Fundusze unijne a kapitał ludzki i społeczny jako determinanty rozwoju społecznoekonomicznego województwa łódzkiego ujęcie ekonometryczne***

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Fundusze unijne a kapitał ludzki i społeczny jako determinanty rozwoju społecznoekonomicznego województwa łódzkiego ujęcie ekonometryczne***"

Transkrypt

1 Waldemar Florczak*, Mariusz Plich** Fundusze unijne a kapitał ludzki i społeczny jako determinanty rozwoju społecznoekonomicznego województwa łódzkiego ujęcie ekonometryczne*** * Katedra Modeli i Prognoz Ekonometrycznych UŁ ** Katedra Teorii i Analiz Systemów Ekonomicznych UŁ *** Opracowanie przygotowane w ramach realizacji grantu Kapitał ludzki i społeczny jako czynniki rozwoju regionu łódzkiego

2 Przez kapitał ludzki w szerokim sensie rozumie się wszystkie cechy psycho-fizyczne jednostki, takie jak posiadane wrodzone zdolności, zasób wiedzy, poziom wykształcenia, umiejętności i doświadczenie zawodowe, stan zdrowotny, poziom kulturalny, aktywność społeczno-ekonomiczna, światopogląd itp., które wpływają bezpośrednio, bądź pośrednio na wydajność pracy, i które są nierozerwalnie związane z człowiekiem, jako nośnikiem owych wartości.

3 W przypadku kapitału ludzkiego sięgnięto po sprawdzone i metodycznie najwłaściwsze w kontekście badań makro-i mezo-ekonomicznych rozwiązanie: poszerzone równanie płac Mincera. Autorska modyfikacja miary wyrastającej z poszerzonego równania płac Mincera, polegająca na włączeniu do jej konstrukcji oczekiwanej długości życia, umożliwiła uwzględnienie wszystkich kluczowych atrybutów kapitału ludzkiego wykształcenia, doświadczenia zawodowego oraz stanu zdrowotnego społeczeństwa regionu w jednym indeksie.

4 Rysunek 9.3. Dynamika komponentów kapitału ludzkiego dla Polski i województwa łódzkiego (indeks jednopodstawowy, ld edu ld age ld health ld

5 Tabela 9.3. Oszacowanie przyrostu wiedzy w wyniku działań funduszy unijnych w województwie łódzkim. Przeciętny czas uczestnictwa (w miesiącach) 2 Poziom (czas) wykształcenia Struktura wykształcenia uczestników Oszacowanie liczby uczestników (razem 145 tys.) Przyrost wiedzy uczestnika Rozkład liczby uczestników i skumulowany przyrost wiedzy w populacji przyrost 2010 (%) 10% 20% 35% 35% III (60 msc) 25% % % II (60 msc) 37% % % I (108 msc) 38% % %

6 Rysunek 9.4. Przyrost kapitału ludzkiego w województwie łódzkim w latach przy różnych założeniach co do przeciętnego czasu uczestnictwa beneficjentów w projektach PO KL 1.20% 1.00% 1 msc 2 msc 3 msc 0.80% 0.60% 0.40% 0.20% 0.00%

7 Przez kapitał społeczny rozumie się zwykle sieć relacji międzyludzkich, charakteryzującą się normami zaufania i odwzajemniania zachowań (reciprocity). Powszechne przestrzeganie wymienionych norm tworzy fundament i zapewnia ciągłość trwania społeczeństwu obywatelskiemu, którego członkowie działają dla dobra wspólnego, nie zaś jedynie dla realizacji swych partykularnych interesów (Lochner, Kawachi, Kennedy 1999: ). Kapitał społeczny to jakość relacji społecznych pomiędzy poszczególnymi członkami społeczeństwa, która oddziałuje na ich umiejętność percepcji i rozwiązywania wspólnych problemów (Stewart-Weeks, Richardson 1998).

8 O pewnym konsensie (z naciskiem na słowo pewien ) w zakresie pomiaru kapitału społecznego mówić można dopiero od niespełna dekady. Przejawia się on zgodnością większości badaczy, co do faktu wielowymiarowości samej koncepcji oraz ogólnych ustaleń w zakresie formułowania pytań kwestionariuszowych, stanowiących podstawę pomiaru. Według najnowszych badań dążyć należy do konstrukcji takich indykatorów, które będą uwzględniać atrybuty bezpośrednio przypisywane kapitałowi społecznemu, nie zaś efektom jego obecności/braku. Sedno sprawy sprowadza się do takiego doboru danych, aby odzwierciedlały one to, czym kapitał społeczny jest, nie zaś to, czym jego obecność skutkuje (what social capital is, not what it does).

9 W kontekście niniejszego badania Diagnoza Społeczna stanowi najlepsze źródło danych ankietowych dla Polski i jej regionów. O adekwatności Diagnozy Społecznej decydują jej walory warsztatowe (metoda reprezentatywna), merytoryczne (liczne pytania explicitenawiązują do koncepcji kapitału społecznego) oraz naukowe (w skład Rady Naukowej wchodzą wybitni przedstawiciele świata nauki). Poza tym jest to de factojedyne tak szeroko zakrojone badanie o charakterze cyklicznym, diagnozujące różnorodne aspekty życia polskiego społeczeństwa w przekroju regionalnym.

10 Lp. X01. X02. X03. X04. X05. X06. X07. X08. X09. X10. X11. X12. X13. X14. Pytanie Jak często w minionych miesiącach zdarzyło się Panu(-i) być tak załamanym(-ą), że myślał(a) Pan(i) o samobójstwie? Jak silne jest w tych dniach Pana(-i) pragnienie życia? W jakim stopniu jest Pan(i) zadowolony(-a) ze swoich stosunków z najbliższymi w rodzinie? W jakim stopniu jest Pan(i) zadowolony(-a) ze stosunków z kolegami (grupą przyjaciół) W jakim stopniu jest Pan(i) zadowolona z sytuacji w kraju? W jakim stopniu jest Pan(i) zadowolony(-a) z miejscowości, w której Pan(i) żyje? W jakim stopniu jest Pan(i) zadowolony(-a) z norm moralnych panujących w otoczeniu? W jakim stopniu jest Pan(i) zadowolony(-a) z pracy? W jakim stopniu jest Pan(i) zadowolony(-a) ze stanu bezpieczeństwa w miejscu zamieszkania? Nie mógł(mogła) Pan(i) sprawnie, szybko i bez trudności załatwić jakiejś sprawy urzędowej? Musiał(-a) Pan(i) szukać znajomości lub innych sposobów, aby załatwić jakąś sprawę urzędową, którą normalnie powinno by się załatwić bez żadnych kłopotów? Czuł(a) się Pan(i) całkowicie bezsilny(-a) i upokorzony(-a) przy załatwianiu jakiejś sprawy urzędowej? Czy w ciągu ostatniego roku angażował(a) się Pan(i) w działaniu na rzecz społeczności lokalnej (gminy, osiedla, miast)? Czy uważa Pan(i), że można ufać większości ludzi, czy też w postępowaniu z ludźmi ostrożności nigdy nie za wiele? Nr tablicy źródłowej Diagnozy Społecznej odpowiednio dla lat: 2000, 2003, 2005, 2007, , 43, 41, 41, 37 5, 56, 49, 45, 41 6, 67.1, 67.1, 61.1, , 67.3, 67.3, 61.3, , 67.8, 67.8, 61.8, , 67.10, 67.10, 61.10, , 67.16, 67.16, 61.16, , 67.17, 67.17, 61.17, , 67.20, 67.20, 61.20, , 28, 28, 28, 25 34, 29, 29, 29, 26 35, 30, 30, 30, 27 45, 70, 66, 52, 49 -, 100, 70, 65, 60 Uwagi Dla edycji 2000 w Diagnozie Społecznej brak pytania 14; ze względu na kluczowe jego znaczenie dla pomiaru ogólnego poziomu zaufania zdecydowano się jednak uwzględnić je w analizie, przyjmując dla roku 2000 odpowiedzi z edycji dla roku 2003.

