RAPORT. dotyczący organizacji zajęć pozalekcyjnych w szkołach województwa małopolskiego w roku szkolnym 2014/2015

Transkrypt

1 RAPORT dotyczący organizacji zajęć pozalekcyjnych w szkołach województwa małopolskiego w roku szkolnym 214/215 Opracowała: Ewa Kantyka st. wiz. Delegatury KO w Wadowicach

2 SPIS TREŚCI: 1. Wprowadzenie 2. Metodologia badania i zastosowane narzędzia 2.1 Metodologia badania 2.2 Dobór próby 2.3 Zastosowane narzędzia badawcze 3. Analiza zebranych danych 3.1 Liczba szkół biorących udział w badaniu ankietowym 3.2 Liczba szkół, w których opracowano ofertę zajęć pozalekcyjnych na rok szkolny 214/ Wpływ uczniów na opracowanie przez szkołę oferty zajęć pozalekcyjnych na rok szkolny 214/215 sposoby diagnozowania potrzeb i oczekiwań uczniów w zakresie oferty zajęć pozalekcyjnych sposoby zapoznawania uczniów z ofertą zajęć pozalekcyjnych 3.4 Wpływ rodziców na opracowanie przez szkołę oferty zajęć pozalekcyjnych na rok szkolny 214/215 sposoby diagnozowania potrzeb i oczekiwań rodziców w zakresie oferty zajęć pozalekcyjnych sposoby zapoznawania rodziców z ofertą zajęć pozalekcyjnych 3.5 Rodzaje zajęć pozalekcyjnych organizowanych przez szkołę w roku szkolnym 214/ Formy zajęć opiekuńczych organizowanych przez szkołę w roku szkolnym 214/ Oferta zajęć pozalekcyjnych w aspekcie zaspokajania potrzeb uczniów 3.8 Liczba uczniów uczęszczających na zajęcia pozalekcyjne w roku szkolnym 214/ Terminy prowadzenia zajęć pozalekcyjnych 3.1 Sposoby realizacji zajęć pozalekcyjnych przez nauczycieli 3.11 Formy współpracy nauczycieli w ramach prowadzonych zajęć pozalekcyjnych 4. Podsumowanie wnioski i rekomendacje Wykaz wykresów 2

3 ROZDZIAŁ 1 WPROWADZENIE Ustawa o systemie oświaty wśród podstawowych form działalności dydaktycznowychowawczej szkoły wskazuje m.in.: zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia oraz zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze. Dbając o wszechstronny rozwój każdego ucznia, szkoła tworzy warunki do osiągania przez nich sukcesu, uwzględniając ich indywidualne możliwości i zainteresowania. Sprzyja temu tworzona przez szkołę oferta zajęć pozalekcyjnych. Głównym celem organizacji zajęć pozalekcyjnych jest wspieranie szkół w realizacji ich programów wychowawczych i profilaktycznych, a w szczególności: wspomaganie rodziców w opiece nad dziećmi (wsparcie rodziców mających wydłużony czas pracy oraz / lub mających trudności z realizacją zadań opiekuńczych lub wychowawczych); otoczenie w godzinach popołudniowych opieką dydaktyczno-wychowawczą jak największej liczby dzieci poprzez dostosowanie oferty zajęć pozalekcyjnych do zainteresowań uczniów; pomoc uczniom zagrożonym niepowodzeniami szkolnymi, aby umożliwić im osiąganie sukcesów na miarę ich możliwości; zmniejszenie skali niepowodzeń szkolnych; umożliwienie wszechstronnego rozwoju uczniom wykazującym zainteresowania w danej dziedzinie; przeciwdziałanie patologiom społecznym; przeciwdziałanie korepetycjom i zajęciom płatnym odbywającym się na terenie szkół i placówek oświatowych. Każda szkoła zobowiązana jest do opracowania szkolnego planu zajęć pozalekcyjnych. Plan ten powinien zapewniać realizację założonych celów i obejmować wszystkie zajęcia pozalekcyjne odbywające się na terenie szkoły, niezależnie od źródeł ich finansowania. Plan musi być pozytywnie zaopiniowany przez Radę Pedagogiczną i skonsultowany z Radą Rodziców. 3

4 ROZDZIAŁ 2 - METODOLOGIA BADANIA I ZASTOSOWANE NARZĘDZIA 2.1. METODOLOGIA BADANIA Monitorowanie małopolskich szkół w zakresie organizacji zajęć pozalekcyjnych przeprowadzono w oparciu o badanie ankietowe, w którym uczestniczyli dyrektorzy publicznych i niepublicznych szkół podstawowych, gimnazjów, liceów ogólnokształcących, techników oraz zasadniczych szkół zawodowych województwa małopolskiego. Kwestionariusz ankiety był dostępny na stronie internetowej Kuratorium Oświaty w dniach od 9 do 27 kwietnia 215 roku DOBÓR PRÓBY Badaniem zostały objęte wszystkie szkoły podstawowe, gimnazja, licea ogólnokształcące, technika i zasadnicze szkoły zawodowe funkcjonujące na terenie województwa małopolskiego ZASTOSOWANE NARZĘDZIA BADAWCZE Do przeprowadzenia badania Organizacja zajęć pozalekcyjnych w szkołach województwa małopolskiego wykorzystano następujące narzędzia badawcze: Ankieta Organizacja zajęć pozalekcyjnych w szkołach województwa małopolskiego dzięki której uzyskano informację, czy dyrektorzy szkół podstawowych, gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych tworzą zajęć pozalekcyjnych dostosowaną do potrzeb i możliwości uczniów. ROZDZIAŁ 3 - ANALIZA ZEBRANYCH DANYCH 3.1. LICZBA SZKÓŁ BIORĄCYCH UDZIAŁ W BADANIU ANKIETOWYM W badaniu ankietowym udział wzięło 2293 dyrektorów szkół podstawowych, gimnazjów, liceów ogólnokształcących, techników i zasadniczych szkół zawodowych województwa małopolskiego z ogólnej liczby 2952, co stanowi 77,68% wszystkich małopolskich szkół (wykres nr 1). Odnosząc to do typów szkół, ankietę wypełniło: 1273 z 1466 dyrektorów szkół podstawowych województwa małopolskiego, co stanowi 86,83%; 642 z 775 dyrektorów gimnazjów województwa małopolskiego, co stanowi 82,84%; 139 z 365 dyrektorów liceów ogólnokształcących województwa małopolskiego, co stanowi 38,8%; 122 z 169 dyrektorów techników województwa małopolskiego, co stanowi 72,2 %; 4

