Przypadki kliniczne zastosowania badań fuzyjnych w diagnostyce chorób serca. Mariola Kleist Barbara Pasiarska

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Przypadki kliniczne zastosowania badań fuzyjnych w diagnostyce chorób serca. Mariola Kleist Barbara Pasiarska"

Katarzyna Marszałek
7 lat temu
Przeglądów:

1 Przypadki kliniczne zastosowania badań fuzyjnych w diagnostyce chorób serca Mariola Kleist Barbara Pasiarska

2 FUZJA synergiczne połączenie informacji pochodzących z różnych badań obrazowych, głównie informacji morfologicznych, czynnościowych i metabolicznych.

3 CT (MR) PET (SPECT)

4 FUZJA PET (SPECT)/CT (MR)

5 KOREKCJA ATENUACJI redukcja efektów osłabienia promieniowania tkanek ( poprawa swoistości badań) PET/CT NAC PET PET/CT NAC PET/CT AC PET PET/CT AC

6 GŁÓWNE BADANIA OBRAZOWE SERCA: Echo serca (morfologia i czynność) Badanie scyntygraficzne (perfuzja, + gated/czynność) Badanie PET/CT (perfuzja, żywotność, +gated/czynność, ocena charakteru mas patologicznych pod względem ich złośliwości lub zaplenia/sarkoidoza) Badanie CT z kontrastem (morfologia, czynność, ocena naczyń wieńcowych) Badanie MR z kontrastem (morfologia, czynność, ocena mas patologicznych, ocena naczyń wieńcowych, żywotność)

względem ich złośliwości lub zaplenia/sarkoidoza) Badanie CT z kontrastem (morfologia, czynność, ocena naczyń

7 Nieinwazyjne badania obrazowe w kardiologii ECHO Badania CT z kontrastem Tomografia rezonansu magnetycznego Badania radioizotopowe

8 SCYNTYGRAFIA/PET = BADANIA RADIOIZOTOPOWE = OBRAZOWANIE CHARAKTERYSTYCZNYCH PROCESÓW METABOLICZNYCH ZACHODZĄCYCH W KOMÓRKACH DANEGO NARZĄDU lub uwidocznienie upośledzenia tych procesów w wyniku choroby.

9 PET/MR A B PET/CT z KONTRASTEM

10 SARKOIDOZA CHOROBA ZAPALNA O NIEUSTALONEJ ETIOLOGII, GRANULOCYTARCNE NACIEKI WIELU ORGANÓW, NACIEKI W OBRĘBIE SERCA WYWOŁUJĄ POWAŻNE SKUTKI: zaburzenia przewodzenia i komorowe zaburzenia rytmu (23%) rytmu często doprowadzające do nagłej śmierci sercowej (u 40% pacjentów pierwszy objaw choroby/japońska praca), niewydolność serca (73%), SZYBKA DIAGNOZA I LECZENIA są SZANSĄ UNIKNIĘCIA POWAŻNYCH POWIKŁAŃ/ŚMIERCI (CZĘSTO MŁODYCH LUDZI)

często doprowadzające do nagłej śmierci sercowej (u 40% pacjentów pierwszy objaw choroby/japońska praca),

11 Szybka ewolucja diagnostyki w ostatniej dekadzie. FAZA OSTERGO ZAPALENIA T2 wzrost sygnału jako cechy obrzęku/cechy obecności nacieków MR/Badania radioizotopowe DGE blizna jako późne wzmocnienie kontrastowe/upośledzona perfuzja FAZA GOJENIA/formowanie blizny MR T2 MR T1+C PET/CT SPECT

obecności nacieków MR/Badania radioizotopowe DGE blizna jako późne

12 Dwa kierunki badań izotopowych w kardiologii Cardiac PET/CT i SPECT/CT Oncologic PET/CT

13 Powszechnie stosowanym radiofarmaceutykiem używanym do badań PET w kardiologii, jest znakowana glukoza (18F-FDG), zarówno do procedur cardiac jak i oncologic.

14 Glukoza (FDG) należy też do podstawowych substratów odżywczych komórek mięśnia serca, co niesie ze sobą ryzyko wyniku fałszywie dodatniego.

15 PET PET FIZJOLOGICZNIE ZWIĘKSZONY METABOLIZM SEGMENTÓW PODSTAWNYCH LK KARDIOMIOPATIA PRZEROSTOWA KARDIOMIOPATIA ROZTRZENIOWA MIGOTANIE PRZEDSIONKÓW

16 CT Z KON. PET NADCIŚNIENIE PŁUCNE- ZWIĘKSZONY METABOLIZM PRAWEJ KOMORY SERCA Fukuchi K, Ohta H, Matsumura K, Ishida Y.

