Ochrona wizerunku w utworach audiowizualnych

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Ochrona wizerunku w utworach audiowizualnych"

Transkrypt

1 Ochrona wizerunku w utworach audiowizualnych Wprowadzenie W dobie rozwoju środków masowego przekazu ochrona wizerunku nabrała istotnego znaczenia. Obraz człowieka moŝe być na róŝne sposoby utrwalany (m. in. fotografia, plakat, rzeźba, film), zwielokrotniany, rozpowszechniany, przekształcany lub wykorzystywany (np. w celach reklamowych lub rozrywkowych). Nierzadko zdarzenia takie stanowią naruszenie interesów osobistych lub majątkowych osoby portretowanej. Naruszenie prawa do wizerunku osoby fizycznej polegać bowiem moŝe na ingerencji w prawnie chronione dobro osobiste wymienione w art. 23 kodeksu cywilnego 1 lub w zasady jego rozpowszechniania i ochrony określone przez normy art. 81 i 83 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych z 4 lutego 1994 roku 2 (dalej: prawo autorskie). W światowym orzecznictwie oraz literaturze przedmiotu prawo do wizerunku rozumiane jest w trojaki sposób 3. Po pierwsze jako prawo chroniące interesy osobiste portretowanego w przypadku ich naraŝenia na uszczerbek wynikający z utrwalania, rozpowszechniania, zniekształcania lub wykorzystywania wizerunku (prawo wchodzące w zakres right of privacy). Po drugie jako prawo wyłącznego zezwalania na rozpowszechnianie wizerunku (element right of publicity), obok którego ochrona wizerunku-dobra osobistego realizowana jest na podstawie praw osobistych (right of privacy). Po trzecie, prawo do wizerunku rozumiane moŝe być jako prawo mieszane o charakterze osobisto-majątkowym, na podstawie którego ochrona wizerunku rozciąga się zarówno na interesy osobiste jak i na monopol jego eksploatacji (das Recht am eigenen Bilde). Podstawy prawne ochrony wizerunku w Polsce Aktem prawnym o podstawowym znaczeniu dla ochrony wizerunku w Polsce jest kodeks cywilny, który w art. 23 wymienia wizerunek jako jedno z dóbr osobistych. Ponadto portretowany moŝe korzystać z cywilnoprawnej ochrony swojego wizerunku na mocy przepisów prawa autorskiego (art. 81 i 83) oraz ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. - Prawo prasowe 4 (art. 13 ust. 1 i 2, art. 14 ust. 1, 3, 5 i 6, art ). Dodatkowa ochrona zagwarantowana jest równieŝ szczególnymi postanowieniami prawa karnego materialnego i procesowego oraz ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych 5. Ochrona prawa do wizerunku wywiedziona moŝe być ponadto z regulacji Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 02 kwietnia 1997 r. 6 (art. 47 i 54) oraz Europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności z 4 listopada 1950 r. 7 (art. 8 i 10) regulujących materię prawa do prywatności oraz wolności wyraŝania poglądów wraz z tzw. prawem do informacji. Co rozumiemy pod pojęciem wizerunek? Zarówno kodeks cywilny jak i prawo autorskie nie zawierają definicji normatywnej pojęcia wizerunek. Próby jej stworzenia podjęła się zatem doktryna wspomagana przez 1 Dz. U. z 1964r. nr 16, poz. 93, z późń. zm. 2 Tekst jednolity Dz. U. z 2006r. nr 90, poz. 631, z późń. zm. 3 Podaję za T. Grzeszak [w] System prawa prywatnego. Tom 13. Prawo autorskie, red. J. Barta, Warszawa 2003, s. 493; zobacz takŝe K. CzyŜewski, Right to publicity w orzecznictwie amerykańskim, [w] Z problematyki praw na dobrach niematerialnych, PIPWI UJ 2005, z. 89, s. 247 i n.; J. Balcarczyk- Myczkowska, Prawo do wizerunku w Republice Federalnej Niemiec, [w] Z problematyki praw na dobrach niematerialnych, PIPWI UJ 2005, z. 89, s. 271 i n. 4 Dz. U. z 1984r. nr 5, poz. 24, z późń. zm. 5 Tekst jednolity Dz. U. z 2002 r. nr 101, poz. 926, z późń. zm. 6 Dz. U. z 1997r. nr 78, poz. 483, z późń. zm. 7 Dz. U. z 1993 r. nr 61 poz. 284, z późń. zm.

