Zapraszamy na mikołajkowe spotkanie polskich mam w Londynie! Szczegóły str. 29. w w w. g o n i e c. c o m

Transkrypt

1 Zapraszamy na mikołajkowe spotkanie polskich mam w Londynie! Szczegóły str października Nr 32 (95) w w w. g o n i e c. c o m W kolejce po zasiłek

2

3 22 października Nr 32 (95) w w w. g o n i e c. c o m w numerze Goniec Polski The Polish Times NR 32(95) 2005 temat numeru W kolejce po zasiłek Ogólnie panujące przeświadczenie, że zasiłki nie są dostępne dla obywateli nowych państw członkowskich Unii Europejskiej, w tym Polski, jest tak samo powszechne, jak mylne. Tylko niektóre ze świadczeń zostały ograniczone dla nowoprzybyłych 12 do Wielkiej Brytanii Polaków. Jak to naprawdę jest z tymi zasiłkami? października Reportaż - Jestem kelnerem, sprzątaczem, barmanem, malarzem i budowlańcem uśmiecha się Arek. - Jak tu przyjechałem, nie miałem tak na prawdę żadnego doświadczenia. Wszystkiego nauczyłem się tu. Polacy w Londynie W poniedziałek Szymon Zaremba, prezes nowej Rady Powierników Polskiej Fundacji Kulturalnej niespodziewanie odwołał Grzegorza Małkiewicza z funkcji redaktora naczelnego Dziennika Polskiego. Rozrywka Kiedy The Times opublikował pierwszą łamigłówkę, zaczęło się. W metrze, na stacjach, w sklepach i pubach wszędzie można spotkać pochylonych nad kartką papieru maniaków Sudoku. rubryki stałe 4 POLSKA I ŚWIAT, 6 LISTY DO REDAKCJI, 8 WIADOMOŚCI LOKALNE, 10 POLSKI LONDYN, 11 KONKURS, 12 TEMAT NUMERU, 15 ENGLISH PAGE, 16 REPORTAŻ, 21 POLACY W LONDYNIE, 24 ROZRYWKA, 26 LEKCJA ANGIELSKIEGO, 28 GONIA I GONIO, 29 SKRZYNKA KONTAKTOWA, 31 SPORT, 32 NA ZDROWIE, 33 KĄCIK BRONKA, 35 GALERIA, 36 SPORT, 39 OGŁOSZENIA DROBNE Zapraszamy na mikołajkowe spotkanie polskich mam w Londynie! Szczegóły str. 29 projekt okładki Rafał Głowa Goniec Polski The Polish Times zamiast wstępu Tym razem będzie trochę inaczej. I w słowie wstępnym, i w całym Gońcu. Mogłabym napisać, że za oknem już jesień i spadają kasztany, ale chyba trochę szkoda na to miejsca. Bo ten numer Gońca pęka w szwach i już nie mogę się doczekać, żeby Wam powiedzieć o tym wszystkim, co w nim znajdziecie. Zacznijmy od początku, czyli od tematu numeru. Redakcja stale zasypywana jest pytaniami na temat zasiłków. Pytacie: jakie z nich należą się od ręki, a na jakie trzeba, dosłownie, zapracować? Jak się o nie ubiegać i czy można samodzielnie uporać się z formalnościami? Tym razem hurtowo odpowiadamy na wszystkie pytania i mam nadzieję rozwiewamy wasze wątpliwości. W naszym temacie numeru piszemy o zasiłkach. Dalej nie mniej ciekawie: piszemy o problemach jedynego polonijnego Dziennika. Pismo, od dłuższego czasu borykające się z problemami finansowymi i spadkiem czytelnictwa stoi teraz na skraju bankructwa. Tym, którzy bardziej niż kondycją polonijnej prasy zainteresowani są futbolem polecam relację naszego wysłannika na środowy mecz Anglia - Polska. Michał Szaflarski na własne oczy obserwował zmagania dwudziestu dwóch zawodników i gorące reakcje 70-tysięcznej publiczności. O tym wszystkim co widział i słyszał dowiecie się z tego numeru Gońca. Ale oprócz najświeższych wiadomości i dobrych tekstów oferujemy Wam tym razem zupełnie niecodzienne atrakcje. Już za tydzień będziemy się bawić na naszej halloweenowej zabawie. Dołączcie do nas, najlepiej w przebraniu. Najciekawsze nagrodzimy ipodem! Trochę później, 8 grudnia organizujemy wielkie mikołajkowe spotkanie dla mam. Rubryka Mama na Wyspach w ciągu kilku miesięcy zdobyła sobie wierne grono czytelniczek. Dla nich wszystkich i dla innych mam na Wyspach organizujemy Mikołajki. Zapraszamy razem z dziećmi. Na pewno będziecie się świetnie bawić, a kto wie, może znajdziecie nowe przyjaciółki. Szczegóły na str. 29. Powoli zbliżamy się do... setki. Na setny numer już szykujemy przeróżne atrakcje, ale o tym na razie sza. Już teraz jednak czekamy na Wasze życzenia. Na nadawców czekają wspaniałe nagrody. Zatem do dzieła! Katarzyna Jaklewicz W kolejce po zasiłek s. 12 Polski tygodnik w Londynie, ADRES: 12 Central Chambers, The Broadway, Ealing, London W5 2NR REDAKCJA (EDITORIAL): Katarzyna Jaklewicz (red. nacz.), Michał Szaflarski WSPÓŁPRACA: K. Bany, P. Bogacki, A. M. Borkowski, K. Bzowska, W. Deluga, C. Dziadul, A. Falińska, M. Gignal, B. Korwin-Kamieński, T. Kozłowski, G. i M. Lewandowscy, M. Porzezińska, P. Sikora, M. Titow, K. Zając MARKETING: tel , marketing@goniec.com, Fax: , Mariusz Zdeb ( ), Jan Bernacki ( ), Anida Musialska-Kusaj ( ), Aleksandra Eysymontt ( ) KOREKTA: Michał Szaflarski SKŁAD I GRAFIKA: Rafał Głowa - Design Transform Point, Sławomir Sobolewski, Fot: PAP, Archiwum. REDAKCJA (EDITORIAL OFFICE): tel , redakcja@goniec.com info@goniec.com WYDAWCA (PUBLISHER): Goniec Ltd Dyrektor generalny: Mieczysław Cezary Olszewski Dyrektor: Krzysztof Frais ISSN Nakład: egzemplarzy Redakcja Gońca Polskiego nie ponosi odpowiedzialności za treść publikowanych ogłoszeń. Redakcja zastrzega sobie prawo odmowy publikacji ogłoszenia bez podania przyczyny.

4 z Polski Dzień Papieski bez Jana Pawła II 16 października przypadała 27. rocznica wyboru arcybiskupa krakowskiego Karola Wojtyły na papieża. Dla upamiętnienia tego w całej Polsce w niedzielę obchodzony był piąty Dzień Papieski. Tegoroczne obchody przebiegały pod hasłem Jan Paweł II - Orędownik Prawdy. Obchodom towarzyszyły czuwania modlitewne w intencji rychłej beatyfikacji Jana Pawła II oraz zbiórki pieniędzy na stypendia dla utalentowanej młodzieży z małych wsi i miast. Pomysłodawcą i organizatorem Dnia Papieskiego jest Fundacja Konferencji Episkopatu Polski Dzieło Nowego Tysiąclecia. Głównym jego celem jest pogłębienie refleksji nad pontyfikatem Jana Pawła II i przesłaniem, które kierował do ludzkości, zwłaszcza do Polaków. (onet.pl) Benedykt XVI przyjedzie do Polski Papież Benedykt XVI przyjedzie w czerwcu przyszłego roku do Polski. Wizyta ma trwać cztery dni. Papież ma odwiedzić Kraków, Warszawę, Częstochowę i być może Wadowice. Tak, mam zamiar udać się do Polski, jeśli Bóg i czas na to pozwolą. Rozmawiałem już o tym - również na temat ewentualnego terminu - z księdzem arcybiskupem Dziwiszem. Mówi się tu o czerwcu jako o dacie najbardziej odpowiedniej. To wszystko wymaga jeszcze oczywiście ustaleń przez kompetentne instancje. W tym sensie jest to więc dopiero wstępna przymiarka, ale wydaje się, że - jeśli Bóg da - w czerwcu przyszłego roku będę mógł do Polski przyjechać - powiedział Benedykt XVI w wywiadzie nadanym w niedzielę przez TVP1. (onet.pl) Wassermann przeprosił Kwaśniewską Żona prezydenta Jolanta Kwaśniewska i wiceprzewodniczący komisji śledczej ds. PKN Orlen Zbigniew Wassermann (PiS) uczestniczyli w niedzielę w obiedzie wydanym przez metropolitę krakowskiego abp. Stanisława Dziwisza. Obiad odbył się po mszy z okazji Dnia Papieskiego, odprawionej w sanktuarium Miłosierdzia Bożego w Łagiewnikach. Przy tej okazji Wassermann na prośbę Lecha Kaczyńskiego przeprosił Jolantę Kwaśniewską za formę, jaka towarzyszyła jej przesłuchaniu przed komisją. W wydanym oświadczeniu zaznaczył, że używana przeze mnie podczas przesłuchania forma zwracania się do Jolanty Kwaśniewskiej per»pani świadek«, zamiast»pani prezydentowo«, mogła ją obrazić i dotknąć. W związku z tym (Kaczyński) poprosił mnie, bym ją za to przeprosił - relacjonował poseł. Tylko i wyłącznie za to. (onet.pl) Dziadek Tuska w Wehrmachcie Donaldowi Tuskowi nie zaszkodziło ujawnienie, że jego dziadek był w Wehrmachcie. Tusk wciąż jest liderem sondaży. W najnowszym sondażu TNS OBOP przeprowadzonym specjalnie dla Faktu szef PO uzyskał 57 procent głosów, a Lech Kaczyński 43 proc. Tak więc obu rywali nadal dzieli różnica 14 punktów procentowych. Fakt zaznacza, że wyniki przeprowadzonego Strach przed ptasią grypą Minister rolnictwa Jerzy Pilarczyk podpisał rozporządzenie zakazujące trzymania drobiu na otwartej przestrzeni. Rozporządzenie ma związek z potwierdzeniem przez KE, że wykryty w Rumunii wirus jest odmianą niebezpieczną dla zdrowia człowieka. Taką sytuację należy uznać za dość istotne zagrożenia dla bezpieczeństwa zdrowia ptaków hodowanych w Polsce - powiedział Pilarczyk. Podjąłem decyzję o wydaniu rozporządzenia, w ramach którego będą stosowane obostrzenia w chowie drobiu. Dotyczy to kur, kaczek, gęsi, indyków, przepiórek, perlic, bażantów, strusi, gołębi i kuropatw. Rozporządzenie zakazuje handlu żywym drobiem na targowiskach i bazarach, zabrania organizowania targów, wystaw i pokazów ptaków lub konkursów. Weszło ono w życie w poniedziałek. w niedzielę 16 października sondażu są dokładnie takie same jak poprzedniego badania, które przeprowadzono przed weekendem. Dziennik przypomina, że w połowie zeszłego tygodnia Donald Tusk zwiększył swoją przewagę nad Lechem Kaczyńskim. Stało się to po tym, jak Jacek Kurski, wówczas z PiS, zaatakował Donalda Tuska, sugerując, że jego dziadek był żołnierzem Wehrmachtu. Kaczyński przeprosił Tuska. Kurskiego wyrzucono z PiS, ale w piątek media ujawniły, że dziadek Tuska faktycznie należał do tej formacji. Został do niej wcielony siłą. Lider PO utrzymuje, że o tym fakcie nie wiedział. Najwyraźniej informacja ta nie zaszkodziła jego wyborczym notowaniom, które utrzymują się na niezmienionym poziomie. Większość sondaży została przeprowadzona w sobotę. Wówczas Polacy mieli za sobą pięć dni afery wehrmachtowej - już wiedzieli, że dziadek kandydata PO był wcielony do Wermachtu, choć nie jako ochotnik. I z tego, i z poprzednich badań wiadomo, że wysoka frekwencja w II turze będzie korzystna dla Tuska. Jego 10-punktowa przewaga jest po części zasługą dużego poparcia wśród wyborców, którzy nie głosowali w I turze, a chcą głosować w II. Jeśli jednak te osoby zostałyby w domach, to kandydat PO i tak wygrywa, ale z nieco mniejszą przewagą: 54 proc. do 46 proc. (pap/interia.pl) Pilarczyk zaznaczył, że za złamanie zakazu grożą kary, ale nie same kary są najistotniejsze, ale najważniejsze jest zastosowanie się do środków ostrożności po to, by uchronić przed przeniesieniem wirusa na teren Polski. Minister poinformował, że wbrew wcześniejszym zapowiedziom w podpisanym w sobotę rozporządzeniu nie ma zakazu polowań, ponieważ myśliwi są wykorzystywani do uczestnictwa w obserwacji ptaków. Dodał, że zakaz polowań zostanie wprowadzony w momencie wykrycia ogniska choroby w Polsce. Główny Lekarz Weterynarii Krzysztof Jażdżewski potwierdził, że służby weterynaryjne są przygotowane na wypadek pojawienia się ptasiej grypy w Polsce. Wszystkie procedury zostały przejrzane i wszystkie służby wiedzą co mają robić - powiedział. Jeżeli okazałoby się, że wykryto wirusa ptasiej grypy, to następuje likwidacja stada, wyznaczony zostaje trzykilometrowy okręg zapowietrzony, a w promieniu 5 km ustanawia się okręg zagrożony. W tych okręgach mogą być wprowadzone restrykcje dotyczące przemieszczania się wszystkich zwierząt, a nawet ludzi. Jażdżewski podkreślił, że jedyną metodą walki jest natychmiastowe wybijanie drobiu. (onet.pl) 4 Goniec Polski

5 Ptasia grypa dotarła do UE Greckie Ministerstwo Rolnictwa potwierdziło w poniedziałek pierwszy przypadek ptasiej grypy. Wykryto go wśród ptaków na wysepce Inuses na Morzu Egejskim niedaleko tureckiego wybrzeża. Wirus dotarł tym samym do UE, która przygotowuje się już do wprowadzenia zakazu sprzedaży greckiego drobiu. Tymczasem w graniczącej z Grecją Macedonii trwają badania martwych ptaków, które znaleziono podczas weekendu w dwóch wioskach. Natomiast w Rumunii w związku z dwoma ogniskami ptasiej grypy w delcie Dunaju wybito już 20 tysięcy sztuk ptactwa domowego. Trwa dezynfekcja domów, dróg, studni i zabudowań gospodarskich. W różnych regionach Rumunii chwyta się też żywe dzikie ptaki, żeby sprawdzić, czy nie przenoszą wirusa grypy. Ptasia grypa uderzyła w Rumunii także w turystykę: jesień jest w delcie Dunaju okresem polowań, na które przyjeżdża wielu cudzoziemców, tymczasem od tygodnia obowiązuje całkowity zakaz polowań i straty mogą sięgnąć kilkunastu milionów euro. W sąsiedniej Bułgarii rozpoczął pracę sztab kryzysowy. Do laboratorium przekazano martwe ptaki, znalezione podczas weekendu niedaleko czarnomorskiego portu Burgas. W obawie przed ptasią grypą Bawaria wprowadziła zakaz targów drobiowych i wystaw ptaków. Od środy będzie obowiązywać również nakaz trzymania drobiu w pomieszczeniach zamkniętych. W Rosji występują obecnie dwa ogniska ptasiej grypy - oba na Uralu, ok km na południowy- -wschód od Moskwy. Resort rolnictwa nie podaje jednak, czy wykryto groźnego dla ludzi wirusa H5N1, Negocjacje CDU/CSU-SPD Po upływie miesiąca od wyborów parlamentarnych w Niemczech dwa największe stronnictwa polityczne - chrześcijańscy demokraci i socjaldemokraci - rozpoczęły oficjalne negocjacje w celu utworzenia koalicji i powołania wspólnego rządu. Delegacje CDU/CSU i SPD spotkały się po raz pierwszy w poniedziałek po południu w berlińskiej czy też mniej groźne szczepy. Na Syberii i Uralu prowadzony jest profilaktyczny odstrzał dzikiego ptactwa. Komisja Europejska wezwała w poniedziałek do szybkiego badania, czy padłe w niewyjaśnionych okolicznościach ptaki znalezione w Europie nie są zarażone wirusem. Jednocześnie unijne Centrum Zapobiegania Chorobom i Kontroli w Sztokholmie uspokaja: ptasią grypą trudno się zarazić i do jej przenoszenia się między ludźmi dochodzi rzadko i stwarza ona minimalne ryzyko dla człowieka. (onet.pl) siedzibie SPD, w Domu im. Willy ego Brandta. Sekretarz generalny CDU Volker Kauder powiedział przed spotkaniem, że głównym celem partii chadeckich jest uzdrowienie finansów państwa oraz walka z bezrobociem. Sekretarz generalny SPD Klaus-Uwe Benneter wykluczył możliwość obniżenia podatków. Desygnowana na kanclerza przewodnicząca CDU Angela Merkel podała dopiero krótko przed rozpoczęciem rozmów nazwiska swoich kandydatów na stanowiska ministerialne. Zgodnie z wcześniejszą umową, partie chadeckie mają prawo do obsadzenia stanowiska kanclerza, szefa urzędu kanclerskiego oraz sześciu resortów. Socjaldemokraci otrzymali osiem tek ministerialnych. Zakończenie negocjacji planowane jest na 12 listopada. Uczestniczące w rozmowach partie ocenią na zwołanych w połowie listopada zjazdach wyniki negocjacji. Jeżeli zaaprobują program koalicyjnego rządu, Bundestag wybierze Merkel w trzeciej dekadzie listopada na kanclerza Niemiec. W liczącym 614 miejsc Bundestagu partie chadeckie mają 226 głosów, a SPD 222. W powojennej historii Niemiec tylko raz, w latach , doszło do rządu wielkiej koalicji CDU/CSU-SPD. Kierował nią wówczas przedstawiciel CDU jako najsilniejszej partii, Kurt Georg Kiesinger. Za najważniejszy sukces tamtej koalicji uważa się uzdrowienie sytuacji gospodarczej. Negatywnym zjawiskiem był natomiast wzrost wpływów skrajnej prawicy i lewicy. (onet.pl) ze świata Iracka konstytucja przyjęta Wstępne wyniki referendum w Iraku wskazują, że nowa konstytucja kraju została zapewne przyjęta i będzie podstawą dalszych reform, bo niezadowolonym arabskim sunnitom nie udało się odrzucić jej w wystarczającej liczbie swoich prowincji. Tylko w Salahaddinie, rodzinnej prowincji byłego dyktatora Iraku Saddama Husajna, i w sąsiadującym z nią Anbarze, 2/3 uczestników głosowało na nie. Aby odrzucić konstytucję, arabscy sunnici, obawiający się politycznej marginalizacji swej społeczności i rozpadu kraju, musieli zmobilizować 2/3 głosów na nie przynajmniej w trzech z 18 prowincji Iraku. Sunnici liczyli, że oprócz Anbaru i Salahaddinu uzyskają je także w Niniwie, Dijali bądź Tamimie, prowincjach na północ od Bagdadu, gdzie stanowią większość albo znaczną część ludności. (onet.pl) Kobieta prezydentem USA? Kolejnym prezydentem Stanów Zjednoczonych będzie kobieta przekonuje znany z trafnych sądów amerykański analityk Dick Morris, którego cytuje La Vanguardia. Jeżeli z ramienia Partii Demokratycznej wystartuje Hillary Clinton, zwycięstwo może wydrzeć jej tylko jedna rywalka: Condoleezza Rice. O tym, która z dwóch kandydatek wprowadzi się do Białego Domu, również rozstrzygną kobiety. Sama Rice twierdzi jednak, że nie jest zainteresowana kandydowaniem na prezydenta w wyborach w 2008 r. (onet.pl) Zatrzymany fryzjer al-qaidy Amerykańskie siły zatrzymały w Iraku mężczyznę podejrzanego o to, że pozostawał na usługach irackiej al-qaidy jako fryzjer, a także wizażysta. Jak podało dowództwo sił USA, niejaki Walid Muhammad Farhan został zatrzymany w Bagdadzie jeszcze 24 września - na dzień przed zabiciem w stolicy Iraku najwyższego przedstawiciela al-qaidy w mieście, Abu Azama. Do jego obowiązków jako nadwornego fryzjera terrorystów należała zmiana wyglądu liderów - w tym farbowanie włosów, zmiana stylu uczesania czy wyglądu zarostu na twarzy. Zmiany, dokonywane przez Farhana, miały uchronić terrorystów przed identyfikacją, a także zatrzymaniem. (onet.pl) The Polish Times 22 października

6 listy Witam Serdecznie, Oto wypowiedź przewodniczącego Zjednoczenia Polskiego w Wielkiej Brytanii (POSK) Jana Mokrzyckiego na łamach tygodnika Wprost Nr 1182 z dnia 31 lipca 2005: - Nikt nie lubi zmieniać swojego sposobu myślenia, zwłaszcza nagle. Starzy nie mogą się pogodzić, że młodzi nie klękają przed nimi i nie mówią jacy byliście cudowni. Ja im powtarzam, że jeżeli my się na nich nie otworzymy, ogromny dorobek najstarszego pokolenia, taki jak POSK, Instytut Sikorskiego czy domy parafialne, zostanie zmarnowany, a to by był śmiertelny grzech. Zaczyna to do nich trafiać: w tej chwili 80 proc. wysiłku naszego związku jest skierowane na pomoc nowo przybyłym. Zaraz po tym oświadczeniu czytamy: - Nowi Polacy niczego nie wnoszą, no, może nowe biznesy, ale te zakładają ludzie, którzy są już tu sześć, osiem lat. Dla nich polskość to teraz kawałek rodzimej kiełbasy, bigos, polska wódka, polski kościół czy polska potańcówka. Nie można od nas oczekiwać, żebyśmy chodzili do każdego hotelu, na każdą budowę czy do każdej restauracji, wyszukiwali Polaków i proponowali im polonijną integrację. Nie chcemy podziałów, ale one są, zwłaszcza w mediach. Mam nadzieję, że nie tylko ja zauważam absurd tej wypowiedzi. Czy pan Mokrzycki zgeneralizował wizerunek Polaków na podstawie obrazu meneli, których zobaczył pod byłą ścianą płaczu? Tak naprawdę są to zdesperowani, gotowi do podjęcia ciężkiej fizycznej pracy ludzie, szukający ostatniej deski ratunku w tym zbawnym miejscu na Hammersmith blisko POSK-u. Czy Wy: stara emigracja ( z panem Mokrzyckim na czele) naprawdę myślicie, że nie ma tu ludzi wartościowych. Kim w takim razie są: graduate and undergraduate domestic workers ( domestic workers, bo tak oficjalnie brzmi lepiej niż cleaners )? Kim są ludzie, którzy jak wy kiedyś studiowali w swoim kraju? Kim są ci ludzie, którzy nie poszli na studia lub poszli, ale ich nie ukończyli, bo rodziców nie było stać na czesne? Czy są gorsi od was? Wszyscy po tym pierwszym maja znaleźliśmy się tutaj, aby spełniać swoje życiowe plany i zdobyć potrzebne środki do realizacji wyznaczonych celów. Nie przyjechaliśmy tu po to, aby pić pod ścianą płaczu! Czy młode Polki przyjeżdżały tutaj z myślą zostania prostytutkami? Wszyscy jesteśmy Polakami. My, nowa emigracja, chcemy być lepsi, bardziej szanowani. Dopiero co przyjechaliśmy i uczymy się tego, jak przetrwać obcym kraju - tak jak wy kiedyś. Dajcie nam czas, a nauczymy się jak w tym kraju żyć. Nie chcemy jednak, by opinia brzmiała, że nic nie wnosimy. Nie jest to ani motywujące, aby zawrzeć przyjaźń ze starą emigracją, ani prawdziwe. Nowo przybyła emigracja postawi na swoim i, kiedy przetrwamy najtrudniejszych kilka lat, staniemy się nauczycielami, prawnikami, lekarzami, pielęgniarkami, właścicielami przedsiębiorstw i usług. Już awansowaliśmy na asystentów handlowych, pracowników biurowych, majstrów. Niektórzy z nas wykonują nawet lepsze prace niż Anglicy. Bądźmy więc mili dla siebie. Pomagajmy innym. Dziękujmy za pomoc i nie wstydźmy się o nią prosić. My: nowa emigracja, potrzebujemy wsparcia od doświadczonych Polaków, którzy pokazaliby nam właściwą drogę. Może POSK włożyłby jeszcze więcej niż 80% wysiłku w pomoc NOWIŹNIE. Oczywiście tej, która chce coś wnosić (bo zaręczam, że taka jednak istnieje). Może ci nicniewnoszący zaczęliby od czasu do czasu zaglądać do tego ponurego budynku, zapytać co się dzieje, popatrzeć na obrazy w galerii, pójść do biblioteki, księgarni, restauracji na czwartym piętrze? Apel do wszystkich nicniewnoszących Polaków: nie bójcie się Murzyna (Oto wypowiedź menedżer w Klubie Orła Białego Danuty Michalskiej także na łamach w.w. Wprost : - Polacy są bardzo widoczni w Londynie[...] I nie ma tu zjawiska dyskryminacji Polaków. [...] No, może z wyjątkiem POSK, gdzie w drzwiach stoi murzyn i nie wpuszcza Polaków), który sam jest niestety ofiarą rasizmu ze strony co poniektórych Polaków, stojącego w bramce: nie gryzie i nie kopie! Po prostu wykonuje swoją pracę, pytając gdzie się udajemy i sprawdzając bagaż. Robi to również starej emigracji. Nie macie się o co martwić. Tu nie ma żadnej dyskryminacji Polaków. To właśnie niekulturalne młode pokolenie dyskryminuje pracownika ochrony za to, że jest czarnoskóry. Poza tym w POSK- u w ochronie pracują także Polacy. HEJ! Niewnoszącanicemigracjo! Pracujmy ciężko, realizujmy cele i bawmy się. Jeźdźmy na wycieczki, chodźmy do kina. Może wypad za miasto do lasu, nad morze? Weźmy przyjaciół (nie tylko tych polskich), uczmy się żyć wśród ludzi. HEJ! Emigracjo Wnosząca Wiele! Pomagajcie tym nowicjuszom nowo przybyłym (nie tym co są tu już sześć, osiem lat, bo Ci mają własne biznesy JM), aby mogli wnieść coś gdzieś... MY naprawdę chcemy coś gdzieś wnieść i postaramy się jak najszybciej, jak tylko się da! Z góry dziękujemy za pomoc i współpracę. Z poszanowaniem Wnoszącej Emigracji nie wnosząca nic gdzieś (lub nic nigdzie) emigracja IKAR Droga Redakcjo! W nr 22 Gońca w artykule pt. Ale kanał dziennikarka M. Gignal zrobiła okropny błąd, bo w Anglii nigdy, ale to przenigdy nie używa się francuskiej nazwy! Zawsze jest English Channel. Wiem, bo na początku posługiwałam się nazwą La Manche, ale Anglicy szybko wybili mi to z głowy - oni dostają białej gorączki jak słyszą francuską nazwę. A więc skąd autorka artykułu wzięła stwierdzenie Niegdyś równie popularna była nazwa Kanał Angielski? Ela W. (nazwisko do wiadomości redakcji) Szanowna Pani Elu W., Goniec Polski jest magazynem przeznaczonym dla Polaków mieszkających w Londynie. Część z nich uważa się za kosmopolitów, część czuje się silnie związana z Polską, jednak nikt lub bardzo niewielu utożsamia się z Anglikami. Swoje artykuły kieruję do takich właśnie czytelników. Nazwa Kanał La Manche jest powszechnie używana na całym świecie, niegdyś (na całym świecie) równie popularna była nazwa Kanał Angielski. W tej chwili używają jej prawie wyłącznie mieszkańcy Anglii i tu zgadzam się z Panią. Pyta Pani o źródło stwierdzenia, którego użyłam. Pochodzi ono z Wolnej Encyklopedii Wikipedia ( Pozdrawiam serdecznie Magdalena Gignal 6 Goniec Polski

