Udane prywatyzacje Media o własności prywatnej

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Udane prywatyzacje Media o własności prywatnej"

Transkrypt

1 Udane prywatyzacje Media o własności prywatnej

2 SPIS TREŚCI Prywatne czy państwowe? Państwowe jest polityczne Newsweek Polska 2 Młodzi nie chcą państwa w firmach wywiad z Pawłem Ciackiem, Millward Brown SMG/KRC Polska The Times 4 Prywatny lepiej kontroluje wywiad z Grażyną Kopińską, Fundacja Batorego Przekrój 6 Dobre praktyki prywatyzacyjne 40 milionów złotych od inwestora odmieniło sanatoria w Nałęczowie Polska The Times 8 Piwo wasze w gardła nasze Polityka 10 Od Wrozametu do FagorMastercook Puls Biznesu 13 Bardzo twarda czekolada Newsweek 16 Przejęcie bez poślizgu Parkiet 18 Prywatny Kwidzyn prosperuje Dziennik Gazeta Prawna 20 Fortuna Kołem się toczy Przekrój 22 Oblicza własności prywatnej Domiar na prywaciarza Newsweek Polska 24 Własność rzecz święta Tygodnik Powszechny 26 Prywatny akcjonariat giełdy Parkiet 30 Dylemat Europy Wprost 32 Udane prywatyzacje. Media o własności prywatnej

3 Prywatne czy państwowe?

4 Państwowe jest polityczne Przeciwnicy prywatyzacji uważają, że sprzedaż majątku narodowego to nieodwracalna strata. Warto się jednak zastanowić, czy zaniechanie prywatyzowania nie oznacza znacznie wyższych kosztów W Polsce na prywatyzacji znają się właściwie wszyscy: politycy, dziennikarze, urzędnicy, a nawet sprzedawcy na bazarach. Krzyczą głośno, że państwowe spółki to prawdziwe diamenty, a urzędnicy którzy je sprzedają, to aferzyści i złodzieje. Jednak ostatnie lata, kiedy prywatyzacja została wstrzymana, dowiodły, że koszty jej zaniechania mogą być bardzo bolesne. Pod kontrolą państwa jest w Polsce wciąż ponad tysiąc firm Część procesów prywatyzacyjnych wstrzymano ze względów proceduralnych, część zaś dlatego, że nie podobał sie inwestor albo proponowana przez niego kwota była zbyt niska. W grę wchodziły też względy polityczne: rządzący chcieli kontrolować spółki, obsadzając je swoimi ludźmi. Z raportów NIK wynika, że tylko na zaniechaniu sprzedaży EC Dolna Odra oraz elektrociepłowni w Tychach, Zabrzu, Bytomiu i Nowej Sarzynie Skarb Państwa stracił ponad 2 mld zł potencjalnych wpływów. Straciły także firmy, które weszły w kryzys z przerostami zatrudnienia, wysokimi kosztami produkcji i niezrealizowanymi inwestycjami, na które zabrakło pieniędzy. Większość państwowych molochów wymaga restrukturyzacji i ogromnego dofinansowania. W tej chwili nawet najsilniejsze gospodarki na świecie nie są w stanie pomóc każdej państwowej firmie, która tego potrzebuje tłumaczy Minister Skarbu Państwa Aleksander Grad. Pomoc państwa rozumiem jako znalezienie inwestorów, którzy nie tylko będą w stanie zapewnić płynność finansową, ale przede wszystkim rozwinąć spółki, dać im niezbędne know-how, aby mogły swobodnie podjąć konkurencję na rynku dodaje. Tylko w modernizację elektrowni i sieci dystrybucyjnych trzeba włożyć około 60 mld zł, a w polskie kopalnie 20 mld zł. Takich kwot firmy same nie zarobią. Potrzebny jest inwestor albo za budowę nowych elektrowni będziemy musieli zapłacić z naszych podatków. Za część już zapłaciliśmy. Tylko na dokapitalizowanie Kompanii Węglowej z budżetu państwa poszło w ostatniej dekadzie 3 mld zł. Kilkaset milionów kosztowało też dofinansowanie LOT czy nierentownych połączeń PKP. A to tylko kropla w morzu potrzeb państwowych spółek. Za wstrzymanie prywatyzacji drogo zapłacili pracownicy zakładów samochodowych Jelcz, Przędzalni Merinotex czy Śląskich Zakładów Przemysłu Cukierniczego Hanka. Firmy te nie poradziły sobie z kryzysem i upadły, zanim przejął je inwestor. Upadł także Polmos Toruń, producent m.in. śliwowicy polskiej, Copernicusa Udane prywatyzacje. Media o własności prywatnej

5 czy wódki Bałtyckiej. Szukanie inwestora rozpoczęło się jeszcze w 2002 roku, ale żadna z ofert nie była korzystna. Prywatyzacja, choć zwiększa szanse firm na rozwój i poprawia efektywność całej gospodarki, ma także wady. Nie zawsze decyzje prywatyzacyjne okazują się trafne, a prywatny właściciel też potrafi doprowadzić zakład do bankructwa. Błędy i problemy błyskawicznie wykorzystują oponenci polityczni, którzy niemal z każdej transakcji robili wielką aferę prywatyzacyjną. Tak było z PZU, bankami i cementowniami. Pod pręgierzem opinii publicznej i aparatu śledczego znaleźli się m.in. Emil Wąsacz, Wiesław Kaczmarek czy Andrzej Chronowski, choć niczego im nie udowodniono. W jednym z felietonów przeczytałem, że stanowisko Ministra Skarbu powinno być zakwalifikowane do najniebezpieczniejszych zawodów świata. Zdaję sobie sprawę, że trudne decyzje, których pozytywne efekty będą widoczne dopiero za lata, mogą być krytykowane już następnego dnia, o ile zmieni się rząd mówi Minister Grad. Inspekcja NIK także nie doszukała się nieprawidłowości w transakcjach zawartych w ostatnich latach. Akcje 23 proc. spółek, które zbadała Najwyższa Izba Kontroli, sprzedano po cenach równych ich wartości księgowej, a dla 60 proc. uzyskano ceny powyżej tej wartości. Trudniej prywatyzować w kryzysie. Dlatego kładę nacisk na otwartość Ministerstwa wobec inwestorów. Odróżniam jednak odwagę od głupoty jeśli cena jest za niska, nie sprzedajemy spółki zapewnia Minister Grad. Jednak szum wokół prywatyzacji sprawia, że w badaniach CBOS ponad 60 proc. respondentów stwierdziło, iż sprzedaż majątku państwowego odbywa się z naruszeniem prawa. Najczęściej kojarzymy ją z likwidacją miejsc pracy, bezrobociem i korupcją. Nie oznacza to jednak, że nie widzimy jej zalet: ponad połowa ankietowanych uznała, że prywatyzacja była potrzebna i że bez niej nie można byłoby zbudować sprawnie funkcjonującej gospodarki rynkowej. A powrotu do reguł socjalistycznych już sobie nawet nie wyobrażamy przecież większość tego, co kupujemy, wyprodukowały firmy prywatne. Mimo to udział sektora państwowego w polskiej gospodarce pozostaje wciąż znacznie większy niż w zachodnich krajach Unii Europejskiej. Do dziś sprywatyzowano ok. 70 proc. przedsiębiorstw państwowych, ale w dalszym ciągu 1,1 tys. firm kontrolowanych jest przez państwo. Tak dzieje się przede wszystkim w górnictwie, energetyce, transporcie, sektorze paliwowym. Najwięksi gracze giełdowi: KGHM, Orlen, Lotos, PGNiG czy PKO BP, to spółki kontrolowane przez rząd. Obecnie udział Prywatyzacja zwiększa szanse firm na rozwój oraz poprawia efektywność całej gospodarki rynkowej sektora publicznego w tworzeniu PKB wynosi u nas 23 proc., podczas gdy w Szwecji 13 proc., we Francji 11,8 proc., a w Niemczech 10,9 proc. Rząd Donalda Tuska zapowiedział przyspieszenie prywatyzacji. W ciągu trzech lat do państwowej kasy ze sprzedaży 800 spółek ma wpłynąć mld zł. Pierwsze pod młotek pójdą firmy z sektora energetycznego, chemicznego i farmaceutycznego. Obecny rok jest bardzo ważny, bo jest to rok starcia z efektami kryzysu, a mimo to przychody od stycznia sięgnęły już 4,1 mld zł, co jest najlepszym wynikiem od czterech lat mówi Minister Aleksander Grad i dodaje: Sprzedając pakiet akcji Pekao SA, w ciągu jednego dnia zarobiliśmy ponad miliard złotych, a debiut giełdowy kopalni LW Bogdanka był po PGNiG i Enei największą ofertą spółki Skarbu Państwa przeznaczoną na giełdę. Prywatyzacja zwiększa szanse firm na rozwój oraz poprawia efektywność całej gospodarki rynkowej. Niemniej decyzja co do prywatyzacji budzi duże emocje, bo oprócz ekonomistów, którzy tak jak Leszek Balcerowicz twierdzą, że prywatyzować trzeba i to jak najszybciej, nie brakuje krytyków. Ich zdaniem sprzedaż majątku w czasie kryzysu jest błędem. Ale jeśli nie teraz, to kiedy? Autor: Ewa Kowalska Newsweek Polska, 25 października 2009 roku Państwo kontroluje przede wszystkim takie branże jak: energetyka, hutnictwo, górnictwo, transport, czy sektor paliwowy 3

6 Młodzi nie chcą państwa w firmach Prywatyzując zaniedbano promocję mówi Joannie Pieńczykowskiej Paweł Ciacek z Millward Brown SMG/KRC Obecnie tylko 30 proc. Polaków jest przekonanych, że prywatyzacja jest dla polskiej gospodarki korzystna, zaś negatywne skutki widzi co piąty badany. A tymczasem na początku transformacji ustrojowej pozytywnie nastawione było wg CBOS aż 43 proc. społeczeństwa, a tylko 8 proc. było przeciwnego zdania. Dlaczego postawy Polaków wobec prywatyzacji są tak bardzo chwiejne? Na fali euforii, jaka towarzyszyła wyzwoleniu się spod panowania PRL-u poparcie dla prywatyzacji było duże i przez pewien czas nawet rosło. W pierwszym okresie, w okresie wprowadzania planu Balcerowicza, prywatyzacja była bowiem kluczowym elementem reform, jednym z haseł, z którym utożsamialiśmy wszelkie zmiany. Stosunek do prywatyzacji był miernikiem postawy wobec pozostałych reform. Zwolennicy prywatyzacji byli jednocześnie zwolennikami reform Balcerowicza, przeciwnikami byli zaś ci, którzy nie popierali tych zmian, bądź uważali, że nie będą one dla nich korzystne. Dla ludzi wówczas fakt, że zakład państwowy zmieni właściciela, dawał nadzieję na realne zmiany. Na to, że coś może się wreszcie poprawić. Z czasem te postawy ewaluowały. Generalnie można jednak zauważyć podstawową zasadę: ci, którzy zyskiwali dzięki reformom realnie zasilali szeregi zwolenników prywatyzacji, ci, którzy tracili albo nie odnieśli spodziewanych korzyści stawali się przeciwnikami. Dlaczego prywatyzacja kojarzy nam się jak pokazują ostatnie badania CBOS głównie z wyprzedażą majątku narodowego (41 proc.), z nieprawidłościami, złodziejstwem i korupcją (35 proc.), a dopiero później z gospodarką wolnorynkową (34 proc.), napływem kapitału zagranicznego (28 proc.)? To wypadkowa bardzo wielu czynników. Jak pamiętamy, w mediach temat prywatyzacji pojawiał się najczęściej przy okazji afer czy to z udziałem nieuczciwych inwestorów, albo też przepychanek między państwowym właścicielem a prywatnymi inwestorami. Nie bez znaczenia była sprawa nie najlepiej przeprowadzonej sprzedaży przez skarb państwa udziałów w PZU. Z drugiej strony rzadko kiedy przypadki, kiedy prywatyzacja zakończyła się sukcesem były nagłaśniane może dlatego, że takie tematy w mediach uchodzą za nudne. Prywatyzacja jest często pokazywana w kategoriach przejmowania majątku przez kogoś. Najczęściej w społeczeństwie kojarzona z przejęciem kapitału zagranicznego. Tutaj pojawia się pewien paradoks: przeciętny Kowalski ma odczucia ambiwalentne z jednej strony uważa, że kapitał zagraniczny, który wnosi know-how, wiedzę, pieniądze jest korzystny dla rozwoju naszej gospodarki, z drugiej strony pojawiają się w jego myślach hasła o wyprzedaży majątku narodowego. Ale to nie jedyny paradoks w stereotypowym sposobie myślenia? Myślenie o prywatyzacji jest dwoiste także w wielu innych kwestiach: z jednej strony Kowalski zgadza się, że zarządzanie przez państwo jest nieefektywne, że publiczne firmy są słabsze niż prywatne. A jednak z drugiej strony ma poczucie, że państwowa firma zapewnia socjalne bezpieczeństwo, które sobie ceni. Kowalski myśli o niej jako o oazie, w której wprawdzie gorzej zarobi i mniej będzie miał możliwości rozwoju, ale nikt go nie ruszy. Czyli: nie popieramy prywatyzacji, bo się jej boimy? Między innymi właśnie dlatego. Pojawia się lęk przed zmianami, przed zmianą reguł. Z jednej strony widzimy, że kapitał prywatny lepiej sobie radzi, że w firmie opartej Udane prywatyzacje. Media o własności prywatnej