2 orzecznictwo. Nadmienić przy tym naleŝy, iŝ w prawie polskim - zgodnie z wykładnią art. 23 kodeksu cywilnego oraz art. 81 i 83 prawa autorskiego wizerunku nie posiadają osoby prawne. Pogląd taki znalazł takŝe potwierdzenie w orzeczeniu Sądu NajwyŜszego z dnia 25 maja 1977 r. 8 Podsumowując róŝnorodne definicje doktryny stwierdzić moŝna, iŝ pojęcie wizerunek oznacza zespół charakterystycznych cech zewnętrznych określonej osoby fizycznej, na który składają się: (a) obraz fizyczny (obraz wizualny) konkretnej osoby, który w wyniku jego ustalenia zdatny jest do zwielokrotniania oraz do rozpowszechniania 9 ; (b) głos (tzw. wizerunek dźwięczny), w tym tonacja i brzmienie głosu znalazło to potwierdzenie w wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia r. 10, który stwierdził, iŝ ochroną przewidzianą w art. 23 kodeksu cywilnego objęty jest, obok wizerunku człowieka, równieŝ jego głos emitowany m. in. w telewizji; (c) wszelkie inne elementy umoŝliwiające identyfikowanie określonej jednostki jako konkretnej osoby fizycznej m. in. opatrzenie zdjęcia osoby jej nazwiskiem, charakterystycznie ścięte i ufarbowane włosy, charakterystyczny zwrot słowny uŝywany przez osobę, sposób przedstawiania osoby w gronie najbliŝszych, sposób poruszania się, korzystanie z określonych rekwizytów, pseudonim artystyczny. Dopuszczalność tak szerokiego rozumienia pojęcia wizerunek potwierdził Sąd Apelacyjny w Krakowie w wyroku z dnia 7 lutego 1995 r. (sygn. I Acr 697/94) 11 dotyczącym uŝywania nazwy Podpiwek Pigwy oraz wizerunku scenicznego powoda (postać Genowefy Pigwy) na produkowanych i sprzedawanych przez pozwanego produktach. Sąd przyznał, Ŝe wizerunkiem w rozumieniu art. 23 kodeksu cywilnego a co za tym idzie takŝe art. 81 i 83 prawa autorskiego moŝe być karykatura, a rozpoznawalność osoby fizycznej moŝliwa jest poprzez przedstawienie jej pseudonimu artystycznego oraz wykorzystywanych przez nią rekwizytów scenicznych (w tym przypadku stroju regionalnego oraz chusty). Zastrzec przy tym naleŝy, Ŝe tak zdefiniowany wizerunek korzysta z ochrony prawnej, jeŝeli przedstawiona na nim osoba rozpoznawalna jest dla osób trzecich (tzw. test rozpoznawalności). Inaczej mówiąc, aby osoby trzecie na jego podstawie mogły rozpoznać konkretną, autentyczną osobę. Wizerunek a maska artystyczna Tzw. maska artystyczna jest z kolei definiowana jako wizerunek sztucznie stworzony przez artystę dla oddania cudzej, a nie własnej postaci 12. Nie jest ona zatem wizerunkiem artysty, lecz wizerunkiem postaci, którą artysta przedstawia. Do 1994 roku wejścia w Ŝycie regulacji dotyczących praw pokrewnych - odróŝniano wizerunek aktora od maski, którą traktowano jako oddzielny utwór korzystający z ochrony prawnoautorskiej. Tym samym istniały obok siebie dwa przeciwstawne dobra, których rozpowszechnianie mogło rodzić szereg problemów. Rozpowszechnianiu podlegał bowiem albo wizerunek artysty albo stworzona przez niego maska artystyczna. Obecnie przyjmuje się (casus Genowefy Pigwy), iŝ w sytuacji, w której nie ma moŝliwości obiektywnego rozdzielenia postaci rzeczywistej od odtwarzanej, rozpowszechnianie maski artystycznej będzie zarazem rozpowszechnianiem wizerunku artysty wykonawcy. Od wejścia w Ŝycie prawa autorskiego z 1994 r. wizerunek artysty ustalony dla potrzeb spektaklu teatralnego lub utrwalony w filmie stanowi integralny element artystycznego wykonania i tym samym korzysta z ochrony praw pokrewnych. MoŜemy zatem powiedzieć, iŝ nierozerwalnie wizerunek artysty i maska artystyczna przez artystę tworzona, 8 I Cr 159/77, za: T. Grzeszak [w] System prawa prywatnego..., op. cit., s A. Matlak, Cywilnoprawna ochrona wizerunku, Kwartalnik Prawa Prywatnego 2004, z. 2, s I Acr 127/91, OSA z 1992 r. z. 1, poz. 8, za: J. Sieńczydło-Chlabicz, Przedmiot, podmiot i charakter prawa do wizerunku, PUG 2003, nr 8, s J. Sieńczydło-Chlabicz, Przedmiot, podmiot i charakter prawa do wizerunku, PUG 2003, nr 8, s T. Grzeszak [w] System prawa prywatnego..., op. cit., s. 499, za: S. Ritterman, komentarz do ustawy o prawie autorskim, Kraków 1937, s Podobnie A. Matlak, Cywilnoprawna, op. cit., s. 322.

