MicroStation 5.0 SPIS TREŚCI

Transkrypt

1 MicroStation 5.0 SPIS TREŚCI SPIS TREŚCI... 1 WSTĘP... 2 I. OPIS ELEMENTÓW EKRANU I OKNA MICROSTATION MANAGER... 3 II. OPERACJE PODSTAWOWE NA PLIKU PROJEKTOWYM... 4 III. INFORMACJE PODRĘCZNE... 4 IV. POLECENIA POMOCNICZE... 5 V. WNOSZENIE OBIEKTÓW... 6 VI. WIDOKI... 7 VII. POZIOMY... 7 VIII. NASTAWY... 8 IX. OPERACJE NA OBIEKTACH X. LINIE WIELOKROTNE XI. TEKST XII. KOMÓRKI XIII. WYPEŁNIANIE WZOREM... 16

2 WSTĘP MicroStation jest programem wspomagającym projektowanie (CAD) przeznaczonym dla inżynierów i profesjonalnych projektantów z wielu dziedzin (architektura, konstrukcje maszyn, kartografia i geodezja, inżynieria przemysłowa). Dostępny jest w wielu wersjach i na większość współczesnych platform: DOS, Microsoft Windows, Windows NT, IBM RS/6000, Intergraph Workstation, SGI, SPARC, HP, Macintosh, OS/2, PowerPC NT. Funkcje dostępne są w postaci zestawu narzędzi do kreślenia, modelowania, symbolizacji, a nawet zarządzania danymi. Struktura programu nie jest zbyt przejrzysta, głównie przez to, że wiele czynności można wykonać na różne sposoby - można osiągnąć ten sam rezultat różnymi ścieżkami. Te niedogodności kompensuje doskonale zaprojektowany i uporządkowany układ narzędzi, zgrupowanych w palecie głównej i podpaletach, okna dialogowe z rozsądnymi opcjami i ogólna - rzadko spotykana - elastyczność MicroStation. Pulpit pracy, obok innych elementów, zawiera menu z oknem komend, okno (okna) z płaszczyzną rysunku i zestawy narzędzi w postaci przycisków, na których widnieje ikona polecenia. Pojedynczy plik projektowy (o rozszerzeniu.dgn) składa się z 63 poziomów (levels), na których umieszcza się obiekty graficzne i pomiędzy którymi można wykonywać operacje. Ustala się też widoczność na monitorze ośmiu widoków (views) - okien, w których obserwujemy projekt (zarówno 2D, jak i trójwymiarowy). MicroStation pozwala na projektowanie w przestrzeni 3D, a zawansowane funkcje pozwalają na jak najlepszą prezentację modelu (cieniowanie, ustawianie oświetlenia i kąta widzenia itp.) Program z konieczności jest dość rozległy, a poniższy opis zawężony został do zastosowania MicroStation w budowie geometrycznej części systemów informacji przestrzennej.

3 I. OPIS ELEMENTÓW EKRANU I OKNA MICROSTATION MANAGER 1. Command Window Jest to podstawowe okno programu i zawiera pasek tytułowy z nazwą otwartego pliku (projektu), menu rozwijalne oraz poniżej zestawione pola, w których, zależnie od sytuacji, wpisywane są odpowiednie dane: klucze informacje aktywne narzędzie podpowiedzi linia komend komunikacja błędów 2. MicroStation Manager Pierwsze okno dialogowe, jakie napotykamy w programie to MicroStation Manager, gdzie (zgodnie z nazwą) możemy zarządzać plikami i tworzyć katalogi na dysku. Szczegółowe funkcje Managera omówione są w części II. Tutaj możemy też wybrać plik źródłowy (seed), z jakim chcemy pracować, będący pierwowzorem projektu. W tym pliku zawarto informacje na temat jednostek pracy, dokładności, aktywnych parametrów, układu współrzędnych, tablicy barw i elementów pomocniczych.