5 117 z 177 dyrektorów zasadniczych szkół zawodowych województwa małopolskiego, co stanowi 66,1 %. WYK. 1. LICZBA SZKÓŁ WOJEWÓDZTWA MAŁOPOLSKIEGO, KTÓRE WYPEŁNIŁY ANKIETĘ liczba szkół, które nie wypełniły ankiety liczba szkół, które wypełniły ankietę 3.2. LICZBA SZKÓŁ, W KTÓRYCH OPRACOWANO OFERTĘ ZAJĘĆ POZALEKCYJNYCH NA ROK SZKOLNY 214/215 W 2243 z 2293 szkół województwa małopolskiego (97,82%), których dyrektorzy wypełnili ankietę, w roku szkolnym 214/215 opracowano ofertę zajęć pozalekcyjnych. 32 dyrektorów nie udzieliło odpowiedzi na to pytanie (1,4%), z kolei 18 zadeklarowało, iż taka oferta nie została opracowana (,78%) (wykres nr 2). WYK. 2. LICZBA SZKÓŁ, W KTÓRYCH W ROKU SZKOLNYM 214/215 OPRACOWANO OFERTĘ ZAJĘĆ POZALEKCYJNYCH liczba szkół, w których opracowano ofertę zajęć pozalekcyjnych liczba szkół, w których nie opracowano oferty zajęć pozalekcyjnych brak odpowiedzi 3.3. WPŁYW UCZNIÓW NA OPRACOWANIE PRZEZ SZKOŁĘ OFERTY ZAJĘĆ POZALEKCYJNYCH SPOSOBY ZDIAGNOZOWANIA POTRZEB I OCZEKIWAŃ UCZNIÓW W ZAKRESIE OFERTY ZAJĘĆ POZALEKCYJNYCH 2252 dyrektorów szkół województwa małopolskiego, co stanowi 98,21% wszystkich, którzy wzięli udział w badaniu ankietowym, wskazuje, że zdiagnozowało potrzeby i oczekiwania uczniów w zakresie oferty zajęć pozalekcyjnych. 18 dyrektorów (,78%) nie przeprowadziło takiej diagnozy, w tym 6 dyrektorów szkół podstawowych, 2 dyrektorów gimnazjów, 1 dyrektor liceum ogólnokształcącego, 2 dyrektorów techników i 1 dyrektor zasadniczej szkoły 5

6 zawodowej. Z kolei 29 dyrektorów (1,27%) nie udzieliło odpowiedzi na to pytanie ankietowe (wykres nr 3). WYK. 3 LICZBA SZKÓŁ, W KTÓRYCH ZDIAGNOZOWANO POTRZEBY I OCZEKIWANIA UCZNIÓW W ZAKRESIE OFERTY ZAJĘĆ POZALEKCYJNYCH liczba szkół, w których dokonano diagnozy potrzeb i oczekiwań uczniów liczba szkół, w których nie dokonano diagnozy potrzeb i oczekiwań uczniów liczba szkół, w których dyrektor nie udzielił odpowiedzi na pytanie Spośród 1255 dyrektorów szkół podstawowych, którzy wskazali, iż przeprowadzili diagnozę potrzeb i oczekiwań uczniów w zakresie oferty zajęć pozalekcyjnych, 52 (41,43%) stwierdziło, iż została przeprowadzona ankieta dla uczniów, 1132 dyrektorów (9,2%) podało, że diagnoza miała miejsce podczas rozmów wychowawcy z uczniami, z kolei 184 (86,37%) wskazało na rozmowy nauczycieli poszczególnych przedmiotów z uczniami. Dyrektorzy szkół podstawowych jako formy diagnozy wymieniają także analizę dokumentacji, w tym opinii i orzeczeń poradni psychologiczno pedagogicznych oraz wyników nauczania, obserwację uczniów, informacje pozyskane od Samorządu Uczniowskiego a także wnioski z nadzoru pedagogicznego, w tym prowadzonej ewaluacji wewnętrznej (wykres nr 4). WYK. 4. SPOSOBY DIAGNOZOWANIA POTRZEB I OCZEKIWAŃ UCZNIÓW SZKÓŁ PODSTAWOWYCH W ZAKRESIE OFERTY ZAJĘĆ POZALEKCYJNYCH poprzez ankietę podczas rozmów wychowawcy z uczniami podczas rozmów nauczycieli poszczególnych przedmiotów z uczniami 318 inne sposoby diagnozy Spośród 632 dyrektorów gimnazjów, którzy wskazali, iż przeprowadzili diagnozę potrzeb i oczekiwań uczniów w zakresie oferty zajęć pozalekcyjnych, 252 (39,87%) stwierdziło, iż została przeprowadzona ankieta dla uczniów, 574 dyrektorów (9,82%) podało, że diagnoza miała miejsce podczas rozmów wychowawcy z uczniami, z kolei 588 (93,4%) 6

