Ochrona przyrody a rozwój gospodarczy - konflikty i zbieżności (wycena siedlisk przyrodniczych)

Transkrypt

1 Ochrona przyrody a rozwój gospodarczy - konflikty i zbieżności (wycena siedlisk przyrodniczych) Katowice, dn. 15 lutego 2013 r. Łukasz Pierzchała Główny Instytut Górnictwa Sfinansowano ze środków Narodowego Sfinansowano ze Funduszu środków Ochrony Narodowego Środowiska Funduszu Ochrony i Gospodarki Środowiska Wodnej i Gospodarki Wodnej

2 Formalne zasady wyceny wartości Parków Narodowych

3 Wartośd Parków Narodowych (wg formalnych zasad)

4 Białowieski Park Narodowy Powierzchnia: ha Zapas drewna: 4287 tyś m 3 Średnia cena drewna: 186,42 zł/m 3 Wartość: zł ponad 75 tyś zł za hektar około 7,5 zł za m 2

5 Białowieski Park Narodowy Puszcza Białowieska, ostatnia pierwotna puszcza Europy, naturalna, ostoja wielu gatunków ginących roślin i zwierząt, odwiedzana przez naukowców, przyrodników i turystów z całego świata. Czy ten pod względem przyrodniczym jeden z najcenniejszych fragmentów naszego kraju wart jest tylko tyle, za ile można sprzedać wycięte w nim drzewa?

6

7 Biebrzaoski Park Narodowy Chroni rozległe i prawie niezmienione dolinowe torfowiska z unikalną różnorodnością gatunków roślin, ptaków i innych zwierząt oraz naturalnych siedlisk; Dolina Biebrzy jest bardzo ważnym miejscem gniazdowania, żerowania i odpoczynku dla ptactwa wodno-błotnego. Zasoby drewna: 2336 tyś m 3 Powierzchnia: ha Wartość: zł 7353 zł/ha 0,73 zł m 2

8 Przykład wyceny siedlisk przyrodniczych (L. Trząski, V. Mana 2009) MONETARY VALUE ASSESSMENT OF BIOTOPES IN RIVER BOBREK VALLEY, SOSNOWIEC A METHODOLOGY PROPOSAL FOR POLAND - Zalewiska spowodowane działalnością górniczą; - Wykształcenie się zbiorowisk o znacznej wartości przyrodniczej (200 gatunków roślin, 30 gatunków ptaków, 5 gatunków płazów); - Próba objęcia terenu ochroną rezerwatową; - Decyzja o rekultywacji terenu (regulacja koryta).

9 Przykład wyceny siedlisk przyrodniczych (L. Trząski, V. Mana 2009) M1.1 Trzcinowiska, szuwary (Reed and tall-sedge beds) XV.1 Roślinność wynurzona młodych zbiorników wodnych (Surface vegetation of new water reservoirs) XV.4 Uregulowane odcinki potoków (Regulated local stretches of streams) XT.5 Zbiorowiska bylin na skarpach i nad brzegami cieków (Communities of perennial plants on scarps e.g.along transportation tracts and embankments) XM.1 Zawodnione siedliska ruderalne (Water-logged, abandoned ruderal sites) XK.4 Pionierskie zagajniki na nierekultywowanym gruncie antropogenicznym (Pioneer coppices on not-reclaimed anthropogenic substratum) X1.3 Potoki w pełni przekształcone w obetonowane kanały (Fully channelized streams). XK.2 Trwałe zbiorowiska drzew i krzewów w miejscach porzuconych (Biotopes of abandoned places with trees and shrubs associations)

10 Przykład wyceny siedlisk przyrodniczych (L. Trząski, V. Mana 2009)

11 Przykład wyceny siedlisk przyrodniczych (L. Trząski, V. Mana 2009)

12 Przykład wyceny siedlisk przyrodniczych (L. Trząski, V. Mana 2009)

13 Hesenska metoda wyceny siedlisk przyrodniczych Kryteria oceny siedliska: a/ faza rozwojowa b/ stopień naturalność c/ zróżnicowanie struktury pionowej d/ zróżnicowanie struktury poziomej e/ wskaźnik rzadkości występowania siedliska f/ obecność gatunków charakterystycznych i wyróżniających g/ wrażliwość siedliska h/ stopień zagrożenie siedliska Wartość punktowa kryteriów (a-h) = 1-6 Wartość całkowita = (a+b+c+d) x (e+f+g+h)/576 x 100 Wartość pieniężna = liczba punktów x ilość m 2 x 0,4 EUR (Sejak, Dejmal 2003)

14 Przykład wyceny siedlisk przyrodniczych (L. Trząski, V. Mana 2009) Wartość: zł/ha Strata: zł

15 Wycena usług ekosystemowych obszarów wodno-błotnych Usługi ekosystemowe obszarów wodno-błotnych: Poprawa stanu wód powierzchniowych; Zasilanie wód gruntowych; Źródło wody technicznej dla przemysłu oraz rezerwuary wody przeciwpożarowej dla obszarów leśnych; Tworzenie korzystnego dla otoczenia mikroklimat oraz uczestniczenie w procesach samooczyszczania się powietrza z pyłów i gazów (Buszman i in. 1993); Funkcja estetyczna zapewniająca możliwość rekreacji.

16 Podsumowanie 1. W Polsce brak jest dobrych praktyk w zakresie pieniężnej wyceny siedlisk przyrodniczych; 2. Wycena siedlisk przyrodniczych i usług ekosystemowych jest efektywnym narzędziem wspomagania decyzji środowiskowych?

17

18

19 Dziękuję za uwagę Sfinansowano ze środków Narodowego Sfinansowano ze Funduszu środków Ochrony Narodowego Środowiska Funduszu Ochrony i Gospodarki Środowiska Wodnej i Gospodarki Wodnej