4 Przykładowe operacje w oknie MicroStation Manager: tworzenie nowego projektu (pliku.dgn) FILE > NEW otwarcie istniejącego projektu FILE > OPEN kopiowanie pliku FILE > COPY zmiana nazwy pliku FILE > RENAME MicroStation nie dodaje automatycznie rozszerzenia.dgn do skpiowanego pliku (lub po zmianie nazwy). II. OPERACJE PODSTAWOWE NA PLIKU PROJEKTOWYM Wszystkie wytłuszczone komendy dotyczą menu rozwijalnego (Command Window), chyba, że podano inaczej. Odnośniki ( ) prowadzą do numeru polecenia (funkcji). 3. Tworzenie projektu (nowego pliku.dgn) FILE > NEW 4. Otwarcie istniejącego projektu FILE > OPEN 5. Zapisanie pliku FILE > SAVE AS 6. Zamknięcie pliku (aktywnego projektu) FILE > CLOSE 7. Wyjście z programu FILE > EXIT III. INFORMACJE PODRĘCZNE 8. Przeznaczenie przycisków myszki W MicroStation używamy zasadniczo dwóch rodzajów punktów: - punkt danych (data point) - oznacza punkt wprowadzany do projektu (np. jako część składowa rysowanego elementu), - punkt chwilowy (tentative point) - oznacza punkt, w którym będzie można wprowadzić punkt danych. Używany jest do precyzyjnego dołączania punktów danych do już istniejących elementów (snap) 26.

5 Lewy przycisk - punkt danych Prawy przycisk - reset (zakończenie, przerwanie polecenia) - działanie zbliżone do klawisza Esc w innych programach Oba przyciski jednocześnie - punkt chwilowy 9. Zasada pracy z narzędziami Narzędzia MicroStation zostały pogrupowane wg. ich zadań w podpalety. Większość podpalet reprezentowana jest przez jedno z narzędzi w palecie głównej (main), której widok przedstawiony jest w punkcie 18. Można powiedzieć, że paleta główna jest rozwijalna, gdyż po wskazaniu trójkąta w narożniku przycisku rozwija się cała podpaleta narzędzi. Wyjątkiem są tu narzędzia: selekcja i usuwanie elementów, które są pojedynczymi przyciskami. Tylko jedno narzędzie może być aktualnie dostępne - to, którego nazwa została umieszczona w polu aktywne narzędzie okna Command Window. Narzędzie wybiera się przez pojedyncze kliknięcie, jest ono wtedy zablokowane - działa aż do wybrania następnego, bądź przerwania (reset). Jednorazowe użycie narzędzia jest możliwe po dwukrotnym kliknięciu jego przycisku. IV. POLECENIA POMOCNICZE 10. Przerysowanie (aktualizacja) widoku VIEW > UPDATE lub 17 z palety głównej (main) 11. Cofaj EDIT > UNDO 12. Przywróć EDIT > REDO 13. Umieszczanie znacznika do obsługi cofania EDIT > SET MARK 14. Cofaj do znacznika EDIT > UNDO > TO MARK 15. Wyświetlenie informacji o obiekcie (z możliwością edycji) ELEMENT > INFORMATION lub Ctrl+I

6 16. Dokonywanie pomiarów PALETTES > MEASURING 17. Wprowadzanie i odczyt współrzędnych, przyrostów, odległości i kąta SETTINGS > PRECISION INPUT Komenda służy też do precyzyjnego wnoszenia i przesuwania obiektów. Jednostki, sposób pomiaru kąta i dokładności ustawiane są poleceniem SETTINGS > COORDINATE READOUT ( 29) V. WNOSZENIE OBIEKTÓW 18. Wnoszenia obiektów dokonuje się przy wykorzystaniu niektórych narzędzi z palety głównej, które (jeśli nie jest otwarte) można wnieść na ekran poleceniem PALETTES > MAIN 1 selekcja obiektów 2 rysowanie linii i łańcuchów 3 operacje z ogrodzeniem 4 rysowanie wieloboków 5 rysowanie łuków 6 rysowanie okręgów i elips 7 rysowanie krzywych 8 wnoszenie tekstu 9 rysowanie punktów 10 operowanie komórkami 11 zaokrąglanie przecięć 12 przesuwanie, kopiowanie, itp. 13 zmiana atrybutów elementu 14 wydłużanie, ucinanie, itp. 15 edycja wierzchołków łańcucha 16 grupowanie obiektów 17 operacje widoku okna 18 usuwanie obiektów Oto rozmieszczenie narzędzi palety głównej (obok: nazwa otwieranej podpalety z narzędziami)

