Europejskie badania na temat preferencji pracowników mobilnych Urządzenia hybrydowe zagrażają dominacji laptopów biznesowych w Europie Mimo że tablety miały zrewolucjonizować pracę mobilną,

Bardziej szczegółowo

2. Do przeniesienia na dysk komputera i obróbki zdjęć z aparatu cyfrowego potrzebujesz:

2. Do przeniesienia na dysk komputera i obróbki zdjęć z aparatu cyfrowego potrzebujesz: 1. Do wydrukowania 400 kolorowych ulotek reklamowych należy zastosować maszynę: 2. Do przeniesienia na dysk komputera i obróbki zdjęć z aparatu cyfrowego potrzebujesz: 3. Na skutek powiększania wymiarów

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EGZAMINACYJNE Z PRZYKŁADAMI ZADAŃ

WYMAGANIA EGZAMINACYJNE Z PRZYKŁADAMI ZADAŃ WYMAGANIA EGZAMINACYJNE Z PRZYKŁADAMI ZADAŃ Kwalifikacja K1 A.54. Przygotowanie materiałów graficznych do procesu drukowania 1. Przykłady zadań do części pisemnej egzaminu dla wybranych umiejętności z

Bardziej szczegółowo

Wstęp. Nasze marki BV Holding Sp. z o.o. Strona 2 z 8

Wstęp. Nasze marki BV Holding Sp. z o.o. Strona 2 z 8 BE VISIBLE MARKETING ONLINE I OFFLINE Wstęp Spółka BV Holding powstała z połączenia prężnie funkcjonujących na rynku lokalnym i ogólnopolskim działalności gospodarczych, których oferta nastawiona była

Bardziej szczegółowo

specyfikacja techniczna przygotowania materiałów do druku

specyfikacja techniczna przygotowania materiałów do druku specyfikacja techniczna przygotowania materiałów do druku Dokument określa parametry techniczne i sposób przygotowania materiałów do druku w Drukarni Printmax. Stosowanie się do niego pomoże zaspokoić

Bardziej szczegółowo

LEAD GENERATION OUTSOURCING SPRZEDAŻY

LEAD GENERATION OUTSOURCING SPRZEDAŻY LEAD GENERATION OUTSOURCING SPRZEDAŻY ENCORE to: Zespół specjalistów od sprzedaży B2B Unikalny system docierania do klientów biznesowych Ponad 1200 pozyskanych klientów biznesowych dla naszych Partnerów

Bardziej szczegółowo

1/5. Dbamy o jakość produktów. Jak to działa? Gwarancja Satysfakcji. dlaczego? Newsletter dla Partnerów Handlowych Tesco

1/5. Dbamy o jakość produktów. Jak to działa? Gwarancja Satysfakcji. dlaczego? Newsletter dla Partnerów Handlowych Tesco Newsletter dla Partnerów Handlowych Tesco wydanie specjalne październik 2013 Gwarancja Satysfakcji Gwarancja Satysfakcji dlaczego? Jak to działa? Dbamy o jakość produktów 1/5 Redakcja Drodzy Czytelnicy!

Bardziej szczegółowo

W porównaniu z poprzednimi w obecnej edycji Phare zmienił się zakres przedmiotowy inwestycji. Firmy produkcyjne i usługowe

W porównaniu z poprzednimi w obecnej edycji Phare zmienił się zakres przedmiotowy inwestycji. Firmy produkcyjne i usługowe Pierwsze wnioski o dotacje z Phare 2002 Znane są terminy składania wniosków przez firmy z sektora MŚP o dofinansowanie działań w ramach programów Phare 2002. Już w lipcu 2004 r. małe i średnie przedsiębiorstwa

Bardziej szczegółowo

Specyfikacja techniczna

Specyfikacja techniczna Specyfikacja techniczna przygotowania materiałów do druku na do druku wielkoformatowego Profesjonalna Drukarnia SPIS TREŚCI 1. UWAGI OGÓLNE...3 2. PODSTAWOWE DEFINICJE...3 3. UKŁAD GRAFICZNY STRONY...3

Bardziej szczegółowo

RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ

RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ ZESPÓŁ SZKÓŁ EKONOMICZNO-TURYSTYCZNYCH IM. UNII EUROPEJSKIEJ W JELENIEJ GÓRZE RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ Problem badawczy Rozwijanie kompetencji informatycznych młodzieży w Zespole Szkół Ekonomiczno

Bardziej szczegółowo

Oferta obsługi marketingowej. quark

Oferta obsługi marketingowej. quark Oferta obsługi marketingowej quark Kim jesteśmy? WIZERUNEK PEWNY SIEBIE TM Agencja KOFEINA Public Relations zajmuje się kreowaniem wizerunku firm oraz osób medialnych. Doradzamy i planujemy strategie z

Bardziej szczegółowo

PROGRAM PRAKTYKI ZAWODOWEJ DLA ZAWODU Technik cyfrowych procesów graficznych 311911

PROGRAM PRAKTYKI ZAWODOWEJ DLA ZAWODU Technik cyfrowych procesów graficznych 311911 Załącznik PROGRAM PRAKTYKI ZAWODOWEJ DLA ZAWODU Technik cyfrowych procesów graficznych 311911 Szkoła organizuje praktyki zawodowe w podmiocie zapewniającym rzeczywiste warunki pracy właściwe dla nauczanego

Bardziej szczegółowo

Liczy się tu i teraz!

