KWIECIEŃ magazyn psychologii i zdrowego życia MAGAZYN BEZPŁATNY. temat numeru CZY TO AUTYZM? Świat zmysłów dziecka z autyzmem terapeuta

Transkrypt

1 INDYGO magazyn psychologii i zdrowego życia #3 KWIECIEŃ 2014 MAGAZYN BEZPŁATNY temat numeru CZY TO AUTYZM? Świat zmysłów dziecka z autyzmem terapeuta

2 WITAM SERDECZNIE NASZYCH CZYTELNIKÓW! Drodzy Czytelnicy, Na zewnątrz już coraz cieplej, wiosna w pełni, Święta tuż tuż Nadchodzi też inny bardzo ważny dzień, który w naszym kalendarzu zaznaczony jest na niebiesko. 2-ego kwietnia obchodzimy Światowy Dzień Świadomości Autyzmu. Z tej okazji mamy dla Was kilka ciekawych tekstów związanych z tematyką zaburzeń rozwojowych u dzieci. W tym numerze dowiecie się m. in. skąd pochodzi słowo autyzm, jak rozpoznać to zaburzenie u dziecka, jak wygląda świat zmysłów i dieta dziecka z autyzmem oraz poznacie kilku genialnych autystów. Ciekawym będzie również spotkanie z,,autystyczną mamą, która opowiada, jak niezwykłe jest życie rodzica dziecka z autyzmem. Życzymy Wam przyjemnej lektury i miesiąca w kolorze INDYGO ;) Marlena Pytlak, redaktor naczelna 2 kwietnia obchodzimy Światowy Dzień Świadomości Autyzmu. W dniu 21 stycznia 2008 roku ONZ podjęło decyzję, by wyznaczyć 2 kwietnia Światowym Dniem Świadomości Autyzmu, który ma być obchodzony każdego roku. Tego dnia ważniejsze budowle europejskich stolic rozświetlają się na niebiesko, gdyż to właśnie niebieski jest kolorem autyzmu. Dzień Autyzmu ma uwrażliwiać społeczeństwo na problemy osób dotkniętych tym zaburzeniem. Z tej okazji Centrum INDYGO zaprasza na BEZPŁATNE KONSULTACJE PSYCHOLOGICZNE dla rodziców, którzy: chcą dowiedzieć się, czy ich dziecko rozwija się prawidłowo potrzebują zasięgnąć porady wychowawczej chcą mieć pewność, że rozwój ich dziecka jest odpowiednio stymulowany pragną dowiedzieć się, jak rozpoznać objawy autyzmu i zespołu Aspergera chcą poznać proces diagnostyczny i terapeutyczny Na konsultacje zapraszamy 2 kwietnia w godzinach od 9:00 do 19:00 do poradni mieszczącej się przy ulicy Mikołajczyka 1/12 w Warszawie. Informacje i zapisy : ; UMYSŁU Świat zmysłów dziecka z autyzmem 3 redakcja: Marlena Pytlak redakcja@centrumindygo.pl DZIECKA CIAŁA Czy to autyzm? Dieta dzieci z autyzmem 4 5 zespół : Dorota Idczak Olga Letkiewicz Magdalena Kopała wydawca : Centrum Terapii i Rozwoju INDYGO WIEDZY Genialny autyzm 6 dział marketingu i reklamy : reklama@centrumindygo.pl ROZWOJU Cykl szkoleń 7 opracowanie graficzne i skład: Jan Szepski grafika@centrumindygo.pl 2

3 DZIECKA UMYSŁU OLGA LETKIEWICZ - terapeuta, diagnosta SI W szystkie informacje odbierane ze świata zewnętrznego docierają do nas poprzez zmysły. Układ nerwowy reaguje na bodźce płynące ze: wzroku, słuchu, węchu, dotyku oraz równowagi. Mózg stosownie interpretuje bodźce, a następnie pozwala nam na nie odpowiedzieć poprzez adekwatną reakcję ciała. Zaburzenie któregokolwiek ze zmysłów wywołuje u dziecka nieodpowiednie reakcje na określone sytuacje, w których się znajduje. Problem zaburzeń integracji sensorycznej (SI) często dotyczy dzieci, które w innych sferach rozwijają się prawidłowo. Jednakże szczególną grupę pacjentów korzystających z terapii SI stanowią dzieci z autyzmem i z zaburzeniami pokrewnymi. Przejawiają one znaczne zaburzenia w odbiorze i przetwarzaniu bodźców zmysłowych