7 Paweł Ciacek, dyrektor ds. badań Millward Brown SMG/KRC: Beneficjenci przemian gospodarczych, dołączają do grona zwolenników prywatyzacji Fot. Marcin Obara na gospodarce wolnorynkowej można więcej zarobić, ale z drugiej strony mamy świadomość, że odbija się to pewnym kosztem: ktoś traci pracę, ktoś musi dłużej pracować. Kogo zatem winić za to, że Polacy są tak niezdecydowani w kwestii prywatyzacji? Myślę, że błędów w tym zakresie nie ustrzegły się niemal wszystkie ekipy rządzące. Grzechem pierwszych rządów było to, że nie zadbały o odpowiedni PR wokół prywatyzacji nie chodzi tu o propagandę, ale o odpowiednie wyjaśnienie korzyści, jakie niesie z sobą prywatyzacja, pokazanie jej zalet. To była cecha pierwszych rządów po 1989 r.: skupiły się na bieżącej pracy, a nie na tym, by przekonać społeczeństwo do tego, co jest robione i dlaczego. Grzech zaniechania popełniły też inne ekipy. Kiedy temat wzbudzał kontrowersje politycy wychodzili z założenia, że nie ma jak o tym mówić. I nie mówili. Kolejne ekipy starały się temat zamiatać pod dywan... A Kowalski został zostawiony sam sobie? Oceniał prywatyzację przez pryzmat tego, co widział u siebie, przez pryzmat własnych doświadczeń. Kiedy obserwował, jak jedyny zakład pracy, powiedzmy w Piotrkowie Trybunalskim, który był prywatyzowany, zwalnia jego sąsiada wyrabiał sobie opinię, że prywatyzacja nie przynosi korzyści. Informacje, że ktoś został zwolniony, że coś przebiegło nie tak rozchodziły się szybciej niż dobre wieści. Nie było komunikatu na poziomie ogólnym o korzyściach w szerszym horyzoncie czasowym, korzyściach dla ogółu społeczeństwa. A niestety, ludzie mają słabą wyobraźnię ekonomiczną, potrzebują wyjaśnienia pewnych zjawisk. Kto zatem najbardziej boi się prywatyzacji? Poparcie dla prywatyzacji i sposób patrzenia na nią ściśle związane są z pozycją społeczną respondentów. Mamy tutaj tradycyjny podział na Polskę A i B. Z badań wynika, że najbardziej boją się prywatyzacji osoby z niższym wykształceniem, niższymi dochodami. Poparcie dla prywatyzacji rośnie wraz z wykształceniem, dochodem gospodarstwa domowego i pozycją zawodową. Pozytywnie wypowiadają się o nich przede wszystkim osoby najlepiej wykształcone, zwłaszcza kadra kierownicza i specjaliści z wyższym wykształceniem. Gospodarcze korzyści płynące z prywatyzacji częściej niż inni dostrzegają również prywatni przedsiębiorcy, mieszkańcy największych miejscowości oraz osoby deklarujące prawicowe poglądy polityczne. Generalnie zasada jest taka: ci, którzy są beneficjentami przemian dołączają do grona zwolenników. Ci, którzy nie załapali się są przeciwni. Z badań wynika, że młodsze pokolenie podchodzi do prywatyzacji z wiekszym optymizmem niż starsze. Z czego to wynika? Najmłodsze pokolenie jest już nieco inne, wychowane w nowych czasach. Dominujące jest wśród młodych ludzi przekonanie, że prywatne jest faktycznie lepsze niż państwowe. Stereotypowe myślenie, że lepsza państwowa posadka za mniejsze pieniądze jest uważana za archaizm. Młode pokolenie woli pracować w prywatnych firmach, w których wynagrodzenia są wyższe. Ostatnio znów sytuacja ulega poprawie: od 2003 r. liczba zwolenników rośnie. Ale to chyba nie efekt tego, że ktoś nas zaczał przekonywać do prywatyzacji? To efekt poprawiającej się sytuacji gospodarczej: ostatnie lata, nie licząc gorszego obecnego roku, to okres dobrej koniunktury w gospodarce, a więc dobrego samopoczucia coraz szerszych kręgów społeczeństwa, którym żyje się coraz lepiej. Coraz więcej osób korzysta z owoców reform, więc i zwolenników prywatyzacji przybywa. Autor: Joanna Pieńczykowska Polska The Times, 5 listopada 2009 roku 5

8 Prywatny lepiej kontroluje Gdy gospodarka miesza się z polityką, a kwestie własności są rozmyte, tworzy się grunt niezwykle podatny na korupcję mówi Przekrojowi Grażyna Kopińska, szefowa programu Przeciw korupcji Fundacji Batorego Państwowe jest bardziej podatne na korupcję? Dlaczego pan tak sądzi? Brak właściciela, jasno zdefiniowanej odpowiedzialności, polityczne naciski... Tak, to wszystko prawda. Generalnie prywatne jest zazwyczaj lepiej zarządzane niż państwowe. Zwłaszcza że w zarządzaniu firmami państwowymi pojawia się wiele czynników natury niekoniecznie czysto gospodarczej. Dlaczego? W wielkich firmach państwowych od kilkunastu lat trwa nieprzerwana karuzela stanowisk. Posady w zarządach i radach nadzorczych są bardzo atrakcyjne, dają prestiż, stosunkowo wysokie pensje i wiele innych przywilejów. Nabór często nie jest merytoryczny. A nominaci komuś swoje stanowiska zawdzięczają... I co? Spłacają długi, przyznając kontrakty? To nie zawsze jest aż tak proste. Jedno jest pewne: nominat, trafiając do państwowej firmy, dostaje stosunkowo wysokie, jak na jego możliwości, apanaże oraz często gwarancję dużych pieniędzy w formie odprawy, gdy jego przygoda z zarządzaniem państwowym majątkiem się skończy. Jest więc bardziej podatny na naciski? Może być. Upolitycznione kierownictwo spółki państwowej to większe prawdopodobieństwo nacisków na ewentualną komisję przetargową czy osobę decydującą o wydaniu publicznych pieniędzy. Od patronów takiego nominata czy ich biznesowych przyjaciół zawsze może pojawić się... Żądanie? Nie, sugestia... Że akurat ten podwykonawca jest lepszy, tańszy. W firmie prywatnej to się nie zdarzy? Oczywiście, może się zdarzyć, ale wielka firma państwowa to środowisko najbardziej sprzyjające takim nieprawidłowościom. Decydują o tym: raz kwestia upolitycznienia obsady stanowisk i różnych zobowiązań, dwa odległość od właściciela. Gdy ten jest jasno zdefiniowany, najlepiej sam dogląda spółki i szansa na korupcyjne zachowania jest mniejsza. Czy ogromne pieniądze przekazywane w wielkich firmach takich jak choćby KGHM związkom zawodowym to też nie jest swego rodzaju forma korupcji? Łapówki za święty spokój? Oczywiście, to patologia. Jest nią kupowanie przychylności związków za posady i wiążące się z nimi pieniądze. Taki mechanizm od lat obserwujemy właśnie na przykład w KGHM. A upolitycznienie całej sytuacji widać wyraźnie, gdy w kraju zmienia się władza. Górą są zawsze akurat te związki, które sympatyzują z rządzącymi. W prywatnej firmie praktycznie brak miejsca na tego rodzaju chore mechanizmy. Trudno się dziwić, że w wielu podobnych sytuacjach związki za wszelką cenę chcą zablokować prywatyzację. A może rozwiązaniem są akcje pracownicze rozdawane lub tanio sprzedawane załodze podczas prywatyzacji? Przywiązują ludzi do zakładu, zwiększają poziom identyfikacji, przekonują, że prywatyzacja ma sens. To zależy. Jeśli program wymyślony jest sensownie, pracownicy nie mogą od ręki pozbywać się akcji, to jest szansa na to, że poczują się współwłaścicielami. Ktoś taki automatycznie zaczyna bardziej dbać o dobro przedsiębiorstwa, czuje się współodpowiedzialny, a więc i mniej podatny na zachowania korupcyjne. Ale jeśli to tylko zapłata za zgodę na prywatyzację, obawiam się, że pozytywny wpływ akcji pracowniczych może być praktycznie żaden. Czy pani zdaniem korupcja w firmach państwowych jest w jakiś sposób bardziej naganna, bardziej szkodliwa niż w firmach prywatnych? Tak, korupcja przy majątku publicznym jest dużo gorsza. Oczywiście, zgodnie z literą prawa korupcja to korupcja, czyli przestępstwo ścigane przez organy państwa. Ale jednak ktoś, kto dopuszcza się korupcji na mieniu państwowym, wyrządza szkodę przynajmniej na dwóch poziomach: narusza prawo, ale też w pewnym sensie okrada nas wszystkich, podatników. Dlatego też Trybunał Konstytucyjny dokonał rozróżnienia i stwierdził, że korupcję w firmie państwowej należy ścigać zawsze, zaś w firmie prywatnej wtedy, gdy czyn jest szkodliwy społecznie. Czyli państwowe musi być pilnowane bardziej? Tak, bo to nasze, wspólne. A bez prywatnego, konkretnego właściciela kontrola wewnętrzna jest po prostu za słaba. Autor: Paweł Moskalewicz Przekrój, 1 grudnia 2009 roku Udane prywatyzacje. Media o własności prywatnej

9 Dobre praktyki prywatyzacyjne 7

10 40 milionów złotych od inwestora odmieniło sanatoria w Nałęczowie Na prywatyzacji uzdrowiska w Nałęczowie zyskali wszyscy: kuracjusze i mieszkańcy miasta pisze Tomasz Ł. Rożek Bolesław Prus pisał w Kurierze Warszawskim w 1885 r.: W takim Nałęczowie widywałem ludzi chorych na płuca, żołądek, nerwy, tak że o własnych siłach chodzić nie mogli. No i mimo to tamtejszy kumys, hydroterapia i powietrze stawiały ich na nogi, jeżeli nie w pierwszym, to w drugim roku; naturalnie, gdy choroba nie weszła w fazę nieuleczalną, na którą pomaga tylko jeden gatunek wody styksowa... Tak oto jeden z najsłynniejszych polskich pisarzy opisywał początki działalności pięknie położonego uzdrowiska w połowie drogi między Lublinem a Kazimierzem Dolnym. Prus był wiernym fanem Nałęczowa, podobnie jak później inni literaci Henryk Sienkiewicz, Stefan Żeromski, czy Ewa Szelburg-Zarembina. Bo Nałęczów, szczególnie po odkryciu w miejscowym parku źródeł leczniczych wód mineralnych zaczął przyciągać jak magnes kuracjuszy i złaknionych wypoczynku letników, którzy nie tyle chcieli się podleczyć, ile spędzić wolny czas z dala od miejskiego zgiełku Warszawy, czy Lublina. Lecznicze wody nieraz ratowały skórę szefom uzdrowiska, którzy czasem nie mieli pieniędzy i pomysłów na dalsze funkcjonowanie firmy. Na początku lat 90-tych ówczesne kierownictwo państwowego przedsiębiorstwa Uzdrowiska Nałęczów postanowiło wydzielić spółkę córkę, która zajęła się wyłącznie produkcją wody mineralnej. Uzdrowisko miało udziały w spółce, a ponieważ woda zawsze nieźle się sprzedawała, to i cały sanatoryjny interes jakoś się kręcił. Choć z trudem. Na początku lat 90-tych pościel zmieniana była raz na turnus, był przydział papieru toaletowego, pokoje nie miały łazienek i toalet. I w dodatku narzucono z góry normy zatrudnienia tylko palaczy było trzydziestu pięciu. Gdyby nie sprzedaż wody, uzdrowisko miałoby kłopoty z utrzymaniem się na powierzchni opowiada Wojciech Gucma, od 1996 r. prezes państwowego uzdrowiska, a potem sprywatyzowanego Zakładu Leczniczego Uzdrowisko Nałęczów S.A. Uzdrowisko Nałęczów zatrudnia 460 pracowników i osiąga ponad 1 mln zł zysku w ciągu roku Ówcześni szefowie uzdrowiska robili, co mogli, by unowocześnić jego działalność. Zastąpili kotłownie węglowe kotłowniami na gaz, odremontowali niszczejący gmach Starych Łazienek, jednego z czołowych budynków kompleksu uzdrowiskowego i ułożyli nowe wodociągi. Ale pieniędzy, które uzbierali, nie starczyło na gruntowne, rewolucyjne inwestycje. Musieli pomyśleć o trwałym rozwiązaniu. Sprzedaż firmy była jedynym rozsądnym wyjściem. W 1999 r. uzdrowisko zostało skomercjalizowane, staliśmy się jednoosobową spółką Skarbu Państwa. To był pierwszy i naturalny krok do prywatyzacji mówi dziś Wojciech Gucma. I pierwsza prywatyzacja polskiego uzdrowiska. 22 sierpnia 2001 r. Zakład Leczniczy, położony na siedmiu hektarach wśrod malowniczego parku kupiła holenderska spółka East Springs International NV z siedzibą w Amsterdamie. Państwo sprzedało Holendrom 85 proc. udziałów w spółce za 38,8 mln zł, resztę objęli pracownicy. Uzdrowisko zrezygnowało z udziałów w spółce, produkującej wodę mineralną, w zamian za to nowy inwestor zobowiązał się do wyłożenia na wszelkie inwestycje remonty i budowę nowych gmachów nie mniej, niż 30 mln zł w latach Zapewnił też, że nie zredukuje zatrudnienia poniżej 441 etatów do stycznia 2005 r. Znalezienie inwestora to nie było proste zadanie. Nie rzuciło się nagle tysiąc chętnych do kupienia uzdrowiska. Trzeba było mieć pomysł na dalsze funkcjonowanie firmy, na jej dynamiczny rozwój opowiada Gucma. Holendrzy dostali dokument strategiczny, w którym władze uzdrowiska przedstawiły klarownie swoją wizję: sanatorium będzie się rozwijało w oparciu o współpracę z Narodowym Funduszem Zdrowia, powstanie też SPA i specjalistyczne ośrodki medyczne, nastawione na poważne leczenie, a nie sanatoryjną kurację, czy odnowę biologiczną. Udane prywatyzacje. Media o własności prywatnej

