Eksperymenty naszego Klubu Młodych Odkrywców

Transkrypt

1 Eksperymenty naszego Klubu Młodych Odkrywców Spienione rośliny Składniki próbki roślin: owoców, warzyw, liści, łodyg, np. jabłka, ziemniaka, pomidora, natki pietruszki, marchewki przezroczyste pojemniki na próbki (dobrze sprawdzają się kieliszki 50ml wtedy można usłyszeć musowanie ) woda utleniona Przebieg Palcami, nożem lub tarką rozdrobnij próbki roślin. Próbki umieść w pojemnikach. Postaraj się, by każda próbka była podobnej wielkości. Każdą próbkę zalej wodą utlenioną. Przez kilka minut obserwuj, co dzieje się na powierzchni próbek. Zrób to inaczej Jeśli masz do dyspozycji kawałek świeżego, krwistego mięsa, polej go wodą utlenioną. Co obserwujesz? Pytania Gdzie powstało najwięcej, a gdzie najmniej piany? O czym to może świadczyć? W których próbkach piana w ogóle się nie pojawia? Dlaczego? Słowa kluczowe katalaza, enzymy, tlen, woda utleniona, nadtlenek wodoru

2 Kolorowy wybuch wywar z czerwonej kapusty (lub woda zabarwiona krepiną, barwnikiem itd. różne kolory z tym, że tu nie dojdzie do zmian koloru bo w kapuście obecna jest antocyjana) (np. 30 ml) soda (np. 1 opak.) ocet (ok 1/3 szkl.) tacka/podkładka Przebieg: Naczynie umieść na podkładce a następnie wsyp do niego sodę. Do wywaru z kapusty dolej ocet. Następnie całość energicznie wlej do pojemnika z sodą. Obserwuj co się dzieje. Zrób to inaczej: Pytania: Jak zmieniają się kolory? Z czego to wynika? Co powoduje wybuch? Słowa kluczowe: Antocyjana, kwas, zasada

3 Kapuściana koszulka Składniki przezroczysta, gładka folia, np. koszulka na dokumenty biała kartka papieru sok z czerwonej kapusty odczynniki, np. sól, soda oczyszczona, kwasek cytrynowy, środek do czyszczenia rur, mydło pipety lub słomki oraz łyżeczki Przebieg Folię połóż na białym tle (np. na kartce papieru). W dużych odstępach umieść na folii kilka kropel soku z czerwonej kapusty. Na kolejne krople nalej lub wsyp niewielkie ilości wybranych odczynników. Obserwuj, jak zmieniają się krople. Zrób to inaczej Co się stanie, kiedy do jednej kropli soku dodamy dwa odczynniki dające osobno różne kolory? Czy ilość i proporcje dodawanych odczynników mają znaczenie? Przeprowadź doświadczenie w większej skali, np. w kubeczkach. Otrzymanymi kolorowymi cieczami możesz zabarwić tkaninę albo waciki kosmetyczne. Spróbuj namalować jakiś kształt albo obrazek lub napisać kolorowy tekst. Pytania Dlaczego kolory kropel się zmieniły? Ile różnych kolorów otrzymałeś? Czy udało Ci się otrzymać podobne kolory, dodając do kropel różne odczynniki? O czym to może świadczyć? Słowa kluczowe wskaźniki chemiczne, antocyjany, ph, kwasy, zasady, odczyn

4 Granatowy kisiel mąka ziemniaczana (ok 3 łyżki) jodyna woreczek np. na mrożonki czajnik, woda miska, kufel łyżka Przebieg: Mąkę ziemniaczaną wymieszać z odrobiną zimnej wody. Całość zalać wrzątkiem i energicznie wymieszać ma mieć postać przeźroczystego żelu kisielu. W przypadku zbyt gęstej substancji dolać odrobinę wrzątku i wymieszać. Do woreczka wlać wodę i sprawdzić czy nie przecieka. Do wody dolać kilka kropel jodyny tak aby całość zabarwiła się na żółto. Woreczek z wodą zabarwioną jodyną włożyć do pojemnika z kiślem (aby nic się nie wylało zawiązałam dzieciom woreczki na supeł). Obserwuj co się dzieje 1 min., 5 min., 30 min. itd. Zrób to inaczej: W drugim pojemniku z kiślem wlać odrobinę wody z jodyną, Obserwuj. Słowa kluczowe: Tu nie wiem niestety co jest przyczyną zmiany koloru. Nie znalazłam odpowiedzi