3 pochłaniane są przez artystyczne wykonanie (wizualnie zarejestrowane) 13. Jednocześnie wskazać naleŝy na fakt, iŝ mogą zaistnieć sytuacje, w których wykorzystywanie maski artystycznej nie będzie stanowić eksploatacji artystycznego wykonania. Chodzi między innymi o wykorzystywanie pojedynczych zdjęć i fotosów z filmów oraz przedstawień teatralnych. W takich wypadkach zdaniem A. Matlaka ochrona maski artystycznej powinna być rozpatrywana na płaszczyźnie ochrony prawa do wizerunku 14. Dodać przy tym naleŝy, iŝ w niektórych sytuacjach wykorzystywanie wizerunku (i maski) artysty wykonawcy odwzorowującego realną postać (osobę) moŝe wymagać dodatkowej zgody osoby naśladowanej, ze względu na ochronę jej prawa do wizerunku np. wykorzystywanie w kampanii reklamowej naśladowanego wizerunku osoby powszechnie znanej. Przesłanki ochrony oraz treść prawa do wizerunku Rozpatrując przesłanki korzystania z ochrony wizerunku oddzielnie naleŝy rozpatrzyć regulacje znajdujące się w kodeksie cywilnym oraz regulacje prawa autorskiego. W związku z treścią art. 23 i 24 kodeksu cywilnego osoba, która chce skorzystać z tego rodzaju ochrony musi wykazać, iŝ zaistniał fakt naruszenia jej dobra osobistego jakim jest wizerunek. Naruszenie to musi godzić w niemajątkowy interes ściśle związany z osobą uprawnionego (interes osobisty). MoŜe ono przy tym polegać m. in. na wykorzystywaniu, rozpowszechnianiu, utrwalaniu lub zniekształcaniu wizerunku. Często naruszenie takie godzić teŝ będzie przy okazji w inne dobra osobiste, takie jak: cześć, nazwisko, prywatność portretowanego lub nawet w kult pamięci osoby bliskiej. Z kolei moŝliwość skorzystania z ochrony przysługującej na podstawie art. 81 prawa autorskiego dotyczy jedynie przypadków rozpowszechniania wizerunku osoby na nim przedstawionej bez jej zezwolenia. Rozpowszechnianie oznacza tutaj publiczne udostępnianie wizerunku za pomocą jakiegokolwiek medium, m. in. telewizji, filmu, Internetu, plakatu, prasy codziennej. Pozwany wyłącza bezprawność swojego działania wykazując istnienie zezwolenia na rozpowszechnianie. Zezwolenie moŝe być udzielone przez uprawnionego w dowolnej formie 15. Wspomnieć teŝ naleŝy, iŝ istnieje ustawowe domniemanie uzyskania zezwolenia, jeŝeli osoba, której wizerunek jest rozpowszechniany, otrzymała umówioną zapłatę za pozowanie 16. Wskazany wyŝej monopol prawa decydowania o kaŝdym rozpowszechnieniu wizerunku złamany został w dwóch przypadkach. Zgodnie z treścią art. 81 ust. 2 pkt 1) i 2) nie wymaga zezwolenia rozpowszechnianie wizerunku: (a) osoby powszechnie znanej, jeŝeli wizerunek wykonano w związku z pełnieniem przez nią funkcji publicznych, w szczególności politycznych, społecznych lub zawodowych; (b) osoby stanowiącej jedynie szczegół całości takiej, jak zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza. PowyŜej przedstawione zasady rozpowszechniania cudzego wizerunku zostały doprecyzowane przez orzecznictwo. I tak wyrokiem z dnia 24 lutego 2005 roku Sąd Apelacyjny w Warszawie (VI ACa 721/2004) 17 potwierdził, iŝ zwyczajem powszechnie przyjętym przy zawieraniu umów dotyczących reklam jest wyraźne ustalenie nie tylko okresu eksploatacji wizerunku, ale równieŝ zakresu terytorialnego publikacji. Ten sam sąd rozstrzygając głośny spór między Edytą Górniak a wydawcą oraz redaktorem naczelnym 13 T. Grzeszak [w] System prawa prywatnego..., op. cit., s Tak A. Matlak, Cywilnoprawna, op. cit., s Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 8 maja 1997 r. przyjął dorozumianą zgodę pozującej nieodpłatnie osoby na publikację jej wizerunku, za: T. Grzeszak [w] System prawa prywatnego..., op. cit., s Ta ustawowa zasada potwierdzona została orzeczeniem Sądu Apelacyjnego z roku 2005, VI ACa 1463/2005, LexPolonica nr LexPolonica nr

