1.Metody Optyczne Klasyfikacja:

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "1.Metody Optyczne Klasyfikacja:"

Transkrypt

1 1.Metody Optyczne Klasyfikacja: zjawiska: -Absorbcja promieniowania -Rozproszenie i absorpcja -Rozproszenie promieniowania -Odbicie swiatla -Zalamanie swiatla -Skrecenie plaszyzny polaryzacji -Emisja promieniowania metoda: -Spektrometria absorbcyjna czasteczkowa i atomowa -Spektroskopia Ramana -pirometria Metody spektroskopowe: Spektroskopia nauka o powstawaniu i interpretacji widm powstających w wyniku oddziaływań wszelkich rodzajów promieniowania na materię rozumianą jako zbiorowisko atomów icząsteczek. (Spektroskopia jest teŝ często rozumiana jako ogólna nazwa wszelkich technik analitycznych polegających na generowaniu widm). Obiektem spektroskopii mogą być roŝne formy promieniowanie, cząstki, fale. Ponadto, z powodu róŝnych metod badawczych, spektroskopię dzieli się ze względu na zakres parametrów fizycznych badanego zjawiska. Spektroskopia absorpcyjna polega na analizie widma powstającego po przejściu promieniowania przez warstwę badanej substancji. Spektroskopia luminescencyjna opiera się o zastosowanie: - fotoluminescencji-(pozawala sklasyfikowac czas trwania zjwaiska) - chemo i bioluminescencji-? Wymaga pobudzenia wysokoenergetycznego Zakres emisji ok 600um i w gore Spektroskopia Ramana - technika spektroskopowa polegająca na pomiarze promieniowania rozproszenia Ramana, tj. nieelastycznego rozpraszania fotonów. Reguła wyboru w widmie Ramana głosi, Ŝe w widmie tym pojawią się tylko te drgania, w których zmienia się polaryzowalność w taki sposób, Ŝe nie ma ona ekstremum (minimum bądź maksimum) w połoŝeniu równowagi. [1]. Spektroskopia ramanowska wzajemnie uzupełnia się ze spektroskopią w podczerwieni. Inferometria - technika wykorzystująca zjawisko interferencji fal elektromagnetycznych (światła, fal radiowych) do pomiarów małych zmian, np. długości fali, cisnienia, temperatury. Techniki te wykorzystuje się zasadniczo do pomiarów pola przemieszczeń i kształtu obiektów, choć dzięki informacjom uzyskanym z pomiarów pola przemieszczeń moŝna, za pomocą numerycznego róŝniczkowania, w łatwy sposób wyznaczyć odkształcenia badanego obiektu. Czujniki swiatlowodowe(niedokonca na temat ale zawsze lepiej cos niŝ nic...) w czujnikachswiatlowodowych stosowane praktyki - Led od lasera rozni się brakiem wneki rezonansowej co pozwala uzyskac lepza spójność i monochromatycznosc. - Laser gazowy od diodowego ma bardziej selektywna wneke rezonatorowa. Lepiej wykorzystuje dostarczona energie. Zastosowania metod optoelektronicznych w medycynie Szeroko stosowane bo: -szeroki zakres widama i odpornosc na zaklocenia EMG

2 -szybkosc -praktycznie natychmiastowa reakcja na pobudzenie -mozliwosc pomiaro bezstykowych -z racji wykorzystania wielu roznych zjawisk fiz np. efektu dopplera. Zasada dzialania(ogolna): -oddzialywanie promieni na obiektowej -przetworzenie uzyskanych informacji Endoskopia - ogólna nazwa zabiegów diagnostyczno-leczniczych w medycynie, polegających na badaniu wnętrza ciała ludzkiego przy wykorzystaniu endoskopów (aparatów umoŝliwiających doprowadzenie światła oraz optyki do wnętrza przewodu pokarmowego, oddechowego oraz jam ciała). Badania endoskopowe polegają na wprowadzaniu do wnętrza ciała pacjenta sondy endoskopu (część endoskopu zawierająca światłowód do oświetlenia badanego pola, obrazowód - przekazujący obraz z wnętrza badanego narządu oraz kanał narzędziowy słuŝący do wprowadzenia specjalnych narzędzi słuŝących do pobierania materiału do badań i wykonywania zabiegów). Optyczna tomografia koherencyjna (ang. Optical Coherence Tomography - OCT) jest metodą diagnostyczną pozwalającą na uzyskanie wysokiej rozdzielczości podpowierzchniowych obrazów materiałów przepuszczających światło. Typowy tomograf zawiera źródło światła o niskiej spójności czasowej i wysokiej spójności przestrzennej, takie jak na przykład dioda superluminescencyjna, emitujące wiązkę, która dociera do rozdzielacza wiązek, gdzie jest rozdzielana na dwie wiązki: wiązkę referencyjną, która kierowana jest na lustro referencyjne i wiązkę obiektową, która rozprasza się na badanym obiekcie. Część światła rozproszonego, którego kierunek jest przeciwny do kierunku padania wiązki obiektowej interferuje ze światłem odbitej wiązki referencyjnej, a taka wiązka złoŝona kierowana jest na siatkę dyfrakcyjną, tworząc widmo rejestrowane przez kamerę połączoną z systemem przetwarzania obrazu. Mammografia radiologiczna metoda badania sutka (gruczołu piersiowego).oparta o zjawisko Dopplera.Wykorzystuje się tu róŝnice w pochłanianiu promieni X, przechodzących przez poszczególne tkanki organizmu. Obraz utrwalany jest na błonach retgenowskich. Badania wykonuje się specjalnym aparatem, wytwarzającym promieniowanie w zakresie kv (tak zwane promieniowanie miękkie), przy uŝyciu czułych błon rentgenowskich 2.Czujniki elektrochemiczne: a) Potencjometryczne - bazuja na roztworach jonowych. Podstawą ich działania jest rownanie Nersta : V=E +- E0 = +- (RT/nF) * ln a1 (Sygnał to napiecie) gdzie: a1- aktywnosc jony F-stała Faradaya n-liczba elektronow bbioracych udzial w reakcji R-stala gaz. T temp. Mogą być selektywne. Czujniki na elektrolitach stalych( material sztywny,trwaly,gdzie wystepuje przewodzenie pradu np. ceramiki) często stosuje się w czujnikach gazu. Potencjometria jest wykorzystywana głównie do wyznaczania stęŝenia analizowanych substancji, określania kwasowości (ph) roztworów, wyznaczania

3 stałych dysocjacji, iloczynów rozpuszczalności, współczynników aktywności, itp. b) Amperometryczne - zasada ich dzialania opiera się o rownanie pradu dyfuzyjnego(prad między elektrodami): Ip = ( n*f*a*d*a1)/d (Sygnal to prad) gdzie: A- pow elektrody D-stała dyfuzyjna d-grubosc warstwy dyfuzyjnej reszta zmiennych jak wyzej Charakterystyki U-I pozwala przeprowadzic analize: -jakosciowa(czyli z czym w roztworze mamy do czynienia) -ilosciowa(jak się zmienilo/o ile wzroslo etc.) c) Konduktometryczne - (rezystancyjne-> mierzymy zmiane rezystacji) δ=σ δi Przykład zastosowania: pomiar jakosci(czystosci) wody na podstawie jej konduktancji. Konduktancja jest parametrem globalnym( racji tego ze przyczepiaja się do niego wszystkie jony(??? cos takiego mam zapisane nie wiem jak to rozumiec) 2) ciag dalszy... ph-metria Badanie stezenia ph roztworu czy czegokolwiek sensownego. Zasada pomiaru ph: Większość ph-metrów to potencjometry, w których ph ustala się na podstawie pomiaru SEM ogniwa utworzonego z elektrody wskaźnikowej (zanurzonej w roztworze badanym) i elektrody porównawczej (zanurzonej w roztworze wzorcowym o znanym ph-> roztwor buforowy). Przykladowy przebieg pomiaru(rysunek do tego ->dwa prostokaty (elektrody) + kwadracik (pehametr) :P zreszta nizej wszystko wyjasnione): Lub bardziej wg wykladu: 1) wlewamy roztwor buforowy o niezmiennym i stalym ph 2) Ustawiamy wartosci E0 i U0(nasze odniesienie) na phmetrze 3) Pamietamy o kontrolowaniu temp. 4) Wlewamy drugi roztwor (i ustawiamy nachylenie T0) elektroda odniesienia kalomelowa elektroda pomiarowa szklana (posiadaja rezystance wewnetrzna jako ze są zrodlem sygnalu elektrycznego, sygn ok 60mV na 1pH) Cechy phmateru: Rwej>Rźrodla co jest klopotliwe(ok 10 do 14 Ohm) więc robiac pomiary korzystamy z Voltomierza, co by ominac problem owej duzej rezystancji(albo jakos tak...) ogolnie mierzymy bardzo male sygnaly elektryczne(piko,feta) mozemy w ten sposob np. sprawdzic czystosc wody( tzn badajac jej ph) polarograf - urządzenie do stałego zapisu zmian natęŝenia prądu przepływającego przez badany roztwór w zaleŝności od napięcia, występującego w układzie: kroplowa elektroda rtęciowa elektroda porównawcza (gł. warstwa rtęci na dnie naczynia); Notatek brak poza tym ze... Elektroda ma badac caly czas więc powinna być odporna na zanieczyszczanie

