WYROK SĄDU REJOWEGO SĄDU PRACY W BIAŁYMSTOKU z dnia 22 listopada 2011r., sygn. akt VIP 338/11

Transkrypt

1 WYROK SĄDU REJOWEGO SĄDU PRACY W BIAŁYMSTOKU z dnia 22 listopada 2011r., sygn. akt VIP 338/11 Przewodniczący SSR Marta Kiszowara Sąd Rejonowy Sąd Pracy w Białymstoku Wydział VI Pracy i Ubezpieczeń Społecznych po rozpoznaniu w dniu 22 listopada 2011 r. w Białymstoku na rozprawie sprawy X przeciwko Y Spółce Akcyjnej z siedzibą w G. o odprawę pieniężną i sprostowanie świadectwa pracy I. Zasądza od pozwanego Y Spółki Akcyjnej z siedzibą w G na rzecz powoda X kwotę 3200 zł. ( trzy tysiące dwieście złotych ) z ustawowymi odsetkami w wysokości 13% od dnia 10 lipca 2011r. do dnia zapłaty. II. Oddala powództwo w zakresie sprostowania świadectwa pracy. III. Umarza postępowanie w pozostałym zakresie. IV. Nakazuje ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 160 zł. (sto sześćdziesiąt złotych) tytułem opłaty sądowej, od uiszczenia której powód był zwolniony. Uzasadnienie Powód X pozwem skierowanym przeciwko Y Spółce Akcyjnej z siedzibą w G po ostatecznym sprecyzowaniu stanowiska (k. 72) wniósł o zasądzenie kwoty zł tytułem odprawy pieniężnej w związku z rozwiązaniem umowy o pracę z przyczyn niedotyczących pracowników cofając roszczenie w pozostałym zakresie oraz o sprostowanie świadectwa pracy w pkt. 3 w zakresie przyczyny rozwiązania umowy o pracę i zasądzenie kosztów procesu. W uzasadnieniu wskazał, iż był zatrudniony u pozwanego na podstawie umowy o pracę na czas określony i w dniu r. otrzymał pismo w przedmiocie rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem. Pracodawca wskazał, iż rozwiązanie stosunku pracy następuje w związku z 1

2 podpisaniem listy obecności z jednodniowym wyprzedzeniem. Dodał, iż pozwany dokonuje rozwiązania umów o pracę z pracownikami na podstawie przepisów ustawy z dnia r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, lecz nie wszystkim wypłaca należne z tego tytułu odprawy. Pozwany Y Spółka Akcyjna z siedzibą w G wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu stanowiska przyznał, iż w okresie od do r. w delikatesach Y w B. rozwiązano umowy o pracę z 16 pracownikami, w tym z 7 w ramach tzw. zwolnień grupowych na podstawie porozumienia zawartego z Zakładowymi Organizacjami Związkowymi oraz Radą Pracowników. Pozwany podkreślił jednak, iż powód nie został objęty programem zwolnień grupowych, ponieważ przyczyną rozwiązania z nim umowy o pracę była utrata zaufania spowodowana działaniem na niekorzyść pracodawcy. Wskazał, iż w dniu kontroli Państwowej Inspekcji Pracy w zakładzie pracy powód świadomie dwukrotnie podpisał listę obecności z jednodniowym wyprzedzeniem narażając pracodawcę na odpowiedzialność za stwierdzone w czasie kontroli nieprawidłowości. Sąd Rejonowy Sąd Pracy ustalił i zważył, co następuje: Powód został zatrudniony u pozwanego od dnia r., ostatnio na podstawie umowy o pracę na czas określony do dnia r. na stanowisku sprzedawcy w pełnym wymiarze czasu pracy w Delikatesach Y w B. W umowie zawarto klauzulę umożliwiającą wcześniejsze rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem. W dniu r. pozwany wręczył powodowi pismo w przedmiocie rozwiązania umowy o pracę z zachowaniem dwutygodniowego okresu wypowiedzenia. Wskazane okoliczności nie były kwestionowane przez strony. Bezsporny pozostawał również fakt, iż w okresie od do r. w pozwanej spółce przeprowadzono redukcję zatrudnienia na podstawie ustawy z dnia r. o 2

