Problemy żywieniowe w psychiatrii

Transkrypt

1

2 Problemy żywieniowe w psychiatrii Klasyczne zaburzenia jedzenia: - anoreksja - bulimia Zaburzenia jedzenia nieokreślone (DSM 5): - Binge eating disorder - Jedzenie kompulsyjne Wtórne: - w przebiegu chorób - działanie niepożądane leków Uzależnienia behawioralne - uzależnienie od jedzenia - ortoreksja

3 Binge eating disorder wg DSM 5 Nawracające epizody objadania się: Zjadanie w określonym czasie ilości jedzenia większej niż większość ludzi w tym samy czasie i okolicznościach Uczucie braku kontroli Występują: Szybkie jedzenie Uczucie przepełnienia Zjadanie dużych ilości jedzenia mimo braku uczucia głodu jedzenie w osamotnienia z powodu zakłopotania faktem spożywania tej ilości jedzenia Poczucie niezadowolenia z siebie, obniżonego nastroju Znaczny dyskomfort w związku z epizodami Występowanie: przynajmniej 1 x na tydzień w ciągu 3 miesięcy Brak czynności oczyszczających Eating disorder not otherwise specified. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, 5th Edition. American Psychiatric Association, 2013

4 Występowanie: kobiety 3,5%, mężczyźni 2% Kompensacja prób powstrzymywania się od jedzenia Zaklęty krąg nawyków: ścisła dieta <-> obżarstwo Powody: ograniczenia czasowe, jakościowe i ilościowe Psychiatryczna współzachorowalność Zaburzenia jedzenia? BED

5 Jedzenie kompulsywne Obsesyjne myślenie o jedzeniu przez większość czasu Epizody kompulsyjnego objadania się utraty kontroli nad ilością spożywanego jedzenia Spożywanie posiłków w sposób wyraźnie szybszy Poczucie winy Ppożywanie pokarmów aż do wystąpienia przykrych objawów przejedzenia, Jedzenie w samotności, celem uniknięcia wykrycia Bez zachowań oczyszczających Saunders, Ronna. Grazing": A High-Risk Behavior. Obesity Surgery. 2004

6 Uzależniania behawioralne = uzależnienie od czynności Przyjemność i ulga Zaaobsorbowanie Głód Niestabilność emocjonalna Tolerancja Utrata kontroli Abstynencja Generator konfliktów Trwałość Nawroty Uzależnienia krzyżowe Goodman: Addiction: definition and implications. British Journal of Addiction Marazziti, Presta, Baroni, Silvestri, Dell'Osso: Behavioral addictions: a novel challenge for psychopharmacology. CNS Spectrums 2014

7 Yale Food Addiction Scale Pojęcie uzależnienia od jedzenia 25 pytań Kryteria oceny ilości spożywanego pokarmu i czasu trwania problemu nasilenia uporczywego pragnienie i liczby prób zaprzestania Status społeczny Ryzykowne stosowanie Rozwój tolerancji Objawy abstynencyjne Rodzaje jedzenia: Słodycze Produkty skrobiowe Solone przekąski Tłuste potrawy Napoje słodzone Gearhardt, Corbin, Brownell. Preliminary validation of the Yale Food Addiction Scale. Appetite 2009

8 BED vs uzależnienie Podobieństwa Zmniejszona kontrola nad konsumpcją Trwanie w nawyku mimo negatywnych skutków Zmniejszona zdolność do przerwania używania substancji Zwiększona drażliwość Współzachorowalność na zaburzenia lękowo-depresyjne Epizod inicjowany przez głód lub obniżony nastrój Podobna aktywacja neuronalna Curr Drug Abuse Rev September ; 4(3):

9 BED vs uzależnienie Różnice Cechy BED obawy o wygląd i wagę konsumpcja następuje w określonych zakresach czasu Istotna jest ilość jedzenia, a nie jego rodzaj Cechy uzależnienia istotne są cechy jakościowe substancji objawy odstawienne, rozwój tolerancji, ilość czasu spędzonego na pozyskaniu jedzenia Forma terapia unikanie danej substancji Curr Drug Abuse Rev September ; 4(3):

10 BED vs uzależnienie 57% pacjentów z BED spełnia kryteria uzależnienia od jedzenia: W tej grupie: Wysokie poziom depresyjności Niestabilność emocjonalna Niska samoocena Gearhardt, White, Masheb, Morgan, Crosby, Grilo. An Examination of the Food Addiction Construct in Obese Patients with Binge Eating Disorder., Int J Eat Disord. 2012

11 Psychoterapia behawioralno-poznawcza (CBT) Leczenie schorzeń towarzyszących Nadzór dietetyczny i edukacja Grupy samopomocowe 12 kroków Farmakoterapia?? Chirurgia bariatryczna?? Leczenie Iacovino, Gredysa, Altman, Wilfley. Psychological treatments for binge eating disorder. Curr Psychiatry Rep Marazziti, Corsi, Baroni, Consoli, Catena-Dell'Osso. Latest advancements in the pharmacological treatment of binge eating disorder. Eur Rev Med Pharmacol Sci 2012

12 Humanistyczna wersja 12 kroków (Skinner, 1987): Przyznajemy, że wszystkie nasze wysiłki, aby przestać pić alkohol, zawiodły. Doszliśmy do przekonania, że musimy się zwrócić do kogoś o pomoc. Poprosiliśmy o pomoc inne osoby, zarówno kobiety, jak i mężczyzn, szczególnie te, które borykają się z tym samym problemem. Sporządziliśmy listę sytuacji, w których picie alkoholu jest najbardziej prawdopodobne. Poprosiliśmy naszych przyjaciół, aby pomogli nam unikać takich sytuacji. Jesteśmy gotowi przyjąć pomoc, którą nam ofiarują. Szczerze wierzymy, że oni nam pomogą. Sporządziliśmy listę wszystkich osób, wobec których zawiniliśmy i którym mamy zamiar zadośćuczynić. Zrobimy wszystko, aby zadośćuczynić tym osobom w taki sposób, aby ich nie zranić. Nadal będziemy sporządzać listy skrzywdzonych osób i uaktualniać je w miarę potrzeby. Jesteśmy głęboko wdzięczni za to, co nasi przyjaciele zrobili i nadal dla nas robią. My sami, z kolei, jesteśmy gotowi pomóc innym, którzy zwrócą się do nas, w taki sam sposób.

13 Postępowanie jedzenia nie można odstawić metoda małych kroków zmian Ekwiwalent zwalnianie tempa karta samoobserwacji - notuję każdy drink lub jedzenie trening odmawiania nagroda za wytrwałość przekonać do współpracy najbliższych farmakoterapia odkrywanie czynników wyzwalających miejsca ludzie czas uczucia inne Miller, Munoz. Picie Kontrolowane. PARPA 2006

14 Ortoreksja Ortho = prawidłowy, orexis apetyt Niesklasyfikowana Obsesja na punkcie zdrowego odżywiania Nadmierna kontrola: jakościowa, ilościowa i dotycząca sposobów przygotowania Odstępstwo poczucie winy Problemy zdrowotne i społeczne Steven Bratman: Health Food Junkie - Orthorexia Nervosa, the New Eating Disorder 1997 Janas-Kozik, Zejda, Stochel, Brozek. Ortoreksja - nowe rozpoznanie?. Psychiatr Pol. 2012

15 Dziękuję za uwagę