7 The Polish Times 22 października

8 Margaret Thatcher skończyła 80 lat wiadomości lokalne Bez twardych rządów Margaret Thatcher Wielka Brytania byłaby chorym człowiekiem Europy z kulejącą gospodarką, niezreformowanym systemem ubezpieczeń społecznych i wielkim bezrobociem napisała w dniu urodzin byłej premier Gazeta Wyborcza. Margaret Hilda Roberts Thatcher, baronessa Kesteven, bo tak brzmi jej pełne nazwisko wraz z tytułem szlacheckim, skończyła w ubiegły czwartek 80 lat. Na swe urodziny zaprosiła 670 gości, w tym twórcę pierestrojki Michaiła Gorbaczowa, który jednak nie mógł przyjechać do Londynu. Na przyjęciu w hotelu Mandarin Oriental w dzielnicy Knightsbridge nie zabrakło za to królowej Elżbiety II i premiera Tony ego Blaira, którego ambicją jest rządzić dłużej niż Żelazna Dama. Thatcher była pierwszą kobietą premierem w historii Wielkiej Brytanii. Rządziła przez 11 lat - od 1979 do 1990 r. i odeszła po skierowanym przeciw niej buncie w Partii Konserwatywnej. Przydomek Żelazna Dama zyskała dzięki twardej polityce, m.in. nieustępliwości wobec strajkujących górników, których zdołała złamać, likwidując w praktyce nierentowne górnictwo. (gazeta.pl) Prawidłowy święty Mikołaj Literacki Nobel dla Anglika Kontrowersyjny brytyjski dramatopisarz Harold Pinter został laureatem tegorocznej literackiej nagrody Nobla. Według członków Szwedzkiej Akademii jego prace odkrywają przepaść pod codzienną paplaniną i wymuszają wejście do zamkniętych przestrzeni ucisku. W nagrodę otrzyma czek na 1,3 miliona dolarów (730 tys. funtów). Pinter, który w tym tygodniu obchodził 75 urodziny, uważany jest powszechnie za największego wśród żyjących dramaturgów brytyjskich. W ostatnim czasie pisarz zajął się głównie działalnością polityczną - sprzeciwami wobec polityki Stanów Zjednoczonych. Pinter protestował między innymi przeciwko nalotom na Afganistan i inwazji Iraku. Zawsze był politycznym radykałem - w 1949 roku odmówił odbycia obowiązkowej służby wojskowej. Pinter jest żywym symbolem brytyjskiej rewolucji teatralnej przełomu lat 50. i 60. Jego awangardowe sztuki Urodziny Stanleya, Dozorca i Powrót do domu zyskały od razu poklask krytyki. Dramaturg był laureatem wielu nagród literackich. W 1966 roku, czyli osiem lat po swym debiucie teatralnym, Pinter otrzymał od królowej komandorię Orderu Imperium Brytyjskiego. Pisał też dla radia, telewizji i filmu - między innymi scenariusz do Kochanicy Francuza. Pinter urodził się w 1930 roku w Londynie. Był synem pracującego na East Endzie krawca pochodzenia portugalsko-żydowskiego. Pod wpływem Samuela Becketta i W. H. Audena rozpoczął swoją karierę od pisania wierszy. Pierwszą prawdziwą pracę Pinter podjął w jednym z programów radiowych BBC. W latach razem z grupą Andrew McMastera jeździł po Irlandii grając w sztukach Williama Shakespeara. Przełom w karierze Pintera nastąpił w 1957 roku, kiedy w Bristolu wystawiono jego pierwszą sztukę Pokój. Trzy lata później był już autorem bardzo cenionym a specjalnie na określenie jego stylu stworzono przymiotnik Pinteresque. W 1956 roku Pinter ożenił się z aktorką Vivien Merchant, z którą rozwiódł się 24 lata później. Jego drugą żoną jest historyk i pisarka Lady Antonia Fraser. (bbc.co.uk) W Wielkiej Brytanii postanowiono zestandaryzować świętych Mikołajów. Chodzi o to, aby św. Mikołaj nie był za gruby, niechlujny, żeby miał brodę taką jaką powinien mieć i żeby nie czuć było od niego alkoholem. Specjalna brytyjska agencja zajmująca się między innymi rekrutacją św. Mikołajów, zorganizowała tajne spotkanie na szczycie bożonarodzeniowych roznosicieli prezentów. Ustalono na nim podstawowe wymogi jakie każdy kandydat na św. Mikołaja musi spełnić. Na przykład niedopuszczalne jest aby - co podobno zdarzało się w przeszłości - św. Mikołaj miał na nogach adidasy. Muszą to być porządne, czarne buty. Wiele uwagi na spotkaniu na szczycie poświęcono brodzie św. Mikołaja. Nie może ona być ani za długa, czyli nie dłuższa niż 15 centymetrów, ani za krótka - poniżej 10 centymetrów. Musi też być zadbana. Na zostanie tegorocznym św. Mikołajem na Wyspach nie mają też szans ani zbyt grubi kandydaci ani nazbyt chudzi. Prawidłowy św. Mikołaj musi mieć obwód w pasie między 105 a 120 centymetrów. (bbc.co.uk) Więcej połączeń z Londynem Tani przewoźnik LOT-u Centralwings uruchamia w sezonie zimowym dodatkowe rozkładowe rejsy z Warszawy i Krakowa do Londynu. Podróżni z Krakowa będą mogli latać do stolicy Wielkiej Brytanii siedem dni w tygodniu, a z Warszawy siedem dni w tygodniu, dwa razy dziennie. W letnim rozkładzie loty na londyńskie lotnisko Gatwick odbywały się sześć razy w tygodniu - z wyjątkiem sobót. W rozkładzie zimowym 2005/2006 samoloty Centralwings z Warszawy i z Krakowa będą latały na Gatwick także w soboty. Od 30 października tego roku Centralwings uruchamia z Warszawy dodatkowe codzienne, popołudniowe połączenie z Londynem. Londyn, a właściwie lotniska położone w pobliżu tego miasta, należy do najpopularniejszych kierunków obsługiwanych przez tanie linie lotnicze. Inny działający w Polsce tani przewoźnik - Wizz Air - oferuje obecnie loty z Katowic, Gdańska, Warszawy i Poznania do kilku miast europejskich. Z Warszawy do Londynu (lotnisko w Luton) w sezonie zimowym będzie można polecieć Wizz Airem 13 razy w tygodniu, z Gdańska 10 razy w tygodniu, z Katowic 11 razy, a z Poznania pięć razy. Natomiast Sky Europe zimą poleci z Warszawy do Londynu (lotnisko w Stansted) sześć razy w tygodniu, a z Krakowa do Londynu przewoźnik zaplanował siedem lotów tygodniowo. Sky Europe oferuje również połączenia - dwa razy w tygodniu - z Londynu (Stansted) z Popradem na Słowacji, skąd można dojechać do Zakopanego. Ryanair w sezonie zimowym będzie raz dziennie latać do Londynu (Stansted) z Gdańska, Rzeszowa, Szczecina, Łodzi, Poznania, Wrocławia i Bydgoszczy, a z Krakowa dwa razy dziennie. Easy Jet nie zapowiada większych zmian w zimowym rozkładzie lotów. Nie przybędzie nowych połączeń, natomiast zmienione zostaną godziny lotów. Obecnie z Warszawy do Londynu (Luton) Easy Jet oferuje 12 połączeń tygodniowo, a z Krakowa do Londynu (Luton) siedem połączeń tygodniowo. (onet.pl) 8 Goniec Polski

9 Brytyjskie szkoły walczą z fast foodami Brytyjskie dzieci uczą się coraz gorzej, są bardziej agresywne i otyłe - alarmują specjaliści. Ich zdaniem wszystkiemu winne są szkoły, które - by zaoszczędzić - serwują uczniom na obiad niezdrowe fast foody. Brytyjskie państwo wydaje na posiłek dla swojego żołnierza średnio 54 pensy. Lepiej jada więzień - za 74 pensy. Natomiast koszt przygotowania obiadu dla ucznia w szkole publicznej wynosi tylko 35 pensów. Efekt? Podstawowym posiłkiem większości dzieci jest często nieświeży hamburger, paczka chipsów i puszka coli. Problem pojawił się w latach 80., gdy przygotowywanie posiłków dla uczniów szkół publicznych powierzono firmom cateringowym. Od szkół zaś wymagano, by zawierały kontrakty z tymi, które zaoferują lepszą cenę, bez względu na wartość odżywczą jedzenia. Ponadto w latach 90. na szkolnych korytarzach pojawiły się automaty z chipsami, batonami i colą. Kampanię przeciw fast foodom w szkołach podjął początkowo jeden człowiek - Jamie Oliver, kucharz prowadzący program o gotowaniu w telewizji. Gdy nie udało mu się zmusić szkoły, w której uczą się jego dzieci, do zmiany menu, postanowił pokazać przed kamerą, z czego składają się Spór Polaków z siecią Woolworth s Według brytyjskiego związku zawodowego T&G polscy pracownicy w sieci sklepów Woolworth s są traktowani o wiele gorzej niż Anglicy. Rozpoczęcie roku akademickiego W ubiegły piątek 14 października w Sali Teatralnej POSK-u odbyło się uroczyste rozpoczęcie roku akademickiego PUNO, czyli Polskiego Uniwersytetu na Obczyźnie. Rozpoczęcie uświetnił wykład prof. Władysława Bartoszewskiego, ministra spraw zagranicznych w rządach uczniowskie posiłki. Wkrótce przyłączyli się do niego lekarze, którzy zaalarmowali, że jeśli się to nie zmieni, niedługo co trzecie dziecko będzie otyłe. Wybuchła wielka ogólnokrajowa debata i podczas wiosennej kampanii wyborczej Partia Pracy obiecała wycofać fast foody ze szkół. Minister edukacji Ruth Kelly spełniła obietnicę - od nowego roku szkolnego jedzenie bogate w tłuszcze i sól oraz słodkie, gazowane napoje znikną ze stołówek i automatów w szkołach. Szkolne kuchnie muszą zostać poszerzone i lepiej wyposażone, by jedzenie było zawsze świeże. Koszt posiłku w szkole ma wzrosnąć do pensów. W stołówkach mają pojawić się świeże kanapki z szynką, warzywa, owoce i soki. (gazeta.pl) Związek zawodowy T&G twierdzi, że Polacy zatrudnieni w centrum dystrybucji sieci domów towarowych Woolworth s w Rochdale (północno-zachodnia Anglia) są bezprawnie pozbawiani części zarobków, zakwaterowani w uwłaczających warunkach i muszą płacić za ubrania robocze. Woolworth s odrzuca zarzuty i twierdzi, że ma dobre stosunki z 18 polskimi pracownikami. Według T&G Polacy skarżyli się, że czas pracy, zarobki, warunki zatrudnienia i zakwaterowania, są inne od tych, jakich oczekiwali i jakie im obiecano. Zostali oni zwerbowani w Polsce za pośrednictwem angielskiej agencji rekrutacyjnej, po prezentacji, którą przeprowadziła firma Woolworth s w Polsce. Związki zawodowe zamierzają pozwać Woolworth s i pośrednika do sądu pracy. Związki zawodowe próbowały rozwiązać spór w sposób przewidziany regulaminem w miejscu pracy, ale bezskutecznie - twierdzi prawnik T&G William O Neill. Co innego mówi pracodawca. W opublikowanym oświadczeniu przyznaje, że były problemy, ale je rozwiązano, a warunki pracy Polaków są dokładnie takie, jakie obiecano. Woolworth s utrzymuje, że poprawiły się też warunki mieszkaniowe. Początkowo Polacy byli zakwaterowani w hotelu w czteroosobowych pokojach za 60 funtów tygodniowo. Według pracodawcy pośrednik w geście dobrej woli zwrócił pracownikom z Polski pobrany wcześniej depozyt na ubrania robocze. Jeden z polskich pracowników, 25-letni Bartosz Jaśkiewicz powiedział, że przed wyjazdem do Wielkiej Brytanii obiecywano korzystne warunki zatrudnienia i zakwaterowania, dużo pieniędzy i pracy. Ale prawda okazała się zupełnie inna. -Miałem dobrą pracę w browarze w Polsce, którą rzuciłem, żeby przyjechać tutaj, bo tyle nam obiecywano. Teraz żałuję, że tu jestem - powiedział. (wp.pl) Józefa Oleksego i Jerzego Buzka. Bartoszewski wygłosił wykład pod tytułem Historia i tradycja a polityka zagraniczna (KJ) wiadomości lokalne Rozdawała pieniądze na ulicy 79-letnia Ruby Dickens z Liverpoolu rozdawała w ubiegłym tygodniu przez kilka dni na ulicy pieniądze. Twierdziła, że w ten sposób po prostu chce sprawić trochę szczęścia innym. Niespodziewanie trafiły mi się pieniądze, a tak naprawdę ich nie potrzebuję - wyjaśnia. - To takie kapitalne uczucie: dać je ludziom i trochę rozjaśnić im życie. Przecież zawsze miło dostać za darmo trochę pieniędzy, nieprawdaż? Część obdarowywanych nie chciała jednak brać pięciofuntowych banknotów, które pani Dickens rozdawała na ulicach. Może sądzili, że to jakaś sztuczka, a może, że zamierzam ich uprowadzić? - zastanawia się filantropka. Pani Dickens jest wdową, ma trzy córki i czworo wnucząt, i wszyscy zgodnie twierdzą, że jej motywy są jak najlepsze, i że rzeczywiście nie potrzebuje ona dodatkowych pieniędzy. Dopóki mogę opłacić swoje rachunki, prowadzić samochód i wyjechać na wakacje, nie potrzebuję nic więcej. Pani Dickens nie mówi, skąd dostała pieniądze. Powiedziała tylko, że rozda nie więcej niż tysiąc funtów. Będę robić to tylko parę dni i myślę, że to wystarczy - powiedziała. (onet.pl) Agenci z Internetu Brytyjski wywiad, znany jako MI6, uruchomił w ubiegły czwartek stronę internetową, na której przedstawia swą historię, wyjaśnia zadania, obala mity oraz ogłasza nabór agentów. Agencja, oficjalnie nazywana Secret Intelligence Service (SIS), chce pozyskać więcej kandydatów pochodzących z etnicznych mniejszości w Wielkiej Brytanii, władających obcymi językami, co pomogłoby rozpracowywać powiązane z al-kaidą organizacje terrorystyczne. Poszukiwani są także specjaliści od nowych technologii. Kandydatom do pracy w wywiadzie obiecuje się podróże i pracę za granicą, emocje, a także możliwość projektowania wyszukanych gadżetów technologicznych, zapewne podobnych do tych, jakimi dysponował bohater literacki i filmowy agent 007 James Bond. Ze strony internetowej można dowiedzieć się m.in., że historia Jamesa Bonda, postaci stworzonej przez pisarza Iana Fleminga, była częściowo oparta na faktach. By zachęcić potencjalnych kandydatów na szpiegów zapewniono, że każdy kto przyłączy się do SIS może oczekiwać chwil, w których granica między prawdą a fikcją jest niezwykle wąska. Satysfakcję daje także służenie swemu krajowi, tak jak czynił to Bond - przekonuje brytyjski wywiad. (gazeta.pl) The Polish Times 22 października

10 POLSKI LONDYN 21, 22 i 23 października Życie jest za krótkie, by żyć byle jak Program składa się z dwóch części. W jubileuszowym programie Co mi zostało z tych lat wystąpi Janusz Zakrzeński, aktor Teatru Polskiego w Warszawie, odtwórca wielu znakomitych kreacji w teatrze, filmie i telewizji, ostatnio gra w serialu M jak miłość. W drugiej części pt. Gdzie ta bohema wystąpią Dominika Zachman (wykonuje piosenki do tekstów Jonasza Kofty i Agnieszki Osieckiej) i Magdalena Zachman (występowała m.in. w musicalu Metro ). Piątek 21 października, godz , sobota 22 października, godz POSK (Sala Teatralna), King Street, Hammersmith, W6. Bilety: Ł15, Ł13, Ł10, tel ; (kasa POSK-u czynna od 19-21). Niedziela 23 października, godz Klub Orła Białego, 211 Balham High Road SW17. Bilety: Ł13, Ł10, tel października Koncert Zipery Na kolejnym hip-hopowym koncercie w klubie Chaos wystąpi Zipera, czyli Pono, Koras i Fu z DJ-em Brzydalem. Zipera ma na koncie dwa albumy: O.N.F.R. ( Oparta na faktach Rymonacja ) z 2000 r. i Druga Strona Medalu, wydana w roku Gościnnie na koncercie wystąpi Sokół z ZIP Składu. Piątek 28 października, godz Klub Chaos, 47A Station Road, Willesden Junction, NW10. Bilety Ł14, tel października East Meets West Projekt East Meets East ma na celu przybliżyć londyńskiej publiczności artystów z Europy Wschodniej. Podczas sobotniej nocy wystąpi między innymi Jacek Sienkiewicz, jeden z najbardziej uznanych obecnie polskich DJ-ów. Karierę DJ-a zaczął w roku 1995, dwa lata później założył własną wytwórnię i wydał pierwszą płytę. Sienkiewicz zdobył uznanie nie tylko w kraju, ale również w Europie, w tym na bardzo silnej niemieckiej scenie klubowej. Trzy lata temu wydał płytę Techne w wytwórni słynnego niemieckiego DJ-a Svena Vath a. Oprócz Sienkiewicza na koncercie zaprezentują się: DJ Svetlux ze Słowacji, DJ Michael Burian (DJ roku w Czechach) oraz DJ Nils Hess z Londynu. Impreza utrzymana będzie w klimacie tech-house, techno i minimal. Sobota 29 października, godz. 22-6, Klub Canvas Studio 3, Freight Yard, York Way N1, metro: King s Cross. Bilety Ł10, studenci Ł8. 2 listopada Polskie filmy w Londynie Miesiąc temu, w związku z obchodami 25. rocznicy Porozumień Sierpniowych, odbył się w Londynie Filmowy Weekend Solidarności. Z powodu awarii prądu nie odbył się pokaz dwóch filmów: Przesłuchanie i Ucieczka z kina»wolność«. Będzie można je obejrzeć 2 listopada o godz w Riverside Studios. Pokaz filmów organizuje Ambasada RP w Londynie. Riverside Studios, Hammersmith, Crisp Road W6, tel Bilety Ł6,50 (ulgowe 5,50) za dwa filmy. do 5 listopada Art Forward Po raz czwarty w Londynie odbywa się wystawa młodych artystów polskich organizowana przez Bloxham Galleries i Vernissage, organizację założoną przez Izabellę Kay w celu promowania młodej polskiej sztuki w Wielkiej Brytanii. W tym roku w wystawie pod nazwą Art Forward - Enduring Power of Paint 2005 udział weźmie ośmioro polskich artystów: Beata Białecka, Tomasz Boczarski, Paweł Czajkowski, Piotr Czajkowski, Łukasz Kruczek, Paweł Mendrek, Krzysztof Musiał oraz Kaja Solecka. Patronat nad wystawą objął ambasador RP w Londynie Zbigniew Matuszewski. Bloxham Galleries, 4-5 The Parade, 135 St John s Hill SW11, metro: Clapham South. Otwarte pn-sb, od 10-18, wstęp darmowy. do 6 listopada Dominik Lejman At London MOCA Kolejna londyńska wystawa Dominika Lejmana, jednego z najbardziej znanych polskich artystów tworzących nowatorską sztukę współczesną. Lejman zajmuje się malarstwem, które łączy z projekcjami wideo, realizuje wideofreski i prace w formie wielkoformatowych fototapet. Jest laureatem wielu polskich i zagranicznych nagród, m.in. Paszportu Polityki w 2001 roku. Wystawiał w kilkudziesięciu galeriach w Polsce i za granicą. Museum of Contemporary Art, Bellenden Road, SE15, Peckham Rye, tel Wstęp wolny, otwarte od czwartku do soboty, od 14 do 18. Stałe p lskie imprezy *Polski wieczór z DJ em, Klub Orła Białego, 211 Balham High Road, SW17, tel , w każdy piątek (godz ), wstęp wolny. *Chodźmy razem, polska impreza, klub Turnmills Anexo, 63b Clerkenwell Road, EC1 (metro: Farrington), info: , w każdą niedzielę (godz ). *Polski wieczór, klub Boulevard, 10 High Street, Ealing (metro: Ealing Broadway), info: , w każdą niedzielę (godz ). *Polska dyskoteka, klub Chaos, 47A Station Road, Willesden, NW10, info: , w każdy czwartek, piątek i sobotę (godz ). *Polska dyskoteka, Corks Wine Bar, 28 Binney Street, przy Oxford Street, tel: , każdy wtorek (godz ). *Polska impreza na East Ham, klub Sugar Lounge, 350 Katherine Rd., East Ham, E7. info: , w każdy czwartek (godz , kobiety wstęp wolny do 21.30). *Polska noc, klub Samuel Johnson, 118 Mitcham Lane, SW16, tel , w każdy piątek (godz ), wstęp wolny. *Polski wieczór z DJ-em, pub The Windmill, 50 High Street, Acton W3, tel , w każdy czwartek, (godz. 20 1), wstęp wolny Goniec Polski

11 Jubileuszowy konkurs: Prześlij nam życzenia! Już coraz bliżej nasze 100. urodziny, a wraz z nimi zupełnie wyjątkowy, jedyny w swoim rodzaju 100. numer Gońca! Ukaże się on 25 listopada! Dla tych, którzy czytają nas od pierwszego numeru i dla tych, którym Goniec dopiero co wpadł do rąk mamy jubileuszową propozycję. Prześlijcie Gońcowi urodzinowe życzenia! Napiszcie czego życzycie Gońcowi w jego setne urodziny. Możecie dodać: Od kiedy czytacie Gońca? Co się Wam w nim podoba? Czego Wam jeszcze w Gońcu brakuje? Może na urodziny prześlecie nam wiersz dotyczący Gońca albo zabawne zdjęcie związane Gońcem? Prześlijcie to wszystko na adres redakcji załączając kupon konkursowy Na osoby, które prześlą najciekawsze życzenia, wiersze albo zdjęcia czekają atrakcyjne nagrody Do wygrania między innymi: kosz ze słodyczami i alkoholami ufundowany przez Inter - Property czyszczenie zębów w gabinecie dentystycznym J. Kaczmarskiego roczna prenumerata Gońca butelki najprawdziwszej whisky i wiele innych atrakcyjnych nagród! Na Wasze propozycje czekamy do 18 listopada. sponsorzy Powodzenia! DENTYSTA KACZMARSKI Kupon konkursowy: Nadesłany przez: Imię Nazwisko..... Nr telefonu.... Adres The Polish Times 22 października