3 szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz.U. z 2003 r. Nr 90, poz. 844 ze zm.). W sklepie pozwanego w B. we wskazanym okresie nastąpiło zmniejszenie powierzchni użytkowej oraz redukcja zatrudnienia. Sporne pozostawały natomiast przyczyny rozwiązania z powodem umowy o pracę. Powód wskazywał, iż faktyczną przyczyną rozwiązania umowy o pracę była redukcja zatrudnienia. Natomiast strona pozowana podnosiła, iż do rozwiązania z powodem umowy o pracę doszło z powodu utraty zaufania spowodowanej świadomym podpisaniem listy obecności z jednodniowym wyprzedzeniem narażając pracodawcę na odpowiedzialność za stwierdzone w czasie kontroli Państwowej Inspekcji Pracy nieprawidłowości. Ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, iż w okresie poprzedzającym rozwiązanie z powodem umowy o pracę pozwany nie przestrzegał rygorystycznie zasad dotyczących potwierdzania przez pracowników obecności w pracy. W szczególności nie było wyznaczonego pomieszczenia, w którym znajdowałaby się lista obecności, dodatkowo listy obecności często nie były udostępniane do podpisu od początku miesiąca oraz nie weryfikowano terminowości składania podpisów. Sytuacja taka miała również miejsce w czerwcu 2011 r. [zeznania świadków: M. N. (k ), A. B. M. (k ), M. Z. (k )]. W dniu r. pracownik pozwanego A. B. M. otrzymała od przełożonej polecenie, aby uzupełnić od pracowników listę obecności. Powód dostał listę do podpisu w trakcie wykonywania obowiązków służbowych na dziale mięsnym podpisał listę wstecz oraz omyłkowo podpisał się również na kolejny dzień, na co zwróciła mu uwagę A. B. M. i M. Z., informując go, że w sklepie jest inspektor pracy (zeznania X k. 88 ). Z uwagi na to, że miał do obsłużenia klientów czekających w kolejce odmówił skreślenia podpisu. Sąd dał wiarę w tym zakresie zeznaniom powoda, M. Z., M. N. i A. B. M. Wprawdzie A. B. M. wskazała, iż powód odmówił skreślenia podpisu w sytuacji, gdy powiedziała mu, że u pracodawcy jest kontrola i uznała to za złośliwe działanie powoda ale była to jednak osobista ocena świadka nie potwierdzona w materiale dowodowym i w konsekwencji nie potwierdza to stanowiska pozwanego, iż powód chciał w ten sposób działać na niekorzyść pozwanego. W związku z tym Sąd 3