4 dziennika Super Express (wyrok z dnia 29 września 2006 r., I ACa 385/ ) stwierdził, iŝ naleŝy rozróŝniać osoby pełniące funkcje publiczne, które z uwagi na charakter funkcji podlegają kontroli społecznej i jawność ich Ŝycia jest uzasadniona waŝnym interesem społecznym oraz osoby powszechnie znane, w wypadku których interes społeczny nie wymaga tak silnej kontroli społecznej. RozróŜnienie to ma równieŝ znaczenie dla granic ochrony praw takich osób. Godny odnotowania jest fakt, iŝ w literaturze wskazywany jest między innymi problem moŝliwości odwołania w kaŝdym momencie udzielonego wcześniej zezwolenia na rozpowszechnianie wizerunku. Postuluje się, aby uprawniony do zezwalania na reklamowe wykorzystanie swojego wizerunku, nie mógł swobodnie wycofać się w trakcie obowiązywania umowy. Oczywiście z zastrzeŝeniem, Ŝe przy pojawieniu się nowych okoliczności, które groziłyby naruszeniem innego dobra osobistego, uprawniony do wizerunku mógłby zakazać jego eksploatacji na zasadach ogólnych 19. Ograniczenia prawa do wizerunku Wyłączne prawo do decydowania o rozpowszechnianiu wizerunku doznaje ograniczeń w związku z postanowieniami wspomnianego wyŝej art. 81 ust. 2. Wynikają one z udzielenia w tych przypadkach prymatu prawa społeczeństwa do informacji. Nie oznacza to jednak, iŝ sportretowane osoby powszechnie znane lub osoby stanowiącej jedynie szczegół większej całości nie korzystają z Ŝadnej ochrony i ich wizerunek moŝe być zawsze rozpowszechniany. Po pierwsze osoby powszechnie znane mogą uzyskać ochronę przed rozpowszechnianiem ich wizerunku na podstawie art. 13 ust. 2 lub art. 14 ust. 1 prawa prasowego, które zakazują prasie publikowania wizerunku osoby występującej w roli świadka, poszkodowanego, pokrzywdzonego, w stosunku do której prowadzone jest postępowanie przygotowawcze lub sądowe (moŝe jednak na taką publikacje zezwolić sąd lub prokurator art. 13 ust. 3), tudzieŝ osoby dostarczającej prasie informacje. Ponadto art. 14 ust. 6 prawa prasowego stanowi, Ŝe nie wolno bez zgody osoby zainteresowanej publikować informacji oraz danych dotyczących prywatnej sfery Ŝycia, chyba Ŝe wiąŝe się to bezpośrednio z działalnością publiczną danej osoby. Osoby powszechnie znane mogą się takŝe powoływać na przepisy ogólne dotyczące ochrony wizerunku (art. 23 kodeksu cywilnego), jeŝeli rozpowszechnianie lub utrwalanie wizerunku powoduje naruszenie innego dobra osobistego. Natomiast osoby stanowiące jedynie szczegół większej całości znajdują się w nieco gorszej sytuacji, choć prawo autorskie zawęŝa zakres moŝliwości sportretowania takich osób jedynie do zgromadzeń, krajobrazu i imprez publicznych. W praktyce oznacza to, Ŝe portretowane osoby mogą stanowić jedynie element ogólnego widoku i nie mogą być zindywidualizowane. Tym samym wyłączona jest moŝliwość kadrowania zdjęć do pojedynczych osób przy okazji np. imprez publicznych. PowyŜsze ograniczenia prawa do wizerunku - wynikające z art. 81 ust. 2 prawa autorskiego - według znacznej części doktryny mają zastosowanie jedynie przy informowaniu społeczeństwa o pełnieniu funkcji publicznych i nie mają zastosowania do wykorzystywania wizerunku w celach komercyjnych. Roszczenia ochronne na wypadek naruszenia wizerunku Osoby, których wizerunek został bezprawnie wykorzystany lub zagroŝony mogą skorzystać z roszczeń przysługujących na podstawie art. 24, 415 lub 448 kodeksu cywilnego. JeŜeli rozpowszechnienie wizerunku wiąŝe się z naruszeniem dobrego imienia osoba 18 LexPolonica nr Tak T. Grzeszak, Gwiazda na okładce glosa do wyroku SN z r. (I CK 495/03), Glosa nr 1(121)/2005, s. 68.

