Wspólna instalacja termowania drewna

Transkrypt

1 16 Temat z bliska: Drewniane konstrukcje Drewno może skutecznie konkurować z innymi materiałami konstrukcyjnymi, ale pod warunkiem pogłębienia i upowszechnienia wiedzy na temat rzeczywistych parametrów drewna litego, klejonego warstwowo i drewna inżynierskiego. s Nr 12 (203) ISSN Nakład egz. Giełda maszyn w każdym numerze. s. 53 Z kraju Ze świata Ekonomia i rynek Temat z bliska Produkty i komponenty Wspólna instalacja termowania drewna Zakład Śląskiego Klastra Drzewnego w Tułowicach dołączył do nielicznych krajowych wytwórców drewna termowanego, uruchamiając obecnie najnowocześniejszą instalację modyfikowania drewna, mało znanego krajowym inwestorom. Na razie trzy firmy tworzące Śląski Klaster Drzewny są nabywcami drewna termowanego, które spółka stworzona przez około 20 firm z Opolskiego, Łódzkiego, Dolnośląskiego i Śląskiego wytwarza od końca października w utworzonym przez siebie zakładzie produkcyjno-usługowym w Tułowicach k. Opola. Informacja o świadczonej przez nas usłudze termowania drewna zainteresowała już kilka innych firm, które dotąd nie miały do czynienia z tym surowcem, a dostrzegają jego innowacyjny potencjał mówi Tadeusz Galiński, prezes zarządu spółki Śląski Klaster Drzewny, a jednocześnie właściciel firmy, która teraz zaczyna koncentrować się na budowie drewnianych domów pasywnych. Moja firma jest jednym z odbiorców drewna termowanego, które oferujemy też w punkcie sprzedaży materiałów drzewnych. Zarządowi starczyło zapału Instalacja termowania drewna zbudowana przez Śląski Klaster Drzewny to w naszej branży jeśli nie pierwsze, to na pewno największe dokonanie grupy W komorach typu THW włoskiej firmy Big on Dry możliwe jest przeprowadzanie procesów do temperatury 240 C. przedsiębiorców, którzy ideę wspólnego działania przeistoczyli w konkretny obiekt produkcyjny, stworzony od podstaw, począwszy od zakupu działki. Motorem tego przedsięwzięcia było trzech przedsiębiorców wspomniany Tadeusz Galiński, Krystian Sochor z firmy Oknodrew z Brynicy k. Opola oraz Tobiasz Stankiewicz z PPHU ASA w Opolu tworzących zarząd spółki, która wzięła na siebie rolę inwestora przedsięwzięcia. Śląski Klaster Drzewny, który powstał w marcu 2007 r., był pierwszym w województwie opolskim branżowym klastrem opowiada Tadeusz Galiński. Został stworzony w oparciu o istniejący już wcześniej Klub Śląskiego Stolarza, który był strukturą nieformalną, działającą we współpracy z Izbą Gospodarczą Śląsk. Gdy powstała inicjatywa powołania do życia w województwie opolskim formalnej struktury klastra branży drzewnej, istotną pomoc okazała Izba Gospodarcza. Z jednej strony przedsiębiorcy branży drzewnej mieli świadomość konieczności podejmowania wspólnych inicjatyw gospodarczych, wzajemnej wymiany doświadczeń oraz rozwinięcia bliższej współpracy celem wzmocnienia konkurencyjności, ale z drugiej pojawiała się obawa o wspieranie konkurencji. Ostatecznie 51 podmiotów gospodarczych utworzyło Śląski Klaster Drzewny, integrujący sektor małych i średnich przedsiębiorstw branży drzewnej, która ma w województwie ugruntowaną pozycję, wynikającą z wieloletniej tradycji. Bardzo pomocne były dla nas programy pomocowe Unii Europejskiej, w tym szkolenia promujące branżowe klastry. W klastrze zrzeszone są firmy produkcyjne, handlowe, usługowe, w tym przede wszystkim producenci stolarki otworowej oraz mebli, firmy zaopatrujące branżę drzewną w surowce i materiały do produkcji. Członkiem jest też Politechnika Opolska. Jak działać, to w spółce Od początku myśleliśmy o realizacji działań komercyjnych dodaje prezes. Uznaliśmy, że tylko forma spółki może być efektywna, więc we wrześniu 2008 r. utworzyliśmy Śląski Klaster Drzewny Sp. z o.o. 26 firm zdecydowało się na wejście do spółki i wniesienie kapitału. Później kilka firm się wykruszyło, więc zostało 20, które wpłaciły swój kapitał do spółki. s. 8 Technika i technologia Reklamacje korzystne dla sprzedawcy drewna INTERWENCJA W obecności dziennikarza GPD komisja dostrzegła więcej wad surowca! s. 4-5, 7 Europejskie tartaki wciąż borykają się z popytem RAPORT W wielu krajach zmalał popyt wewnętrzny na tarcicę iglastą s. 22 Wystarczy jeden operator CZOPIARKA DWUSTRONNA Pokaz na żywo w zakładzie Weiniga s. 34