17 Przypadek 1/p. Natalia 59 letnia chora po leczeniu raka piersi 8 lat wcześniej Po 8 latach od zakończenia leczenia w CT (A) stwierdzono polipowatą, uszypułowaną zmianę w PP bez towarzyszących objawów klinicznych- podejrzewano śluzaka. CT z KON. CT z KON. W kontrolnym CT (B), zmiana w PP uległa powiększeniupodejrzenie przerzutu.

zakończenia leczenia w CT (A) stwierdzono polipowatą, uszypułowaną zmianę w PP bez

18 Wykonano badanie fuzyjne PET/CT z użyciem 18F-FDG celem weryfikacji charakteru zmiany w prawym przedsionku serca. PET/CT

19 Przypadek 2/p. Zofia Pacjentka lat 67, przyjęta do oddziału kardiologii z powodu zawrotów głowy, zasłabnięć i zaburzeń rytmu serca. CT + C W echo uwidoczniono patologiczną masę w rzucie przegrody międzyprzedsionkowej. W CT z kontrastem poza zmianą patologiczną znajdującą się w lewym przedsionku serca przylegającą do pmp, dodatkowo uwidoczniono liczne zmiany ogniskowe w płucach do ok.20mm. CT + C

20 GUZY SERCA GUZY PIERWOTNE SERCA (0,001do 0,03% w badaniach autopsyjnych) Burke A, Atlas of tumor pathology. 3rd series, fascicle 16. Washington, DC: Armed Forces Institute of Pathology; ¾ ŁAGODNE, ok. 75% to myxoma Eur J Cardiothorac Surg Aug;28(2): /4/ZŁOŚLIWE, 1% chłoniaki Gowda RM, Clinical perspectives of primary cardiac lymphoma. Angiology 2003;54: GUZY PRZERZUTOWE SERCA (ok razy częściej guzy przerzutowe ok. 0,24-6,4%) GUZY NEUROENDOKRYNNE (Carcinoid i Pheochromocytoma)

75% to myxoma Eur J Cardiothorac Surg. 2005 Aug;28(2):352-4.

21 MR T1 W MR serca, całość obrazu sugerowała obecność śluzaka, jednak niektóre cechy (szeroka podstawa i dość niejednorodne wzmocnienie kontrastowe) nie dawały 100% pewności. Wykonano fuzyjne badanie PET/CT celem uzupełnienia oceny charakteru zmiany w LP. T2 T1+C

23 FUZJA PET/MR

24 Przypadek 3/p. Andrzej Pacjent lat 55: 1,5 roku wcześniej operowany z powodu raka płaskonabłonkowego przełyku (2013), po roku pojawiły się bóle kl. piersiowej po str. prawej, CT + C w CT masa patologiczna/meta w płucu prawym, wstępnie zakwalifikowana do leczenia operacyjnego,

25 W trakcie konsultacji przygotowawczych do operacji w ekg uwidoczniono uniesienie odcinka ST typowe dla zawału serca, jednak bez towarzyszących typowych objawów klinicznych

26 W oddziale kardiologii wykluczono zawał serca: enzymy martwicy mięśnia serca oraz koronarografia bez odchyleń od normy, w echo: dużego stopnia pogrubienie do 37mm koniuszka i pmk o niejednorodnej echogeniczności z towarzyszącą upośledzoną kurczliwością, od strony PK na powierzchni wsierdzia obecna najpewniej ruchoma skrzeplina ok.10x13mm,

27 zlecono PET/CT celem oceny charakteru masy patologicznej w sercu oraz celem oceny stopnia zaawansowania przed zaplanowanym leczeniem operacyjnym zmiany meta naciekającej płuco PET/CT CT PET PET/CT +C CT + C PET

28 Przypadek 4/p. Marek Pacjent lat 46: przyjęty do oddziału kardiologii z powodu nasilającej się od 3 tyg. duszności wysiłkowej do III kl. NYHA, towarzyszącej utraty masy ciała 15 kg przez 2 miesiące, CT + C w echo : w obrębie prawego przedsionka hypoechogeniczna, niejednorodna masa nieregularnie wypełniająca prawy przedsionek, wchodząca w drogę napływu prawej komory obejmując zastawkę trójdzielną, w CT z kontrastem: rozlegała masa guzowata nie ulegająca wzmocnieniu kontrastowemu w obrębie przedsionka prawego, w górnej części masy guza wtopione duże naczynia w tym również prawa tętnica wieńcowa,

29 Wykonano PET/CT celem oceny charakteru zmiany, dzięki fuzji PET/CT +C kardiochirurdzy orzekli o braku możliwości resekcji, pobrano jedynie wycinki do badania hist-pat (chłoniak). CT CT BEZ KON. PET/CT PET/CT BEZ KON. CT +C PET/CT +C