5 Chemiczne jojo Składniki wysokie, przezroczyste naczynie (menzurka, szklanka, plastikowy kubek) przezroczyste naczynie (może być mniejsze od poprzedniego) słomki (zakraplacze lub pipety) olej spożywczy ocet czerwona kapusta soda oczyszczona czajnik woda Przebieg Kilka liści czerwonej kapusty zalej wrzącą wodą i odstaw na 15 minut. Liście możesz też przepuścić przez sokowirówkę. W ten sposób otrzymasz odpowiednio wywar lub sok z kapusty. Na dno wysokiego naczynia wsyp warstwę sody oczyszczonej o grubości około 1 cm. Soda nie powinna znaleźć się na ściankach naczynia. Do tego samego naczynia wlej olej do 4/5 objętości. Rób to ostrożnie, żeby olej nie wymieszał się z sodą. W drugim naczyniu zmieszaj ocet z wywarem z kapusty. Użyj tyle soku, żeby kolor mieszanki był intensywny (porada- im więcej octu tym szybciej reakcja zachodzi). Słomką wpuść do oleju kilka kropli zabarwionego octu. Spróbuj wypuszczać krople różnymi sposobami trzymaj końcówkę słomki tuż nad albo pod poziomem oleju. Obserwuj krople octu ich zachowanie w oleju i po zetknięciu z sodą. Zwróć uwagę na zmianę koloru przypomnienie o antocyjanie z doświadczenia z kapuścianą koszulką (wywar+ocet => róż, wywar+ocet.+soda => niebieski) Zrób to inaczej Zamiast soku z kapusty użyj barszczu czerwonego (może być gotowy ze sklepu), naparu z hibiskusa lub soku z jagód. Można też do wody włożyć kawałek bibuły ważne jest tu zabarwienie wody na intensywny kolor, tak- by wyraźnie było widać krople. Wpuść do oleju kroplę octu i kroplę soku z kapusty. Zamiast octu użyj soku z cytryny. Na zakończenie eksperymentu możesz energicznie przelać całą octową mieszankę do oleju. My sprawdzaliśmy jeszcze jaki gaz powoduje unoszenie się kropelek (weryfikowaliśmy w ten sposób wiedzę zdobytą podczas eksperymentu z powietrzem) w tym celu należy nad buzującą mieszaniną zapalić zapałkę gdy zgaśnie poziom dwutlenku węgla jest tak duży, iż zapałka gaśnie. Pytania

6 Jaki kolor ma mieszanina octu z sokiem z kapusty? Jak zachowują się octowe krople w oleju? Co się dzieje w momencie zetknięcia się kropli z powierzchnią sody oczyszczonej? Jak wygląda wtedy kropla? Słowa kluczowe ph, kwas, zasada, ocet, kwasek cytrynowy, czerwona kapusta, tlenek węgla(iv)

7 1. Ciepłe powietrze unosi się do góry Doświadczenia z powietrzem mała spirala wycięta z papieru lub gazety (im cieńszy papier tym lepiej widać) świeczka (my wykorzystaliśmy podgrzewacz) Spiralę umieść nad świeczką. Co obserwujesz? 2. Zimne powietrze jest na dole drzwi Kładziemy się pod drzwiami lub moczymy delikatnie palec i przykładamy do szpary pod drzwiami. (o ile nie mamy ogrzewania podłogowego powinno nam się zrobić zimno 3. Ciepłe powietrze wychodzi górą a zimne wchodzi dołem świeca Po ustalenie, które powietrze znajduje się na górze a które na dole przystawiamy palącą się świeczkę do drzwi i patrzymy na płomień świecy (ważne - okno musi być zamknięte i nie może dojść do przeciągu w Sali szkolnej niestety nie wyszło nam to zbyt dobrze przez przeciąg na korytarzu zjawisko było trudno zaobserwować. 4. Gdy nie ma tlenu świeca gaśnie podgrzewacz przeźroczyste naczynie (nie plastik) Przypominamy skład chemiczny powietrza na potrzeby eksperymentu przypominamy też o tym, ze my ludzie wdychamy tlen, wydychamy dwutlenek węgla. Zapalamy świecę i obserwujemy. Następnie świecę przykrywamy naczyniem. Obserwujemy Zrób to inaczej: Przykrywaj świece naczyniami różnej wielkości im większe naczynie, tym więcej tlenu i tym dłużej świeca się pali

8 Kapsuła życia Plastikowy kufel 2 słomki 1 m taśmy klejącej 1 jajko Taśma miernicza, miarka krawiecka itd. do monitorowania wysokości Nożyk/nożyczki Przebieg: Za pomocą ww. składników skonstruuj kapsułę życia, która bezpiecznie przeniesie jajko symbol życia na nową planetę. Na potrzeby eksperymentu przyjmujemy, że na nowej planecie grawitacja jest taka jak na Ziemi ;-) Ale można też spróbować wrzucić kapsułę do pojemnika z wodą itd. tylko od nas zależy w jakim kierunku pójdą modyfikacje eksperymentów