11 Okazało się, że współdziałanie tych trzech elementów zadziałało. Zakład Leczniczy Uzdrowisko Nałęczów podpisał kontrakt z NFZ na świadczenie usług sanatoryjnych, a nowopowstałe gmachy Atrium i Termy Pałacowe wykorzystano m.in. na SPA. Ściągnięto też do Nałęczowa lekarzy specjalistów powstał ośrodek chirurgii oka prof. Zbigniewa Zagórskiego, ośrodek kardiologii inwazyjnej Ikardia oraz ośrodek leczenia ortopedycznego Arthros. Holendrzy zrobili więcej, niż wynikało z umowy zainwestowali w sanatorium aż 40 mln zł. Od czasu, gdy weszli do uzdrowiska, zaczęły zmieniać się warunki, w jakich przyjmowaliśmy gości i kuracjuszy. Wyremontowaliśmy budynki sanatoryjne i postawiliśmy trzy nowe Atrium, Termy Pałacowe i Jesienną Rezydencję dziś w każdym pokoju jest telewizor, łazienka, toaleta i telefon. Mamy też swój kanał informacyjny. Gość włącza telewizor i dowiaduje się o zaletach uzdrowiska i ofertach mówi prezes Gucma. Największym sukcesem było jednak przekonanie kuracjuszy, że do sprywatyzowanego sanatorium można pojechać nie wydając ani grosza. Umożliwiał to kontrakt z NFZ. Fundusz płacił za pobyt kuracjuszy. Okazało się nawet, że rok w rok przychody z NFZ nam rosły, podczas, gdy w innych uzdrowiskach spadały dodaje Gucma. To prawda jeszcze w 2000 r., tuż przed prywatyzacją przychody z NFZ wynosiły 5,7 mln zł, a w tym roku, tylko po dziewięciu miesiącach przychodów z NFZ było 11,6 mln zł. Kuracjusze mogą liczyć na takie same warunki, jak klienci komercyjni, którzy płacą z własnej kieszeni za pobyt w Nałęczowie. Ale Gucma przezornie patrzy na przyszłość uzdrowiska i dlatego od pewnego czasu we współpracy z NFZ stawia na finansowanie specjalistycznej medycyny, a nie zabiegów kuracyjnych. W wyniku kryzysu NFZ ma coraz większe pustki w kasie, bo topnieją wpływy ze składek. Jeśli urzędnicy będą mieli do wyboru: sfinansować kurację w uzdrowisku z borowiną albo leczenie w prywatnej klinice ortopedycznej, to raczej sfinansują to drugie zauważa prezes Gucma. Od 2007 r. spółka zaczyna przynosić zyski. Najgorszy był uzdrowisko zanotowało 7 mln zł straty, bo oddano wówczas do użytku sztandarowe inwestycje. Jeszcze w 2005 r. firma była na minusie, w 2006 r. bilans finansowy wyszedł na zero, a w 2007 r. uzdrowisko zarobiło milion złotych. W tym roku, do końca września firma zarobiła już 1,4 mln zł. Pod koniec grudnia ruszy rozbudowa hotelu uzdrowiskowego na potrzeby Euro Po wynikach widać, że rośniemy i że działalność uzdrowiskowa jest jednak opłacalna, jeśli realizuje się rozsądne pomysły uważa Gucma. Fot. materiały spółki Majestatyczne budynki nałęczowskiego sanatorium przypominają czeskie Karlove Vary lub szwajcarski Gstaad. To tu można poddać się licznym zabiegom i popływać w basenie Bez holenderskiego kapitału nie byłoby też pieniędzy na promocję gminy, która stoi kuracjami i szczyci się hasłem: gmina zdrowia, urody i sportu rocznie uzdrowisko wydaje 1,5 mln zł na cele marketingowe: wspólnie z gminą urządzane są międzynarodowe wyścigi w kolarstwie górskim Grand Prix MTB oraz zawody balonowe. Zakład Leczniczy założył też lokalną organizację turystyczną, która zrzesza jedenaście gmin i uruchomił portal Kraina Lessowych Wąwozów, reklamujący jedną z największych atrakcji turystycznych regionu. Uzdrowisko jest wielkim atutem gminy. Dzięki temu, że zarabia i ma pieniądze na dalsze inwestycje, rozwija się też cała gmina więcej ludzi przyjeżdża po to, by napić się Nałęczowianki i wypocząć w parku, niekoniecznie od razu zapisując się na kilka godzin zabiegów mówi Artur Rumiński, zastępca burmistrza Nałęczowa. Wniosek jest oczywisty: Nałęczów daje dobry przykład innym państwowym uzdrowiskom. Niebawem dojdzie do sprzedaży sanatorium w nadmorskiej Ustce zainteresowanie ofertą wyraziła już spółka Hotel Lubicz. W rękach państwa są na razie 24 uzdrowiska. Tylko siedem z nich ma pozostać w rękach państwa. Nie dalej, jak trzy lata temu polskimi uzdrowiskami zainteresowane były firmy z krajów Bliskiego Wschodu, takich jak Kuwejt i Arabia Saudyjska, dziś pośród potencjalnych kupców są głównie firmy polskie, np. Centermed, Remes, czy STP Investment z Bochni. Aż 21 uzdrowisk ma dodatnie wyniki finansowe, co zwiększa ich wartość. Autor: Tomasz Ł. Rożek Polska The Times, 5 listopada 2009 roku 9

12 Piwo wasze w gardła nasze Szczęśliwszą od polskich inwestorów rękę do polskiego piwa miały wielkie międzynarodowe koncerny piwowarskie. Dzięki nim Polska weszła do grupy piwnych mocarstw, a prywatyzacja browarów zaliczana jest do najbardziej udanych w historii transformacji gospodarki Wspaniały Goetz zarezerwował dla mnie eleganckie mieszkanie w Krakowie. On i jego przystojny syn oprowadzali mnie wszędzie. (...) W eleganckim domu w Okocimiu poznałem jego liczną rodzinę i musiałem przedłużyć wizytę nie odwiedzając Kopalni Soli w Wieliczce relacjonował w czerwcu 1884 r. wrażenia z podróży do Polski J.C. Jacobsen, założyciel słynnego duńskiego browaru Carlsberg. Nie przypuszczał zapewne, że ponad wiek później firma Carlsberg pojawi się w Okocimiu jako nowy gospodarz browaru stworzonego przez rodzinę Goetzów. Nie było to jednak takie proste, bo na początku lat 90. XX w., kiedy rozpoczynała się prywatyzacja browarów, w Polsce panowała duża nieufność wobec zagranicznych inwestorów z branży piwowarskiej. Nikt wprawdzie nie nazywał krajowych browarów rodowymi srebrami i nie przekonywał, że muszą pozostać w rękach państwa, a mimo to Ministerstwo Przekształceń Własnościowych postanowiło ograniczyć cudzoziemcom dostęp do polskiego piwa. Browary w polskie ręce! pod takim więc hasłem na początku lat 90. ruszyła prywatyzacja przemysłu piwowarskiego. Stało się tak w dużym stopniu pod wpływem krajowych biznesmenów domagających się preferencji w przygotowywanej prywatyzacji branży. Załogi też były pełne obaw wobec obcych. Nie milkły głosy, że zachodnie koncerny zainteresowane są wyłącznie rynkiem, a nie browarami. Wykupią je, zamkną, ludzi wyrzucą na bruk, rozstaną się z plantatorami chmielu i jęczmienia, a kraj zaleją własnymi trunkami warzonymi gdzieś daleko za granicą. Zostaniemy piwnie wynarodowieni: nie będzie już eksportowego Żywca Full Light, poznaniacy zapomną o Lechu, krakusi o Okocimiu, a Ślązacy pożegnają się z Tyskim ostrzegano. Może to nie były piwa najwyższej klasy, ale nasze własne. Dlatego, by chronić polskość piwa, zdecydowano, że zagraniczni inwestorzy mogą w prywatyzowanych zakładach uzyskać najwyżej 30 proc. akcji. I to najlepiej, jeśli będą reprezentowali pasywny kapitał, a nie inwestorów branżowych. Największe spółki piwowarskie: Lech Browary Wielkopolskie, Żywiec i Okocim, miały trafić na giełdę. Dla pozostałych wybrano drogę prywatyzacji bezpośredniej, w części poprzez przekazanie ich spółkom pracowniczym. Do wzięcia było blisko 30 firm, które dysponowały ok. 80 browarami. W większości niewielkimi, zaniedbanymi, często pamiętającymi czasy przedwojennych właścicieli, którym zostały po wojnie odebrane. Było w związku z tym sporo problemów, bo poprzedni właściciele upominali się o nie, przekonując, że trzeba je reprywatyzować, a nie sprzedawać. Ostatecznie z trzech wybranych tylko dwie spółki trafiły na giełdę: Żywiec i Okocim. Debiut Browarów Wielkopolskich został w ostatniej chwili wstrzymany. W spółce pojawił się inwestor spółka Euro Agro Centrum należąca do Jana Kulczyka i to on w dużym stopniu zadecydował o dalszych losach Lecha. Wszystko za sprawą światowego Udane prywatyzacje. Media o własności prywatnej

13 giganta, południowoafrykańskiego koncernu SABMiller, któremu zaproponował poprowadzenie interesu. Dzięki afrykanerskim pieniądzom nowa spółka mogła wystartować w wyścigu prywatyzacyjnym, ubiegając się o Browary Tyskie. Po połączeniu Lecha z Tychami narodziła się Kompania Piwowarska dziś największy gracz na polskim rynku piwa, mający w nim pond 40-proc. udział. Od niedawna już bez Jana Kulczyka. W dwóch spółkach, które trafiły na giełdę, także pojawili się inwestorzy branżowi w Żywcu holenderski Heineken, a w Okocimiu niemiecki Brau und Brunnen. Z tym ostatnim nie układało się najlepiej. Między polskimi i zagranicznymi akcjonariuszami dochodziło do napięć, więc zarząd zaprosił nowego udziałowca. Tak w 1996 r. w Okocimiu pojawili się następcy J.C. Jacobsena z duńskiego Carlsberga. Dziś Carlsberg Polska jest trzecim graczem na polskim piwnym rynku, a Grupa Żywiec drugim. Okazało się, że do produkcji piwa potrzebne są trzy rzeczy: pieniądze, technologia i doświadczenie. Dysponowały nimi wielkie koncerny piwowarskie. W polskim rynku dostrzegały kuszący potencjał. Na początku lat 90. spożycie piwa przekraczało tu nieco 30 l na osobę rocznie. Niezwykle mało jak na europejskie realia. Nie było rozpowszechnionego obyczaju picia piwa, a i sam trunek pozostawiał wiele do życzenia. Zmiana tej sytuacji wymagała gigantycznych inwestycji. Wiele browarów zostało praktycznie wybudowanych na nowo. Powstały wielkie sterowane komputerowo linie do produkcji piwa. W ciągu minionych 10 lat wydaliśmy łącznie na rozwój czterech browarów kwotę 2 mld zł. Browar w Tychach dzięki tym inwestycjom stał się największym browarem SABMiller w Europie wyjaśnia Dominik Stachowiak z Kompanii Piwowarskiej. Browar w Warce został wyposażony w system filtracji membranowej. To absolutna nowość. Na świecie są tylko dwa, może trzy browary, które stosują tak nowoczesną technologię mówi dyr. Marta Bułhak, członek zarządu Grupy Żywiec. W ciągu pierwszego dziesięciolecia transformacji cały polski przemysł piwowarski otrzymał zastrzyk 1,4 mld dol. Z tego ok. 1 mld dol. to inwestycje zagraniczne 20 proc. wszystkich inwestycji w polskim przemyśle spożywczym. Dzięki temu polski przemysł piwowarski należy dziś do najnowocześniejszych w Europie zapewnia Danuta Gut, dyrektor Związku Pracodawców Przemysłu Piwowarskiego w Polsce. Kiedy dziesięć lat temu Najwyższa Izba Kontroli oceniała zakończony proces prywatyzacji sektora piwowarskiego, uznała, że najlepsze efekty przyniósł on tym spółkom, w których pojawili się inwestorzy branżowi. Rys. Mirosław Gryń 11