5 pokrzywdzona moŝe Ŝądać wydania sprostowania lub przeproszenia (art prawa prasowego). Natomiast na podstawie art. 78 ust. 1 w związku z art. 83 prawa autorskiego osoba, której prawo do wizerunku jest zagroŝone, moŝe Ŝądać zaniechania tego działania. W razie dokonanego naruszenia moŝe takŝe Ŝądać, aby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności aby złoŝyła publiczne oświadczenie o odpowiedniej treści i formie. JeŜeli naruszenie było zawinione, sąd moŝe przyznać osobie pokrzywdzonej odpowiednią sumę pienięŝną tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę lub - na Ŝądanie tej osoby - zobowiązać sprawcę, aby uiścił odpowiednią sumę pienięŝną na wskazany przez nią cel społeczny. Roszczeń wynikających z prawa autorskiego nie moŝna dochodzić po upływie dwudziestu lat od śmierci osób uprawnionych (sportretowanych), przy czym z roszczeniami takimi mogą występować jeŝeli osoba uprawniona nie wyraziła odmiennej woli małŝonek uprawnionego, a w jego braku kolejno: zstępni, rodzice, rodzeństwo, zstępni rodzeństwa 20. Wnioski Podsumowując stwierdzić naleŝy, iŝ prawo do wizerunku zaliczane jest do praw osobistych (posiada bowiem charakter prawa niemajątkowego). Powstaje wraz z podmiotem i istnieje wraz z nim, dopóki istnieje określony podmiot. Prawa tego nie moŝna zbywać oraz nie moŝna się go zrzec. Przedstawione powyŝej zasady ochrony prawa do wizerunku mają szerokie zastosowanie w odniesieniu do róŝnych sposobów wykorzystywania dobra, jakim jest wizerunek. Odnoszą się one między innymi takŝe do utworów audiowizualnych (m. in. filmów dokumentalnych oraz filmów reklamowych). Praktyka wskazuje, iŝ najwięcej problemów stwarza komercyjne wykorzystanie wizerunku w celach reklamowych. Dodatkowymi polami naruszeń stają się takŝe gry komputerowe oraz Internet. W 1996 roku sąd w Stanach Zjednoczonych rozstrzygał sprawę rzekomego naruszenia komercyjnego prawa do wizerunku (right to publicity) w związku z wykorzystywaniem ruchów i ciosów mistrza wschodnich sztuk walki w kolejnych wersjach zręcznościowej gry komputerowej (sprawa Pesina vs. Midway Manufacturing Company) 21. Obecnie w Stanach Zjednoczonych wykorzystywanie w reklamie wizerunku znanych osób bez ich zgody stanowi główną przyczynę naruszeń right to publicity (np. wykorzystanie wizerunku osoby ucharakteryzowanej na Woodego Allena, imitacji głosów sławnych aktorów czy teŝ poprzedniego nazwiska koszykarza Kareema Abdul-Jabarra). Podobne naruszenia mają miejsce w związku z rozpowszechnianiem plakatów, naklejek, kubków, T-shirtów oraz innych tego typu przedmiotów z utrwalonym na nich wizerunkiem osób sławnych. mgr Mateusz Woźniak* 20 Z takim postulatem moŝna spotkać się w literaturze. Zobacz m. in. J. Sieńczydło-Chlabicz, Przedmiot op. cit., PUG 2003, nr 8, s Podaję za: K. CzyŜewski, Right to op. cit., [w] Z problematyki praw na dobrach niematerialnych, PIPWI UJ 2005, z. 89, s. 259 i n. * Autor jest prawnikiem współpracującym z Kancelarią Adamczyk i S-ka oraz doktorantem w Instytucie Europeistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Udostępnianie zbiorów archiwalnych w Internecie i poza nim

Udostępnianie zbiorów archiwalnych w Internecie i poza nim Udostępnianie zbiorów archiwalnych w Internecie i poza nim Anna Kujaszewska Gdańsk, 5-6 czerwca 2018 Program warsztatów Utwór Fotografia w prawie autorskim Prawa autorskie do utworu Korzystanie z utworu,

Bardziej szczegółowo

Prawa autorskie w udostępnianiu zbiorów

Prawa autorskie w udostępnianiu zbiorów Prawa autorskie w udostępnianiu zbiorów Anna Kujaszewska 16 września 2017 Przepisy Ustawa z 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych Ustawa z 10 lipca 1952 roku o prawie autorskim Ustawa

Bardziej szczegółowo

ZASADY ETYKI ZAWODOWEJ ARCHITEKTA

ZASADY ETYKI ZAWODOWEJ ARCHITEKTA ZASADY ETYKI ZAWODOWEJ ARCHITEKTA www.a22.arch.pk.edu.pl sl8 2004/2005 dr hab. arch. PIOTR GAJEWSKI www.piotrgajewski.pl 17 maja 9. AUTORSKIE PRAWA OSOBISTE CZYLI O JEDYNEJ RZECZY NA ŚWIECIE, KTOREJ NIE

Bardziej szczegółowo

Temat: Prawo autorskie

Temat: Prawo autorskie Temat: Prawo autorskie Prawo autorskie (ang. copyright, symbol: ) Pojęcie prawnicze oznaczające ogół praw przysługujących autorowi utworu albo zespół norm prawnych wchodzących w skład prawa własności intelektualnej,

Bardziej szczegółowo

CZĘŚĆ I. PRAWO AUTORSKIE

CZĘŚĆ I. PRAWO AUTORSKIE WYDZIAŁ PRAWA UwB STUDIA NIESTACJONARNE EUROPEISTYKA I STOPNIA ROK AKAD. 2009/200 Nazwa przedmiotu: Ochrona własności Punkty ECTS: 2 intelektualnej Kod przedmiotu: 0700-EN-OWI Język przedmiotu: polski

Bardziej szczegółowo

NajwaŜniejsze postanowienia zawarte w Konwencji o Prawach Dziecka z dnia 20 listopada 1989r.

NajwaŜniejsze postanowienia zawarte w Konwencji o Prawach Dziecka z dnia 20 listopada 1989r. NajwaŜniejsze postanowienia zawarte w Konwencji o Prawach Dziecka z dnia 20 listopada 1989r. 1. Prawo do Ŝycia i toŝsamości Dzieckiem jest kaŝda osoba, która nie ukończyła 18 lat(art.1) KaŜde dziecko ma

Bardziej szczegółowo

Artur Jeżewski

Artur Jeżewski Artur Jeżewski zs27pracownia@o2.pl BHP w pracowni komputerowej Przedmiotowy System Oceniania na zajęciach z informatyki w CLII LO dla dorosłych Wokół informacji i Internetu Wyszukiwanie informacji w Internecie

Bardziej szczegółowo

Spis treści: Wstęp Wykaz skrótów. Część pierwsza PRAWO AUTORSKIE

Spis treści: Wstęp Wykaz skrótów. Część pierwsza PRAWO AUTORSKIE Spis treści: Wstęp Wykaz skrótów Część pierwsza PRAWO AUTORSKIE Rozdział I. Ogólna charakterystyka prawa autorskiego i praw pokrewnych autorskiego 2. Rozwój prawa autorskiego w Polsce 3. Pojęcie prawa

Bardziej szczegółowo

Wyrok Sądu Najwyższego z 17 września 2014 r.