4 ...wzmianka o polarografie Heyrowskiego. Zjawiska elektrodowe? Nie mam pojęcia, moŝe to ze czasem plynie między nimi prad:) -przewodnictwo jonowe/elektronowe -pologniwo -wyklady z medtechu. 3.Osteoporoza metody pomiarów: Osteoporoza choroba ukladu kostnego nagłe zlamania kosci. Najgorsze zlamanie to zlamanie kosci szyjki udowej (jestesmy unieruchomieni,bardzo szybko prowadzi do zejscia z tego swiata) Kobiety czesciej choruja. Przy diagnozie trzeba pamietac iz z wiekiem postepuje ubytek masy kosnej. Przy diagnozie interesuje nas kazda kosc o strukturze beleczkowej(strukt przestrzenna czesciowo porowata).warto tez wiedziec ze nie korzystajac z kosci prowadzimy do ich oslabienia/zaniku Metody: -Dominuja metody rentgenowskie(bo ladnie na nich widac gestosc kosci). Najlepszym więc rozwiazaniem byloby zrobiebnie pelnego rentgena co jdnak byloby niezdrowe dla pacjena-> promieniowanie. Analizujac zdjec rentgenowskich szuka się zwiekszonej przezroczystosci i zmiany w strukturze beleczkowej. Czyli - konwencjonalne zdj rentgenowskie - fotodensymetria - rentgenometra dodatkowo: -SPA oparta o absorbcje wiazki fotonow o pojed energii -DPA oparta o absorbcje wiazki fotonow o dwoch roznych energiach lepsze niŝ SPA -DEXA (najczestsza metoda diagnozy) Istnieje tez wspolczynnik WBN(wspo. Barnetta i Nordina), sprawdza się kosci kregoslupa jeśli ow wspolczynnik <80% to amy osteoporoze (zazwyczaj) SEQCT- metoda pomiarowa pozwalajaca na okreslenie skladu mineralnego.dluzszy czas badania. Metoda z wykorzystaniem ultradziwekow = badamy piete(chyba z racji tego ze to najwieksza kosc o strukturze beleczkowej, al emoze cos myle...) która doskonale ozdwierciedla to co się dzieje w organizmie a przede wszystkim stan kosci. Wymaga dwoch sprzezonych glowic ultradziekowych oraz MEDIUM ZAPEWNIAJACEGO MALE ODBICIA przy pomiarze(np Woda) Im wyzsza czestotliwosc tmy zdrowe kosci mają większe tlumienie. Dodatkowo: Densytometria kostna jest to metoda obrazowania gęstości kości wykorzystująca podwójną wiązkę promieniowania rentgenowskiego. Badanie to pozwala bardzo dokładnie rozpoznać osteoporozę. Badanie jest w pełni bezpieczne, dawka promieniowania jest 20-krotnie niŝsza niŝ przy badaniu rentgenowskim klatki piersiowej. T-score to stosunek gęstości mineralnej kości BMD osoby badanej do średniej gęstości kości osoby młodej. Drugim wskaźnikiem określającym stopień zaawansowania osteoporozy jest Z- Score.

5 zdrowa kość - T-score większy od -1 (gęstość kości większa od 833 mg/cm2), osteopenia - T-score między -1 a -2,5 (gęstość kości między 833 a 648 mg/cm2), osteoporoza - T-score mniejszy od -2,5 (gęstość kości poniŝej 648 mg/cm2) Z-score jeden ze wskaźników zaawansowania osteoporozy. Jest to stosunek gęstości mineralnej kości BMD osoby badanej do średniej gęstości kości osoby w tym samym wieku. 4.Termografia - Termografia to proces obrazowania w paśmie średniej podczerwieni (długości fali od ok. 0,9 do 14 µm). Pozwala on na rejestrację promieniowania cieplnego emitowanego przez ciała fizyczne w przedziale temperatur spotykanych w warunkach codziennych, bez konieczności oświetlania ich zewnętrznym źródłem światła; oraz, dodatkowo, na dokładny pomiar temperatury tych obiektów.nieinwazyjna Termografia wykorzystywana jest między innymi w zastosowaniach medycznych, wojskowych, przy diagnostyce obwodów elektrycznych i budynków. Termografia obecnie uwaŝana jest za najbardziej atrakcyjną metodę pomiaru temperatury na odległość. Temperatura jako parametr diagnostyczny: Obszary ze stanem zapalnym podwyzszona temperatura Oszary niedokrwione nizsza temperatura Obaszary zdrowe standardowa temperatura. Osrodek termoregulacji to przednie i tylnie podwzgorze Powrot do stanu rownowagi termicznej często moŝe trwac dlugo a wyprowadzenie z takiego stanu jest zazwyczaj szybkie (tutaj przykład po zapaleniu jednego pamierosa, po ok 2 min minutach mozemy odczuwac zimno w palce, a do stanu pelnej rownowagi wracamy po od 2 do 4godzinach.) Mechanizmy termoregulacyjne: - zabezpieczenie przed przegrzaniem: - pocenie się - zwiekszenie ukrwienia - przed oziebieniem - zmniejszenie ukrwienia - drzenie Warto zwrocic uwage iz w pomiarach termograficznych NIEZBEDNE jest zapewnienie odpowiednich warunkow jeśli wyniki maj być nieprzeklamane: stopnie Celcjusza - wilgotnosc powietrza ok45-55% - pacjent nie powinien być pod wplywem uzywek - pewne kosmetyki mogą wplywac na emisje Wtedy : -tkanki nowotworowe mają temp wiekszo o ok 2stop C od zdrowych(w symetrycznym kawalku ciala) Aktywna termografia dynamiczna: Bazuje na ilosciowej ocenie przestrzennych rozkladow pol na wskutek pobudzenia. Pobudzenie moŝe być sinusoidalne badz impulsowe. Zazwyczaj wykonujemy 4 pomiary anastepnie obliczamy fazogram i amplitudogram

6 Zagdanienie transportu ciepla i modele termiczne stara się opisywac Fourierem, metodami numerycznymi(roznic. lub elementow skonczonych) Biologiczne rownanie przeplywu ciepla > Pennes w roku Zastosowanie termografii dynamicznej: np. w róŝnicowaniu tkanek dla diagnostyki nieinwazyjnej. Połączenie modeli termicznych z rejestrowanymi obrazami uzyskiwanymi w aktywnej termografii dynamicznej daje podstawy do tworzenia obrazów tomograficznych, skorelowanych ze strukturą wewnętrzną badanego obiektu. Otwiera to nowe moŝliwości wspomagania diagnostyki. Zaletą metody jest jej całkowita nieuraźność, sterylność (brak bezpośredniego kontaktu aparatury z tkankami pacjenta) i obiektywność diagnozy przy zachowaniu standardowych warunków. Warto dodac ze: Aktywna termografia dynamiczna w powiązaniu z algorytmami identyfikacji wewnętrznych niejednorodności parametrów termicznych jest krokiem w kierunku opracowania podstaw tomografii termicznej.( Zwlaszcza ze w ostanich latach moglismy obserowac znaczny wzrost mocy obliczeniowej komputerow.) 5.Normalizacja i certyfikacja aparatury medycznej. Certyfikacja to wszystkie procesy dopuszczające aparat do uŝytku Celem certyfikacji jest: -ochrona konsumenta -dopuszczenie urzadzen do sprzedaŝy Certyfikacja jest obowiazkowa w zakresie dyrektyw, a nieobowiazkowa w zakresie norm. Urzadzenia dopuszczane do sprzeday, muszą mieć tez za sobą pewien okres testów w warunkach klinicznych tzn badania wstepne,nim zostana wprowadzone do obiegu(ato potrafi się ciagnac latami). Normalizacja to przepisy(normy medyczne) dotyczace rozwiazan zastosowanych w aparatach. Normy branzowe Normy ISO 9001 Wprowadzajac urzadzenie na rynek trzeba pamietac o zapewnieniu odpowiedniego serwisu.najlepiej szybkiego i niezaleznego. 6.Pomiary bipotencjalow: W wypadku pomiarow technicznych korzystamy z elektrod metalowowych, a pomiar jest prosty. W wypadku pomiarow musimy korzystac ze specjalnych elektrod, zapewnic komfort pacjentowi, metody musza być nieinwazyjne lub Malo inwazyjne. Zabezpieczenie pacjenta przed porazeniem(izolacja galwaniczna) Sygnaly: Male(do kilku mv), zaszumione, ciezko zebrac. Np. w wypadku EEG ciezko odróŝnić artefakty od pomiarow rzeczywistych. Ograniczenia technik pomiarowych. Niejednorodność organizmu pod względem elektrycznym(glownie chodzi o miesnie->roznie w roznych kierunkach przewodza+ sa w ciągłym ruchu) Nie moŝna za często powtarzac niektórych badan, z racji zlego wpływu na pacjenta. 7.Wzmacniacz biologiczny to:

