POMIARY W INSTALACJACH ELEKTRYCZNYCH

Transkrypt

1 Politechnika Poznańska Wydział Elektryczny ul. Piotrowo 3A, Poznań tel , , fax , , projekt POKL /11-00 POMIARY W INSTALACJACH ELEKTRYCZNYCH kurs SEP Wydział Elektryczny Instytut Elektroenergetyki Zakład Urządzeń Rozdzielczych i Instalacji Elektrycznych mgr inż. Andrzej Książkiewicz

2 Błędy pomiarowe Dokładność wykonywania pomiarów zależy od: klasy dokładności użytych przyrządów doboru właściwej metody wykonywania pomiarów uwzględnienia uwarunkowań wynikających ze specyfiki badanego obiektu i jego parametrów

3 Błędy pomiarowe Należy dążyć do wykonywania pomiarów z możliwie dużą dokładnością, z uchybem pomiaru poniżej 20 %

4 Błędy pomiarowe Dokładność pomiaru zależy od zakresu użytego przyrządu pomiarowego i aby była jak największa, odczytu należy dokonywać na takim zakresie aby wskazanie przyrządu wynosiło co najmniej 3/4 zakresu pomiarowego

5 Błąd graniczny miernika cyfrowego Przy pomiarze przyrządem cyfrowym dokładność pomiaru zależy od jego rozdzielczości (np. 0,01) związanej z zakresem pomiarowym (np.: 0, ) i jego błędem podstawowym

6 Błąd graniczny miernika cyfrowego Na błąd podstawowy przyrządu cyfrowego składa się: błąd części analogowej np. ± 2% wartości wskazanej i, błąd części cyfrowej np. ± 4 cyfry.

7 Błąd graniczny miernika cyfrowego g = ± a[%] W o ± n[cyfr, znaków, jednostek, dgt ] g błąd graniczny bezwzględny a błąd względny W o wartość otrzymana z pomiaru n liczba znaków (dgt), błąd bezwzględny zależny od rozdzielczości

8 Błąd graniczny miernika cyfrowego Przykładowo przyrząd MIE-500 zapewnia rozdzielczość 0,01, a jego błąd podstawowy to ± 2% w. w. ± 4 cyfry. Zakres wyświetlania: 0, , poprawny zakres pomiarowy 0, Ω

9 Wartość wyświetlana Błąd graniczny miernika cyfrowego błąd ±2% w.w Błąd ± 4 cyfry Łączny błąd Łączny błąd jako % wartości zmierzonej 1 0,02 0,04 0,06 6% 0,5 0,01 0,04 0,05 10% 0,1 0,004 0,04 0,044 22% 0,15 0,003 0,04 0,043 28,6% 0,13 0,0026 0,04 0, ,7% 0,1 0,002 0,04 0,042 42% 0,05 0,001 0,04 0,041 82%

10 Błąd graniczny miernika cyfrowego Wyznaczyć błąd bezwzględny oraz względny dla pomiaru napięcia miernikiem analogowym (δ kl = 1, zakres 50 V) oraz miernikiem cyfrowym (0,05% + 5 dgt). Zmierzono dwa napięcia U 1 = 12,0 V U 2 = 48,0V.

11 Błąd graniczny miernika cyfrowego Wartość zmierzona napięcia Miernik analogowy Miernik cyfrowy δ δ [V] [%] [V] [%] [V] 12 4,17 0,5 9,17 1,1 48 1,04 0,5 6,04 2,9

12 Błędy graniczne pomiarów Rodzaje pomiarów Błąd graniczny Pomiar rezystancji izolacji ± 30 % Kontrola stanu izolacji sieci ± 15 % Pomiar impedancji pętli zwarciowej ± 30 % Pomiar rezystancji przewodów ochronnych i połączeń wyrównawczych ± 30 % Pomiar rezystancji uziemienia ± 30 % Badania ochrony przeciwporażeniowej z wyłącznikami różnicowoprądowymi: a) pomiar napięcia uszkodzenia b) pomiar prądu różnicowego ± 20 % ± 10 %