2 4 Z kraju Nie wystarczy sześć form zabezpieczenia należności? s. 6 Jeden brat projektuje, drugi produkuje meble s. 13 Podłogi olejowane wypierają lakierowane s. 18 Określono kompetencje zawodowe tartacznika wymagane przez pracodawców s. 19 Reklamacje korzystne dla sprzedawcy drewna INTERWENCJA W obecności dziennikarza GPD komisja dostrzegła więcej wad surowca! Koszty zasadnych reklamacji i tak ponoszą nabywcy drewna, więc w RDLP Krosno zawyża się klasyfikacje i przekonuje o niskim wskaźniku niezadowolonych kontrahentów, na podstawie kontroli problemowych. TEKST I FOT. Janusz Bekas Już dawno nabywców drewna z nadleśnictw Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Krośnie nic tak nie zbulwersowało jak opublikowany w GPD nr 11/2013 list Edwarda Balwierczaka, dyrektora tejże dyrekcji, który dowodził, że nieprawdziwa jest informacja o nagminnej praktyce zawyżania klas surowca, opublikowana na naszych łamach w artykule Błędny pomiar drewna, na niekorzyść nabywcy! ( GPD nr 10), ponieważ w 8 losowo wybranych nadleśnictwach w latach stwierdzono, że ilość uznanych w tym zakresie reklamacji wahała się zaledwie od 0,24 do 1,28 % sprzedanej masy. Z kilku zakładów drzewnych napłynęły zaproszenia do uczestniczenia dziennikarza GPD w procesie rozpatrywania reklamacji jakościowych na drewno bukowe dostarczane z takich nadleśnictw, jak Dukla, Kołaczyce, Komańcza, Stuposiany, Narol czy Głogów Małopolski. Jeśli rozpatrywanie reklamacji prowadzone jest wszędzie tak jak przez Józefa Borsuka, inżyniera nadzoru w Nadleśnictwie Kołaczyce, to nic dziwnego, że stopień uznanych reklamacji jest tak niski dowodził przedsiębiorca drzewny z Lipnicy Górnej k. Jasła. Dlatego kiedyś w tym nadleśnictwie kupowałem rocznie nawet 1000 m 3 drewna bukowego, a na przyszły rok nie kupiłem tam nic, żeby nie psuć sobie nerwów. Zapraszam 15 listopada do mojej firmy, gdy przyjedzie komisja z Nadleśnictwa Kołaczyce, żeby rozpatrzeć reklamacje kilkunastu dłużyc drewna bukowego. Połowa dostawy do reklamacji Trudno dziennikarzowi nie skorzystać z takiego zaproszenia. W piątek 15 listopada jestem na placu surowca drzewnego Zakładu Usług Leśnych w Lipnicy Górnej. Właściciel Robert Wypasek pokazuje okazałą dłużycę bukową, odebraną parę dni temu z jednego z leśnictw pobliskiego Nadleśnictwa Kołaczyce. Po złożeniu drewna z dwóch transportów właściciel uznał, że połowa surowca bukowego nie spełnia wymagań Polskiej Normy PN-92/D95008 dotyczącej klasyfikacji jakościowej i wymiarowej drewna okrągłego liściastego. Zdecydowałem się na złożenie reklamacji, mimo ogromnej uciążliwości dla przedsiębiorcy mówi właściciel ponieważ wciąż mam nadzieję, że przysługuje mi prawo do takiej jakości surowca, jaki mi zaoferowano na przetargu, jaki kupiłem i słono za niego zapłaciłem. Połowa dostawy została zareklamowana. Zapis wygodny dla sprzedawcy Z umowy sprzedaży drewna wynika, że zgłoszenie reklamacji nie powoduje odroczenia terminu płatności. I że rozpatrzenie reklamacji musi nastąpić w ciągu 7 dni od jej zgłoszenia, które trzeba przekazać w terminie 14 dni od wystawienia dokumentu wydania drewna. W praktyce zatem, przez prawie pół miesiąca reklamowane drewno może zalegać na placu, ale wcześniej musi być odrębnie złożone w sposób umożliwiający jego identyfikację i ocenę. Oznacza to, że przez kilka godzin właściciel wskazuje operatorowi HDS sztuki do odłożenia i czeka na komisję. Ponosi pierwsze koszty: pracy operatora dźwigu lub wózka widłowego, ewentualnego wynajmu dźwigu, swojego zaangażowania i nie może przez kilka dni przerabiać drewna, za które zapłacił. I musi przepraszać odbiorcę tarcicy, że nie wywiązał się z umowy, bo nie ma odpowiedniego surowca. Komisja przystępuje do oględzin Przed godziną dziewiątą przyjeżdżają członkowie komisji mgr inż. Józef Borsuk, inżynier nadzoru w Nadleśnictwie Kołaczyce i młody leśnik, który dokonywał klasyfikacji reklamowanego surowca. Nabywcy drewna pomaga brat, odpowiedzialny w firmie za przerób surowca i zaproszony tartacznik Wiesław Wiśniowski, który przerabia drewno w nieodległej Twierdzy i odbył kurs brakarski, żeby być partnerem dla leśników rozpatrujących reklamacje. Leśnicy zostają poinformowani, że obecny jest dziennikarz GPD i będą wykonywane zdjęcia, co nie wywołuje ich sprzeciwu. Jednak gospodarze szybko orientują się, że inżynier nadzoru nie jest tym razem tak pewny siebie i mający wyłącznie rację jak zwykle! Podchodzimy do sztuki oznaczonej numerem Długa na 5,70 m, sprzedana w całości jako WC0. Jedyna chyba sztuka bez niedopiłu! Wyraźne oznaki wielordzeniowości. W ruch idzie kulpa i