Raport Środowiskowy Enviromental Report. ORLEN Capital Group Environmental Report 2013 Production and services

Transkrypt

1

2

3 Raport Środowiskowy Enviromental Report ORLEN Capital Group Environmental Report 2013 Production and services 1

4 Spis treści Table of Contents List Prezesa Zarządu PKN ORLEN S.A. Letter from the President &Chief Executive Officer of PKN ORLEN S.A. 3 Od Autorów From Authors 6 I. PRODUKCJA I USŁUGI PRODUCTION AND SERVICES 1. Stan prawny instalacji produkcyjnych Legal status of production installations 7 2. Ryzyka regulacyjne z zakresu ochrony środowiska Regulatory and legal risks associated with environmental protection 9 3. Emisje do powietrza Emissions into the air Emisja gazów i pyłów Emission of gases and particulates Imisja substancji w środowisku Imission of substances into the environment Substancje zubożające warstwę ozonową Substances that deplete the ozone layer Hałas i pola elektromagnetyczne Noise and electromagnetic fields System handlu uprawnieniami do emisji CO 2 CO 2 emissions trading scheme Gospodarka wodno-ściekowa Water and wastewater management Pobór wody Water abstraction Odprowadzanie ścieków Wastewater discharges Gospodarka odpadami Waste management Gospodarka odpadami opakowaniowymi Packaging waste management Rekultywacja środowiska gruntowo-wodnego Soil and groundwater remediation Europejski Rejestr Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń European Pollutant Release and Transfer Register Opłaty za korzystanie ze środowiska Environmental fees Kontrole oddziaływania na środowisko Environmental inspections Działania na rzecz środowiska Environmental protection measures Systemy zarządzania środowiskowego Environmental management system Programy i działania na rzecz ochrony środowiska Environmental programmes and measures Nagrody i wyróżnienia Awards and distinctions 53 II. DYSTRYBUCJA PALIW FUEL DISTRIBUTION 13. Obiekty magazynowania i dystrybucji paliw Fuel storage and distribution facilities Wyposażenie techniczne instalacji służące do ochrony środowiska Technical equipment for installations designed for environmental protection Hermetyzacja Airtight sealing Systemy monitoringu Monitoring systems Gospodarka wodno-ściekowa Water and wastewater management Pobór wody Water abstraction Odprowadzanie ścieków Wastewater discharges Gospodarka odpadami Waste management Rekultywacja na terenie obiektów magazynowych i dystrybucyjnych Remediation within storage and distribution facilities areas Opłaty za korzystanie ze środowiska Environmental fees Kontrole baz i stacji paliw Inspections of fuel terminals and petrol stations Inwestycje na terenie baz i stacji paliw Investment projects at fuel terminals and petrol stations Ekologiczne wyróżnienia Environmental awards 80 2 Raport Środowiskowy GK ORLEN za rok 2013 Produkcja i usługi

5 List Prezesa Zarządu PKN ORLEN S.A. Letter from the President & Chief Executive Officer of PKN ORLEN S.A. Dear Ladies and Gentlemen, Szanowni Państwo, harmonijne współistnienie ze środowiskiem naturalnym jest jednym z priorytetów, którymi kieruje się Grupa ORLEN w swojej działalności biznesowej. Koncern jest liderem we wdrażaniu nowoczesnych rozwiązań technologicznych, których beneficjentami są wszystkie grupy interesariuszy. Realizowane inicjatywy są doceniane nie tylko przez naszych klientów czy partnerów biznesowych, ale dostrzegane również przez eksperckie gremia, których wysoka ocena plasuje ORLEN w czołówce firm odpowiedzialnych społecznie. Dbamy o to, aby najcenniejsza polska marka kojarzona była z poszanowaniem środowiska naturalnego, zrównoważonym rozwojem i racjonalnym wykorzystaniem surowców oraz energii. Kwestie ochrony środowiska od wielu lat dominują w dyskusjach o kierunku i warunkach rozwoju na wszystkich rynkach na których prowadzimy działalność operacyjną. Instalacje przemysłowe zlokalizowane w naszych zakładach produkcyjnych podlegają stałej modernizacji, spełniając rygorystyczne wymogi Unii Europejskiej. Dzięki zakończonemu w ubiegłym roku złożonemu programowi inwestycyjnemu, blisko 2700 stacji paliw zlokalizowanych w Polsce, Czechach i na Litwie spełnia zapisane w dyrektywach normy, stanowiąc największą i najnowocześniejszą sieć w tej części Europy. Powszechną jest teza, że o przyszłości branży energetycznej zdecydują innowacyjne technologie, które dla Grupy ORLEN stanowią istotny element wydłużania łańcucha wartości. Poza inwestycjami w unowocześnianie aktywów rafineryjno- -petrochemicznych koncentrujemy się na rozwoju energetyki przemysłowej opartej na kogeneracji oraz zrównoważonym rozwoju w segmencie wydobywczym. Działalność proekologiczna, która towarzyszy tym procesom została szczegółowo opisana w niniejszym, piątym już Raporcie Środowiskowym, który przekazuję w Państwa ręce. Mam nadzieję, że po raz kolejny udało nam się udowodnić, że ochrona środowiska może iść w parze z rozwojem i wzrostem wartości przedsiębiorstwa. Zapraszam do lektury. harmonious coexistence with the natural environment is one of the priorities which guide the business operations of the ORLEN Group. The Capital Group is a leader in implementing new technological solutions, from which all groups of stakeholders benefit. The initiatives undertaken are not only appreciated by our customers or business partners, but also recognised by bodies of experts whose high rating has helped ORLEN to earn a place among the leading socially responsible companies. We do our best to ensure that the most valuable Polish brand is associated with respect for the environment, sustainable development and rational use of raw materials and energy. For many years discussions on the direction and conditions of development on all markets on which we operate are dominated by environmental issues. Industrial installations located in our manufacturing plants are subject to constant modernisation and meet the stringent requirements of the European Union. Thanks to the complex investment programme completed last year, nearly 2,700 fuel stations in Poland, the Czech Republic and Lithuania constituting the largest and most modern network in this part of Europe meet the standards specified in the directives. It is a common opinion that innovative technologies which are a crucial element of the elongation of the value chain for the ORLEN Group will decide on the future of the energy industry. In addition to investments in the modernisation of the refinery and petrochemical assets we focus on the development of the industrial electrical power engineering based on cogeneration and sustainable development in the mining sector. Pro-ecological activities which accompany these processes are described in detail in the present fifth edition of the Environmental Report that I am pleased to hand over to you. I hope that once again we managed to prove that environmental protection can entail the development of and growth in the value of the company. I strongly encourage you to read this report. Jacek Krawiec Prezes Zarządu, Dyrektor Generalny PKN ORLEN S.A. President & Chief Executive Officer of PKN ORLEN S.A. ORLEN Capital Group Environmental Report 2013 Production and services 3