7 VI. WIDOKI 19. Otwarcie / zamknięcie widoku (jednego z 8 dostępnych) VIEW > OPEN / CLOSE 20. Rozmieszczenie widoków na ekranie VIEW > BOTTOM TO TOP (widok o najniższym numerze na wierzchu) VIEW > CASCADE (jako okna schowane kolejno wg numeracji) VIEW > TILE (obok siebie na całym ekranie) 21. Nazywanie, zapis i dołączanie widoków VIEW > SAVED 22. Zoom (powiększenia / pomniejszenia) wokół punktu VIEW > ZOOM > IN / OUT lub 17 z palety głównej zakres rysunku VIEW > FIT > ACTIVE DESIGN lub 17 z palety głównej okno VIEW > WINDOW lub 17 z palety głównej VII. POZIOMY 23. Kontrola widoczności poziomów (dokonywana w każdym z ośmiu widoków) VIEW > LEVELS lub Ctrl + E Kliknięcie pojedyncze zmienia widoczność poziomu, podwójne - czyni poziom aktywny (poziom aktywny dla wszystkich widoków jest ten sam). Aby zdefiniowaną strukturę widoczności poziomów odnieść do wszystkich widoków - po zakończeniu ustawiania - kliknąć należy przycisk ALL. 24. Ustalenie symboliki (barwy, stylu linii, grubości linii) obiektów znajdujących się na odpowiednich poziomach SETTINGS > LEVEL SYMBOLOGY Przyciski OVERRIDES muszą być włączone, jeżeli symbolika poziomu ma być nadrzędna w stosunku do symboliki obiektów.

8 25. nadawanie nazw poziomom oraz zapamiętywanie i wczytywanie struktury poziomów SETTINGS > LEVEL NAMES Struktura poziomów wraz z symboliką i nazwami jest przechowywana w pliku.lvl VIII. NASTAWY 26. Dołączanie (snap) punktów chwilowych (tentative points) do elementów istniejących umożliwia klucz: SETTINGS > LOCKS > SNAP LOCK, w którym: MODE > NEAREST - oznacza dowiązanie do najbliższego punktu elementu MODE > KEYPOINT - dowiązanie do punktów węzłowych elementu DIVISOR - określa zakres rozpoznawania punktów węzłowych 1 - węzłami są tylko punkty końcowe 2 - dodaje do węzłów także punkt środkowy elementu 27. Jednostki pracy SETTINGS > WORKING UNITS MU - master units - jednostki podstawowe np. km SU - sub units - jednostki podrzędne np. m PosU (= WU) - positional units - jednostki pozycyjne - najmniejsza odległość pomiędzy dwoma punktami w MicroStation, np. cm Wszystkie jednostki podaje się w miarach terenowych. SU per MU (stosunek SU/MU, np m/km) PosU per SU (stosunek Pos/SU, np. 100 cm/m) 28. Siatka Tworzona jest sieć punktów pomocniczych o dowolnej gęstości i trzech możliwościach konfiguracji, widoczna w widoku przy włączonym parametrze VIEW >ATTRIBUTES > GRID, Siatka ma postać dwustopniową: reference grid - siatka rzadsza (zaznaczona większymi kropkami) grid - siatka szczegółowa (drobna). Włączenie dołączania punktów danych do siatki SETTINGS > GRID > GRID LOCK, lub: SETTINGS > LOCKS > GRID LOCK

9 Ustawienie parametrów siatki SETTINGS > GRID MASTER / GRID - rozmiar oczka siatki szczegółowej (podawany w master units) REFERENCE GRID - skok siatki referencyjnej (rzadszej) wyrażony w liczbie oczek siatki szczegółowej CONFIGURATION: ORTHOGONAL - siatka prostopadła ISOMETRIC - siatka naprzemianległa o stałym stosunku x/y = OFFSET - siatka naprzemianległa o dowolnym stosunku x/y ASPECT RATIO (X/Y) - stosunek odstępu X do odstępu Y (możliwy do zmiany w siatce prostopadłej i offset) 29. Ustawienie dokładności i jednostek odczytywania współrzędnych oraz dokładności, zasady pomiaru i jednostek odczytu kątów SETTINGS > COORDINATE READOUT Nastawy tego polecenia decydują o jednostkach, w jakich odczytujemy i wprowadzamy współrzędne oraz o jednostkach i zasadzie pomiaru kątów, którymi posługujemy się w pracy. Jednostki i dokładność współrzędnych COORDINATES: Master Units - MU (podstawowe) Sub Units - MU:SU ( podrzędne) Working Units (=PosU) - MU:SU:WU (pozycyjne) ACCURACY: dokładność maks.: (oznaczona przez ) lub: 1/64. Jednostki, zasada pomiaru i dokładność odczytu kątów FORMAT: DD,DDDD (stopnie, części stopnia) ' " (stopnie, minuty, sekundy) MODE: Conventional (pomiar kąta od osi X przeciwnie do ruchu wskazówek zegara) Azimuth (pomiar kąta od osi Y w prawo) ACCURACY: dokładność maksymalna (oznaczona jako )