Liczy się tu i teraz! Liczy się tu i teraz! 1. Musimy kupować, ale nie musimy sprzedawać. 2. Wszyscy chcemy żyć lepiej tzn. mieć więcej wolnego czasu i więcej pieniędzy. 3. Co powoduje, że nasz pomysł jest lepszy niż? a) brak

Bardziej szczegółowo

Oferta dla Subskrybentów

Oferta dla Subskrybentów Oferta dla Subskrybentów Niniejsza oferta jest skierowana do Subskrybentów kursu dla lektorów i nauczycieli. W skład oferty wchodzi: Licencja (na otwarcie szkoły językowej prowadzonej metodą 5S) Certyfikat

Bardziej szczegółowo

EtiProfit jest programem wspomagającym pracę drukarni etykiet. Obejmuje on procesy od momentu złożenia przez klienta zapytania ofertowego do

EtiProfit jest programem wspomagającym pracę drukarni etykiet. Obejmuje on procesy od momentu złożenia przez klienta zapytania ofertowego do EtiProfit jest programem wspomagającym pracę drukarni etykiet. Obejmuje on procesy od momentu złożenia przez klienta zapytania ofertowego do przygotowania karty technologicznej produkcji. Program powstał

Bardziej szczegółowo

LOG Global Edition jak wykorzystać potencjał firmy.

LOG Global Edition jak wykorzystać potencjał firmy. LOG Global Edition jak wykorzystać potencjał firmy. 27 kwietnia br. w Warszawie odbyła się premiera LOG Global Edition, produktu polskiej firmy LOG Systems. Zaprezentowane oprogramowanie znacznie ułatwi

Bardziej szczegółowo

Sprawdzian z pomagania -doświadczenia Fundacji Orange w ewaluacji

Sprawdzian z pomagania -doświadczenia Fundacji Orange w ewaluacji Sprawdzian z pomagania -doświadczenia Fundacji Orange w ewaluacji Fundacja korporacyjna jako instytucja ucząca się rola mechanizmów ewaluacji VII. Seminarium Forum Darczyńców w Polsce, 11 września 2014

Bardziej szczegółowo

sklep - online Jak przygotować PDF do druku Krótki poradnik jak przygotować plik do druku w programie Adobe Photoshop - na przykładzie ulotki A4.

sklep - online Jak przygotować PDF do druku Krótki poradnik jak przygotować plik do druku w programie Adobe Photoshop - na przykładzie ulotki A4. sklep - online drukarnia Jak przygotować PDF do druku Krótki poradnik jak przygotować plik do druku w programie Adobe Photoshop - na przykładzie ulotki A4. Przeczytaj! Jeżeli nie posiadasz doświadczenia

Bardziej szczegółowo

OFERTA WSPÓŁPRACY PRZY TWORZENIU KATALOGU OBIEKTÓW SPA & WELLNESS W POLSCE 2011

OFERTA WSPÓŁPRACY PRZY TWORZENIU KATALOGU OBIEKTÓW SPA & WELLNESS W POLSCE 2011 OFERTA WSPÓŁPRACY PRZY TWORZENIU KATALOGU OBIEKTÓW SPA & WELLNESS W POLSCE 2011 Oferta współpracy Katalog obiektów SPA & WELLNESS W POLSCE 2011 Szanowni Państwo, Już po raz szósty przygotowujemy katalog

Bardziej szczegółowo

SZCZEGÓŁOWY OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA (zwany dalej SOPZ ) ZMODYFIKOWANY

SZCZEGÓŁOWY OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA (zwany dalej SOPZ ) ZMODYFIKOWANY Załącznik nr 1 do SIWZ ZP/51/2015/R SZCZEGÓŁOWY OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA (zwany dalej SOPZ ) ZMODYFIKOWANY na zakup powierzchni reklamowej w czasopismach celem przeprowadzenia kampanii reklamowej w prasie

Bardziej szczegółowo

INFORMACJA PRASOWA Perspektywy funduszy inwestycyjnych

INFORMACJA PRASOWA Perspektywy funduszy inwestycyjnych INFORMACJA PRASOWA Perspektywy funduszy inwestycyjnych Warszawa, 10 czerwca 2015 r. Szansa na wysokie zyski, wyższe niż przy innych formach oszczędzania, możliwość korzystania z zalet rynku kapitałowego

Bardziej szczegółowo

Wioletta Paciorek Mariusz Paciorek Konferencja sprawozdawcza 19 kwietnia 2013 r.

Wioletta Paciorek Mariusz Paciorek Konferencja sprawozdawcza 19 kwietnia 2013 r. Projekt Język Biznesu okiem informatyka Wioletta Paciorek Mariusz Paciorek Konferencja sprawozdawcza 19 kwietnia 2013 r. Projekt Język Biznesu okiem informatyka http://www.mojawyspa.co.uk/forum/78/44146/technik-informatyk-w-polsce-a-w-anglii,0

Bardziej szczegółowo

2. Informacje dodatkowe. Lokalny rynek obfituje w większe drukarnie i mniejsze agencje reklamowe. Szkoła od wielu lat współpracuje z tymi firmami.

2. Informacje dodatkowe. Lokalny rynek obfituje w większe drukarnie i mniejsze agencje reklamowe. Szkoła od wielu lat współpracuje z tymi firmami. 1. Technik grafiki i poligrafii cyfrowej profesja ta obecnie cieszy się ogromną popularnością tak w Polsce jak i na całym świecie. Praca grafika i poligrafa cyfrowego polega na umiejętnej obserwacji, poszukiwaniu,

Bardziej szczegółowo