4 nie dał wiary zeznaniom świadka J. Ł. (k ), która wskazywała na szereg okoliczności leżących u podstaw podjęcia o rozwiązaniu z powodem umowy o pracę, poza redukcją zatrudnienia. Brak jest bowiem innych dowodów, które potwierdzałby zgłaszane przez świadka zastrzeżenia do pracy powoda. Należy podkreślić,że J. Ł. nie była świadkiem podpisywania przez powoda w dniu r listy obecności, a ocenę co do celowego, dla żartu zachowania powoda wywnioskowała z relacji innego pracownika, który dokonał swobodnej oceny tej sytuacji. Tymczasem akta wskazują,że X ostatnim okresie zatrudnienia otrzymał podwyżkę wynagrodzenia. Zarówno zeznania świadka J. Ł., jaki sporządzony przez nią wniosek o rozwiązania z powodem umowy o pracę (k. 2 część C akt osobowych X ) świadczą o negatywnym nastawieniu świadka do powoda, które nie wynikały ze względów zawodowych. Zdaniem Sądu brak jest podstaw, aby przypisać powodowi zamiar działania na szkodę pracodawcy, w sytuacji, gdy uprzednio przełożeni nie przestrzegali zasad terminowego przestrzegania przez pracowników listy obecności. Wbrew twierdzeniom pozwanego w dniu r. w zakładzie pracy nie odbywała się kontrola Państwowej Inspekcji Pracy (k , 76), ani inspekcji handlowej (k. 50). We wskazanym dniu przełożeni powoda jedynie powzięli wiadomości o planowanej kontroli i w związku z tym podjęli chaotyczne działania (podkreślenie Sądu ) celem uzupełnienia braków w dokumentacji. Dopiero po przeprowadzeniu kontroli przez Państwową Inspekcję Pracy w zakładzie pracy wyznaczono stałe miejsce przetrzymywania listy obecności (pokój kierownika) oraz przestrzega się zasad systematycznego podpisywania listy (zeznania świadka M. Z. i A. B. M. k. 82). Zdaniem Sądu faktyczną przyczyną rozwiązania z powodem umowy o pracę była redukcja zatrudnienia, oceny tej nie zmienia również, iż w dniu r. J. Ł. skierowała do swoich przełożonych maila z wnioskiem o rozwiązanie z powodem umowy o pracę, gdzie podała swoje własne przyczyny takiej a nie innej oceny pracy powoda, na co po takiej informacji wyrażono zgodę i wysłano pismo z informacją o zamiarze wypowiedzenia do związków zawodowych (k. 2 3, część C akt osobowych X ), gdzie jako przyczynę wskazano nieprzestrzegania ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy oraz utratę zaufania. Należy dodać, że w okolicznościach niniejszej sprawy pracodawca nie był zobligowany do 4

5 przeprowadzenia konsultacji związkowej w zakresie zamiaru rozwiązania umowy o pracę (art. 38 kp i art. 5 ust. 1 ustawy z dnia r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników). Oświadczenie woli w przedmiocie rozwiązania umowy o pracę zostało złożone powodowi w okresie, kiedy pozwana spółka w skali całego kraju dokonywała zmniejszenia zatrudnienia w trybie przepisów ustawy z dnia r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Podsumowując zebrany w sprawie materiał dowodowy, postępowanie nie wykazało aby dodatkowy podpis na liście obecności w dniu r. wynikał ze złośliwego działania powoda a wręcz przeciwnie. To właśnie wskutek niewłaściwego do tego dnia działania pracodawcy, polegającego na braku umożliwienia regularnego podpisywania listy obecności przez pracowników, doszło do,niestety trzeba to podnieść histerycznego działania pracodawcy w zakresie podpisania tej listy, gdy w sklepie pojawił się inspektor pracy, zatem napisanie dodatkowej obecności na liście wynikało z niewłaściwych warunków (lada, obsługa klientów ) w jakich powodowi przedstawiono te listę do podpisu. Zrzucanie za ten fakt winy na pracownika jest totalnym nieporozumieniem i w ocenie Sądu jest wielce naganne. Zgodnie z art. 33 kp przy zawieraniu umowy o pracę na czas określony, dłuższy niż 6 miesięcy, strony mogą przewidzieć dopuszczalność wcześniejszego rozwiązania tej umowy za dwutygodniowym wypowiedzeniem. Na podstawie art i 5 kp oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę powinno nastąpić na piśmie oraz zawierać pouczenie o przysługującym pracownikowi prawie odwołania się do sadu pracy. W przypadku powoda wszystkie powyższe wymagania zostały spełnione. Należy również podkreślić, iż na podstawie art. 10 ust. 1 w zw. z art. 5 ust. 7 ustawy z dnia r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników możliwe jest wypowiedzenie pracownikom terminowych umów o pracę z przyczyn niedotyczących pracownika, nawet wtedy, gdy nie spełniono wymagań określonych w art. 33 kp. Umowa o pracę zawarta przez powoda dopuszczała możliwość wypowiedzenia, a zatem w tym przypadku przyczynami niedotyczącymi pracowników będą wszelkie 5