6 Produkcja i usługi Production and services 5 CZERWCA Światowy Dzień Ochrony Środowiska 5 JUNE World Environment Day 4 Raport Środowiskowy GK ORLEN za rok 2013 Produkcja i usługi

7 ORLEN Capital Group Environmental Report 2013 Production and services 5

8 Od Autorów From Authors 5 MAJA Światowy Dzień Ochrony Środowiska Naturalnego, Leśnika i Drzewiarza 5 MAY International Day for Environmental Protection, Foresters and Tree Carers Tegoroczny Raport środowiskowy powstał przy współpracy 36 spółek Grupy Kapitałowej ORLEN. Po raz pierwszy prezentujemy w Raporcie oddziaływanie na środowisko spółek Energomedia Sp. z o.o. oraz Spolana a.s. Obie spółki posiadają instalacje objęte pozwoleniem zintegrowanym o znaczącym oddziaływaniu na środowisko. Z tego też względu wielkości emisji, w porównaniu do ubiegłorocznych, prezentowane dla całej GK ORLEN wzrosły. This year s Environmental Report has been prepared as a result of cooperation of 36 companies of the ORLEN Capital Group. In the Report for the first time we present the impact on the environment of Energomedia Sp. z o.o. and Spolana a.s. Both companies have installations covered by an integrated permit which have a significant impact on the environment. Therefore, the amount of emissions, compared to the last year s volume, presented for the entire ORLEN Capital Group increased. Spolana a.s. jest jedną z największych czeskich firm chemicznych i jedynym czeskim producentem PCW i kaprolaktamu. Produkuje również m.in. ług sodowy i siarczan amonu. Energomedia Sp. z o.o. jest przedsiębiorstwem energetyki przemysłowej zlokalizowanym w Trzebini i zajmuje się produkcją, dystrybucją i sprzedażą mediów energetycznych (energia elektryczna, ciepło w parze i gorącej wodzie, sprężone powietrze, gaz ziemny, woda przemysłowa i pitna). Źródłem prezentowanych danych jest kwestionariusz ankiety środowiskowej wypełniony przez poszczególne spółki. W pierwszej części opracowania prezentujemy Państwu oddziaływanie na środowisko spółek produkcyjnych i usługowych. Druga część poświęcona jest zagadnieniom ochrony środowiska związanym z dystrybucją paliw na obiektach baz i stacji paliw. Spolana a.s. is one of the largest Czech chemical companies and the only Czech manufacturer of PVC and caprolactam. It also produces, among others, sodium hydroxide and ammonium sulphate. Energomedia Sp. z o.o. is an industrial energy company located in Trzebinia and involved in the production, distribution and sale of energy utilities (electrical energy, steam and hot water steam, compressed air, natural gas, industrial and drinking water). Environmental questionnaire completed by the companies has served as a source of the data presented in this report. In the first part of the publication we present the impact on the environment of the manufacturing and service companies. The second part deals with environmental protection issues related to the distribution of fuels at fuel terminals and petrol stations. Zebranie licznych danych z zakresu ochrony środowiska pozwoliło na rzetelne przedstawienie oddziaływania naszej Grupy w poszczególnych komponentach środowiska, zarówno w ujęciu statystycznym, jak i opisowym. The collection of extensive data on environmental protection allowed for reliable presentation of the impact of our Group on individual components of the environment both from a statistical and descriptive perspective. W niniejszym Raporcie odnaleźć można daty z kalendarza ekologicznego, który jest zbiorem najważniejszych dat podejmujących tematykę związaną m.in. z ochroną przyrody. Znajdziemy tu zatem informacje kiedy odbywają się najciekawsze kampanie społeczne, projekty ekologiczne oraz światowe i krajowe dni związane z edukacją ekologiczną. In this Report you can find data from the ecological calendar which is a collection of the most important dates addressing the issues related, among others, to environmental protection. Therefore, you will find here the information when the most interesting social campaigns, environmental projects and world and national days related to environmental education take place. Zapraszamy do lektury. We hope you will find all relevant information in our report. Zespół Biura Ochrony Środowiska PKN ORLEN S.A. Environmental Protection Department Team PKN ORLEN S.A. 6 Raport Środowiskowy GK ORLEN za rok 2013 Produkcja i usługi