10 30. Ustawienie aktywnych parametrów: poziomu ( 23), koloru, stylu i grubości linii, rodzaju obszaru (Solid / Hole), klasy obiektu, wypełnienia ELEMENT > ATTRIBUTES LEVEL (można również ustawić przez: VIEW > LEVELS ( 23) COLOR (można również ustawić przez: ELEMENT > COLOR) STYLE (można również ustawić przez: ELEMENT > STYLE) WEIGHT (można również ustawić przez: ELEMENT > WEIGHT) AREA (Solid / Hole) - rodzaj obszaru przy wypełnianiu elementu CLASS (Primary / Consruction) - klasa elementu. FILL - wypełnienie elementów zamkniętych (widoczne w tych widokach, w których klucz AREA FILL jest włączony 31. Ustawienie aktywnego kąta SETTINGS > ACTIVE ANGLE Podać należy wartość kąta (lub przesunąć strzałkę na tarczy). Zasada pomiaru kątów jest ustalana poleceniem SETTINGS > COORDINATE READOUT ( 29) ANGLE LOCK - zaokrągla wszystkie wartości zgodnie z dokładnością "TOLERANCE" 32. Ustawienie aktywnej skali SETTINGS > ACTIVE SCALE Kłódka zamknięta oznacza zmiany współczynników równocześnie, kliknięcie na kłódkę otwiera ją i daje możliwość zmian każdego współczynnika oddzielnie szybkie ustawienie skali na 1 HALVE - dwukrotne zmniejszenie wszystkich współczynników DOUBLE - dwukrotne zwiększenie współczynników skali SCALE LOCK - zaokrągla wszystkie współczynniki skali z dokładnością podaną w oknie "TOLERANCE" 33. Wczytanie, modyfikacja i zapis tablicy barw SETTINGS > COLOR PALETTE Polecenie otwiera paletę przypisaną do projektu (lub standardową) Modyfikacja barwy - przez dwukrotne kliknięcie na próbkę barwy (otwiera się okno "Modify Color") i dobranie wartości w systemach HSV lub RGB. Barwa jest tu uwidaczniana jako: WIREFRAME - pełna barwa, lub:

11 DITHERED - do cieniowania (3D) Na pasku z prawej strony określa się stopień jasności barwy (zczernienia). Numer barwy z palety (widoczny w tytule okna "Modify Color") oznacza kolejność barw w palecie (od próbki w lewym górnym rogu (= 0) przez wszystkie wiersze w prawo). Przypisanie palety już ustalonej do pliku projektowego: ATTACH Otwarcie istniejącej już palety z dysku: FILE > OPEN Zapisanie na dysku palety ustawionej FILE > SAVE AS (powstaje plik.tbl) 34. Zapisanie nastawów przypisanych do projektu (bez preferencji użytkownika) FILE > SAVE SETTINGS IX. OPERACJE NA OBIEKTACH 35. Selekcja elementów - za pomocą strzałki (1 z palety głównej) Przez wleczenie myszy można wskazać elementy oknem. Po takiej selekcji możliwa jest edycja węzłów elementu i jego przesuwanie bez używania narzędzi edycyjnych. Wybór wszystkich elementów (także niewidocznych) EDIT > SELECT ALL Wybór kilku elementów - przez użycie strzałki + Ctrl 36. Zmiana atrybutów elementu ELEMENT > INFORMATION SYMBOLOGY: poziom, barwa, grubość i styl linii PROPERTIES: rodzaj obszaru (Solid / Hole), możliwość dołączania do elementu, blokowanie elementu (Locked / Not Locked) G GROUP: numer grupy graficznej, do której należy element (0 - obiekt pojedynczy) CLASS (Primary / Construction): klasa elementu FILL: wypełnienie elementu Można też użyć narzędzia Change Element (13) z palety głównej zmieniającego kolor, styl i grubość linii, poziom, rodzaj obszaru (Solid / Hole), wypełnienie i klasę elementu na aktywne (ustalone poleceniem ELEMENT > ATTRIBUTES - zob. 30). 37. Usuwanie elementów Delete Element (18) z palety głównej, lub: selekcja strzałką z MAIN i klawisz Backspace Jeżeli używamy ogrodzenia 48