metrówka. Przedstawiciele LP bronią klasyfikacji, ale pomiary są porażające. Sztuka zostaje przekwalifikowana do klasy WD0. Następna sztuka nr Fatalnie obrobiona na zrębie. Szok! Inżynier nadzoru wyciąga pilarkę i sam ścina nadmiernie wystający kawałek po odciętej gałęzi. Tego jeszcze nie było! Spór toczy się o wielkość zabitki lub zakorka. Dopuszczalny przed chwilą jego zdaniem niedopał też osobiście docina. Kolejna sztuka zmienia klasyfikację na niższą. Przy sztuce nr 6417 w klasie WC0 zażarty spór kończy się decyzją do wymiany, ponieważ nabywca nie godzi się na sekwencyjną klasyfikację, częściowo w klasę WD0, a reszty jako drewna stosowego. Następna sztuka 6427 jest tak oczywiście błędnie sklasyfikowana, że nawet inżynier Józef Borsuk długo jej nie broni i zapisuje klasa WD0. Przy kolejnej 6428, też klasy WC0, pokazywane wady nie przekonują komisji leśników całkowicie, dlatego proponują, żeby połowa długości była w klasie WD0, a połowa jako S2. Nie ma zgody nabywcy, więc zapisywana jest decyzja do wymiany. Rosną emocje Temperatura powietrza nie przekracza tego dnia 3 C, ale temperatura poglądów obu stron podnosi się z minuty na minutę. Przy kolejnych sztukach nie ma zgody co do sęków, zabitek, a przede Mimo jednostronnej krzywizny niezbędne okazało się przeklasyfikowanie drewna ze względu na inne niedopuszczalne wady. Na dokończenie obróbki zdecydował się inżynier nadzoru. Drewno do mebli giętych, jak znalazł wszystkim co do krzywizny. Niektóre metrowe sztuki drewna, zakwalifikowane do klasy WC0, wiją się w każdą stronę jak wstążki w akrobatyce artystycznej, więc dla nabywcy i tartacznika brakarza są to objawy krzywizny wielostronnej, dyskwalifikujące drewno w tej klasie. Przykładane w różnych płaszczyznach listwy ukazują spore odchylenie od osi drewna, ale inżynier nadzoru jak mantrę cytuje regułkę: leżący wąż powyginany w różne strony to jednostronna krzywizna, ale gdy więcej strzałek ugięcia będzie przynajmniej w dwóch płaszczyznach, to jest to krzywizna wielostronna, czyli wąż, którego fragment oderwiemy od podłoża. I za każdym razem pada stwierdzenie ja tu nie widzę wielostronnej krzywizny!. Więc kolejne pokrzywione dłużyce, nieprzydatne do obróbki tartacznej, odkładane są do wymiany, ponieważ nie po to właściciel kupił dłużycę, żeby teraz manipulować ją w zakładzie na 2,5-metrowe, proste kawałki z jednostronną krzywizną, jak sugeruje inżynier nadzoru. To mogliście ten surowiec w lesie pokłodować, a nie dokonywać sekwencyjnej klasyfikacji i zmuszać mnie teraz do wycinania ze środka krzywych kawałków lub z sękami czy zgnilizną odpala coraz bardziej zdegustowany nabywca drewna. Dla moich klientów potrzebuję surowca dłuższego, którego nie da się uzyskać z tego drewna klasy WC0. Już mi się zdarzyło, że po przecięciu dłużycy na kłody, zgodnie z sugestiami komisji, ujawniła się fałszywa twardziel i drewno nadawało się na opał. Przecięcie nie budzi wątpliwości Nie ma zgody także w paru innych przypadkach na rozdrabnianie dłużycy na kawałki nadające się do przetarcia, więc kolejne sztuki drewna odkładane są do wymiany. Od czoła sztuki 6426 widać dwurdzeniowość, ale inżynier nadzoru dowodzi, że to tylko na krótkim odcinku opakowania, zatem nie widzi powodów do zmiany

3 5 Inżynier nadzoru uznał, że ten niedopał, choć dopuszczalny, jednak powinien być obcięty. Wielordzeniowości nie dostrzegł leśniczy, więc z klasy WC0 drewno przechodzi do WD0. klasyfikacji z WC0 na WD0. Po dłuższej wymianie argumentów obie strony zgadzają się na przecięcie dłużycy w połowie. Udaje się w końcu ustalić od jakiego końca ma być ta długość mierzona i piła idzie w ruch. Po chwili nie ma wątpliwości ewidentna dwurdzeniowość. Inżynier nadzoru kapituluje cała sztuka przeklasyfikowana do WD0. Przy sztuce 6391 toczy się spór o wielkość zabitek i sęków w drewnie klasy WC0, a przy sztuce 6395, której część 2,70 m sklasyfikowano w klasie WB0, a 9,60 m w WC0, spór toczy się o wielkość sęków i widoczne pęknięcie od czoła. Znowu pada propozycja dzielenia obu sztuk na kawałki, z których da się coś zrobić. Z tego drewna nie da się nic dobrego zrobić odpowiada nabywca i żąda wymiany surowca. Prawie każda dłużyca błędnie sklasyfikowana Po trzech godzinach analizowania zareklamowanego drewna atmosfera zagęszcza się, bo inżynier nadzoru widzi, że prawie każda zareklamowana sztuka drewna jest ułomna i tylko czasem udaje mu się przekonać nabywcę, że wystarczy połowę dłużycy