11 Tabela 9.7. Macierz ładunków czynników dla rotowanych i istotnych głównych składowych Component X X X X X X X X X X X X X X

12 Analiza ładunków czynników stojących przy zmiennych tworzących główne składowe (tab. 9.7) umożliwia identyfikację niezależnych wymiarów kapitału społecznego. I tak odpowiednio: a) pierwszą główną składową można utożsamiać z obecnością kapitału pomostowego (bridge social capital), gdyż wspólną płaszczyzną wszystkich statystycznie istotnych czynników ją tworzących (X04, X06, X07, X08, X09, X10, X11, X12, X13 por. tablica 9.4) jest obecność interakcji międzyludzkich. Składową tą formują bowiem klasyczne pytania na obecność kapitału pomostowego, takie jak: W jakim stopniu jest Pan(i) zadowolony(-a) ze stosunków z kolegami (grupą przyjaciół)?, czy Czy w ciągu ostatniego roku angażował(a) się Pan(i) w działaniu na rzecz społeczności lokalnej (gminy, osiedla, miast)?, jak również pytania, w których obecność takich relacji zawarta jest implicite, jako pośredni efekt działań/zdarzeń nimi opisanych;

13 b) druga główna składowa dotyczy ogólnego zaufania (general trust), gdyż zawiera w sobie zmienne X05 oraz X14. Warto zauważyć, iż odpowiedzi na pytanie X14, Czy uważa Pan(i), że można ufać większości ludzi, czy też w postępowaniu z ludźmi ostrożności nigdy nie za wiele? są niejednokrotnie wykorzystywane w międzynarodowych badaniach empirycznych jako samodzielne miary kapitału społecznego. Fakt, iż obok zmiennej X14 składową tą tworzy również zmienna X05 W jakim stopniu jest Pan(i) zadowolona z sytuacji w kraju? świadczy o silnym powiązaniu ogólnego zaufania z zaufaniem do instytucji publicznych, gdyż te ostatnie w dużym stopniu oddziałują na społeczną percepcję ogólnej sytuacji w kraju.

14 c) trzecią składową, zawierającą zmienne X01 Jak często w minionych miesiącach zdarzyło się Panu(-i) być tak załamanym(-ą), że myślał(a) Pan(i) o samobójstwie? oraz X02, Jak silne jest w tych dniach Pana(-i) pragnienie życia?, można utożsamiać z ogólnym zadowoleniem z życia oraz stanem psychicznym /motywacyjnym społeczeństwa, który leży u źródeł wszelkich działań indywidualnych i kolektywnych. d) czwarta składowa obejmująca jedynie zmienną X03 W jakim stopniu jest Pan(i) zadowolony(-a) ze swoich stosunków z najbliższymi w rodzinie? definiuje kapitał więzi (bonding social capital)

15 Lista potencjalnych makrodeterminant kapitału społecznego w województwie łódzkim, nawiązująca do czynników uznawanych za kluczowe (Fukuyama 2001; Aldridge, Halpern, Filzpatrick 2002) objęła: a) kapitał ludzki wyznaczony według procedury opisanej w sekcji 9.1.1, b) PKB per capita w cenach stałych, SPKBC, c) współczynnik nierówności ekonomicznych aproksymowany krzywą nierówności płacowych Lorenza, SGINI, d) współczynnik wykrywalności przestępstw, SCRWYK, e) relację liczby nowo-zawartych małżeństw do liczby rozwodów, SMALROZ f) aktywność zawodową ludności, zdefiniowaną jako odsetek siły roboczej wobec całej populacji, SAKTZ, g) relację liczby bezrobotnych wobec całej populacji, SUNC.

16 Na podstawie przedstawionych w niniejszym rozdziale rozważań teoretycznych i wyników empirycznych sformułować można kilka wniosków natury ogólnej. Po pierwsze, otrzymane rezultaty potwierdzają fakt, iż kapitał społeczny jest kategorią wielowymiarową i powszechną: pomimo małej dostępności i zróżnicowania danych, badanie zidentyfikowało występowanie wszystkich najważniejszych rodzajów kapitału społecznego na poziomie mezo-ekonomicznym, tj. w województwie łódzkim. Po drugie zgodnie z intuicją kierunek i siła oddziaływania czynników warunkujących formowanie kapitału społecznego są bardzo zróżnicowane, przy czym główna rola przypada tutaj kapitałowi ludzkiemu. Po trzecie, wymierne efekty związane z występowaniem kapitału społecznego różnią się względem poszczególnych jego rodzajów, o czym świadczy bardzo spektakularnie przykład łącznej produktywności czynników produkcji.

17 Szacunek wpływu funduszy unijnych na kapitał społeczny w województwie łódzkim W celu przeprowadzenia odpowiednich rachunków posłużono się wzorem: gdzie: SKSOC = ˆ α ω % HCAP (6) it i i SKSOC it zmiana standaryzowanej wartości kapitału społecznego i-tego rodzaju, i = 1,...,4 i-ty rodzaj kapitału społecznego, αˆ i oszacowanie parametru stojącego przy zmiennej SHCAP w standaryzowanej regresji objaśniającej i-ty rodzaj kapitału społecznego (patrz pkt 9.2.3), ω t waga transformująca procentową zmianę kapitału ludzkiego w okresie t w zmianę odchylenia standardowego kapitału ludzkiego w okresie t, % HCAP t procentowa zmiana kapitału ludzkiego w okresie t

18 Lp. A Tabela Szacunek oddziaływana funduszy unijnych na formowanie kapitału społecznego w województwie łódzkim w roku 2010 Kategoria ze wzoru (2) B 2010 Rodzaj kapitału społecznego pomostowy zaufania motywacyjny więzi COMP1 COMP2 COMP3 COMP4 αˆ 0, , , , i społeczny (wartość średnia) ω 0, , , , , C A*B 0, ,5066 2, , Szacowana zmiana kapitału ludzkiego, w % (% HCAP ) E min=0,15 0,15 0,15 0,15 0,15 0,15 F max=0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 Zmiana standaryzowanej wartości kapitału społecznego G min=c*e 0, , , ,07235 H max=c*f 0, ,2533 1, ,241168

19 Różnice we wpływie funduszy unijnych (kapitału ludzkiego) na poszczególne rodzaje kapitału społecznego są duże: od ujemnego w przypadku kapitału motywacyjnego, przez brak jakiegokolwiek wpływu w przypadku kapitału zaufania i nieznaczne oddziaływanie na kapitał pomostowy, po znaczący wpływ na kapitał więzi. Oznacza to, iż cel polegający na jednoczesnym stymulowaniu wszystkich wymiarów kapitału społecznego poprzez oddziaływanie na kapitał ludzki nie jest osiągalny.

20 Tabela Wyniki regresji standaryzowanej równania objaśniającego łączną produktywność czynników produkcji Dependent Variable: STFPH Variable Coefficient Std. Error t-statistic Prob. C 0, , , ,0051 COMP1 1, , , ,0000 COMP2 1, , , ,0001 COMP3-0, , , ,0031 COMP4-0, , , ,0027 R-squared 0, Mean dependent var 8,88E-17 Adjusted R-squared 0, S.D. dependent var 1, S.E. of regression 0, Akaike info criterion -1, Sum squared resid 0, Schwarz criterion -0, Log likelihood 10,28806 F-statistic 165,8567 Durbin-Watson stat 2, Prob(F-statistic) 0,000017

21 Okazuje się, że wszystkie regresory wywierają statystycznie istotny wpływ na wysokość TFP, a zatem każdy wymiar kapitału społecznego jest nośnikiem efektów ekonomicznych. Pomimo, iż kapitał więzi oraz kapitał motywacji oddziałują niekorzystnie na aktywność gospodarczą, ich negatywny wpływ jest z nawiązką kompensowany efektami wzrostu kapitału pomostowego oraz społecznego zaufania. Łączny wpływ kapitału społecznego na wysokość produkcji jest zatem per saldowyraźnie dodatni (1,36+1,23 0,69 0,38=1,52). Zarówno wysoki stopień objaśnienia wariancji TFP, jak i zgodność z ustaleniami teoretycznymi znaków oszacowań parametrów strukturalnych stojących przy poszczególnych rodzajach kapitału społecznego, wydają się legitymizować otrzymane wyniki.