7 wskazało na rozmowy nauczycieli poszczególnych przedmiotów z uczniami. Dyrektorzy gimnazjów jako formy diagnozy wymieniają także analizę dokumentacji, w tym opinii i orzeczeń poradni psychologiczno pedagogicznych oraz wyników nauczania, diagnozę na wejściu, informacje pozyskane od samorządu Uczniowskiego oraz wnioski z nadzoru pedagogicznego, w tym prowadzonej ewaluacji wewnętrznej (wykres nr 5). WYK. 5. SPOSOBY DIAGNOZOWANIA POTRZEB I OCZEKIWAŃ UCZNIÓW GIMNAZJÓW W ZAKRESIE OFERTY ZAJĘĆ POZALEKCYJNYCH poprzez ankietę podczas rozmów wychowawcy z uczniami podczas rozmów nauczycieli poszczególnych przedmiotów z uczniami inne sposoby diagnozy Spośród 134 dyrektorów liceów ogólnokształcących, którzy wskazali, iż przeprowadzili diagnozę potrzeb i oczekiwań uczniów w zakresie oferty zajęć pozalekcyjnych, 45 (33,58%) stwierdziło, iż została przeprowadzona ankieta dla uczniów, 116 dyrektorów (86,57%) podało, że diagnoza miała miejsce podczas rozmów wychowawcy z uczniami, z kolei 125 (93,28%) wskazało na rozmowy nauczycieli poszczególnych przedmiotów z uczniami. Dyrektorzy liceów ogólnokształcących jako formy diagnozy wymieniają także analizę opinii i orzeczeń poradni psychologiczno pedagogicznych oraz wyników nauczania, wnioski z nadzoru pedagogicznego, w tym prowadzonej ewaluacji wewnętrznej a także informacje pozyskane od Samorządu Uczniowskiego (wykres nr 6). WYK. 6. SPOSOBY PRZEPROWADZENIA DIAGNOZY POTRZEB I OCZEKIWAŃ UCZNIÓW LICEÓW OGÓLNOKSZTAŁCĄCYCH W ZAKRESIE OFERTY ZAJĘĆ POZALEKCYJNYCH poprzez ankietę podczas rozmów wychowawcy z uczniami podczas rozmów nauczycieli poszczególnych przedmiotów z uczniami inne sposoby diagnozy 7

8 Spośród 119 dyrektorów techników, którzy wskazali, iż przeprowadzili diagnozę potrzeb i oczekiwań uczniów w zakresie oferty zajęć pozalekcyjnych, 42 (35,29%) stwierdziło, iż została przeprowadzona ankieta dla uczniów, 13 dyrektorów (86,55%) podało, że diagnoza miała miejsce podczas rozmów wychowawcy z uczniami, z kolei 11 (92,44%) wskazało na rozmowy nauczycieli poszczególnych przedmiotów z uczniami. Dyrektorzy techników jako formy diagnozy wymieniają także analizę dokumentacji, w tym opinii i orzeczeń poradni psychologiczno pedagogicznych oraz wyników nauczania, rozmowy z uczniami podczas procesu rekrutacji, wnioski z nadzoru pedagogicznego, w tym prowadzonej ewaluacji wewnętrznej a także informacje pozyskane od Samorządu Uczniowskiego (wykres nr 7). WYK. 7. SPOSOBY DIAGNOZOWANIA POTRZEB I OCZEKIWAŃ UCZNIÓW TECHNIKÓW W ZAKRESIE OFERTY ZAJĘĆ POZALEKCYJNYCH poprzez ankietę podczas rozmów wychowawcy z uczniami podczas rozmów nauczycieli poszczególnych przedmiotów z uczniami inne sposoby diagnozowania Spośród 112 dyrektorów zasadniczych szkół zawodowych, którzy przeprowadzili diagnozę potrzeb i oczekiwań uczniów w zakresie oferty zajęć pozalekcyjnych, 29 (25,89%) stwierdziło, iż została przeprowadzona ankieta dla uczniów, 99 dyrektorów (88,39%) podało, że diagnoza miała miejsce podczas rozmów wychowawcy z uczniami, z kolei 97 (86,61%) wskazało na rozmowy nauczycieli poszczególnych przedmiotów z uczniami. Dyrektorzy zasadniczych szkół zawodowych jako formy diagnozy wymieniają także analizę dokumentacji, w tym opinii i orzeczeń poradni psychologiczno pedagogicznych oraz wyników nauczania, obserwację uczniów oraz wnioski z nadzoru pedagogicznego, w tym prowadzonej ewaluacji wewnętrznej (wykres nr 8). 8