przeklasyfikować do klasy niższej, gdzie dopuszcza się więcej wad. Najczęściej musi zgadzać się na przeklasyfikowanie całych sztuk lub przystawać na wymianę. Jego tłumaczenia urody drewna wywołują salwy śmiechu i nawoływania do poważnego traktowania nabywcy. Jeden z pracowników podpowiada mi, że i tak dzisiaj pan Borsuk zmienił poglądy na wiele wad drewna, które nagle są oczywiste, a dotychczas były bezpodstawne i reklamacje odrzucał. Mija czwarta godzina rozpatrywania reklamacji, gdy po rozmowie telefonicznej inżynier nadzoru, zniesmaczony niemożliwością przeforsowania swojego stanowiska wobec klasyfikacji trzech sztuk 6412, 6415 i 6409, informuje, że podpisze protokół jednostronnie, ponieważ nie można porozumieć się co do WSZYSTKICH zareklamowanych sztuk. Więc dotychczasowe ustalenia uznaje za nieważne! Konsternacja, bo dłużyce przekwalifikowane skierowano już do obróbki! To niech pan napisze w protokole, że nie osiągnięto kompromisu wobec tych trzech sztuk, które pozostawiamy do oceny brakarza, będącego pracownikiem RDLP w Krośnie proponuje nabywca. Tak nie mogę mętnie tłumaczy inżynier nadzoru. Muszę się porozumieć z przełożonym. Za telefony chwytają też przedstawiciele nabywcy. Po paru minutach i rozmowach telefonicznych komisja z Nadleśnictwa wraca na plac składowania drewna i kontynuuje analizę wad. Jedna sztuka zostaje w całości przeklasyfikowana do WD0, druga do wymiany, a trzecia w części przeklasyfikowana do WD0. Jest godzina 13.30, gdy komisja przystępuje do spisania protokołu reklamacyjnego, co zajmie kolejną godzinę. Strony podpisują protokół. Kilkanaście sztuk dłużyc przeklasyfikowano do WD0, dziewięć skierowano do wymiany, a dwanaście do oględzin przez brakarza RDLP, bo nie osiągnięto consensusu. s. 7

4 20 Ze świata Sposób na wzmocnienie pozycji przemysłu drzewnego s. 20 Rosną dostawy z Ukrainy Śmigła elektrowni wiatrowych na konstrukcji z drewna Mniejsza podaż tańszego surowca s. 21 Kiedy ta tarcica dotrze do Polski? BOLIWIA Nowy dostawca drewna na europejski rynek 17 firm z Boliwii reprezentujących przemysł drzewny bierze udział w programie wspierającym eksport do krajów europejskich. Małgorzata Gackowska Inicjatorem programu Export Coaching Programme jest holenderska agencja CBI (Centre for the Promotion of Imports). Obecnie różnymi projektami wsparcia eksportu objętych jest 48 krajów rozwijających się, między innymi Bośnia i Hercegowina, Mołdawia, Serbia, Peru, Ekwador, Boliwia, Kolumbia, Gwatemala, Indie, Pakistan, Mongolia oraz wiele krajów afrykańskich. Branżę drzewną reprezentuje obecnie Boliwia jedyny kraj, który od 2010 r. korzysta ze wsparcia w ramach projektu Timber & Timber Products Boliwia. Dzięki zintegrowanym działaniom CBI oraz boliwijskich eksporterów kraj ten staje się nowym dostawcą drewna i materiałów drewnopochodnych do Europy. Początki współpracy sięgają 2009 r., kiedy to CBI przedstawiło boliwijskiej Izbie Eksporterów projekt wsparcia dla kilku branż, które nie były postrzegane jako stricte proeksportowe. Jedną z nich był przemysł drzewny, który przed 2009 r. w zasadzie w ogóle nie miał kontaktów handlowych z krajami europejskimi. Dwa lata później CBI udało się zintegrować zainteresowanych przedsiębiorców, organizacje pozarządowe i izby producenckie, w wyniku czego powołano grupę roboczą Timber Task Force. Jednym z podstawowych zadań, jakie miało CBI w Boliwii, było krzewienie wiedzy na temat systemu certyfikacji zasobów leśnych FSC. Większość przedsiębiorców działających w branży drzewnej przed 2009 r. nie spełniało standardów FSC, co było główną przyczyną uniemożliwiającą eksport do krajów Unii Europejskiej. Obecnie już pięciu członków TTF posiada certyfikat FSC, a wielu innych jest w trakcie wdrażania wymaganych norm. Ponadto CBI dokłada wszelkich starań, aby zwiększyć świadomość boliwijskich firm na temat rozporządzenia dotyczącego zasad Przestrzegania Prawa Leśnego, Zarządzania i Handlu Produktami z Drewna wprowadzanych na teren Unii Europejskiej. Działania w ramach projektu Timber & Timber Products Boliwia obejmują trzy gałęzie produkcji: tarcicę, program ogrodowy oraz materiały budowlane, których coraz więcej sprzedaje się do krajów Unii Europejskiej. Szczególnie ten rok był wyjątkowo udany dla boliwijskich eksporterów. Według danych Eurostat w czerwcu wartość eksportu drewna i wyrobów drewnopochodnych z Boliwii do krajów Unii Europejskiej wyniosła 3,2 mln EUR. Oznacza to