płynących z otoczenia, jak i z własnego ciała. Dzieje się tak dlatego, że ich mózg nie jest w stanie bez zakłóceń integrować informacji pochodzących od zmysłów. Powoduje to przeładowanie ich systemu nerwowego, co objawia się tzw. sensoryzmami czy stereotypiami. Stereotypie mają głównie charakter motoryczny lub słowny (np. kręcenie się wokół własnej osi, kiwanie się, podskoki, wyginanie rąk, kręcenie przedmiotami, powtarzanie pojedynczych dźwięków). Dzieci autystyczne przejawiają szereg zachowań sztywnych, rytualistycznych. Starają się nie dopuścić do zmian w otoczeniu, a na przejawy odstępstw reagują lękiem. Pisząc o objawach zaburzeń integracji sensorycznej u dzieci autystycznych nie można nie odnieść się do teorii polisensorycznej Delacato, który 40 lat temu stworzył nowe podejście terapeutyczne oparte na zaburzonym odbiorze i przepływie bodźców sensorycznych. Badania prowadzone przez Delacato wśród dzieci autystycznych wykazały, że u około 95% z nich występują zaburzenia w zakresie dotyku i czucia, u blisko 85%- słuchu, 65% ma problemy w przetwarzaniu wrażeń wzrokowych, a około 25% zaburzeń dotyczy węchu i smaku. Dysfunkcje te mają podłoże organiczne i spowodowane są mikrouszkodzeniami w obrębie centralnego układu nerwowego. Zaburzeniom ulega zarówno odbiór bodźców z narządów zmysłów, ich przepływ do mózgu oraz ich odbiór w ośrodkach kory mózgowej. Według Carl H. Delacato sensoryzmy są próbą naprawienia tego kanału sensorycznego, który jest zaburzony. Innymi słowy, poprzez wielokrotne powtarzanie stymulacji dziecko samo próbuje samo się wyleczyć. Głównym zadaniem terapii integracji sensorycznej jest dostarczenie kontrolowanej ilości bodźców sensorycznych, w szczególności przedsionkowych, proprioceptywnych i dotykowych w taki sposób, by dziecko spontanicznie formułowało reakcje adaptacyjne poprawiające integracje tych bodźców. Podczas terapii integracji sensorycznej relacje zachodzące między procesami sensorycznymi a zachowaniem ruchowym kształtują i poprawiają połączenia synaptyczne w ośrodkowym układzie nerwowym. 3

4 Czy to autyzm? DZIECKA DOROTA IDCZAK- psycholog, terapeuta Autyzm jest zaburzeniem rozwojowym zaczynającym się we wczesnym dzieciństwie i trwającym całe życie. Inny sposób odbioru rzeczywistości powoduje, że osoby z autyzmem tworzą swój wewnętrzny, odmienny obraz świata, mają trudności z budowaniem więzi, okazywaniem emocji oraz komunikacją z innymi ludźmi. Zespół Aspergera nazywany jest często łagodną formą autyzmu. Dzieci z ZA mogą wykazywać ponadprzeciętne zdolności intelektualne. Mają jednak trudności w kontaktach społecznych, reagują niepokojem na zmiany lub przejawiają nietypowe, często niezrozumiałe dla otoczenia zainteresowania. Autyzm i zespół Aspergera może objawiać się w różny sposób u poszczególnych osób. Jest to zależne od głębokości zaburzenia oraz skuteczności i intensywności terapii. Nieprawidłowości w rozwoju dziecka występują w trzech głównych sferach: komunikacji, interakcji społecznych i zachowania. Do objawów, które nie pozwalają przeoczyć autyzmu u dziecka 2-letniego należą: puste spojrzenie, unikanie patrzenia w twarz, brak wskazywania przedmiotów lub osób, brak reakcji na głos (nie słucha, ignoruje), defekty w rozumieniu gestów, manieryzmy ruchowe, zwiastuny zaburzeń rozwoju mowy, bardzo skąpe