9 WYK. 8. SPOSOBY PRZEPROWADZANIA DIAGNOZY POTRZEB I OCZEKIWAŃ UCZNIÓW ZASADNICZYCH SZKÓŁ ZAWODOWYCH W ZAKRESIE OFERTY ZAJĘĆ POZALEKCYJNYCH poprzez ankietę podczas rozmów wychowawcy z uczniami podczas rozmów nauczycieli poszczególnych przedmiotów z uczniami 27 inne sposoby diagnozy SPOSOBY ZAPOZNAWANIA UCZNIÓW Z OFERTĄ ZAJĘĆ POZALEKCYJNYCH Prawie wszyscy dyrektorzy (2259, co stanowi 98,52%) szkół biorących udział w badaniu ankietowym deklarują, że oferta zajęć pozalekcyjnych jest znana uczniom. Odmienne zdanie prezentuje 1 dyrektor szkoły podstawowej (,4%). Z kolei 33 dyrektorów (1,5%) nie udziela odpowiedzi na to pytanie (wykres nr 9). WYK. 9. LICZBA SZKÓŁ, W KTÓRYCH OFERTA ZAJĘĆ POZALEKCYJNYCH JEST ZNANA UCZNIOM 1 33 oferta jest znana uczniom 2259 oferta nie jest znana uczniom brak odpowiedzi Uczniowie zostali zapoznani z ofertą zajęć pozalekcyjnych w czasie lekcji / rozmowy z wychowawcą 216 wskazań, co stanowi 93,23%; podczas rozmowy z nauczycielem prowadzącym dane zajęcia 261 wskazań, co stanowi 91,24%; poprzez gazetkę ścienną 1317 wskazań, co stanowi 58,3%; poprzez informację zamieszczoną na stronie internetowej szkoły 1137 wskazań, co stanowi 5,33% oraz w czasie apelu 611 wskazań, co stanowi 27,8%. Dyrektorzy deklarują także, że uczniowie zostali zapoznani z ofertą tych zajęć poprzez ulotki, plakaty, broszury, gazetkę szkolną, radiowęzeł, e - dziennik oraz Samorząd Uczniowski (wykres nr 1). 9

10 WYK. 1. SPOSOBY ZAPOZNANIA UCZNIÓW Z OFERTĄ ZAJĘĆ POZALEKCYJNYCH 1,% 9,% 8,% 7,% 6,% 5,% 4,% 3,% 2,% w czasie rozmowy / lekcji z wychowawcą w czasie apelu podczas rozmowy z njauczycielem prowadzącym dane zajęcia poprzez informację zamieszczoną na stronie internetowej szkoły poprzez gazetkę ścienną 1,%,% SP G LO T ZSZ łącznie 3.4. WPŁYW RODZICÓW NA OPRACOWANIE PRZEZ SZKOŁĘ OFERTY ZAJĘĆ POZALEKCYJNYCH NA ROK SZKOLNY 214/ SPOSOBY DIAGNOZOWANIA POTRZEB I OCZEKIWAŃ RODZICÓW W ZAKRESIE OFERTY ZAJĘĆ POZALEKCYJNYCH 2166 dyrektorów szkół województwa małopolskiego, co stanowi 94,46% wszystkich, którzy wzięli udział w badaniu ankietowym, deklaruje, że zdiagnozowało potrzeby i oczekiwania rodziców w zakresie oferty zajęć pozalekcyjnych. 81 dyrektorów (3,53%) nie przeprowadziło takiej diagnozy, w tym 23 dyrektorów szkół podstawowych, 25 dyrektorów gimnazjów, 1 dyrektorów liceów ogólnokształcących, 13 dyrektorów techników i 1 dyrektorów zasadniczych szkół zawodowych. Z kolei 46 dyrektorów (2,1%) nie udzieliło odpowiedzi na to pytanie ankietowe (wykres nr 11). WYK. 11. LICZBA SZKÓŁ, W KTÓRYCH ZDIAGNOZOWANO POTRZEBY I OCZEKIWANIA RODZICÓW W ZAKRESIE OFERTY ZAJĘĆ POZALKCYJNYCH dyrektor opracował ofertę w oparciu o diagnozę potrzeb i oczekiwań rodziców dyrektor nie opracował oferty w oparciu o diagnozę potrzeb i oczekiwań rodziców dyrektor nie udzielił odpowiedzi na pytanie 1

11 Spośród 1226 dyrektorów szkół podstawowych, którzy wskazali, iż przeprowadzili diagnozę potrzeb i oczekiwań rodziców w zakresie oferty zajęć pozalekcyjnych, 465 (37,93%) stwierdziło, iż została przeprowadzona ankieta dla rodziców, a 1136 dyrektorów (92,66%) podało, że diagnoza miała miejsce podczas rozmów wychowawcy z rodzicami. Dyrektorzy szkół podstawowych jako formy diagnozy wymieniają także indywidualne rozmowy z rodzicami prowadzone przez dyrektora szkoły, pedagoga i nauczycieli, rozmowy z Radą Rodziców a także wnioski z nadzoru pedagogicznego, w tym prowadzonej ewaluacji wewnętrznej (wykres nr 12). WYK. 12. SPOSOBY DIAGNOZOWANIA POTRZEB I OCZEKIWAŃ RODZICÓW W ZAKRESIE OFERTY ZAJĘĆ POZALEKCYJNYCH W SZKOŁACH PODSTAWOWYCH poprzez ankietę poprzez rozmowy wychowawcy z rodzicami Spośród 68 dyrektorów gimnazjów, którzy wskazali, iż przeprowadzili diagnozę potrzeb i oczekiwań rodziców w zakresie oferty zajęć pozalekcyjnych, 186 (3,59%) stwierdziło, iż została przeprowadzona ankieta dla rodziców, a 569 dyrektorów (93,59%) podało, że diagnoza miała miejsce podczas rozmów wychowawcy z rodzicami. Dyrektorzy gimnazjów jako formy diagnozy wymieniają także indywidualne rozmowy z rodzicami prowadzone przez dyrektora szkoły, pedagoga i nauczycieli, także podczas procesu rekrutacji, rozmowy z Radą Rodziców a także wnioski z nadzoru pedagogicznego, w tym prowadzonej ewaluacji wewnętrznej (wykres nr 13). 11