30 Wykonano fuzję PET/MR serca celem przyszłej kontroli efektów leczenia. FUZJA PET/MR

31 Przypadek 4/p. Jacek Pacjent lat 35 z nadciśnieniem tętniczym: z sarkoidozą płucno-węzłową rozpoznaną w 2002 roku nie leczoną, w 2014 przyjęty do szpitala z podejrzeniem sarkoidozy serca, objawy: spadek tolerancji wysiłku, duszność wysiłkowa, w echo: obniżona globalna kurczliwość LVEF 55%, hypokineza koniuszka, silnie wysycona pmk, śladowa niedomykalność zastawki płucnej i trójdzielnej, RVSP 21mmHg, płyn w worku osierdziowym (za tylną ścianą 10mm, za prawą komorą ok.7mm), w MR: LVEF ok.72%, nieco pogrubiała pmk (13mm), drobne śródścienne ognisko opóźnionego wzmocnienia kontrastowego w części przypodstawnej ściany tylnej LK, osierdzie bez cech obecności płynu. Duża ilość artefaktów utrudnia interpretację.

32 SPECT/CT MR PET/CT SPECT/CT MR PET/CT

34 Przypadek 5/p. Łukasz Pacjent lat 33: z rozpoznaną rok wcześniej sarkoidozą płucno-węzłową, przez 2 miesiące leczoną sterydami, przez rok pod kontrolą poradni pulmonologicznej: od momentu rozpoznania podaje obniżoną, miernie nasilającą się tolerancję wysiłku z towarzyszącą również nasilającą się potliwością, w ekg i Holterze utrzymująca się bradykardia, bez utrat przytomności, w echo uogólniona obniżona kurczliwość z LVEF 50%, zlecono MR, gdzie nie uwidoczniono zmian naciekowych typowych dla sarkoidozy, jednak z uwagi na artefakty ocena utrudniona.

35 W scyntygrafii perfuzyjnej serca nie uwidoczniono zaburzeń perfuzji, w PET widoczny wzmożony metabolizm częściach podstawnych serca MR T2 STIR MR T2 SPECT/CT MR T2 PET/CT MR T1+C

36 Przypadek 6/p. Jerzy Pacjent lat 40: po STEMI ściany dolnej z PCI Cx +stent w 2008, przyjęty do oddziału kardiologii (05/2015) z bólami dławicowymi w III kl. CCS, enzymy świeżej martwicy mięśnia ujemne, w echo: akineza ściany bocznej, tylnej i dolnej, LVEF ok.35-40%, W koronarografii: LAD zmiany graniczne, Cx po oddaniu MgI zamknięta w stencie, RCA zmiany przyścienne.

37 Wykonano badanie scyntygraficzne, celem oceny perfuzji w obszarze unaczynienia zamkniętego naczynia (Cx). PET/CT SPECT/CT Wykonano PET/CT z FDG celem oceny żywotności mięśnia w obszarze upośledzonej perfuzji uwidocznionej w scyntygrafii

38 Przypadek 7/p. Jan Pacjent lat 60: po zawale serca w 2001 roku, niewydolność serca w III/II st. NYHA z epizodami obrzęku płuc IV st. NYHA, po wszczepieniu ICD w 2003 roku z powodu VT, przyjęty do oddziału kardiologii (2015) celem weryfikacji wskazań do przeszczepu serca, koronarografia: LM b/z LAD zamknięta w mid. Cx zamknięta w mid. RCA dominująca, b/z echo : powiększony lewy przedsionek i lewa komora, IM II stopnia, obniżona kurczliwość koniuszka, części przykoniuszkowej i środkowej ściany pmk, przedniej, bocznej i dolnej, LVEF ok.30-35%

39 Wykonano scyntygrafię PET/CT perfuzyjną z fuzją SPECT/CT, gdzie uwidoczniono zaburzenia perfuzji pokrywające się z zaburzeniami w PET/CT. PET/CT SPECT/CT

40 KORZYŚCI z FUZJI BADAŃ OBRAZOWYCH Poprawa czułości i swoistości w diagnostyce różnicowej chorób serca. Lepsza ocena stopnia zaawansowania choroby. Lepsza kwalifikacja do biopsji. Lepsza kwalifikacja do leczenia. Lepsza kontrola efektów leczenia. Szybsza diagnoza dzięki dostępności badań wykonanych w innych ośrodkach.

41 Dziękuję za uwagę.

Podobne dokumenty

II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK

II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 Zawał serca ból wieńcowy p30 min +CPK +Troponiny Zawał serca z p ST STEMI ( zamknięcie dużej tętnicy wieńcowej) Z wytworzeniem załamka Q Zawał serca bez pst NSTEMI Zamknięcie