odczytywanie emocji z twarzy (radość, smutek), nieumiejętność udawania, trudności w rozumieniu złożonych komunikatów. Jeśli obserwujesz większość z tych objawów u swojego dziecka to znak, że warto udać się do specjalisty, który potwierdzi bądź wykluczy konieczność wdrożenia procesu diagnostycznego. Wojtuś jest ślicznym chłopcem. Ma 8 lat, uroczy dołeczek w policzku i autyzm. Ja mam na imię Kasia, mam 38 lat i jestem autystyczną mamą. Od 5 lat, codziennie, podejmujemy nowe wyzwania i obserwuję jak Wojtuś się stara i dzielnie sobie radzi. Może gdyby był zdrowy, nigdy nie doceniłabym jego wielkich-małych kroków, wydawałoby mi się pewnie, że tak być musi. A tak, widzę szczęście w każdym jego słowie, w wierszyku wyrecytowanym niezgrabnie na szkolnej akademii, w śpiewanych wspólne piosenkach. Dotykam ręką nieba, kiedy przychodzi i wtula się w moje ramiona. Jestem dumna kiedy sam założy skarpetki, kiedy próbuje zrobić sobie kanapkę. I kocham go nawet kiedy wykąpie się w kałuży, czy wyjdzie z domu w jednym bucie. Wojtuś jest moim najwspanialszym nauczycielem. To on nauczył mnie pokory w życiu, bezdennej cierpliwości i miłości pomimo wszystko. Nie narzekam, żyję normalnie i nie daję się zepchnąć na margines. Jestem głucha na uwagi ludzi, a przypinając Wojtusiowi plakietkę mam autyzm-a Ty? raz na zawsze pozbyłam się złośliwości. Od czasu diagnozy moje życie nie zmieniło się na gorsze. Ono po prostu się zmieniło. A ja akceptuję wszystkie te zmiany i cieszę się z małych sukcesów mojego bohatera. Bo niby czym różnią się moje radości od radości matek dzieci zdrowych. Zdeterminowana i silniejsza niż kiedykolwiek rozpoczęłam studia pedagogiczne na specjalności logopedia. Średnia 4,9 zgadnijcie dzięki komu? 34

5 Dieta dzieci z autyzmem C I A Ł A M AG DA LEN A KO PA Ł A- dietet yk Dzieci z autyzmem borykają się nie tylko z problemami edukacyjnymi i trudnościami w odbiorze bodźców z otaczającego je świata. Autystom towarzyszą również kłopoty zdrowotne, w tym również choroby układu trawiennego. Wśród opisywanych zaburzeń w przewodzie pokarmowym u dzieci ze zdiagnozowanym autyzmem wymienić można między innymi chorobę refluksową przełyku, zaparcia, biegunki, zespół nadmiernej przepuszczalności jelita, zapalenie błony śluzowej jelita, zaburzenia równowagi mikrobiologicznej jelita, nadwrażliwości pokarmowe oraz opioidowe działanie egzorfin pochodzenia pokarmowego uwalnianych z białek pokarmowych (kazeiny lub glutenu). Niewiele osób wie, że oprócz specjalistycznej terapii oddziałującej na sferę poznawczą, emocjonalną i społeczną dziecka konieczne jest wdrożenie odpowiedniej diety, która w znaczny sposób koryguje wiele nieprawidłowości (nie tylko tych trawiennych). Poprzez odpowiednio dobraną dietę możemy zwiększyć możliwości koncentracji dziecka, zmniejszyć nadpobudliwość czy też wyeliminować zachowania trudne. Pojęcie nadwrażliwości pokarmowej obejmuje różne typu reakcji organizmu na podanie danego pokarmu. Nadwrażliwość nie dotyczy tylko dzieci, również osoby dorosłe mogą na nią cierpieć. Żywność, która może być zjadana przez większość bez żadnych konsekwencji, u innych wywołać może różnorodne powikłania, niektóre o dużym stopniu nasilenia. W SAMYM CENTRUM WARSZAWY SZEROKI WYBÓR ZDROWYCH EKOLOGICZNYCH PRODUKTÓW SPRAWDZENI NAJLEPSI DOSTAWCY Objawami nadwrażliwość