7 Wzmacniacze pomiarowe charakteryzujące się wysokimi parametrami uŝytkowymi(decydującymi o dokładności pomiaru) oraz minimalnymi prądami upływu decydującymi o bezpieczeństwie badanej osoby. Czynniki wpływające na pomiar: 1) Czlowiek w otoczeniu linii elektrycznych jest znimi sprzęŝony.z racji tego dla częstotliwości 50 Hz człowiek przestawia soba rezystancje ok. 1kOhma. Większość sygnałów które zawieraja skladowa 50Hz jest wiec niemozliwa do okreslenia 2) Drugim czynnikiem jest impedancja pomiarowa. Przykladajac metalowa elektrode do ciała na styku elektroda metalowa-materiał biologiczny powstaje warstwa o właściwościach które moŝna opisac w postaci impedancji elektrycznej (pojemności połączonia równoległo szeregowego rezystancji i pojemności). Dla typowych elektrod wartość modułu impedancji elektrodowej przy f=50 Hz jest rzędu kilkukilkunastu kω/cm2. Biorąc pod uwagę impedancję wejściową wzmacniacza pomiarowego oraz impedancję elektrodową tworzy się dzielnik, który w przypadku nierówności impedancji elektrodowych lub wejściowych zamienia część sygnału sumacyjnego w sygnał róŝnicowy. Zwiekszenie wzmocnienia A wzmacniacza w celu wzmocnienia współczynnika IMRR(tłumienie sygnalu izolowanego. im wiekszy tym lepszy wzmacniacz) Ograniczenie pojemności rozproszenia. Odmiany wzmacniacza biologicznego: -jednoelektrodowy biotelemetryczny -dwu -trzy -trzyelektrodowy monitorujący -dwu - - PowaŜnym problemem jest eliminacja zakłóceń, głównie sieciowych. Wpływ tych zakłóceń jest konsekwencją sprzęŝenia pojemnościowego osoby badanej z otacającymi liniami i urządzeniami zasilającymi Typowe rozwiązania wzmaniaczy pomiarowych nie zapewniają odpowiedniego poziomu tłumienia zakłóceń pochodzących od sieci zasilającej. W celu poprawy ich właściwości stosuje się rozwiązania pozwalające na efektywne zwiększenie wspólczynnika sygnałów sumacyjnych. Pierwsze rozwiązanie jest określane jako wzmacniacz ze sterowaną prawą nogą (Driven Right Leg) i jego schemat pokazany jest na rysunku 7. Nazwa metody pochodzi od pierwszych zastosowań w badaniach elektrokardiograficznych, co nie oznacza Ŝe metody nie moŝna stosować w innych przypadkach. Ogolnie rzecz biorac: wartość sygnału sumacyjnego (w przybliŝeniu) maleje tyle razy ile wynosi wzmocnienie wzmacniacza A konkretniej: Sygnał sumacyjny V cm wyodrębiony w izolowanej części wzmacniacza A poprzez wzmacniacz B, pracujący w konfiguracji wzmacniacza odwracającego, podawany jest za pomocą dodatkowej elektrody na ciało pacjenta. Proste obliczenia pokazują, Ŝe wartość sygnału

8 sumacyjnego (w przybliŝeniu) maleje tyle razy ile wynosi wzmocnienie wzmacniacza B. Wzmocnienie to dla konfiguracji odwracającej wzmacniacza w oparciu wzmacniacz operacyjny wynosi -R1/R2. Stosując, zamiast opornika R1 odpowiednio dobraną pojemność moŝemy sprowadzić wzmocnienie tego stopnia do wzmocnienia zastosowanego wzmacniacza operacyjnego z otwartą pętlą. 8.Zasilanie układów aplikacyjnych (będących w kontakcie z pacjentem) w urządzeniach elektromedycznych: Ogolnie powinny: -nie mieć galwanicznego kontaktu z pacjentem. Mozna wprowadzic więc uzyc pojemnosci jako separacji galwanicznej. Ze wzgledu na zabezpieczenia: -Transformator obniŝenie napiecia przez transformator -Optyczna odseparowanie z wykorzystaniem elementow optycznych (Transoptor pozwala przesyłać sygnały elektryczne z wejścia na wyjście bez połączeń galwanicznych obwodów wejściowego i wyjściowego.) -Korzystac z akumulatorow ->bezpieczne nie ma obaw ze n apacjenta pojdzie duzy prad jak się cos skaszani. -MoŜna tez wykorzystac przetwornice, jednak wiaza się z tym pewne problemy: -duze szumy -pole magnetyczne Wykorzystywane są w nich wysokie czestotliwosci, oraz ferromagnetyki z racji posiadanych właściwości (male wymiar i dobre parametry). Dizalaja na sinusoidze stad brak stanow przejsciowych. Mamy przetwornice typu: Flyback - pobiera ->magazynuje-> oddaje (opozniona o jeden cykl) Forward -> pobiera i oddaje energie w jednym cyklu Push Pull-> w kazdym cyklu dostarcza energie //Trza dodac ze do zasilania wzmacniacza potrzeba malo mocy więc nawet przetwornica o malej efektywnosci poradzi se i będzie zapas 9.Pomiar impedancji obiektów objętościowych (3D): Glownie spektroskopia impedancyjna i kardiografia. Spektroskopia impedancyjna: Metoda 4 elektrodowa (2 elektrody do pomiaru napiecia dwie do natęŝenia). Uzywana jest konfiguracja mostka elektrolitycznego (met. 4 elektrodowa). Stosowana np. do detekcji nowotworu piersi. Zestaw pomiarowy celka + solatron Latwiej stabilizowac duza pojemność. Problem z jakim spotykamy się przy tej metodzie : nie moŝna mierzyc materiałów biologicznych duzymi pradami. Zasada dzialania: Pobieramy tkanke (wystarczy malo) Wsadzamy do celki pomiarowej Zalewamy solanka w celu unikniecia efektu podwojnosci i aby na elektrody działała jak najwieksza powierzchnia.

9 Zakladamy celke wyrownawcza(usuniecie(przesuniecie) pola wychodzącego za celke pomiarowa,bo psuje pomiary )no i Badamy;) Tkanka zdrowa ma rzad wieksza przewodność zespolona niŝ tkanka zdrowa. Spektroskopia + mammografia daje 100% wykrywalności, lecz zwieksza się liczba zdrowych wykrytych jak chorych. 10.podstawowe właściwości technik ultradźwiękowych: Ultradzwieki to fale mechaniczne powyzej 20kHz do kilku MHz. Za pomoca ultradzwiekow mozemy rozrozniac materialy np. metale(stosuej się metody poszukiwania ropy oparte o ultradzwieki). W medycynie wykorzystujemy anizotropowosc, czyli w zaleznosci od kierunku podudzenia fale roznie się rozchodza(min z tego powodu ultradzwiekami nie moŝna badac mozgu/czaszki. Dodatkowo, ultradzwieki maja dość duze moce, co potrafi niszczyc tkanki) fale w osrodku jednorodnym: A= A0 * e^-ux A0-ampl w pkcie x=0 I= I0* e^-zux I0-natezenie w x=0 z=gestosc * predkosc propagacji impedancja charakterystyczna. Czestotliwosc determinuje nam rozdielczosc pomiaru z tego wzgledy jeśli chcemy badac głebiej w organizmie w gre wchodza tylko male czestotliwosci. Problem stanowia kosci poniewaŝ przy pomiarze, wysylajac fale podluzna, odbieramy fale i podluzna i poprzeczna. Trza pamietac ze przy pomiarach ultradzwiekami powinnismy zapewnic medium niwelujace efekt odbicia na granicy osrodkow(badanego i powietrza najczesciej) Idealny przypadek(100% sprzezenie) będzie w momencie gdy grubosc warstwy dopasowywujacej będzie rowna: długosc fali/4 (d= lambda/4)...i jeszcze jakas zaleznosc impedancji od pradu...ale nie wiem jaka...jakby ktos wiedzial dokladniej o co chodzi niech pisze... Efek piezoelektryczny wykorzystujemy konwersje energi elektr na (mechaniczna i odwrotnie) ekekt ten jest wykorzystywany w glowicy (tzn czujniku ultradzwiekowym) Glowica taka składa się z : -materialu do tlumienia fal dodatkowych(ruchomy,zawieszony na suficie glowicy) -piezoelektryka -elektrody Charakteryzuja się rezonansem(co?! Piezoelektryki? Glowice?) Q Duze Q-> mocny rezonans jednak waski przebieg Male Q slaby rezonans ale duze pasmo Czestotliwosc rezonansu zalezy od wielkosci materialu.znajac wielkosc znamy tez owa czestotliwosc frez=nc/2lc Lc= n* lambda/2 c- predkosc fali lambda -dlugosc fali

Czujniki. Czujniki służą do przetwarzania interesującej nas wielkości fizycznej na wielkość elektryczną łatwą do pomiaru. Najczęściej spotykane są

Czujniki. Czujniki służą do przetwarzania interesującej nas wielkości fizycznej na wielkość elektryczną łatwą do pomiaru. Najczęściej spotykane są Czujniki Ryszard J. Barczyński, 2010 2015 Politechnika Gdańska, Wydział FTiMS, Katedra Fizyki Ciała Stałego Materiały dydaktyczne do użytku wewnętrznego Czujniki Czujniki służą do przetwarzania interesującej

Bardziej szczegółowo

(zwane również sensorami)

(zwane również sensorami) Czujniki (zwane również sensorami) Ryszard J. Barczyński, 2016 Politechnika Gdańska, Wydział FTiMS, Katedra Fizyki Ciała Stałego Materiały dydaktyczne do użytku wewnętrznego Czujniki Czujniki służą do

Bardziej szczegółowo

Spektroskopia ramanowska w badaniach powierzchni

Spektroskopia ramanowska w badaniach powierzchni Spektroskopia ramanowska w badaniach powierzchni z Efekt Ramana (1922, CV Raman) I, ν próbka y Chandra Shekhara Venketa Raman x I 0, ν 0 Monochromatyczne promieniowanie o częstości ν 0 ulega rozproszeniu