9 1. Stan prawny instalacji produkcyjnych Legal status of production installations Wszystkie instalacje prowadzone przez spółki GK posiadają wymagane prawem pozwolenia środowiskowe. W 2013 r. wprowadzono 27 zmian w decyzjach środowiskowych wydanych dla spółek naszej Grupy, a wydanych zostało 13 nowych administracyjnych decyzji środowiskowych. All installations operated by CG companies hold environmental permits required by law. In changes were introduced to environmental permits issued for the companies belonging to our Group, and 13 new administrative environmental permits were issued. W 2013 roku dokonano m.in. zmian pozwoleń zintegrowanych dla instalacji PKN ORLEN S.A., Česká rafinérská, Paramo, Unipetrol, Public Company ORLEN Lietuva, Rafinerii Nafty Jedlicze i ORLEN Eko. Spolana, czeska spółka z Grupy ANWIL, decyzją Środkowoczeskiego Urzędu Regionalnego otrzymała zgodę na wydłużenie okresu obowiązywania pozwolenia zintegrowanego na eksploatację instalacji elektrolizy do dnia 30 czerwca 2017 roku. Jednocześnie spółka została zobowiązana do przygotowania zmian technologicznych w ciągu produkcyjnym do 31 marca 2017 roku. Instalacja elektrolizy jest eksploatowana w ciągu produkcyjnym chloru i polichlorku winylu (PCW). Among others, integrated permits for PKN ORLEN S.A. Česká rafinérská, Paramo, Unipetrol, Public Company ORLEN Lietuva, Rafinerii Nafty Jedlicze S.A. and ORLEN Eko installations were modified in Spolana, a Czech company belonging to ANWIL Group, has received approval from the Central Bohemian Regional Office for extended integrated permit to utilize electrolysis plant (IPPC) until June 30, At the same time the company is obliged to prepare technological modifications in production until March 31, The electrolysis plant is used for the production of chlorine and polyvinyl chloride (PVC). Tabela 1. Posiadane uregulowania formalnoprawne Table 1. Existing formal and legal permits Rodzaj decyzji administracyjnej Administrative decision Liczba decyzji No. of decisions Pozwolenie na wprowadzanie gazów i/lub pyłów do powietrza Permit for discharge of gases and/or dusts to air 14 Zezwolenie na udział we wspólnotowym systemie handlu uprawnieniami do emisji CO 2 Permit for participation in the European Union Emissions Trading System 27 Pozwolenie wodnoprawne na pobór wód Water permit for water abstraction required by the Water Law Act 6 Pozwolenie wodnoprawne na odprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi Permit to discharge wastewater to water or ground required by the Water Law Act 13 Pozwolenie wodnoprawne na wprowadzanie ścieków zawierających substancje szczególnie szkodliwe do urządzeń kanalizacyjnych innego podmiotu Permit to discharge wastewater containing particularly harmful substances to the sewage system of another entity required by the Water Law Act 15 Decyzja o dopuszczalnym poziomie hałasu emitowanego do środowiska Decision concerning the acceptable level of noise emitted to the environment 0* Decyzja dotycząca gospodarki odpadami w tym wytwarzanie, zbieranie, odzysk, unieszkodliwianie Decision concerning waste management, including production, collection, recovery, and disposal 48 Pozwolenie zintegrowane Integrated permit 40 Decyzja zatwierdzająca instrukcję eksploatacji składowiska Decision certifying the waste landfill user guide 3 * Wartości normatywne hałasu są zawarte w pozwoleniach zintegrowanych. * Normative noise levels are specified in integrated permits. ORLEN Capital Group Environmental Report 2013 Production and services 7

