Systemy informatyczne w zarządzaniu wiedzą. W poszukiwaniu rozwiązania problemu, najbardziej pomocna jest znajomość odpowiedzi

Transkrypt

1 Systemy informatyczne w zarządzaniu wiedzą W poszukiwaniu rozwiązania problemu, najbardziej pomocna jest znajomość odpowiedzi

2 Funkcje systemu zarządzania wiedzą Podstawowa dostarczenie użytkownikowi informacji, która po przetworzeniu umożliwia skuteczne podejmowanie decyzji. Nieodzowne jest stosowanie systemów informatycznych. Pełnią one jednak rolę wspomagająca zarządzanie wiedzą w organizacji a nie zarządzają. Inne funkcje gromadzenie danych (ich klasyfikacja wg poziomu ważności) przechowywanie danych ich archiwizacja zarządzanie danymi (wszelkiego rodzaju analizy)

3 Hierarchia wiedzy Wiedza w gestii ludzi Dane w hierarchii wiedzy: fakty, obrazy, dźwięki, liczby. Interpretacja danych analizy, syntezy, agregacje itd. dają informacje (przefiltrowane i podsumowane dane często zamienione we wzory) Informacje są podstawą wiedzy po dodaniu do nich działania i zastosowania. (wykorzystanie wzorów w danym kontekście w celu osiągnięcia zaplanowanych efektów jest widzą. W trzystopniowej hierarchii są nią: instynkty, idee, przepisy, procedury które pozwalają podjąć decyzję) Rola systemów informatycznych w zarządzaniu wiedzą wspomagająca (nawet najinteligentniejsze systemy nie są w chwili obecnej w stanie podejmować decyzji systemy deterministyczne i rozmyte)

4 Systemy Zarządzania Wiedzą ICONS (Intelligent CONtent Management) Rodan System Portale korporacyjne jako najbardziej zaawansowane systemy pod względem funkcjonalności

5 Portal korporacyjny. SAP (Systems Applications and Products in Data Processing) Kompletne rozwiązania korporacyjne umożliwiajace użytkownikom spersonalizowany i wygodny dostęp do wszystkiego, czego potrzebują, w dowolnym czasie i miejscu w bezpieczny sposób poprzez INTERNET, aby zrealizować swoje zadania. IBM (International Business Machines) Centralny interfejs WWW do wszystkiego, co w przeciwnym wypadku byłoby osobną i niekompatybilną informacja rozproszoną w wielu oddzielnych aplikacjach (interfejs pomiędzy użytkownikiem pracownikiem, dostawcą, klientem lub partnerem oraz systemami informatycznymi w przedsiębiorstwie)

6 Współczesny portal korporacyjny Interfejs pomiędzy użytkownikiem pracownikiem, dostawcą, klientem lub partnerem oraz systemami informatycznymi w przedsiębiorstwie Funkcje: - wsparcie dla pracy zespołowej; -zarządzanie użytkownikami; - import i eksport dokumentów; - nawigacja i wyszukiwanie. Role: - sprawne zarządzanie informacjami i danymi; - usprawnienie kontaktów międzyludzkich; - platforma wymiany informacji; - narzędzie do wspomagania pracy zespołowej. (koncepcja zarządzania wiedzą pozwalająca uznać te systemy jako klasy IPSS (Integrated Performance Supporting Systems) wspomagające efektywność

7 Działanie systemów klasy IPSS -brak odpowiedzi w systemie -przekierowanie do ekspertów -archiwizowanie odpowiedzi w systemie -proces poszukiwania odpowiedzi odbywa się w środowisku systemu -archiwizacja pytań i odpowiedzi -katalogowanie informacji -rejestracja ekspertów -zadawanie pytań w obrębie katalogu Portale: - AskMe, Orbital; -Pyton Management - Guru Sp z o.o..