Wyrok Sądu Najwyższego z 17 września 2014 r. Wyrok Sądu Najwyższego z 17 września 2014 r. I CSK 621/13, www.sn.pl, Legalis Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych, Art. 70, Art. 105 Numer 1092026 Janusz Piotr Kolczyński, doktorant seminarium

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA. SSN Jacek Gudowski (przewodniczący) SSN Bogumiła Ustjanicz (sprawozdawca) SSN Dariusz Zawistowski. Protokolant Katarzyna Bartczak

UCHWAŁA. SSN Jacek Gudowski (przewodniczący) SSN Bogumiła Ustjanicz (sprawozdawca) SSN Dariusz Zawistowski. Protokolant Katarzyna Bartczak Sygn. akt III CZP 36/15 UCHWAŁA Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 10 lipca 2015 r. SSN Jacek Gudowski (przewodniczący) SSN Bogumiła Ustjanicz (sprawozdawca) SSN Dariusz Zawistowski Protokolant Katarzyna Bartczak

Bardziej szczegółowo

System bezpłatnego wsparcia dla NGO

System bezpłatnego wsparcia dla NGO System bezpłatnego wsparcia dla NGO Jak korzystać ze zdjęć osób i nie łamać prawa? Ekspert: dr Jarosław Greser Prowadzi: Agnieszka Koszowska, Dimpact 12.11.2018 Ekspert: dr Jarosław Greser Dr Jarosław

Bardziej szczegółowo

Na podstawie Dz.U. 1994 Nr 24 poz. 83 USTAWA z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. opracował Sławomir Pielat

Na podstawie Dz.U. 1994 Nr 24 poz. 83 USTAWA z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. opracował Sławomir Pielat Na podstawie Dz.U. 1994 Nr 24 poz. 83 USTAWA z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych opracował Sławomir Pielat Przedmiot prawa autorskiego Każdy przejaw działalności twórczej o

Bardziej szczegółowo

2. Dobra osobiste osób fizycznych ukształtowane przez doktrynę i orzecznictwo Dobra osobiste osób prawnych I. Uwagi wprowadzające na te

2. Dobra osobiste osób fizycznych ukształtowane przez doktrynę i orzecznictwo Dobra osobiste osób prawnych I. Uwagi wprowadzające na te Wykaz skrótów... Orzecznictwo... Bibliografia... Rozdział I. Ukształtowanie dóbr osobistych i ich historyczny rozwój... 1 1. Dobra osobiste na gruncie prawa rzymskiego... 2 2. Naprawienie szkody niemajątkowej

Bardziej szczegółowo

CZĘŚĆ I. PRAWO AUTORSKIE

CZĘŚĆ I. PRAWO AUTORSKIE WYDZIAŁ PRAWA UwB STUDIA STACJONARNE PRAWO ROK AKAD. 009/00 Nazwa przedmiotu: Prawo ochrony Punkty ECTS: 6 własności intelektualnej Kod przedmiotu: 0700-PS5-POW Język przedmiotu: polski Charakterystyka

Bardziej szczegółowo

Przedmioty praw pokrewnych

Przedmioty praw pokrewnych Przedmioty praw pokrewnych Objęcie ochroną tych praw to novum w polskich regulacjach prawa autorskiego. Są to zbywalne, bezwzględne prawa podmiotowe powstające obok praw autorskich. Prawa pokrewne chronią

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Część I. Prawo prasowe

Spis treści. Część I. Prawo prasowe Wykaz skrótów... Wykaz literatury... Przedmowa... XIII XIX XXV Część I. Prawo prasowe A. Komentarz tezowy... 3 Prawo prasowe w ujęciu praktycznym... 3 Rozdział 1. Przepisy ogólne... 3 Art. 1 6... 3 Rozdział

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Przedmowa... V

Spis treści. Przedmowa... V Przedmowa..................................................... V Wykaz skrótów................................................. XVII Rozdział I. Geneza i miejsce prawa autorskiego w systemie prawa......

Bardziej szczegółowo

1. ORGANIZATOR I CZAS TRWANIA KONKURSU

1. ORGANIZATOR I CZAS TRWANIA KONKURSU Regulamin konkursu "czy-ta-fotka?" na najciekawsze, najbardziej oryginalne, kreatywne zdjęcie wraz z książką papierową lub elektroniczną czytaną w okresie wakacyjnym. 1. ORGANIZATOR I CZAS TRWANIA KONKURSU

Bardziej szczegółowo

PLAGIAT OSZUSTWO CZY KONIECZNOŚĆ?