12 temat numeru W kolejce po zasiłek Ogólnie panujące przeświadczenie, że zasiłki i benefity nie są dostępne dla obywateli nowych państw członkowskich Unii Europejskiej, w tym Polski, jest tak samo powszechne, jak mylne. Tylko niektóre ze świadczeń zostały ograniczone dla nowoprzybyłych do Wielkiej Brytanii Polaków. Jak to naprawdę jest z tymi zasiłkami? MAGDALENA GIGNAL Każdy rezydent Wielkiej Brytanii ma prawo do korzystania z pomocy socjalnej. Zacznijmy więc od wyjaśnienia często pojawiającego się w formularzach pojęcia rezydenta. Prawa rezydenckie to przywilej dostępny dla wszystkich, którzy przyjechali z jednego państw członkowskich Unii Europejskiej do innego z państw członkowskich Unii w celu podjęcia w nim pracy. Z chwilą podjęcia pracy obywatel Unii staje się rezydentem państwa, w którym pracuje. Wielka Brytania ustanowiła poprawkę do ustawy regulującej prawo do rezydentury, wprowadzając przymusową rejestrację pracowników w systemie Worker Registration Scheme przez okres 12 miesięcy. Obowiązek ten nie dotyczy osób samozatrudnionych, niektórych pracowników sezonowych, osób pracujących legalnie przez O nowych, niekorzystnych dla Polaków, zmianach w procedurach przyznawania Tax Credits mówi Ewa Manno specjalista do spraw pobytowych, Financial Republic: Prawo pozwala Polakom, tak jak wszystkim innym rezydentom staranie się o Tax Credits. Wielu z nich korzysta z tych możliwości od maja 2004 roku. Jednak niedawno w procedurach przyznawania tych zasiłków nastąpiły zmiany. Stało się to w ciągu ostatnich kilku miesięcy, prawdopodobnie, aby utrudnić państwom z grupy A8 (nowi członkowie Unii Europejskiej oprócz Cypru i Malty) staranie się o przysługujące im wyrównania podatkowe. okres dłuższy niż 12 miesięcy przed majem 2004 roku oraz usługodawców świadczących usługi w imieniu pracodawcy z innego kraju Unii. Po upływie pełnego roku pracy w Wielkiej Brytanii, pracownicy zarejestrowani w WRS mogą ubiegać się o potwierdzenie prawa do rezydentury. W ciągu tych 12 miesięcy nie mogą być bezrobotni przez okres dłuższy niż 30 dni. Samozatrudniajacy się mogą starać się o potwierdzający rezydenturę dokument właściwie od momentu rozpoczęcia działalności, jeśli tylko uda im się zgromadzić odpowiednie dokumenty, mogące potwierdzić, że tę działalność rzeczywiście prowadzą. Prawa rezydenckie Home Office ma obowiązek potwierdzić, wydając każdemu uprawnionemu dokument zwany Resident Permit. Należy się o niego starać, wysyłając odpowiednią aplikację do Home Pierwsza zmiana to wprowadzenie podziału. Sprawami krajów A8, w tym Polaków, od niedawna zajmuje się zupełnie inny, specjalny wydział w urzędzie Tax Credits International Department, co wydaje się niezrozumiałe, biorąc pod uwagę, że aplikacje nie różnią się niczym od aplikacji rezydentow innych narodowości. Wprowadzanie osobnego departamentu jest przejawem dyskryminacji obywateli niektórych krajów, w tym Polaków. Niemożliwe jest też bezpośrednie skontaktowanie się z kimś z pracowników departamentu międzynarodowego, jako że nie ma tam żadnego bezpośredniego numeru telefonu i urzędnicy nie chcą z nim łączyć. Druga sprawa to dyskryminacja rodzin, w których tylko jedna osoba ma National Insurance Number. Tax Credit Office przyjął ostatnio nowe, niekorzystne procedury rozpatrywania aplikacji o Tax Credits. Wiemy, że każdy obywatel pobierający pieniądze od państwa musi mieć stały National Insurance Numer. Jednak do tej pory Office. Resident Permit jest tylko dokumentem potwierdzającym istniejące już prawa rezydenckie, który jednak może ułatwić staranie się o pomoc socjalną. Przedstawia się go urzędnikom, aby dopełnić formalności, nie jest on jednak dokumentem niezbędnym do nabycia prawa do zasiłków. Do pomocy socjalnej mogą kwalifikować się osoby: o niskim dochodzie, wychowujące dzieci, opiekujące się osobą niepełnosprawną, powyżej 60 roku życia, wdowy i wdowcy, kobiety w ciąży i młodzi rodzice. aplikacje osób, które tego numeru nie miały były rozpatrywane, a jednocześnie urząd wysyłał prośbę o umówienie kandydata na spotkanie do lokalnego Job Centre. Teraz aplikacje rodzin, w których tylko jedna osoba ma NIN są od razu odrzucane. Zgodnie z prawem, Tax Office powinien nadal wysyłać prośby aplikantów bez numeru NIN do Job Centre. Jednak, jako że nikt nie ma kontroli nad tymi czynnościami, zależą one od dobrej woli urzędników. W rezultacie ludzie czekają miesiącami na przysługujące im pieniądze. Aplikacja bez NIN jest zwykle odrzucana, a aplikanci muszą występować o zasiłek ponownie, oczywiście jeśli uda im się we własnym zakresie umówić na spotkanie w sprawie przyznania National Insurance Number. Powstaje błędne koło, a rodziny, które mogą starać się o Tax Credits przeżywają dodatkowy stres, bo procedury urzędów odbierają należne im prawo Goniec Polski

13 Zanim minie rok... Przed upływem wymaganych 12 miesięcy i nabyciem prawa do starania się o zasiłki wymagające płacenia składek na ubezpieczenie społeczne przez pełnych 12 miesięcy, można ubiegać się o niektóre podstawowe świadczenia. Przyjrzyjmy się im dokładniej. Child Benefit Co to za świadczenie? Wolne od podatku świadczenie, które ma na celu pomóc rodzicom w opiece nad dziećmi. Otrzymuje się go na każde dziecko mieszkające w Wielkiej Brytanii do 16 roku życia dziecka lub dłużej, jeśli dziecko po skończeniu 16 lat (do 19 lat) wciąż uczy się w pełnym wymiarze godzin. Kto je otrzymuje? Matka lub inna osoba, pod której opieką znajduje się dziecko. Ile wynosi to świadczenie? Zawsze tyle samo, niezależnie od zarobków opiekuna. 17 funtów tygodniowo na pierwsze dziecko i 11,4 funta tygodniowo na każde kolejne dziecko. Jak się ubiegać o to świadczenie? Jeśli dziecko przyszło na świat w szpitalu w Wielkiej Brytanii, formularz do ubiegania się o Child Benefit matka zwykle dostaje w szpitalu. W innym przypadku, można dostać go w Jobcentre Plus lub na poczcie. Należy wypełnić formularz i wysłać go razem z certyfikatem urodzenia dziecka (nie trzeba tłumaczyć polskiego świadectwa urodzenia) do Child Benefit Centre. Świadectwo urodzenia zostanie odesłane. Można także aplikować przez Internet, wypełniając formularz na stronie: uk/dwp/index.jsp. Child Benefit jest wypłacany bezpośrednio na konto bankowe lub na tzw. konto pocztowe. W drugim przypadku gotówkę odbiera się na poczcie. Świadczenie jest wypłacane zazwyczaj co cztery tygodnie, ale samotni rodzice i rodziny o niskich dochodach mogą poprosić o wypłacanie Child Benefit co tydzień. Należy wystąpić o przyznanie Child Benefit w ciągu trzech miesięcy od urodzenia się dziecka, ponieważ świadczenie jest refundowane wstecz jedynie za trzy miesiące. Dodatkowe informacje Child Benefit może pomóc osobie, która opiekuje się dzieckiem i nie pracuje, w chronieniu interesów emerytalnych. Za każdy pełny rok otrzymywania świadczenia i pozostawania w domu, kiedy osoba opiekująca się dzieckiem nie płaci wystarczających kwot na ubezpieczenie społeczne, by móc liczyć na podstawową emeryturę, automatycznie otrzymuje Home Responsibilities Protection. Jest to program rządowy, który ma ułatwić osobom niepracującym lub mało zarabiającym, ale opiekującym się innymi do zarejestrowania tych lat jako lata pracy i starania się później, po osiągnięciu wielu emerytalnego o zaliczenie tych lat do emerytury w Wielkiej Brytanii. Niepracujący rodzice pobierający Child Benefit są wpisywani do tego programu automatycznie. Warunkiem jest posiadanie stałego National Insurance Number. Child Tax Credit i Working Tax Credit *) Co to za świadczenia? Świadczenia ustanowione w kwietniu 2003 roku. Child Tax Credit stanowi pomoc dla osób wychowujących dzieci i łączy w sobie części innych zasiłków The Polish Times 22 października 2005 bazujących na posiadaniu dzieci: Income Support, Income-based Jobseeker s Allowance, WFTC, DPTC i Children s Tax Credit. Świadczenie to jest wypłacane głównemu opiekunowi dziecka, zwykle matce. Te same zasady obowiązują zarówno rodziny pracujące, jak i nie. Kto otrzymuje Child Tax Credit? Child Tax Credit daje finansową pomoc w wychowywaniu dzieci. Mogą się o niego ubiegać zarówno samotni rodzice, jak i pary wychowujące jedno lub więcej dzieci. Dziewięciu rodzin z dziećmi na dziesięć w Wielkiej Brytanii przysługuje Child Tax Credit. Kto otrzymuje Working Tax Credit? Working Tax Credit pomaga osobom o niskich dochodach. Jest wypłacany razem z pensją lub wpływa bezpośrednio na konto osób samozatrudnionych. Mogą się o niego ubiegać osoby samotne lub pary, posiadające dzieci lub nie, które pracują przez wystarczającą ilość godzin w tygodniu. Co najmniej 16 godzin tygodniowo muszą pracować osoby wychowujące dzieci lub osoby niepełnosprawne. W innym przypadku, trzeba pracować przynajmniej 30 godzin tygodniowo i mieć ukończonych 25 lat. Jak się ubiegać o Tax Credits? O oba świadczenia można ubiegać się wypełniając ten sam formularz. Należy poprosić o przesłanie go na adres domowy, dzwoniąc na numer lub wypełnić aplikację na stronie internetowej: www. inlandrevenue.gov.uk/taxcredits. Jaką kwotę można uzyskać? Wysokość świadczeń jest uzależniona od ilości dzieci w rodzinie, ilości godzin, które oboje rodzice przepracowują w tygodniu i przychodu rodziny brutto za ostatni rok podatkowy. Aplikacje na rok 2005/6 opierają się na przychodzie z roku podatkowego 2003/4. Jeśli jednak osoby ubiegające się o Tax Credits przebywają w Anglii krócej niż rok, mogą się o nie ubiegać podając przewidywane zarobki. Nie można wtedy wypełnić aplikacji online, która nie uwzględnia takiego przypadku. Trzeba zadzwonić na helpline i poprosić o przysłanie formularza. O Child Tax Credit może wystąpić rodzina (z przynajmniej jednym dzieckiem) o rocznych dochodach nieprzekraczających 58 tys. funtów rocznie (lub 66 tys. funtów, jeśli dziecko nie skończyło jeszcze roku). Maksymalnie można otrzymać 545 funtów rocznie na rodzinę i 1690 funtów rocznie na każde dziecko. Working Tax Credit może wynosić nawet kilka tysięcy funtów rocznie. Podstawowe świadczenie dla osoby bezdzietnej o niskich dochodach może wynosić maksymalnie 1620 funtów rocznie. Do tego dochodzą dodatki do 1595 funtów rocznie dla samotnego rodzica, do 660 funtów rocznie dla osoby pracującej ponad 30 godzin tygodniowo, do 2165 funtów rocznie dla niepełnosprawnych plus dodatkowe 920 funtów rocznie przy ciężkim upośledzeniu, do 1660 funtów rocznie dla osób powyżej 50 roku życia oraz element childcare do 175 funtów tygodniowo na jedno dziecko i 300 funtów tygodniowo na dwójkę lub więcej dzieci. Dodatkowe informacje Osoba otrzymująca Tax Credits może być także uprawniona do Sure Start Maternity Grant w wysokości 500 funtów. Jest to jednorazowa zapomoga otrzymywana po urodzeniu lub zaadoptowaniu dziecka. Housing Benefit *) Co to za świadczenie? Świadczenie, które pomaga osobom o niskich temat numeru Rodzaje zasiłków Pomoc socjalna dla osób pracujących lub szukających pracy - Income Support - Jobseekers Allowance - Working Tax Credit - Career Development Loan - Job Grant - Reduced Earnings Allowance - Statutory Sick Pay - Christmas Bonus Więcej informacji: AndFinancialSupport/Employed_or_looking_for_work/fs/en Pomoc socjalna dla osób o niskich dochodach - Council Tax Benefit - Housing Benefit - Income Support - Mortgage Interest Run On - Home Responsibilities Protection - Local Housing Allowance - Legal Aid - Crisis Loans - Budgeting Loans - Energy Efficiency Grants - Extendent Payment of Council Tax Benefit - Extendent Payment of Housing Benefit - Warm Front Scheme - Christmas Bonus Więcej informacji: dfinancialsupport/on_a_low_income/fs/en Pomoc socjalna dla osób oczekujących lub wychowujących dzieci: - Child Benefit - Child Maintenance Bonus - Child Maintenance Premium - Child Support Maintenance - Worm Front Scheme - Guardian s Allowance - Child Tax Credit - Free milk for disabled children - Free milk, formula and vitamins - Maternity Allowance - Statutory Adoption Pay - Statutory Maternity Pay - Statutory Paternity Pay - Sure Start Maternity Grant Więcej informacji: ndfinancialsupport/expecting_or_bringing_ up_children/fs/en 13

14 temat numeru Pomoc socjalna dla osób na emeryturze: - State Pension - Pension Credit - The Over 80 Pension - Winter Fuel Pension - Cold Weather Payment - Worm Front Scheme in England - Bus passes - Free TV licences - Medical cost for war pensioners Pomoc socjalna po stracie bliskiej osoby: - Funeral Payments - Bereavement Allowance - Bereavement Payment - Crisis Loans - War Widow s or Widower s Pension - Widowed s Parent Allowance Więcej informacji: ndfinancialsupport/bereaved_/fs/en Pomoc socjalna dla niepełnosprawnych: - Disability Living Allowance - Attendance Allowance - Incapacity Benefit - Direct payments for care and services - Disabled Students Allowance - Disabled Facilities Grant - Industrial Injuries Disablement Benefit - Independent Living Funds - Constant Attendance Allowance - Blue Badge parking scheme - Vehicle excise duty (car tax) exception - Medical costs for war pensioners - War Disablement Pension - Free milk for disabled children - Vaccine Damage Payment - Severe Disablement Allowance Więcej informacji: ndfinancialsupport/disabled_people/fs/en Pomoc socjalna podczas choroby: - Incapacity Benefit - Statutory Sick Pay - Industrial Injuries Disablement Benefit - Medical costs for war pensioners - War Disablement Pension - Vaccine Damage Payment - Health costs - Hospital travel costs scheme - Reduced Earnings Allowance Więcej informacji: ndfinancialsupport/ill_or_injured/fs/en Pomoc socjalna dla opiekunów dzieci lub osób niepełnosprawnych: - Carer s Allowance - Direct payments for care and services - Disability Living Allowance - Home Responsibilities Protection - Free milk for disabled children - Community Care Grants Więcej informacji: FinancialSupport/Caring_for_someone/fs/en dochodach w płaceniu rachunków za mieszkanie. W przypadku mieszkania komunalnego, zasiłek jest wypłacany bezpośrednio do councilu, jeśli osoba uprawniona do Housing Benefit wynajmuje prywatne mieszkanie, pieniądze zasilają jej konto lub wpływają bezpośrednio na konto landlorda. Ile można uzyskać? Wysokość świadczenia jest uzależniona od opłat za mieszkanie, przeciętnych cen w rejonie zamieszkania, wielkości domu, przychodu, oszczędności, innych otrzymywanych zasiłków, wieku i ilości osób w rodzinie. Do ubiegania się o Housing Benefit nie są uprawnione osoby, które mają oszczędności większe niż funtów, a jeśli oszczędności przekraczają 3000 funtów, kwota świadczenia zostaje zredukowana. Jak się ubiegać o świadczenie? Należy pobrać formularz z biura councilu i wypełnić go. Po 12 miesiącach... Po przepracowaniu pełnych 12 miesięcy w Wielkiej Brytanii, Polacy uzyskują takie same prawa do korzystania z pełnej opieki socjalnej, jak Brytyjczycy i inni obywatele Unii Europejskiej. Niżej przedstawiamy najpopularniejsze z dostępnych zasiłków. Możliwości uzyskania pomocy od państwa jest dużo więcej. Szczegółowe informacje na ten temat można znaleźć w Internecie lub właściwych urzędach. Przydatne adresy witryn internetowych podajemy w ramkach obok. Income Support Co to za świadczenie? Pomoc finansowa dla osób, które z przyczyn od nich niezależnych nie mogą pracować w pełnym wymiarze godzin, a uzyskiwany przez nie dochód jest zbyt niski, by wystarczył na utrzymanie. Kto może uzyskać Income Support? Do ubiegania się o Income Support są uprawnione osoby w wieku od 16 do 59 lat, które pracują mniej niż 16 godzin tygodniowo lub nie pracują wcale, a ich oszczędności nie przekraczają 8000 funtów. Dodatkowo muszą spełniać jeden z warunków: być samotnym rodzicem, być studentem i jednocześnie samotnym rodzicem lub niepełnosprawnym, być zarejestrowanym niepełnosprawnym lub chorym, opiekować się niepełnosprawną lub chorą osobą. Do otrzymywania Income Support mogą być także uprawnione osoby, które otrzymują Statutory Sick Pay z powodu choroby i świadczenie to jest niższe od Income Support, który mogłyby uzyskać, przebywając na urlopie wychowawczym. Ile wynosi świadczenie? Wysokość Income Support jest uzależniona od wieku osoby ubiegającej się, dochodu rodziny, liczby osób w rodzinie i oszczędności. Osoby otrzymujące Income Support są automatycznie uprawnione do otrzymywania Housing Benefit i Council Tax Benefit oraz do darmowej opieki dentystycznej, darmowych leków na receptę i darmowych posiłków w szkole dla dzieci. Jak się ubiegać o Income Support? Najpierw należy zadzwonić do lokalnego Job Centre i dowiedzieć się o sposoby aplikowania o zasiłek w konkretnym rejonie. Formularz do ubiegania się o Income Support i szczegółowe informacje na ten temat można pobrać ze strony internetowej: print.pdf Jobseeker s Allowance Co to za świadczenie? Odpowiednik polskiego zasiłku dla bezrobotnych. Komu przysługuje? Osobom bezrobotnym lub pracującym mniej niż 16 godzin tygodniowo, które jednocześnie są zdolne do pracy, aktywnie szukają pracy i nie osiągnęły wieku emerytalnego (65 lat dla mężczyzn, 60 lat dla kobiet). Ile wynosi świadczenie? Maksymalne kwoty, które można uzyskać to: 44,5 funta tygodniowo dla osób w wieku od 18 do 24 lat, 56,2 funtów tygodniowo dla osób samotnych po 25 roku życia, 88,15 funtów tygodniowo dla par (obie osoby powyżej 18 roku życia), 56,2 funtów tygodniowo dla samotnych rodziców. Jak się ubiegać o zasiłek? Należy pobrać formularz z lokalnego Jobcentre Plus, który po wypełnieniu trzeba zabrać ze sobą na New Jobseeker Interview, czyli spotkanie w sprawie przyznania zasiłku. Jeśli po upływie 6 miesięcy osoba otrzymująca Jobseeker s Allowance nie znajdzie pracy, zostanie wezwana na kolejne spotkanie, w celu ponownego sprawdzenia jej sytuacji. Council Tax Benefit Co to za świadczenie? Benefit, który pomaga w opłacaniu Council Taxu, w przypadku niskich dochodów. Komu przysługuje? Osobom o niskim dochodzie lub pobierającym Jobseeker s Allowance lub Income Support. Ile wynosi świadczenie? Zasiłek pokrywa całość lub część Council Taxu. Wysokość świadczenia jest uzależniona od dochodów, oszczędności, ilości osób w rodzinie i innych okoliczności. Jak się ubiegać o zasiłek? Osoby, które otrzymują Jobseeker s Allowance lub Income Support, otrzymują formularz do ubiegania się o Council Tax Benefit razem z formularzem do aplikacji o powyższe zasiłki. W innym przypadku należy pobrać odpowiedni formularz z biura lokalnego councilu. Nie sposób przedstawić szczegółowo wszystkich świadczeń socjalnych dostępnych w Wielkiej Brytanii w tak krótkim opracowaniu. Możemy je jednak wymienić i sklasyfikować. Pozostałe informacje osoby uprawnione do otrzymywania poniższych zasiłków mogą uzyskać w Internecie lub właściwych urzędach. Dziękuję za pomoc przy pisaniu artykułu Ewie Manno z biura doradczego Financial Republic Goniec Polski

15 english page Chris Dziadul is a Londonbased journalist and editor. A contributor to Goniec Polski, he below offers an English-language summary of the adjacent article and his opinions on the subject it covers. Let us claim Goniec Polski readers who watch the news on TV or read the newspapers in order to keep up with what s going on in the world or simply improve their English will have earlier this month probably come across a name from the 1980s that still has a strong resonance even to this day. No it wasn t an ageing rock musician or film star but a politician who was at their peak during the era of Reaganomics, Soviet glasnost/perestroika, never ending civil wars in southern Africa and Central America and of course the Solidarity movement in Poland. Enter Margaret Thatcher, heroine of the right and bête noire of the left, and undeniably the most controversial and divisive British Prime Minister of the 20th century. Although no longer a public figure, Thatcher came under the spotlight when she held a high-profile party to celebrate her 80th birthday. Most of those invited were Conservatives from the past and present, though, it has to be said, the current Prime Minister, who many of his critics on the left see as a son of Thatcher, was also present. This week s issue of Goniec Polski contains a comprehensive article on the numerous welfare benefits British residents are entitled to and which, if any, Poles now living here can also claim. It would probably be enough to make Thatcher turn in her grave if she were no longer with us. A generation is a long time in politics, and Britain in the 1980s was a very different country to the one it is today. Soon after assuming power in 1979, the famous ex-prime Minister set in train a process of radical privatisation that had a devastating effect on manufacturing industry, leading to the destruction of whole communities in parts of Northern England, South Wales and Scotland. Unemployment quickly shot up to around three million, and while a significant minority of people both supported and benefited from the unleashing of free market forces, the majority quite literally didn t know what had hit them. It was at this time that the welfare state, which had come into existence soon after the Second World War, found itself under serious and sustained attack. In an era when greed was considered good and society deemed to be non-existent, it was very much every man for himself. Sink or swim, law of the jungle, making the most in an era of raw and uncaring capitalism. While all that has changed, certain things live on, not least in the minds of people like myself who happened to have been around in the 1980s and experienced demoralising periods of unemployment first hand. A child of Thatcher and yet opposed to most of her policies, I find myself ambivalent to the idea of welfare benefits, believing on the one hand that everyone who can should work and that those who cannot for genuine (with a capital G ) reasons are entitled to some help. However, a close look at some of the benefits available today, ranging from jobseekers allowances to various grants and credits, is enough to confuse even the brightest of us. That is probably intentional, with millions of pounds going unclaimed each year due to people not knowing what they are entitled to. Providing they are taxpayers and contributing to society, Poles and indeed any other foreigners living in this country should have no qualms about claiming benefits. And those of us who scoff at the idea, perhaps because they re fortunate enough to hold well-paid jobs and have few if any financial worries, should bear in mind that they, too, may one day need them when old, infirm or just down on their luck. The Polish Times 22 października