22 Z punktu wiedzenia polityki ekonomicznej i społecznej wyniki przeprowadzonego badania nie są jednoznaczne. Nie ulega wątpliwości, że fundusze unijne przyczyniają się do wzrostu kapitału ludzkiego. Wzrost ten jest z całą pewnością ważny i zauważalny dla jednostek i grup objętych wsparciem, jednakże w skali zasobów kapitału ludzkiego regionu nie można uznać że jest on znaczący (nie przekracza on 1%). W przypadku kapitału społecznego, spośród czterech najważniejszych jego składowych - kapitału pomostowego, zaufania, motywacyjnego i kapitału więzi - fundusze unijne oddziałują poprzez kapitał ludzki, ale skutki tego oddziaływania są niezauważalne w przypadku kapitału zaufania i negatywne w przypadku kapitału motywacyjnego, co oznacza, iż cel polegający na jednoczesnym stymulowaniu wszystkich wymiarów kapitału społecznego poprzez oddziaływanie na kapitał ludzki nie jest osiągalny. W rozważanym kontekście warto również zauważyć, że kapitał więzi i kapitał motywacyjny negatywnie wpływają na aktywność gospodarczą, choć bilans łącznego oddziaływania wszystkich czterech głównych składowych kapitału społecznego jest dodatni.

Ekonomia rozwoju wykład 9 kapitał społeczny i. dr Piotr Białowolski Katedra Ekonomii I

Ekonomia rozwoju wykład 9 kapitał społeczny i. dr Piotr Białowolski Katedra Ekonomii I Ekonomia rozwoju wykład 9 kapitał społeczny i kapitał intelektualny dr Piotr Białowolski Katedra Ekonomii I Geneza koncepcji kapitału intelektualnego Ocena działalności przedsiębiorstw i badanie wzrostu

Bardziej szczegółowo

Ekonometria dla IiE i MSEMat Z7

Ekonometria dla IiE i MSEMat Z7 Ekonometria dla IiE i MSEMat Z7 Rafał Woźniak Faculty of Economic Sciences, University of Warsaw Warszawa, 21-11-2016 Na podstawie zbioru danych cps_small.dat z książki Principles of Econometrics oszacowany

Bardziej szczegółowo

ISBN (wersja drukowana) ISBN (ebook)

ISBN (wersja drukowana) ISBN (ebook) Sylwia Roszkowska Katedra Makroekonomii, Instytut Ekonomii Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny, Uniwersytet Łódzki 90-214 Łódź, ul. Rewolucji 1905 r., nr 41/43 RECENZENT Marek Bednarski PROJEKT OKŁADKI Barbara

Bardziej szczegółowo

Etapy modelowania ekonometrycznego

Etapy modelowania ekonometrycznego Etapy modelowania ekonometrycznego jest podstawowym narzędziem badawczym, jakim posługuje się ekonometria. Stanowi on matematyczno-statystyczną formę zapisu prawidłowości statystycznej w zakresie rozkładu,

Bardziej szczegółowo

EKONOMETRYCZNA PROGNOZA ODPŁYWÓW Z BEZROBOCIA

EKONOMETRYCZNA PROGNOZA ODPŁYWÓW Z BEZROBOCIA EKONOMETRYCZNA PROGNOZA ODPŁYWÓW Z BEZROBOCIA W OPARCIU O KONCEPCJĘ FUNKCJI DOPASOWAŃ Adam Kowol 2 1. Sformułowanie zadania prognostycznego Celem niniejszej pracy jest próba prognozy kształtowania się

Bardziej szczegółowo

Analiza niepewności pomiarów

Analiza niepewności pomiarów Teoria pomiarów Analiza niepewności pomiarów Zagadnienia statystyki matematycznej Dr hab. inż. Paweł Majda www.pmajda.zut.edu.pl Podstawy statystyki matematycznej Histogram oraz wielobok liczebności zmiennej

Bardziej szczegółowo

Natalia Nehrebecka Stanisław Cichocki. Wykład 13

Natalia Nehrebecka Stanisław Cichocki. Wykład 13 Natalia Nehrebecka Stanisław Cichocki Wykład 13 1 1. Zmienne pominięte 2. Zmienne nieistotne 3. Obserwacje nietypowe i błędne 4. Współliniowość 2 1. Zmienne pominięte 2. Zmienne nieistotne 3. Obserwacje

Bardziej szczegółowo

Czynniki lokalnego rozwoju gospodarczego w Polsce znaczenie polityk miejskich dr Julita Łukomska

Czynniki lokalnego rozwoju gospodarczego w Polsce znaczenie polityk miejskich dr Julita Łukomska Czynniki lokalnego rozwoju gospodarczego w Polsce znaczenie polityk miejskich dr Julita Łukomska Uniwersytet Warszawski Instytut Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej Zakład Rozwoju

Bardziej szczegółowo

STRESZCZENIE. rozprawy doktorskiej pt. Zmienne jakościowe w procesie wyceny wartości rynkowej nieruchomości. Ujęcie statystyczne.

STRESZCZENIE. rozprawy doktorskiej pt. Zmienne jakościowe w procesie wyceny wartości rynkowej nieruchomości. Ujęcie statystyczne. STRESZCZENIE rozprawy doktorskiej pt. Zmienne jakościowe w procesie wyceny wartości rynkowej nieruchomości. Ujęcie statystyczne. Zasadniczym czynnikiem stanowiącym motywację dla podjętych w pracy rozważań

Bardziej szczegółowo

Zmienne zależne i niezależne

Zmienne zależne i niezależne Analiza kanoniczna Motywacja (1) 2 Często w badaniach spotykamy problemy badawcze, w których szukamy zakresu i kierunku zależności pomiędzy zbiorami zmiennych: { X i Jak oceniać takie 1, X 2,..., X p }

Bardziej szczegółowo

Statystyka w pracy badawczej nauczyciela Wykład 4: Analiza współzależności. dr inż. Walery Susłow walery.suslow@ie.tu.koszalin.pl

Statystyka w pracy badawczej nauczyciela Wykład 4: Analiza współzależności. dr inż. Walery Susłow walery.suslow@ie.tu.koszalin.pl Statystyka w pracy badawczej nauczyciela Wykład 4: Analiza współzależności dr inż. Walery Susłow walery.suslow@ie.tu.koszalin.pl Statystyczna teoria korelacji i regresji (1) Jest to dział statystyki zajmujący

Bardziej szczegółowo

Kierunkowe efekty kształcenia

Kierunkowe efekty kształcenia Kierunkowe efekty kształcenia Kierunek: ekonomia Obszar kształcenia: nauki społeczne Poziom kształcenia: studia drugiego stopnia Profil kształcenia: ogólnoakademicki Uzyskane kwalifikacje: magister Symbol

Bardziej szczegółowo

Rozdział l Agresja i przemoc w szkołach - teoretyczny zarys problematyki... 13

Rozdział l Agresja i przemoc w szkołach - teoretyczny zarys problematyki... 13 Spis treści Przedmowa do wydania książkowego... 7 Wstęp... 9 Rozdział l Agresja i przemoc w szkołach - teoretyczny zarys problematyki... 13 1. Zjawisko agresji i przemocy - zakres definicyjny... 13 1.1.

Bardziej szczegółowo

System monitorowania realizacji strategii rozwoju. Andrzej Sobczyk

System monitorowania realizacji strategii rozwoju. Andrzej Sobczyk System monitorowania realizacji strategii rozwoju Andrzej Sobczyk System monitorowania realizacji strategii rozwoju Proces systematycznego zbierania, analizowania publikowania wiarygodnych informacji,

Bardziej szczegółowo

5. WNIOSKOWANIE PSYCHOMETRYCZNE

5. WNIOSKOWANIE PSYCHOMETRYCZNE 5. WNIOSKOWANIE PSYCHOMETRYCZNE Model klasyczny Gulliksena Wynik otrzymany i prawdziwy Błąd pomiaru Rzetelność pomiaru testem Standardowy błąd pomiaru Błąd estymacji wyniku prawdziwego Teoria Odpowiadania

Bardziej szczegółowo

Streszczenie pracy doktorskiej Autor: mgr Wojciech Wojaczek Tytuł: Czynniki poznawcze a kryteria oceny przedsiębiorczych szans Wstęp W ciągu

Streszczenie pracy doktorskiej Autor: mgr Wojciech Wojaczek Tytuł: Czynniki poznawcze a kryteria oceny przedsiębiorczych szans Wstęp W ciągu Streszczenie pracy doktorskiej Autor: mgr Wojciech Wojaczek Tytuł: Czynniki poznawcze a kryteria oceny przedsiębiorczych szans Wstęp W ciągu ostatnich kilku dekad diametralnie zmienił się charakter prowadzonej

Bardziej szczegółowo

Dlaczego należy uwzględniać zarówno wynik maturalny jak i wskaźnik EWD?