6 okoliczności, które nie wiążą się bezpośrednio z osobą pracownika, niezależnie od tego czy mieściłyby się one w klauzuli wypowiedzenia nieuzasadnionego w rozumieniu art. 45 kp czy nie. Zgodnie z poglądem wyrażonym w judykaturze przyczyny stanowiące wyłączny powód uzasadniający rozwiązanie stosunku pracy należy rozumieć jako sytuację, w której bez zaistnienia tych przyczyn nie zostałaby podjęta przez kierownika zakładu pracy indywidualna decyzja o zwolnieniu pracownika (wyrok S.N z dnia I PR 319/90 OSNC 1992/11/204). Pogląd ten został wprawdzie wyrażony pod rządem poprzednio obowiązującej ustawy [ustawa z dnia 28 grudnia 1989 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. z 1990 r. Nr 4, poz. 19 ze zm.)], jednakże w ocenie Sądu zachował on swoją aktualność. W związku z tym, iż do rozwiązania z powodem umowy o prace doszło w okresie przeprowadzania przez pozwanego zwolnień grupowych, tym samym wyłączną przyczyną wypowiedzenia powodowi umowy o pracę były niewątpliwie przyczyna niedotycząca pracownika, co z kolei uprawnia powoda do otrzymania z tego tytułu odprawy pieniężnej. Zgodnie z art. 8 ust. 1 powołanej ustawy pracownikowi, w związku z rozwiązaniem stosunku pracy w ramach grupowego zwolnienia, przysługuje odprawa pieniężna w wysokości: 1) jednomiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 2 lata; 2) dwumiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy od 2 do 8 lat; 3) trzymiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy ponad 8 lat. Natomiast ust. 3 art. 8 wymienionej ustawy wskazuje, że odprawę pieniężną ustala się według zasad obowiązujących przy obliczaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy. Przepis art. 8 cytowanej ustawy wskazuje, że prawo do odprawy jest uwarunkowane głównie jedną okolicznością zwolnieniem pracownika z przyczyn jego niedotyczących. Natomiast wysokość odprawy zależy od stażu pracy u danego pracodawcy i wysokości wynagrodzenia za pracę w ostatnim okresie przed 6

7 zwolnieniem. Do obliczania wysokości odprawy należy stosować zasady obowiązujące przy obliczaniu ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy. Prawo do odprawy pracownik nabywa z upływem ostatniego dnia trwania stosunku pracy. Odsetki za opóźnienie przysługują, zatem od dnia następującego po dniu ustania stosunku pracy. Powód był zatrudniony u pozwanego ponad dwa lat, przysługiwała mu więc odprawa w wysokości dwumiesięcznego wynagrodzenia. Wynagrodzenie dwumiesięczne powoda liczone jak ekwiwalent za urlop wynosiło zł (k. 16). Stosunek pracy ustał w dniu r., a więc odsetki zasądzić należało od dnia następnego po ustaniu stosunku pracy na podstawi art kc w zw. z art. 300 kp.. Wobec powyższego na mocy powołanych przepisów orzeczono jak w punkcie I wyroku. Odnosząc się natomiast do żądania powoda w zakresie sprostowania świadectwa pracy w pierwszej kolejności należało wskazać, iż powód przyznał, że po otrzymaniu tego dokumentu w dniu r. (k. 6 część C akt osobowych powoda) nie wystąpił do pracodawcy w ciągu 7 dni o sprostowanie. Natomiast pozew w niniejszej sprawie został złożony do Sądu w dniu r., zaś roszczenie o sprostowanie świadectwa pracy powód zgłosił pismem procesowym w dniu r. (k ). Powód w toku postępowania nie wystąpił z wnioskiem o przywrócenie terminu do wystąpienia z wnioskiem o sprostowanie świadectwa pracy. Zgodnie z przepisem art kp pracownik może w ciągu 7 dni od otrzymania świadectwa pracy wystąpić z wnioskiem do pracodawcy o sprostowanie świadectwa. W razie nieuwzględnienia wniosku pracownikowi przysługuje, w ciągu 7 dni od zawiadomienia o odmowie sprostowania świadectwa pracy, prawo wystąpienia z żądaniem jego sprostowania do sądu pracy. Natomiast art i 2 kp stanowi, iż jeżeli pracownik nie dokonał bez swojej winy w terminie czynności, o których mowa w art kp, sąd pracy na jego wniosek postanowi przywrócenie uchybionego terminu. Wniosek o przywrócenie terminu wnosi się do sądu pracy w ciągu 7 dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu. We wniosku należy uprawdopodobnić okoliczności uzasadniające przywrócenie terminu. Bezspornym jest, że powód w terminie wynikającym z art kp nie wystąpił do pracodawcy z wnioskiem o sprostowanie świadectwa pracy oraz nie złożył wniosku o przywrócenie 7