10 Pozwolenia zintegrowane posiada 17 spółek GK ORLEN, a objętych nimi jest 48 instalacji. 17 companies of the ORLEN Capital Group have integrated permits and 48 installations are covered by them. Tabela 2. Instalacje objęte pozwoleniem zintegrowanym Table 2. Installations covered by the integrated permit Państwo Country Spółka Company Liczba instalacji objętych pozwoleniem zintegrowanym Number of installations covered by the integrated permit ANWIL S.A. 5 PKN ORLEN S.A. 4 Rafineria Nafty Jedlicze S.A. 4 Rafineria Trzebinia S.A. 3 Basell Orlen Polyolefins Sp. z o.o. 2 Polska Poland ORLEN Asfalt Sp. z o.o. 2 ORLEN Eko Sp. z o.o. 4 ORLEN OIL Sp. z o.o. 1 Energomedia Sp. z o.o. 1 Eko-Naft Sp. z o.o. 1 Pro-Lab Sp. z o.o. 1 SHIP-SERVICE S.A. 1 UNIPETROL RPA, s.r.o. 8 Czechy Czech Republic Česká rafinérská a.s. 2 Paramo a.s. 5 Spolana a.s. 1 Litwa Lithuania Public Company ORLEN Lietuva 3 8 Raport Środowiskowy GK ORLEN za rok 2013 Produkcja i usługi

11 2. Ryzyka regulacyjne z zakresu ochrony środowiska Regulatory and legal risks associated with environmental protection 22 MAJA Międzynarodowy Dzień Różnorodności Biologicznej (ONZ) 22 MAY International Day for Biological Diversity (UN) Wdrażane do krajowych aktów legislacyjnych przepisy UE mają na celu jeszcze bardziej skuteczne ograniczenie emisji substancji do powietrza pochodzących z dużych zakładów przemysłowych. Przepisy te związane są z koniecznością wdrożenia dyrektywy Unii Europejskiej z 24 listopada 2010 r. w sprawie emisji przemysłowych zwaną dyrektywą IED. Wprowadza ona m.in., od 1 stycznia 2016 r., bardziej rygorystyczne standardy emisji takich gazów, jak: dwutlenek siarki, tlenki azotu oraz pyły pochodzących z dużych zakładów przemysłowych. Zaostrzenie norm prawa w dziedzinie ochrony środowiska zobowiązuje przedsiębiorców do podejmowania odpowiednich działań dostosowawczych. Zmiany regulacji prawnych na poziomie UE i poszczególnych państw wiążą się z ponoszeniem przez spółki GK wysiłków związanych z administracyjno-prawnym i technicznym dostosowaniem instalacji do nowych wymagań. Spółki GK ORLEN na bieżąco monitorują zmiany otoczenia prawnego, identyfikują związane z tym ryzyka i określają kierunki dalszych działań. Niejednokrotnie wypracowywane jest wspólne stanowisko Grupy w odniesieniu do zmian legislacyjnych. EU legislation implemented into the national legislative acts are aimed at more effective reduction of emissions of substances into the air from large industrial plants. These provisions are related to the necessity of implementation of the Directive of the European Union of 24 November 2010 on industrial emissions referred to as IED. It introduces, among others, more stringent standards of emissions of gases such as sulphur dioxide, nitrogen oxides and dust from large industrial plants as from 1 January Tightening up the rules of law in the field of environmental protection requires the companies to take appropriate adaptation measures. Changes in legal regulations at the EU level and individual countries necessitate CG companies making efforts related to administrative and legal as well as technical adaptation of installations to new requirements. The ORLEN CG companies continuously monitor changes in the environmental legislation, identify the risks involved and determine a further course of action. A common position of the Group in relation to legislative changes is often worked out. ORLEN Capital Group Environmental Report 2013 Production and services 9