8 Inne narzędzia IT Systemy zarządzania dokumentami (Document Management): umożliwiają gromadzenie i klasyfikowanie dokumentów, ułatwiają ich wyszukiwanie i dostęp do nich, a także rejestrowanie prac wykonanych na tych dokumentach (np. kontrolowanie ich wersji, śledzenie wprowadzonych zmian) Systemy obiegu pracy (Workflow): (wspierają realizacje procedur postępowania z dokumentami. Narzedzia służą do automatyzacji całego lub części procesu biznesowego. System przydziela poszczególne zadania pracownikom i zarządza harmonogramem ich realizacji. Umożliwia usprawnienie zarządzania procesami w przedsiębiorstwie) Systemy wspomagania decyzji, systemy eksperckie: (są to interaktywne systemy komputerowe wykorzystywane w pełnieniu funkcji planistycznych i decyzyjnych. Umożliwiają kierownikom uzyskanie wyselekcjonowanej, skondensowanej i przeanalizowanej informacji oraz ułatwiają podejmowanie nierutynowych decyzji, czyli umożliwiają zarządzanie informacją )

9 PODZIAŁ WIELKICH SYSTEMÓW Wzorce architektoniczne Wzorce architektoniczne uogólnione spojrzenie na strukturę systemu Są wykorzystywane przy tworzeniu głównych części systemu widocznych na pierwszy rzut oka Pozwalają na generacje podsystemów Związki pomiedzy podsystemami pozwalają dopasować opracowywany system do któregoś z wzorców architektonicznych - Architektura trójwarstwowa - Wzorzec potoków i filtrów - Wzorzec architektury obiektowej

10 PODZIAŁ WIELKICH SYSTEMÓW Architektura trójwarstwowa (system obsługi zamówień) <<subsystem>> Interfejs Użytkownika <<subsystem>> Reguły biznesowe <<subsystem>> Baza Danych Trzy warstwy - aby reguły biznesowe działały muszą korzystać z bazy danych Przypisanie poszczególnych części systemu do kolejnych warstw: Formularz część Interfejsu Użytkownika; Dane zebrane w związku z zamówieniem warstwa Bazy Danych; Proces pobierania zamówienia warstwa Reguł Biznesowych Korzyści: Jedna baza danych; zestaw procesów biznesowych - spójny

11 PODZIAŁ WIELKICH SYSTEMÓW Wzorzec potoków i filtrów (system obsługi zamówień) <<subsystem>> Przyjmowania Zamówień <<subsystem>> Przyjmowania Przesyłek <<subsystem>> Obsługa Płatności <<subsystem>> Baza Danych Pewien syststem przyjmuje dane, w pewien sposób je przetwarza, a następnie je zwraca, potem kolejny element pobiera zwrócone informacje, przetwarza itd. Elementy są niezależne i tak naprawdę nic nie wiedza o sobie. Przyjmowanie zamówień wykonuje prace i umieszcza ją na stosie zamówień Wysyłanie przesyłek pobiera stos zamówień, przygotowuje je i wysyła tworząc stos płatności Te są pobierane przez Obsługe płatności i są realizowane; DUŻA NIEZALEŻNOŚĆ PODSYSTEMÓW ZALEŻNOŚĆ OD STRUMIENIA DANYCH ZAPISYWANYCH SIOS

12 PODZIAŁ WIELKICH SYSTEMÓW Wzorzezc architektury obiektowej (system obsługi zamówień) <<subsystem>> Przyjmowanie zamówień <<subsystem>> Wysyłanie przesyłek <<subsystem>> Obsługa płatności Podsystemy zdefiniowane wokół danych i związanych z nimi funkcjami Pomiędzy podsystemami istnieją zależności, ale podsystemy nie wiedzą nic o sobie: Przyjmowanie zamówień zawiera zamówienia i funkcje które je przetwarzają Obsługa płatności zajmuje się opłatami, kredytami i kontami Wysyłanie przesyłek zajmuje się przesyłkami i informacjami adresowymi. Tutaj każda funkcja jest niezależna lokalizowana w jednej części w trójwarstwowej każda funkcja istnieje w trzech warstwach w potokach i filtrach funkcje komunikują się za pomocą danych.