8 terminu w trakcie postępowania przed Sądem. Uprzednie wystąpienie przez pracownika do pracodawcy o sprostowanie świadectwa pracy jest materialnoprawną przesłanką powództwa. W związku z tym niewystąpienie przez powoda z wnioskiem reklamacyjnym o sprostowanie świadectwa pracy przed wytoczeniem powództwa musiało skutkować oddaleniem powództwa (tak też: J. Iwulski, W. Sanetra: Kodeks pracy. Komentarz, Warszawa 2011, s. 696). Reasumując Sąd oddalił powództwo w zakresie żądania sprostowania świadectwa pracy orzekając jak w pkt II sentencji. W toku postępowania na rozprawie w dniu r. powód wniósł o zapłatę kwoty zł tytułem odprawy pieniężnej cofając powództwo ponad tą kwotę (k. 29). Pozwany wyraził zgodę na cofnięcie pozwu w tym zakresie (k. 41). Na podstawie przepisu art kpc pozew może być cofnięty bez zezwolenia pozwanego aż do rozpoczęcia rozprawy, a jeżeli z cofnięciem połączone jest zrzeczenie się roszczenia aż do wydania wyroku. Zgodnie z treścią art kpc Sąd wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania, jeżeli powód cofnął ze skutkiem prawnym pozew lub jeżeli wydanie wyroku stało się z innych przyczyn zbędne lub niedopuszczalne. Cofnięcie pozwu w tym zakresie nie narusza również słusznego interesu powódki jako pracownika (art. 469 kpc). Mając na uwadze powyższe, na podstawie powołanych przepisów, Sąd umorzył postępowanie w pozostałym zakresie orzekając w pkt III wyroku. O kosztach rozstrzygnięto na podstawie art kpc, w tym o opłacie od uwzględnionej części powództwa na podstawie art. 13 ustawy z dnia r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2010 r. Nr 90, poz. 594 j.t. ze zm.) rozstrzygając jak w pkt IV orzeczenia. WYROK SĄDU OKRĘGOWEGO W BIAŁYMSTOKU z dnia 23 lutego 2012r., sygn. akt V Pa 5/12 Przewodniczący: Sędziowie: SSO Grażyna Rogowska (spr.) SSA w SO Stanisław Stankiewicz SSR del. Tomasz Kałużny 8

9 Sąd Okręgowy Sąd Pracy w Białymstoku Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych po rozpoznaniu w dniu 23 lutego 2012 r. w Białymstoku na rozprawie sprawy X przeciwko Y Spółce Akcyjnej z siedzibą w G. o odprawę pieniężną na skutek apelacji pozwanego Y Spółki Akcyjnej z siedzibą w G od wyroku Sądu Rejonowego Sądu Pracy w Białymstoku z dnia 22 listopada 2011 roku sygn. akt VI P 338/11 oddala apelację 9