wzrost aż o 62 proc. w stosunku do czerwca roku poprzedniego. Do najważniejszych kierunków eksportowych należą takie kraje, jak Holandia (25 proc.), Niemcy (21 proc.), Francja (15 proc.) i Włochy (14 proc.). Sposób na wzmocnienie pozycji przemysłu drzewnego UE Komisja Europejska prezentuje plan nowej strategii leśnej Komisja Europejska przedstawiła Parlamentowi Europejskiemu i Radzie Europy nową strategię leśną, która zastąpi obowiązującą od 1998 r. Nowa strategia polityki leśnej powstała na bazie Unijnego Planu Akcji Leśnej z lat Projekt nowej strategii poszerza koncepcję z 1998 r. W przyszłych regulacjach bardziej pod uwagę mają zostać wzięte aspekty łańcucha przetwórczego. W strategii więcej miejsca poświęca się sposobowi wykorzystania zasobów leśnych w produkcji i usługach oraz wpływowi lasów na kluczo- we obszary przemysł drzewny, bioenergię, bioróżnorodność. Nowy plan zwraca też uwagę na wpływ innych obszarów polityki na lasy i rozpatrywanie tego aspektu przy podejmowaniu decyzji. Dotyczy to polityki korporacyjnej i energetycznej, a także badań i rozwoju. Powołany do życia zostanie nowy system informacji leśnej oraz zharmonizowana unijna baza danych o lasach. Równolegle do projektu nowej strategii leśnej Komisja Europejska zaprezentowała plany dalszego rozwoju europejskiego przemysłu drzewnego. Wskazano wyzwania, jakie przed nim stoją w związku z globalną konkurencją, brakiem siły roboczej i dorodnych kłód, a także aspekty związane z polityką klimatu i energii, jednocześnie prezentując możliwe rozwiązania. Przedstawiciele europejskiego przemysłu życzliwie przyjęli proponowaną strategię. W oświadczeniu z 23 września 2013 r. Konfederacja Europejskiego Przemysłu Papierniczego zwróciła uwagę na generalną promocję zbytu drewna, wsparcie kaskadowego zbytu, określonego w strategii leśnej. Konfederacja wierzy, że strategia leśna wzmocni pozycję przemysłu drzewnego w polityce UE. uf Rośnie popyt, więc powstaje fabryka ROSJA Teknos buduje nowoczesny zakład Na budowę w Sankt Petersburgu fabryki farb i lakierów wodorozcieńczalnych oraz rozpuszczalnikowych i proszkowych zdecydował się fiński Teknos. bryki wyniosą początkowo 10 mln l rocznie, a w późniejszym czasie przewiduje się możliwość ich ponaddwukrotnego zwiększenia. Podczas pierwszego etapu w fabryce zatrudnionych będzie około 100 pracowników, łącznie z pracownikami Działu Rozwoju oraz obsługą techniczną. Teknos posiada już dwie mniejsze fabryki w regionie Sankt Petersbur- Lider w dziedzinie wodorozcieńczalnych produktów dla przemysłu obróbki drewna fińska firma Teknos rozpoczęła w sierpniu budowę fabryki w Sankt Petersburgu. Zakończenie budowy jest przewidziane na jesień 2014 r. Będą tam produkowane farby i lakiery wodorozcieńczalne i rozpuszczalnikowe oraz proszkowe. Moce przerobowe faga: Teknos Ohtek (farby proszkowe) i Teknos Deco (farby dekoracyjne). Zwiększenie możliwości produkcyjnych w Rosji jest częścią strategii Grupy dostrzegającej wzrost popytu miejscowych producentów na wysokiej jakości materiały lakiernicze. Zawsze mieliśmy silną pozycję na rynku zastosowań wewnętrznych w krajach skandynawskich, zwłaszcza w Szwecji i Danii mówi Carsten Lauth, dyrektor ds. strategii biznesowej Teknos. W większości dużych krajów UE widzimy potencjał rozwojowy, jeśli chodzi o lakiery do zastosowań wewnętrznych. Także Rosja jest dla nas atrakcyjnym rynkiem i tam rozwijamy potencjał wytwórczy. bej

5 21 Rosną dostawy z Ukrainy CHINY Budownictwo napędza konsumpcję drewna W ciągu dwóch ostatnich lat w Chinach doszło do znaczących zmian w strukturze popytu na drewno. Dobra koniunktura w sektorze budowlanym, która wyraźnie się poprawiła w stosunku do ubiegłego roku, to główna przyczyna wzrostu chińskiego importu drewna. W drugim kwartale tego roku Chiny zaimportowały drewno okrągłe i tarcicę o łącznej wartości ponad 1,66 mld EUR. Jest to o 453 mln EUR więcej niż w drugim kwartale ubiegłego roku. Przyczyną tak dużego zapotrzebowania był 13-proc. wzrost inwestycji w budownictwie mieszkaniowym i 23-proc. wzrost inwestycji w budownictwie przemysłowym. Wzrost konsumpcji pogłębia się z roku na rok. W 2011 r. Chińczycy zakupili niemal 500 mln m 3 drewna i materiałów drewnopochodnych, z których 46 proc. pochodziło z importu. Głównymi produktami były drewno konstrukcyjne (25 proc.) i meble (18 proc.). Rok później Chińczycy importowali już 37 mln m 3 samego drewna okrągłego. Oczekuje się, że w tym