12 38. Modyfikacja obiektów (edycja wierzchołków, wydłużanie i ucinanie elementów) narzędzie Modify Element (14) z palety głównej 39. Kopiowanie, przesuwanie, obracanie, skalowanie elementu i jego kopii, odbicia lustrzane narzędzie Manipulate Element (12) z palety głównej 40. Tworzenie tablic narzędzie Manipulate Element (12) z palety głównej Tablica prostokątna jest położona pod kątem aktywnym, a wskazany przy jej tworzeniu element staje się lewym dolnym elementem tablicy Tablica kołowa tworzona jest przez wskazanie elementu do skopiowania i dynamiczne zdefiniowanie promienia tablicy - wskazanie środka koła. ITEMS - liczba elementów DELTA ANGLE - kąt pomiędzy elementami ROTATE - zachowanie symetrii (zwrócenie wszystkich elementów do środka tablicy Przy tworzeniu tablic z komórek używa się narzędzi Cells (10) ( 63) 41. Zaokrąglanie przecięć (połączeń) elementów Elementy muszą się przecinać. Jeżeli jeden z nich jest obiektem zamkniętym, to nie podlega on modyfikacji. narzędzie Fillets (11) z palety głównej 42. Zamykanie elementów i grupowanie narzędzie Chain (15) z palety głównej grupowanie elementów EDIT > GROUP 43. Rozbijanie łańcuchów, multilinii i grup graficznych (patrz też 53) narzędzie Drop Element (16) z palety głównej rozbicie grupy EDIT > UNGROUP

13 44. Ogradzanie elementów narzędzie Fence (3) z palety głównej Narzędzia pozwalają wnosić ogrodzenia prostokątne (Block) lub wielokątne (Shape) 45. Kasowanie ogrodzenia - przez wybór poprzedniej funkcji bez definiowania położenia 46. Przesuwanie węzłów ogrodzenia - narzędzie Fence (3) z palety głównej 47. Przesuwanie całości ogrodzenia (bez zawartości) - narzędzie Fence (3) z palety głównej 48. Kasowanie zawartości ogrodzenia - narzędzie Fence (3) z palety głównej X. LINIE WIELOKROTNE 49. Definiowanie linii wielokrotnych ELEMENT > MULTI-LINES - dodawanie linii ADD - kasowanie linii DELETE - odstęp od osi OFFSET - wypełnienie dowolnym kolorem FILL - parametry linii i zakończeń (barwa, styl i grubość oraz poziom i klasa) - definiowanie zakończeń (początkowego i końcowego oddzielnie): line (linia), angle (kąt pomiędzy linią zakończenia i osią linii wielokrotnej) outer arc (łuk łączący linie skrajne) inner arc (łuk lączący linie wewnętrzne) 50. Zmiana aktywnej definicji linii wielokrotnej na wskazaną PALETTES > MATCH lub narzędzie Change (13) z palety głównej 51. Wnoszenie linii wielokrotnych (stylem aktywnym) narzędzie Line Strings (4) z palety głównej 52. Połączenia linii wielokrotnych PALETTES > MULTI-LINES JOINTS - 7 rodzajów połączeń