12 WYK. 13. SPOSOBY DIAGNOZOWANIA POTRZEB I OCZEKIWAŃ RODZICÓW W ZAKRESIE OFERTY ZAJĘĆ POZALEKCYJNYCH W GIMNAZJACH poprzez ankietę podczas rozmów wychowawcy z rodzicami Spośród 123 dyrektorów liceów ogólnokształcących, którzy wskazali, iż przeprowadzili diagnozę potrzeb i oczekiwań rodziców w zakresie oferty zajęć pozalekcyjnych, 26 (21,14%) stwierdziło, iż została przeprowadzona ankieta dla rodziców, a 113 dyrektorów (91,87%) podało, że diagnoza miała miejsce podczas rozmów wychowawcy z rodzicami. Dyrektorzy liceów ogólnokształcących jako formy diagnozy wymieniają także indywidualne rozmowy z rodzicami, spotkania z Radą Rodziców a także wnioski z nadzoru pedagogicznego, w tym prowadzonej ewaluacji wewnętrznej oraz informację przekazaną przez e dziennik (wykres nr 14). WYK.14. SPOSOBY DIAGNOZOWANIA POTRZEB I OCZEKIWAŃ RODZICÓW W ZAKRESIE OFERTY ZAJĘĆ POZALEKCYJNYCH W LICEACH OGÓLNOKSZTAŁCĄCYCH poprzez ankietę podczas rozmów wychowawcy z rodzicami Spośród 17 dyrektorów techników, którzy wskazali, iż przeprowadzili diagnozę potrzeb i oczekiwań rodziców w zakresie oferty zajęć pozalekcyjnych, 22 (%) stwierdziło, iż została przeprowadzona ankieta dla rodziców, a 14 dyrektorów (%) podało, że diagnoza miała miejsce podczas rozmów wychowawcy z rodzicami. Dyrektorzy techników jako formy diagnozy wymieniają także indywidualne rozmowy z rodzicami a także sugestie Rady Rodziców (wykres nr 15). 12

13 WYK. 15. SPOSOBY DIAGNOZOWANIA POTRZEB I OCZEKIWAŃ RODZICÓW W ZAKRESIE OFERTY ZAJĘĆ POZALEKCYJNYCH W TECHNIKACH poprzez ankietę 14 podczas rozmów wychowawcy z rodzicami Spośród 12 dyrektorów zasadniczych szkół zawodowych, którzy wskazali, iż przeprowadzili diagnozę potrzeb i oczekiwań rodziców w zakresie oferty zajęć pozalekcyjnych, 16 (15,69%) stwierdziło, iż została przeprowadzona ankieta dla rodziców, a 11 dyrektorów (99,2%) podało, że diagnoza miała miejsce podczas rozmów wychowawcy z rodzicami. Dyrektorzy zasadniczych szkół zawodowych jako formy diagnozy wymieniają także indywidualne rozmowy z rodzicami oraz sugestie zgłaszane przez Radę Rodziców (wykres nr 16). WYK. 16. SPOSOBY DIAGNOZOWANIA POTRZEB I OCZEKIWAŃ RODZICÓW W ZAKRESIE OFERTY ZAJĘĆ POZALEKCYJNYCH W ZASADNICZYCH SZKOŁACH ZAWODOWYCH poprzez ankietę podczas rozmów wychowawcy z rodzicami SPOSOBY ZAPOZNAWANIA RODZICÓW Z OFERTĄ ZAJĘĆ POZALEKCYJNYCH Prawie wszyscy dyrektorzy (2241, co stanowi 97,73%) biorący udział w badaniu ankietowym deklarują, że oferta zajęć pozalekcyjnych jest znana rodzicom. Odmienne zdanie prezentuje 5 dyrektorów (1 dyrektor szkoły podstawowej, 2 dyrektorów liceów ogólnokształcących, 13

14 1 dyrektor technikum i 1 dyrektor zasadniczej szkoły zawodowej, co stanowi,22%). Z kolei 47 dyrektorów (2,5%) nie udziela odpowiedzi na to pytanie (wykres nr 17). WYK. 17. LICZBA SZKÓŁ, W KTÓRYCH OFERTA ZAJĘĆ POZALEKCYJNYCH JEST ZNANA RODZICOM oferta jest znana rodzicom oferta nie jest znana rodzicom brak odpowiedzi Rodzice zostali zapoznani z ofertą zajęć pozalekcyjnych najczęściej: w czasie zebrań z wychowawcą 2127 wskazań, co stanowi 94,41%; uzyskali informację od swojego dziecka 1668 wskazań, co stanowi 74,43%; w czasie zebrań ogólnych z dyrektorem szkoły 168 wskazań, co stanowi 71,75%; poprzez gazetkę ścienną 122 wskazań, co stanowi 54,44% oraz poprzez stronę internetową szkoły 1144 wskazania, co stanowi 51,5%. Dyrektorzy deklarują także, że rodzice zostali zapoznani z ofertą tych zajęć poprzez ulotki, plakaty, broszury, gazetkę szkolną, e dziennik oraz pocztę elektroniczną (wykres nr 18). WYK. 18. SPOSOBY ZAPOZNAWANIA RODZICÓW Z OFERTĄ ZAJĘĆ POZALEKCYJNYCH w czasie zebrań z wychowawcą w czasie zebrań ogólnych z dyrektorem szkoły uzyskali informacje od swojego dziecka poprzez informację zamieszczoną na stronie internetowej szkoły poprzez gazetkę ścienną 2 1 SP G LO T ZSZ 14