16 Wehikuł pracy - Jestem kelnerem, sprzątaczem, barmanem, malarzem i budowlańcem uśmiecha się Arek. - Jak tu przyjechałem, nie miałem tak naprawdę żadnego doświadczenia. Wszystkiego nauczyłem się tu. MARTA SADURSKA Ciepły, wrześniowy dzień. Przed niewielkimi drzwiami stoi grupka osób. Trzy dziewczyny i dwóch chłopaków. Dziewczyny ubrane w cienkie, letnie bluzki i dżinsowe spodnie. Chłopcy w koszulach i ciemnych spodniach. Drzwi lokalu otwierają się. Rozbawiona młodzież zajmuje stoliki. W niebieskiej bluzce i czarnej spódniczce podchodzi dwudziestokilkuletnia Ania. Ciepłym uśmiechem zaprasza do stolika pod oknem. Przyjechałam tu osiem lat temu. Szukałam pracy przez tydzień. Znalazłam przez przypadek. Koleżanka była w ciąży mówi spokojnym głosem Ania podnosząc szklankę z sokiem pomarańczowym. - Chciała wrócić do Polski, ale musiała znaleźć kogoś na swoje miejsce. Na początku miała obserwować, uczyć się i sprzątać. Nie wchodzić nikomu w drogę i ładnie się uśmiechać. Najczęściej stała na zmywaku. Trzy funty za godzinę to wszystko, na co mogła liczyć. Po kilku godzinach moczenia rąk w wodzie dłonie miałam w opłakanym stanie przyznaje. W trzecim miesiącu pracy, dwie dziewczyny zachorowały. Siłą rzeczy musiałam wziąć na siebie ich obowiązki. Nie było nikogo innego, kto by mógł podawać drinki, zabierać puste talerze, sprzątać. Tak było przez tydzień. Pamiętam, że nawet szef biegał z zamówieniami. Była nie tylko kelnerką. Podawała drinki, sprzątała i pomagała czasem na kuchni, stała na zmywaku. Jak każda kelnerka w lokalu. Na początku dziewczyny bardzo mnie nie lubiły. Nie dziwię się, bały się o pracę. Z czasem zaprzyjaźniłam się z nimi. Teraz są wspaniałymi podwładnymi. Jeszcze kilka razy zdarzyło się, że Ania zastępowała kelnerki, czasem nawet szefa. Kazał jej nadzorować personel i zdawać relacje z czasu jego nieobecności. Po pół roku przestał przychodzić i sprawdzać. Ania została jego prawą ręką. Nazywał mnie swoim managerem uśmiecha się. Minęło jeszcze kilka miesięcy i kilka sytuacji ekstremalnych. Rozmowy z dostawcami, z zadowolonymi i niezadowolonymi klientami. Minął rok. Ania została współwłaścicielem pubu. Pewnego dnia przyszedł na zaplecze Chris. Poprosił mnie do biura. Powiedział, że od dłuższego czasu przygląda się mojej pracy i mojemu podejściu do ludzi. Podoba mu się to, że potrafię rozmawiać tak z klientami jak i współpracownikami. Zaproponował mi udział w podejmowaniu decyzji w sprawie lokalu. Teraz jestem współwłaścicielem pubu. Jeszcze kilka lat temu nigdy bym w to nie uwierzyła. uśmiecha się Ania. Teraz sprawdza, czy posprzątane, czy dostawcy przywieźli towar, czy jest tak, jak być powinno. Ile dziś zarabia? Uśmiecha się. Na pewno nie trzy funty na godzinę śmieje się. Polacy są znani z tego, że można na nich polegać, to dobrzy pracownicy. Gdy brakuje personelu, wolę wziąć Polkę. Na Ani nigdy się nie zawiodłem. Ze swoich obowiązków wywiązywała się w 120%. Wiem, że dobrze dba o nasz pub. Zresztą, obroty mówią same za siebie mówi Chris. Sprzątanie marzeń Mała uliczka na Actonie. Po lewej stronie stoi 16 Goniec Polski

17 wysoki, dwupiętrowy dom. Tuż przy furtce leży kolorowy, dziecięcy samochodzik, koło niego nieduży rower. Drzwi otwiera wysoka, czterdziestokilkuletnia brunetka. Zaprasza do dużego, przestronnego pokoju. Na ścianach wiszą obrazy przedstawiające panoramę gór. Na podłodze pełno najróżniejszych zabawek, Action Manów i innych kolorowych postaci z bajek i gier. Przyjechałam do Anglii z Podbeskidzia 18 lat temu zaczyna opowiadać Jola trzymając na kolanach 10-letniego chłopczyka, przyglądającego mi się z zaciekawieniem. Pierwszą pracę dostałam po znajomości. Znajomy znajomego usłyszał od koleżanki kolegi, że w hotelu szukają sprzątaczki. Za dwa i pół funta na godzinę, 10 godzin dziennie. Porządkowała pokoje, toalety. Minęło kilka miesięcy dostała podwyżkę: trzy funty na godzinę. Po dwóch latach zmieniła pracę. Bar szybkiej obsługi i trzy i pół funta na godzinę. Czasem pracowała 12 godzin dziennie. Tak było przez cztery lata. Awansowała na stanowisko managera. Pracy było coraz więcej, większa odpowiedzialność tak za ludzi, jak i za pieniądze w kasie. Zaczęła odkładać. Co dwa miesiące wysyłałam trochę do matki, do Polski. Kilka miesięcy później poznałam Zbyszka. Za jego namową wróciła do sprzątania. Za pięć funtów sprzątała prywatne domy w północnym Londynie. Wzięli ślub. Zbyszek jest w Anglii od 20 lat, na budowie dostawał pięć funtów na godzinę. Po dwóch latach założył własną firmę. Półtora roku później kupili dom. Czteropokojowy, okazały budynek na Chiswicku. Wyremontowali go, z dwóch dużych pokoi, zrobili cztery. Zaczęli wynajmować. Na początku tylko Polakom. Jola zaszła w ciążę. Zrezygnowała z pracy, zajęła się domem i dzieckiem. Nie żyli biednie, pieniądze z wynajmowania pokoi były o wiele większe niż pensja Joli. Gdybym dodatkowo pracowała, pewnie części pieniędzy za mieszkanie nigdy byśmy nie widzieli. Niektórzy myśleli, że pomieszkają kilka miesięcy i ulotnią się bez zapłaty. Jednemu się udało, straciliśmy przez niego 300 funtów. Od tamtej pory pilnuję, żeby się nikt nie spóźnił z zapłatą. Jednych można było spotkać tylko rano, innych wieczorem. Na tych wieczornych, nieraz po ciemku czekałam w kuchni. Do pracy wróciła, gdy syn miał cztery lata. Gdy jej nie było, małym opiekowała się babcia. Mama przyjechała, żeby nam pomóc. Opiekowała się małym i pilnowała, żeby lokatorzy opłacali mieszkanie. Znajoma z agencji zakładała własny biznes. Potrzebowała wspólnika i zaufanej osoby. Jola się zgodziła. Często się zdarza, że na wakacje przyjeżdżają studenci. Długo szukają pracy i często z marnym skutkiem. Gdy dziewczyna czy chłopak, którzy u mnie mieszkają mówią, że nie mogą znaleźć pracy przyjmuję ich do siebie. Na kilka dni, tygodni, w międzyczasie szuka im pracy gdzieś u znajomych. Jeździ granatowym oplem. Na początku, w 1999 r., zarabiała cztery funty za godzinę. Miała duże doświadczenie i dobre referencje. Po przepracowaniu roku, dostawała podwyżkę. O pół funta na godzinę. Na pytanie ile teraz zarabia - lekko się uśmiecha i kręci głową. Niedawno kupiła na aukcji dom w trzeciej strefie. Strasznie zaniedbany, dwupiętrowy, monstrualny budynek. Chce go sprzedać i zarobić na nim jakieś 100 tysięcy. Trzeba tylko skończyć remont. Znajomi Hindusi od lat tak zarabiają. Kupują na aukcjach nieatrakcyjne domy i mieszkania, remontują, podnoszą standard i sprzedają z niewyobrażalnym zyskiem mówi Jola. Kiedyś kupili mieszkanie. Było strasznie zaniedbane. Wymielili wszystko. Ile włożyli w remont nie chce powiedzieć. Za mieszkanie dali ok. 60 tysięcy. Sprzedali je za 98 tys. Teraz mają dwa domy. Jeden na Ealingu, drugi na Actonie. Pokoje nigdy nie są puste. W jednym domu jest 6 pokoi, w drugim 7. Za osobny pokój funtów, za podwójny funtów od osoby. Nigdy nie lubiła sprzątać. Teraz dzięki zamiataniu i czyszczeniu ma własną firmę i dwa domy. W przyszłym roku planuje kupić kolejny. Szafka szczęścia Marek ma 43 lata. Jest wysokim, dobrze zbudowanym mężczyzną o szpakowatych włosach swobodnie opadających na brązowe oczy. Na Wyspy przyjechał w 1996 roku. Miał 34 lata, parę funtów w kieszeni, bezrobotną żonę i dwójkę dzieci. Sam stracił pracę na Hucie Katowice. Napisał do kuzynki w Londynie, przysłała zaproszenie, na granicy nie było problemów jedzie na ślub. Pieniądze na granicę pożyczył. Miesiąc szukał pracy. Gdy już miał wracać do domu, sama go znalazła. reportaż Kuzynce robił szafkę ze starych drzwi z szafy i kilku desek. Malował ją przed domem. Do sąsiada, Anglika, przyszedł znajomy. Obserwował Marka. Po dłuższej chwili zapytał, czy nie szuka pracy. Szukał stolarza i złotej rączki. Stolarki się uczyłem ojciec miał kiedyś zakład. Na początku zarabiał trzy i pół na godzinę. Nadgodziny zdarzały się często, ale rzadko za nie płacił ekstra. Często za to stawiał piwo. Po dwóch latach chciał odejść. Znajomy szukał ludzi dla szefa za pięć funtów do pracy poza Londynem. Powiedział szefowi. Dał mu sześć, żeby został. W 2000 roku Johnny musiał zwolnić część ludzi. Dostałem propozycję przejścia do firmy jego znajomego, Sama. Po czterech latach u Johnny ego i pięciu u Sama zarabiam dziewięć funtów na godzinę. Zaczynałem od trzech i pół. Żona przyjechała do mnie dwa lata temu. Znalazła pracę w restauracji. W Polsce nie moglibyśmy liczyć na żadną pracę. Żylibyśmy z zasiłku, który by nawet nie starczył na podręczniki dla dzieci. Córka jest na III roku fizjologii w Kielcach, syn kończy metalurgię na AGH w Krakowie. Jak tylko pomyślę, że to dzięki zwykłej szafce dostałem pracę Od 15 lat pracuje u Sama Irek. Na początku dostawał tyle, co każdy trzy i pół na godzinę. Gdy Sam przyjmował nowych, Irek przestrzegał ich, żeby przypadkiem nie prosili o podwyżkę, bo szef ich zwolni. Myślał, że w Anglii jest tak, jak w Polsce. Pracował tu dłużej, więc młodzi go słuchali. Przez lata pracowali bez szemrania. Nikt się nie upominał, więc myślałem, że im odpowiada taka płaca. Gdyby było za mało, przecież by powiedzieli. Inni jak mówili, że trochę mało, że im nie starcza, patrzyłem ile u mnie pracują i jak. Jak pracowali kilka lat i sprawdzali się, w tym co robili dostawali więcej mówi Sam. Jeden z nowych dostał możliwość pracy w innej firmie, za większe pieniądze. Nie miał nic do stracenia, poszedł do szefa i się zapytał się, czy może dostać trochę więcej. Pracował u Sama dwa lata. Szef bez problemów dał mu cztery i pół. Reszta załogi się zdenerwowała, dostali po cztery funty na godzinę. Im dłużej i im lepiej się pracowało można było liczyć na większe pieniądze. Irek teraz, po 15 latach pracy zarabia dziewięć funtów. Gdyby młody się wtedy nie spytał, dalej pracowałbym za trzy i pół mówi. The Polish Times 22 października

18 reportaż Magister kelner - Jestem kelnerem, sprzątaczem, barmanem, malarzem i budowlańcem uśmiecha się Arek. - Jak tu przyjechałem, nie miałem tak na prawdę żadnego doświadczenia. Wszystkiego nauczyłem się tu. Jak się mnie pytali, czy już kiedyś pracowałam w tym czy w innym zawodzie, zawsze mówiłem, że tak. Szybko się uczyłem od innych. Teraz pracuje w firmie komputerowej. Skończył in- formatykę. Arek jest w Londynie od dwóch lat. Wcześniej przyjeżdżał na wakacje zarobić na studia. Przyjechał do glii, bo w Polsce nie mógł znaleźć żadnej pracy. Choć nie - znalazł w McDonaldzie. Pracował 16 godzin w miesiącu za 3 An- zł za godzinę. Mieszkał w podolkuskiej wsi. Żeby dojechać do pracy w Olkuszu, musiał jechać własnym samochodem. Gdy jeżdżał, często kazali mu przy- wracać do domu, bo było mało klientów i nie było pracy. Miesięcznie dostawał około 50 złotych, dwa razy tyle wydawał na paliwo. Pożyczył pieniądze od rodziców, kupił bilet i pojechał. - Liczyłem na to, że pracę znajdę w Polsce, nie chciałem wyjeżdżać. Informatyków owszem potrzebują 30-letnich z 20-letnim doświadczeniem. Na szczęście w Anglii jest inaczej. Na początku pracowałem w restauracji. Musiałem najpierw podszkolić angielski. Zapisałem się do szkoły językowej. Jako kelner zarabiałem cztery funty na godzinę. Nieźle jak na początek. Powiedziałem, że pracowałem wcześniej w restauracji. Rodzice kumpla ze szkoły mają restaurację. Poprosił ich o referencje. Nie było problemu. Po kilku miesiącach dla żartu zadzwonił do agencji sprzątającej. Szukali window cleanerów. Oddzwonili. Na starcie dostał sześć funtów za godzinę, ale praca była ciężka. W okolicznym barze szukali barmana. Posze- dłem się spytać jak by to wyglądało. Trochę się znam na alkoholach, drinkach. Na początku miał przez tydzień okres próbny. W ciągu dnia mył okna, wieczorami mieszał drinki. Jakiś czas później do współlokatora przyszła kobieta. Krzysiek pracował w firmie budowlanej. Chciała, żeby jej pomalować dwa pokoje i naprawić schody. Krzysiek nie mógł, miał pełno zleceń. Kazał mi iść, powiedział, że wszystko mi wytłumaczy jak robić. Miałem mu tylko kiedyś postawić piwo. Wziąłem kilka dni wolnego w firmie i poszedłem malować. Gdy skończył, kobieta dała mu numer do swojej znajomej. Chciała wyremontować dwa pokoje. Zgodził się. Z polecenia dostał jeszcze kilka adresów. Jeden do Mike a, szefa w jednej z firm komputerowych. Podczas odnawiania łazienki, zaczęli rozmawiać. Arek powiedział, że skończył informatykę. W następny poniedziałek siedział już przed komputerem w dużej firmie i robił projekt dla szefa. Otwarta szansa Od ponad roku angielska granica jest otwarta dla Polaków. Ściągają na Wyspy z każdego zakątka Polski. Dziennie odjeżdża do Londynu kilka pełnych autobusów, szczególnie w wakacje. Przyjeżdżamy, żeby zarobić, żeby poczuć różnicę tak w pracy, jak i w płacy. Na początku stawka jest niska. Czasem, głównie w wakacje, można się nawet spotkać z propozycją dwa, dwa i pół na godzinę, co ciekawe, głównie u Polaków. Rodacy wiedzą, jaka sytuacja z pracą jest w ojczyźnie i potrafią to sprytnie wykorzystać. Jakiś czas temu poszłam na rozmowę w sprawie opieki nad rocznym dzieckiem. Drzwi otworzył mi uśmiechnięty, wysoki mężczyzna z rozkosznym bobasem na ręku. Ucieszył się, że przyszła rodaczka. Z miejsca powiedział, że za opiekę nad małą od 8 do 18 przez pięć dni w tygodniu funtów Nieraz zdarza się, że pod POSK przyjeżdżają Polacy poszukując ludzi na dwa trzy dni. Za dwa funty wy- konują pracę, której etatowi pracownicy nie chcą się podjąć za pięć czy sześć funtów. Wystarczy, że miną wakacje, wyjadą studenci, stawki idą w górę. A l e nie tak szybko, jak kiedyś. Winą za to obarcza się Polaków, którzy nawet za dwa funty gotowi są pracować, byle zarobić na chleb. Im dłużej jest się na Wyspach, im większe ma się doświadczenie, tym lepszej pracy można się spodziewać. A po kilku latach założyć własny interes. To ci, zarabiający jeszcze kilka lat temu dwa funty na godzinę, mają teraz własne firmy i dają pracę innym Goniec Polski

19 The Polish Times 22 października

20 ZAWSZE NA SZCZYCIE DOBRY DACH ZAOPATRUJEMY: LAFARGE MARLEY ICOPAL PERMANITE ETERNITE AND MORE DACHÓWKI I UPKI FIKSING. IZOLACJA I WENTYLACJA. PIL, PODK ADY I MEMBRANY. LISTWY, ROOF BOARDS, GONTY OKNA DACHOWE I WIAT A DACHOWE. MONTA RYNIEN I PROWADNIC I FIKSOWANIE. P ASKIE I POFALOWANE PRODUKTY DACHOWE MATERIA Y DO KRYCIA DACHÓW. PRÓBKI I INFORMACJE. SERWISOWANIE PO ZAKUPIE. FIRMA ZA O ONA W KENTISH TOWN W POS UGUJEMY SI WI KSZO CI J ZYKÓW WSCHODNIO- EUROPEJSKICH. F REGIS ROAD, KENTISH TOWN LONDON NW5 2UN Oksana, tel FAX KENTISHTOWN@ASPHALTIC.CO.UK 20 Goniec Polski

21 Dziennik nad przepaścią Przed Dziennikiem Polskim - Dziennikiem Żołnierza stoi dziś widmo likwidacji. Polska Fundacja Kulturalna jest w przededniu bankructwa, wywołanego błędami w zarządzaniu i niegospodarnością. KATARZYNA BZOWSKA O złej kondycji finansowej firmy plotki krążyły już od dawna. Zamknięcie, zaledwie po sześciu miesiącach, eksperymentu z nową formą Tygodnia Polskiego, a następnie informacja PAFT-u o potrzebie wspomożenia wydawnictwa dodatkowymi 80 tys. funtów uzmysłowiła wielu osobom, że dni tej szacownej, najstarszej w Europie gazety codziennej wydawanej w języku polskim mogą być policzone. Artykuły dwojga członków Rady Powierniczej, Wiktora Moszczyńskiego i Eugenii Maresch, po raz pierwszy ujawniły rozmiary katastrofy. PAFT i SPK postanowiły przyjść z pomocą. Zamiast podziękowań pod adresem tych organizacji na łamach Dziennika w ostatnich tygodniach pojawiać się zaczęły panegiryki na temat całego zespołu redakcyjnego (nie wspominając przy okazji, że usunięto właśnie osoby najdłużej pracujące), obecnego redaktora naczelnego Grzegorza Małkiewicza i jego żony Teresy Bazarnik, która w redakcji nie pracuje, ale prowadzi firmę zajmującą się składem gazety. W jednym z felietonów para ta została porównana do... Marii i Piotra Curie. Jak wielką klasę reprezentuje małżeństwo Małkiewiczów mogli przekonać się uczestnicy spotkania poświęconego przyszłości dziennika, które zorganizowano niedzielę w POSK-u. Jak należało się spodziewać, Sala Malinowa wypełniona była po brzegi. Przeważali ludzie starsi, którzy Dziennik czytają od lat, pismo, do którego się przyzwyczaili i nie wyobrażają sobie rozpoczęcia dnia bez lektury (zaczynając od nekrologów) całej gazety. Nie zabrakło osób także z innych pokoleń - tych, którzy przyjechali tu w okresie Solidarności, w latach 90., ale i ostatnich - najmłodszych emigrantów; znalazło się też kilkoro urodzonych w Wielkiej Brytanii, którzy czują się związani z krajem swych przodków. Prowadzący spotkanie nowy prezes PFK Szymon Zaremba zachęcał, by zapomnieć o przeszłości, nie mówić o pieniądzach, a skupić się na przyszłości, na tym jak Dziennik ma wyglądać i co powinno się w nim znaleźć. Od przeszłości uciec się jednak nie dało. Od spraw finansowych również. Sam redaktor naczelny sprowokował ten temat, broniąc się, że nie zarabia tak dużo jak głosi o tym londyńska plotka. Jego pensja - mówił - wynosi 2200 funtów miesięcznie i jest tylko inflacyjnie wyższa od tej, jaką miał jego poprzednik. A zarabia tyle dlatego, że ostatnio otrzymał dodatek w wysokości 440 funtów miesięcznie za kontakty z drukarnią, które pobierał do czasu przejścia na emeryturę dyrektor Tadeusz Filipowicz. Również firma Edithire prowadzona przez Teresę The Polish Times 22 października 2005 Bazarnik nie zarabiała kroci. Otrzymujemy obecnie 12 funtów za stronę tłumaczyła pani Bazarnik, wymachując umową podpisaną z Dziennikiem. Warto wszystko obliczyć, a rachunek nie jest skomplikowany. Roczne zarobki pana Małkiewicza wyniosły funtów pensji, wliczając dodatek (krótka rozmowa z dyrektorem Filipowiczem wyjaśniła mi, że wymieniona suma to było wynagrodzenie za prowadzenie punktu sprzedaży książek PFK po zamknięciu drukarni Dziennika Caldra House i w momencie przekazania sprzedaży księgarni Veritas przestał je pobierać, pozostając niepłatnym dyrektorem PFK). Przychody firmy Edithire ze składu Dziennika (76 stron tygodniowo) wynoszą 47 tys. funtów rocznie. Jeśli dodamy do tego, że do końca ubiegłego roku firma ta również robiła skład 24-stronicowego Tygodnia. Czy to także było 12 funtów? Jak to się stało, że borykającą się z trudnościami finansowymi instytucję było stać na wydawanie takich pieniędzy? Czyż nie byłoby taniej zatrudnić dwóch lub trzech składaczy na etat? Dopuszczona pod koniec spotkania do głosu główna księgowa PFK Jolanta Gogolińska ujawniła, że rok 2003 zakończył się deficytem nieprzekraczającym 100 tys. funtów, które zostały pokryte ze środków własnych PFK. Zmodyfikowany w styczniu 2004 r. Dziennik zakończył ubiegły rok deficytem blisko 300 tys. funtów. Wtedy to naruszono kapitał firmy, uzyskany ze sprzedaży drukarni Caldra House (ok. 500 tys. funtów). Podobne straty zanotowano w tym roku. Zwiększenie liczby stron, zmiana szaty graficznej, wprowadzenie koloru itp. nie spowodowały wzrostu czytelników i to pomimo, że w tym czasie do Wielkiej Brytanii przybyło setki tysięcy Polaków. Sprzedaż w ciągu 2003 roku spadła o ok. 3,5%, w ciągu 2004 o kolejne 1,5%. Na co zostały wydane pieniądze? To podczas zebrania nie zostało powiedziane. Zapewne lista jest długa i potrzeba byłoby wielogodzinnych wyjaśnień. Z pewnością brakowało tam dobrego gospodarza i odpowiedzialności za nie swoje pieniądze. Drobny przykład. W pewnym momencie z sali padła uwaga, że pomimo rozliczeń z poprzednich imprez, które miały przynieść Dziennikowi korzyści finansowe (np. loterie), nie było żadnej wzmianki na temat tego, co stało się z wolnymi datkami zebranymi podczas spotkań z Bronisławem Wildsteinem i Stanisławem Tymem. Księgowa o tych zbiórkach czytała tylko w gazecie. Siedzący w pierwszych rzędach mogli usłyszeć uwagę redaktora Małkiewicza, że były to imprezy organizowane przez redakcję i redakcji te pieniądze się należały. A o czym jeszcze mówiono? Jak to na takich zebraniach bywa, każdy mówił o czym innym. To, co jedni chcieliby widzieć na łamach gazety, inni uważają za nudziarstwo. W tym sensie nie przyniosło ono konstruktywnych uwag. Dobrze jednak, że taka dyskusja się odbyła. Przed prezesem Szymonem Zarembą stoi ogromne zadanie oczyszczenia tej przysłowiowej stajni Augiasza. Miejmy nadzieję, że wiele spraw wyjaśnionych zostanie do czasu kolejnego publicznego spotkania, które prezes zapowiedział na początek przyszłego roku. Oczywiście, jest jeden warunek: Dziennik nadal będzie wychodził. Grzegorz Małkiewicz odwołany W poniedziałek, po wysłaniu wtorkowego numeru Dziennika do drukarni Szymon Zaremba, prezes nowej Rady Powierników Polskiej Fundacji Kulturalnej (organu nadrzędnego Polish Daily Publishers Ltd - wydawcy Dziennika ) niespodziewanie odwołał Grzegorza Małkiewicza z funkcji redaktora naczelnego. Decyzja powierników była zaskoczeniem dla całego zespołu redakcyjnego. Podczas piątkowego spotkania redakcji z odchodzącą Radą Powierników redakcja zapewniona została, że po zmianach w składzie Rady, żadne decyzje personalne dotyczące redakcji nie zostaną podjęte bez wcześniejszych spotkań z zespołem. Wymiana Rady Powierników była warunkiem związanym z dofinansowaniem Dziennika przez organizacje kombatanckie w Wielkiej Brytanii. Niepokój zespołu redakcyjnego wiązał się z obawami, iż program naprawy ekonomicznej firmy zaproponowany instytucjom, które zgodziły się na dofinansowanie wydawnictwa może zamknąć drogę do zapoczątkowanej niemal dwa lata temu 21