13 Błędy graniczne pomiarów 0,1 6 0,08 5 [GΩ] 0,06 0, , ,8 1,2 1,6 2,0 2,4 2,8 R [GΩ] w.m. dgt δ

14 Błędy graniczne pomiarów Rodzaj pomiaru Bez funkcji RCD, we wtykach gniazda Z funkcją RCD Bez funkcji RCD, na bolcu Wielkość mierzona Wartość zmierzona Jednostka w.m. Rozdzielczość Wartości graniczne błędów Błąd podstawowy Błąd prądowy Przedział wartości wartości mierzonej wskazania I- I+ bezwzględny względny dolna górna Z 0,56 [Ω] 0,01 Ω 2% 0,03 0,04 7,36 0,52 0,60 R 0,56 [Ω] 0,01 Ω 2% 0,03 0,04 7,36 0,52 0,60 X 0,04 [Ω] 0,01 Ω 2% 0,03 0,03 77,00 0,01 0,07 I 390 [A] 1 A I φ 3,6 [ ] 0, ,0 277,8-6,4 13,6 Z 1 [Ω] 1 Ω 3% I 201 [A] 1 A I Z 0,57 [Ω] 0,01 Ω 2% 0,03 0,04 7,26 0,53 0,61 R 0,57 [Ω] 0,01 Ω 2% 0,03 0,04 7,26 0,53 0,61 X 0,03 [Ω] 0,01 Ω 2% 0,03 0,03 102,00 0,00 0,06 I 388 [A] 1 A I φ 2,6 [ ] 0, ,0 384,6-7,4 12,6 MZC-303E

15 Błędy graniczne pomiarów Rodzaj pomiaru Metoda dwuprzewodowa Metoda czteroprzewodowa Wartości graniczne błędów Błąd podstawowy Błąd prądowy Przedział wartości Wielkość Wartość Jednostka Rozdzielczość mierzona zmierzona w.m. wartości wskazania I- I+ bezwzględny względny dolna górna mierzonej Z 0,57 [Ω] 0,01 Ω 2,00% 3 0,04 7,26 0,53 0,61 R 0,57 [Ω] 0,01 Ω 2,00% 3 0,04 7,26 0,53 0,61 X 0,04 [Ω] 0,01 Ω 2,00% 3 0,03 77,00 0,01 0,07 I 404 [A] 1 A I Z 545 [mω] 1 mω 2,00% R 543 [mω] 1 mω 2,00% X 38,7 [mω] 1 mω 2,00% I 422 [A] 1 A I MZC-310S

16 Zasady wykonywania pomiarów Przy wykonywaniu wszystkich pomiarów odbiorczych i eksploatacyjnych należy przestrzegać następujących zasad: pomiary powinny być wykonywane w warunkach identycznych lub zbliżonych do warunków normalnej pracy podczas eksploatacji urządzeń czy instalacji, przed przystąpieniem do pomiarów należy sprawdzić prawidłowość funkcjonowania przyrządów (kontrola, próba itp.),

17 Zasady wykonywania pomiarów przed rozpoczęciem pomiarów należy dokonać oględzin badanego obiektu dla stwierdzenia jego kompletności, braku usterek oraz prawidłowości wykonania i oznakowania, sprawdzenia stanu ochrony podstawowej, stanu urządzeń ochronnych oraz prawidłowości połączeń, przed przystąpieniem do pomiarów należy zapoznać się z dokumentacją techniczną celem ustalenia poprawnego sposobu wykonania badań,

18 Zasady wykonywania pomiarów nie należy bez potrzeby dotykać części czynnych i części przewodzących oraz części obcych, pamiętając, że ochrona przeciwporażeniowa może być niesprawna, należy pamiętać, że urządzenia charakteryzujące się dużą pojemnością, jak kable i kondensatory po wyłączeniu napięcia zagrażają jeszcze porażeniem.

19 Zasady wykonywania pomiarów Przed przystąpieniem do pomiarów należy dokonać niezbędnych ustaleń i obliczeń warunkujących: wybór poprawnej metody pomiaru, jednoznaczność kryteriów oceny wyników, możliwość popełnienia błędów czy uchybów pomiarowych, konieczność zastosowania współczynników poprawkowych do wartości zmierzonych.

20 Okresy wykonywania pomiarów

21 Dokumentowanie prac pomiarowych Każda praca pomiarowo-kontrolna (sprawdzenie odbiorcze lub okresowe) powinna być zakończona wystawieniem protokołu z przeprowadzonych badań i pomiarów

22 Dokumentowanie prac pomiarowych Protokół z prac pomiarowo - kontrolnych powinien zawierać: nazwę firmy wykonującej pomiary i numer protokołu, nazwę badanego urządzenia, jego dane znamionowe i typ układu sieciowego, miejsce pracy badanego urządzenia,

23 Dokumentowanie prac pomiarowych Protokół z prac pomiarowo - kontrolnych powinien zawierać: rodzaj i zakres wykonanych pomiarów, datę ich wykonania, nazwisko osoby wykonującej pomiary i rodzaj posiadanych uprawnień,

24 Dokumentowanie prac pomiarowych Protokół z prac pomiarowo - kontrolnych powinien zawierać: dane o warunkach przeprowadzania pomiarów, spis użytych przyrządów i ich numery, szkice rozmieszczenia badanych urządzeń, uziomów i obwodów, lub inny sposób jednoznacznej identyfikacji elementów badanej instalacji

25 Dokumentowanie prac pomiarowych Protokół z prac pomiarowo - kontrolnych powinien zawierać: liczbowe wyniki pomiarów, uwagi, wnioski i zalecenia wynikające z oględzin i pomiarów, wniosek końcowy.