14 Na czarnej liście NIK znalazło się za to kilka spółek (m.in. Leżajsk, Piast, Browary Warmińsko-Mazurskie), które, zgodnie z pierwotnymi wytycznymi, trafiły w polskie ręce. Okazywało się często, że były to ręce przypadkowe, bez doświadczenia, za to nastawione na łatwy zarobek. Walka o polski rynek piwny była wyjątkowo zażarta. Z roku na rok piliśmy coraz więcej: z 30 l na osobę rocznie doszliśmy do 95 l, co daje nam pozycję w ścisłej europejskiej czołówce. Polepszyła się też kultura picia, piwo przestało być substytutem mocnych alkoholi. Wraz ze wzrostem konsumpcji i sprzedaży piwa przybywało też chętnych do jego produkcji i zgarniania zysków. Przez długi czas liderem byli Australijczycy z firmy Brewpole, którzy zostali inwestorami w browarach elbląskich oraz w gdańskim Heveliuszu. Jak przystało na ludzi z antypodów, postawili polski rynek na głowie: nie tylko wybudowali nowe linie produkcyjne, ale stworzyli od zera nową markę piwa EB. Błyskawicznie uczynili ją też najpopularniejszym polskim trunkiem. W szczycie popularności miała 16 proc. rynku. To było działanie z zaskoczenia. Na początku nikt nie wiedział, co to jest EB. Na etykietach butelek można było dostrzec sylwetkę kangura i strusia. Dlatego niektórzy podejrzewali, że to piwo z importu. Niebawem dowiedzieli się więcej, bo spółka Elbrewery Elbląg rozpoczęła wielką kampanię reklamową swojego piwa. Otworzyła tym nową erę w świecie polskiej reklamy. Browary stały się jednymi z głównych klientów branży reklamowej, a piwne wojny toczone na ekranach telewizorów i wielkich ulicznych plakatach emocjonowały całą Polskę. Szybko okazało się jednak, że reklama jest nie tylko bronią skuteczną, ale i niebezpieczną. Także dla tego, kto jej używa. Kilka niefortunnych kampanii reklamowych podkopało pozycję rynkowego lidera i budowane na kredyt imperium Australijczyków (którzy zdążyli przejąć Warkę i Leżajsk) zaczęło się chwiać w posadach. Wtedy pomocną rękę wyciągnął Heineken; doszło do fuzji z Żywcem. Tak narodziła się Grupa Żywiec, a o marce piwa EB, choć wciąż istniejącej, mało kto dziś pamięta. Z czasem takich wydarzeń przybywało, bo koncentracja branży nabierała tempa. Liczyła się skala produkcji i sprawność marketingowa. Wielcy gracze przejmowali mniejszych, część browarów została zamknięta. Dziś pond 90 proc. rynku kontroluje wielka trójka: Kompania Piwowarska SABMiller, Grupa Żywiec wchodząca w skład Heinekena (jedyny piwowar na warszawskiej giełdzie) oraz Carslberg Polska (wycofał Okocim giełdy). Próbuje z nimi walczyć czwarty, najmniejszy zagraniczny gracz duński koncern Royal Unibrew. Wielkie nowoczesne centra produkcyjne zastąpiły wiele małych browarów. Nie warzy się już piwa m.in. w Gdańsku, Warszawie, Krakowie, Kielcach. Przetrwało za to wiele małych zakładów na terenie kraju, które nie uczestnicząc w walce gigantów znalazły sobie miejsce na rynku. Mamy dziś w Polsce blisko trzydzieści browarów regionalnych, gdzie piwo warzą jeszcze piwowarzy, a nie komputery. Ciechanowski Ciechan, browar Namysłów, olsztyński Kormoran i wiele innych produkują piwa nietypowe, których próżno szukać w ofercie rynkowych gigantów skoncentrowanych na piwach jasnych, pełnych, typu pilzneńskiego. Ostatecznie polskim rynkiem zawładnęły wielkie międzynarodowe koncerny. Nie sprawdziły się jednak przewidywania, że zostaniemy pozbawieni starych polskich piwnych marek. Choć każdy koncern stara się lansować w Polsce swoje sztandarowe produkty, to piwa Carlsberg, Heineken czy Miller nie podbiły serc polskich piwoszy. Okazaliśmy się piwnymi patriotami, a tradycyjne marki Tyskie, Lech, Żywiec, Warka, Okocim cieszą się największym wzięciem. Ten konsumencki patriotyzm dostrzegły koncerny i starają się go wykorzystać. Heineken docenia siłę i piękno polskiej tradycji, dlatego stara się ją łączyć z globalną kulturą korporacyjną. To unikalne doświadczenie w skali koncernu przekonuje dyr. Marta Bułhak z Grupy Żywiec. W ramach tego przywiązania do tradycji Heineken zdecydował się na rzecz w polskiej prywatyzacji niespotykaną: rozliczył się ze spadkobiercami księcia Stefana Habsburga, przedwojennego właściciela żywieckiego browaru. Wprawdzie właściwym adresatem roszczeń był Skarb Państwa, ale inwestor uznał, że spór wokół Żywca źle wpływa na renomę spółki. Dodatkowo zależało mu na tym, by marketingowo nawiązać do habsburskiej legendy. Nie zdradziliśmy polskiego piwa i nawet wyjeżdżając za granicę rozglądamy się za rodzimymi trunkami. Dzięki temu rośnie eksport polskich browarów, szczególnie do Wielkiej Brytanii. Zresztą nie tylko piwa: Heineken ostatnio wyeksportował tam byłego dyrektora handlowego Grupy Żywiec Stefana Orłowskiego, który objął fotel szefa przejętej niedawno spółki Scottish&Newcasttle UK, największego producenta piwa i cydru na Wyspach. Orłowski ma ratować podupadający rynek brytyjski a przy okazji wzmocnić tam obecność Żywca. Autor: Adam Grzeszak Polityka, 14 listopada 2009 roku Udane prywatyzacje. Media o własności prywatnej

15 Od Wrozametu do FagorMastercook Najważniejsze daty i fakty z historii firmy 1946 r. W poniemieckiej fabryce Knauth powstają: Odlewnia Żeliwa i Metali oraz Wytwórnia Naczyń Emaliowanych r. Po połączeniu z innymi zakładami fabryka zaczyna funkcjonować pod nazwą Wrozamet r. Firma wprowadza na rynek nową markę handlową: Mastercook, rozpoczyna się prywatyzacja zakładu r. Początek współpracy w sprzedaży pralek i lodówek produkowanych przez hiszpańską firmę Fagor Electrodomesticos, zrzeszoną w międzynarodowej korporacji Mondragon Corporation Cooperativa r. Fagor Electrodomesticos S. Coop. i MCC stają się inwestorami strategicznymi spółki akcyjnej Wrozamet r. Fagor Electrodomesticos S. Coop. i MCC stają się jedynymi właścicielami zakładu r. Wrozamet zostaje włączony do Specjalnej Strefy Ekonomicznej WSSE INVEST PARK; łączna wartość inwestycji do 2008 r. to ponad 486 mln zł r. Firma zmienia nazwę na FagorMastercook S.A. Była odlewnia metali i żeliwa, jest nowoczesna fabryka Kiedyś firma robiła emaliowane garnki. Dziś w trzech fabrykach produkuje ponad milion sztuk sprzętu AGD. Historia przedsiębiorstwa zaczyna się w roku Wtedy w poniemieckiej fabryce Knauth powstała Odlewnia Żeliwa i Metali. Początkowo produkowała ruszty do parowozów, siekacze motorowe dla rolnictwa i elementy motocykli SHL, a także niestandardowe produkty: godła narodowe czy klamki zdobiące lokomotywy. Kilka miesięcy później powstaje Wytwórnia Naczyń Emaliowanych. W listopadzie 1962 r. obie firmy łączą się we Wrocławskie Zakłady Metalurgiczne (WZM), specjalizujące się w produkcji kuchni węglowych i gazowych oraz pralek wirnikowych Emilia. W 1969 r. WZM zaczynają produkcję gazowych kuchni czteropalnikowych z piekarnikiem, a rok późnej z piekarnikiem elektrycznym, wyposażonym w obrotowy rożen i opiekacz. Kiedy w 1976 r. do firmy przyłączono zakład z Wąsosza, po raz pierwszy pojawia się określenie Wrozamet i nowa nazwa przedsiębiorstwa: Zakłady Sprzętu Grzejnego Predom-Wrozamet. W roku 1988 firma zaczyna produkcję kuchenek elektrycznych. W 1992 r. zostaje przekształcona w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa pod nazwą Wrozamet S.A. Przełomowy dla spółki jest rok Wprowadza wtedy na rynek nową generację kuchni pod nazwą Mastercook. W krótkim czasie wszystkie produkty Wrozametu zyskują to logo. Dziś są to kuchenki gazowe i elektryczne, lodówki, pralki, okapy kuchenne, piekarniki, płyty grzewcze i elektryczne podgrzewacze wody. Słowem cała linia sprzętu AGD dla klientów, którzy mają różne wymagania co do ceny i funkcjonalności. 13

16 Fot. materiały spółki Dzięki wsparciu Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju powstały nowoczesne fabryki pralek, a stare zmodernizowano. Przez 10 lat firma zdobyła nowe rynki i stała sie jedną z najważniejszych członków Grupy Fagor w Europie W końcu 1997 r. Wrozamet zaczął współpracę z hiszpańską firmą Fagor Electrodomesticos S. Coop., zrzeszoną w międzynarodowej korporacji MCC Mondragon Corporation Cooperativa, która w 1999 r. stała się inwestorem strategicznym spółki. W grudniu 2002 r. Fagor Electrodomesticos S. Coop. i MCC wykupiły ostatnią akcję i stały się jedynymi właścicielami Wrozametu. W ten sposób spółka weszła w skład grupy Fagor i koncernu MCC. Aby podkreślić przynależność do firmy o wielkim potencjale finansowym i produkcyjnym oraz zaznaczyć silną pozycję rynkową marki Mastercook, 29 marca 2006 r. spółka zmieniła nazwę na FagorMastercook S.A. W trzech fabrykach we Wrocławiu produkuje ponad milion sztuk sprzętu AGD. W tym w jednej z najnowocześniejszych w Europie fabryce pralek ładowanych od góry powstaje rocznie 500 tys. tych urządzeń. [DCZ] Prywatyzacja wzorcowo przeprowadzona Droga, jaką rząd wybrał dla prywatyzacji Wrozametu, była nieco odmienna niż przy sprzedaży innych producentów AGD. Prywatyzację Wrozametu (teraz FagorMastercook) uważa się za wzorowo przeprowadzoną i bardzo udaną. O przekształceniu państwowej firmy w jednoosobową spółkę akcyjną Skarbu Państwa zdecydowano w 1992 r. Umożliwiło to późniejszą prywatyzację, czyli szukanie inwestorów na zakup akcji firmy. W 1995 r. Fagormastercook (ówczesny Wrozamet) został włączony do narodowego programu prywatyzacji poprzez przejęcie od Skarbu Państwa pakietu kontrolnego, czyli 75 proc. akcji przez Narodowe Fundusze Inwestycyjne (NFI), w których wiodącym funduszem dla ówczesnego Wrozamet S.A. był Trzeci Narodowy Fundusz Inwestycyjny. Szukanie inwestora Dwóch najważniejszych konkurentów spółki w tym czasie: Polar (obecnie Whirlpool) i Wromet (teraz Amica) sprywatyzowano poprzez Giełdę Papierów Wartościowych w ofertach publicznych. W przypadku Wrozametu chodziło o znalezienie inwestora strategicznego spośród najważniejszych graczy na rynku AGD w Europie. Trzeci Narodowy Fundusz Inwestycyjny (NFI) miał do tego czasu za zadanie podnosić wartość spółki poprzez m.in. inwestycje w park maszynowy. Pozwoliło to spółce przetrwać najtrudniejsze lata, a potem podnieść atrakcyjność na tyle, by zainteresować ofertą takich potentatów jak: Merloni (obecnie Indesit Company), Ardo (Antonio Merloni), Whirlpool, Fagor, Electrolux czy Brandt. Zainteresowanie zakupem akcji spółki wykazywał także polski Polar. W 1999 r. Trzeci NFI wybrał inwestora strategicznego. Firma Fagor Electrodomesticos S. Coop., wspólnie z korporacją Mondragon Corporacion Cooperativa (w której skład wchodzi) objęła 75 proc. akcji Wrozametu. Odkupywanie akcji Po objęciu pakietu kontrolnego inwestorzy strategiczni skupili się na doprowadzeniu do kupna pozostałej części akcji. Skarb Państwa miał ich jeszcze 16 proc., a pozostałe były w rękach funduszy inwestycyjnych i pracowników (ci otrzymali je podczas komercjalizacji firmy). W 2002 r. Fagor Electrodomesticos S. Coop. i Mondragon Corporacion Cooperativa miały już 100 proc. akcji spółki. Teraz ich głównymi celami strategicznymi stały się restrukturyzacja i dostosowywanie struktury firmy do struktur Grupy Fagor. W latach na inwestycje przeznaczyły ponad 486 mln zł. Przed wejściem inwestora strategicznego Wrozamet był znanym producentem AGD, ale kojarzonym tylko z jednym segmentem rynku kuchniami. Teraz produkcja została poszerzona o lodówki, płyty gazowe do zabudowy, pralki. Udane prywatyzacje. Media o własności prywatnej

17 Po zakończeniu restrukturyzacji spółki akcjonariusze rozpoczęli negocjacje z rządem RP w sprawie wsparcia największego programu inwestycyjnego, jaki zamierzali wprowadzić. Efektem rozmów było m.in. ustanowienie Specjalnej Strefy Ekonomicznej na terenie spółki i bardzo dobra współpraca z władzami lokalnymi, szczególnie Wrocławia. W 2006 r. Grupa Fagor zakończyła negocjacje z Europejskim Bankiem Odbudowy i Rozwoju w sprawie wsparcia jej inwestycji w Polsce. Dostała pieniądze na inwestycje w zamian za emisję akcji. Program ten całkowicie zmienił oblicze firmy. Powstały jedne z najnowocześniejszych w Europie fabryki pralek, a stare zmodernizowano. Przez 10 lat firma zdobyła nowe rynki i stała się jednym z najważniejszych członków Grupy Fagor w Europie obok Fagor Electrodomesticos w Hiszpanii i FagorBrandt we Francji. [AB] Fot. materiały spółki Inwestują i stawiają na innowacje Mimo trudnego roku wrocławski producent sprzętu AGD nie rezygnuje z wydatków na nowoczesne technologie. Kryzys nie ominął również branży sprzętu dla gospodarstw domowych i firmy FagorMastercook. Nie będziemy zaprzeczać, że jak dla wielu innych firm, również i dla nas jest to trudny rok. Jednak staramy się przeciwdziałać jego negatywnym skutkom, działając rozważnie mówi Patxi Lopez Urkiola, prezes FagorMastercook. Przede wszystkim firma skupia się na podstawowym biznesie, dążąc do zwiększania sprzedaży tych produktów, które pozwalają uzyskać wyższą wartość dodaną. Poprawiamy również wydajność, pracując nad rozsądną obniżką kosztów i nad ograniczeniem wydatków, które mogą być odroczone w czasie dodaje prezes. Ale nie oznacza to rezygnacji z inwestycji. Ze sprzętów AGD najszybciej w Polsce rośnie sprzedaż zmywarek. Badania wskazują, że wciąż niewielki odsetek gospodarstw domowych w kraju ma takie urządzenie. Potencjał tego rynku, a także obniżenie konkurencyjności produktów sprowadzanych spoza Europy sprawiły, że FagorMastercook zdecydował się uruchomić produkcję zmywarek w Polsce. Inwestycja jest planowana na pierwszą połowę 2010 r. W tym samym czasie firma chce także uruchomić produkcję wysokiej klasy piekarników do zabudowy. Mają to być trzy nowe linie wzornicze tych urządzeń. W ostatnich miesiącach znacząco zmodernizowano fabrykę sprzętu kuchennego we Wrocławiu. Inwestycje pozwoliły na wprowadzenie najbardziej innowacyjnej Fot. materiały spółki Historia przedsiębiorstwa zaczyna się od roku Wtedy w poniemieckiej fabryce Knauth powstała Odlewnia Żeliwa i Metali technologii pokrywania emalią proszkową. Także linia produkcyjna została zaprojektowana i przygotowana z wykorzystaniem najnowszych rozwiązań. Ta inwestycja pozwoliła nam nie tylko na zaoferowanie dodatkowych korzyści klientom i spełnienie najwyższych standardów związanych z ochroną środowiska, ale również na istotne obniżenie kosztów produkcji informuje Patxi Lopez Urkiola. [DRR] Radzą sobie: Jak dla wielu firm, także dla nas to trudny rok. Staramy się przeciwdziałać jego negatywnym skutkom, działając rozważnie mówi Patxi Lopez Urkiola, prezes FagorMastercook. 16 listopada 2009 roku Źródło: dziennik Puls Biznesu 15