Dlaczego należy uwzględniać zarówno wynik maturalny jak i wskaźnik EWD? EWD co to jest? Metoda EWD to zestaw technik statystycznych pozwalających oszacować wkład szkoły w końcowe wyniki egzaminacyjne. Wkład ten nazywamy właśnie edukacyjną wartością dodaną. EWD jest egzaminacyjnym

Bardziej szczegółowo

= (3) Formuła (3) słuszna jest jedynie dla korekty kwartalnej. Podczas korekty rocznej: Mq=Fq=0.

= (3) Formuła (3) słuszna jest jedynie dla korekty kwartalnej. Podczas korekty rocznej: Mq=Fq=0. Kurs e-lerningowy Giełda Papierów Wartościowych i rynek kapitałowy Praca zaliczeniowa Statystyczna analiza indeksu WIG Norbert Duczkowski norbert.duczkowski@gmail.com Spis treści:. Wstęp. Charakterystyka

Bardziej szczegółowo

Recenzja rozprawy doktorskiej mgr Bartosza Rymkiewicza pt. Społeczna odpowiedzialność biznesu a dokonania przedsiębiorstwa

Recenzja rozprawy doktorskiej mgr Bartosza Rymkiewicza pt. Społeczna odpowiedzialność biznesu a dokonania przedsiębiorstwa Prof. dr hab. Edward Nowak Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Katedra Rachunku Kosztów, Rachunkowości Zarządczej i Controllingu Recenzja rozprawy doktorskiej mgr Bartosza Rymkiewicza pt. Społeczna odpowiedzialność

Bardziej szczegółowo

KOMUNIKATzBADAŃ. Poczucie wpływu na sprawy publiczne NR 95/2017 ISSN

KOMUNIKATzBADAŃ. Poczucie wpływu na sprawy publiczne NR 95/2017 ISSN KOMUNKATzBADAŃ NR 95/2017 SSN 2353-5822 Poczucie wpływu na sprawy publiczne Przedruk i rozpowszechnianie tej publikacji w całości dozwolone wyłącznie za zgodą CBOS. Wykorzystanie fragmentów oraz danych

Bardziej szczegółowo

Egzamin z ekonometrii - wersja ogólna

Egzamin z ekonometrii - wersja ogólna Egzamin z ekonometrii - wersja ogólna 06-02-2019 Regulamin egzaminu 1. Egzamin trwa 90 min. 2. Rozwiązywanie zadań należy rozpocząć po ogłoszeniu początku egzaminu a skończyć wraz z ogłoszeniem końca egzaminu.

Bardziej szczegółowo

Teoretyczne i metodologiczne problemy pomiaru kapitału społecznego w badaniu

Teoretyczne i metodologiczne problemy pomiaru kapitału społecznego w badaniu Teoretyczne i metodologiczne problemy pomiaru kapitału społecznego w badaniu sondażowym Przemysław Piechocki, IS UW Projekt Partycypacja obywatelska: diagnoza barier i stworzenie narzędzi wspomagających

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie do analizy korelacji i regresji

Wprowadzenie do analizy korelacji i regresji Statystyka dla jakości produktów i usług Six sigma i inne strategie Wprowadzenie do analizy korelacji i regresji StatSoft Polska Wybrane zagadnienia analizy korelacji Przy analizie zjawisk i procesów stanowiących

Bardziej szczegółowo

OTWARTE FUNDUSZE EMERYTALNE W POLSCE Struktura funduszy emerytalnych pod względem liczby członków oraz wielkości aktywów

OTWARTE FUNDUSZE EMERYTALNE W POLSCE Struktura funduszy emerytalnych pod względem liczby członków oraz wielkości aktywów OTWARTE FUNDUSZE EMERYTALNE W POLSCE Struktura funduszy emerytalnych pod względem liczby członków oraz wielkości aktywów Tomasz Gruszczyk Informatyka i Ekonometria I rok, nr indeksu: 156012 Sopot, styczeń

Bardziej szczegółowo

Stanisław Cichocki. Natalia Nehrebecka

Stanisław Cichocki. Natalia Nehrebecka Stanisław Cichocki Natalia Nehrebecka 1 2 3 1. Wprowadzenie do danych panelowych a) Charakterystyka danych panelowych b) Zalety i ograniczenia 2. Modele ekonometryczne danych panelowych a) Model efektów

Bardziej szczegółowo

Projekt Nowa oferta edukacyjna Uniwersytetu Wrocławskiego odpowiedzią na współczesne potrzeby rynku pracy i gospodarki opartej na wiedzy

Projekt Nowa oferta edukacyjna Uniwersytetu Wrocławskiego odpowiedzią na współczesne potrzeby rynku pracy i gospodarki opartej na wiedzy Projekt Nowa oferta edukacyjna Uniwersytetu Wrocławskiego odpowiedzią na współczesne potrzeby rynku pracy i gospodarki opartej na wiedzy Dane: Eksploracja (mining) Problemy: Jedna zmienna 2000 najwi ększych

Bardziej szczegółowo

Kolejna z analiz wielozmiennowych Jej celem jest eksploracja danych, poszukiwanie pewnych struktur, które mogą utworzyć wskaźniki

Kolejna z analiz wielozmiennowych Jej celem jest eksploracja danych, poszukiwanie pewnych struktur, które mogą utworzyć wskaźniki Analiza czynnikowa Kolejna z analiz wielozmiennowych Jej celem jest eksploracja danych, poszukiwanie pewnych struktur, które mogą utworzyć wskaźniki Budowa wskaźnika Indeks był banalny I miał wady: o Czy

Bardziej szczegółowo

Analiza współzależności dwóch cech I

Analiza współzależności dwóch cech I Analiza współzależności dwóch cech I Współzależność dwóch cech W tym rozdziale pokażemy metody stosowane dla potrzeb wykrywania zależności lub współzależności między dwiema cechami. W celu wykrycia tych

Bardziej szczegółowo

ANALIZA ZALEŻNOŚCI MIĘDZY INDEKSAMI RYNKÓW AKCJI NA GIEŁDZIE POLSKIEJ I AMERYKAŃSKIEJ. Indeksy giełdowe

ANALIZA ZALEŻNOŚCI MIĘDZY INDEKSAMI RYNKÓW AKCJI NA GIEŁDZIE POLSKIEJ I AMERYKAŃSKIEJ. Indeksy giełdowe B A D A N I A O P E R A C Y J N E I D E C Y Z J E Nr 3 4 2007 Grzegorz PRZEKOTA* ANALIZA ZALEŻNOŚCI MIĘDZY INDEKSAMI RYNKÓW AKCJI NA GIEŁDZIE POLSKIEJ I AMERYKAŃSKIEJ W artykule skonstruowano dwa modele

Bardziej szczegółowo

Stanisław Cichocki. Natalia Nehrebecka. Wykład 14

Stanisław Cichocki. Natalia Nehrebecka. Wykład 14 Stanisław Cichocki Natalia Nehrebecka Wykład 14 1 1.Problemy z danymi Współliniowość 2. Heteroskedastyczność i autokorelacja Konsekwencje heteroskedastyczności i autokorelacji Metody radzenia sobie z heteroskedastycznością

Bardziej szczegółowo

Analiza współzależności zjawisk

Analiza współzależności zjawisk Analiza współzależności zjawisk Informacje ogólne Jednostki tworzące zbiorowość statystyczną charakteryzowane są zazwyczaj za pomocą wielu cech zmiennych, które nierzadko pozostają ze sobą w pewnym związku.

Bardziej szczegółowo

Strategia Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego w Polsce

Strategia Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego w Polsce Strategia Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego w Polsce Dokumenty List od Premiera Czasy, w których żyjemy, to czasy komputerów, telefonów komórkowych, SMSów, czatów, Internetu i serwisów społecznościowych.