12 W 2013 roku w GK ORLEN zidentyfikowano ryzyka regulacyjne i podjęto następujące działania: In 2013 the following regulatory risks and measures have been identified and implemented in the ORLEN CG: Tabela 3. Najważniejsze ryzyka regulacyjne i podjęte działania Table 3. Major regulatory risks and implemented measures Ryzyko regulacyjne Regulatory risks Podjęte działania Implemented measures 1. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/75/UE z dnia 24 listopada 2010 r. w sprawie emisji przemysłowych Zaostrzenie standardów emisyjnych dla instalacji IPPC wynikających z Dyrektywy o emisjach przemysłowych oraz Konkluzji BAT. Konieczność sporządzania raportu o stanie gleby i wód podziemnych przed uzyskaniem nowych pozwoleń zintegrowanych lub zmianie posiadanych decyzji. Podjęcie działań mających na celu osiągnięcie nowych standardów emisyjnych wynikających z Dyrektywy o emisjach przemysłowych (od 2016 roku) oraz Konkluzji BAT (sukcesywnie 4 lata po publikacji w drodze Decyzji Komisji), przeprowadzanie studiów wykonalności dla budowy nowych obiektów technologicznych, modernizacja lub zastępowanie istniejących obiektów nowymi jednostkami (instalacje spalania paliw, oczyszczalnie ścieków, inne), optymalizacja warunków prowadzenia procesów technologicznych, w tym procesów spalania paliw, zmiana struktury paliw. Przygotowywanie wniosków oraz wykonywanie raportów bazowych wraz z uzyskaniem ich wstępnej akceptacji przez organ administracji publicznej pomimo braku rozporządzeń wykonawczych. 1. Directive 2010/75/EU of the European Parliament and of the Council of 24 November 2010 on industrial emissions Tightening up the emission standards for the IPPC installation under the Directive on industrial emissions and under BAT Conclusions. Necessity of preparation of a report on the condition of soil and groundwater prior to obtaining new integrated permits or a change to the decisions held. Implementation of measures aimed at achieving new emission standards under the Directive on industrial emissions (as from 2016) and BAT Conclusions (successively 4 years after the publication by a Commission Decision); Carrying out feasibility studies for the construction of new technological facilities, modernisation or replacement of the existing facilities with new units (fuel combustion installations, wastewater treatment plants, and others); Optimisation of the conditions for carrying out technological processes, including fuel combustion processes, change in the structure of fuels. Preparation of applications and baseline reports together with obtaining initial approval by a public administration authority despite the absence of implementing regulations. 2. Dokumenty Referencyjne BAT/ BREF Wzmocnienie roli BREF, wdrożenie regulacji prawnych tzw. konkluzji BAT określających bardzo wysokie wymagania w zakresie poziomu emisji, poziomu zużycia surowców, monitoringu emisji. Właściwa klasyfikacja instalacji, identyfikacja BREF mających zastosowanie dla instalacji (REF BREF, LCP BREF, inne). Monitorowanie postępu prac nad Dokumentami Referencyjnymi oraz Konkluzjami BAT, mającymi zastosowanie dla instalacji. Czynny udział w pracach nad dokumentami referencyjnymi oraz konkluzjami BAT wraz z dokonywaniem na bieżąco oceny spełniania przez instalacje określonych w nich wymagań. 2. BAT/ BREF Reference Documents Strengthened role of BREF, implementation of legal regulations, so-called BAT Conclusions which specify very high requirements for emission level, level of raw materials consumption, and emission monitoring. Proper classification of installations, identification of BREF applicable to the installations (REF BREF, LCP BREF, other). Monitoring of the progress of work on BAT Reference Documents and Conclusions applicable to the installations. Active participation in preparation of BAT Reference Documents and Conclusions, including ongoing evaluation if installations comply with the relevant requirements. 10 Raport Środowiskowy GK ORLEN za rok 2013 Produkcja i usługi

13 3. Rozporządzenie Komisji (UE) nr 601/2012 z dnia 21 czerwca 2012 r. w sprawie monitorowania i raportowania w zakresie emisji gazów cieplarnianych zgodnie z dyrektywą 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady Monitorowanie emisji CO 2 z nowych jednostek produkcyjnych. Przygotowano i przedłożono organom ochrony środowiska Plany monitorowania dla instalacji objętych EU ETS od stycznia 2013 r. 3. Commission Regulation (EU) No 601/2012 of 21 June 2012 on the monitoring and reporting of greenhouse gas emissions pursuant to Directive 2003/87/EC of the European Parliament and of the Council Monitoring of CO 2 emissions from new production plants. 4. Ustawa z dnia r. o odpadach Monitoring plans for installations covered by EU ETS as from January 2013 have been prepared and submitted to environmental authorities. Odpowiedzialność za wytworzone i przekazane odpady. Właściwa hierarchia postępowania z odpadami. Pozyskanie nowych pozwoleń w zakresie gospodarki odpadami. Weryfikacja zapisów w umowach i zleceniach. Zapobieganie lub minimalizowanie ilości wytwarzanych odpadów, obróbka osadów ściekowych. Analiza zapisów prawa materialnego oraz przygotowywanie właściwych wniosków. 4. Act of 14 December 2012 on waste Responsibility for waste generated and disposed. Appropriate waste hierarchy. Obtaining new waste management permits. Revision of the provisions in contracts and orders. Prevention or minimisation of waste products, sewage sludge treatment. Analysis of the provisions of substantive law and preparation of relevant applications. Podejmowanie w spółkach GK działań jeszcze przed wejściem w życie konkretnych zapisów prawnych jest dowodem na świadomość wagi regulowanych kwestii. Z uwagi na występujące w spółkach powiązania technologiczne, niejednokrotnie podejmowane działania muszą być spójne dla kilku jednos tek. Istnieje zatem współpraca i bieżąca wymiana informacji w spółkach GK ORLEN. Implementation of measures in the CG companies before the entry into force of specific legal provisions proves the awareness of importance of regulated issues. Due to technological relations existing between the companies the implemented measures often must be consistent for several units. Thus, the ORLEN CG companies cooperate with each other and exchange information on an ongoing basis. ORLEN Capital Group Environmental Report 2013 Production and services 11