14 - wycinanie fragmentu linii wielokrotnej lub linii składowej 53. Rozbicie linii wielokrotnej na linie pojedyncze (łańcuchy) narzędzie Drop (16) z palety głównej ( 43) XI. TEKST 54. Wybór czcionki ELEMENT > TEXT > FONT (podać numer czcionki) Przycisk VIEW pozwala obejrzeć przykłady czcionek 55. Ustawianie atrybutów tekstu ELEMENT > TEXT HEIGHT - wysokość w jednostkach pracy WEIGHT - szerokość w jednostkach pracy LINE SPACING - odległość między wierszami lub między tekstem a opisywanym elementem np. linią LINE LENGTH - maksymalna liczba znaków w wierszu MIRROR TEXT - możliwość lustrzanego tekstu FRACTIONS - zamienia znaki rozdzielone znakiem slash ( / ), np. x/y na ułamek zajmujący jeden znak np x y MATCH - zamiana wszystkich atrybutów na takie, jakie reprezentuje wskazany tekst z projektu JUSTIFICATION - justyfikacja - wskazać należy krzyżyk odpowiadający punktowi wstawiania (niezależnie dla jednego wiersza i dla tekstu wielowierszowego) 56. Wprowadzanie tekstu - narzędzie Text (8) z palety głównej 57. Edycja tekstu - narzędzie Text (8) z palety głównej 58. Zmiana atrybutów tekstu na aktualne - narzędzie Text (8) z palety głównej 59. Wyświetlenie atrybutów tekstu - narzędzie Text (8) z palety głównej lub ELEMENT > INFORMATION

15 XII. KOMÓRKI 60. Tworzenie biblioteki komórek FILES > CELL LIBRARY > NEW (powstaje plik o rozszerzeniu.cel) 61. Przyłączanie istniejącej biblioteki komórek do projektu FILES > CELL LIBRARY > ATTACH 62. Definiowanie komórek * wniesienie elementów tworzących komórkę na projekt * zdefiniowanie punktu wstawiania przez narzędzie Cells (10) z palety głównej * wybór (selekcja) wszystkich elementów komórki * SETTINGS > CELLS > CREATE Istnieje specjalny typ komórek - SHARED (wspólna = podzielona), co oznacza, że: - komórka jest zawsze dostępna (niezależnie od przyłączonej aktualnie biblioteki) - zmienia się symbolika wszystkich komórek SHARED w projekcie gdy edytujemy jedno z jej wystąpień. Zamiana komórek wspólnych na zwykłe: DROP SHAREDCELL Sposoby umieszczania: PLACEMENT (narzędziami komórek - Cells (10) z palety głównej) POINT (narzędziami wnoszenia punktów - Points (9) z palety głównej) PATTERN (jako wzory wypełnień - dla linii i powierzchni) 63. Wnoszenie komórek - narzędzie Cells (10) z palety głównej Przed wniesieniem należy wybrać sposób umieszczania (jak wyżej). Narzędzia Cells dają możliwości wykonania poniższych operacji - umieszczenie komórki aktywnej (na ten poziom, na którym była definiowana) - umieszczenie komórki aktywnej relatywnie tzn. na poziom aktualnie aktywny - umieszczenie komórki aktywnej pod dowolnym kątem i w dowolnej skali - tworzenie tablicy prostokątnej z komórek - zmiana grafiki komórki na aktywną (zawartą w bibliotece)

16 XIII. WYPEŁNIANIE WZOREM 64. Kreskowanie powierzchni (typu Solid) PALETTES > PATTERNING > Hatch Area * podać kąt i odstęp między kreskami * wskazać element * wskazać początek kreskowania (przez ten punkt będzie przechodzić "pierwsza" linia) 65. Kratkowanie powierzchni (element typu Solid) PALETTES > PATTERNING > Crosshatch Area * podać kąty i odstępy między kreskami (niezależnie dla obu kierunków kreskowania) * wskazać element * wskazać początek kratkowania (w tym punkcie będzie skrzyżowanie linii) 66. Pokrycie powierzchni wzorem składającym się z komórek PALETTES > PATTERNING > Pattern Area * podać nazwę wykorzystywanej komórki * skalę wzoru * odstęp pomiędzy wierszami * odstęp pomiędzy kolumnami * podać kąt położenia wzoru * wskazać element * wskazać początek wypełniania (punkt wstawienia pierwszej komórki) Aby pokryć dowolny obszar w projekcie (nie mieszczący się w granicach elementu) należy użyć ogrodzenia (PALETTES > FENCE) a następnie PALETTES > PATTERNING > Pattern Area i podać METHOD > FENCE 67. Pokrycie linii wzorem składającym się z komórek (umieszczenie komórek wzdłuż linii bez dowolnych przeskalowań) PALETTES > PATTERNING > Linear Pattern