22 polacy w Londynie Niedzielne spotkanie w sprawie przyszłości Dziennika. Po lewej Teresa Bazarnik, drugi od prawej prezes PFK Szymon Zaremba. To był szok Dla zespołu redakcyjnego Dziennika zwolnienie redaktora naczelnego było szokiem. fot. Archiwum KATARZYNA JAKLEWICZ Zwłaszcza sposób, w jaki tego dokonano. To ubeckie metody komentują dziennikarze, którzy kilka dni wcześniej byli zapewniani, że żadne zmiany w składzie redakcji nie nastąpią bez uprzedzenia. Rzeczywistość okazała się inna. Grzegorz Małkiewicz, ok. godz wezwany do Tadeusza Filipowicza opuścił redakcję już jako były naczelny. Zespół poinformowano jedynie, że stało się tak, ponieważ Stowarzyszenie Polskich Kombatantów wstrzymało czek z dotacją, i uzależniło jego wpłacenie od odejścia Małkiewicza. Wraz z Małkiewiczem redakcję opuściła jego żona, odpowiadająca za skład pisma Teresa Bazarnik. Jako zewnętrzna firma wykonująca usługi dla gazety, zabrała też ze sobą komputery, na których składano gazetę. Dziennikarzy poproszono o przygotowanie środowego numeru dziennika już bez redaktora naczelnego. Poproszono - informując jednocześnie, że choć w redakcji jest miejsce dla nich wszystkich, jeśli nie przygotują kolejnego numeru gazety, na ich miejsce będzie musiał przyjść ktoś inny. reformie gazety. Dotychczas w sposób znaczący gazeta zreformowana została jedynie od strony redakcyjnej. W opinii Grzegorza Małkiewicza oraz członków redakcji, warunkiem wzrostu liczby czytelników i wyprowadzenia Dziennika z trudności finansowych była wyłącznie radykalna (wcześniej zaniedbana) reforma wszystkich działów pozaredakcyjnych - marketingu, dystrybucji i reklamy (w tym ostatnim wypadku do zmian doszło wreszcie dwa tygodnie temu). Nowe, wstępne propozycje reformy ekonomicznej firmy przedstawione przez dyrekcję zakładają natomiast m.in. ograniczenie objętości gazety do ośmiu stron przez trzy dni w tygodniu oraz zachowanie dotychczasowej objętości wydania piątkowego przy zwiększeniu ceny o 100 proc. (do 1,20 funta). Jak się okazuje, zakładają również zmiany personalne, czego dowodem jest wczorajsze usunięcie redaktora naczelnego Goniec Polski źródło: Również Grzegorz Małkiewicz nie spodziewał się takiego przebiegu wydarzeń. - Zostałem wezwany na rozmowę przez dyrektora Tadeusza Filipowicza i prezesa PFK Szymona Zarembę. Powiedzieli, że mają dla mnie przykrą wiadomość. Jestem zwolniony od zaraz - opowiada. Dlaczego? Zapytałem, czy są jakieś zarzuty merytoryczne wobec mojej pracy mówi. Nie było. Przyczyną zwolnienia była kwestia realizacji czeku. Dlaczego Małkiewicza zwolniono nie czekając na efekty rzekomej reformy działu marketingu i niedzielnego spotkania? Prawdopodobnie decyzje podjęto już tygodnie, a może nawet miesiące wcześniej mówi były naczelny. Po co zatem organizowano niedzielne zebranie: - To był tylko sposób na społeczne uzasadnienie tak zwanych słusznych decyzji komentuje Małkiewicz. Wszystkie te wydarzenia były wynikiem decyzji prezesów, którzy postanowili na swój sposób ratować Dziennik. Problem w tym, że nie wiedzieli, kto za co odpowiada, kto jakie sznurki pociąga Małkiewicz odcina się od plotek i stawianych mu zarzutów: - Nie jestem odpowiedzialny za złą kondycję finansową Dziennika. Obejmując posadę nie stawiałem żadnych dodatkowych warunków, dostałem to, co mój poprzednik. Byłem trzeci w hierarchii zarobków po głównej księgowej i kierowcy. I tak pozostało po dodatku za objętościowe powiększenie gazety i kontakty z drukarnią (co wcześniej robił dyrektor Filipowicz). Po objęciu funkcji redaktora zrzekłem się z pobierania honorariów, kosztów reprezentacyjnych i doliczania do pensji godzin nadliczbowych. Przede mną dodatkowe zarobki w znacznym stopniu uzupełniały pensje redaktorów naczelnych. Problem Dziennika polega na ogromnej biurokracji, pociągającej ogromne koszta, braku działu reklamy i profesjonalnej dystrybucji. Mam świadomość, że taka gazeta nie będzie dochodowa, ale może się samofinansować, pod warunkiem, że będzie mieć reklamy i będzie obecna na rynku. Dwa tygodnie temu, kiedy przedstawiono mi dane finansowe firmy, uwzględniłem to w moich planach, które zignorowano. Jaka przyszłość czeka zatem Dziennik? Pismo może przetrwać dzięki dotacjom bogatych organizacji, przez które jest wspierany twierdzi Małkiewicz. - Nie będzie to już jednak normalna gazeta, niezależna gazeta, która łączy pokolenia. Przez dwa lata pracowaliśmy nad tym, żeby taka była, żeby stworzyć jakiś pomost między pokoleniem, które tę gazetę stworzyło i przez lata utrzymywało i tymi, którzy teraz tu teraz przyjeżdżają. Niestety, nie zostało to dostrzeżone. Inaczej tłumaczy wszystko prezes PFK Szymon Zaremba. Twierdzi, że zwolnienie Małkiewicza nie było wynikiem zawieszenia dotacji, ale krokiem ku reorganizacji i zwiększenia czytelnictwa Dziennika. - Tu chodzi o kompletną reorganizację pisma. mówi Zaremba. Potwierdza jednak, że Małkiewiczowi rzeczywiście nie przedstawiono żadnych merytorycznych zarzutów. Jaki zatem sens miało niedzielne spotkanie z odchodzącym redaktorem? Zebranie nie dotyczyło pana Małkiewicza, a przyszłości Dziennika, tego, co zdaniem czytelników, powinno się w nim znaleźć tłumaczy prezes. Pozostaje jednak pytanie czy nie lepiej byłoby o tym porozmawiać z przyszłym naczelnym, skoro to on będzie na co dzień decydował o zawartości pisma. Szymon Zaremba nie widzi tu jednak problemu Nowemu redaktorowi wszystkie ustalenia zostaną przekazane mówi. Jest jednak jeszcze zespół redakcyjny, który żali się, że nie dotrzymano obietnicy konsultowania z nim zmian personalnych. Zaremba tak to komentuje To nie pracownicy decydują, kiedy odchodzi ich szef. Ta zmiana nie ma z nimi nic wspólnego i jeśli chcą zostać, to mogą. Członek redakcji Dziennika, Jędrek Śpiwok, był jednym z tych, którzy zostali. Przynajmniej do wtorku. - Część z nas nie przyszła i jest to ich suwerenna decyzja, do której mają prawo. Inni, z powodów finansowych nie mogli sobie na to pozwolić mówi Śpiwok. Nic nie jest jednak jeszcze do końca postanowione i czy ten zespół się utrzyma, nie wiadomo. Cześć z nas zniechęcona jest do tego, co dzieje się w polskim środowisku. Wprawdzie księgowa zapewniła nas, że do końca roku są pieniądze, ale mieliśmy już tyle innych zapewnień, że i do tych siłą rzeczy podchodzimy ostrożnie. Czas pokaże kończy Śpiwok. Decyzje o obsadzie stanowiska redaktora naczelnego podejmie rada powierników na najbliższym zebraniu, 26 października.

23 The Polish Times 22 października

24 rozrywka Do you MAGDALENA GIGNAL Kiedy The Times opublikował pierwszą łamigłówkę, zaczęło się. W metrze, na stacjach, w sklepach i pubach wszędzie można spotkać pochylonych nad kartką papieru maniaków Sudoku. Świat oszalał na punkcie Sudoku. Ten niepozorny kwadrat podzielony na 81 kratek, w których trzeba rozmieścić cyfry od 1 do 9 tak, by nie powtarzały się ani w wierszu, ani w kolumnie, ani w kwadracie 3x3 zawojował Europę. Tak naprawdę zaczęło się dużo wcześniej. Łamigłówkę stworzoną przez Howarda Garnes a w 1979 roku, po raz pierwszy opublikował nowojorski magazyn Dell Pencil Puzzles & Word Games. Wtedy nazywała się po prostu Number Place. Stamtąd trafiła do japońskiego wydawnictwa Nikoli. W kwietniu 1984 pokazała się w Monthly Nikolist, jako Sūji wa dokushin ni kagiru, co można przetłumaczyć liczby muszą pozostać samotne. Japońską nazwę łamigłówki wymyślił Kaji Maki, prezes wydawnictwa Nikoli. Jako że w Japonii powszechną praktyką jest skracanie nazw do pierwszych sylab słów składowych, nazwę zabawy skrócono do Sudoku (sū = liczba, doku = pojedyncza). W 1986 roku wydawnictwo zmodyfikowało zasady Sudoku i to był strzał w dziesiątkę. Od tej pory ilość liczb nie mogła przekraczać 30, a puzzle stały się symetryczne. Obecnie Sudoku publikują czołowe japońskie periodyki, jak Asahi Shimbum, choć oryginalnej nazwy używa nadal jedynie wydawnictwo Nikoli. Na podbój Europy W 1997 roku, Wayne Gould, emerytowany nowozelandzki sędzia mieszkający w Hongkongu skusił się Sudoku-zasady Celem gry jest wypełnienie każdej komórki kwadratu 9x9 cyframi od 1 do 9. Kwadrat jest podzielony na mniejsze pola 3x3, nazywane regionami. A. To są kolumny. Każda z nich musi zostać wypełniona cyframi od 1 do 9. Każda cyfra może pojawić się w każdej kolumnie tylko raz. B. To są wiersze. Każdy wiersz powinien zawierać cyfry od 1 do 9. Cyfry nie mogą się powtarzać. C. Te kwadraty są nazywane na kupno książeczki z Sudoku w japońskiej księgarni. Przez ponad sześć lat pracował nad programem komputerowym, który generowałby takie puzzle automatycznie. Jako że umiłowanie Brytyjczyków do krzyżówek i łamigłówek logicznych jest ogólnie znane, swoje osiągnięcie zaprezentował najpierw dziennikowi The Times. 12 listopada 2004 roku na łamach magazynu ukazało się pierwsze Sudoku i od tamtej pory jest publikowane codziennie. Trzy dni później The Daily Mail zaczął publikować łamigłówkę pod nazwą Codenumber, a pierwsze prawdziwe Sudoku wydał 19 stycznia 2005 roku. Inne dzienniki podchwyciły pomysł błyskawicznie. Popularność Sudoku rosła, a łamigłówka została uznana przez media za kostkę Rubika XXI wieku. Obecnie czołowe magazyny brytyjskie, takie jak The Daily Telegraph, The Independent, The Guardian, The Sun (pod nazwą Sun Doku), The Daily Mirror publikują Sudoku, niektóre nawet na pierwszej stronie. Szaleństwo zatacza coraz szersze kręgi. W czerwcu tego roku Channel 4 włączył Sudoku do swojego serwisu Teletext, a Sky One zaczęło emisję show Sudoku Live na żywo ze studia telewizyjnego, prowadzonego przez matematyczkę Carol Vorderman. Dziewięć drużyn składających się z dziewięciu osób (w każdej z nich co najmniej jedna sława) reprezentujących różne regiony kraju rywalizuje w rozwiązywaniu puzzli. Żeby wypromować program, stacja Sky One ogłosiła konkurs na rozwiązanie największego na świe- regionami. W stosunku do nich obowiązują te same reguły, które dotyczą kolumn i wierszy. Cyfry od 1 do 9 mogą wystąpić tylko raz w każdym regionie. Niektóre komórki puzzli zawierają już cyfry, co ma ułatwić zadanie rozwiązującym. Im mniej ujawnionych cyfr, tym trudniejsza łamigłówka. Każda cyfra pojawia się tylko raz w każdej kolumnie, wierszu i regionie, stąd właśnie pochodzi nazwa puzzli oznaczająca pojedyncze cyfry. Źródło: com cie Sudoku zajmującego powierzchnię 84 metrów kwadratowych. Puzzle zostały umieszczone na stoku góry w Chipping Sodbury, nieopodal Bristolu. Można je było podziwiać podróżując drogą M4. Okazało się, że istnieje 1905 poprawnych rozwiązań zagadki, co nieco odbiega od klasycznych reguł gry zakładających jedno poprawne rozwiązanie. Zwycięzcę więc wylosowano w nagrodę dostał pięć tysięcy funtów. Strategia czyni mistrza Ci, którzy nie kładą się spać bez rozwiązania choć jednego Sudoku twierdzą, że wypracowali własną, unikalną strategię rozwiązywania puzzli. Kilka tricków może pomóc nie tylko początkującym. Sposób na Sudoku składa się z kombinacji trzech procesów: skanowania, przewidywania i analizowania. Zajmijmy się wspólnie takim Sudoku. Skanowanie Rozwiązywanie Sudoku zawsze zaczynamy od skanowania. Warto wracać do niego także na późniejszych etapach rozwiązywania łamigłówki. Na skanowanie składają się dwie proste techniki. Pierwsza polega na tym, że wybieramy konkretną cyfrę (najlepiej zacząć od 1 i kolejno wybierać cyfry 2, 3, itd., aż do 9) i próbujemy umieścić ją w każdej po kolei komórce Sudoku. Jeśli jest oczywiste, że tylko ta cyfra może się znaleźć w danej komórce wpisujemy ją na stałe. Druga technika opiera się na odwrotnym założeniu. Zaczynamy od pierwszej pustej komórki i sprawdzamy, skanując wiersz, kolumnę i region, w którym ta komórka się znajduje, jakie cyfry mogą się w niej znaleźć. Jeśli wynik jest jednoznaczny wpisujemy cyfrę. Puzzle, które można rozwiązać w całości, stosując jedynie metodę skanowania są klasyfikowane jako łatwe. Region 3x3 w prawym górnym roku musi zawierać cyfrę 5. Przez skanowanie w poprzek i w górę od wszystkich cyfr 5 znajdujących się w kolumnach i wierszach powiązanych z tym regionem można łatwo wyeliminować 24 Goniec Polski

25 wszystkie komórki prawego górnego regionu, które na pewno nie będą zawierały 5. Okazuje się, że zostaje tylko jedna wolna komórka, w którą wpisujemy cyfrę 5 (na rysunku zaznaczona na zielono). Ciekawa sytuacja ma miejsce, jeśli w regionie trzy pola obok siebie (w jednym wierszu lub kolumnie) są wypełnione. Zastosowanie w tym przypadku trzech prostych technik pozwala posunąć rozwiązywanie Sudoku do przodu. 1. Szybki rzut oka na jedną z trzech cyfr w wypełnionym wierszu (w tym przypadku 1, 9 lub 5) pozwala stwierdzić, w których polach przylegających regionów mogą się one znaleźć. Mamy ułatwione zadanie, bo patrzymy jedynie na pozostałe dwa wiersze w tych regionach. W tym przypadku cyfrę 5 możemy wpisać jedynie w lewą dolną komórkę prawego regionu lub w jego prawą dolną komórkę. Jednak rzut oka niżej pozwala nam szybko stwierdzić, że druga możliwość jest wykluczona 5 znajduje się już w tej kolumnie. Opierając się na tej samej idei, spójrz na kwadrat z kolumną wypełnioną cyframi i znajdź cyfrę 8 w lewym górnym regionie. Czy wiesz juz, w którą komórkę lewego, dolnego regionu wpisać 8? 2. Zawartość komórek w regionie, w którym znajduje się wypełniony wiersz można czasem łatwo odgadnąć, rzucając szybko okiem na cyfry inne, niż te zawarte w omawianym wierszu, które nie znajdują się także w innych komórkach tego regionu. W naszym przykładzie cyfry 1, 9 i 5 zostały już wpisane w środkowy wiersz górnego centralnego regionu. Jeden wiersz niżej, w sąsiednich kwadratach widzimy 8 i 6. Wynika z tego, że cyfry te mogą się znaleźć jedynie w górnym wierszu omawianego regionu. Teraz wystarczy tylko spojrzeć na kolumny regionu znajdującego się poniżej i wszystko będzie jasne. 6 wpisujemy po lewej stronie cyfry 7, a 8 po prawej. W oparciu o tą technikę, spróbuj wskazać, gdzie umieścić cyfrę 8 w prawym środkowym kwadracie. Spójrz najpierw na kolumnę w prawym regionie i znajdź 8 w dolnym prawym rogu Sudoku. 3. Numer, który nie pojawił się w wypełnionym wierszu musi znaleźć się w innej komórce tego samego wiersza. Spójrzmy na środkowy dolny region, wiersz wypełniony cyframi Po lewej, wyżej mamy 6, co oznacza, że nie może się ona już znaleźć w polach położonych na lewo od naszego regionu. Zostają dwa pola po prawej stronie, w naszym wierszu. Jednak 6 jest już w kolumnie drugiej od prawej, więc staje się oczywiste, że 6 musi znaleźć się w rzędzie zaraz za cyfrą 9. Spójrz teraz na trio w skrajnej kolumnie po lewej stronie. Czy możesz wskazać, w którą kratkę dolnego lewego regionu wpisać cyfrę 9? Stosowanie metody skanowania doprowadza nas do momentu, kiedy nie można już wpisać żadnej cyfry, mając stuprocentową pewność, że znajduje się we właściwym miejscu. Wtedy musimy sięgnąć do metody przewidywania. Musimy po prostu wpisać możliwe rozwiązania w komórki, by potem wybrać te właściwe. Można stosować indeksy lub kropki. W pierwszym przypadku wpisujemy malutkie cyfry w komórki. Jednak problem w tym, że Sudoku drukowane w gazetach zwykle są tak małe, że w kratce mieści się nie więcej niż dwie, trzy cyfry. Rozwiązaniem jest robienie większych kopii łamigłówek lub używanie ołówka i gumki. Inna możliwość to stosowanie kropek. Kropka w lewym górnym rogu kratki oznacza jedynkę, i tak dalej, aż do dziewiątki oznaczonej kropką w prawym dolnym rogu komórki. Ta metoda ma tę przewagę nad poprzednią, że może być stosowana na oryginalnym wydruku. Po wypisaniu wszystkich możliwości, pozostaje nam już tylko analiza. Tu również mamy do dyspozycji dwie metody eliminacji i metodę zwaną co, jeśli. Stosując rozrywka technikę eliminacji sukcesywnie, komórka po komórce usuwamy cyfry, które się wykluczają, aż w komórce zostanie jedna cyfra. Po każdym takim sukcesie warto przeprowadzić skanowanie, związane z ostatnio wpisaną cyfrą. Istnieje kilka technik eliminacji. Najpopularniejszą jest kasowanie niedopasowanych komórek. Komórki z przewidzianymi numerami są dobrze dopasowane, jeśli liczba kratek zawierających te same propozycje jest równa ilości możliwych numerów w kratce. Na przykład, jeśli dwie komórki zawierają dwie proponowane cyfry (p, q), a żadna inna komórka nie zawiera dokładnie tych samych cyfr, komórki są dobrze dopasowane. Kolejnym krokiem jest wymazanie propozycji cyfr p i q, które pojawiają się w tym samym rzędzie, kolumnie lub regionie, co dopasowane komórki. Metoda co, jeśli polega na losowym wybraniu jednej spośród proponowanych cyfr w komórce i założeniu, że jest to poprawny wybór. W kolejnych krokach okaże się, czy był rzeczywiście właściwy. Najlepiej zacząć od komórek zawierających tylko dwie proponowane cyfry prawdopodobieństwo błędu będzie mniejsze. Oczywiście najlepszą metodą rozwiązywania Sudoku jest kombinacja przedstawionych powyżej technik. Nieskończone przeliczanie kolumn, wierszy i regionów może z rozrywki zmienić się w nudną męczarnię. Wpisywanie proponowanych cyfr we wszystkie puste komórki zajmie mnóstwo czasu. Metoda co, jeśli może doprowadzić do nikąd. Najlepiej byłoby znaleźć technikę, która zminimalizuje liczenie, przewidywanie i wymazywanie. Wariacje na temat Mimo iż oryginalne Sudoku to kwadrat o boku 9 kratek, można zbudować łamigłówkę o rozmiarze 4x4, 7x7 czy dowolnym innym. Wydawnictwo Nikoli publikuje również Gigantyczne Sudoku, o wymiarach 25x25 kratek. Innym popularnym wariantem zabawy są puzzle z dodatkowym utrudnieniem cyfry na przekątnych kwadratu też nie mogą się powtarzać. Istnieje już Sudoku trójwymiarowe, alfabetyczne (cyfry zastąpiono literami) i Code Doku z ukrytą w łamigłówce sentencją. Wciąż powstają nowe wariacje na temat łamigłówki, która podbiła świat. Brytyjska obsesja na temat Sudoku zatacza coraz szersze kręgi. Michael Mepham, który od lat przygotowuje łamigłówki dla magazynu Daily Telegraph otrzymał po pierwszej publikacji Sudoku 60 tysięcy i. W wywiadzie udzielonym BBC przyznaje on, że nigdy jeszcze nie widział, żeby zwykłe puzzle spowodowały tyle zamieszania na świecie. I dodaje Sudoku to po prostu jedna z tych rzeczy, które od razu chwytają. Rozwiązanie na stronie 40 The Polish Times 22 października

26 lekcja angielskiego Komórka......czyli mobile [moubajl] Nie, to nie będzie kolejny wykład o telefonach, to tylko uzupełnienie do tematu z poprzedniej lekcji. Podając komuś swój numer telefonu, dobrze jest zaznaczyć, jaki to telefon. Mamy tu do wyboru: It s a home phone [yts e houm foun] To telefon domowy. My office phone is... [maj ofis foun is] Mój telefon w pracy to... My mobile number is... [maj moubajl namber is] Mój numer komórkowy to... Po czym zostaje tylko podać numer po jednej cyferce, przy czym zero zastępujemy przez oh [ou]. Powtarzające się cyfry możemy po prostu powtórzyć, albo użyć słowa double [dabl] podwójne, np = seven-seven-six-five-oh-oh-two {sewen sewen siks fajw ou ou tu], albo = double seven six five - double oh two [dabl sewen siks fajw dabl ou tu] We własnej komórce też dobrze jest nagrać jakąś wiadomość, żeby dzwoniący miał przynajmniej pewność, że numer jest właściwy. Może to być coś takiego: Hi, that s (...własne imię...). [haj, dets...] Cześć, tu... I m busy right now, [ajm bizi rajt nau] Jestem teraz zajęty,...but please leave a message after the tone and I ll call back. [bat pliz liw e mesidż after de toun end ajl kol bek]...ale proszę zostawić wiadomość po sygnale, to oddzwonię. Znam osobiście osobę, która w swojej komórce tę wiadomość skróciła do minimum: Hi, you know what to do, don t you? [haj, ju nou łot tu du, dont ju] Cześć, wiesz co zrobić, prawda? Nie wiem, czy prawa autorskie tu obowiązują, ale na wszelki wypadek nie radzę popełniać plagiatu. A swoją drogą, komórka to piękny wynalazek. Ileż to czasu zabierały kiedyś poszukiwania budki telefonicznej (phone booth)......czyli cell Niektórzy twierdzą, że szarych komórek (grey cells) mają mnóstwo, ale tym razem nie będziecie musieli używać wszystkich, wystarczy w zasadzie tylko kilka o ile tę i poprzednią lekcję przeczytaliście uważnie. Pierwsza krzyżówka w tym cyklu nie może przecież być zbyt trudna, prawda? Do krzyżówki należy wpisać angielskie tłumaczenia haseł. Hasła dwuwyrazowe w krzyżówce zawierają jedną wolną kratkę Dzwoniąc do kogoś bezskutecznie, możemy natknąć się na answerphone [anserfoun], czyli automatyczną sekretarkę. Pogadać z nią raczej się nie da, ale uzyskać informacje i owszem. Ta sama funkcja występuje w telefonach komórkowych. W firmowym telefonie właściciel często zo- 10. Przeliterować stawia przydatne informacje dla klientów. 11. Sygnał 12. Wiadomość Zwykle brzmi to tak: Thank you for calling (...nazwa firmy...). [fenk ju Pionowo for kolin...] Dziękujemy za telefon do... We are open from 9 to 5, Monday to Friday. [łi ar 2. Łączyć oupen from najn to fajw, mandi tu frajdi] Pracujemy w godz. 9-17, od poniedziałku do piątku. 3. Budka telefoniczna Please call again 4. Dzwonić during office hours... [pliz kol egen djurin ofis auers] 5. Sekretarka automatyczna Prosimy zadzwonić ponownie w naszych godzinach pracy. 7. Numer 9. Zajęte...or leave a message or send a fax after the tone. [or liw e mesidż or send a feks after de toun] albo zostawić wiadomość lub wysłać faks po usłyszeniu sygnału. Poziomo 1. Przy telefonie 6. Komórka 8. Pomyłka Rozwiązanie na stronie 40 DRUKUJEMY * Ulotki Papiery firmowe Tel: asimaging@easynet.co.uk * W ciàgu 48 godzin z gotowych plików pdf lub tiff Pocztówki AS IMAGING 21 Wadsworth Rd. Unit 23 Perivale Middlesex UB6 7LQ 26 Goniec Polski