14 3. Emisje do powietrza Emissions into the air 31 MAJA Dzień Bociana Białego 31 MAY White Stork Day Poprzez emisje do powietrza rozumieć należy wprowadzanie bezpośrednio lub pośrednio, w wyniku działalności spółek, substancji bądź energii takich jak ciepło, hałas, wibracje lub pola elektromagnetyczne. Przy czym, substancje to pierwiastki chemiczne oraz ich związki występujące w środowisku lub powstałe w wyniku prowadzonej działalności. Rodzaj i ilość wprowadzanych substancji lub energii w określonym czasie oraz stężenia lub poziomy substancji lub energii, w szczególności w gazach odlotowych określono jako wielkość emisji. Emissions into the air mean the direct or indirect releases, as a result of activity of companies, of substances or energies such as heat, noise, vibration and electromagnetic fields into the air, where substances mean chemical elements and their compounds present in the environment or arising as a result of company s activity. The types and amount of substance or energies released at a given time as well as concentrations or levels of substances or energies, in particular in exhaust gases, were defined as emission levels Emisja gazów i pyłów 3.1. Emission of gases and particulates Spółki GK ORLEN prowadzą szeroki zakres działalności, tj. produkcyjną, magazynową, transportową oraz usługowo- -handlową. Ze względu na zróżnicowanie prowadzonych przez spółki GK działalności, do powietrza emitowane są różne rodzaje substancji. The companies of the ORLEN CG carry out a wide range of operations, i.e. production, storage, transport, trade and service activities. On account of the scope of the operations of the Capital Group companies, a number of different substances are emitted into the air. Tabela 4. Wielkość emisji wybranych substancji emitowanych do powietrza Table 4. Emission levels for certain substances emitted into the air Dwutlenek siarki Sulphur dioxide Tlenki azotu Nitrogen oxides Substancja Substance Tlenek węgla Carbon monoxide Dwutlenek węgla Carbon dioxide Pyły Particulates Suma Total Wielkość emisji [Mg] Emission level [tonnes] Wzrost/spadek [%] Increase/decrease [%] , , , , , ,23 12 Raport Środowiskowy GK ORLEN za rok 2013 Produkcja i usługi

15 Najbardziej typowe dla procesów spalania są emisje dwutlenków siarki, tlenków azotu, tlenku węgla, dwutlenku węgla i pyłu. W porównaniu z rokiem 2012 sumaryczna emisja powyższych substancji w roku 2013 nieznacznie wzrosła. W najwię k- szym stopniu udało się ograniczyć w Grupie emisję dwutlenku siarki i tlenków azotu, których źródłem są procesy spalania. Poprawa wskaźników tych emisji wiąże się ze zmniejszeniem zużycia oleju na rzecz paliwa gazowego, zabudową SCR, coraz lepszą kontrolą parametrów spalania oraz poprawą efektywności energetycznej. Most typical emissions from combustion processes include sulphur dioxide, nitrogen oxides, carbon monoxide, carbon dioxide and particulates. Compared to 2012, the total emissions of these substances increased slightly in The Group managed to reduce to the greatest extent the emissions of sulphur dioxides and nitrogen oxides originating from combustion processes. Better rates of these emissions result from the reduced consumption of liquid fuel replaced by gaseous fuel, SCR installation, and increasingly better control of combustion parameters and improved energy efficiency. 22 KWIETNIA Dzień Ziemi 22 APRIL Earth Day Udział poszczególnych spółek w całkowej emisji tych substancji przedstawiają kolejne wykresy. Contribution of the companies in the total emission of these substances is shown in the charts below. Wykres 1. Emisja SO2 w poszczególnych spółkach GK ORLEN [Mg] Chart 1. Emission of SO2 in the companies of the ORLEN Capital Group [tonnes] [8 674] 26% 48% [15 505] [3 700] 11% [3 375] 10% [1 049] 3% [793] 2% PKN ORLEN S.A. Česká rafinérská, a.s. Public Company ORLEN Lietuva Spolana, a.s. Unipetrol RPA, s.r.o. Pozostałe spółki/other companies ORLEN Capital Group Environmental Report 2013 Production and services 13

16 Wykres 2. Emisja NOx w poszczególnych spółkach GK ORLEN [Mg] Chart 2. Emission of NOx in the companies of the ORLEN Capital Group [tonnes] [3 755] 25% [1 233] 8% 50% [7 515] [1,044] 7% [649] 4% [533] 4% [307] 2% PKN ORLEN S.A. Unipetrol RPA, s.r.o. Public Company ORLEN Lietuva ANWIL S.A. Spolana, a.s. Česká rafinérská, a.s. Pozostałe spółki/other companies Wykres 3. Emisja CO w poszczególnych spółkach GK ORLEN [Mg] Chart 3. Emission of CO in the companies of the ORLEN Capital Group [tonnes] [1 723] 27% [895] 14% 35% [2 191] [871] 14% [231] 4% [389] 6% PKN ORLEN S.A. ANWIL S.A. Public Company ORLEN Lietuva Unipetrol RPA, s.r.o. Česká rafinérská, a.s. Pozostałe spółki/other companies 14 Raport Środowiskowy GK ORLEN za rok 2013 Produkcja i usługi