PLAGIAT OSZUSTWO CZY KONIECZNOŚĆ? PLAGIAT OSZUSTWO CZY KONIECZNOŚĆ? Dr Alicja Ornowska Plagiat: Nie ma definicji ustawowej pojęcia plagiatu. Łaciński źródłosłów (plagium - kradzież). Pojęcie używane w języku prawniczym i potocznym, pojawia

Bardziej szczegółowo

Prawa autorskie w kontekście Open Access

Prawa autorskie w kontekście Open Access Międzynarodowy Tydzień OPEN ACCESS 24-28 października 2016 Prawa autorskie w kontekście Open Access Prawo autorskie Prawo autorskie (ang. Copyright) pojęcie prawnicze oznaczające ogół praw przysługujących

Bardziej szczegółowo

WEBINARIUM ZASAD KORZYSTANIA ZE ZDJĘĆ OSÓB ZGODNIE Z PRAWEM. ekspertka: Małgorzata Sudoł. prowadząca: Dorota Kostowska

WEBINARIUM ZASAD KORZYSTANIA ZE ZDJĘĆ OSÓB ZGODNIE Z PRAWEM. ekspertka: Małgorzata Sudoł. prowadząca: Dorota Kostowska WEBINARIUM 10 ZASAD KORZYSTANIA ZE ZDJĘĆ OSÓB ZGODNIE Z PRAWEM ekspertka: Małgorzata Sudoł prowadząca: Dorota Kostowska Czy wykorzystujecie zdjęcia innych osób w swojej działalności? A. tak B. nie C. nigdy

Bardziej szczegółowo

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Gerard Bieniek (przewodniczący) SSN Józef Frąckowiak (sprawozdawca) SSA Dariusz Zawistowski

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Gerard Bieniek (przewodniczący) SSN Józef Frąckowiak (sprawozdawca) SSA Dariusz Zawistowski Sygn. akt I CK 515/04 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 4 lutego 2005 r. SSN Gerard Bieniek (przewodniczący) SSN Józef Frąckowiak (sprawozdawca) SSA Dariusz Zawistowski

Bardziej szczegółowo

WOJEWODA DOLNOŚLĄSKI Wrocław, dnia 30 marca 2017 r.

WOJEWODA DOLNOŚLĄSKI Wrocław, dnia 30 marca 2017 r. WOJEWODA DOLNOŚLĄSKI Wrocław, dnia 30 marca 2017 r. NK-N.40.43.2017.MC Szanowni Państwo Wójtowie, Burmistrzowie, Prezydenci Miast i Gmin, Starostowie oraz Marszałek Województwa Dolnośląskiego W związku

Bardziej szczegółowo

Straż Miejska Miasta Lublin ul. Podwale 3a Lublin Prezentację wykonał: st. insp. Bartłomiej Stępski

Straż Miejska Miasta Lublin ul. Podwale 3a Lublin Prezentację wykonał: st. insp. Bartłomiej Stępski Straż Miejska Miasta Lublin ul. Podwale 3a 20-117 Lublin Prezentację wykonał: st. insp. Bartłomiej Stępski Prawo autorskie Kluczowe zagadnienia: Co podlega ochronie prawa autorskiego? Komu przysługuje

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR 44/2009 Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej z dnia 23 lipca 2009 r. REGULAMIN. korzystania ze znaku Adwokatura Polska

UCHWAŁA NR 44/2009 Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej z dnia 23 lipca 2009 r. REGULAMIN. korzystania ze znaku Adwokatura Polska UCHWAŁA NR 44/2009 Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej z dnia 23 lipca 2009 r. REGULAMIN korzystania ze znaku Adwokatura Polska Na podstawie 4 uchwały Nr 49/2009 Naczelnej Rady Adwokackiej z 19 czerwca

Bardziej szczegółowo

Spis treści Rozdział I. Geneza i miejsce prawa autorskiego w systemie prawa Rozdział II. Przedmiot prawa autorskiego 1. Wprowadzenie.

Spis treści Rozdział I. Geneza i miejsce prawa autorskiego w systemie prawa Rozdział II. Przedmiot prawa autorskiego 1. Wprowadzenie. Przedmowa... V Wykaz skrótów... XVII Rozdział I. Geneza i miejsce prawa autorskiego w systemie prawa... 1 Rozdział II. Przedmiot prawa autorskiego... 7 1. Wprowadzenie. Pojęcie utworu..............................

Bardziej szczegółowo

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sygn. akt I CSK 446/06 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 21 lutego 2007 r. SSN Stanisław Dąbrowski (przewodniczący) SSN Gerard Bieniek SSN Marek Sychowicz (sprawozdawca)

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wykaz skrótów... Wykaz literatury...