Bardziej szczegółowo

Techniki analityczne. Podział technik analitycznych. Metody spektroskopowe. Spektroskopia elektronowa

Techniki analityczne. Podział technik analitycznych. Metody spektroskopowe. Spektroskopia elektronowa Podział technik analitycznych Techniki analityczne Techniki elektrochemiczne: pehametria, selektywne elektrody membranowe, polarografia i metody pokrewne (woltamperometria, chronowoltamperometria inwersyjna

Bardziej szczegółowo

Ponadto, jeśli fala charakteryzuje się sferycznym czołem falowym, powyższy wzór można zapisać w następujący sposób:

Ponadto, jeśli fala charakteryzuje się sferycznym czołem falowym, powyższy wzór można zapisać w następujący sposób: Zastosowanie laserów w Obrazowaniu Medycznym Spis treści 1 Powtórka z fizyki Zjawisko Interferencji 1.1 Koherencja czasowa i przestrzenna 1.2 Droga i czas koherencji 2 Lasery 2.1 Emisja Spontaniczna 2.2

Bardziej szczegółowo

Ćw. 7 Wyznaczanie parametrów rzeczywistych wzmacniaczy operacyjnych (płytka wzm. I)

Ćw. 7 Wyznaczanie parametrów rzeczywistych wzmacniaczy operacyjnych (płytka wzm. I) Ćw. 7 Wyznaczanie parametrów rzeczywistych wzmacniaczy operacyjnych (płytka wzm. I) Celem ćwiczenia jest wyznaczenie parametrów typowego wzmacniacza operacyjnego. Ćwiczenie ma pokazać w jakich warunkach

Bardziej szczegółowo

(54) (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1 PL B1 C23F 13/04 C23F 13/22 H02M 7/155

(54) (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1 PL B1 C23F 13/04 C23F 13/22 H02M 7/155 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 169318 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 296640 (22) Data zgłoszenia: 16.11.1992 (51) IntCl6: H02M 7/155 C23F

Bardziej szczegółowo

Czujniki i urządzenia pomiarowe

Czujniki i urządzenia pomiarowe Czujniki i urządzenia pomiarowe Czujniki zbliŝeniowe (krańcowe), detekcja obecności Wyłączniki krańcowe mechaniczne Dane techniczne Napięcia znamionowe 8-250VAC/VDC Prądy ciągłe do 10A śywotność mechaniczna

Bardziej szczegółowo

BIOSENSORY SENSORY BIOMEDYCZNE. Sawicki Tomasz Balicki Dominik

BIOSENSORY SENSORY BIOMEDYCZNE. Sawicki Tomasz Balicki Dominik BIOSENSORY SENSORY BIOMEDYCZNE Sawicki Tomasz Balicki Dominik Biosensor - jest to czujnik, którego element biologiczny oddziałuje z substancją oznaczaną, a efekt jest przekształcany przez zespolony z nim

Bardziej szczegółowo

Spis treści CZĘŚĆ I. PROCES ANALITYCZNY 15. Wykaz skrótów i symboli używanych w książce... 11

Spis treści CZĘŚĆ I. PROCES ANALITYCZNY 15. Wykaz skrótów i symboli używanych w książce... 11 Spis treści Wykaz skrótów i symboli używanych w książce... 11 CZĘŚĆ I. PROCES ANALITYCZNY 15 Rozdział 1. Przedmiot i zadania chemii analitycznej... 17 1.1. Podstawowe pojęcia z zakresu chemii analitycznej...

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM METROLOGII

LABORATORIUM METROLOGII LABORATORIUM METROLOGII POMIARY TEMPERATURY NAGRZEWANEGO WSADU Cel ćwiczenia: zapoznanie z metodyką pomiarów temperatury nagrzewanego wsadu stalowego 1 POJĘCIE TEMPERATURY Z definicji, która jest oparta

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 1: Wyznaczanie warunków odporności, korozji i pasywności metali

Ćwiczenie 1: Wyznaczanie warunków odporności, korozji i pasywności metali Ćwiczenie 1: Wyznaczanie warunków odporności, korozji i pasywności metali Wymagane wiadomości Podstawy korozji elektrochemicznej, wykresy E-pH. Wprowadzenie Główną przyczyną zniszczeń materiałów metalicznych

Bardziej szczegółowo

AUTOMATYKA I POMIARY LABORATORIUM - ĆWICZENIE NR 13 WŁAŚCIWOŚCI METROLOGICZNE POTENCJOMETRYCZNYCH CZUJNIKÓW GAZOWYCH

AUTOMATYKA I POMIARY LABORATORIUM - ĆWICZENIE NR 13 WŁAŚCIWOŚCI METROLOGICZNE POTENCJOMETRYCZNYCH CZUJNIKÓW GAZOWYCH AUTOMATYKA I POMIARY LABORATORIUM - ĆWICZENIE NR 13 WŁAŚCIWOŚCI METROLOGICZNE POTENCJOMETRYCZNYCH CZUJNIKÓW GAZOWYCH Występowanie dwutlenku węgla w atmosferze i powolny wzrost jego stęŝenia jest główną

Bardziej szczegółowo

1. W gałęzi obwodu elektrycznego jak na rysunku poniżej wartość napięcia Ux wynosi:

1. W gałęzi obwodu elektrycznego jak na rysunku poniżej wartość napięcia Ux wynosi: 1. W gałęzi obwodu elektrycznego jak na rysunku poniżej wartość napięcia Ux wynosi: A. 10 V B. 5,7 V C. -5,7 V D. 2,5 V 2. Zasilacz dołączony jest do akumulatora 12 V i pobiera z niego prąd o natężeniu

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 21 Temat: Komparatory ze wzmacniaczem operacyjnym. Przerzutnik Schmitta i komparator okienkowy Cel ćwiczenia

Ćwiczenie 21 Temat: Komparatory ze wzmacniaczem operacyjnym. Przerzutnik Schmitta i komparator okienkowy Cel ćwiczenia Ćwiczenie 21 Temat: Komparatory ze wzmacniaczem operacyjnym. Przerzutnik Schmitta i komparator okienkowy Cel ćwiczenia Poznanie zasady działania układów komparatorów. Prześledzenie zależności napięcia

Bardziej szczegółowo

Pomiar prędkości obrotowej

Pomiar prędkości obrotowej 2.3.2. Pomiar prędkości obrotowej Metody: Kontaktowe mechaniczne (prądniczki tachometryczne różnych typów), Bezkontaktowe: optyczne (światło widzialne, podczerwień, laser), elektromagnetyczne (indukcyjne,

Bardziej szczegółowo

PRZETWORNIKI POMIAROWE

PRZETWORNIKI POMIAROWE PRZETWORNIKI POMIAROWE PRZETWORNIK POMIAROWY element systemu pomiarowego, który dokonuje fizycznego przetworzenia z określoną dokładnością i według określonego prawa mierzonej wielkości na inną wielkość

Bardziej szczegółowo

Zestaw ćwiczeń laboratoryjnych z Biofizyki dla kierunku Elektroradiologia w roku akademickim 2016/2017.

Zestaw ćwiczeń laboratoryjnych z Biofizyki dla kierunku Elektroradiologia w roku akademickim 2016/2017. Zestaw ćwiczeń laboratoryjnych z Biofizyki dla kierunku Elektroradiologia w roku akademickim 2016/2017. w1. Platforma elearningowa stosowana na kursie. w2. Metodyka eksperymentu fizycznego - rachunek błędów.

Bardziej szczegółowo

1. za pomocą pomiaru SEM (siła elektromotoryczna róŝnica potencjałów dwóch elektrod) i na podstawie wzoru wyznaczenie stęŝenia,

1. za pomocą pomiaru SEM (siła elektromotoryczna róŝnica potencjałów dwóch elektrod) i na podstawie wzoru wyznaczenie stęŝenia, Potencjometria Potencjometria instrumentalna metoda analityczna, wykorzystująca zaleŝność pomiędzy potencjałem elektrody wzorcowej, a aktywnością jonów lub cząstek w badanym roztworze (elektrody wskaźnikowej).

Bardziej szczegółowo

Promieniowanie elektromagnetyczne w środowisku pracy. Ocena możliwości wykonywania pracy w warunkach oddziaływania pól elektromagnetycznych

Promieniowanie elektromagnetyczne w środowisku pracy. Ocena możliwości wykonywania pracy w warunkach oddziaływania pól elektromagnetycznych Promieniowanie elektromagnetyczne w środowisku pracy Ocena możliwości wykonywania pracy w warunkach oddziaływania pól elektromagnetycznych Charakterystyka zjawiska Promieniowanie elektromagnetyczne jest

Bardziej szczegółowo

Promieniowanie X. Jak powstaje promieniowanie rentgenowskie Budowa lampy rentgenowskiej Widmo ciągłe i charakterystyczne promieniowania X

Promieniowanie X. Jak powstaje promieniowanie rentgenowskie Budowa lampy rentgenowskiej Widmo ciągłe i charakterystyczne promieniowania X Promieniowanie X Jak powstaje promieniowanie rentgenowskie Budowa lampy rentgenowskiej Widmo ciągłe i charakterystyczne promieniowania X Lampa rentgenowska Lampa rentgenowska Promieniowanie rentgenowskie

Bardziej szczegółowo

PL B1. AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA IM. STANISŁAWA STASZICA W KRAKOWIE, Kraków, PL BUP 15/15

PL B1. AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA IM. STANISŁAWA STASZICA W KRAKOWIE, Kraków, PL BUP 15/15 PL 226438 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 226438 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 406862 (22) Data zgłoszenia: 16.01.2014 (51) Int.Cl.