17 Wykres 4. Emisja CO2 w poszczególnych spółkach GK ORLEN [Mg] Chart 4. Emission of CO2 in the companies of the ORLEN Capital Group [tonnes] [ ] 23% [ ] 20% 69% [ ] [ ] 9% [ ] 7% [89 958] 1% [ ] 1% PKN ORLEN S.A. Unipetrol RPA, s.r.o. Public Company ORLEN Lietuva ANWIL S.A. Česká rafinérská, a.s. Energomedia Sp. z o.o. Pozostałe spółki/other companies Wykres 5. Emisja pyłów w poszczególnych spółkach GK ORLEN [Mg] Chart 5. Emission of particulates in the companies of the ORLEN Capital Group [tonnes] [790] 38% 39% [815] [217] 10% [269] 13% ANWIL S.A. PKN ORLEN S.A. Public Company ORLEN Lietuva Pozostałe spółki/other companies ORLEN Capital Group Environmental Report 2013 Production and services 15

18 Spółki Grupy Kapitałowej emitują ponadto substancje charakterystyczne dla prowadzonych procesów technologicznych, wśród których 43% stanową węglowodory (węglowodory alifatyczne, węglowodory aromatyczne, w tym specyficzne benzen, toluen, ksylen), a 57% to substancje, do których zaliczają się m.in. siarkowodór, amoniak, chlorowodór, OWO (ogólny węgiel organiczny), metale ciężkie (antymon, ołów, chrom, kobalt, miedź, mangan, nikiel, wanad, arsen) oraz inne specyficzne substancje. The companies of the Capital Group emit also substances characteristic for their technological processes, of which hydrocarbons account for 43% (aliphatic hydrocarbons, aromatic hydrocarbons, specifically benzene, toluene, xylene), and the other substances such as hydrogen sulphide, ammonia, hydrogen chloride, total organic carbon (TOC), heavy metals (antimony, lead, chromium, cobalt, copper, manganese, nickel, vanadium, arsenic) and other specific substances account for 57%. Wykres 6. Udział węglowodorów w całkowitej emisji pozostałych substancji do powietrza [Mg] Chart 6. Percentage of hydrocarbons in the total emission of other substances into the air [tonnes] [8 120] 43% 57% [10 891] Węglowodory/Hydrocarbons Inne substancje/other substances 12 spółek Grupy prowadzi monitoring w zakresie emisji substancji do powietrza. 12 companies of the Group monitor the emission of substances into the air. Wykres 7. Częstotliwość prowadzonego monitoringu i liczba spółek nim objętych Chart 7. Frequency of the conducted monitoring and number of companies covered by it Pomiar ciągły Continuous measurement 6 1 x rok/year 3 1 x 3 lata/years x rok/year 1 x miesiąc/month 2 1 x kwartał/quarter 2 1 x 5 lat/years 1 16 Raport Środowiskowy GK ORLEN za rok 2013 Produkcja i usługi

19 1 KWIETNIA Międzynarodowy Dzień Ptaków 1 APRIL Inational Bird Day 3.2. Immission of substances into the environment 3.2. Imisja substancji w środowisku Monitoring w zakresie jakości powietrza wokół zakładów prowadzą cztery spółki: ANWIL S.A., PKN ORLEN S.A., Public Company ORLEN Lietuva oraz Česká rafinérská a.s. W ANWIL S.A. pomiary okresowe prowadzone są w dwóch punkach pomiarowych poza terenem zakładu w zakresie chlorku winylu i 1,2-dichloroetanu oraz w granicach zakładu w zakresie amoniaku, chlorku winylu, 1,2-dichloroetanu i dwutlenku azotu. W PKN ORLEN S.A. monitoring imisji prowadzony jest w dwóch stacjach pomiarowych zlokalizowanych w pobliżu zakładu. W 2013 roku stacja przy Gimnazjum nr 5 została gruntownie zmodernizowana i wyposażona w nowoczesne analizatory. Stacja ta jest włączona w krajowy system monitoringu powietrza. Zakres pomiarów nie uległ zmianie w stosunku do roku Oznaczeniami objęto następujące substancje: dwutlenek azotu (NO 2 ), dwutlenek siarki (SO 2 ), tlenek węgla (CO), ozon (O 3 ) i benzen (C 6 H 6 ). Nie zanotowano przekroczeń stężeń tych substancji w powietrzu. Public Company ORLEN Lietuva prowadzi monitoring imisji do powietrza atmosferycznego w czterech punktach pomiarowych poza rafinerią w tzw. strefach sanitarnych. Pomiary wykonywane są raz dziennie w zakresie: LZO, benzenu (C 6 H 6 ), toluenu (C 7 H 8 ), etylobenzenu (C 8 H 10 ), tlenku węgla (CO), siarkowodoru (H 2 S) i dwutlenku azotu (NO 2 ). W punktach obserwacyjnych 1-4 stężenia zanieczyszczeń nie przekraczają maksymalnych dopuszczalnych stężeń granicznych, przy czym dla NO 2 i C 6 H 6 określone są roczne wartości dopuszczalne. Air quality monitoring in the vicinity of plants is carried out by four companies: ANWIL S.A., PKN ORLEN S.A., Public Company ORLEN Lietuva and Česká rafinérská a.s. ANWIL S.A. carries out periodic measurements at two measuring points outside the plant with respect to vinyl chloride and 1,2-dichloroethane and within the plant with respect to ammonia, vinyl chloride, 1,2-dichloroethane and nitrogen dioxide. PKN ORLEN S.A. monitors immission levels at two monitoring stations located near the plant. In 2013 the station located next to the Junior High School no. 5 was thoroughly modernised and equipped with modern analysers. This station is included in the national air quality monitoring system. The measuring range has not changed compared to The monitored substances include nitrogen dioxide (NO 2 ), sulphur dioxide (SO 2 ), carbon monoxide (CO), ozone (O 3 ) and benzene (C 6 H 6 ). The exceedances of concentrations of these substances in the air have not been recorded. Public Company ORLEN Lietuva carries out monitoring of immissions into the atmospheric air at four monitoring points outside the refinery, in so-called sanitary zones. Measurements are taken once per day for the following substances: VOCs, benzene (C 6 H 6 ), toluene (C 7 H 8 ), ethylbenzene (C 8 H 10 ), carbon monoxide (CO), hydrogen sulphide (H 2 S) and nitrogen dioxide (NO 2 ). At monitoring points 1-4 the concentrations of pollutants do not exceed the maximum permissible limit concentrations, and the annual limit values are specified for NO 2 and C 6 H 6. ORLEN Capital Group Environmental Report 2013 Production and services 17