Bardziej szczegółowo

Religijność a kapitał społeczny i aktywność społeczno-polityczna Polaków

Religijność a kapitał społeczny i aktywność społeczno-polityczna Polaków Religijność a kapitał społeczny i aktywność społeczno-polityczna Polaków Rafał Boguszewski CBOS/SGGW Beata Roguska CBOS XVI Ogólnopolski Zjazd Socjologiczny, Gdańsk 14 17 września 2016 1 1. Religijność

Bardziej szczegółowo

Wiek a aktywność społeczna: osoby 50+ w Polsce

Wiek a aktywność społeczna: osoby 50+ w Polsce Wiek a aktywność społeczna: osoby 50+ w Polsce Anna Nicińska Karol Osłowski Uniwersytet Warszawski Wyrównywanie szans na rynku pracy dla osób 50+ Solidarność pokoleń Lublin, 8 listopada 2012 Plan prezentacji

Bardziej szczegółowo

Jak zmierzyć rozwoju? Standardowe wskaźniki. Tomasz Poskrobko

Jak zmierzyć rozwoju? Standardowe wskaźniki. Tomasz Poskrobko Jak zmierzyć rozwoju? Standardowe wskaźniki Tomasz Poskrobko Produkt krajowy brutto (PKB) wartość rynkową wszystkich finalnych dóbr i usług produkowanych w kraju w danym okresie PKB od strony popytowej

Bardziej szczegółowo

ISBN (wersja online)

ISBN (wersja online) Magdalena Jasiniak Uniwersytet Łódzki, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny Instytut Finansów, Zakład Finansów Korporacji, 90-214 Łódź, ul. Rewolucji 1905 r. nr 39 RECENZENT Włodzimierz Karaszewski SKŁAD

Bardziej szczegółowo

Czy Polacy są altruistami?

Czy Polacy są altruistami? KOMUNIKAT Z BADAŃ ISSN 2353-5822 Nr 3/8 Czy Polacy są altruistami? Marzec 8 Przedruk i rozpowszechnianie tej publikacji w całości dozwolone wyłącznie za zgodą. Wykorzystanie fragmentów oraz danych empirycznych

Bardziej szczegółowo

Ekonometria egzamin 07/03/2018

Ekonometria egzamin 07/03/2018 imię, nazwisko, nr indeksu: Ekonometria egzamin 07/03/2018 1. Egzamin trwa 90 minut. 2. Rozwiązywanie zadań należy rozpocząć po ogłoszeniu początku egzaminu a skończyć wraz z ogłoszeniem końca egzaminu.

Bardziej szczegółowo

Romuald Jończy. Migracje zagraniczne z obszarów wiejskich województwa opolskiego po akcesji Polski do Unii Europejskiej

Romuald Jończy. Migracje zagraniczne z obszarów wiejskich województwa opolskiego po akcesji Polski do Unii Europejskiej Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Katedra Ekonomii i Gospodarowania Środowiskiem Politechnika Opolska Katedra Ekonomii Rozwoju i Polityki Ekonomicznej Romuald Jończy Migracje zagraniczne z obszarów

Bardziej szczegółowo

Jak zmierzyć rozwoju? Standardowe wskaźniki. Tomasz Poskrobko

Jak zmierzyć rozwoju? Standardowe wskaźniki. Tomasz Poskrobko Jak zmierzyć rozwoju? Standardowe wskaźniki Tomasz Poskrobko Produkt krajowy brutto (PKB) wartość rynkową wszystkich finalnych dóbr i usług produkowanych w kraju w danym okresie PKB od strony popytowej

Bardziej szczegółowo

POLITOLOGIA Studia I stopnia. Profil ogólnoakademicki

POLITOLOGIA Studia I stopnia. Profil ogólnoakademicki Opis efektów kształcenia dla kierunku politologia I stopnia przyjętych uchwałą Rady Wydziału Nauk Politycznych w dniu 27 lutego 2012 r., zmodyfikowanych 24 września 2012 r. oraz 25 maja 2015 r. Efekty

Bardziej szczegółowo

Przedmiotem pomiaru są umiejętności zgodne z Podstawą programową kształcenia ogólnego dla szkół podstawowych z dnia r.

Przedmiotem pomiaru są umiejętności zgodne z Podstawą programową kształcenia ogólnego dla szkół podstawowych z dnia r. Zgodnie z Uchwałą Rady Pedagogicznej z dnia 17 czerwca 2010 roku objęto badaniem diagnozującym stopień opanowania umiejętności języka angielskiego uczniów rozpoczynających naukę w klasie czwartej w roku

Bardziej szczegółowo

Warszawa, kwiecień 2011 BS/38/2011 STOSUNEK POLAKÓW DO PRACY I PRACOWITOŚCI

Warszawa, kwiecień 2011 BS/38/2011 STOSUNEK POLAKÓW DO PRACY I PRACOWITOŚCI Warszawa, kwiecień 2011 BS/38/2011 STOSUNEK POLAKÓW DO PRACY I PRACOWITOŚCI Znak jakości przyznany CBOS przez Organizację Firm Badania Opinii i Rynku 13 stycznia 2011 roku Fundacja Centrum Badania Opinii

Bardziej szczegółowo

Opis zakładanych efektów kształcenia

Opis zakładanych efektów kształcenia Załącznik do uchwały nr 218 Senatu Uniwersytetu Zielonogórskiego z dnia 18 grudnia 2013 r Nazwa kierunku studiów: Psychologia Obszar kształcenia: Obszar nauk społecznych Poziom kształceni: jednolite studia

Bardziej szczegółowo

BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE

BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE Opis efektów kształcenia dla kierunku bezpieczeństwo narodowe I stopnia przyjętych uchwałą Rady Wydziału Nauk Politycznych w dniu 27 lutego 2012 r., zmodyfikowanych 24 września 2012 r. Efekty kształcenia

Bardziej szczegółowo

Statystyka opisowa PROWADZĄCY: DR LUDMIŁA ZA JĄC -LAMPARSKA

Statystyka opisowa PROWADZĄCY: DR LUDMIŁA ZA JĄC -LAMPARSKA Statystyka opisowa PRZEDMIOT: PODSTAWY STATYSTYKI PROWADZĄCY: DR LUDMIŁA ZA JĄC -LAMPARSKA Statystyka opisowa = procedury statystyczne stosowane do opisu właściwości próby (rzadziej populacji) Pojęcia:

Bardziej szczegółowo

Społeczna odpowiedzialność biznesu podejście strategiczne i operacyjne. Maciej Bieńkiewicz

Społeczna odpowiedzialność biznesu podejście strategiczne i operacyjne. Maciej Bieńkiewicz 2012 Społeczna odpowiedzialność biznesu podejście strategiczne i operacyjne Maciej Bieńkiewicz Społeczna Odpowiedzialność Biznesu - istota koncepcji - Nowa definicja CSR: CSR - Odpowiedzialność przedsiębiorstw

Bardziej szczegółowo

Kapitał społeczny i lokalność w badaniach

Kapitał społeczny i lokalność w badaniach Prezentacja Kapitał społeczny i lokalność w badaniach Warszawa 2015 Opracowanie: Przemysław Piechocki (Urząd m.st. Warszawy, Centrum Komunikacji Społecznej) 1 Plan prezentacji 1. Konceptualizacje kapitału

Bardziej szczegółowo

Zadania ze statystyki, cz.6

Zadania ze statystyki, cz.6 Zadania ze statystyki, cz.6 Zad.1 Proszę wskazać, jaką część pola pod krzywą normalną wyznaczają wartości Z rozkładu dystrybuanty rozkładu normalnego: - Z > 1,25 - Z > 2,23 - Z < -1,23 - Z > -1,16 - Z

Bardziej szczegółowo

Stanisław Cichocki. Natalia Nehrebecka. Wykład 14

Stanisław Cichocki. Natalia Nehrebecka. Wykład 14 Stanisław Cichocki Natalia Nehrebecka Wykład 14 1 1.Problemy z danymi Zmienne pominięte Zmienne nieistotne Obserwacje nietypowe i błędne Współliniowość - Mamy 2 modele: y X u 1 1 (1) y X X 1 1 2 2 (2)

Bardziej szczegółowo

Rozdział 2: Metoda największej wiarygodności i nieliniowa metoda najmniejszych kwadratów

Rozdział 2: Metoda największej wiarygodności i nieliniowa metoda najmniejszych kwadratów Rozdział : Metoda największej wiarygodności i nieliniowa metoda najmniejszych kwadratów W tym rozdziale omówione zostaną dwie najpopularniejsze metody estymacji parametrów w ekonometrycznych modelach nieliniowych,

Bardziej szczegółowo

Ekonometria egzamin 02/02/ W trakcie egzaminu wolno używać jedynie długopisu o innym kolorze atramentu niż czerwony oraz kalkulatora.