Bardziej szczegółowo

BEZDOTYKOWY CZUJNIK ULTRADŹWIĘKOWY POŁOŻENIA LINIOWEGO

BEZDOTYKOWY CZUJNIK ULTRADŹWIĘKOWY POŁOŻENIA LINIOWEGO Temat ćwiczenia: BEZDOTYKOWY CZUJNIK ULTRADŹWIĘKOWY POŁOŻENIA LINIOWEGO 1. Wprowadzenie Ultradźwiękowy bezdotykowy czujnik położenia liniowego działa na zasadzie pomiaru czasu powrotu impulsu ultradźwiękowego,

Bardziej szczegółowo

REZONANS SZEREGOWY I RÓWNOLEGŁY. I. Rezonans napięć

REZONANS SZEREGOWY I RÓWNOLEGŁY. I. Rezonans napięć REZONANS SZEREGOWY I RÓWNOLEGŁY I. Rezonans napięć Zjawisko rezonansu napięć występuje w gałęzi szeregowej RLC i polega na tym, Ŝe przy określonej częstotliwości sygnałów w obwodzie, zwanej częstotliwością

Bardziej szczegółowo

( L ) I. Zagadnienia. II. Zadania

( L ) I. Zagadnienia. II. Zadania ( L ) I. Zagadnienia 1. Pole magnetyczne: indukcja i strumień. 2. Pole magnetyczne Ziemi i magnesów trwałych. 3. Własności magnetyczne substancji: ferromagnetyki, paramagnetyki i diamagnetyki. 4. Prąd

Bardziej szczegółowo

Zestaw ćwiczeń laboratoryjnych z Biofizyki dla kierunku elektroradiologia w roku akademickim 2017/2018.

Zestaw ćwiczeń laboratoryjnych z Biofizyki dla kierunku elektroradiologia w roku akademickim 2017/2018. Zestaw ćwiczeń laboratoryjnych z Biofizyki dla kierunku elektroradiologia w roku akademickim 2017/2018. w1. Platforma elearningowa stosowana na kursie. w2. Metodyka eksperymentu fizycznego - rachunek błędów.

Bardziej szczegółowo

PL B1. WOJSKOWY INSTYTUT MEDYCYNY LOTNICZEJ, Warszawa, PL BUP 23/13

PL B1. WOJSKOWY INSTYTUT MEDYCYNY LOTNICZEJ, Warszawa, PL BUP 23/13 PL 222455 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 222455 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 399143 (51) Int.Cl. H02M 5/00 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia:

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE 2 KONDUKTOMETRIA

ĆWICZENIE 2 KONDUKTOMETRIA ĆWICZENIE 2 KONDUKTOMETRIA 1. Oznaczanie słabych kwasów w sokach i syropach owocowych metodą miareczkowania konduktometrycznego Celem ćwiczenia jest ilościowe oznaczenie zawartości słabych kwasów w sokach

Bardziej szczegółowo

Laboratorium Elektroniczna aparatura Medyczna

Laboratorium Elektroniczna aparatura Medyczna EAM - laboratorium Laboratorium Elektroniczna aparatura Medyczna Ćwiczenie REOMETR IMPEDANCYJY Opracował: dr inŝ. Piotr Tulik Zakład InŜynierii Biomedycznej Instytut Metrologii i InŜynierii Biomedycznej

Bardziej szczegółowo

Zastosowanie ultradźwięków w technikach multimedialnych

Zastosowanie ultradźwięków w technikach multimedialnych Zastosowanie ultradźwięków w technikach multimedialnych Janusz Cichowski, p. 68 jay@sound.eti.pg.gda.pl Katedra Systemów Multimedialnych, Wydział Elektroniki Telekomunikacji i Informatyki, Politechnika

Bardziej szczegółowo

Metody badań składu chemicznego

Metody badań składu chemicznego Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Kierunek: Inżynieria Materiałowa Metody badań składu chemicznego Ćwiczenie : Elektrochemiczna analiza śladów (woltamperometria) (Sprawozdanie drukować dwustronnie

Bardziej szczegółowo

Laboratorium tekstroniki

Laboratorium tekstroniki Laboratorium tekstroniki Ćwiczenie nr 2 Pulsometr Instytut Elektroniki, Zakład telekomunikacji Autorzy: mgr inż. Robert Kawecki dr inż. Łukasz Januszkiewicz Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z działaniem

Bardziej szczegółowo

Optyczna spektroskopia oscylacyjna. w badaniach powierzchni

Optyczna spektroskopia oscylacyjna. w badaniach powierzchni Optyczna spektroskopia oscylacyjna w badaniach powierzchni Zalety oscylacyjnej spektroskopii optycznej uŝycie fotonów jako cząsteczek wzbudzających i rejestrowanych nie wymaga uŝycia próŝni (moŝliwość

Bardziej szczegółowo

PL B1. Uniwersytet Śląski,Katowice,PL BUP 25/02. Andrzej Dyszkiewicz,Cieszyn,PL Zygmunt Wróbel,Katowice,PL

PL B1. Uniwersytet Śląski,Katowice,PL BUP 25/02. Andrzej Dyszkiewicz,Cieszyn,PL Zygmunt Wróbel,Katowice,PL RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19)PL (11)194256 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 347750 (51) Int.Cl. A61B 6/03 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: 25.05.2001

Bardziej szczegółowo

Sprzęganie światłowodu z półprzewodnikowymi źródłami światła (stanowisko nr 5)

Sprzęganie światłowodu z półprzewodnikowymi źródłami światła (stanowisko nr 5) Wojciech Niwiński 30.03.2004 Bartosz Lassak Wojciech Zatorski gr.7lab Sprzęganie światłowodu z półprzewodnikowymi źródłami światła (stanowisko nr 5) Zadanie laboratoryjne miało na celu zaobserwowanie różnic

Bardziej szczegółowo

ZASADA DZIAŁANIA miernika V-640

ZASADA DZIAŁANIA miernika V-640 ZASADA DZIAŁANIA miernika V-640 Zasadniczą częścią przyrządu jest wzmacniacz napięcia mierzonego. Jest to układ o wzmocnieniu bezpośred nim, o dużym współczynniku wzmocnienia i dużej rezystancji wejściowej,

Bardziej szczegółowo

Zalecenia projektowe i montaŝowe dotyczące ekranowania. Wykład Podstawy projektowania A.Korcala

Zalecenia projektowe i montaŝowe dotyczące ekranowania. Wykład Podstawy projektowania A.Korcala Zalecenia projektowe i montaŝowe dotyczące ekranowania Wykład Podstawy projektowania A.Korcala Mechanizmy powstawania zakłóceń w układach elektronicznych. Głównymi źródłami zakłóceń są: - obce pola elektryczne

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 2a. Pomiar napięcia z izolacją galwaniczną Doświadczalne badania charakterystyk układów pomiarowych CZUJNIKI POMIAROWE I ELEMENTY WYKONAWCZE

Ćwiczenie 2a. Pomiar napięcia z izolacją galwaniczną Doświadczalne badania charakterystyk układów pomiarowych CZUJNIKI POMIAROWE I ELEMENTY WYKONAWCZE Politechnika Łódzka Katedra Mikroelektroniki i Technik Informatycznych 90-924 Łódź, ul. Wólczańska 221/223, bud. B18 tel. 42 631 26 28 faks 42 636 03 27 e-mail secretary@dmcs.p.lodz.pl http://www.dmcs.p.lodz.pl

Bardziej szczegółowo

Zakłócenia równoległe w systemach pomiarowych i metody ich minimalizacji

Zakłócenia równoległe w systemach pomiarowych i metody ich minimalizacji Ćwiczenie 4 Zakłócenia równoległe w systemach pomiarowych i metody ich minimalizacji Program ćwiczenia 1. Uruchomienie układu współpracującego z rezystancyjnym czujnikiem temperatury KTY81210 będącego

Bardziej szczegółowo

Miernictwo I INF Wykład 13 dr Adam Polak

Miernictwo I INF Wykład 13 dr Adam Polak Miernictwo I INF Wykład 13 dr Adam Polak ~ 1 ~ I. Właściwości elementów biernych A. Charakterystyki elementów biernych 1. Rezystor idealny (brak przesunięcia fazowego między napięciem a prądem) brak części

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 363. Polaryzacja światła sprawdzanie prawa Malusa. Początkowa wartość kąta 0..