18 Bardzo twarda czekolada Wedlowskie słodycze przetrwały dwie wojny i nacjonalizację. Jednak dopiero prywatyzacja wzmocniła czekoladową markę Fot. materiały spółki Na ścianach niedawno wyremontowanej sali historycznej zakładów przy ul. Zamoyskiego w Warszawie wiszą wielkie portrety trzech Wedlów. Karola twórcy słodkiego biznesu, który w 1851 roku zapoczątkował produkcję czekoladek. Emila to jego podpis widnieje na słodyczach do dziś. I Jana, który kierował fabryką nawet podczas wojny, a usunęła go dopiero władza ludowa, która w 1951 roku zmieniła nazwę fabryki Wedla na Zakłady Przemysłu Cukierniczego im. 22 Lipca. Młodej emigracji w Wielkiej Brytanii i Irlandii najbardziej brakuje wedlowskich słodyczy Nowa nazwa pojawiła się także na opakowaniach, zastępując tradycyjny podpis E. Wedel. Klienci, również ci zagraniczni, nie kwapili się jednak do kupowania tak sygnowanych słodyczy, więc po dziesięciu latach na wyrobach pojawiła się informacja: dawniej E. Wedel. Na początku była pisana niedużą czcionką, z czasem napis stawał się coraz większy. Socjalistyczni specjaliści od sprzedaży zrozumieli, że marka Wedel przyciąga nabywców opowiada Janusz Profus, mistrz czekolady w warszawskiej fabryce Wedla. Przywiązanie klientów ochroniło tradycyjną nazwę, ale smakosze nie mieli już wpływu na to, co w PRL działo się w samej fabryce. Symbolem peerelowskiego upadku stały się pamiętne wyroby czekoladopodobne, produkowane w latach 80., gdy zakład borykał się z niedostatkiem dewiz, co oznaczało braki w zapasach kakao. Po 1989 roku rząd postanowił sprywatyzować Wedla. Dwa lata później posiadaczem 40 proc. akcji przedsiębiorstwa stał się koncern spożywczy PepsiCo. Amerykanie zainwestowali w modernizację zakładów 20 mln dol. Zakończyli też jeden z największych sporów w przemyśle cukierniczym o tradycyjną nazwę Wedla, do której zakład wrócił w 1990 r. Roszczenia do niej zgłosili potomkowie dawnych właścicieli, a sąd uznał, że spółka Wedel SA ma prawo do fabryki czekolady, ale nie powinna używać nazwiska Wedel. W 1998 r. doszło do ugody: Wedel SA zapłaciła rodzinie twórców czekoladowego imperium pięć milionów złotych i pokryła koszty sądowe. Udane prywatyzacje. Media o własności prywatnej

19 Rok później spółka połączyła się z polską filią angielskiej firmy Cadbury. Według rankingu Rzeczpospolitej Cadbury-Wedel Polska jest dziś drugim graczem na polskim rynku słodyczy. Z pozycji lidera wygryzł go dwa lata temu koncern Kraft Foods, który kupił wówczas firmę LuPolska. W Wedlu wolą jednak powoływać się na raport AC Nielsena. Według niego jesteśmy na pierwszym miejscu wśród wyrobów czekoladowych, nie licząc draży, bo ich nie produkujemy. mówi Marta Pokutycka-Madrala z Cadbury-Wedel Polska. Sztandarowe produkty firmy to ptasie mleczko, czekolady, wedlowskie torciki i batoniki Pawełek. Batoniki oraz czekolady są produkowane w fabryce Wedla w Bielanach Wrocławskich. Ptasie mleczko i torciki w Warszawie, dokąd przeniesiono kilka lat temu Pracownię Rarytasów. To w niej cukiernicy wyrabiają ręcznie praliny luksusowy produkt Wedla o dość krótkim (do miesiąca) terminie przydatności do spożycia. Zakład w stolicy od dwóch lat jest remontowany. Powstają nowe laboratoria i biura, odnawiana jest fasada budynku, a w sali historycznej, gdzie wiszą portrety Karola, Emila i Jana Wedlów, renowacji poddano każdy mebel, najdrobniejszą nawet pamiątkę. Cały remont ma kosztować 100 mln złotych. Odżywają nie tylko dawne wnętrza, ale i przedwojenne pomysły. Wedlowskie pijalnie czekolady otwierane są w każdym dużym mieście. I tam także można spróbować pralin. Oprócz wydatków na historyczną fabrykę w Warszawie inwestujemy na Dolnym Śląsku i Skarbimierzu 200 mln euro mówi Pokutycka-Madrala. We wrześniu zakończyła się rozbudowa fabryki w Bielanach Wrocławskich. Pracę dostało tam 200 osób, kolejne 300 miejsc czeka na chętnych do pracy w zakładach w Skarbimierzu. Obok działającej tam fabryki, która produkuje gumy do żucia na zagraniczne rynki (nie firmuje ich jednak podpisem Wedla), powstanie jeszcze jedna wyrabiająca słodycze na eksport. Produkcja ruszy w przyszłym roku. Wedel nie zdradza, ile czekolad i wafli zjadają dziś zagraniczni klienci, ale w 2007 roku udział eksportu w przychodach firmy wynosił 10 proc. Nasze słodycze trafiają głównie tam, gdzie jest Polonia. Wysyłamy je do USA, Kanady i Wielkiej Brytanii. Trzy lata temu młodą emigrację na Wyspach zapytano o to, czego najbardziej im brak na obczyźnie. Wskazali między innymi na wedlowskie słodycze. Najbardziej tęsknili za naszymi czekoladami dodaje Pokutycka. Batoniki i czekolady produkowane są w Bielanach Wrocławskich Fot. materiały spółki Autor: Jolanta Molińska Newsweek, 25 października 2009 roku 17

20 Przejęcie bez poślizgu Spółka powstała ponad pół wieku temu. Dziś jest największym w Polsce producentem tłuszczów roślinnych. Odniosła duży sukces, między innymi dzięki sprawnej prywatyzacji Zakłady Tłuszczowe Kruszwica rozpoczęły działalność we wrześniu 1956 roku jako Kujawskie Zakłady Przemysłu Tłuszczowego. Ich podstawę stanowiła olejarnia o zdolnościach przerobowych 45 tys. ton nasion oleistych w skali roku. Od samego początku spółka sporo inwestowała. Szybko zwiększała udziały w rynku, notując jednocześnie dobre wyniki finansowe. W latach wybudowała nową olejarnię. Dzięki niej można było rocznie przerobić 220 tys. ton nasion. W tym czasie Kujawskie Zakłady Przemysłu Tłuszczowego skupiały już ponad połowę krajowego potencjału branży olejarskiej. Nie spoczęły jednak na laurach, dalej inwestując w umocnienie swojej pozycji na rynku. W 1988 roku wybudowano oczyszczalnię, a rok później rozpoczęto budowę nowej rafinerii o zdolności przerobowej 75,8 tys. ton. Natomiast 1990 rok zaowocował powstaniem nowej linii produkcyjnej do wytwarzania margaryn. Trzy lata później spółka kupiła suszarnię nasion. Dobra baza i podstawa Mocna pozycja rynkowa przedsiębiorstwa, przy jednocześnie wypracowywanych dobrych wynikach finansowych, była dobrą bazą dla udanej prywatyzacji. W grudniu 1995 roku Minister Przekształceń Własnościowych podpisał akt przekształcenia państwowych Kujawskich Zakładów Przemysłu Tłuszczowego w spółkę akcyjną o nazwie Zakłady Tłuszczowe Kruszwica. W następnym roku wybrano doradcę, którego zadaniem było przygotowanie strategii prywatyzacyjnej dla przedsiębiorstwa. Ruszyły też prace nad prospektem emisyjnym. Na warszawskiej giełdzie akcje ZT Kruszwica zadebiutowały 6 stycznia 1997 roku. Na otwarciu sesji walory wyceniono na 23 zł, czyli o 8 proc. mniej, niż wynosiła ich cena emisyjna. Ryszard Staszak, ówczesny prezes spółki, zapowiedział, że wkrótce wybrany zostanie inwestor strategiczny. Rzeczywiście, już w tym samym roku doszło do podpisania umowy ze spółką Cereol Holding, należącą do Eridania Beghin-Say, jednego z największych koncernów rolno-przemysłowych. Kupił on prawie 46 proc. udziałów ZT Kruszwica. Zapłacił za nie ponad 33,9 mln dolarów. W umowie zawarto szereg zapisów, które miały chronić interesy giełdowej spółki. Cerol Holding zagwarantował m.in., że w trakcie dwunastu miesięcy nie będzie redukował zatrudnienia w ZT Kruszwica (pracowało tam wówczas ponad 1,2 tys. osób). Zobowiązał się też do udostępnienia licencji i know-how, koniecznych do zrealizowania planów inwestycyjnych. Ponadto obiecał, że dołoży wszelkich starań, żeby ZT Kruszwica kupowały surowiec ze źródeł krajowych. Większościowy akcjonariusz Kolejnym przełomowym rokiem w historii giełdowej spółki był W październiku Bunge Investments France, kontrolowana przed Bunge Limited, kupiła od grupy Edison 55 proc. udziałów w Cerol i złożyła ofertę wykupu pozostałych akcji. W następstwie stała się właścicielem ZT Kruszwica. Jest nim do dziś. Kim jest większościowy akcjonariusz giełdowej spółki? Bunge Limited powstała prawie dwieście lat temu jako przedsiębiorstwo zajmujące się handlem zbożami. W krótkim czasie zyskała pozycję światowego potentata w handlu produktami towarowym i żywnością. Od sierpnia 2001 roku jej akcje są notowane na giełdzie w Nowym Jorku. Aktualnie Bunge ma nieco ponad 64 proc. kapitału ZT Kruszwica. Drugim dużym akcjonariuszem jest Windstorm Limited ma około 26 proc. udziałów. Kapitalizacja ZT Kruszwica przekracza 1,3 mld zł. W latach kurs spółki spadał. Zmiana tej negatywnej tendencji miała miejsce na początku tego roku. Od tego czasu akcje zyskują na wartości. Po prywatyzacji giełdowa firma konsekwentnie realizowała strategię, dzięki której umocniła się na pozycji niekwestionowanego lidera branży. Najważniejsze działania ukierunkowane były na konsolidację rynku. Ruszyła ona w 2006 roku. ZT Kruszwica przejęły udziały w następujących podmiotach: Ewico Brzeg, ZPT Olvit oraz Olvit-Pro Warszawa. Połączone spółki działają jako Udane prywatyzacje. Media o własności prywatnej

Inwestowanie w IPO ile można zarobić?

Inwestowanie w IPO ile można zarobić? Inwestowanie w IPO ile można zarobić? W poprzednich artykułach opisano w jaki sposób spółka przeprowadza ofertę publiczną oraz jakie może osiągnąć z tego korzyści. Teraz należy przyjąć punkt widzenia Inwestora

Bardziej szczegółowo

Podstawowe informacje o spółce PKO BP

Podstawowe informacje o spółce PKO BP Podstawowe informacje o spółce PKO BP PKO BANK POLSKI S.A. jeden z najstarszych banków w Polsce. W opinii wielu pokoleń Polaków uważany jest za bezpieczną i silną instytucję finansową. Większościowym akcjonariuszem

Bardziej szczegółowo

CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ ZAUFANIE PRACOWNIKÓW DO ZWIĄZKÓW ZAWODOWYCH BS/117/2001 KOMUNIKAT Z BADAŃ WARSZAWA, SIERPIEŃ 2001

CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ ZAUFANIE PRACOWNIKÓW DO ZWIĄZKÓW ZAWODOWYCH BS/117/2001 KOMUNIKAT Z BADAŃ WARSZAWA, SIERPIEŃ 2001 CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-58 - 95, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl

Bardziej szczegółowo

Bank Zachodni WBK odpowiada na potrzeby rolników

Bank Zachodni WBK odpowiada na potrzeby rolników .pl https://www..pl Bank Zachodni WBK odpowiada na potrzeby rolników Autor: Redaktor Naczelny Data: 31 maja 2016 Kredyty, pożyczki, leasing przed rolnikami szukającymi sposobu na powiększenie gospodarstwa,

Bardziej szczegółowo

EKONOMIA SŁUCHANIE (A2)

EKONOMIA SŁUCHANIE (A2) EKONOMIA SŁUCHANIE (A2) Witam państwa! Dziś w naszej audycji porozmawiamy o tym jak inwestować, żeby nie stracić, jak oszczędzać i jak radzić sobie w trudnych czasach. Do studia zaprosiłam eksperta w dziedzinie

Bardziej szczegółowo

CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ

CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-46 - 92, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl

Bardziej szczegółowo

2016 CONSULTING DLA MŚP. Badanie zapotrzebowania na usługi doradcze

2016 CONSULTING DLA MŚP. Badanie zapotrzebowania na usługi doradcze 2016 CONSULTING DLA MŚP Badanie zapotrzebowania na usługi doradcze 1 O raporcie Wraz ze wzrostem świadomości polskich przedsiębiorców rośnie zapotrzebowanie na różnego rodzaju usługi doradcze. Jednakże

Bardziej szczegółowo

Warszawa, styczeń 2012 BS/11/2012 OCENA POLSKIEJ PREZYDENCJI W RADZIE UNII EUROPEJSKIEJ

Warszawa, styczeń 2012 BS/11/2012 OCENA POLSKIEJ PREZYDENCJI W RADZIE UNII EUROPEJSKIEJ Warszawa, styczeń 2012 BS/11/2012 OCENA POLSKIEJ PREZYDENCJI W RADZIE UNII EUROPEJSKIEJ Znak jakości przyznany CBOS przez Organizację Firm Badania Opinii i Rynku 13 stycznia 2011 roku Fundacja Centrum

Bardziej szczegółowo

Deficyt publiczny - jak mu zaradzić piątek, 07 października 2011 20:10 - Poprawiony sobota, 19 kwietnia 2014 16:28

Deficyt publiczny - jak mu zaradzić piątek, 07 października 2011 20:10 - Poprawiony sobota, 19 kwietnia 2014 16:28 Z Olgierdem Bagniewskim*, szefem zespołu analityków niemieckiego instytutu East Stock Informationsdienste GmbH w Hamburgu, rozmawia Iwona Bartczak. I.B.: Brak równowagi finansów publicznych jest znanym

Bardziej szczegółowo

PKO BP zdecydował się połączyć emisję akcji z wypłatą dywidendy. Wpisany przez Łukasz Wilkowicz

PKO BP zdecydował się połączyć emisję akcji z wypłatą dywidendy. Wpisany przez Łukasz Wilkowicz Potwierdziły się zapowiedzi emisji, z której największy krajowy bank miałby pozyskać około 5 mld złotych. Niespodzianką była deklaracja, że na dywidendę zarząd jest gotów przeznaczyć cały ubiegłoroczny

Bardziej szczegółowo

Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy BOŚ S.A. Warszawa, dn. 30.06.2010 r.

Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy BOŚ S.A. Warszawa, dn. 30.06.2010 r. Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy BOŚ S.A. Warszawa, dn. 30.06.2010 r. Wyniki BOŚ S.A. na tle konkurencji Zmiana 2009/2008 Wynik odsetkowy Wynik prowizyjny Suma bilansowa Zysk netto -18% -26% -16% -2% -32%

Bardziej szczegółowo

Firmy rodzinne chcą zwiększać zyski i zatrudniać nowych pracowników [RAPORT]

Firmy rodzinne chcą zwiększać zyski i zatrudniać nowych pracowników [RAPORT] Firmy rodzinne chcą zwiększać zyski i zatrudniać nowych pracowników [RAPORT] data aktualizacji: 2019.01.09 Wzrost zysków i przyciąganie nowych pracowników SĄ priorytetami polskich firm rodzinnych. To wyniki

Bardziej szczegółowo

Plast-Box i Lentex mogą się połączyć

Plast-Box i Lentex mogą się połączyć Za takim scenariuszem opowiada się Krzysztof Moska. Znany inwestor w grupie, której obroty szacuje na 0,6 mld zł, widzi też inne firmy zajmujące się przetwórstwem tworzyw sztucznych. Plast-Box i Lentex

Bardziej szczegółowo

3 największe błędy inwestorów, które uniemożliwiają osiągnięcie sukcesu na giełdzie

3 największe błędy inwestorów, które uniemożliwiają osiągnięcie sukcesu na giełdzie 3 największe błędy inwestorów, które uniemożliwiają osiągnięcie sukcesu na giełdzie Autor: Robert Kajzer Spis treści Wstęp... 3 Panuj nad własnymi emocjami... 4 Jak jednak nauczyć się panowania nad emocjami?...

Bardziej szczegółowo

Raport upadłości polskich firm D&B Poland / II kwartał 2011 roku

Raport upadłości polskich firm D&B Poland / II kwartał 2011 roku Raport upadłości polskich firm D&B Poland / II kwartał roku W pierwszych sześciu miesiącach roku sądy gospodarcze ogłosiły upadłość 307 polskich przedsiębiorstw. Tym samym blisko 12 tys. Polaków straciło

Bardziej szczegółowo

Otwieramy firmę żeby więcej zarabiać

Otwieramy firmę żeby więcej zarabiać Otwieramy firmę żeby więcej zarabiać Mężczyzna, w wieku do 40 lat, wykształcony, chcący osiągać wyższe zarobki i być niezależny taki portret startującego polskiego przedsiębiorcy można nakreślić analizując

Bardziej szczegółowo

Skorzystanie z funduszy venture capital to rodzaj małżeństwa z rozsądku, którego horyzont czasowy jest z góry zakreślony.

Skorzystanie z funduszy venture capital to rodzaj małżeństwa z rozsądku, którego horyzont czasowy jest z góry zakreślony. Skorzystanie z funduszy venture capital to rodzaj małżeństwa z rozsądku, którego horyzont czasowy jest z góry zakreślony. Jedną z metod sfinansowania biznesowego przedsięwzięcia jest skorzystanie z funduszy

Bardziej szczegółowo

Polskie firmy odzieżowe są potrzebne na rynku w Niemczech!

Polskie firmy odzieżowe są potrzebne na rynku w Niemczech! Coraz więcej polskich sieci odzieżowych otwiera swoje sklepy w Niemczech, gdyż znajduje tam rzesze nabywców, a to ma przełożenie na wymierne zyski finansowe. Niemcy wydają spore ilości pieniędzy na ubrania.

Bardziej szczegółowo

CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ OPINIA PUBLICZNA O KONTRAKCIE Z NORWEGIĄ NA DOSTAWĘ GAZU DO POLSKI BS/166/2001 KOMUNIKAT Z BADAŃ

CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ OPINIA PUBLICZNA O KONTRAKCIE Z NORWEGIĄ NA DOSTAWĘ GAZU DO POLSKI BS/166/2001 KOMUNIKAT Z BADAŃ CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-58 - 95, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl

Bardziej szczegółowo

Kto i gdzie inwestuje 2015-07-14 14:22:15

Kto i gdzie inwestuje 2015-07-14 14:22:15 Kto i gdzie inwestuje 2015-07-14 14:22:15 2 Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w Republice Południowej Afryki to przede wszystkim domena Brytyjczyków i Amerykanów. Coraz mocniejszą pozycję zdobywają Chiny.

Bardziej szczegółowo

Polski sektor wołowiny a strategia działania

Polski sektor wołowiny a strategia działania https://www. Polski sektor wołowiny a strategia działania Autor: mgr inż. Dorota Kolasińska Data: 11 grudnia 2016 W Polsce największym problemem w sektorze wołowiny jest brak współdziałania pomiędzy przedstawicielami

Bardziej szczegółowo

Planowanie finansów osobistych

Planowanie finansów osobistych Planowanie finansów osobistych Osoby, które planują znaczne wydatki w perspektywie najbliższych kilku czy kilkunastu lat, osoby pragnące zabezpieczyć się na przyszłość, a także wszyscy, którzy dysponują

Bardziej szczegółowo

Z Christopherem Barrowem, prezesem grupy Żywiec, rozmawia Beata Drewnowska.

Z Christopherem Barrowem, prezesem grupy Żywiec, rozmawia Beata Drewnowska. Z Christopherem Barrowem, prezesem grupy Żywiec, rozmawia Beata Drewnowska. Dlaczego Żywiec zdecydował się na wypłatę tak wysokiej dywidendy w tym roku? Wyniosła 48 zł na akcję i była najwyższa w historii

Bardziej szczegółowo

Z Jackiem Chwedorukiem, prezesem banku inwestycyjnego Rothschild Polska, rozmawia Justyna Piszczatowska.

Z Jackiem Chwedorukiem, prezesem banku inwestycyjnego Rothschild Polska, rozmawia Justyna Piszczatowska. Z Jackiem Chwedorukiem, prezesem banku inwestycyjnego Rothschild Polska, rozmawia Justyna Piszczatowska. Czy Pana zdaniem polskie spółki powinny się obawiać wrogich przejęć w najbliższym czasie? Uważam,

Bardziej szczegółowo

Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy

Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Młody inwestor na giełdzie Strategie inwestycyjne dr Radosław Pietrzyk Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu 11 maja 2015 r. Plan prezentacji 1. Co to jest rynek i giełda?

Bardziej szczegółowo

Warszawa, grudzień 2012 BS/161/2012 CENY I ZAKUPY

Warszawa, grudzień 2012 BS/161/2012 CENY I ZAKUPY Warszawa, grudzień 2012 BS/161/2012 CENY I ZAKUPY Znak jakości przyznany CBOS przez Organizację Firm Badania Opinii i Rynku 11 stycznia 2012 roku Fundacja Centrum Badania Opinii Społecznej ul. Żurawia

Bardziej szczegółowo

Czy CETA będzie obowiązywać?

Czy CETA będzie obowiązywać? .pl Czy CETA będzie obowiązywać? Autor: Ewa Ploplis Data: 6 października 2016 Czy Polska opowie się za wejściem w życie umowy o wolnym handlu pomiędzy Unią Europejską i Kanadą? Wczoraj Sejm debatował na

Bardziej szczegółowo

Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy

Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Młody inwestor na giełdzie Strategie inwestycyjne Dr Krzysztof Biegun Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu 7 listopada 2016 r. Dziś dowiecie się: Co to jest rynek? Czym

Bardziej szczegółowo

Generacja Y o mediach społecznościowych w miejscu pracy

Generacja Y o mediach społecznościowych w miejscu pracy Generacja Y o mediach społecznościowych w miejscu pracy Raport z badania Szymon Góralski Wrocław, 2013 ul. Więzienna 21c/8, 50-118 Wrocław, tel. 71 343 70 15, fax: 71 343 70 13, e-mail: biuro@rrcc.pl,

Bardziej szczegółowo

ZMIANY KLIMATU. Specjalne wydanie Eurobarometru (EB 69) Wiosna 2008 Badanie PE/KE Podsumowanie analityczne

ZMIANY KLIMATU. Specjalne wydanie Eurobarometru (EB 69) Wiosna 2008 Badanie PE/KE Podsumowanie analityczne Dyrekcja Generalna ds. Komunikacji DZIAŁ BADANIA OPINII PUBLICZNEJ Bruksela, 15/10/2008 r. ZMIANY KLIMATU Specjalne wydanie Eurobarometru (EB 69) Wiosna 2008 Badanie PE/KE Podsumowanie analityczne I. Problem

Bardziej szczegółowo

629-35 - 69, 628-37 - 04 621-07 - 57, 628-90 - 17 REKLAMA W GOSPODARCE OKRESU TRANSFORMACJI WARSZAWA, SIERPIEŃ 1993

629-35 - 69, 628-37 - 04 621-07 - 57, 628-90 - 17 REKLAMA W GOSPODARCE OKRESU TRANSFORMACJI WARSZAWA, SIERPIEŃ 1993 CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT ZESPÓŁ REALIZACJI BADAŃ 629-35 - 69, 628-37 - 04 621-07 - 57, 628-90 - 17 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET:

Bardziej szczegółowo

CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ KAPITAŁ ZAGRANICZNY W POLSKIEJ GOSPODARCE BS/183/2003 KOMUNIKAT Z BADAŃ WARSZAWA, GRUDZIEŃ 2003

CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ KAPITAŁ ZAGRANICZNY W POLSKIEJ GOSPODARCE BS/183/2003 KOMUNIKAT Z BADAŃ WARSZAWA, GRUDZIEŃ 2003 CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-46 - 92, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl

Bardziej szczegółowo

List Prezesa Zarządu Grupy Kapitałowej Colian Holding S.A. do Akcjonariuszy

List Prezesa Zarządu Grupy Kapitałowej Colian Holding S.A. do Akcjonariuszy List Prezesa Zarządu Grupy Kapitałowej Colian Holding S.A. do Akcjonariuszy Szanowni Akcjonariusze, Miniony rok był dla naszej Grupy bardzo intensywny. Za nami wiele niezwykle ważnych i zakończonych sukcesem

Bardziej szczegółowo

Polski rynek hotelowy w 2013 r. ciężka konkurencja na rynku

Polski rynek hotelowy w 2013 r. ciężka konkurencja na rynku Polski rynek hotelowy w 2013 r. ciężka konkurencja na rynku Rok 2012 rynek w rozkwicie Liczba hoteli w Polsce szybko rośnie z każdym rokiem. Według danych GUS w 2012 r. było w Polsce 2014 hoteli, wobec

Bardziej szczegółowo

RAPORT MIESIĘCZNY. za miesiąc lipiec 2015. 11 sierpnia 2015

RAPORT MIESIĘCZNY. za miesiąc lipiec 2015. 11 sierpnia 2015 za miesiąc lipiec 2015 3 11 sierpnia 2015 RAPORT MIESIĘCZNY ZA LIPIEC 2015 Zarząd Spółki LOYD S.A. z siedzibą w Warszawie działając w oparciu o postanowienia Załącznika Nr 1 do Uchwały Nr 795/2008 Zarządu

Bardziej szczegółowo

Generacja Y o mediach społecznościowych w pracy

Generacja Y o mediach społecznościowych w pracy Generacja Y o mediach społecznościowych w pracy Raport z badania sierpień 2013 r. O badaniu Media społecznościowe powoli zmieniają organizacje. Nie dzieje się to tak szybko, jak się spodziewano kilka lat

Bardziej szczegółowo

Czat internautów z Mirosławem Tarasem, prezesem Spółki Lubelski Węgiel Bogdanka" S.A.

Czat internautów z Mirosławem Tarasem, prezesem Spółki Lubelski Węgiel Bogdanka S.A. Czat internautów z Mirosławem Tarasem, prezesem Spółki Lubelski Węgiel Bogdanka" S.A. Plany spółki na najbliższe lata, obecna sytuacja w polskiej branży węglowej oraz szczegóły planowanych inwestycji były

Bardziej szczegółowo

Platforma Inwestycyjna CARFORFRIEND.DE Jak to działa? tel.

Platforma Inwestycyjna CARFORFRIEND.DE Jak to działa?     tel. Platforma Inwestycyjna CARFORFRIEND.DE Jak to działa? www.carforfriend.pl www.carforfriend.de Dlaczego używane samochody? Rynek używanych samochodów szybko wzrasta. Z jednej strony wręcz nieetycznie drogie

Bardziej szczegółowo

Sytuacja na niemieckim rynku budowlanym w 2017 roku

Sytuacja na niemieckim rynku budowlanym w 2017 roku Niemieckie place budowy to eldorado finansowe dla polskich firm budowlanych. Mnóstwo wolnych zleceń, rosnące stawki finansowe i coraz bardziej sprzyjająca koniunktura powodują, że w 2017 roku da się dużo

Bardziej szczegółowo

Podpisanie planu połą ZT Kruszwica, Ewico,, ZPT Olvit, Olvit-Pro

Podpisanie planu połą ZT Kruszwica, Ewico,, ZPT Olvit, Olvit-Pro Podpisanie planu połą łączenia spółek ZT Kruszwica, Ewico,, ZPT Olvit, Warszawa, 29 czerwca 2006 1 POŁĄCZENIE SPÓŁEK Dzięki połączeniu 4 spółek powstanie największa firma produkująca tłuszcze roślinne

Bardziej szczegółowo

newss.pl Ukryty popyt. Raport z rynku nieruchomości styczeń 2011

newss.pl Ukryty popyt. Raport z rynku nieruchomości styczeń 2011 Biorąc pod uwagę sytuację gospodarczą, nie należy spodziewać się zwiększenia popytu na rynku nieruchomości w ciągu najbliższego roku. Ograniczony dostęp do źródeł finansowania zakupu nieruchomości, wzrost

Bardziej szczegółowo

W 2015 roku spodziewam się

W 2015 roku spodziewam się W 2015 roku spodziewam się data aktualizacji: 2015.01.23 Za branżą trudne miesiące miesiące cięcia marż, wojny cenowej w detalu i wciąż niezadowalającego wielu uczestników rynku poziomu konsumpcji. W nowy

Bardziej szczegółowo

CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ

CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-46 - 92, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl

Bardziej szczegółowo

Z Mirosławem Krutinem, prezesem KGHM Polska Miedź, rozmawia Adam Roguski.