26 Dokumentowanie prac pomiarowych Protokoły z wykonanych pomiarów ochronnych spotykane w praktyce często nie spełniają podstawowych wymogów stawianych tej dokumentacji

27 Dokumentowanie prac pomiarowych Podstawowymi brakami są: brak nr protokołu, brak nazwy firmy wykonującej dokumentowane pomiary, niezgodność parametrów i rodzaju aparatury zabezpieczającej ze stanem faktycznym,

28 Dokumentowanie prac pomiarowych Podstawowymi brakami są: brak szkicu rozmieszczenia badanych urządzeń, uziomów i obwodów, lub innego sposobu jednoznacznej identyfikacji elementów badanej instalacji, uwagi i wnioski niezgodne z uzyskanymi wynikami z wykonanych pomiarów, brak konstruktywnego wniosku końcowego.

29 Kwalifikacje zawodowe ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ z dnia 28 kwietnia 2003 r. w sprawie szczegółowych zasad stwierdzania posiadania kwalifikacji przez osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci

30 Kwalifikacje zawodowe Eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci mogą zajmować się osoby, które spełniają wymagania kwalifikacyjne dla następujących rodzajów prac i stanowisk pracy: eksploatacji do których zalicza się stanowiska osób wykonujących prace w zakresie obsługi, konserwacji, remontów, montażu i kontrolnopomiarowym;

31 Kwalifikacje zawodowe Eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci mogą zajmować się osoby, które spełniają wymagania kwalifikacyjne dla następujących rodzajów prac i stanowisk pracy: dozoru do których zalicza się stanowiska osób kierujących czynnościami osób wykonujących prace w zakresie określonym w pkt 1 oraz stanowiska pracowników technicznych sprawujących nadzór nad eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci.

32 Kwalifikacje zawodowe Prace, o których mowa, dotyczą wykonywania czynności:... niezbędnych do dokonania oceny stanu technicznego, parametrów eksploatacyjnych, jakości regulacji i sprawności energetycznej urządzeń, instalacji i sieci w zakresie kontrolno-pomiarowym...

33 Kwalifikacje zawodowe Osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci, w celu uzyskania potwierdzenia posiadanych kwalifikacji, powinny wykazać się wiedzą z zakresu:

34 Kwalifikacje zawodowe na stanowiskach eksploatacji: zasad budowy, działania oraz warunków technicznych obsługi urządzeń, instalacji i sieci, zasad eksploatacji oraz instrukcji eksploatacji urządzeń, instalacji i sieci, zasad i warunków wykonywania prac kontrolnopomiarowych i montażowych,

35 Kwalifikacje zawodowe na stanowiskach eksploatacji: zasad i wymagań bezpieczeństwa pracy i ochrony przeciwpożarowej oraz umiejętności udzielania pierwszej pomocy, instrukcji postępowania w razie awarii, pożaru lub innego zagrożenia bezpieczeństwa obsługi urządzeń lub zagrożenia życia, zdrowia i środowiska;

36 Kwalifikacje zawodowe na stanowiskach dozoru: przepisów dotyczących przyłączania urządzeń i instalacji do sieci, dostarczania paliw i energii oraz prowadzenia ruchu i eksploatacji urządzeń, instalacji i sieci, przepisów i zasad postępowania przy programowaniu pracy urządzeń, instalacji i sieci, z uwzględnieniem zasad racjonalnego użytkowania paliw i energii,

37 Kwalifikacje zawodowe na stanowiskach dozoru: przepisów dotyczących eksploatacji, wymagań w zakresie prowadzenia dokumentacji technicznej i eksploatacyjnej oraz stosowania instrukcji eksploatacji urządzeń, instalacji i sieci, przepisów dotyczących budowy urządzeń, instalacji i sieci oraz norm i warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać te urządzenia, instalacje i sieci,

38 Kwalifikacje zawodowe na stanowiskach dozoru: przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej, z uwzględnieniem udzielania pierwszej pomocy oraz wymagań ochrony środowiska, zasad postępowania w razie awarii, pożaru lub innego zagrożenia bezpieczeństwa ruchu urządzeń przyłączonych do sieci,

39 Kwalifikacje zawodowe na stanowiskach dozoru: zasad dysponowania mocą urządzeń przyłączonych do sieci, zasad i warunków wykonywania prac kontrolnopomiarowych i montażowych.

40 Kwalifikacje zawodowe

41 Kwalifikacje zawodowe

42 Kwalifikacje zawodowe