Ćwiczenie 363. Polaryzacja światła sprawdzanie prawa Malusa. Początkowa wartość kąta 0.. Nazwisko... Data... Nr na liście... Imię... Wydział... Dzień tyg.... Godzina... Polaryzacja światła sprawdzanie prawa Malusa Początkowa wartość kąta 0.. 1 25 49 2 26 50 3 27 51 4 28 52 5 29 53 6 30 54

Bardziej szczegółowo

Moduł wejść/wyjść VersaPoint

Moduł wejść/wyjść VersaPoint Analogowy wyjściowy napięciowo-prądowy o rozdzielczości 16 bitów 1 kanałowy Moduł obsługuje wyjście analogowe sygnały napięciowe lub prądowe. Moduł pracuje z rozdzielczością 16 bitów. Parametry techniczne

Bardziej szczegółowo

Statyczne badanie wzmacniacza operacyjnego - ćwiczenie 7

Statyczne badanie wzmacniacza operacyjnego - ćwiczenie 7 Statyczne badanie wzmacniacza operacyjnego - ćwiczenie 7 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z podstawowymi zastosowaniami wzmacniacza operacyjnego, poznanie jego charakterystyki przejściowej

Bardziej szczegółowo

Szczegółowy zakres szkolenia wymagany dla osób ubiegających się o nadanie uprawnień inspektora ochrony radiologicznej

Szczegółowy zakres szkolenia wymagany dla osób ubiegających się o nadanie uprawnień inspektora ochrony radiologicznej Załącznik nr 1 Szczegółowy zakres szkolenia wymagany dla osób ubiegających się o nadanie uprawnień inspektora ochrony radiologicznej Lp. Zakres tematyczny (forma zajęć: wykład W / ćwiczenia obliczeniowe

Bardziej szczegółowo

Wyjścia analogowe w sterownikach, regulatorach

Wyjścia analogowe w sterownikach, regulatorach Wyjścia analogowe w sterownikach, regulatorach 1 Sygnały wejściowe/wyjściowe w sterowniku PLC Izolacja galwaniczna obwodów sterownika Zasilanie sterownika Elementy sygnalizacyjne Wejścia logiczne (dwustanowe)

Bardziej szczegółowo

Podstawy użytkowania i pomiarów za pomocą MULTIMETRU

Podstawy użytkowania i pomiarów za pomocą MULTIMETRU Podstawy użytkowania i pomiarów za pomocą MULTIMETRU Spis treści Informacje podstawowe...2 Pomiar napięcia...3 Pomiar prądu...5 Pomiar rezystancji...6 Pomiar pojemności...6 Wartość skuteczna i średnia...7

Bardziej szczegółowo

Fale elektromagnetyczne w dielektrykach

Fale elektromagnetyczne w dielektrykach Fale elektromagnetyczne w dielektrykach Ryszard J. Barczyński, 2016 Politechnika Gdańska, Wydział FTiMS, Katedra Fizyki Ciała Stałego Materiały dydaktyczne do użytku wewnętrznego Krótka historia odkrycia

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE 15 BADANIE WZMACNIACZY MOCY MAŁEJ CZĘSTOTLIWOŚCI

ĆWICZENIE 15 BADANIE WZMACNIACZY MOCY MAŁEJ CZĘSTOTLIWOŚCI 1 ĆWICZENIE 15 BADANIE WZMACNIACZY MOCY MAŁEJ CZĘSTOTLIWOŚCI 15.1. CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jest poznanie podstawowych właściwości wzmacniaczy mocy małej częstotliwości oraz przyswojenie umiejętności

Bardziej szczegółowo

Fale dźwiękowe - ich właściwości i klasyfikacja ze względu na ich częstotliwość. dr inż. Romuald Kędzierski

Fale dźwiękowe - ich właściwości i klasyfikacja ze względu na ich częstotliwość. dr inż. Romuald Kędzierski Fale dźwiękowe - ich właściwości i klasyfikacja ze względu na ich częstotliwość dr inż. Romuald Kędzierski Czym jest dźwięk? Jest to wrażenie słuchowe, spowodowane falą akustyczną rozchodzącą się w ośrodku

Bardziej szczegółowo

Własności optyczne materii. Jak zachowuje się światło w zetknięciu z materią?

Własności optyczne materii. Jak zachowuje się światło w zetknięciu z materią? Własności optyczne materii Jak zachowuje się światło w zetknięciu z materią? Właściwości optyczne materiału wynikają ze zjawisk: Absorpcji Załamania Odbicia Rozpraszania Własności elektrycznych Refrakcja

Bardziej szczegółowo

Zastosowania liniowe wzmacniaczy operacyjnych

Zastosowania liniowe wzmacniaczy operacyjnych UKŁADY ELEKTRONICZNE Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Zastosowania liniowe wzmacniaczy operacyjnych Laboratorium Układów Elektronicznych Poznań 2008 1. Cel i zakres ćwiczenia Celem ćwiczenia jest

Bardziej szczegółowo

PL B1. POLITECHNIKA GDAŃSKA, Gdańsk, PL BUP 19/09. MACIEJ KOKOT, Gdynia, PL WUP 03/14. rzecz. pat.

PL B1. POLITECHNIKA GDAŃSKA, Gdańsk, PL BUP 19/09. MACIEJ KOKOT, Gdynia, PL WUP 03/14. rzecz. pat. PL 216395 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 216395 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 384627 (51) Int.Cl. G01N 27/00 (2006.01) H01L 21/00 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej

Bardziej szczegółowo

BADANIE PRZERZUTNIKÓW ASTABILNEGO, MONOSTABILNEGO I BISTABILNEGO

BADANIE PRZERZUTNIKÓW ASTABILNEGO, MONOSTABILNEGO I BISTABILNEGO Ćwiczenie 11 BADANIE PRZERZUTNIKÓW ASTABILNEGO, MONOSTABILNEGO I BISTABILNEGO 11.1 Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest poznanie rodzajów, budowy i właściwości przerzutników astabilnych, monostabilnych oraz

Bardziej szczegółowo

Termografia. Podstawy fizyczne, zastosowanie i wykorzystanie w medycynie. Rafał Pompka Tomasz Rosmus

Termografia. Podstawy fizyczne, zastosowanie i wykorzystanie w medycynie. Rafał Pompka Tomasz Rosmus Termografia Podstawy fizyczne, zastosowanie i wykorzystanie w medycynie Rafał Pompka Tomasz Rosmus Termografia Termografia to proces obrazowania w paśmie średniej podczerwieni (długości fali od ok. 0,9

Bardziej szczegółowo

Zakres wymaganych wiadomości do testów z przedmiotu Metrologia. Wprowadzenie do obsługi multimetrów analogowych i cyfrowych

Zakres wymaganych wiadomości do testów z przedmiotu Metrologia. Wprowadzenie do obsługi multimetrów analogowych i cyfrowych Zakres wymaganych wiadomości do testów z przedmiotu Metrologia Ćwiczenie 1 Wprowadzenie do obsługi multimetrów analogowych i cyfrowych budowa i zasada działania przyrządów analogowych magnetoelektrycznych

Bardziej szczegółowo

Wykład XIV: Właściwości optyczne. JERZY LIS Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Katedra Technologii Ceramiki i Materiałów Ogniotrwałych

Wykład XIV: Właściwości optyczne. JERZY LIS Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Katedra Technologii Ceramiki i Materiałów Ogniotrwałych Wykład XIV: Właściwości optyczne JERZY LIS Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Katedra Technologii Ceramiki i Materiałów Ogniotrwałych Treść wykładu: Treść wykładu: 1. Wiadomości wstępne: a) Załamanie

Bardziej szczegółowo

Opis modułu kształcenia / przedmiotu (sylabus)

Opis modułu kształcenia / przedmiotu (sylabus) Opis modułu kształcenia / przedmiotu (sylabus) Rok akademicki: 2016/2017 Grupa przedmiotów: podstawowe Numer katalogowy: Nazwa przedmiotu 1) : Tłumaczenie nazwy na jęz. angielski 3) : Kierunek studiów

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM POMIARY W AKUSTYCE. ĆWICZENIE NR 4 Pomiar współczynników pochłaniania i odbicia dźwięku oraz impedancji akustycznej metodą fali stojącej

LABORATORIUM POMIARY W AKUSTYCE. ĆWICZENIE NR 4 Pomiar współczynników pochłaniania i odbicia dźwięku oraz impedancji akustycznej metodą fali stojącej LABORATORIUM POMIARY W AKUSTYCE ĆWICZENIE NR 4 Pomiar współczynników pochłaniania i odbicia dźwięku oraz impedancji akustycznej metodą fali stojącej 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest poznanie metody

Bardziej szczegółowo

spis urządzeń użytych dnia moduł O-01

spis urządzeń użytych dnia moduł O-01 Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest poznanie wybranych reprezentatywnych elementów optoelektronicznych nadajników światła (fotoemiterów), odbiorników światła (fotodetektorów) i transoptorów oraz zapoznanie

Bardziej szczegółowo

Instrukcja do ćwiczenia Optyczny żyroskop światłowodowy (Indywidualna pracownia wstępna)

Instrukcja do ćwiczenia Optyczny żyroskop światłowodowy (Indywidualna pracownia wstępna) Instrukcja do ćwiczenia Optyczny żyroskop światłowodowy (Indywidualna pracownia wstępna) 1 Schemat żyroskopu Wiązki biegnące w przeciwną stronę Nawinięty światłowód optyczny Źródło światła Fotodioda Polaryzator

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM FIZYKI PAŃSTWOWEJ WYŻSZEJ SZKOŁY ZAWODOWEJ W NYSIE

LABORATORIUM FIZYKI PAŃSTWOWEJ WYŻSZEJ SZKOŁY ZAWODOWEJ W NYSIE LABORATORIUM FIZYKI PAŃSTWOWEJ WYŻSZEJ SZKOŁY ZAWODOWEJ W NYSIE Ćwiczenie nr 6 Temat: Wyznaczenie stałej siatki dyfrakcyjnej i dyfrakcja światła na otworach kwadratowych i okrągłych. 1. Wprowadzenie Fale