mogą być nie tylko powszechnie kojarzone wysypka, bóle brzucha czy niestrawność, ale również o wiele mniej charakterystyczne, a jednak bardzo męczące objawy. Wzdęcia, uczucie pełności, zaparcia, wypryski, przewlekłe zmęczenie, a nawet bezsenność mogą być objawami ukrytych nadwrażliwości. W ich powstawaniu może brać udział nasz układ odpornościowy, produkując specjalne przeciwciała, jednak w niektórych przypadkach do powstania reakcji może dojść także na drodze innych mechanizmów. Niestety, pula gorzej tolerowanych produktów może się zmieniać, warto więc zwracać uwagę na każdy niepokojący nas objaw. Dlatego tak ważne jest sprawdzenie, na które produkty spożywcze nasz organizm reaguje źle, a które są dla niego wskazane. Rozwiązaniem jest specjalistyczne badanie nietolerancji pokarmowych za pomocą profesjonalnego testu, który można szybko i łatwo przeprowadzić podczas jednej konsultacji dietetycznej. Dietetyk po przeanalizowaniu wyników testu jest w stanie określić, które składniki z diety należy wykluczyć oraz w jaki sposób je zastąpić tworząc zbilansowany i zdrowy jadłospis. W ramach bezpłatnych konsultacji z okazji Światowego Dnia Świadomości Autyzmu zapraszamy na spotkanie tych wszystkich Państwa, którzy pragną dowiedzieć się czegoś więcej na temat nietolerancji pokarmowych u siebie bądź u swoich pociech. PRODUKTY BEZGLUTENOWE PRODUKTY DLA DZIECI EKOLOGICZNE NATURALNE KOSMETYKI... JESTEŚMY TYM, CO JEMY... 5

6 GENIALNY AUTYZM WIEDZY SAWANT GENIALNY GŁUPIEC Osoba z jednej strony upośledzona, z drugiej posiadająca zdolności w stopniu genialnym, np. doskonałą pamięć. Film,,Rain Man - historia sawanta zainspirowana przypadkiem Kima Peeka, który mimo ogólnych zaburzeń rozwoju znał na pamięć książek. Potrafił wymienić nazwy wszystkich miast, autostrad przechodzących przez każde amerykańskie miasto, miasteczko i okręg - a także wszystkie numery kierunkowe, kody pocztowe oraz przypisane do nich sieci telekomunikacyjne i telewizyjne. Znał historię każdego kraju, każdego władcy, jego daty panowania, małżonka i historię życia. Na podstawie podanej daty urodzenia w ciągu kilku sekund obliczał dzień tygodnia, w którym dana osoba skończy 65 lat. Rozpoznawał ze słuchu większość utworów muzycznych, podając jednocześnie datę i miejsce ich powstania oraz datę urodzenia i śmierci kompozytora. STEPHEN WILTSHIRE urodził się w Londynie w Anglii. Był niemową, a w wieku 3 lat wykryto u niego autyzm. Z otaczającym go światem zaczął komunikować się za pomocą rysunków. W wieku 8 lat zaczął rysować wyobrażenia miast zniszczonych przez trzęsienia ziemi oraz samochody. W wieku 10 lat Wiltshire narysował serię rysunków, które nazwał "London Alphabet" (pol. londyński alfabet), które przedstawiały znane londyńskie budowle, każde zaczynające się na kolejne litery alfabetu. Najbardziej ceniony jest za swoją niebywałą pamięć fotograficzną. Narysował całą panoramę Londynu po jednym przelocie helikopterem, zachowując takie szczegóły jak liczba okien w każdym z budynków. Narysował również panoramę Rzymu po zaledwie 45 minutowym locie, Tokio, Frankfurtu i Hongkongu. We wszystkich tych rysunkach dokładnie odwzorował liczbę kolumn, okien i ulic, mimo iż widział je tylko raz podczas krótkiej podróży. W 2006 roku Stephen otrzymał Order Imperium Brytyjskiego za pracę dla