roku popyt wzrośnie o 12 proc., osiągając 42 mln m 3. Zaskoczeniem jest fakt, iż w tym roku głównym dostawcą drewna okrągłego do Chin jest Nowa Zelandia (11 mln m 3 ), która wypiera dotychczasowego największego dostawcę Rosję. Przewiduje się, iż do końca roku import rosyjskich kłód spadnie o 12 proc. Najbardziej dynamicznie kształtuje się import z Ukrainy, która staje się jednym z głównych dostawców drewna do Chin. Tylko w pierwszym półroczu tego roku import z Ukrainy był o 250 proc. większy niż w analogicznym okresie ubiegłego roku. Rozwija się również import drewna okrągłego z północnej Europy i Chile. Od kilku lat w Chinach odnotowuje się ponadprzeciętny wzrost importu tarcicy. W 2010 r. stanowił on tylko jedną trzecią importowanego drewna, a w minionym kwartale już 42 proc. Osiem z dziesięciu zakupionych desek pochodzi z Rosji i Kanady. Rosja utrzymuje pozycję lidera pod względem eksportu tarcicy. W ciągu 5 lat rosyjski eksport tarcicy do Chin zwiększył się ponadtrzykrotnie. W tym roku przewiduje się kolejny wzrost o 10 proc. Odbije się to niekorzystnie dla Kanady, która sprzeda o 5 proc. mniej tarcicy niż w 2012 r. W czerwcu tego roku z Europy pochodziło tylko 8 proc. dostaw, ale tendencje są wzrostowe. Ogólnie w Chinach szacuje się wzrost importu tarcicy o proc. do poziomu 22 mln m 3. gac Śmigła elektrowni wiatrowych na konstrukcji z drewna NIEMCY Niebawem wieża o wysokości 140 m Do idei drewnianych wiatraków wracają konstruktorzy wysokich elektrowni wiatrowych, których śmigła dotąd mocuje się prawie wyłącznie na stalowych konstrukcjach. W pobliżu Hanoweru zamontowano śmigła wiatraka na drewnianej konstrukcji o wysokości 100 m. Zużyto na nią 400 m 3 drewna konstrukcyjnego. Wszystkie elementy zostały zmontowane w ciągu 10 dni za pomocą dźwigu o wysokości 140 m. Jak poinformował wykonawca, przewożenie elementów na plac budowy odbyło się bez jakichkolwiek przeszkód, w odróżnieniu od transportu długich stalowych elementów konstrukcji. Firmy budujące farmy energetyczne z zainteresowaniem śledzą eksploatację drewnianej konstrukcji, ponieważ stalowe konstrukcje o dużych wymiarach coraz trudniej przewozić zatłoczonymi Francuska państwowa administracja leśna ONF z siedzibą w Paryżu na okres od września do grudnia 2013 r. zaplanowała 65 aukcji. W analogicznym okresie 2012 r. zorganizowano 69 aukcji. Jest to konsekwencja spadku ilości surowca drzewnego oferowanego do sprzedaży. W 2012 r. całkowita ilość surowca okrągłego z lasów państwowych i kodrogami, a ponadto mają one ograniczoną stateczność i są narażone na zjawisko korozji, co wiąże się z okresowymi pracami konserwacyjnymi. Pokusą upowszechnienia drewnianych konstrukcji w elektrowniach wiatrowych są też znacznie niższe koszty w stosunku do konstrukcji stalowych. Zapowiadane jest obecnie umieszczenie śmigieł wiatraka na wysokości 140 m. Wymaga to zmian w konstrukcji, ponieważ wierzchołek tak wysokiej wieży będzie się znacząco bardziej odchylał od pionu. Na wysokości 100 m odchyla się w promieniu 1,4 m. uf Mniejsza podaż tańszego surowca FRANCJA Mniej aukcji sprzedaży drewna Francuskie leśnictwo ratuje się przed dalszym spadkiem cen mniejszym pozyskaniem surowca drzewnego! munalnych wystawiona na publiczne aukcje spadła do 13,282 mln m 3, podczas gdy w 2011 r. wynosiła 14,122 mln m 3. Z lasów państwowych sprzedano w zeszłym roku 5,732 mln m 3 (rok wcześniej 5,985 mln m 3 ), zaś z lasów komunalnych 7,55 mln m 3 (rok wcześniej 8,137 mln m 3 ). Zmalała sprzedaż dębu, jodły i świerku, a wzrosła sosny. Średnia cena sprzedaży w 2012 r. była niższa w stosunku rocznym we wszystkich gatunkach i asortymentach. Dąb o średnicy większej niż 50 cm osiągnął cenę 131 euro/m 3 w porównaniu do 134,5 euro/m 3 w roku poprzednim. W przekroju cm spadek wyniósł 5,6 proc. do 39,9 euro/m 3. W cieńszych przekrojach nastąpiła redukcja ceny o 11,4 proc., do 13,6 euro/m 3. Buk o przekroju większym niż 40 cm sprzedawano po 35,8 euro/m 3 spadek o 5,1 proc. Klasa średnicy cm była tańsza o 3,5 proc. i kosztowała 20 euro/m 3. Przekrój mniejszy niż 25 cm spadł cenowo o 6,7 proc. do 13,9 euro/m 3. Jodła o przekroju ponad 25 cm kosztowała 37,8 euro/m 3 roczny spadek o 18,2 proc. Drewno o przekroju mniejszym niż 20 cm staniało o 9,8 proc., do poziomu 14,8 euro/m 3. Świerk o przekroju przekraczającym 25 cm odnotował roczny spadek ceny o 19,7 proc. do 40 euro/m 3. Tych samych grubości sosna potaniała o 5,3 proc. do 28,1 euro/m 3. Mniejsze przekroje zdrożały o 9,5 proc. do 11,8 euro/m 3. uf