15 3.5. RODZAJE ZAJĘĆ POZALEKCYJNYCH ORGANIZOWANYCH PRZEZ SZKOŁĘ W ROKU SZKOLNYM 214/215 W szkołach organizowane są różnego rodzaju zajęcia pozalekcyjne. Przede wszystkim są to koła zainteresowań (sportowo rekreacyjne, SKS, turystyczne, inne) 276 wskazań; w dalszej części koła przedmiotowe (np. polonistyczne, matematyczne, geograficzne, itp.) 1961 wskazań; zajęcia dydaktyczno wyrównawcze 1868 wskazań; koła zainteresowań artystyczne (np. fotograficzne, orgiami, teatralne, itp.) 1851 wskazań; zajęcia przygotowujące do egzaminu zewnętrznego 1823 wskazania; zajęcia przygotowujące do konkursów 181 wskazań; zajęcia opiekuńcze 1659 wskazań; zajęcia komputerowe 114 wskazania; koło wolontariatu 854 wskazania oraz zajęcia gimnastyki korekcyjnej 54 wskazania (wykres nr 19). WYK.19. RODZAJE ZAJĘĆ POZALEKCYJNYCH ORGANIZOWANYCH W SZKOŁACH zajęcia dydaktyczno - wyrównawcze koła przedmiotowe koła zainteresowań - sportowo - rekreacyjne koła zainteresowań - artystyczne zajęcia komputerowe zajęcia przygotowujące do egzaminu zewnętrznego zajęcia przygotowujące do konkursów gimnastyka korekcyjna zajęcia opiekuńcze koło wolontariatu 3.6. FORMY ZAJĘĆ OPIEKUŃCZYCH ORGANIZOWANYCH PRZEZ SZKOŁĘ W ROKU SZKOLNYM 214/ dyrektorów spośród 2293, którzy wypełnili ankietę, wskazuje, iż w swoich szkołach organizuje zajęcia opiekuńcze. Dyrektorzy deklarują, że najczęstszymi formami tych zajęć są: wycieczki 1356 wskazań, dyskoteki 1239 wskazań, zajęcia świetlicowe 1184 wskazania, głównie w szkołach podstawowych, spotkania z ciekawymi ludźmi 872 wskazania, pokazy filmowe 64 wskazania, rajdy 539 wskazań (wykres nr 2). 15

16 WYK. 2. FORMY ZAJĘĆ OPIEKUŃCZYCH ORGANIZOWANYCH PRZEZ SZKOŁY zajęcia świetlicowe wycieczki rajdy spotkania z ciekawymi ludźmi pokazy filmowe dyskoteki W szkołach podstawowych dyrektorzy najczęściej wskazują na zajęcia świetlicowe, dyskoteki i wycieczki; w gimnazjach wycieczki, dyskoteki i spotkania z ciekawymi ludźmi; w liceach ogólnokształcących i technikach wycieczki i spotkania z ciekawymi ludźmi oraz pokazy filmowe i rajdy; w zasadniczych szkołach zawodowych wycieczki, spotkania z ciekawymi ludźmi, dyskoteki oraz pokazy filmowe OFERTA ZAJĘĆ POZALEKCYJNYCH W ASPEKCIE ZASPOKAJANIA POTRZEB UCZNIÓW W ocenie ankietowanych dyrektorów oferta zajęć pozalekcyjnych uwzględnia przede wszystkim rozwijanie zainteresowań uczniów 225 wskazań, zaspokaja ich indywidualne potrzeby edukacyjne i rozwojowe 2146 wskazań, umożliwia rozwój fizyczny 284 wskazania oraz przygotowuje uczniów do zajęć edukacyjnych 267 wskazań (wykres nr 21). 16

17 WYK. 21. POTRZEBY UCZNIÓW, KTÓRE ZASPOKAJA OFERTA ZAJĘĆ POZALEKCYJNYCH przygotowanie uczniów do zajęć edukacyjnych zaspokajanie indywidualnych potrzeb edukacyjnych i rozwojowych uczniów rozwijanie zainteresowań uczniów rozwój fizyczny uczniów Dyrektorzy wskazują także inne potrzeby uczniów, zwracając uwagę na rozwijanie uzdolnień artystycznych, wyrównywanie szans edukacyjnych, integrację zespołu klasowego i szkolnego, przygotowanie uczniów do udziału w różnorodnych konkursach, turniejach i zawodach sportowych, przygotowanie do egzaminu zewnętrznego, potrzebę promowania uczniów w środowisku lokalnym, ale także potrzeby związane z kształtowaniem właściwych postaw społecznych i przygotowaniem do pełnienia określonej roli w społeczeństwie LICZBA UCZNIÓW UCZĘSZCZAJĄCYCH NA ZAJĘCIA POZALEKCYJNE W ROKU SZKOLNYM 214/215 Spośród 2293 szkół, których dyrektorzy wzięli udział w badaniu ankietowym, w 16,31% szkół w zajęciach pozalekcyjnych uczestniczy powyżej 91% uczniów, w 14,65% szkół w zajęciach tych uczestniczy 61-7% uczniów. W 13,56% szkół w zajęciach pozalekcyjnych uczestniczy od 81% do 9% uczniów, w 13,34% szkół na zajęcia te uczęszcza od 71% do 8% uczniów. W 11,21% szkół województwa małopolskiego z oferty zajęć pozalekcyjnych korzysta od 51% do 6% uczniów. Wynika z tego, iż we wszystkich szkołach województwa małopolskiego, których dyrektorzy wzięli udział w badaniu ankietowym, na zajęcia pozalekcyjne uczęszcza od 51% do 1% uczniów (wykres nr 22). 17