Z Mirosławem Krutinem, prezesem KGHM Polska Miedź, rozmawia Adam Roguski. Z Mirosławem Krutinem, prezesem KGHM Polska Miedź, rozmawia Adam Roguski. Wierzy Pan, że Skarb Państwa, kontrolujący 42 proc. akcji KGHM, zrezygnuje z dywidendy z ubiegłorocznego zarobku, szacowanego na

Bardziej szczegółowo

Kultowe marki dla Maspeksu

Kultowe marki dla Maspeksu Kultowe marki dla Maspeksu data aktualizacji: 2015.01.23 Maspex przejmuje zakłady produkcyjne i większość marek firmy Agros Nova. Po sfinalizowaniu transakcji powstanie grupa spożywcza z rocznymi obrotami

Bardziej szczegółowo

Copyright by treeneo.com sp. z o.o. FOLDER INWESTYCYJNY

Copyright by treeneo.com sp. z o.o. FOLDER INWESTYCYJNY FOLDER INWESTYCYJNY Definicja programu Agrofortis Program oszczędnościowo-inwestycyjny, oparty na ratalnym nabywaniu gruntów rolnych o wysokim potencjale inwestycyjnym. W naszym programie możesz oszczędzać

Bardziej szczegółowo

R1. W jakim przedziale zatrudnienia znajduje się Pana(i) firma? 10-49 osób... 50-249 osób...

R1. W jakim przedziale zatrudnienia znajduje się Pana(i) firma? 10-49 osób... 50-249 osób... Zapraszamy Państwa do wzięcia udziału w badaniu dotyczącym rynku pracy małych i średnich przedsiębiorstw na Dolnym Śląsku. Naszym zamierzeniem jest poznanie Państwa opinii na temat koncepcji społecznej

Bardziej szczegółowo

KRYZYS - GOSPODARKA SPOŁECZEŃSTWO

KRYZYS - GOSPODARKA SPOŁECZEŃSTWO KRYZYS - GOSPODARKA SPOŁECZEŃSTWO Sławomir Żygowski I Wiceprezes Zarządu ds. bankowości korporacyjnej Nordea Bank Polska S.A. SYTUACJA W SEKTORZE BANKOWYM W POLSCE UWARUNKOWANIA KRYZYSU Wina banków? Globalna

Bardziej szczegółowo

Bariery i potencjał współpracy małych i dużych przedsiębiorstw

Bariery i potencjał współpracy małych i dużych przedsiębiorstw Bariery i potencjał współpracy małych i dużych przedsiębiorstw Raport z badania ilościowego i jakościowego zrealizowanego w ramach projektu Forum Współpracy Małego i Dużego Biznesu Związku Przedsiębiorców

Bardziej szczegółowo

Eko Holding w liczbach. Co przejmuje Eurocash?

Eko Holding w liczbach. Co przejmuje Eurocash? Eko Holding w liczbach. Co przejmuje Eurocash? data aktualizacji: 2016.03.18 Eurocash zdecydował się na przejęcie Eko Holdingu, w tym jego 253 sklepów. Warto przyjrzeć się, w jakiej kondycji znajduje się

Bardziej szczegółowo

Akcjonariusze TIM S.A.

Akcjonariusze TIM S.A. Wrocław, 20.03.2015 r. Krzysztof Folta Prezes Zarządu TIM S.A. Akcjonariusze TIM S.A. Szanowni Państwo, Mam zaszczyt przekazać Państwu jednostkowy Raport Roczny TIM SA oraz skonsolidowany Raport Roczny

Bardziej szczegółowo

Warszawa, grudzień 2013 BS/172/2013 OPINIE NA TEMAT SZCZEPIEŃ OCHRONNYCH DZIECI

Warszawa, grudzień 2013 BS/172/2013 OPINIE NA TEMAT SZCZEPIEŃ OCHRONNYCH DZIECI Warszawa, grudzień 2013 BS/172/2013 OPINIE NA TEMAT SZCZEPIEŃ OCHRONNYCH DZIECI Znak jakości przyznany CBOS przez Organizację Firm Badania Opinii i Rynku 11 stycznia 2013 roku Fundacja Centrum Badania

Bardziej szczegółowo

Zarobki, awanse, szacunek. Dlaczego specjaliści zmieniają pracę. Badania Pracuj.pl

Zarobki, awanse, szacunek. Dlaczego specjaliści zmieniają pracę. Badania Pracuj.pl Zarobki, awanse, szacunek. Dlaczego specjaliści zmieniają pracę Badania Pracuj.pl Gotowi na zmiany? Aż 6 na 10 specjalistów badanych przez Pracuj.pl aktywnie szuka nowego miejsca zatrudnienia. Wśród pozostałych

Bardziej szczegółowo

Jaka jest różnica między ceną emisyjną a nominalną? Dlaczego jesteśmy świadkami redukcji?

Jaka jest różnica między ceną emisyjną a nominalną? Dlaczego jesteśmy świadkami redukcji? Jaka jest różnica między ceną emisyjną a nominalną? Dlaczego jesteśmy świadkami redukcji? Kiedy mamy do czynienia z rynkiem pierwotnym? Jak możemy zareagować na tym rynku? Czym różni się cena emisyjna

Bardziej szczegółowo

Inwestujemy W POLSKIE FIRMY. www.tarheelcap.com

Inwestujemy W POLSKIE FIRMY. www.tarheelcap.com Inwestujemy W POLSKIE FIRMY 2015 www.tarheelcap.com Wspólnicy Tar Heel Capital Zarządzający Funduszem O Tar Heel Capital 19 Przeprowadzonych transakcji 15 Od tylu lat inwestujemy w Polsce >200 mln zł Łączna

Bardziej szczegółowo

Ekspansja, wyzwania i drogi rozwoju polskiego e-commerce w 2019 r [RAPORT]

Ekspansja, wyzwania i drogi rozwoju polskiego e-commerce w 2019 r [RAPORT] Ekspansja, wyzwania i drogi rozwoju polskiego e-commerce w 2019 r [RAPORT] data aktualizacji: 2019.01.31 Im dłuższy staż sklepu internetowego, tym mniej przypomina on sposób na dodatkowy zarobek, a bardziej

Bardziej szczegółowo

ŻYWNIOŚĆ,TECHNOLOGIA, JAKOŚĆ 1(2)1995 SYTUACJA EKONOMICZNO-FINANSOWA SKOMERCJALIZOWANYCH I SPRYWATYZOWANYCH PRZEDSIĘBIORSTW PRZEMYSŁU SPOŻYWCZEGO

ŻYWNIOŚĆ,TECHNOLOGIA, JAKOŚĆ 1(2)1995 SYTUACJA EKONOMICZNO-FINANSOWA SKOMERCJALIZOWANYCH I SPRYWATYZOWANYCH PRZEDSIĘBIORSTW PRZEMYSŁU SPOŻYWCZEGO ŻYWNIŚĆ,TECHNLGIA, JAKŚĆ 1(2)1995 Grażyna Morkis SYTUACJA EKNMICZN-FINANSWA SKMERCJALIZWANYCH I SPRYWATYZWANYCH PRZEDSIĘBIRSTW PRZEMYSŁU SPŻYWCZEG d 1990 r. w przemyśle spożywczym, podobnie jak w całej

Bardziej szczegółowo

Strategie wspó³zawodnictwa

Strategie wspó³zawodnictwa Strategie wspó³zawodnictwa W MESE można opracować trzy podstawowe strategie: 1) niskich cen (dużej ilości), 2) wysokich cen, 3) średnich cen. STRATEGIA NISKICH CEN (DUŻEJ ILOŚCI) Strategia ta wykorzystuje

Bardziej szczegółowo

3 JESTEŚMY. Spółki z Grupy Kapitałowej UNIMOT dostarczają produkty energetyczne dla sektorów takich jak: transport, przemysł, rolnictwo i usługi.

3 JESTEŚMY. Spółki z Grupy Kapitałowej UNIMOT dostarczają produkty energetyczne dla sektorów takich jak: transport, przemysł, rolnictwo i usługi. PALIWA ENERGIA GAZ SPIS TREŚCI 3 KIM JESTEŚMY KIM JESTEŚMY Kim jesteśmy 3 Kadra zarządzająca 4 Struktura Grupy, akcjonariat 5 Obszar działalności 6 Zakres działalności 7 Otoczenie rynkowe 8-12 Spółka w

Bardziej szczegółowo

ILE KOSZTOWAŁY ZMIANY W ZARZĄDACH SPÓŁEK SKARBU PAŃSTWA?

ILE KOSZTOWAŁY ZMIANY W ZARZĄDACH SPÓŁEK SKARBU PAŃSTWA? 16.08.2018 Informacja prasowa portalu Pytania i dodatkowe informacje: Konrad Akowacz tel. 511 057 700 akowacz@sedlak.pl ILE KOSZTOWAŁY ZMIANY W ZARZĄDACH SPÓŁEK SKARBU PAŃSTWA? Rok 2017 był kolejnym rokiem

Bardziej szczegółowo

Raport 29 stycznia 2013. Nie każde mieszkanie kupimy taniej niż rok temu

Raport 29 stycznia 2013. Nie każde mieszkanie kupimy taniej niż rok temu Raport 29 stycznia 2013 Nie każde mieszkanie kupimy taniej niż rok temu Od początku 2012 roku ceny mieszkań w większości dużych polskich miast wyraźnie spadły. Najwięcej, bo aż ponad 10 procent ceny zaoszczędzili

Bardziej szczegółowo

KOMUNIKAT PRASOWY KOMPUTRONIK S.A. OPUBLIKOWAŁ PROSPEKT EMISYJNY

KOMUNIKAT PRASOWY KOMPUTRONIK S.A. OPUBLIKOWAŁ PROSPEKT EMISYJNY KOMUNIKAT PRASOWY 13 czerwca 2007 KOMPUTRONIK S.A. OPUBLIKOWAŁ PROSPEKT EMISYJNY Komputronik S.A., czołowy na polskim rynku dostawca sprzętu i oprogramowania komputerowego, elektroniki użytkowej oraz operator

Bardziej szczegółowo

Rozmowa ze sklepem przez telefon

Rozmowa ze sklepem przez telefon Rozmowa ze sklepem przez telefon - Proszę Pana, chciałam Panu zaproponować opłacalny interes. - Tak, słucham, o co chodzi? - Dzwonię w imieniu portalu internetowego AmigoBONUS. Pan ma sklep, prawda? Chciałam

Bardziej szczegółowo

Nieruchomości, które procentują Mzuri CFI 2 Prezentacja dla Inwestorów

Nieruchomości, które procentują Mzuri CFI 2 Prezentacja dla Inwestorów Nieruchomości, które procentują Mzuri CFI 2 Prezentacja dla Inwestorów Warszawa, marzec 2019 r. INWESTYCJA W MZURI CFI 2 Krok po kroku Krok 1 Czym jest i jak działa Mzuri CFI 2? Krok 2 Dlaczego warto inwestować

Bardziej szczegółowo

Raport o sytuacji mikro i małych firm w roku 2013. Wrocław, 9 kwietnia 2014

Raport o sytuacji mikro i małych firm w roku 2013. Wrocław, 9 kwietnia 2014 Raport o sytuacji mikro i małych firm w roku 2013 Wrocław, 9 kwietnia 2014 Już po raz czwarty Bank Pekao przedstawia raport o sytuacji mikro i małych firm 7 tysięcy wywiadów z właścicielami firm, Badania

Bardziej szczegółowo

Inwestycje w polski sektor wodociągów i kanalizacji

Inwestycje w polski sektor wodociągów i kanalizacji Inwestycje w polski sektor wodociągów i kanalizacji Polski sektor wodociągów i kanalizacji przeszedł ogromnie przemiany od czasu przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. To wszystko dzięki unijnym pieniądzom,

Bardziej szczegółowo

Prezentacja dla inwestorów 2015-03-17

Prezentacja dla inwestorów 2015-03-17 Prezentacja dla inwestorów 2015-03-17 2 Zastrzeżenia prawne ZASTRZEŻENIA Niniejsza prezentacja została przygotowana przez Amica Wronki SA ( AMICA lub "Spółka"). Ani niniejsza Prezentacja, ani jakakolwiek

Bardziej szczegółowo

Dobry rok w branży alkoholowej

Dobry rok w branży alkoholowej .pl https://www..pl Dobry rok w branży alkoholowej Autor: Maciej Wołodko Data: 17 stycznia 2019 Branża alkoholowa może zaliczyć rok 2018 do udanych. Tak wynika z raportu Rynek wyrobów alkoholowych, który

Bardziej szczegółowo

TOP10 aplikacji zakupowych w Polsce. Które aplikacje sieci handlowych klienci uruchamiają najczęściej?