6 22 Ekonomia i rynek Debiut obligacji Unibep na rynku Catalyst Spalanie powinno być ostatnim sposobem wykorzystania drewna s. 24 Zrównoważony asortyment domeną przedsiębiorstw konkurencyjnych s. 25 Europejskie tartaki wciąż borykają się z popytem RAPORT W wielu krajach zmalał popyt wewnętrzny na tarcicę iglastą Kryzys w branży budowlanej, niedobory surowca drzewnego oraz jego zbyt wygórowane ceny to główne czynniki kształtujące sytuację w europejskim przemyśle tartacznym. Małgorzata Gackowska Pomimo iż bieżący rok w większości krajów europejskich upłynął pod znakiem stabilizacji, zarówno ekonomicznej, jak i politycznej, nie oznacza to bynajmniej, iż można mówić o końcu kryzysu. Jego skutki będą odczuwalne jeszcze przez wiele lat, o czym bardzo dobrze przekonał się w tym roku europejski przemysł tartaczny. Jak wynika z prognoz EOS, organizacji skupiającej europejski przemysł tartaczny, produkcja tarcicy iglastej spadnie w tym roku o 1,1 proc., a jej zużycie o 2,2 proc. Największy wpływ na kondycję europejskich tartaków ma branża budowlana, a prognozy wskazują, iż w najbliższych latach popyt na materiały konstrukcyjne, budowlane i wykończeniowe nie będzie rosnąć, a w niektórych krajach może nawet spadać. W krajach Unii Europejskiej tylko w sierpniu tego roku łączna wartość produkcji budowlanej była o 10 proc. niższa niż w 2010 r., a o 25 proc. mniejsza niż w 2008 r. Dodatkowym czynnikiem wpływającym na słabą kondycję tartaków są wysokie ceny drewna lub nawet brak surowca, co przekłada się na wysokie ceny tarcicy. Jednym ze sposobów radzenia sobie z kryzysem jest narastająca w wielu krajach konsolidacja branży tartacznej. Kraje Unii Europejskiej zmagają się z jeszcze jednym problemem, jakim jest spadek eksportu tarcicy iglastej. Dla wielu jest on bowiem jedyną szansą na poprawę sytuacji. W zeszłym roku spadek wyniósł 1 proc., osiągając poziom 41 mln m 3, a w pierwszym półroczu tego roku sprzedano łącznie 21 mln m 3 tarcicy iglastej, czyli o 3 proc. mniej niż w analogicznym okresie 2012 r. Coraz mniej handluje się między krajami europejskimi, za to eksport do krajów spoza Europy wzrósł o 9 proc. Największymi rynkami proeksportowymi są Japonia, Chiny i Bliski Wschód. Niemcy pozostają liderem Sytuacja w poszczególnych krajach różni się, ale kryzys nie ominął nikogo. Niemcy z produkcją na poziomie 20 mln m 3 są największym producentem tarcicy iglastej wśród członków Unii Europejskiej. I to pomimo wysokich cen drewna. Choć w pierwszym kwartale tego roku odnotowano ponad 6-proc. spadek produkcji tarcicy iglastej, to już druga połowa tego roku jest bardziej udana. Na początku sierpnia poziom produkcji zbliżył się do poziomu sprzed roku. W Niemczech, jako jednym z nielicznych krajów, wzrasta również popyt na tarcicę. W przyszłym roku przewiduje się wzrost jej zużycia o 5 proc. Popyt na tarcicę napędza głównie branża budowlana i przemysł opakowań. Ale naszego zachodniego sąsiada nie ominęły również spadki w eksporcie. Po pierwszym półroczu wartość eksportu była o 7,4 proc. mniejsza niż w analogicznym okresie ubiegłego roku. Szwecja plasuje się na drugim miejscu, z produkcją 15,8 mln m 3 w 2012 r. W ciągu pierwszych ośmiu miesięcy bieżącego roku produkcja tarcicy iglastej nieznacznie zmalała o 2 proc. w stosunku do analogicznego okresu poprzedniego roku. Choć spadek ten nie jest aż tak wyraźny jak w innych krajach europejskich, nie można zapomnieć, iż są to najgorsze wyniki od 1996 r. Do końca tego roku przewiduje się, iż produkcja osiągnie poziom 15,6 mln m 3 tarcicy iglastej. Choć wskaźniki eksportu są gorsze niż w ubiegłym roku, to prognozy na najbliższe miesiące wydają się bardziej optymistyczne. Od stycznia do czerwca ze Szwecji eksportowano 5,95 mln m 3 drewna przetartego i struganego. Oznacza to spadek o 7 proc. w stosunku do pierwszego półrocza 2012 r., kiedy to sprzedano za granicę 6,41 mln m 3. Szwedzkie tartaki odnotowały spadek sprzedaży przede wszystkim do Afryki Północnej i krajów arabskich. Tylko do Egiptu odnotowano zmniejszenie sprzedaży tarcicy aż o 37 proc. w stosunku do ubiegłego roku. Natomiast niemal trzykrotnie wzrósł eksport do takich krajów, jak USA, Chiny i Japonia. W Europie Polska i Grecja zwiększyły nieznacznie import tarcicy ze Szwecji. Trzecim w kolejności producentem tarcicy iglastej jest Finlandia, gdzie w ubiegłym roku wyprodukowano 