18 WYK.22. LICZBA UCZNIÓW (W %) UCZĘSZCZAJĄCYCH NA ZAJĘCIA POZALEKCYJNE 18 16, ,65 13,34 13, ,21 1 8,94 9,38 8 7, ,45 1,79 Najwięcej uczniów uczęszcza na zajęcia pozalekcyjne w szkołach podstawowych (od 71% do 1% wskazania) i gimnazjach (od 71% do 1% wskazań), najmniej zaś w zasadniczych szkołach zawodowych (od 11% do 3% - 67 wskazań). W liceach ogólnokształcących i technikach z oferty zajęć pozalekcyjnych korzysta najczęściej od 41% do 7% uczniów (w LO 55 wskazań, w T 46 wskazań) TERMINY PROWADZENIA ZAJĘĆ POZALEKCYJNYCH W 71,45% szkół, których dyrektorzy wzięli udział w badaniu ankietowym, zajęcia pozalekcyjne organizowane w szkole odbywają się przed lekcjami i po ich zakończeniu. 28,29% dyrektorów deklaruje, że zajęcia te odbywają się wyłącznie po lekcjach, a,26% twierdzi, iż zajęcia te odbywają się wyłącznie przed lekcjami. Dyrektorzy wskazują także inne terminy wymieniają dni wolne od zajęć dydaktycznych (soboty, ferie zimowe i letnie, sporadycznie niedziele) (wykres nr 23). 18

19 WYK. 23. TERMINY ZAJĘĆ POZALEKCYJNYCH ORGANIZOWANYCH W SZKOLE 8 71, , ,26 1 tylko przed lekcjami tylko po lekcjach przed lekcjami i po lekcjach 3.1. SPOSOBY REALIZACJI ZAJĘĆ POZALEKCYJNYCH PRZEZ NAUCZYCIELI Ankietowani dyrektorzy wymieniają, iż nauczyciele najczęściej realizują zajęcia pozalekcyjne w ramach art. 42 KN 284 wskazania, w dalszej części są to godziny dodatkowo finansowane przez organ prowadzący 934 wskazania; nauczyciele prowadzą także zajęcia pozalekcyjne w ramach realizowanych projektów zewnętrznych 792 wskazania oraz godzin do dyspozycji dyrektora szkoły 42 wskazań (wykres nr 24). WYK. 24. SPOSOBY REALIZACJI ZAJĘĆ POZALEKCYJNYCH PRZEZ NAUCZYCIELI art. 42 KN godzin do dyspozycji dyrektora godzin dodatkowo finansowanych przez organ prowadzący realizowanych projektów zewnętrznych 19

20 3.11. FORMY WSPÓŁPRACY NAUCZYCIELI W RAMACH PROWADZONYCH ZAJĘĆ POZALEKCYJNYCH W prawie wszystkich szkołach (2237 wskazań), których dyrektorzy wzięli udział w badaniu ankietowym, nauczyciele współpracują ze sobą w ramach prowadzonych zajęć pozalekcyjnych. Odmienne zdanie wyraża 16 dyrektorów. Swojego zdania nie prezentuje 4 dyrektorów (wykres 25). WYK. 25. LICZBA SZKÓŁ, W KTÓRYCH NAUCZYCIELE WSPÓŁPRACUJĄ ZE SOBĄ W RAMACH PROWADZONYCH ZAJĘĆ POZALEKCYJNYCH,7 1,74 97,56 tak nie brak odpowiedzi Jako najczęstsze formy współpracy, dyrektorzy wskazują wspólną organizację (2197 wskazań) oraz udział (2131 wskazań) w imprezach i uroczystościach, organizację konkursów i turniejów (284 wskazania); w mniejszym zakresie pracę w zespołach samokształceniowych (141 wskazań). ROZDZIAŁ 4 - PODSUMOWANIE WNIOSKI I REKOMENDACJE 1. W badaniu ankietowym wzięło udział 77,68% dyrektorów szkół funkcjonujących na terenie województwa małopolskiego. 2. W około 98% szkół województwa małopolskiego, których dyrektorzy wzięli udział w badaniu ankietowym, w roku szkolnym 214/215 opracowano ofertę zajęć pozalekcyjnych. 3. W około 98% szkół województwa małopolskiego, których dyrektorzy wzięli udział w badaniu ankietowym, zdiagnozowano potrzeby i oczekiwania uczniów w zakresie oferty zajęć pozalekcyjnych. Diagnoza ta miała miejsce przede wszystkim poprzez rozmowy wychowawcy (około 9%) oraz nauczycieli poszczególnych przedmiotów (około 89%) z uczniami, w mniejszym zakresie poprzez ankietę przeprowadzoną wśród uczniów (około 4%). Dyrektorzy wskazują także na inne formy diagnozy (około 24,73%): obserwację uczniów, analizę dokumentacji, w tym opinii i orzeczeń poradni psychologiczno pedagogicznych, wyników nauczania oraz wskazują na 2