TOP10 aplikacji zakupowych w Polsce. Które aplikacje sieci handlowych klienci uruchamiają najczęściej? TOP10 aplikacji zakupowych w Polsce. Które aplikacje sieci handlowych klienci uruchamiają najczęściej? data aktualizacji: 2018.03.23 Coraz więcej Polaków deklaruje dokonywanie zakupów bezpośrednio za pomocą

Bardziej szczegółowo

KBC GERMAN JUMPER FIZ SOLIDNY, NIEMIECKI ZYSK W TWOIM ZASIĘGU

KBC GERMAN JUMPER FIZ SOLIDNY, NIEMIECKI ZYSK W TWOIM ZASIĘGU Fundusz inwestycyjny KBC GERMAN JUMPER FIZ SOLIDNY, NIEMIECKI ZYSK W TWOIM ZASIĘGU Możliwy kupon 15% rocznie* Warunkowa ochrona kapitału** Inwestycja bazująca na największej gospodarce Europy WSTAW TEKST

Bardziej szczegółowo

Od Wciskania do Sprzedawania. Mistrzem Etycznej Sprzedaży

Od Wciskania do Sprzedawania. Mistrzem Etycznej Sprzedaży Szkolenie Od Wciskania do Sprzedawania czyli jak zostać Mistrzem Etycznej Sprzedaży Czy kiedykolwiek zastanawiałeś się, jak zmieniłoby się Twoje życie zawodowe, gdyby każdy klient z otwartymi rękoma brał

Bardziej szczegółowo

W kwietniu liderami były fundusze akcji inwestujące na rynkach rozwiniętych Europy i Ameryki Północnej.

W kwietniu liderami były fundusze akcji inwestujące na rynkach rozwiniętych Europy i Ameryki Północnej. W kwietniu liderami były fundusze akcji inwestujące na rynkach rozwiniętych Europy i Ameryki Północnej. W kwietniu wśród funduszy przynoszących największe zyski najwięcej było tych inwestujących w Polsce.

Bardziej szczegółowo

Przegląd prognoz gospodarczych dla Polski i świata na lata 2013-2014. Aleksander Łaszek

Przegląd prognoz gospodarczych dla Polski i świata na lata 2013-2014. Aleksander Łaszek Przegląd prognoz gospodarczych dla Polski i świata na lata 2013-2014 Aleksander Łaszek Wzrost gospodarczy I Źródło: Komisja Europejska Komisja Europejska prognozuje w 2014 i 2015 roku przyspieszenie tempa

Bardziej szczegółowo

Biznes Z Owocem Noni

Biznes Z Owocem Noni Biznes Z Owocem Noni Nie da się ukryć, że owoc noni jest coraz bardziej znany i doceniany przez coraz większą liczbę ludzi. Prawdą jest również, że coraz więcej firm zajęło się produkcją soku z tego owocu.

Bardziej szczegółowo

Program MDM - co to jest i które banki udzielają takiego kredytu mieszkaniowego

Program MDM - co to jest i które banki udzielają takiego kredytu mieszkaniowego W programie MDM trzeba mieć mniej niż 35 lat, jak również i kupić mieszkanie od dewelopera, którego cena nie jest wyższa, niż limit wyliczony przez wojewodę. Co więcej, osoby starające się o dostanie do

Bardziej szczegółowo

Punkt 2: Stwórz listę Twoich celów finansowych na kolejne 12 miesięcy

Punkt 2: Stwórz listę Twoich celów finansowych na kolejne 12 miesięcy Miesiąc:. Punkt 1: Wyznacz Twoje 20 minut z finansami Moje 20 minut na finanse to: (np. Pn-Pt od 7:00 do 7:20, So-Ni od 8:00 do 8:20) Poniedziałki:.. Wtorki:... Środy:. Czwartki: Piątki:. Soboty:.. Niedziele:...

Bardziej szczegółowo

Premium Bonds - Jak to działa?

Premium Bonds - Jak to działa? Ponad 41 miliardów funtów kapitału, 23 miliony posiadaczy oraz prawie 1,7 miliona nagród do wygrania co miesiąc, w tym nagroda główna - milion funtów. Czy obligacje premiowe (Premium Bonds) to coś dla

Bardziej szczegółowo

Warszawa, październik 2013 BS/152/2013 ZMIANY W POSTRZEGANIU KRYZYSU I ZACHOWANIACH EKONOMICZNYCH POLAKÓW

Warszawa, październik 2013 BS/152/2013 ZMIANY W POSTRZEGANIU KRYZYSU I ZACHOWANIACH EKONOMICZNYCH POLAKÓW Warszawa, październik 2013 BS/152/2013 ZMIANY W POSTRZEGANIU KRYZYSU I ZACHOWANIACH EKONOMICZNYCH POLAKÓW Znak jakości przyznany CBOS przez Organizację Firm Badania Opinii i Rynku 11 stycznia 2013 roku

Bardziej szczegółowo

Warszawa, maj 2011 BS/53/2011 OPINIE O OBNIŻENIU SKŁADKI PRZEKAZYWANEJ DO OFE

Warszawa, maj 2011 BS/53/2011 OPINIE O OBNIŻENIU SKŁADKI PRZEKAZYWANEJ DO OFE Warszawa, maj 2011 BS/53/2011 OPINIE O OBNIŻENIU SKŁADKI PRZEKAZYWANEJ DO OFE Znak jakości przyznany CBOS przez Organizację Firm Badania Opinii i Rynku 13 stycznia 2011 roku Fundacja Centrum Badania Opinii

Bardziej szczegółowo

Stanusch Technologies S.A. lider w rozwiązaniach opartych o sztuczną inteligencję

Stanusch Technologies S.A. lider w rozwiązaniach opartych o sztuczną inteligencję Stanusch Technologies S.A. lider w rozwiązaniach opartych o sztuczną inteligencję Maciej Stanusch Prezes Zarządu Stanusch is getting a real runner-up in the world wide list of chatbot developers! Erwin

Bardziej szczegółowo

Polscy konsumenci a pochodzenie produktów. Raport z badań stowarzyszenia PEMI. Warszawa 2013.

Polscy konsumenci a pochodzenie produktów. Raport z badań stowarzyszenia PEMI. Warszawa 2013. Polscy konsumenci a pochodzenie produktów.. Spis treści Wstęp 3 1. Jak często sprawdzacie Państwo skład produktu na etykiecie? 4 2. Jak często sprawdzacie Państwo informację o kraju wytworzenia produktu

Bardziej szczegółowo

Wiele spółek już w dniu debiutu na rynku alternatywnym deklaruje, że jest to jedynie etap w drodze na główny parkiet.

Wiele spółek już w dniu debiutu na rynku alternatywnym deklaruje, że jest to jedynie etap w drodze na główny parkiet. Wiele spółek już w dniu debiutu na rynku alternatywnym deklaruje, że jest to jedynie etap w drodze na główny parkiet. Wiele spółek obecność na NewConnect określa jako tymczasową i już w dniu debiutu deklaruje,

Bardziej szczegółowo

Venture Capital - kapitalna sprawa

Venture Capital - kapitalna sprawa Venture Capital - kapitalna sprawa Kinga Stanisławska Partner Zarządzający Experior Venture Fund PROJEKT WSPÓŁFINANSOWANY PRZEZ SZWAJCARIĘ W RAMACH SZWAJCARSKIEGO PROJEKTU WSPÓŁPRACY Z NOWYMI KRAJAMI CZŁONKOWSKIMI

Bardziej szczegółowo

Władze spółki. Przewodniczący Rady Nadzorczej - Paweł Miller od 2011-03-29. Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej - Tadeusz Pietka od 2010-04-08

Władze spółki. Przewodniczący Rady Nadzorczej - Paweł Miller od 2011-03-29. Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej - Tadeusz Pietka od 2010-04-08 GRUPA KERDOS Właściciel sieci drogerii Dayli Polska i udziałowiec sieci drogerii Meng w Luksemburgu, a także właściciel spółek dystrybucyjnych w Polsce i Niemczech. Grupa kapitałowa Kerdos Group S.A. posiada

Bardziej szczegółowo

Opinia na temat oferty publicznej Spółki

Opinia na temat oferty publicznej Spółki Opinia na temat oferty publicznej Spółki O Spółce, parametrach oferty oraz celach emisji Energoinstal SA to jeden z największych producentów kotłów energetycznych w Polsce oraz znany i ceniony partner

Bardziej szczegółowo

Lekarze podstawowej opieki zdrowotnej i ich kompetencje

Lekarze podstawowej opieki zdrowotnej i ich kompetencje KOMUNIKAT Z BADAŃ ISSN 2353-5822 Nr 161/2017 Lekarze podstawowej opieki zdrowotnej i ich kompetencje Listopad 2017 Przedruk i rozpowszechnianie tej publikacji w całości dozwolone wyłącznie za zgodą. Wykorzystanie

Bardziej szczegółowo

Edycja 8 Ankieta wskaźnikowa 2015

Edycja 8 Ankieta wskaźnikowa 2015 P1. Proszę zaznaczyć poniżej, jaka jest forma prawna Państwa firmy? 1. Osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą 2. Spółka jawna 3. Spółka partnerska 4. Spółka komandytowa 5. Spółka komandytowo-akcyjna

Bardziej szczegółowo

o Wartość aktywów netto (NAV) należna akcjonariuszom Spółki wzrosła o 32% i wyniosła 974 mln zł w porównaniu do 737 mln zł w 2012 r.

o Wartość aktywów netto (NAV) należna akcjonariuszom Spółki wzrosła o 32% i wyniosła 974 mln zł w porównaniu do 737 mln zł w 2012 r. Komunikat prasowy Warszawa, 26 marca 2013 r. INFORMACJA PRASOWA CAPITAL PARK W 2013 R.: WZROST WARTOŚCI AKTYWÓW NETTO I PORTFELA NIERUCHOMOŚCI ORAZ NISKI POZIOM ZADŁUŻENIA Podsumowanie 2013 r.: Wyniki

Bardziej szczegółowo

Outsourcing usług logistycznych komu się to opłaca?

Outsourcing usług logistycznych komu się to opłaca? Outsourcing usług logistycznych komu się to opłaca? Jeśli jest coś, czego nie potrafimy zrobić wydajniej, taniej i lepiej niż konkurenci, nie ma sensu, żebyśmy to robili i powinniśmy zatrudnić do wykonania

Bardziej szczegółowo

ROZWIJANIE SWOICH POMYSŁÓW

ROZWIJANIE SWOICH POMYSŁÓW ROZWIJANIE SWOICH POMYSŁÓW Jeżeli decydujemy się na założenie nowego biznesu, powinniśmy poświęcić trochę czasu na rozwinięcie naszych pomysłów z tym związanych. Jedną z największych zalet bycia przedsiębiorcą

Bardziej szczegółowo

CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ

CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-46 - 92, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl

Bardziej szczegółowo

Biuletyn IR Cyfrowego Polsatu. 30 czerwca 06 lipca 2014

Biuletyn IR Cyfrowego Polsatu. 30 czerwca 06 lipca 2014 Biuletyn IR Cyfrowego Polsatu 30 czerwca 06 lipca 2014 Prasa o nas Data Prasa o rynku TMT w Polsce Rzeczpospolita: Rośnie wycena Cyfrowego Polsatu Specjaliści Unicredit w najnowszym raporcie podwyższyli

Bardziej szczegółowo

CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ

CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-46 - 92, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl

Bardziej szczegółowo

Warszawa, styczeń 2011 BS/12/2011 O STANIE SZKOLNICTWA WYŻSZEGO I ŹRÓDŁACH JEGO FINANSOWANIA

Warszawa, styczeń 2011 BS/12/2011 O STANIE SZKOLNICTWA WYŻSZEGO I ŹRÓDŁACH JEGO FINANSOWANIA Warszawa, styczeń 2011 BS/12/2011 O STANIE SZKOLNICTWA WYŻSZEGO I ŹRÓDŁACH JEGO FINANSOWANIA Znak jakości przyznany CBOS przez Organizację Firm Badania Opinii i Rynku 4 lutego 2010 roku Fundacja Centrum

Bardziej szczegółowo

UBOJNIA DROBIU Inwestycja WIPASZ SA w Międzyrzecu Podlaskim

UBOJNIA DROBIU Inwestycja WIPASZ SA w Międzyrzecu Podlaskim UBOJNIA DROBIU Inwestycja WIPASZ SA w Międzyrzecu Podlaskim WIPASZ SA PODSTAWOWE INFORMACJE WIPASZ SA funkcjonuje na rynku od 20 lat i jest w 100% polskim przedsiębiorstwem. Spółka jest największym polskim

Bardziej szczegółowo

RAPORT ROCZNY TRICEPS.PL S.A. Z SIEDZIBĄ WE WROCŁAWIU. za rok obrotowy obejmujący okres od roku do roku

RAPORT ROCZNY TRICEPS.PL S.A. Z SIEDZIBĄ WE WROCŁAWIU. za rok obrotowy obejmujący okres od roku do roku RAPORT ROCZNY TRICEPS.PL S.A. Z SIEDZIBĄ WE WROCŁAWIU za rok obrotowy obejmujący okres od 01.08.2011 roku do 31.12.2011 roku Wrocław, 13 czerwca 2012 roku Spis treści 1. PISMO ZARZĄDU... 3 2. WYBRANE DANE

Bardziej szczegółowo

Stołeczny klient kocha eko

Stołeczny klient kocha eko Stołeczny klient kocha eko data aktualizacji: 2015.09.17 Cztery hale w warszawskiej starej fabryce Norblina tętnią certyfikowanym, ekologicznym życiem. Klientów i wystawców wciąż przybywa. Pomysł pojawił

Bardziej szczegółowo

Polska liderem inwestycji zagranicznych 2015-06-02 17:05:06

Polska liderem inwestycji zagranicznych 2015-06-02 17:05:06 Polska liderem inwestycji zagranicznych 2015-06-02 17:05:06 2 Polska w 2014 r. była, po raz kolejny, liderem wśród państw Europy Środkowo-Wschodniej pod względem pozyskania inwestycji zagranicznych - wynika

Bardziej szczegółowo

Komercjalizacja nauki w Polsce i na świecie. Maciej Strzębicki

Komercjalizacja nauki w Polsce i na świecie. Maciej Strzębicki Komercjalizacja nauki w Polsce i na świecie Maciej Strzębicki Własna firma Inkubator przedsiębiorczości Kryzys Praca na uczelni Garaż VC/PE Wdrożona idea Innowacje Wydatki na badania i rozwój Komercjalizacja

Bardziej szczegółowo