27 The Polish Times 22 października

28 Gonia i Gonio Cześć dzieciaki! Czy chodzicie czasem na basen? My uwielbiamy się pluskać w wodzie. Całkiem nieźle nam już też idzie pływanie. Może namówicie rodziców i wybierzecie się w weekend na basen całą rodziną? Jeśli w pobliżu waszego domu nie ma basenu, spróbujcie urządzić pływalnię w wannie. Zabierzcie dużo zabawek, kostiumy kąpielowe i kółko ratunkowe. Poproście mamę lub tatę, żeby byli ratownikami. Bawcie się dobrze! Poznajmy się Kamilek Ziółkowski Cześć! Mam na imię Kamilek. Choć mam dopiero 3 miesiące już próbowałem słodkiego lizaczka. Był pyszny! Bo tylko mleko i mleko Ta ramka czeka na Wasze zdjęcia. Poproście rodziców żeby wybrali zabawne zdjęcie i prześlijcie je do nas! Napiszcie co lubicie robić i jakie zabawy Gonia i Goni najbardziej się Wam podobają. Zdjęcia można przesyłać pocztą na adres redakcji: Goniec Polski 12 Central Chambers The Broadway, W5 2NR Ealing Lub mailem na adres: dziecko@goniec.com UWAGA: Rozwiązanie konkursu Przygarnij Misia już za tydzień Drogie mamy. Dziś kolejny odcinek przepisów dla małych alergików, tym razem tych uczulonych na gluten. Potrawy są przeznaczone dla dzieci powyżej roku. Poczytaj mi tato! Gonia i Gonio kupili w sklepie duży budzik, żeby wstawać z łóżka, zanim Łatkowi zachce się siusiu. Od tej pory wstawali codziennie na zmianę o szóstej rano i problem się rozwiązał. Mama, dumna z tak odpowiedzialnych dzieci, postanowiła upiec dla nich ciasteczka. - Możemy ci pomóc, mamusiu? - zapytała Gonia. - Jasne, jeśli obiecacie nie sypać mąką i nie wyjadać rodzynek - odpowiedziała mama. - A kto wyjada rodzynki? Chyba Łatek! - z oburzeniem zaprotestował Gonio - znany rodzinny łasuch, który w zeszłym roku przed świętami potajemnie wyjadł wszystkie migdały do keksu. Wszyscy razem poszli do kuchni. Tam mama zagniotła ciasto, a Gonio i Gonia umilali jej czas śpiewaniem piosenki o jesieni. Znacie tę piosenkę? Idzie lasem pani jesień, jarzębinę w koszu niesie. Daj korali, daj troszeczkę, nawleczemy na niteczkę! Potem mama rozwałkowała ciasto na stolnicy, a Gonia i Gonio wycinali z niego różne kształty. Bałwanki, gwiazdki, kwadraty, kółka i choinki. Zrobili bałwankom oczy z rodzynek, ozdobili gwiazdki makiem. Na koniec przygotowali specjalne ciastko... Potem mama włożyła ciasteczka do pieca, a kiedy się upiekły, polukrowała je słodkim lukrem. Były przepyszne! Dla ciekawskich MAGDALENA GIGNAL Gluten to białko występujące w pszenicy, życie, jęczmieniu i owsie. Dieta dzieci uczulonych na gluten jest trudna, bo wymaga wyeliminowania zwykłego chleba i mąki. Takie ograniczenie wymaga zmiany bardzo wielu przyzwyczajeń. Gluten znajduje się nie tylko w pieczywie, ale też w kaszy mannie, jęczmiennej, owsianej, kuskusie, muesli, słodzie jęczmiennym, opłatku wigilijnym i komunijnym, kutii, wafelkach, makaronie pszennym i razowym, niektórych galaretkach i żelkach, pasztetach i parówkach (w ich procesie produkcji używa się bułki) oraz kawie zbożowej. Najważniejsze to wyrobić sobie nawyk czytania etykiet. Na większości produktów w brytyjskich sklepach znajduje się ostrzeżenie dla alergików lub informacja Gluten free, co znacznie ułatwia sprawę. W razie wątpliwości pozostaje dzwonienie do producentów. Jak sobie radzić, gotując dla małego alergika? Mąkę pszenną można zastąpić mieszanką skrobi kukurydzianej i zagęstnika (10 g guaru lub ksantanu na 1 kg skrobii kukurydzianej). W angielskich sklepach można też kupić gotową mąkę bezglutenową (ok. 1,5 funta/kg), pieczywo, makaron, owsiankę i ciasteczka. Chrupiące bułeczki Składniki: - 1,5 szklanki mąki bezglutenowej ml ciepłej wody g drożdży - łyżeczka cukru - 3 łyżki oleju - łyżka ziaren słonecznika i dyni - łyżeczka ziarna sezamowego - sól Rozetrzyj drożdże z cukrem i odstaw na pięć minut do wyrośnięcia. Do 300 ml ciepłej STRUŚ Struś to największy i najcięższy ptak na świecie. Osiąga wysokość nawet 2,7 metra i wagę 150 kg. Żyje na afrykańskich pustyniach i sawannach. Żywi się głównie roślinami, ale nie gardzi też małymi owadami. Mimo, że struś jest ptakiem, nie potrafi latać. Za to bardzo szybko biega. Na jego skrzydłach zachowały się lotki, które pomagają mu utrzymać równowagę podczas biegu. Struś ma bardzo długie rzęsy, które chronią jego oczy przed burzami piaskowymi i świetny wzrok, który pomaga mu wypatrywać drapieżników. Również długa szyja, która działa jak peryskop, pozwala mu dostrzec skradającego się przeciwnika z bardzo dużej odległości. wody dodaj drożdże, olej, sól i mąkę. Wymieszaj, dodaj ziarna. Włóż ciasto do foremek na bułeczki posmarowanych tłuszczem, do 1/3 wysokości. Na wierzch każdej bułeczki wlej trochę wody. Odstaw do wyrośnięcia. Posyp bułeczki sezamem lub słonecznikiem i wstaw do nagrzanego piekarnika (temp. powyżej 250 stopni) na 15 minut. Pizza bezglutenowa Składniki: - 2,5 szklanki mąki bezglutenowej - szklanka wody g drożdży - 1 łyżeczka cukru - 4 łyżki oleju - sól Drożdże rozetrzyj z cukrem i odstaw do wyrośnięcia. Mąkę wymieszaj z wodą, dodaj pozostałe składniki i zagnieć ciasto. Wyłóż na blachę posmarowaną olejem. Na wierzchu połóż dowolne dodatki mięso, warzywa, ser. Piecz w temperaturze 250 stopni przez około 30 minut Goniec Polski Macie pytania albo uwagi do tej rubryki? Piszcie na adres: dziecko@goniec.com Jeśli chcesz dowiedzieć się, jakie specjalne ciastko upiekli Gonia i Gonio, pokoloruj rysunek. Jak myślisz - dla kogo było ono przeznaczone? Leniwe pierożki Składniki na dwie porcje: g twarogu (można użyć serka marscapone) - 2 średniej wielkości ziemniaki - 2 jajka - 20 g masła g mąki bezglutenowej - sól Ser zmiel w maszynce razem z ugotowanymi ziemniakami bez skórki. Dodaj jajka, część mąki i sól, dokładnie wymieszaj. Uformuj z ciasta płaski wałeczek i pokrój na ukośne kluski. Wrzucaj na wrzątek i gotuj krótko, aż będą miękkie. Polej stopionym masłem i podawaj gorące. Ciasteczka kokosowe Składniki: - kostka masła roślinnego - 2 jajka - 1 szklanka cukru - 1 paczka kleiku ryżowego - kilka łyżek wiórek kokosowych Wszystkie składniki zagnieć razem. Układaj łyżką na blasze placuszki wielkości śliwki. Piecz do lekkiego zrumienienia. przygotowuje Magdalena Gignal

29 s kkrr z y nnk k a k oont n t a kktt oow wa List numeru: Witam Mam do was ogromną prośbę. Właśnie niedawno dowiedziałam się, że jestem w ciąży. Przeczytałam wasz artykuł o Health Visitor i bardzo mnie zainteresował, lecz nie wiem jak mogę się z nią skontaktować. Proszę o nr telefonu do tej pielęgniarki. Mam jeszcze prośbę w sprawie ginekologa. Zupełnie nie mam pojęcia jak znaleźć dobrego i niedrogiego ginekologa. Proszę o możliwie szybką odpowiedź. To dla mnie bardzo ważne. Z góry dziękuję. Marta Pani Marto, Na początku serdecznie gratuluję. Health Visitor znajdzie Pani w każdej przychodni - najlepiej proszę zapytać w tej, do której jest Pani zarejestrowana. Jednak zanim uda się Pani do HV, proponuję zacząć od wizyty u GP. Potwierdzi on ciążę i skieruje Panią do położnej, która w UK prowadzi ciążę. Jeśli nie jest Pani zarejestrowana w przychodni, ich listę znajdzie Pani na stronie NHS (może Pani wyszukać najbliższą swojemu miejscu zamieszkania): Proszę w lewym dolnym rogu strony, w oknie Find NHS services wybrać Doctors i wpisać swój kod pocztowy. Po wizycie u lekarza, położna odwiedzi Panią w domu - pierwszy raz ok tygodnia ciąży, pobierze krew do badań, wypełni kartę ciąży i umówi Panią na USG. Standardowo wykonuje się dwa USG - ok tygodnia i ok tyg. Od 4-5 miesiąca ciąży położna będzie Panią odwiedzała co miesiąc. Podczas każdej wizyty wykona badanie moczu, zbada Pani ciśnienie i posłucha bicia serca dziecka. W czasie takiej wizyty może Pani zasygnalizować swoje niepokoje (o ile takie będą) i wtedy dostanie Pani skierowanie na wizytę u specjalisty w szpitalu. Zależnie od ośrodka zdrowia, do którego Pani należy, wizyty położnej mogą być przeplatane wizytami u GP. Nie praktykuje się tu badań ginekologicznych w czasie prawidłowo przebiegającej ciąży. Wszystkie potrzebne informacje znajdzie Pani na stronach: nhsdirect.nhs.uk i Jeśli zależy Pani na prywatnej The Polish Times 22 października 2005 opiece ginekologa, może Pani skorzystać ze strony poświęconej prywatnej opiece medycznej w UK: privatehealth.co.uk/ lub z wyszukiwarki wpisując w okno wyszukiwarki gynaecologist, a w miejsce lokalizacji swój kod pocztowy. Pozdrawiam serdecznie Magdalena Gignal Dziękuję Pani bardzo za odpowiedź na mój list. Mam jeszcze tylko jedno pytanie. Ja nie jestem jeszcze zarejestrowana w przychodni, w związku z tym, czy są mi potrzebne do tego jakieś szczególne dokumenty? Obecnie jestem studentką w Polsce, a teraz wzięłam urlop dziekański, tutaj pracuję dorywczo, sprzątam mieszkania i nie wiem czy przez całą ciążę będę mieć te wszystkie usługi medyczne, o których pani pisała za darmo czy też będę musiała za nie zapłacić. Mam też wątpliwości jeszcze w jednej sprawie, otóż mój chłopak pracuje tutaj legalnie, płaci podatki i ubezpieczenie, a w grudniu mamy się pobrać, dlatego też nie wiemy czy wtedy to ubezpieczenie obejmie mnie również jako żonę czy nie? Dziękuję jeszcze raz za list i pozdrawiam. Marta Pani Marto, Wszystkie informacje na temat Pani praw do opieki medycznej w Wielkiej Brytanii znajdzie Pani na stronie: Jeśli pracuje Pani legalnie i płaci składki na ubezpieczenie zdrowotne, ma Pani pełne prawa do opieki medycznej. Również jako partnerka osoby ubezpieczonej może Pani korzystać z opieki medycznej w Wielkiej Brytanii bez dodatkowych opłat. Warunkiem jest udowodnienie, że pozostajecie Państwo w związku przez dłuższy czas. Takim dowodem będzie np. wyciąg ze wspólnego rachunku bankowego lub wspólne rachunki za mieszkanie, prąd czy telefon. Dowodem wspólnoty jest również oczywiście akt małżeństwa. Po ślubie ubezpieczenie męża bez wątpienia obejmie również Panią. Pozdrawiam serdecznie Magdalena Gignal Tak, chcę wziąć udział w mikołajkowym spotkaniu mam Imię. Nazwisko... Adres... Tel Przyjdę z dzieckiem TAK / NIE, które ma..... lat / miesięcy

30 30 Goniec Polski

31 Zaczarowany Teatr Marzeń Polskim piłkarzom nie udało się odczarować stadionu Manchesteru United słynnego Dream Theatre na Old Trafford. Nie powtórzyli historycznego remisu z 1973 roku na Wembley i kolejny raz przegrali z Anglikami. MICHAŁ SZAFLARSKI Już kilka godzin przed meczem grupki kibiców ubranych w biało-czerwone stroje przybywały na Old Trafford. Zapominalscy mogli kupić przed stadionem szaliki, czapki i koszulki w polskich lub angielskich barwach narodowych. Wzdłuż drogi na stadion stało kilkadziesiąt stoisk z jedzeniem i piciem, ale w pobliżu znajdował się tylko jeden off-licence, w którym puszka piwa kosztowała dwa funty, ale wielu zapobiegliwych Polaków przyjechało z własnymi zapasami. Do Manchesteru przybyło też wielu zdesperowanych polskich kibiców bez biletu, którzy mieli nadzieję, że przed samym meczem uda im się nabyć upragnioną wejściówkę. Niektórzy kupowali u koników bilety po 100 funtów, innym musiała wystarczyć sama obecność pod tym magicznym stadionem. The Polish Times 22 października 2005 Angielska gościnność Organizatorzy meczu starali się być gościnni i przywitali Polaków po polsku - albo tak im się przynajmniej wydawało - hasłem Witamy Polskie Kibice. Pod koniec meczu spiker informował polskich kibiców łamaną polszczyzną, żeby zaczekali, aż wszyscy angielscy fani opuszczą stadion. Trzeba docenić te starania, ale organizatorzy nie uniknęli poważniejszej wpadki. W oficjalnym programie meczu wydanym przez angielską federację można było znaleźć quiz, w którym znajdowało się 20 pytań dotyczących historii angielskiego i polskiego futbolu. Jednak pytanie nr 2 niewiele miało z tym wspólnego. Brzmiało ono: który klub jest obecnie mistrzem Polski? Do wyboru były trzy odpowiedzi: Debreceni VSC, Ferencvaros i MTK Hungaria. Według autora quizu aktualnym mistrzem Polski jest zespół z Debreczyna. Widocznie polska reprezentacja musi dopiero wygrać z Anglią, aby gospodarze dowiedzieli się czegoś więcej o polskiej piłce klubowej. Nasi tu byli Kilka pubów obok stadionu, już na kilka godzin przed meczem, było oblężonych wyłącznie przez fanów angielskiej reprezentacji. Na drzwiach napisy: England fans only ( Tylko dla kibiców Anglii ). Niektórym polskim kibicom, a raczej chuliganom przebranym za sympatyków biało- -czerwonych, nie spodobało się, że angielscy fani głośno dopingują swoją drużynę w swoim pubie. Sprowokowani głośnymi okrzykami: England, England zaczęli obrzucać lokal butelkami, koszami na śmieci, wreszcie spróbowali wedrzeć się do środka. Gdyby nie przyjazd policji doszłoby jeszcze przed meczem do wojny chuliganów. Tacy właśnie dżentelmeni przyjechali z Polski zamiast prawdziwych fanów piłki nożnej - na przykład z Wielkiej Brytanii - którzy mieszkając na Wyspach nie mieli szans na dopingowanie swojej drużyny narodowej w polskim sektorze. PZPN nie sprzedawał biletów za granicą - między innymi naszemu tygodnikowi i innym firmom w Wielkiej Brytanii - ponieważ obawiał się, że nie zapewnimy bezpieczeństwa kibicom. Jak widać, PZPN również nie sprawdził do końca komu sprzedał bilety w Polsce. Spektakl w Teatrze Marzeń Na szczęście przedmeczowy incydent nie zakłócił sportowego widowiska. Polski sektor w Teatrze Marzeń był bardzo głośny, prawie każdy kibic był przystrojony w biało-czerwone barwy narodowe. Tych fanów wspierali polscy kibicie rozsiani w angielskich sektorach. Ogółem było ich prawie 10 tysięcy. Magia stadionu, na którym swoje mecze rozgrywa Manchester United jeden z najsłynniejszych klubów świata udzieliła się także piłkarzom. Tomasz Frankowski stwierdził po meczu, że polscy zawodnicy byli trochę stremowani występując przed 70 tysiącami kibiców. Nic dziwnego stadion robi wrażenie zarówno na piłkarzach, jak i na kibicach. Przez cały mecz zmaganiom na boisku towarzyszyły chóralne śpiewy kilkudziesięciu tysięcy kibiców. Angielscy fani, nawet jeśli na co dzień kibicują Manchesterowi czy Liverpoolowi, to podczas meczu reprezentacji narodowej zapominają o niesnaskach pomiędzy klubami i wspólnie dopingują swoich piłkarzy. Polscy kibice mecz reprezentacji wykorzystali kolejny raz, aby zamanifestować swoją przynależność klubową. Polski sektor przyozdobiony był flagami, m.in. Legii Warszawa, Śląska Wrocław i Lechii Gdańsk. Na szczęście nie doszło do kompromitacji, takiej jak na meczu Walia Polska, gdzie polscy chuligani toczyli regularną bitwę między sobą. Polskim piłkarzom na wspaniałym obiekcie w Manchesterze nie udało się spełnić marzenia choćby o remisie z reprezentacją Anglii. Musimy chyba poczekać do kolejnych eliminacji, aby pozbyć się kompleksu Anglików. Kibice z Koszalina dopingują naszych od 1973 roku. W polskim sektorze było bardzo gorąco. Reprezentacje Anglii i Polski przed meczem. Polscy kibice czuli się w Manchesterze jak w domu. 31

32 na zdrowie Organic znaczy życie JOLANTA SKIBICKA Pierwszą rzeczą na jaką skarżą się przybywający na Wyspy rodacy jest przeważnie jakość żywności. Waciany chleb przełożony szynką w kolorze tęczy i pomidorem o smaku wody sprawia, że często tęsknimy za naszym polskim, normalnym jedzeniem. W poszukiwaniu smacznej przekąski zawsze możemy udać się do polskiego sklepu. Ale jeśli nam nie po drodze spróbujmy brytyjskiego jedzenia organicznego (organic food). Brytyjskie standardy żywności są inne niż polskie. W Polsce nikt nie zauważa, że śliwka smakuje jak śliwka. Bo niby dlaczego nie miałaby? Angielska śliwka jest za to pełna niespodzianek może smakować jak nektarynka albo jak gruszka. A najczęściej może nie smakować w ogóle. Problem ten odnosi się niestety do większości produktów w supermarketach zwłaszcza tych tańszych. Masowa produkcja Aby towar był konkurencyjny musi być tani i ładnie wyglądać. I tutaj wkracza chemia. Dzięki niej rośliny rosną szybko, nie chorują i nie gniją w transporcie. Zwierzęta hodowlane dzięki regularnej dawce hormonów i antybiotyków rosną jak na drożdżach i trafiają na półki zanim odkryją słońce i świeże powietrze. Konsekwencje Szybkie tempo upraw wyjaławia glebę z niezbędnych pierwiastków, a aby utrzymać produkcję potrzebna jest coraz większa ilość chemicznych nawozów. Brytyjski przemysł rolny zużywa rocznie 31 tys. Porównanie zawartości minerałów odżywczych i pierwiastków śladowych w produktach organicznych (o) i nie organicznych (no) Fosfor Wapń Magnez Potas Sód Bor Żelazo Miedź Mangan Fasola (o) 0,36 40, ,7 8, Fasola (no) 4,04 15,5 14,8 29, Kapusta (o) 0, ,6 148,3 20, Kapusta (no) 0,18 17,5 15,6 53,7 0, ,4 2 Pomidor (o) 0, ,2 148,3 6, Pomidor (no) 0,16 4,5 4,5 58, ton chemikaliów. Rząd z kolei wydaje rocznie miliardy funtów na oczyszczanie z nich wody pitnej. Przeciętnego podatnika kosztuje to około siedem funtów rocznie. Za pięć lat suma ta wzrośnie do ok. 25. Organizacje zajmujące się chroną przyrody ostrzegają, że tak intensywna eksploatacja gleby zaburza, a często zupełnie niszczy naturalne ekosystemy. Żywność produkowana w ten sposób pozbawiona Angielska śliwka jest pełna niespodzianek może smakować jak nektarynka albo jak gruszka. Najczęściej może nie smakować w ogóle. jest dużej części niezbędnych dla zdrowia minerałów. Zawiera też niepokojące ilości związków chemicznych i pestycydów, które spożywane codziennie mogą stać się przyczyną poważnych chorób. Alarmująca jest też zawartość w mięsie i jajkach leków hormonalnych i antybiotyków. Choć Food Standard Association (Stowarzyszenie Kontroli Żywności) twierdzi, iż wszystko odbywa się zgodnie z europejskimi normami, smak jedzenia mówi sam za siebie. Organic Coraz większą popularnością zaczyna cieszyć się żywność opatrzoną etykietką Organic. Oznacza ona, że towar wyprodukowany został przy pomocy naturalnych metod w zgodzie z rytmem przyrody. Zasady i standardy organicznej produkcji ustalone są przez brytyjski rząd i Unię Europejską. Nad jakością towarów czuwa kilka stowarzyszeń, z których największym w Wielkiej Brytanii jest Organic Soil Association (Stowarzyszenie Zdrowej Ziemi). To ono udziela gwarancji, że produkt opatrzony jego logo spełnia wszystkie wymogi. Organiczne zasady Proces udzielania licencji na produkty organic jest długi i skomplikowany. Rolnik musi wykazać, że przez co najmniej trzy lata nie stosował na danym terenie żadnych chemikaliów, a do nawożenia gleby stosuje naturalny kompost i rotację upraw. Pola organiczne muszą być odpowiednio oddalone od innych upraw, a także od dróg, fabryk, kolei. W takiej produkcji nie stosuje produktów i nasion genetycznie modyfikowanych. Fermy zobowiązane są zapewnić zwierzętom wypas na świeżym powietrzu. Przepisy określają też maksymalną dozwoloną ilość zwierząt na danym terenie. Zwierzęta są karmione ekologiczną i nie modyfikowaną genetycznie paszą. Podczas gdy normalne fermy stosują hormony wzrostu i antybiotyki codziennie (prewencyjnie) organiczne zwierzęta mogą być leczone tylko wtedy, gdy są chore. I to też tylko trzy razy w ciągu roku. Jeśli zdarzy się to częściej mięso takie nie może być sprzedane jako organic. Hormony wzrostu nie są w ekologicznej produkcji dozwolone. Przedstawiciele Organic Soil Association odwiedzają farmy co najmniej raz do roku (również bez zapowiedzi), a od wyniku inspekcji zależy utrzymanie licencji. Organiczna produkcja dużo uwagi poświęca też ochronie środowiska. Poprzez recykling i minimalizację szkodliwych odpadów okoliczna przyroda zostaje utrzymana w możliwie nienaruszonym stanie. Ekologiczne farmy są też bardziej przyjazne samym jej pracownikom, którzy nie mając kontaktu z chemikaliami, nie chorują tak często na raka i choroby przewodu pokarmowego jak zdarza się to na innych farmach. Jak rozpoznać towar organic Każde stowarzyszenie udzielające licencji (jest ich obecnie 10) posiada swój kod, który musi być nadrukowany na opakowaniu każdego towaru sprzedanego jako organic. Logo nie jest wymagane. Szukajmy więc napisu typu: Soil Association Certification UK5, Demeter UK6, Organic Trust UK9. Normy w obrębie Unii Europejskiej są jednolite. Towary importowane spoza jej granic również podlegają ścisłej kontroli jakości. Wszyscy producenci odwiedzani są corocznie przez unijną komisję i muszą wykazać, iż stosują się do wymogów ekologicznych norm. Cena zdrowia? Organiczne towary są przeważnie droższe od pozostałych. Wynika to z naturalnie dłuższego i nieco mniej wydajnego procesu produkcji. Na dłuższą metę jednak organiczne okazuje się tańsze. Jedząc organic szanujemy bowiem zarówno swoje zdrowie, jak i przyrodę. A koszta ich utraty, choć rozłożone na lata są nieporównywalnie wyższe. Kilka pensów więcej daje nam więc nie tylko smaczne i zdrowe jedzenie, ale i świadomość, że zrobiliśmy coś, by chronić naszą planetę. Żywność organiczną kupić można w sieci Fresh&Wild, Planet Organic oraz w wielu małych niezależnych sklepach. Duże supermarkety Sainsbury, Waitrose, M&S oferują organiczną żywność na specjalnie oznaczonych regałach Goniec Polski Listy i pytania do tej rubryki przesyłajcie na adres dziecko@goniec.com Autorka jest studentką III roku naturopatii i homeopatii w College of Naturopathic Medicine w Londynie.