Ekonometria egzamin 02/02/ W trakcie egzaminu wolno używać jedynie długopisu o innym kolorze atramentu niż czerwony oraz kalkulatora. imię, nazwisko, nr indeksu: Ekonometria egzamin 0/0/0. Egzamin trwa 90 minut.. Rozwiązywanie zadań należy rozpocząć po ogłoszeniu początku egzaminu a skończyć wraz z ogłoszeniem końca egzaminu. Złamanie

Bardziej szczegółowo

Ekonometria egzamin 01/02/ W trakcie egzaminu wolno używać jedynie długopisu o innym kolorze atramentu niż czerwony oraz kalkulatora.

Ekonometria egzamin 01/02/ W trakcie egzaminu wolno używać jedynie długopisu o innym kolorze atramentu niż czerwony oraz kalkulatora. imię, nazwisko, nr indeksu: Ekonometria egzamin 01/02/2019 1. Egzamin trwa 90 minut. 2. Rozwiązywanie zadań należy rozpocząć po ogłoszeniu początku egzaminu a skończyć wraz z ogłoszeniem końca egzaminu.

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenia IV

Ćwiczenia IV Ćwiczenia IV - 17.10.2007 1. Spośród podanych macierzy X wskaż te, których nie można wykorzystać do estymacji MNK parametrów modelu ekonometrycznego postaci y = β 0 + β 1 x 1 + β 2 x 2 + ε 2. Na podstawie

Bardziej szczegółowo

Zmiany koniunktury gospodarczej a sytuacja ekonomiczna wybranych przedsiębiorstw z branży budowlanej w Polsce

Zmiany koniunktury gospodarczej a sytuacja ekonomiczna wybranych przedsiębiorstw z branży budowlanej w Polsce Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny im. Kazimierza Pułaskiego w Radomiu Wydział Ekonomiczny Mgr Dorota Teresa Słowik Zmiany koniunktury gospodarczej a sytuacja ekonomiczna wybranych przedsiębiorstw

Bardziej szczegółowo

dr hab. Renata Karkowska 1

dr hab. Renata Karkowska 1 dr hab. Renata Karkowska 1 Czym jest ryzyko? Rodzaje ryzyka? Co oznacza zarządzanie? Dlaczego zarządzamy ryzykiem? 2 Przedmiot ryzyka Otoczenie bliższe/dalsze (czynniki ryzyka egzogeniczne vs endogeniczne)

Bardziej szczegółowo

Regionalny Program Strategiczny w zakresie aktywności zawodowej i społecznej. Wejherowo, 9 październik 2013 r.

Regionalny Program Strategiczny w zakresie aktywności zawodowej i społecznej. Wejherowo, 9 październik 2013 r. Regionalny Program Strategiczny w zakresie aktywności zawodowej i społecznej Wejherowo, 9 październik 2013 r. Strategia 6 RPS RPO 2014-2020 Strategia Rozwoju Województwa Pomorskiego 2020 (wrzesień 2012)

Bardziej szczegółowo

Weryfikacja hipotez statystycznych, parametryczne testy istotności w populacji

Weryfikacja hipotez statystycznych, parametryczne testy istotności w populacji Weryfikacja hipotez statystycznych, parametryczne testy istotności w populacji Dr Joanna Banaś Zakład Badań Systemowych Instytut Sztucznej Inteligencji i Metod Matematycznych Wydział Informatyki Politechniki

Bardziej szczegółowo

Inteligentna analiza danych

Inteligentna analiza danych Numer indeksu 150946 Michał Moroz Imię i nazwisko Numer indeksu 150875 Grzegorz Graczyk Imię i nazwisko kierunek: Informatyka rok akademicki: 2010/2011 Inteligentna analiza danych Ćwiczenie I Wskaźniki

Bardziej szczegółowo

Modele DSGE. Jerzy Mycielski. Maj Jerzy Mycielski () Modele DSGE Maj / 11

Modele DSGE. Jerzy Mycielski. Maj Jerzy Mycielski () Modele DSGE Maj / 11 Modele DSGE Jerzy Mycielski Maj 2008 Jerzy Mycielski () Modele DSGE Maj 2008 1 / 11 Modele DSGE DSGE - Dynamiczne, stochastyczne modele równowagi ogólnej (Dynamic Stochastic General Equilibrium Model)

Bardziej szczegółowo

Krzywoliniowy świat satysfakcji. Krzysztof Zagórski

Krzywoliniowy świat satysfakcji. Krzysztof Zagórski Krzywoliniowy świat satysfakcji Krzysztof Zagórski Ekonomiści wiedzą, że świat jest krzywoliniowy. Fizycy wiedzieli to pierwsi. Socjologowie dowiedzieli się tego znacznie później. A geografowie? Rysunek

Bardziej szczegółowo

Stanisław Cichocki. Natalia Neherbecka. Zajęcia 13

Stanisław Cichocki. Natalia Neherbecka. Zajęcia 13 Stanisław Cichocki Natalia Neherbecka Zajęcia 13 1 1. Kryteria informacyjne 2. Testowanie autokorelacji 3. Modele dynamiczne: modele o rozłożonych opóźnieniach (DL) modele autoregresyjne o rozłożonych

Bardziej szczegółowo

wersja elektroniczna - ibuk

wersja elektroniczna - ibuk Parteka A. (2015). Dywersyfikacja handlu zagranicznego a rozwój gospodarczy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. ISBN 978-83-01-18336-3 wersja elektroniczna - ibuk Opis Czy zróżnicowanie handlu ma znaczenie?

Bardziej szczegółowo

NAUKA DLA PRAKTYKI. Priorytety kształcenia studentów- aspekt teoretyczny i praktyczny ELŻBIETA MĘCINA-BEDNAREK

NAUKA DLA PRAKTYKI. Priorytety kształcenia studentów- aspekt teoretyczny i praktyczny ELŻBIETA MĘCINA-BEDNAREK NAUKA DLA PRAKTYKI Priorytety kształcenia studentów- aspekt teoretyczny i praktyczny ELŻBIETA MĘCINA-BEDNAREK Podstawowe wyzwania i problemy polityki oświatowej wiążą się obecnie z modernizacją systemu

Bardziej szczegółowo

CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ KORUPCJA, NEPOTYZM, NIEUCZCIWY LOBBING BS/2/2004 KOMUNIKAT Z BADAŃ WARSZAWA, STYCZEŃ 2004

CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ KORUPCJA, NEPOTYZM, NIEUCZCIWY LOBBING BS/2/2004 KOMUNIKAT Z BADAŃ WARSZAWA, STYCZEŃ 2004 CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-46 - 92, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl

Bardziej szczegółowo

WOLONTARIAT wyzwaniem dla wychowania XXI wieku. Dr Joanna Michalak-Dawidziuk

WOLONTARIAT wyzwaniem dla wychowania XXI wieku. Dr Joanna Michalak-Dawidziuk WOLONTARIAT wyzwaniem dla wychowania XXI wieku Dr Joanna Michalak-Dawidziuk ). PROCES STARZEJĄCEGO SIĘ ŚWIATA W 2047 roku po raz pierwszy w skali światowej liczba osób starszych (powyżej 60 lat) będzie

Bardziej szczegółowo

Czynniki determinujące wpływy z podatku dochodowego od osób prawnych w państwach Unii Europejskiej

Czynniki determinujące wpływy z podatku dochodowego od osób prawnych w państwach Unii Europejskiej Andrzej Karpowicz Doctoral Studies in Management and Economics Kolegium Gospodarki Światowej SGH Promotor: Prof. zw. dr hab. Jerzy Żyżyński Czynniki determinujące wpływy z podatku dochodowego od osób prawnych

Bardziej szczegółowo

Odniesienie do opisu efektów kształcenia dla obszaru nauk społecznych WIEDZA K_W01

Odniesienie do opisu efektów kształcenia dla obszaru nauk społecznych WIEDZA K_W01 Efekty kształcenia dla kierunku EKONOMIA studia drugiego stopnia profil ogólnoakademicki Forma studiów: stacjonarne i niestacjonarne Wydział Ekonomii Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu Umiejscowienie

Bardziej szczegółowo

1. Pokaż, że estymator MNW parametru β ma postać β = nieobciążony. Znajdź estymator parametru σ 2.

1. Pokaż, że estymator MNW parametru β ma postać β = nieobciążony. Znajdź estymator parametru σ 2. Zadanie 1 Niech y t ma rozkład logarytmiczno normalny o funkcji gęstości postaci [ ] 1 f (y t ) = y exp (ln y t β ln x t ) 2 t 2πσ 2 2σ 2 Zakładamy, że x t jest nielosowe a y t są nieskorelowane w czasie.