13 Proces zarządzania danymi Zarządzanie danymi obejmuje czynności: gromadzenie danych (ich klasyfikacja wg poziomu ważności) przechowywanie danych zarządzanie danymi (wszelkiego rodzaju analizy) Systemy informatyczne służące w/w celom to tzw. Systemy Baz Danych (SBD) Zaleta: prostota przeszukiwania np. od klucza

14 Edytor tekstu czy skomplikowana baza danych Stosowanie edytorów tekstów do tworzenia baz danych jest właściwe jedynie w przypadku gromadzenia niewielkiej ilości informacji, bądź operacje wykonywane na tych danych nie będą skomplikowane. Narzędzia Exel-owe Works-owe dają możliwość wyszukiwania ale niewielką

15 Etapy rozwoju baz danych Etap - zwany tradycyjnym poszczególne programy użytkowe miały niezależne dane, procedury i modele. Obok siebie istniały dane, sposób ich przetwarzania oraz opisy obiektu Program użytkowy Program użytkowy Dane Dane itd. Tradycyjne systemy baz danych mała elastyczność i niezbyt duże możliwości, niewątpliwie związane z ograniczeniami sprzętowymi (jednostanowiskowe)

16 Etapy rozwoju baz danych Etap systemy baz danych z oprogramowaniem do zarządzania danymi możliwość współużytkowania danych przez wielu użytkowników, systemy drugiej generacji Program użytkowy Program użytkowy Program użytkowy N N N System Zarządzania Danymi itd. Dane Dane Dane N Współużytkowanie dzięki dostępowi bezpośredniemu do PAO. Zbiory danych oddzielone od programu który nimi zarządza. Informacje w oddzielnych plikach.

17 Etapy rozwoju baz danych Etap systemy baz danych z oprogramowaniem do zarządzania danymi możliwość współużytkowania danych przez wielu użytkowników, systemy drugiej generacji Program użytkowy Program użytkowy Program użytkowy N N N System Zarządzania Danymi itd. Dane Dane Dane N Współużytkowanie dzięki dostępowi bezpośredniemu do PAO. Zbiory danych oddzielone od programu który nimi zarządza. Informacje w oddzielnych plikach.

18 Etapy rozwoju baz danych Etap 3 w obrębie jednego systemu może istnieć wiele baz danych pod warunkiem, że zawartości poszczególnych baz będą rozdzielone i nie powiązane ze sobą Program użytkowy Program użytkowy Program użytkowy N N N System Zarządzania Bazami Danych itd. Baza danych Zestaw baz danych system baz danych obsługiwanych przez System Zarządzania Bazami Danych

19 System zarządzania bazami danych System zarządzania bazami danych System Obsługi Baz Danych zawiera mechanizmy programistyczne pozwalające na efektywną obsługę baz danych, zaliczamy do nich: środki do gromadzenia, utrzymywania i administrowania zbiorami danych środki zapewniające bezpieczeństwo i spójność danych sprawny dostęp do danych aparat aktualizacji i przetwarzania danych mechanizmy wielodostępu transakcyjność reguły autoryzacji mechanizmy odtworzenia bazy w przypadku awarii środki optymalizacji bazy mechanizmy umożliwiające pracę w środowisku rozproszonym pakiety statystyczne interfejsy do innych systemów

20 Rodzaje baz danych Relacyjne Bazy Danych najbardziej popularne, budowa oparta o pojęcie rekordów oraz pól. Każdą RBD można potraktować jako tabelę złożoną z wierszy rekordów i kolumn pól. (każdy rekord składa się z określonej ilości pól) W relacyjnych bazach danych wprowadzono algebrę relacji gdzie relację łączą tabele w których rekordach występują wspólne pola Obiektowe Bazy Danych stanowią grupę obiektów których własności zostały określone zgodnie z obiektowym modelem danych. Implikuje to naturalną rozszerzalność bazy bez wprowadzania zmian do systemu. Możliwe są dwa sposoby rozszerzenia bazy danych: rozszerzenie zachowania się obiektu i dziedziczenie. Zachowanie może być rozszerzone poprzez dołączenie dodatkowych programów (medod) do już istniejących. W dowolnym momencie życia systemu można zdefiniować nowe klasy korzystając z już istniejących.

21 Rodzaje baz danych Cechy podstawowe Relacyjne -dane zawarte w tabelach -tabele składają się z kolumn -typy predefiniowane -zmienna liczba wierszy -klucze zewnętrzne zamiast wskaźników -obiekt świata rzeczywistego jest odzwierciedlany przez obiekt bazy -typ obiektowy -złożone typy danych -enkapsulacja -dziedziczenie: Obiektowe strukturalne potomek dziedziczy strukturę danych behavioralne potomek dziedziczy metody i operatory Zalety -niezależność od języka programowania -dobrze zdefiniowana teoria -zarządzanie nawet wielką ilością danych