9,3 Produkcja tarcicy iglastej (tys. m 3 ) Kraj Austria Belgia Dania Finlandia Francja Hiszpania Holandia Łotwa Niemcy Rumunia Szwecja Szwajcaria Wielka Brytania Włochy Źródło: ETTF-EOS * Rok 2014 wg prognoz ETTF-EOS mln m 3, z czego aż 6,5 mln m 3 wyeksportowano. Największym odbiorcą fińskiej tarcicy są Egipt i Japonia. Z początkiem tego roku produkcja rosła, osiągając po pierwszych sześciu miesiącach 5-proc. wzrost. Również wskaźniki eksportu rosły w tym okresie. Łącznie sprzedano 3,6 mln m 3 tarcicy iglastej, czyli o 10 proc. więcej niż w pierwszym półroczu ubiegłego roku. Największym odbiorcą były kraje azjatyckie, do których sprzedano o 45 proc. więcej tarcicy niż w ubiegłym roku. O ile eksport ma się dobrze, o tyle rynek wewnętrzny znacznie się osłabił. Głównie z powodu recesji na rynku nieruchomości. Niedobór drewna Bez surowca nie ma przemysłu tak w skrócie można opisać sytuację w austriackich i belgijskich tartakach. W ubiegłym roku w Austrii wyprodukowano o 7 proc. tarcicy iglastej mniej niż w 2011 r. Tartakom szczególnie dała się we znaki długa i mroźna zima, która spowodowała znaczne zmniejszenie produkcji. Również malejący popyt z zagranicy, głównie z Włoch, które są czołowym odbiorcą austriackiej tarcicy iglastej, wpłynął na osłabienie kondycji branży. Bieżący rok w zasadzie nie różnił się od poprzedniego. Czynnikiem osłabiającym tartacznictwo jest niedobór surowca, a także brak elastyczności polityki cenowej ze strony właścicieli lasów. W tej sytuacji tartaki ograniczają produkcję. Przewiduje się, iż w dłuższej perspektywie czasowej mniejsze i średnie firmy będą obniżać swoje zdolności produkcyjne. Również producenci tarcicy w Belgii borykają się z podobnym problemem Jak wynika z prognoz EOS, organizacji skupiającej europejski przemysł tartaczny, produkcja tarcicy iglastej spadnie w tym roku o 1,1 proc., a jej zużycie o 2,2 proc. jak Austriacy, czyli z niedoborem surowca i rosnącymi cenami drewna. Nawet wzrost cen tarcicy w kwietniu tego roku nie wpłynął na poprawę rentowności produkcji. Nadzieją dla belgijskich tartaków są pozytywne dane płynące z rynku nieruchomości. W zeszłym roku udział konstrukcji drewnianych w budownictwie wzrósł o 15 proc. i ta tendencja wzrostowa utrzymała się również w tym roku. Budownictwo ciągnie w dół tartaki Takich nadziei pozbawieni są właściciele tartaków w takich krajach, jak Dania, Holandia czy Hiszpania. W Danii poważnym problemem jest zmniejszający się z roku na rok poziom inwestycji budowlanych. Ceny drewna budowlanego zmniejszają się z roku na rok, co powoduje, iż wielu producentów prosperuje na granicy opłacalności. Kolejnym problemem branży jest spadek konsumpcji produktów drewnianych. W Danii od kilku lat obserwuje się zmianę stylu budowania. Odchodzi się od budownictwa drewnianego na rzecz budynków powstałych przy użyciu takich materiałów, jak nowoczesne kompozyty czy włókno-cement. Przewiduje się, iż do końca tego roku import drewna iglastego będzie o 6-8 proc. mniejszy niż w ubiegłym roku. Dopiero w 2015 r. prognozuje się wzrost popytu na drewno iglaste. Nadal tarcicę iglastą kupuje się głównie ze Szwecji i Finlandii, które mają 77-proc. udział na duńskim rynku. Również hiszpański przemysł tartaczny odczuwa skutki kryzysu w branży budowlanej. W tym roku przemysł budowlany spodziewa się dalszego spadku inwestycji o 25 proc. w stosunku do roku poprzedniego. Trudno zatem dziwić się temu, iż branża drzewna w tym kraju nie może wyjść z recesji, ponieważ to rynek budowlany był głównym nabywcą drewnianych materiałów. Hiszpański przemysł drzewny w 2012 r. odnotował 15-proc. spadek wartości sprzedaży, a w pierwszym półroczu tego roku było to już 10 proc. Również w imporcie tarcicy iglastej odnotowano znaczące spadki. W 2012 r. zakupiono m 3 tarcicy, czyli o 20 proc. mniej niż w poprzednim roku. W pierwszej połowie tego roku również odnotowano spadek importu o 16 proc. Ta spadkowa tendencja utrzyma się do końca roku. Szacuje się, że import tarcicy iglastej osiągnie ogółem poziom m 3. W ciągu dwóch ostatnich lat o 20 proc. spadło zużycie tarcicy w Holandii. W ubiegłym roku importowano o 7 proc. mniej tarcicy w stosunku do roku poprzedniego. Główną przyczyną takiego stanu rzeczy jest też kryzys w branży budowlanej. Wśród głównych dostawców tarcicy na rynek holenderski są takie kraje, jak Kanada, Litwa, Szwecja, Niemcy. Nieznacznie wzrósł import tarcicy z Polski i Estonii.