Bardziej szczegółowo

Woltomierz analogowy AC/DC [ BAP_ doc ]

Woltomierz analogowy AC/DC [ BAP_ doc ] Woltomierz analogowy AC/DC [ ] Uwagi wstępne dot. obsługi Ustawić przyrząd w stabilnej pozycji (poziomej lub nachylonej). Sprawdzić, czy igła jest ustawiona na pozycji zerowej (śruba regulacji mechanicznej

Bardziej szczegółowo

8.10. Podzial tranzystorów bipolarnych i ich zastosowanie

8.10. Podzial tranzystorów bipolarnych i ich zastosowanie 8.10. Podzial tranzystorów bipolarnych i ich zastosowanie Najwazniejszymi parametrami tranzystorów sa: wzmocnienie pradowe w ukladzie OE, przy okreslonym pradzie kolektora i napieciu kolektor-emiter; napiecie

Bardziej szczegółowo

RADIOMETR MIKROFALOWY. RADIOMETR MIKROFALOWY (wybrane zagadnienia) Opracowanie : dr inż. Waldemar Susek dr inż. Adam Konrad Rutkowski

RADIOMETR MIKROFALOWY. RADIOMETR MIKROFALOWY (wybrane zagadnienia) Opracowanie : dr inż. Waldemar Susek dr inż. Adam Konrad Rutkowski RADIOMETR MIKROFALOWY RADIOMETR MIKROFALOWY (wybrane zagadnienia) Opracowanie : dr inż. Waldemar Susek dr inż. Adam Konrad Rutkowski 1 RADIOMETR MIKROFALOWY Wprowadzenie Wszystkie ciała o temperaturze

Bardziej szczegółowo

Ćw.1. Monitorowanie temperatury

Ćw.1. Monitorowanie temperatury Ćw.1. Monitorowanie temperatury Wstęp Ćwiczenie przedstawia metodę monitorowania temperatury w obecności pola elektromagnetycznego przy użyciu czujników światłowodowych. Specjalna technologia kryształów

Bardziej szczegółowo

FIZYKA Podręcznik: Fizyka i astronomia dla każdego pod red. Barbary Sagnowskiej, wyd. ZamKor.

FIZYKA Podręcznik: Fizyka i astronomia dla każdego pod red. Barbary Sagnowskiej, wyd. ZamKor. DKOS-5002-2\04 Anna Basza-Szuland FIZYKA Podręcznik: Fizyka i astronomia dla każdego pod red. Barbary Sagnowskiej, wyd. ZamKor. WYMAGANIA NA OCENĘ DOPUSZCZAJĄCĄ DLA REALIZOWANYCH TREŚCI PROGRAMOWYCH Kinematyka

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wykaz ważniejszych oznaczeń. Przedmowa 15. Wprowadzenie Ruch falowy w ośrodku płynnym Pola akustyczne źródeł rzeczywistych

Spis treści. Wykaz ważniejszych oznaczeń. Przedmowa 15. Wprowadzenie Ruch falowy w ośrodku płynnym Pola akustyczne źródeł rzeczywistych Spis treści Wykaz ważniejszych oznaczeń u Przedmowa 15 Wprowadzenie 17 1. Ruch falowy w ośrodku płynnym 23 1.1. Dźwięk jako drgania ośrodka sprężystego 1.2. Fale i liczba falowa 1.3. Przestrzeń liczb falowych

Bardziej szczegółowo

Przedmiotowy system oceniania z fizyki dla klasy III gimnazjum

Przedmiotowy system oceniania z fizyki dla klasy III gimnazjum Przedmiotowy system oceniania z fizyki dla klasy III gimnazjum Szczegółowe wymagania na poszczególne stopnie (oceny) 1. Drgania i fale R treści nadprogramowe Stopień dopuszczający Stopień dostateczny Stopień

Bardziej szczegółowo

PYTANIA EGZAMINACYJNE EGZAMIN MAGISTERSKI kursy wspólne, optyka biomedyczna, elektronika medyczna. Iwona Hołowacz OBM, EBM.

PYTANIA EGZAMINACYJNE EGZAMIN MAGISTERSKI kursy wspólne, optyka biomedyczna, elektronika medyczna. Iwona Hołowacz OBM, EBM. PYTANIA EGZAMINACYJNE EGZAMIN MAGISTERSKI 2018 kursy wspólne, optyka biomedyczna, elektronika medyczna L.p. Przedmiot Forma Semestr Prowadzący Specjalność Pytania 1. Telediagnostyka i telemedycyna P, W

Bardziej szczegółowo

Pytania na egzamin magisterski Kursy kierunkowe

Pytania na egzamin magisterski Kursy kierunkowe Pytania na egzamin magisterski Kursy kierunkowe Nr pyta nia Kod kursu Nazwa kursu Kurs: kierunkowy /specjalnośc iowy Semestr studiów I, II stopień Prowadzący Pytanie 1. MDP2900W, kierunkowy 1 semestr,

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne: Elektrotechnika i elektronika. Klasa: 1Tc TECHNIK MECHATRONIK. Ilość godzin: 4. Wykonała: Beata Sedivy

Wymagania edukacyjne: Elektrotechnika i elektronika. Klasa: 1Tc TECHNIK MECHATRONIK. Ilość godzin: 4. Wykonała: Beata Sedivy Wymagania edukacyjne: Elektrotechnika i elektronika Klasa: 1Tc TECHNIK MECHATRONIK Ilość godzin: 4 Wykonała: Beata Sedivy Ocena Ocenę niedostateczną uczeń który Ocenę dopuszczającą Wymagania edukacyjne

Bardziej szczegółowo

Pomiar drogi koherencji wybranych źródeł światła

Pomiar drogi koherencji wybranych źródeł światła Politechnika Gdańska WYDZIAŁ ELEKTRONIKI TELEKOMUNIKACJI I INFORMATYKI Katedra Optoelektroniki i Systemów Elektronicznych Pomiar drogi koherencji wybranych źródeł światła Instrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego

Bardziej szczegółowo

Efekt Comptona. Efektem Comptona nazywamy zmianę długości fali elektromagnetycznej w wyniku rozpraszania jej na swobodnych elektronach

Efekt Comptona. Efektem Comptona nazywamy zmianę długości fali elektromagnetycznej w wyniku rozpraszania jej na swobodnych elektronach Efekt Comptona. Efektem Comptona nazywamy zmianę długości fali elektromagnetycznej w wyniku rozpraszania jej na swobodnych elektronach Efekt Comptona. p f Θ foton elektron p f p e 0 p e Zderzenia fotonów

Bardziej szczegółowo

Temperatura, PRZYRZĄDY DO POMIARU TEMPERATURY

Temperatura, PRZYRZĄDY DO POMIARU TEMPERATURY Temperatura, PRZYRZĄDY DO POMIARU TEMPERATURY Pojęcie temperatury jako miary stanu cieplnego kojarzy się z odczuciami fizjologicznymi Jeden ze parametrów stanu termodynamicznego układu charakteryzujący

Bardziej szczegółowo

PL B1. POLITECHNIKA OPOLSKA, Opole, PL BUP 16/17. JAROSŁAW ZYGARLICKI, Krzyżowice, PL WUP 04/18

PL B1. POLITECHNIKA OPOLSKA, Opole, PL BUP 16/17. JAROSŁAW ZYGARLICKI, Krzyżowice, PL WUP 04/18 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 228586 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 419136 (51) Int.Cl. H01H 47/24 (2006.01) G02B 6/35 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22)

Bardziej szczegółowo

Przewaga klasycznego spektrometru Ramana czyli siatkowego, dyspersyjnego nad przystawką ramanowską FT-Raman

Przewaga klasycznego spektrometru Ramana czyli siatkowego, dyspersyjnego nad przystawką ramanowską FT-Raman Porównanie Przewaga klasycznego spektrometru Ramana czyli siatkowego, dyspersyjnego nad przystawką ramanowską FT-Raman Spektroskopia FT-Raman Spektroskopia FT-Raman jest dostępna od 1987 roku. Systemy

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z FIZYKI

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z FIZYKI WYMAGANIA EDUKACYJNE Z FIZYKI KLASA III Drgania i fale mechaniczne Wymagania na stopień dopuszczający obejmują treści niezbędne dla dalszego kształcenia oraz użyteczne w pozaszkolnej działalności ucznia.