21 wnioski wynikające z nadzoru pedagogicznego, w tym przeprowadzonej ewaluacji wewnętrznej. Wymieniają także informacje pozyskane od Samorządu Uczniowskiego oraz w wyniku procesu rekrutacji. 4. W 98,52% szkół województwa małopolskiego, których dyrektorzy wzięli udział w ankiecie, oferta zajęć pozalekcyjnych jest znana uczniom. Uczniowie są zapoznawani z ofertą zajęć pozalekcyjnych głównie poprzez rozmowy z wychowawcą i nauczycielami prowadzącymi dane zajęcia. 5. W 94,46% szkół, których dyrektorzy wypełnili ankietę, zdiagnozowano potrzeby i oczekiwania rodziców w zakresie oferty zajęć pozalekcyjnych głównie poprzez rozmowy wychowawcy z rodzicami, w zdecydowanie mniejszym zakresie poprzez badanie ankietowe. 6. W 97,73% szkół oferta zajęć pozalekcyjnych jest znana rodzicom. 7. Rodzice są zapoznawani z ofertą zajęć pozalekcyjnych głównie w czasie zebrań z wychowawcą i dyrektorem szkoły; pozyskują także informację o ofercie od swoich dzieci. 8. Zajęcia pozalekcyjne najczęściej realizowane są w formie kół zainteresowań (sportowo rekreacyjnych, SKS, turystycznych, in.); kół przedmiotowych (np. polonistycznego, matematycznego, geograficznego, itp.); zajęć dydaktyczno wyrównawczych; kół zainteresowań artystycznych (np. fotograficznych, orgiami, teatralnych, itp.). W mniejszym zakresie są to zajęcia przygotowujące do egzaminu zewnętrznego; zajęcia przygotowujące do konkursów; zajęcia opiekuńcze; zajęcia komputerowe; koło wolontariatu oraz zajęcia gimnastyki korekcyjnej. 9. Najczęstszymi formami zajęć opiekuńczych są wycieczki, dyskoteki, zajęcia świetlicowe, w mniejszym zakresie spotkania z ciekawymi ludźmi, pokazy filmowe i rajdy. 1. Oferta zajęć pozalekcyjnych uwzględnia przede wszystkim rozwijanie zainteresowań uczniów, zaspokaja ich indywidualne potrzeby edukacyjne i rozwojowe, umożliwia rozwój fizyczny oraz przygotowuje do zajęć edukacyjnych. 11. Największy odsetek uczniów uczestniczy w zajęciach pozalekcyjnych w szkołach podstawowych i gimnazjach, najmniejszy zaś w zasadniczych szkołach zawodowych. 12. Zajęcia pozalekcyjne są organizowane głównie przed lekcjami i po ich zakończeniu, także w dni wolne od zajęć dydaktycznych. 13. Nauczyciele realizują zajęcia pozalekcyjne głównie na podstawie art. 42 KN. 14. W 97,56% szkół nauczyciele współpracują ze sobą w ramach prowadzonych zajęć pozalekcyjnych. 21

22 WYKAZ WYKRESÓW Wykres 1 Liczba szkół województwa małopolskiego, które wypełniły ankietę. Wykres 2 Liczba szkół, w których w roku szkolnym 214/215 opracowano ofertę zajęć pozalekcyjnych. Wykres 3 Liczba szkół, w których zdiagnozowano potrzeby i oczekiwania uczniów w zakresie oferty zajęć pozalekcyjnych. Wykres 4 Sposoby diagnozowania potrzeb i oczekiwań uczniów szkół podstawowych w zakresie oferty zajęć pozalekcyjnych. Wykres 5 Sposoby diagnozowania potrzeb i oczekiwań uczniów gimnazjów w zakresie oferty zajęć pozalekcyjnych. Wykres 6 Sposoby diagnozowania potrzeb i oczekiwań uczniów liceów ogólnokształcących w zakresie oferty zajęć pozalekcyjnych. Wykres 7 Sposoby diagnozowania potrzeb i oczekiwań uczniów techników w zakresie oferty zajęć pozalekcyjnych. Wykres 8 Sposoby diagnozowania potrzeb i oczekiwań uczniów zasadniczych szkół zawodowych w zakresie oferty zajęć pozalekcyjnych. Wykres 9 Liczba szkół, w których oferta zajęć pozalekcyjnych jest znana uczniom. Wykres 1 Sposoby zapoznawania uczniów z ofertą zajęć pozalekcyjnych. Wykres 11 Liczba szkół, w których zdiagnozowano potrzeby i oczekiwania rodziców w zakresie oferty zajęć pozalekcyjnych. Wykres 12 Sposoby diagnozowania potrzeb i oczekiwań rodziców w zakresie oferty zajęć pozalekcyjnych w szkołach podstawowych. Wykres 13 Sposoby diagnozowania potrzeb i oczekiwań rodziców w zakresie oferty zajęć pozalekcyjnych w gimnazjach. Wykres 14 Sposoby diagnozowania potrzeb i oczekiwań rodziców w zakresie oferty zajęć pozalekcyjnych w liceach ogólnokształcących. Wykres 15 Sposoby diagnozowania potrzeb i oczekiwań rodziców w zakresie oferty zajęć pozalekcyjnych w technikach. Wykres 16 Sposoby diagnozowania potrzeb i oczekiwań rodziców w zakresie oferty zajęć pozalekcyjnych w zasadniczych szkołach zawodowych. Wykres 17 Liczba szkół, w których oferta zajęć pozalekcyjnych jest znana rodzicom. Wykres 18 Sposoby zapoznawania rodziców z ofertą zajęć pozalekcyjnych. Wykres 19 Rodzaje zajęć pozalekcyjnych organizowanych w szkołach. Wykres 2 Formy zajęć opiekuńczych organizowanych przez szkoły. Wykres 21 Potrzeby uczniów, które zaspokaja oferta zajęć pozalekcyjnych. Wykres 22 Liczba uczniów uczęszczających na zajęcia pozalekcyjne. Wykres 23 - Terminy zajęć pozalekcyjnych organizowanych w szkołach. Wykres 24 Sposoby realizacji zajęć pozalekcyjnych przez nauczycieli. Wykres 25 Liczba szkół, w których nauczyciele współpracują ze sobą w ramach prowadzonych zajęć pozalekcyjnych. 22