Bardziej szczegółowo

Efekty kształcenia dla kierunku studiów LOGISTYKA studia pierwszego stopnia profil praktyczny

Efekty kształcenia dla kierunku studiów LOGISTYKA studia pierwszego stopnia profil praktyczny Załącznik do uchwały Nr XXIII 5.5/13 Senatu UMCS z dnia 27 lutego 2013 r. Efekty kształcenia dla kierunku studiów LOGISTYKA studia pierwszego stopnia profil praktyczny Umiejscowienie kierunku w obszarze

Bardziej szczegółowo

Ekonometria 1 2. Metoda Najmniejszych Kwadratów. Katarzyna Bech-Wysocka Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

Ekonometria 1 2. Metoda Najmniejszych Kwadratów. Katarzyna Bech-Wysocka Szkoła Główna Handlowa w Warszawie Ekonometria 1 2. Metoda Najmniejszych Kwadratów Katarzyna Bech-Wysocka Szkoła Główna Handlowa w Warszawie 1 Prosty model regresji liniowej (simple linear regression model) Ekonomiści interesują się związkami

Bardziej szczegółowo

ANALIZA WYNIKÓW NAUCZANIA W GIMNAZJUM NR 3 Z ZASTOSOWANIEM KALKULATORA EWD 100 ROK 2012

ANALIZA WYNIKÓW NAUCZANIA W GIMNAZJUM NR 3 Z ZASTOSOWANIEM KALKULATORA EWD 100 ROK 2012 ANALIZA WYNIKÓW NAUCZANIA W GIMNAZJUM NR 3 Z ZASTOSOWANIEM KALKULATORA EWD 100 ROK 2012 OPRACOWAŁY: ANNA ANWAJLER MARZENA KACZOR DOROTA LIS 1 WSTĘP W analizie wykorzystywany będzie model szacowania EWD.

Bardziej szczegółowo

Zadanie 1. a) Przeprowadzono test RESET. Czy model ma poprawną formę funkcyjną? 1

Zadanie 1. a) Przeprowadzono test RESET. Czy model ma poprawną formę funkcyjną? 1 Zadanie 1 a) Przeprowadzono test RESET. Czy model ma poprawną formę funkcyjną? 1 b) W naszym przypadku populacja są inżynierowie w Tajlandii. Czy można jednak przypuszczać, że na zarobki kobiet-inżynierów

Bardziej szczegółowo

Natalia Nehrebecka. Wykład 1

Natalia Nehrebecka. Wykład 1 Natalia Nehrebecka Wykład 1 1 1. Sprawy organizacyjne Zasady zaliczenia Dwiczenia Literatura 2. Czym zajmuje się ekonometria? 3. Formy danych statystycznych 4. Model ekonometryczny 2 1. Sprawy organizacyjne

Bardziej szczegółowo

Zadanie 1. Za pomocą analizy rzetelności skali i wspólczynnika Alfa- Cronbacha ustalić, czy pytania ankiety stanowią jednorodny zbiór.

Zadanie 1. Za pomocą analizy rzetelności skali i wspólczynnika Alfa- Cronbacha ustalić, czy pytania ankiety stanowią jednorodny zbiór. L a b o r a t o r i u m S P S S S t r o n a 1 W zbiorze Pytania zamieszczono odpowiedzi 25 opiekunów dzieci w wieku 8. lat na następujące pytania 1 : P1. Dziecko nie reaguje na bieżące uwagi opiekuna gdy

Bardziej szczegółowo

Departament Bankowości Komercyjnej i Specjalistycznej oraz Instytucji Płatniczych URZĄD KOMISJI NADZORU FINANSOWEGO WARSZAWA, marzec 2016 r.

Departament Bankowości Komercyjnej i Specjalistycznej oraz Instytucji Płatniczych URZĄD KOMISJI NADZORU FINANSOWEGO WARSZAWA, marzec 2016 r. Opracowanie: Wydział Analiz Sektora Bankowego Departament Bankowości Komercyjnej i Specjalistycznej oraz Instytucji Płatniczych URZĄD KOMISJI NADZORU FINANSOWEGO WARSZAWA, marzec 201 r. W dniu 22 marca

Bardziej szczegółowo

K wartość kapitału zaangażowanego w proces produkcji, w tys. jp.

K wartość kapitału zaangażowanego w proces produkcji, w tys. jp. Sprawdzian 2. Zadanie 1. Za pomocą KMNK oszacowano następującą funkcję produkcji: Gdzie: P wartość produkcji, w tys. jp (jednostek pieniężnych) K wartość kapitału zaangażowanego w proces produkcji, w tys.

Bardziej szczegółowo

Publiczne Gimnazjum im. Jana Pawła II w Wilczej Woli ANALIZA EGZAMINU GIMNAZJALNEGO 2013 Z UWZGLĘDNIENIEM EWD

Publiczne Gimnazjum im. Jana Pawła II w Wilczej Woli ANALIZA EGZAMINU GIMNAZJALNEGO 2013 Z UWZGLĘDNIENIEM EWD Publiczne Gimnazjum im. Jana Pawła II w Wilczej Woli ANALIZA EGZAMINU GIMNAZJALNEGO 2013 Z UWZGLĘDNIENIEM EWD EDUKACYJNA WARTOŚĆ DODANA JAKO JEDNA Z MIAR JAKOŚCI NAUCZANIA Zasoby na wejściu Szkoła Jakość

Bardziej szczegółowo

Statystyka. Rozkład prawdopodobieństwa Testowanie hipotez. Wykład III ( )

Statystyka. Rozkład prawdopodobieństwa Testowanie hipotez. Wykład III ( ) Statystyka Rozkład prawdopodobieństwa Testowanie hipotez Wykład III (04.01.2016) Rozkład t-studenta Rozkład T jest rozkładem pomocniczym we wnioskowaniu statystycznym; stosuje się go wyznaczenia przedziału

Bardziej szczegółowo

1. TESTY PSYCHOLOGICZNE

1. TESTY PSYCHOLOGICZNE 1. TESTY PSYCHOLOGICZNE 1. pojęcie testu psychologicznego 2. zastosowanie 3. podstawowe wymogi (standaryzacja, obiektywność, rzetelność, trafność, normalizacja) 4. cecha psychologiczna w ujęciu psychologicznym

Bardziej szczegółowo

Warszawa, październik 2012 BS/145/2012 ZAUFANIE DO BANKÓW

Warszawa, październik 2012 BS/145/2012 ZAUFANIE DO BANKÓW Warszawa, październik 2012 BS/145/2012 ZAUFANIE DO BANKÓW Znak jakości przyznany CBOS przez Organizację Firm Badania Opinii i Rynku 11 stycznia 2012 roku Fundacja Centrum Badania Opinii Społecznej ul.