20 W Česká rafinérská a.s. monitorowana jest imisja dwutlenku siarki (SO 2 ), tlenków azotu (NO 2 ) oraz benzenu z instalacji w Kralupach. Monitoring imisji prowadzony jest w automatycznej stacji do pomiarów imisji w sąsiadującym z rafinerią w Kralupach mieście Veltrusy. Ciągły pomiar SO 2, NO 2 i benzenu prowadzony jest w jednej stacji. Zmierzone wartości przekazywane są do Czeskiego Instytutu Hydrometeorologicznego organu uprawnionego do oceny wartości mierzonych. Wyniki monitoringu imisji, w odniesieniu do wartości normatywnych, wskazują na spełnienie wymogów prawnych. Česká rafinérská a.s. monitors the immissions of sulphur dioxide (SO 2 ), nitrogen oxides (NO X ) and benzene from installations in Kralupy. Monitoring of immissions is carried out at an automatic immission monitoring station located in Veltrusy near the refinery in Kralupy. Measurements of SO 2, NO X and benzene levels on a continuous basis are performed at one station. The measured levels are submitted to the Czech Hydrometeorological Institute a competent authority to evaluate the measured values. Imission monitoring results with respect to normative values indicate that the legal requirements were met Substancje zubożające warstwę ozonową 3.3. Substances that deplete the ozone layer W układach chłodniczych stosowanych w spółkach GK wykorzystywane są fluorowane gazy cieplarniane i ich mieszaniny oraz substancje zubożające warstwę ozonową. Fluorinated greenhouse gases and their mixtures and substances that deplete the ozone layer are used in cooling systems of the Capital Group companies. W 2013 roku wykorzystywano łącznie 13 rodzajów substancji zubożających warstwę ozonową w 16 spółkach. Najczęściej wykorzystywany był chlorodifluorometan HCFC-22 (R-22). HFC i mieszaniny HFC stosowano w 6 spółkach. Wykorzystywany w analizach laboratoryjnych czterochlorek węgla oraz bromotrifluorometan halon 1301 zaliczono do innych substancji oddziałujących na ozonosferę. In total 13 types of substances that deplete the ozone layer were used by 16 companies in Chlorodifluoromethane HCFC-22 (R-22) was the most frequently used substance. HFC and mixtures of HFCs were used by 6 companies. Carbon tetrachloride and Bromotrifluoromethane Halon 1301 were classified as other substances which contribute to the depletion of the ozone layer. Wykres 8. Udział poszczególnych substancji zubożających warstwę ozonową w ogólnej puli wykorzystywanych czynników Chart 8. Percentage of the substances which deplete the ozone layer in the sum of the agents used HFC 14% Mieszaniny zawierające HFC Mixtures containing HFC 14% 63% HCFC Inne/Others 9% W 14 spółkach nadal, chociaż w coraz mniejszym stopniu, wykorzystywane są substancje zubożające warstwę ozonową, tj. związki należące do grupy substancji kontrolowanych objętych rozporządzeniem w sprawie niektórych fluorowanych gazów cieplarnianych. Urządzenia chłodnicze, w których są one stosowane podlegają regularnym przeglądom, dokumentowanym poprzez zapisy w książkach eksploatacyjnych tych urządzeń. However, 14 companies still, although to an increasingly reduced extent, use substances that deplete the ozone layer, i.e. compounds belonging to the group of controlled substances covered by the Regulation on certain fluorinated greenhouse gases. Cooling units, in which such substances are used, are subject to regular inspections documented in the form of records in operational logs kept for such units. R-22 substances are 18 Raport Środowiskowy GK ORLEN za rok 2013 Produkcja i usługi