33 kącik Bronka Smak prawdziwego chleba BRONEK KORWIN-KAMIEŃSKI W angielskich sklepach można kupić prawie wszystko czego dusza zapragnie: mięso, ryby, owoce czy warzywa z całego świata. Na każdym kroku można spotkać różne rodzaje kuchni. Nie tylko różne kraje mają odmienne zwyczaje kulinarne, ale nawet różne regiony czy miasta w danym państwie. Czasem w jednym regionie, aby przyrządzić tę samą potrawę, te same składniki przygotowuje się inaczej niż w innym. Z historii wiemy, że różne rodzaje ziarna były mielone na mąkę, z której wypiekano chleb. Różnice w klimacie i uprawie roli w wielu krajach spowodowały powstanie przeróżnych smaków, kształtów i rodzajów chleba. Kilka lat temu, kiedy pracowałem w restauracji, przyszedł do mnie kucharz, który szukał pracy. Powiedział, że niedawno skończył szkołę i jest już zawodowym piekarzem. Zaciekawiony zapytałem, w jaki sposób tak szybko skończył naukę i odbył praktykę w zawodzie. Odpowiedział, że nauczył się piec chleb w supermarkecie. W jaki sposób w tak krótkim czasie i bez pomocy specjalistycznego sprzętu, można wypiec tyle rodzajów pieczywa? Z uśmiechem odpowiedział, że na każdym worku mąki jest napisane jaki to rodzaj, ile trzeba jej użyć do każdego gatunku chleba i ile wody trzeba dodać przed mieszaniem. Chleb wypieka się tam automatycznie, jak w fabryce. Piekarnictwo to szlachetny zawód, trzeba wielu lat, żeby nauczyć się tajników tego fachu często dziedziczony jest z ojca na syna. Wcześniej wiele takich piekarskich rodzin posiadało własną piekarnię, a często też młyn. W Polsce normalnie do wypieku chleba używa się mąki żytniej, czasem dodaje się mąkę pszenną, aby urozmaicić smak i polepszyć jakość pieczywa. Chleb żytni na zakwasie Zakwas: 4 łyżki mąki żytniej, 3 łyżki ciepłego mleka. Na dwa bochenki: 450 g mąki żytniej, 450 g pszennej, mała łyżka soli, 100 g świeżych drożdży, 2 łyżki masła, 600 ml letniej wody, płatki owsiane do posypania. Kiedy do mojego sklepu przychodzą nowi klienci, szczególnie z Polski lub Europy Wschodniej, zawsze pytają o prawdziwy chleb. To dlatego, że mają dosyć tego z supermarketów. Dobry chleb wypieka się tylko w porządnej piekarni albo można go upiec w domu. W małym słoiczku wymieszać mleko i mąkę na zakwas, przykryć i zostawić w pokoju na dzień lub dwa, aż zacznie wydzielać lekko kwaskowaty zapach. Przesiać mąkę. Razem z solą i drożdżami wrzucić ją do dużej miski. Zrobić wgłębienie, dodać masło, wodę i przygotowany zakwas. Wszystko dobrze wymieszać, aż ciasto się równo uformuje. Przełożyć je na deskę i rękami zagniatać około 15 minut, aż będzie gładkie. Potem przykryć i odłożyć w ciepłe miejsce, aby urosło. Następnie znowu zagniatać ciasto przez dwie minuty, rozdzielić na dwie części, trochę rozwałkować, położyć na blachę i posypać odrobiną mąki. Znowu przykryć na pół godziny, w międzyczasie przygotować piekarnik, rozgrzać na około stopni. Następnie ciasto lekko skropić wodą i delikatnie naciąć lekko ostrym nożem w kilku miejscach i ostrożnie włożyć do piekarnika na około 45 minut, aż nabierze złotego koloru. Mały kawałek surowego ciasta warto zostawić na następny raz, można go użyć zamiast nowego zaczynu. Przepisów Bronka możecie posłuchać po angielsku na antenie Radia HeyNow w każdą sobotę w audycji London Voice między a The Polish Times 22 października

34 34 Goniec Polski

35 ANDRZEJ MARIA BORKOWSKI Ku mrokom duszy Nowocześni artyści trzeciej ćwierci XIX wieku byli impresjonistami. Interesowało ich codzienne życie wielkich metropolii i optyczne efekty słonecznych refleksów. Pokolenie, które przyszło po impresjonistach wątpiło już w sens tworzenia czysto zewnętrznych, powierzchownych niejako wizerunków świata. Artyści tacy jak van Gogh, Gauguin, a za nimi i młody Norweg Munch w końcu lat 80. XIX wieku chcieli sztuki bardziej osobistej, nasyconej emocjami i dającej świadectwo głębszych sensów i tajemnic. Mniej obchodziła ich optyka, bardziej psychologia, instynkty i dusza. Obrazy stały się bardziej dramatyczne, pełne ekspresji, a sami artyści bardziej zajęci sobą. Malowanie życiem Życie impresjonistów - Renoira, Pissara czy Moneta, wydaje się stosunkowo mało ważne dla studiowania ich obrazów. Z wiele większą uwagą słuchamy historii o obciętym uchu van Gogha czy poszukiwaniu przez Gauguina raju na Polinezji. Nie inaczej z Munchem. Dla ekspresjonistów materią sztuki jest ich własne życie. Patrząc na obrazy Muncha mimowolnie szukamy w nich odbicia dramatycznych przeżyć wczesnego dzieciństwa i młodości. Śmierć matki w roku 1868, gdy miał zaledwie pięć lat, a dziewięć lat później starszej siostry, Sophie, sprawiły, że bardzo wcześnie dane mu było poznać kruchość bytu, lęki i egzystencjalne niepokoje. Zagadki życia, pytania o jego sens, fascynacja seksem, kobietą jako wcieleniem twórczej i niszczącej potęgi natury staną się centralnymi problemami jego sztuki. Na obecnej wystawie odnajdziemy je w autoportretach. To nie tylko wnikliwa obserwacja własnej twarzy, to również znaczące pozy, rekwizyty, kontekst, w jakim samego siebie przedstawia. Najwcześniejszy z roku 1882 jest jeszcze chłodnym naturalistycznym wizerunkiem młodzieńca przyglądającego się samemu sobie, ale w portrecie malowanym cztery lata potem czuć już ciepło i emocjonalne ożywienie, nieomal kobiecość odkrytą w własnej twarzy. Krzyk - symboliczna ikona Rządowe stypendia na wyjazdy za granicę na przełomie lat 80. i 90. pozwolą Munchowi poznać nową sztukę Paryża, a później i artystyczną bohemę Berlina. Samotność Edwarda Muncha Do Royal Academy przyjechała z Oslo wielka wystawa autoportretów Edwarda Muncha ( ). W końcu XIX wieku ten norweski malarz, obok nordyckich dramaturgów Ibsena i Strindberga zaszokował Europę mroczną wizją ludzkiej psychiki, instynktów i egzystencjalnych lęków. Tam promowany przez polskiego krytyka Stanisława Przybyszewskiego wywołuje skandal swoją bolesną, pełną odwołań do seksu, śmierci i ludzkiej samotności sztuką, i odnosi pierwsze wielkie sukcesy. Jego ówczesne znakomite autoportrety mają w sobie siłę i prostotę ikon. Taką ikoną współczesnych niepokojów stał się najsłynniejszy z jego obrazów, rozdzierający Krzyk, na którym krzyczą nie tylko otwarte z przerażenia oczy i usta samotnej postaci na molo, ale krzyczy i niebo, woda wokoło i góry. Cała natura jest wielkim krzykiem rozpaczy wobec nieuchronności śmierci i wtłoczenia indywidualnego istnienia w potężne i niwelujące siły instynktów i biologicznej walki. Tę bardzo szczególną nordycką wizję życia, znajdujemy i bardziej dosłownych jego autoportretach, jak w tym z wyłaniającą się z mroku zamyśloną twarzą Muncha zestawioną z leżącą przed nim ręką kościotrupa (1895 r.). Wystawa oferuje nie tylko na ogół lepiej znane wczesne obrazy i grafiki artysty, ale i sztukę późniejszą, kiedy mimo rosnącego uznania i europejskiej sławy zmaga się z alkoholizmem ( Autoportret z butelką wina ), depresją i samotnością. Samotność i sława W roku 1909, kiedy dzięki terapii wychodzi wreszcie z ciężkiego kryzysu psychicznego powraca na stałe do Norwegii. W jego późniejszych portretach więcej już pogody i światła, ale chętnie nadal powraca do starych tematów. Seria Artysta i modelka ( ) jak dawniej drąży kluczowy symboliczny motyw konfliktu i emocjonalnego zderzenia kobiety i mężczyzny. Zamykający wystawę wspaniały późny pejzaż Gwiaździsta noc ( ) każe myśleć i o innym wielkim ekspresjoniście, o van Goghu i jego wibrujących wizerunkach gwieździstych prowansalskich nocy. Ta u Muncha z wielkim cieniem artysty padającym na śnieg przed domem, z którego otwiera się widok na pejzaż i kosmiczny spektakl nocy zdaje się mówić tak o egzystencjalnej samotności ducha człowieka, jak i jego cielesnej przynależności do świata i wtopienia się w wieczne rytmy natury. Edward Munch by Himself - Royal Academy of Arts, Burlington House, Piccadilly W1, metro: Green Park albo Piccadilly Circus, otwarte 10-18, w piątki i soboty od Bilety 7 ( 6 ulgowe), wystawa czynna do 11 grudnia. galeria British Museum Great Russell St. WC1, metro: Holborn, Tottenham Court Road, Russell Square. Otwarte: sob. śr , czw pt Samuel Palmer wizja i pejzaże Zorganizowana w 200. rocznicę śmierci wystawa twórcy uduchowionej idyllicznej wizji narodowego angielskiego pejzażu, najważniejszego w XIX wieku kontynuatora poety i malarza Wiliama Blake a. To akwarele, grafiki i szkice z tymi najsłynniejszymi z lat 40. XIX wieku, przepojone ciepłem i miłością do idealizowanej ojczystej ziemi i błogosławionej przez Boga prostoty wiejskiego życia. Trochę słodkie, ale w idei sztuki jako modlitwy jest coś pociągającego. Ta retrospektywna wystawa zorganizowana została wspólnie z nowojorskim Metropolitan Museum of Art i oglądać ją można wysoko w muzeum, w sali nr 35. Bilety 5, od 21 października do 22 stycznia Royal Botanic Gardens Kew, Richmond, Surrey TW9, metro: Kew Garden. Otwarte codziennie od 9.30 do 18 (oranżeria i palmiarnie do 17.30). Garden of Glass: Chihuly at Kew Dale Chihuly, amerykański artysta, który zdobył światową sławę dzięki swym kreacjom z dętego szkła, pokazuje je obecnie w Kew. Formy jego pełnych kolorów szklanych balonów, olbrzymich wazonów, żyrandoli itd. inspirowane są organicznym światem roślin i zwierząt stąd botaniczne ogrody zdają się być szczególnym miejscem dla ich ekspozycji. Ekstrawagancje sztuki konkurują tu z wymyślnością form, jakie tworzy sama natura. Niedawno pisałem o Chihulym szerzej, ale przypominam, że choć wystawa potrwa aż do połowy stycznia, to od 20 do 26 października organizowane będą w Kew specjalne wieczory Chihuly Nights połączone z pokazami dęcia szkła, popisami połykaczy ognia oraz iluminacją szklanych rzeźb artysty. Bilety 10 ( 7 ulgowe, dzieci do lat 17 wstęp bezpłatny), do 15 stycznia. Serpentine Gallery Kensington Gardens, metro: South Kensington, otwarte codziennie Ilya i Emilia Kabakov - House of Dreams Ilya Kabakov jest jednym z nielicznych niezależnych moskiewskich artystów lat ,którym udało się nie tylko wyjechać na Zachód, ale i z wielkim powodzeniem kontynuować tu artystyczną karierę. Mieszka obecnie w Nowym Jorku. W latach 50. zaczynał w Moskwie od ilustracji książek dla dzieci. Dziś słynie głównie ze swych gromadzących ogromną ilość przedmiotów instalacji i one zdają się być swego rodzaju ilustracjami do snutych przez artystę opowieści. Może stąd ich popularność. Tym razem ze swą żoną Emilią artysta stworzył w Serpentine Gallery szereg oddzielnych pokoi-scenerii, w których kładąc się na umieszczonych tu łóżkach czy kozetkach można zanurzać się w światach sennych fantasmagorii sugerowanych przez wnętrze i zgromadzone w nim rekwizyty. Warte odwiedzenia. Wstęp wolny, do 8 stycznia. The Polish Times 22 października

36 Anglia znów lepsza sport Reprezentacja Polski przegrała na stadionie Old Trafford w Manchesterze z Anglią 1:2 (1:1) w ostatnim spotkaniu grupy 6. eliminacji piłkarskich mistrzostw świata. Obie drużyny już wcześniej zapewniły sobie awans do przyszłorocznych finałów. Podczas meczu nie było już takich emocji jak choćby 32 lata temu, kiedy to remis zapewnił Polsce awans do finałów mistrzostw świata. Środowy mecz nie decydował o awansie, a zaledwie o pierwszym miejscu w grupie. Ale dla Polaków mecz z Anglią zawsze był meczem o prestiż. Szkoda, że tym razem polscy piłkarze nie pokazali zaangażowania w meczu z odwiecznym rywalem. Polacy zaczęli bojaźliwie, ich akcje były nieskładne, nie mieli pomysłu na Anglików, którzy po szczęśliwie wygranym meczu z Austrią zagrali o wiele lepiej. Nasi reprezentanci przez pierwsze pół godziny nie potrafili zagrozić bramce Robinsona. Dopiero po utracie bramki Polacy zerwali się do ataku i pokazali przez kilka minut dobry futbol. W odpowiedzi na bramkę Owena (w 43. minucie) gola dla biało-czerwonych zdobył, wprowadzony siedem minut wcześniej za kontuzjowanego Żurawskiego, Frankowski. Może Polacy poszliby za ciosem, ale sędzia odgwizdał koniec pierwszej części meczu. W drugiej połowie nasi reprezentanci zagrali trochę lepiej, ale nie stworzyli poważnego zagrożenia dla angielskiej defensywy. W 79 minucie decydująca bramkę dla gospodarzy strzelił Lampard jeden z najlepszych, obok Wrighta- Phillipsa, zawodników tego dnia w drużynie angielskiej. Z dobrej strony w polskim zespole pokazali się Kosowski i Jop, skuteczny był też Frankowski. Franek Łowca Bramek, który jest naszym superrezerwowym udowodnił, że warto na niego stawiać. Może przez 90 minut strzeliłby więcej niż jedna bramkę. Klasą dla siebie był Boruc, który w drugiej połowie uratował zespół przed utratą co najmniej dwóch bramek. Nie można mu zarzucić błędów przy obydwu golach dla Anglików i nic dziwnego, że Celtic kilka dni po meczu przedłużył z nim kontrakt o trzy i pół roku. Na wynik meczu wpływ miała też zapewne kontuzja Orange Ekstraklasa 10. kolejka (15.10): Górnik Łęczna - Lech 0:0, Górnik Zabrze - Kolporter 0:3, Legia - Wisła Płock 3:0, GKS Bełchatów Polonia 2:0, Cracovia Odra 1:0, Arka Amica 1:1, Groclin - Pogoń 1:3, Zagłębie - Wisła Kraków 2:1. M Z R P Br Pkt 1. Wisła Kraków : Lech Poznań : Legia Warszawa : Pogoń Szczecin : Amica Wronki : Korona Kielce : Cracovia Kraków : Zagłębie Lubin : Groclin Grodzisk : Górnik Zabrze : Odra Wodzisław : Górnik Łęczna : GKS Bełchatów : Wisła Płock : Arka Gdynia : Polonia Warszawa :15 5 Najlepsi strzelcy: 10 - Grzegorz Piechna (Kolporter), 7 - Michał Chałubiński (Zagłębie), 6 - Paweł Brożek (Wisła Kraków), Bartosz Ślusarski (Groclin), Edi Andradina (Pogoń), Krzysztof Gajtkowski (Lech), Piotr Reiss (Lech), Marek Zieńczuk (Wisła Kraków). Żurawskiego i bardzo słaba postawa Rasiaka, który na co dzień gra przeciw Anglikom, ale ten mecz mu nie wyszedł. Rasiak chyba nie chciał robić przykrości swojemu klubowemu koledze z Tottenhamu. Ale nie można go obwiniać za przegraną całego zespołu. Cała drużyna zagrała poniżej swoich możliwości i cała drużyna przegrała. Po meczu trener polskiej reprezentacji powiedział, że było to dobre spotkanie, a Anglicy okazali się lepsi o jedną bramkę w obydwu meczach. - Początek był dla nas bardzo trudny, ciężko nam było wejść w odpowiedni rytm, ale w miarę upływu minut było już coraz lepiej. Na pewno było to jedno z najtrudniejszych spotkań w tych eliminacjach. Nie mogę powiedzieć, aby ktoś mnie zawiódł, występ Boruca oceniam jako bardzo dobry. Teraz muszę spokojnie wszystko przeanalizować. Anglia wygrała grupę, a to znaczy, że była w niej najlepsza - stwierdził Paweł Janas. Reprezentacja była już chyba myślami na mistrzostwach w Niemczech. W międzyczasie trener Janas chce rozegrać kilka meczy sparingowych. W terminach barażowych, czyli 12 i 16 listopada Polska zagra dwa mecze towarzyskie. Paweł Janas che, by jeden rywal był silny, a drugi trochę słabszy. Prawdopodobnie zagramy z Portugalią, Chorwacją, Senegalem lub Ukrainą. Być może wiosną drużyna wyjedzie na kilkudniowe zgrupowanie do Republiki Południowej Afryki i 1 marca, w terminie UEFA, rozegra towarzyskie spotkanie z tym zespołem. msz 2. liga 12. kolejka (15.10): Ruch - Kujawiak 1:3, Zagłębie - Szczakowianka 5:2, Jagiellonia - KSZO 6:0, Finishparkiet - Radomiak 4:2, Widzew - Świt 4:0, Podbeskidzie - Górnik 2:0, Śląsk - Polonia 2:0, Lechia - ŁKS 1:0, Heko - Piast 2:3. M Z R P Br Pkt 1. Jagiellonia Białystok : Śląsk Wrocław : Widzew Łódź : Zagłębie Sosnowiec : Piast Gliwice : Kujawiak Włocławek : KSZO Ostrowiec Św : ŁKS Łódź : Ruch Chorzów : Heko Czermno : Świt NDM : Lechia Gdańsk : Radomiak Radom : Szczakowianka : Górnik Polkowice : Podbeskidzie : Drwęca NML : Polonia Bytom :24 6 Adamek obronił tytuł mistrza świata Tomasz Adamek pokonał w Duesseldorfie przez nokaut w szóstej rundzie Niemca Thomasa Ulricha i zachował pas mistrza świata wagi półciężkiej federacji WBC. Adamek w szóstej rundzie znokautował swego rywala. Trafił prawym sierpowym, po którym Ulrich padł na deski. Początkowe rundy należały do Polaka, który osiągnął nieznaczną przewagę, którą zamienił na efektowne zwycięstwo przez nokaut. 29-letni Adamek wywalczył tytuł WBC niespełna pięć miesięcy temu. W Chicago pokonał niejednogłośnie na punkty Australijczyka Paula Briggsa. Polski pięściarz jest niepokonany na zawodowych ringach - wygrał 30 walk. Rok starszy Ulrich, mistrz Europy, po porażce z Polakiem ma na koncie 28 zwycięstw i dwie przegrane. - Czy spodziewałem się tak efektownej wygranej? Nie można przed walką mówić, że położy się kogoś w danej rundzie. Najważniejsze, że obaj jesteśmy zdrowi i za to dziękuję Bogu. Ulrich zaprezentował się nieźle, ale pokazałem na niemieckim ringu, kto jest lepszy. On nastawił się na pierwsze rundy. Już w piątym starciu był wolniejszy i słabszy. Mówiłem przed walką, że moją bronią będzie lewy prosty i to był klucz do wygranej powiedział po walce Adamek. Natomiast promotor Polaka Don King chwalił swojego podopiecznego: - Pracowałem z wielkimi bokserami, Adamek jest jednym z nich. To prawdziwy mistrz. Przypomina mi słynnego Portorykańczyka Feliksa Trinidada. Tak jak on walczy nie tylko dla pieniędzy. Widać, że to, co robi, sprawia mu przyjemność. Ten facet ma charakter, taki, jaki w polityce miał Lech Wałęsa. To twardziel, dlatego tak bardzo mi się podoba dodał. - Pojedynek był znakomity pod każdym względem. Ulrich zaczął agresywnie, imponująca była jego determinacja, ale Adamek był szybszy i dokładniejszy. Czeka go piękna kariera, następnym rywalem może być Antonio Tarver, Roy Jones junior, być może raz jeszcze Paul Briggs. Inni mistrzowie tej kategorii, Fabrice Tiozzo, Zsolt Erdei czy Clinton Woods, są dla niego za słabi. Na każdego z nich potrzebowałby nie więcej niż pięć minut zakończył King. (onet.pl) 36 Goniec Polski

37 sport Kalejdoskop Sportowy Bombardier Frankowski Tomasz Frankowski podbija serca kibiców Elche. Polak jest najlepszym strzelcem zespołu, a dzięki jego bramkom klub pnie się w górę tabeli. W ostatniej kolejce Elche wygrało ważny wyjazdowy mecz z Albacete 2:1, a jedną z bramek strzelił właśnie Franek, coraz częściej określany przez hiszpańską prasę jako El Canońero, czyli bombardier. - Polak po raz kolejny pokazał, że warto było toczyć o niego wojnę z Levante. Jego bramka na 2:0 była przełomowym momentem meczu. W środę Franek strzelił gola na Old Trafford, w sobotę pokonał bramkarza Albacete. Powoli staje się najgroźniejszą bronią Elche i znakiem firmowym klubu - chwalił polskiego napastnika hiszpański dziennik La Verdad. Po meczu Anglia Polska w prasie pojawiły się informacje, że pozyskaniem Frankowskiego zainteresowany jest lider II ligi angielskiej Sheffield United. Na przeszkodzie w dokonaniu transferu może stanąć jednak kwota odstępnego. Angielski klub jest gotowy wyłożyć za Frankowskiego 300 tysięcy funtów, podczas gdy hiszpański drugoligowiec chciałby otrzymać za polskiego napastnika około miliona funtów. Nowy kontrakt Boruca Za 1,5 mln euro Celtic Glasgow zdecydował się wykupić Artura Boruca z Legii i podpisał z nim kontrakt na trzy i pół roku z opcją przedłużenia na kolejny sezon. - Celtic bardzo dobrze zrobił - twierdzi dziennikarz Daily Record Colin Duncan. - Boruc to naprawdę dobry bramkarz, a poza tym jego wartość już jest wyższa niż 1,5 mln euro. Poza pewnym miejscem w składzie Boruc dostał także podwyżkę. Wcześniej zarabiał w Celtiku ok. 20 tys. funtów miesięcznie, teraz jego pensja wzrosła do 50 tys. funtów. Hat-trick Smolarka Piłkarze polskiej reprezentacji zakończyli eliminacje mistrzostw świata i wrócili do rozgrywek ligowych. Za granicą najlepiej zaprezentował się Euzebiusz Smolarek, który zdobył dla Borussi Dortmund trzy gole. Smolarek, który w drużynie narodowej gra na prawej pomocy, a w swoim klubie pełni rolę napastnika, wyszedł w podstawowym składzie Borussi. Bramkarza rywali pokonał w 7., 16. i 40. minucie. Jego drużyna zremisowała na wyjeździe z Kaiserslautern 3:3, mimo iż po pierwszej połowie prowadziła 3:1, a polski piłkarz z dorobkiem ośmiu goli zajmuje, ex aequo z Chorwatem Ivanem Klasniciem z Werderu Brema, drugie miejsce w klasyfikacji strzelców Bundesligi. Bilety na finały MŚ 2006 Polski Związek Piłki Nożnej uprzejmie informuje, że nie jest obecnie prowadzona sprzedaż biletów na przyszłoroczne finały mistrzostw świata w Niemczech za pośrednictwem Związku. Sposób dystrybucji zostanie ustalony przez PZPN po losowaniu grup finałowych MŚ 2006 (Lipsk, 9 grudnia) oraz otrzymaniu od FIFA informacji o ilości kart wstępu na mecze z udziałem Polaków i regulaminu sprzedaży. Do tego czasu nie będą przyjmowane żadne zamówienia, a złożone dotychczas wnioski nie zostaną uwzględnione.szczegółowe informacje dotyczące dystrybucji biletów można znaleźć na oficjalnej stronie finałów MŚ w Niemczech pod adresem: o/tickets.html Bilety na mecze grupowe kosztują od 35 do 100 euro, a na finał od 120 do 600 euro. Decyzja w sprawie kary dla Widzewa Komisja Odwoławcza PZPN uchyliła w piątek nałożoną przez Wydział Dyscypliny PZPN karę dziewięciu ujemnych punktów za rzekome nieprawidłowości w przekształceniach w łódzkim klubie. Utrzymana może zostać kara finansowa. Decyzja w tej sprawie zostanie podjęta na kolejnym posiedzeniu. Lampe zagrał w Hornets Jedyny Polak w koszykarskiej lidze NBA, Maciej Lampe w pierwszych dwóch meczach przedsezonowych ekipy New Orlean Hornets zdobył 13 punktów, przebywając na parkiecie 35 minut. Bardziej udany był dla Polka wygrany mecz z Denver (100:90), w którym zdobył 9 punktów i miał 3 zbiórki. W niedzielnym, przegranym spotkaniu na Florydzie z Orlando Magic (83:101) Lampe przebywał na parkiecie tylko 9 minut, uzyskał w tym czasie 4 punkty i miał 4 zbiórki. Zespół Hornets, który swoje spotkania przedsezonowe oraz ligowe rozgrywać będzie nie w zniszczonym Nowym Orleanie, ale w Oklahoma City, czekają w najbliższym czasie mecze z Atlanta Hawks, mistrzem z San Antonio oraz Denver Nuggets i Miami Heat. Hit dla mistrza Zwycięstwo mistrza Polski Prokomu Trefla Sopot nad Anwilem Włocławek, porażka faworyzowanego Turowa Zgorzelec w Koszalinie z AZS i wysokie wygrane Śląska Wrocław oraz Energii Czarnych Słupsk to najciekawsze wydarzenia 1. kolejki ekstraklasy koszykarzy. Cenną wygraną na wyjeździe odniosła warszawska Polonia, która pokonała w Bydgoszczy Astorię 79:65, mając najlepszego zawodnika w amerykańskim rozgrywającym Brandunie Hughesie, zdobywcy 26 punktów, który miał także cztery zbiórki i trzy asysty. Udanie ligę rozpoczęły zespoły Śląska Wrocław i Energii Czarnych Słupsk. Wrocławianie pokonali Unię Tarnów różnicą 31 punktów, a Czarni, prowadzenie przez nowego trenera Igora Griszczuka, wygrali z Notecią Inowrocław różnicą 38 punktów. (onet.pl) The Polish Times 22 października