sztuki i kultury. AUTΟS OZNACZA SAM Aż do połowy XX wieku nie istniała nazwa choroby, która według statystyk występuje około 2 do 6 /na 1000 osób. W roku 1943 Leo Kanner, austriacko-amerykański lekarz psychiatra, twórca psychiatrii dziecięcej (Stany Zjednoczone) po raz pierwszy wyodrębnił i scharakteryzował grupę dzieci, których objawy nie mieściły się we wcześniej znanych kryteriach diagnostycznych, takich jak psychozy dziecięce czy niedorozwój umysłowy. Badając grupę jedenaściorga dzieci wprowadził termin wczesny autyzm dziecięcy. W tym samym czasie niemiecki naukowiec, Hans Asperger (Austria) opisał łagodniejszą postać choroby, znaną później pod nazwą zespołu Aspergera. INTEGRACYJNE JĘZYKOWE PRZEDSZKOLE MONTESSORI ANIOŁKOWO przy ul. Nenufarów 8, Warszawa Wawer (Miedzeszyn) przyjmuje dzieci autystyczne od 2,5 roku. Zapewniamy w czesnym; całodzienną opiekę terapeuty i psychologa, indywidualne zajęcia terapeutyczne, indywidualne zajęcia logopedyczne, indywidualne zajęcia integracji sensorycznej, indywidualne zajęcia wczesnego wspomaganie rozwoju dziecka, komunikację alternatywną. Szczegóły na stronie Tel

7 cykl szkoleń ROZWOJU AUTYZM I ZESPÓŁ ASPERGERA DIAGNOZA I TERAPIA Celem szkolenia jest przedstawienie podstawowych informacji dotyczących autyzmu i zespołu Aspergera (ZA), kryteriów diagnostycznych oraz metod terapeutycznych stosowanych w pracy z osobami z autyzmem i ZA. Szkolenie przeznaczone jest dla wszystkich osób zainteresowanych problematyką całościowych zaburzeń rozwoju, pracujących lub planujących pracę z osobami z autyzmem. NAJBLIŻSZY TERMIN: (SOBOTA) TERAPEUTA-CIEŃ: PRACA Z DZIECKIEM Z AUTYZMEM I ZESPOŁEM ASPERGERA Szkolenie dedykowane terapeutom i studentom pragnącym zdobyć kwalifikacje i umiejętności niezbędne do pracy w charakterze terapeuty-cienia dziecka z autyzmem i zespołem Aspergera. Szkolenie odbywa się w formie seminaryjnej z elementami pracy warsztatowej. Uczestnicy otrzymują certyfikat potwierdzający udział w szkoleniu oraz zaświadczenie o nabyciu kompetencji do pracy w charakterze terapeuty-cienia dziecka NAJBLIŻSZY TERMIN: (PIĄTEK) ZABURZENIA I WSPOMAGANIE MOWY DZIECKA Dzięki temu szkoleniu dowiecie się Państwo kiedy mowa dziecka rozwija się prawidłowo i na co należy zwrócić uwagę przed diagnozą logopedyczną oraz jak rozpoznawać zaburzenia mowy i języka u dzieci w każdym wieku, a także jak wspomagać prawidłowy rozwój mowy dziecka, jego artykulację i rozwój słownictwa. Omówione zostaną także przykładowe ćwiczenia wspierające rozwój mowy dziecka. Poznacie też Państwo charakterystykę najczęstszych zaburzeń mowy i języka u dzieci z autyzmem, zespołem Aspergera, dyslalią, opóźnionym rozwojem mowy, niedosłuchem, mózgowym porażeniem dziecięcym, upośledzeniem umysłowym, rozszczepem, niedokształceniem mowy pochodzenia korowego i innych. NAJBLIŻSZY TERMIN: (SOBOTA) DIETA A NIETOLERANCJE POKARMOWE Uczestnicy szkolenia dowiedzą się, czym są nietolerancje pokarmowe, jakie są ich objawy oraz towarzyszące im problemy zdrowotne. Będą mogli poznać, jak wygląda proces diagnozy nietolerancji pokarmowych oraz nauczyć się właściwie wprowadzać dietę dla dzieci nie mogących spożywać m. in. glutenu, kazeiny oraz cukru. NAJBLIŻSZY TERMIN: (NIEDZIELA) czas szkolenia 8 godzin dydaktycznych certyfikat materiały poczęstunek WARSZAWA 7