Bardziej szczegółowo

Metody chemiczne w analizie biogeochemicznej środowiska. (Materiał pomocniczy do zajęć laboratoryjnych)

Metody chemiczne w analizie biogeochemicznej środowiska. (Materiał pomocniczy do zajęć laboratoryjnych) Metody chemiczne w analizie biogeochemicznej środowiska. (Materiał pomocniczy do zajęć laboratoryjnych) Metody instrumentalne podział ze względu na uzyskane informację. 1. Analiza struktury; XRD (dyfrakcja

Bardziej szczegółowo

PL B1. INSTYTUT MECHANIKI GÓROTWORU POLSKIEJ AKADEMII NAUK, Kraków, PL BUP 21/08. PAWEŁ LIGĘZA, Kraków, PL

PL B1. INSTYTUT MECHANIKI GÓROTWORU POLSKIEJ AKADEMII NAUK, Kraków, PL BUP 21/08. PAWEŁ LIGĘZA, Kraków, PL RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 209493 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 382135 (51) Int.Cl. G01F 1/698 (2006.01) G01P 5/12 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22)

Bardziej szczegółowo

Metody mostkowe. Mostek Wheatstone a, Maxwella, Sauty ego-wiena

Metody mostkowe. Mostek Wheatstone a, Maxwella, Sauty ego-wiena Metody mostkowe Mostek Wheatstone a, Maxwella, Sauty ego-wiena Rodzaje przewodników Do pomiaru rezystancji rezystorów, rezystancji i indukcyjności cewek, pojemności i stratności kondensatorów stosuje się

Bardziej szczegółowo

Obrazowanie MRI Skopia rtg Scyntygrafia PET

Obrazowanie MRI Skopia rtg Scyntygrafia PET Wyzwania wynikające z rozwoju metod obrazowania Technika i technologia Konferencja w ramach projektu Wykorzystywanie nowych metod i narzędzi w kształceniu studentów UMB w zakresie ochrony radiologicznej

Bardziej szczegółowo

IR II. 12. Oznaczanie chloroformu w tetrachloroetylenie metodą spektrofotometrii w podczerwieni

IR II. 12. Oznaczanie chloroformu w tetrachloroetylenie metodą spektrofotometrii w podczerwieni IR II 12. Oznaczanie chloroformu w tetrachloroetylenie metodą spektrofotometrii w podczerwieni Promieniowanie podczerwone ma naturę elektromagnetyczną i jego absorpcja przez materię podlega tym samym prawom,

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM BADAŃ RADIACYJNYCH. Wykaz metod akredytowanych Aktualizacja:

LABORATORIUM BADAŃ RADIACYJNYCH. Wykaz metod akredytowanych Aktualizacja: LABORATORIUM BADAŃ RADIACYJNYCH Wykaz metod akredytowanych Aktualizacja: 2014-02-05 Badane obiekty / Grupa obiektów Wyroby konsumpcyjne - w tym żywność Produkty rolne - w tym pasze dla zwierząt Woda Środowisko

Bardziej szczegółowo

I. PROMIENIOWANIE CIEPLNE

I. PROMIENIOWANIE CIEPLNE I. PROMIENIOWANIE CIEPLNE - lata '90 XIX wieku WSTĘP Widmo promieniowania elektromagnetycznego zakres "pokrycia" różnymi rodzajami fal elektromagnetycznych promieniowania zawartego w danej wiązce. rys.i.1.

Bardziej szczegółowo

Sonochemia. Dźwięk. Fale dźwiękowe należą do fal mechanicznych, sprężystych. Fale poprzeczne i podłużne. Ciało stałe (sprężystość postaci)

Sonochemia. Dźwięk. Fale dźwiękowe należą do fal mechanicznych, sprężystych. Fale poprzeczne i podłużne. Ciało stałe (sprężystość postaci) Dźwięk 1 Fale dźwiękowe należą do fal mechanicznych, sprężystych Fale poprzeczne i podłużne Ciało stałe (sprężystość postaci) fale poprzeczne i podłużne Dźwięk 2 Właściwości fal podłużnych Prędkość dźwięku

Bardziej szczegółowo

PYTANIA EGZAMINACYJNE EGZAMIN MAGISTERSKI kursy wspólne, optyka biomedyczna, elektronika medyczna. Iwona Hołowacz OBM, EBM.

PYTANIA EGZAMINACYJNE EGZAMIN MAGISTERSKI kursy wspólne, optyka biomedyczna, elektronika medyczna. Iwona Hołowacz OBM, EBM. PYTANIA EGZAMINACYJNE EGZAMIN MAGISTERSKI 2019 kursy wspólne, optyka biomedyczna, elektronika medyczna L.p. Przedmiot Forma Semestr Prowadzący Specjalność Pytania 1. Telediagnostyka i telemedycyna P, W

Bardziej szczegółowo

Analiza sygnałów biologicznych

Analiza sygnałów biologicznych Analiza sygnałów biologicznych Paweł Strumiłło Zakład Elektroniki Medycznej Instytut Elektroniki PŁ Co to jest sygnał? Funkcja czasu x(t) przenosząca informację o stanie lub działaniu układu (systemu),

Bardziej szczegółowo

POMIAR NAPIĘCIA STAŁEGO PRZYRZĄDAMI ANALOGOWYMI I CYFROWYMI. Cel ćwiczenia. Program ćwiczenia

POMIAR NAPIĘCIA STAŁEGO PRZYRZĄDAMI ANALOGOWYMI I CYFROWYMI. Cel ćwiczenia. Program ćwiczenia Pomiar napięć stałych 1 POMIA NAPIĘCIA STAŁEGO PZYZĄDAMI ANALOGOWYMI I CYFOWYMI Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest poznanie: - parametrów typowych woltomierzy prądu stałego oraz z warunków poprawnej ich

Bardziej szczegółowo

Studia Podyplomowe EFEKTYWNE UŻYTKOWANIE ENERGII ELEKTRYCZNEJ Moduł 5: Efektywność energetyczna w urządzeniach elektrotermicznych

Studia Podyplomowe EFEKTYWNE UŻYTKOWANIE ENERGII ELEKTRYCZNEJ Moduł 5: Efektywność energetyczna w urządzeniach elektrotermicznych Studia odyplomowe EFEKTYWNE UŻYTKOWANIE ENERGII ELEKTRYCZNEJ w ramach projektu Śląsko-Małopolskie Centrum Kompetencji Zarządzania Energią Efektywność energetyczna w urządzeniach elektrotermicznych dr hab.

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie prędkości dźwięku

Wyznaczanie prędkości dźwięku Wyznaczanie prędkości dźwięku OPRACOWANIE Jak można wyznaczyć prędkość dźwięku? Wyznaczanie prędkości dźwięku metody doświadczalne. Prędkość dźwięku w powietrzu wynosi około 330 m/s. Dokładniejsze jej

Bardziej szczegółowo

Przepisy i normy związane:

Przepisy i normy związane: Przepisy i normy związane: 1. Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 roku Prawo energetyczne. 2. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 4 maja 2007 roku w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu

Bardziej szczegółowo

WZMACNIACZ NAPIĘCIOWY RC

WZMACNIACZ NAPIĘCIOWY RC WZMACNIACZ NAPIĘCIOWY RC 1. WSTĘP Tematem ćwiczenia są podstawowe właściwości jednostopniowego wzmacniacza pasmowego z tranzystorem bipolarnym. Zadaniem ćwiczących jest dokonanie pomiaru częstotliwości

Bardziej szczegółowo

POMIARY TERMOWIZYJNE. Rurzyca 2017

POMIARY TERMOWIZYJNE. Rurzyca 2017 Rurzyca 2017 WPROWADZENIE DO TERMOGRAFII Termografia polega na rejestrowaniu elektronicznymi przyrządami optycznymi temperatur powierzchni mierzonego obiektu przez pomiary jego promieniowania. Promieniowanie

Bardziej szczegółowo

Wzajemne relacje pomiędzy promieniowaniem a materią wynikają ze zjawisk związanych z oddziaływaniem promieniowania z materią. Do podstawowych zjawisk

Wzajemne relacje pomiędzy promieniowaniem a materią wynikają ze zjawisk związanych z oddziaływaniem promieniowania z materią. Do podstawowych zjawisk Wzajemne relacje pomiędzy promieniowaniem a materią wynikają ze zjawisk związanych z oddziaływaniem promieniowania z materią. Do podstawowych zjawisk fizycznych tego rodzaju należą zjawiska odbicia i załamania

Bardziej szczegółowo

Regulator napięcia transformatora

Regulator napięcia transformatora Regulator napięcia transformatora Zastosowanie Regulator RNTr-1 Wykorzystywany jest do stabilizacji napięcia na stacjach elektroenergetycznych lub końcach energetycznych linii przesyłowych. Przeznaczony

Bardziej szczegółowo

ZAŁĄCZNIK I DO SIWZ. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego

ZAŁĄCZNIK I DO SIWZ. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego ZAŁĄCZNIK I DO SIWZ Lp. Urządzenie Ilość szt/ komp Wymagania min. stawiane urządzeniu KATEDRA INŻYNIERII BIOMEDYCZNEJ. Zestaw edukacyjny do pomiarów biomedycznych - Zestaw edukacyjny przedstawiający zasady

Bardziej szczegółowo

Metody Badań Składu Chemicznego

Metody Badań Składu Chemicznego Metody Badań Składu Chemicznego Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Kierunek: Inżynieria Materiałowa (NIESTACJONARNE) Ćwiczenie 5: Pomiary SEM ogniwa - miareczkowanie potencjometryczne. Pomiary

Bardziej szczegółowo

Wzmacniacze, wzmacniacze operacyjne

Wzmacniacze, wzmacniacze operacyjne Wzmacniacze, wzmacniacze operacyjne Schemat ideowy wzmacniacza Współczynniki wzmocnienia: - napięciowy - k u =U wy /U we - prądowy - k i = I wy /I we - mocy - k p = P wy /P we >1 Wzmacniacz w układzie

Bardziej szczegółowo

Wzmacniacze operacyjne

Wzmacniacze operacyjne Wzmacniacze operacyjne Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest badanie podstawowych układów pracy wzmacniaczy operacyjnych. Wymagania Wstęp 1. Zasada działania wzmacniacza operacyjnego. 2. Ujemne sprzężenie

Bardziej szczegółowo