Bardziej szczegółowo

Budowa modelu i testowanie hipotez

Budowa modelu i testowanie hipotez Problemy metodologiczne Gdzie jest problem? Obciążenie Lovella Dysponujemy oszacowaniami parametrów następującego modelu y t = β 0 + β 1 x 1 +... + β k x k + ε t Gdzie jest problem? Obciążenie Lovella

Bardziej szczegółowo

Teoretyczne podstawy wychowania

Teoretyczne podstawy wychowania Teoretyczne podstawy wychowania 1. Wychowanie człowieka na tle różnych epok 2. Przedmiotowy wymiar wychowania 3. Podstawowe kategorie procesu wychowania 4. Proces wychowania i jego istota 5. Determinanty

Bardziej szczegółowo

Ocena adekwatności alokowanych środków finansowych w ramach POPT 2014-2020

Ocena adekwatności alokowanych środków finansowych w ramach POPT 2014-2020 Ocena adekwatności alokowanych środków finansowych w ramach POPT 2014-2020 Zgodnie z przekazanymi informacjami, wysokość środków finansowych przeznaczonych na realizację POPT wyniesie 700,1 mln EUR wkładu

Bardziej szczegółowo

posiada podstawową wiedzę o instytucjonalnych uwarunkowaniach polityki społecznej.

posiada podstawową wiedzę o instytucjonalnych uwarunkowaniach polityki społecznej. Efekty kształcenia dla kierunku POLITYKA SPOŁECZNA studia pierwszego stopnia profil ogólnoakademicki Forma studiów: stacjonarne i niestacjonarne Wydział Ekonomii Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu Umiejscowienie

Bardziej szczegółowo

Stanisław Cichocki. Natalia Nehrebecka

Stanisław Cichocki. Natalia Nehrebecka Stanisław Cichocki Natalia Nehrebecka 1 1. Wstęp a) Binarne zmienne zależne b) Interpretacja ekonomiczna c) Interpretacja współczynników 2. Liniowy model prawdopodobieństwa a) Interpretacja współczynników

Bardziej szczegółowo

Teoretyczne podstawy analizy indeksowej klasyfikacja indeksów, konstrukcja, zastosowanie

Teoretyczne podstawy analizy indeksowej klasyfikacja indeksów, konstrukcja, zastosowanie Teoretyczne podstawy analizy indeksowej klasyfikacja indeksów, konstrukcja, zastosowanie Szkolenie dla pracowników Urzędu Statystycznego nt. Wybrane metody statystyczne w analizach makroekonomicznych dr

Bardziej szczegółowo

Metody Ilościowe w Socjologii

Metody Ilościowe w Socjologii Metody Ilościowe w Socjologii wykład 2 i 3 EKONOMETRIA dr inż. Maciej Wolny AGENDA I. Ekonometria podstawowe definicje II. Etapy budowy modelu ekonometrycznego III. Wybrane metody doboru zmiennych do modelu

Bardziej szczegółowo

EKONOMETRYCZNA ANALIZA ODPŁYWÓW Z BEZROBOCIA

EKONOMETRYCZNA ANALIZA ODPŁYWÓW Z BEZROBOCIA EKONOMETRYCZNA ANALIZA ODPŁYWÓW Z BEZROBOCIA W OPARCIU O KONCEPCJĘ FUNKCJI DOPASOWAŃ Adam Kowol 2 Wprowadzenie Celem niniejszego opracowania jest próba określenia determinantów odpływów z bezrobocia do

Bardziej szczegółowo

Akademia Górniczo-Hutnicza Wydział Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Elektroniki

Akademia Górniczo-Hutnicza Wydział Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Elektroniki Akademia Górniczo-Hutnicza Wydział Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Elektroniki Przetwarzanie Sygnałów Studia Podyplomowe, Automatyka i Robotyka. Wstęp teoretyczny Zmienne losowe Zmienne losowe

Bardziej szczegółowo

ROZDZIAŁ 7 WPŁYW SZOKÓW GOSPODARCZYCH NA RYNEK PRACY W STREFIE EURO

ROZDZIAŁ 7 WPŁYW SZOKÓW GOSPODARCZYCH NA RYNEK PRACY W STREFIE EURO Samer Masri ROZDZIAŁ 7 WPŁYW SZOKÓW GOSPODARCZYCH NA RYNEK PRACY W STREFIE EURO Najbardziej rewolucyjnym aspektem ogólnej teorii Keynesa 1 było jego jasne i niedwuznaczne przesłanie, że w odniesieniu do

Bardziej szczegółowo

WYKŁADY ZE STATYSTYKI MATEMATYCZNEJ wykład 2 - statystyka opisowa cd

WYKŁADY ZE STATYSTYKI MATEMATYCZNEJ wykład 2 - statystyka opisowa cd WYKŁADY ZE STATYSTYKI MATEMATYCZNEJ wykład 2 - statystyka opisowa cd Agata Boratyńska Agata Boratyńska Statystyka matematyczna, wykład 2 1 / 20 MIARY ROZPROSZENIA, Wariancja Wariancją z próby losowej X

Bardziej szczegółowo

Kalibracja. W obu przypadkach jeśli mamy dane, to możemy znaleźć równowagę: Konwesatorium z Ekonometrii, IV rok, WNE UW 1

Kalibracja. W obu przypadkach jeśli mamy dane, to możemy znaleźć równowagę: Konwesatorium z Ekonometrii, IV rok, WNE UW 1 Kalibracja Kalibracja - nazwa pochodzi z nauk ścisłych - kalibrowanie instrumentu oznacza wyznaczanie jego skali (np. kalibrowanie termometru polega na wyznaczeniu 0C i 100C tak by oznaczały punkt zamarzania

Bardziej szczegółowo

Statystyka SYLABUS A. Informacje ogólne

Statystyka SYLABUS A. Informacje ogólne Statystyka SYLABUS A. Informacje ogólne Elementy składowe sylabusu Nazwa jednostki prowadzącej kierunek Nazwa kierunku studiów Poziom kształcenia Profil studiów Forma studiów Kod Język Rodzaj Dziedzina

Bardziej szczegółowo

Zadania ze statystyki, cz.7 - hipotezy statystyczne, błąd standardowy, testowanie hipotez statystycznych

Zadania ze statystyki, cz.7 - hipotezy statystyczne, błąd standardowy, testowanie hipotez statystycznych Zadania ze statystyki, cz.7 - hipotezy statystyczne, błąd standardowy, testowanie hipotez statystycznych Zad. 1 Średnia ocen z semestru letniego w populacji studentów socjologii w roku akademickim 2011/2012

Bardziej szczegółowo

WYBRANE WNIOSKI Z BADANIA RODZICÓW DZIECI W WIEKU SZKOLNYM. Jak ocenia Pan/i działalność edukacyjną szkoły do której uczęszcza Pana/i dziecko?

WYBRANE WNIOSKI Z BADANIA RODZICÓW DZIECI W WIEKU SZKOLNYM. Jak ocenia Pan/i działalność edukacyjną szkoły do której uczęszcza Pana/i dziecko? WYBRANE WNIOSKI Z BADANIA RODZICÓW DZIECI W WIEKU SZKOLNYM 1. Ogólna ocena działalności szkoły Ponad 80% badanych respondentów ocenia działalność edukacyjną szkoły swojego dziecka dobrze lub bardzo dobrze.

Bardziej szczegółowo

W kolejnym rozdziale scharakteryzowano determinanty rynku pracy oraz ich oddziaływanie na jego kondycję. Wyszczególniono przeszkody i zagrożenia

W kolejnym rozdziale scharakteryzowano determinanty rynku pracy oraz ich oddziaływanie na jego kondycję. Wyszczególniono przeszkody i zagrożenia Streszczenie Uczenie się ma w obecnych czasach szczególne znaczenie i jest warunkiem sprostania wielu różnym wyzwaniom zarówno społecznym jak i gospodarczym. Odpowiednia edukacja umożliwi zdobycie potrzebnej

Bardziej szczegółowo

Adaptacyjność gospodarki polskiej do szoków makroekonomicznych panelowa analiza SVECM

Adaptacyjność gospodarki polskiej do szoków makroekonomicznych panelowa analiza SVECM Adaptacyjność gospodarki polskiej do szoków makroekonomicznych panelowa analiza SVECM Piotr Lewandowski Instytut Badań Strukturalnych VII 2008 Wyzwania badawcze Gospodarki krajów naszego regionu od drugiej

Bardziej szczegółowo

Diagnoza uwarunkowań przywiązania organizacyjnego jako fundament pomiaru kapitału ludzkiego

Diagnoza uwarunkowań przywiązania organizacyjnego jako fundament pomiaru kapitału ludzkiego Diagnoza uwarunkowań przywiązania organizacyjnego jako fundament pomiaru kapitału ludzkiego Dr Tomasz Kawka KATEDRA ZARZĄDZANIA KADRAMI Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu CELE ZARZĄDZANIA KAPITAŁEM LUDZKIM

Bardziej szczegółowo

KIERUNKOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA (EKK)

KIERUNKOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA (EKK) I. EFEKTY KSZTAŁCENIA ZDROWIE PUBLICZNE II STOPNIA 2013-2015: 1) Tabela odniesień kierunkowych efektów kształcenia (EKK) do obszarowych efektów kształcenia (EKO) Nazwa kierunku studiów: ZDROWIE PUBLICZNE

Bardziej szczegółowo