38 sport Patronem ligi jest Wyniki meczy grupowych: Grupa 1 FC Archway Janosiki 3-0, Lynton Team Ak , FC Cosmos Ak , Lynton Team Janosiki 3-0, FC Archway - Ak , Lynton Team - FC Cosmos 1-2, Janosiki - FC Cosmos 0-0, FC Archway - Lynton Team 0-1, Janosiki Ak , FC Cosmos - FC Archway 1-1. W niedzielę 16 października na boiskach ze sztuczną trawą na Southall w Londynie rozegrane zostały mecze grupowe o Puchar Polonii Brytyjskiej Western Union Cup W turnieju w sześciu grupach eliminacyjnych wzięło udział 27 zespołów. Większość zespołów grających w turnieju to drużyny występujące w Polskiej Lidze 5 Piłkarskich Western Union w Londynie, pozostałe zespoły nie grają na co dzień w rozgrywkach ligowych. Jak to bywa w turniejach piłkarskich nie obyło się bez niespodzianek, a nawet i sensacji. Za sporą niespodziankę można uznać awans do finałowej szesnastki takich drużyn jak chociażby FC Cosmos czy Patrol. Jak zatem widać turnieje rządzą się swoimi prawami i nieraz faworyt musi uznać wyższość teoretycznie słabszej drużyny. Już za tydzień finałowa szesnastka rozegra swoje mecze, które wyłonią zwycięzcę turnieju, a zarazem najlepszą drużynę Polonijną w Piłce Nożnej 5 osobowej w Wielkiej Brytanii w roku Mariusz Stopa Kto zdobędzie Puchar? Do najlepszej 16 awansowały zespoły, które zajęły miejsca 1 i 2 w swoich grupach oraz 4 najlepsze zespoły, które zajęły trzecie miejsca w swoich grupach. W grupach pięciozespołowych, w przypadku zespołów które zajęły trzecie miejsca nie były uwzględniane rezultaty w klasyfikacji najlepszych zespołów, które zajęły trzecie miejsca z drużyną z ostatniego miejsca w tabeli. Mecze 1/8 finału PUCHARU POLONII BRYTYJSKIEJ WESTERN UNION CUP 2005: mecz nr 1. Lynton Team Sajdersi mecz nr 2. FC Cosmos Western Union mecz nr 3. FC Archway Domax mecz nr 4. 1Money Mail/Polonia Slough Ogniwo mecz nr 6. Piątka Bronka KS 04 mecz nr 7. Amphora Patrol mecz nr 8. KS Tęcza Old Stars Neasden Ćwierćfinały: mecz nr 1. Zwycięzca meczu nr 1+8 mecz nr 2. Zwycięzca meczu nr 2+7 mecz nr 3. Zwycięzca meczu nr 3 +6 mecz nr 4. Zwycięzca meczu nr 4+5 Półfinały: mecz nr 1. Zwycięzca meczu nr 1+nr 4 mecz nr 2. Zwycięzca meczu nr 2+nr 3 FINAŁ zwycięzca meczu nr 1+2 mecze pkt bramki 1. Lynton Team FC Cosmos FC Archway Ak Janosik Grupa 2 Piątka Bronka 1Money Mail/Polonia Slough 1-3, Centurioni - Dar Puszczy 0-0, Piątka Bronka Dar Puszczy 2-0, 1 Money Mail/Polonia Slough Centurioni 7-1, Piątka Bronka-Centurioni 4-1, 1Money Mail/ Polonia Slough Dar Puszczy 5-0. mecze pkt bramki 1 1Money Mail/Polonia Slough Piątka Bronka Dar Puszczy Centurioni Grupa 3 Polteam - KS Tęcza 1-3, Patrol - Headley Hornets 3-0, Polteam - Headley Hornets 4-0, KS Tęcza Patrol 5-0, Polteam - Patrol 4-0, KS Tęcza - Headley Hornets 4-1. mecze pkt bramki 1 KS Tęcza Polteam Patrol Headley Hornets Grupa 4 Amphora - FC Hunters 2-0, Biało-Czerwone Diabły - Old Stars Neasden 0-0, FC Hunters - Biało-Czerwone Diabły 2-1, Amphora - Old Stars Neasden 1-0, Amphora - Biało-Czerwone Diabły 1-0, FC Hunters - Old Stars Neasden 0-1. mecze pkt bramki 1 Amphora Old Stars Neasden FC Hunters Biało-Czerwone Diabły Grupa 5 FC Pieczara - Krośnianka 2-0, Ogniwo - KS , FC Pieczara - Rainbow 0-0, Ogniwo - Krośnianka 1-1, KS 04 - FC Pieczara 1-0, Krośnianka - Rainbow 0-2, Ogniwo - FC Pieczara 0-0, KS 04 Krośnianka 4-0, Ogniwo - Rainbow 1-0, KS 04 - Rainbow 0-0. mecze pkt bramki 1 KS Ogniwo FC Pieczara Rainbow Krośnianka Grupa 6 Domax - Goldersi 6-0, Amarc - Western Union 0-6, Domax Sajdersi 2-0, Amarc Goldersi, 3-2, Western Union - Sajdersi 3-3, Sajdersi - Goldersi 2-1, Amarc - Domax 0-5, Western Union - Goldersi 9-0, Western Union - Domax 0-1, Amarc - Sajdersi 1-7. mecze pkt bramki 1 Domax Western Union Sajdersi Amarc Goldersi Goniec Polski

39 NOWE WARUNKI ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ DROBNYCH ukaże się w piątek (informacje na str. 39) ogłoszenia drobne OGŁOSZENIA DROBNE ZWYKŁE (DZIAŁY: Mieszkanie szukam, Mieszkanie wynajmę, Praca dam, Praca szukam, Kupię, Sprzedam, Towarzyskie, Różne) Zadzwoń i nagraj treść ogłoszenia koszt połączenia,1,5 /min (do 160 znaków z numerem telefonu i spacjami włącznie) Wyślij SMS pod numer: całkowity koszt wysłania,1,5 (do 160 znaków, włącznie ze spacjami) Wyślij SMS zaczynając od GONIEC spacja <treść ogłoszenia>. Po wysłaniu otrzymasz SMS zwrotny. Odpowiedz na niego wpisując w treści: CONFIRM Ogłoszenie drobne pogrubione, w ramce lub ramce ze zdjęciem oraz ogłoszenia powyżej 160 znaków : Aby ustalić cenę zadzwoń do działu marketingu: OGŁOSZENIA DROBNE DZIAŁ USŁUG (DZIAŁY: Usługi budowlane, Usługi inne, Komputery, Korepetycje, Uroda / Zdrowie) Aby ustalić cenę zadzwoń do działu marketingu: Aby ogłoszenie ukazało się w piątkowym wydaniu Gońca Polskiego należy je nagrać lub wysłać SMSem do godz w poniedziałek poprzedzający wydanie. Ogłoszenia powyżej dopuszczalnej długości (160 znaków) będą skracane. UWAGA: Goniec Polski zastrzega sobie prawo do odmowy publikacji ogłoszeń obraźliwych, przekraczających powszechnie przyjęte normy społeczne oraz niezgodnych z charakterem pisma. Mieszkania szukam Pilnie szukam studio flat lub one bed blisko stacji Ealing Broadway. Aleksandra. Tel Spokojna para szuka 1 pokojowego mieszkania od połowy listopada. Okolice Shepherd s Bush Mieszkanie wynajmę Szeroka oferta pokoi, mieszkań i domów do wynajęcia w okolicy NW10: Harlesden, Willesden, Neasden. Pokoje 1-os. od 75/tydz, 2-os. od 100/tydz, studia od 130/tydz, mieszkania od 160/tydz, domy od 265/tydz. Wymagany depozyt i referencje. Miła obsługa. Zadzwoń teraz / Magdalena Southgate Pokój 2 osobowy dla pary do wynajęcia w dużym, czystym i spokojnym domu z ogrodem. Obszerna kuchnia/jadalnia/salon w pełni wyposażona, 2 łazienki, 3 toalety. Piccadilly Line stacja 6 min spacerem. Blisko pięknego parku, sklepów i basenu. Parking na 3 samochody. 55 od osoby na tydzień+depozyt, rachunki wliczone. Idealne dla ceniących spokój, czystość i bezpieczeństwo. mirek@blueyonder. co.uk, Mirek Wynajmę pokój dwuosobowy ( 120/tydz) i jedynkę ( 70). Greenford. Dobre warunki i lokalizacja Neasden pokój dwuosobowy i duży jednoosobowy w domu z ogrodem. Dobre warunki, miła atmosfera. Dwójka Ł55/tydz./os. + dwutygodniowy depozyt, jedynka Ł75/tydz. + dwutygodniowy depozyt. Ewa. Tel , Mieszkania do wynajęcia NW10. Okolica Harlesden, Willesden, Cricklewood, Dollis Hill, Neasden, Kensal Green. Pokoje od Ł80, studia od Ł105, 1 bed flats od Ł160, 2 bed flats od Ł180, domy od 260 za tydzień. Wymagany depozyt i referencje / Anita Jednoosobowy pokój na Isleworth. Stacja metra Richmond lub Hounslow. Bardzo dobre warunki, The Polish Times 22 października

40 ogłoszenia drobne Wyślij SMS do poniedziałku a Twoje ogłoszenie czysto, spokojna okolica. Ł65/tydz., rachunki wliczone. Tel , Pokoje jedno- i dwuosobowe na East Acton. Blisko stacji metra. Komfortowe warunki. Tel Wynajmę 2 osobowy pokój w 2 strefie camberwell, b dobry dojazd do centrum, dobre warunki, miła atmosfera, po remoncie dom t Pokój dla pary lub 2 dziewczyn w dużym domu. Dobre warunki, internet, recepcja.10 min od stacji Acton Town. Zadzwoń teraz. Okazja Oktawia Miejsce dla chłopaka w 2-osobowym pokoju.dom z ogrodem na Perivale. 55pw. Kuchnia wyposażona,łazienka, polska tv. 2 min do autobusu,10 min do metra i Tesco.W pobliżu basen i boisko do pilki nożnej. tel Michał Northolt Village, mieszkanie 1 bedroom, umeblowane, ogród, miejsce parkingowe, blisko do metra i drogi A40. Dostępne od początku listopada. Ł660/mies. Wymagane referencje i depozyt. Dla osób pracujących, posiadających konto bankowe. Daria. Tel , Duży dwu osobowy pokój dla pary. 2 min. od stacji Ealing Common. Polska telewizja.125 funtów za tydzień + tydzień depozytu Wynajmę pokój 1 i 2 osobowy na Greenford. Bardzo dobre warunki mieszkalne miła amosfera. Atrakcyjne ceny. tel Radek Northolt, ładne mieszkanie 2 double bedroom, garaż, blisko drogi A40. Ł750/mies. Wymagane referencje i depozyt. Dla osób pracujących, posiadających konto bankowe. Daria Tel , CAMBERWELL SE5. Lilford Rd. Pokój podwójny, living room, ogródek Przewóz paczek Anglia Polska Odbiór gratis 85 pensów/kg Tel Goniec Polski

41 ukaże się w piątek (informacje na str. 39) ogłoszenia drobne Pokój dla pary na Streatham Hill. Dom po remoncie, umeblowany. 120 plus tyg. depozyt Dwu- lub trzyosobowy pokój na Kenton. Miła okolica, czyste mieszkanie, bardzo dobre warunki. Tel Dwuosobowy pokój na Hammersmith. Bardzo dobre warunki. 5 min. od stacji Charing Cross Hospital. Ł120/tydz. + dwutygodniowy depozyt. Tel Pokój dla spokojnej i niepalącej pary. Finchley Central. Ł120/tydz., depozyt. Tel Ładne i czyste pokoje dwuosobowe lub miejsca w pokojach. Ewa. Tel Pokoje dwuosobowe już od Ł90/tydz. + tygodniowy depozyt. Turnpike Lane, Wood Green, Manor House. Tel Pokoje do wynajęcia na Greenford przy głównej ulicy Ł50 f za osobę nr tel osobowy pokój dla spokojnej, pracującej pary w nowym pięknym domu: 3 łazienki, ogród, kino domowe itd. St SOUTHGATE 130/tydzień +3 tyg. depozytu Wood Green pokój dla pary lub dwóch dziewczyn. dom po remoncie ogród living room blisko metra i sklepów tel Leyton. Jedno- i dwuosobowy pokój w domu po remoncie. 3 min. do stacji Leyton. Jedynka Ł75, dwójka Ł110. Wysoki standard. Tel wieczorem. Dwuosobowy pokój w dużym domu z ogrodem. Bardzo dobre warunki. Stacja North Wembley. Tel , Dwuosobowy pokój w spokojnym domu z ogrodem. Stacja North Wembley. Bardzo dobre warunki. Tel Wynajmę pokoje do wynajencia bardzo dobre warunki 5 minut od stacji metra central linia pokoje wypozasone wygodn unas i tanio proszę o kontak: Dwuosobowe pokoje na Tooting Broadway. Ł110/tydz. + dwutygodniowy depozyt. Blisko metra. Polska tv, internet. Tel Przytulny pokój jednoosobowy w czystym domu z ogrodem. Leyton, Central Line. Ł70/tydz. + dwutygodniowy depozyt, rachunki wliczone. Tel Dwuosobowe pokoje w domu z ogrodem na North Acton. Ł55/os/ tydz. Tel Pokój dla pary od 6 listopada na Whitton. Ł110/tydz. + dwutygodniowy depozyt. Bardzo dobre warunki, dogodny transport. Tel Miejsce w pokoju dla dziewczyny na Whitton. Ł55/tydz. + dwutygodniowy depozyt. Bardzo dobre warunki, dogodny transport. Tel Dwuosobowe pokoje na Greenford Avenue, Hanwell (W 7). Dobre warunki. Agnieszka. Tel Pokój dwuosobowy w czystym i spokojnym domu na Stratford. Tel Pokój dla spokojnej i niepalącej pary na Brenford. Dobre połączenia z centrum, blisko stacji metra. Ł120/tydz. + tygodniowy depozyt. Tel Pokój dwuosobowy w Willesden Green. Bardzo dobre warunki. Wymagany depozyt. Tel Do wynajęcia miejsce w pokoju dla kulturalnej dziewczyny. Bardzo dobre warunki, blisko stacji Perivale Tel: Dwuosobowy pokój. Tel Miejsce w pokoju dwuosobowym dla dziewczyny w dużym domu z ogrodem. Bardzo dobre warunki. Stacja North Wembley. Tel Wynajmę pokoje 2 osobowe na HAYES. Cena 110 plus depozyt Miejsce w pokoju dwuosobowym dla mężczyzny w dużym domu z ogrodem. Bardzo dobre warunki. Stacja North Wembley. Tel Pokój dwuosobowy w dużym domu z ogrodem i podjazdem. Perivale, blisko metra. Tel Wynajmę pokoje do wynajencia bardzo dobre warunki 5 minut od stacj metra central linia pokoje wypozasone wygodn unas i tanio prosze o kontak: Dwuosobowy pokój za Ł100/tydz., wszystkie rachunki wliczone. Ok. 5 min. od stacji Seven Sisters. W domu mieszkają tylko dwie osoby. Pełne wyposażenie, miła polska atomosfera. Tel , Dwuosobowe pokoje do wynajęcia. Północny Londyn, okolice Wood Green. Duży, ładny dom. Do dyspozycji living room, duży ogród, parking. Tel Dwa podwójne pokoje Ł110/tydz. od pokoju, rachunki wliczone. Duży dom, dwie toalety, łazienka, jadalnia, duży ogród, parking, blisko metra Arnos Grove (północ), dobra komunikacja autobusowa. Tel Osob duży pok na SEVEN SISTERS w domu z ogrodem.5 min pie.. Do metra.(nowe mebl, karpe, kuch) Ł115 tydz.1tydy depo Rach. Wli. Tel Dwuosobowy pokój. East Acton (zone 2). Ł120/tydz. Tel Greenford (centrum), ładne mieszkanie 3 bedroom, po remoncie, dwupoziomowe, nieumeblowane (wyposażona kuchnia). Ł900/mies. Wymagane referencje i depozyt. Dla osób pracujących, posiadających konto bankowe. Artur Tel , Northolt, dom 3 bedroom, garaż, ogród, umeblowany. Ł1000/mies. Wymagane referencje i depozyt. Dla osób pracujących, posiadających konto bankowe.artur Tel: , Dwuosobowy pokój dla niepalących na Ealingu. Mieszkanie w prywatnym bloku czyste i zadbane. Tel Shepherd s Bush. Pokój dla niepalącej pary. Dobre warunki The Polish Times 22 października

42 ogłoszenia drobne Wyślij SMS do poniedziałku a Twoje ogłoszenie i lokalizacja blisko metra. Pralka, lodówka, spokojnie. Ł120/tydz. Tel Osob duży pok na SEVEN SISTERS w domu z ogrodem.5 min pie.. Do metra.(nowe mebl, karpe, kuch) Ł115 tydz.1tydy depo Rach. Wli. Tel Duży pokój dla niepalących osób, ceniących spokój i porządek, na Brentford. Ł130/tydz. Dom z wszelkimi wygodami. Tel , ,2,3 osob. pokoje do wynajęcia na CAMDEN, EUSTON, FINSBURY PARK, ISLINGTON tanio i sympatycznie Do wynajęcia pokój dla pary blisko stacji metra hanger lane i park royal mila atmosfera dobre warunki Pogranicze Shepherd s Bush i Acton. Dwuosobowy pokój dla niepalącej pary. Ł110/tydz., bez dodatkowych opłat. Dobre warunki. Tel Osob pok na SEVEN SISTERS w domu z ogrodem.5 min pie.. Do metra.(nowe mebl, karpe, kuch) Ł95 tydz.1tydy depo Rach. Wli. Tel Dwuosobowy pokój z łazienką. Okolice Alexandra Park. Komfortowe warunki. Tel Dwa pokoje dwuosobowe na pograniczu Shepherd s Bush i Acton dla niepalących par. Dobre warunki. Ł110/tydz. Tel South Harrow, ładny dom 3/4 bedroom, garaż, miejsce parkingowe, umeblowany. Ł1100/mies. Wymagane referencje i depozyt. Dla osób pracujących, posiadających konto bankowe. Artur Tel , Wynajmę pokój dla pary w dużym atrakcyjnym domu z ogrodem. Walthamstow Central Sławek. Pokój dwuosobowy z prywatna łazienka na Ealing Broadway w spokojnym mieszkaniu od Tel.: Do wynajęcia duży dwuosobowy pokój na NEASDEN. Ł110 za tydzień. Dostępne od 2-listopada. Kontakt Mieszkania i domy w Zach. Londynie: Greenford, Northolt, Perivale i okolice. Daria. Tel: , Artur. Tel: , biuro: Pełna oferta na Pomoc w załatwieniu formalności, kontakt po polsku. Wymagane referencje i depozyt. Dla osób pracujących, posiadających konto bankowe. Dwuosobowy pokój w domu z ogrodem, blisko stacji Hounslow West. Dobre warunki. Tel Osob pok na SEVEN SISTERS w domu z ogrodem.5 min pie.. Do metra.(nowe mebl, karpe, kuch) Ł95 tydz.1tydy depo Rach. Wli. Tel Jednoosobowe Ł60, trzyosobowy Ł120, jako dwuosobowy taniej. Rachunki wliczone. Wygodny dom z ogrodem (2 wc, living room, pralka, telefon itd.). Blisko metra Upton Park, nocnego autobusu, sklepów, targowiska. Tel do Praca dam Gentleman in London: looking for a career - house keeper, years old, single, some English, live in a very nice house, your English school will be paid, no romance, well paid. Please send a CV + A recent photograph by daviesaduard@yahoo.co.uk or by post Z.E. Davies, 4 Corringham, Craven Hill Gardens, London W2 3EH, tel Zatrudnię kosmetyczkę i manicurzystkę do salonu na East Acton. Tel , Au pair live-in potrzebne od zaraz do pracy w Essex. Wymagany komunikatywny angielski i referencje. Tel , Zostań konsultantką firmy Avon. Tel Praca dla kobiety jako kitchen porter, Kazan resteurant, Pimlico, start now, tel Praca-poszukujemy energicznej osoby do pracy w cafe (okolice Croydon) na full time pon.-sob angielski komunikatywny tel Poszukuje dziewczyny lat do pracy w hurtowni z galanterią skórzaną. Bardzo dobry angielski. Doświadczenie w handlu , Praca dla spawacza, angielski nie wymagany Employment Choice Ltd poszukuje, fryzjerów męskich, ekspedientki, mechaników maszyn. rzeźników. Britannia House 11 Glenthorne Road London W6 0LH Tel: employmentchoice@tiscali. co.uk Praca w domach opieki poza Londynem z zakw. Wymagany ang , , mikroserwis@hotmail.co.uk Agencja sprzątań szuka dziewczyn do pracy (part time). Wymagane referencje z prywatnych mieszkań w Anglii i komunikatywny angielski. Tel Potrzebne osoby do roznoszenia ulotek Tel: Dam prace dziewczynie z doświadczeniem manicur, pedicure, acrylic, gel i waxing. Shepherd s Bush We are looking for a girl to work in a pizza shop. Answering phone, making pizza. Full training given. Call Polish Personnel Ltd poszukuje ambitnych kucharzy ze znajomością języka angielskiego, chcących rozwijać swoje umiejętności. Oferty pracy poza Londynem. Zainteresowanych prosimy o przysłanie cv na adres: pp@pracauk.net lub kontakt telefoniczny Full time waitress, waiter required, English speaking preferable. Please, call Betty Specjaliści od odszkodowań (est.1987) odszkodowania powypadkowe: wypadki drogowe i w miejscu pracy niedbalstwo lub błąd lekarski prawa człowieka Nie wygrasz - nie płacisz Bezpłatne konsultacje Kontakt: Agnieszka Szymańska Leigh Day & Co 25 St Johns Lane, London EC1M 4LB t: f: aszymanska@leighday.co.uk Goniec Polski

43 ukaże się w piątek (informacje na str. 39) ogłoszenia drobne Praca - szukam Szukam pracy. Tel Nauczycielka muzyki zaopiekuje się dzieckiem, nauczy gry na pianinie, Małgorzata Miła, uczciwa dziewczyna zaopiekuje się twoim dzieckiem, posprząta mieszkanie. Tel Opiekuje się 2-letnim Mateuszkiem chętnie wezmę pod opiekę jeszcze jedną dzidzie. Enfield Aneta Praca szukam Murarz-tynkarz, stolarstwo budowlane (poprowadzę każda budowę) doświadczenie w uk., prawo jazdy, uprawnienia budowlane. Tel Jeżeli wyjeżdżasz do polski masz dobra prace i nie masz co z nią zrobić proszę zadzwoń do mnie! tel Ekonomistka, księgowa, bardzo dobry matematyk szuka pracy - angielski dobry - tel Posiadam vana T4 szukam pracy stałej lub dorywczej GPS ACTON JAREK Pracowity uczciwy doświadczony z praktyką 34 letni chłopak, szuka pracy najchętniej jako kierowca vana lub na budowie, tel lub Elektronik poszukuje pracy stałej w Londynie. Duże doświadczenie w naprawie wszelkich układów cyfrowych, GSM/DCS, PDA, GPS, NOTEBOOK. Tel I m looking for a job - pressing Magdalena Szukam pracy przy sprzątaniu domów lub opiece nad dzieckiem. Tylko poważne propozycje. Angielski słaby. Kontakt po 19 pod nr tel Magda The Polish Times 22 października