Spis treści. Wykaz skrótów... Wykaz literatury... Wykaz skrótów.......................................... Wykaz literatury......................................... XI XIX Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych z dnia 4 lutego 1994 r. (Dz.U. Nr

Bardziej szczegółowo

Zagrożenia w Internecie z akcentem na ochronę i dochodzenie praw. Diagnoserw Dawid Stramowski, Chrząstowo 4, 89-100 Nakło Nad Notecią

Zagrożenia w Internecie z akcentem na ochronę i dochodzenie praw. Diagnoserw Dawid Stramowski, Chrząstowo 4, 89-100 Nakło Nad Notecią Zagrożenia w Internecie z akcentem na ochronę i dochodzenie praw W przypadku cyberprzemocydostępne są dwie drogi ochrony prawnej: karna i cywilna. Należy pamiętać, że: w przypadku cyberprzemocy w stosunku

Bardziej szczegółowo

Kwestie związane z prawem autorskim. Akty prawne. Ustawa z 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych

Kwestie związane z prawem autorskim. Akty prawne. Ustawa z 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych Kwestie związane z prawem autorskim Akty prawne Ustawa z 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych 1 Rodzaje praw autorskich autorskie prawa osobiste każde wykonane przez nas dzieło (np.

Bardziej szczegółowo

http://www.youtube.com/watch?v=-ly9nl8qroa

http://www.youtube.com/watch?v=-ly9nl8qroa http://www.youtube.com/watch?v=-ly9nl8qroa Mateusz Tuński Umowa NIE dla freelancera. Umowa NIE dla freelancera. Czyli jaka? niezabezpieczająca jego interesów. O czym tutaj usłyszysz? 1. o zaletach zawierania

Bardziej szczegółowo

Załącznik nr 2a do Regulaminu

Załącznik nr 2a do Regulaminu Załącznik nr 2a do Regulaminu Wzór oświadczenia o zapoznaniu się z klauzulą informacyjną dotyczącą przetwarzanie danych osobowych w celu zorganizowania oraz przeprowadzenia warsztatów kreatywnych dla dzieci*

Bardziej szczegółowo

Otoczenie prawne biblioteki cyfrowej

Otoczenie prawne biblioteki cyfrowej Otoczenie prawne biblioteki cyfrowej Barbara Szczepańska kierownik biblioteki i zasobów informacyjnych kancelaria prawna Lovells H. Seisler sp. kom. Typy bibliotek biblioteka (tradycyjna) biblioteka wirtualna

Bardziej szczegółowo

Justyna Strzelczyk. Instytut Prawa Cywilnego Zakład Prawa Cywilnego i Prawa Międzynarodowego Prywatnego

Justyna Strzelczyk. Instytut Prawa Cywilnego Zakład Prawa Cywilnego i Prawa Międzynarodowego Prywatnego Justyna Strzelczyk Instytut Prawa Cywilnego Zakład Prawa Cywilnego i Prawa Międzynarodowego Prywatnego Podręcznik wiodący: J. Jezioro, Prawo własności intelektualnej, w: Zarys prawa cywilnego pod red.

Bardziej szczegółowo

-... dane przedsiębiorcy

-... dane przedsiębiorcy -....... dane przedsiębiorcy O Ś W I A D C Z E N I E Przedsiębiorcy zwanego dalej Uczestnikiem w branżowym programie promocji branży polskich specjalności żywnościowych w ramach realizowanego przez Ministerstwo

Bardziej szczegółowo

AUTORSKIE PRAWA OSOBISTE I MAJĄTKOWE ORAZ ICH OCHRONA część

AUTORSKIE PRAWA OSOBISTE I MAJĄTKOWE ORAZ ICH OCHRONA część Wykład nr X Podstawy prawa i ochrona własności intelektualnej AUTORSKIE PRAWA OSOBISTE I MAJĄTKOWE ORAZ ICH OCHRONA część I Instytut Inżynierii i Gospodarki Wodnej Zakład Gospodarki Wodnej OPRACOWAŁ dr

Bardziej szczegółowo

Kwestie związane z prawem autorskim

Kwestie związane z prawem autorskim Kwestie związane z prawem autorskim Akty prawne Ustawa z 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych Rodzaje praw autorskich autorskie prawa osobiste każde wykonane przez nas dzieło (np.

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Część pierwsza PRAWO AUTORSKIE

Spis treści. Część pierwsza PRAWO AUTORSKIE Wykaz skrótów... 19 Wstęp... 27 Część pierwsza PRAWO AUTORSKIE ROZDZIAŁ I. Ogólna charakterystyka prawa autorskiego i praw pokrewnych... 31 1. Źródła prawa autorskiego... 31 2. Rozwój prawa autorskiego

Bardziej szczegółowo

Postępowanie cywilne, sprawa sądowa i droga sądowa. mgr Przemysław Kraszewski

Postępowanie cywilne, sprawa sądowa i droga sądowa. mgr Przemysław Kraszewski Postępowanie cywilne, sprawa sądowa i droga sądowa mgr Przemysław Kraszewski Postępowanie cywilne - definicja Postępowanie cywilne to prawnie zorganizowane działanie sądów i kompetentnych organów z udziałem

Bardziej szczegółowo

REGULAMIN KONKURSU Zostań twarzą Programu Świebodzińska Rodzina 3+ Edycja lipiec 2015

REGULAMIN KONKURSU Zostań twarzą Programu Świebodzińska Rodzina 3+ Edycja lipiec 2015 REGULAMIN KONKURSU Zostań twarzą Programu Świebodzińska Rodzina 3+ Edycja lipiec 2015 1 Postanowienia ogólne 1. Organizatorem konkursu Zostań twarzą Programu Świebodzińska Rodzina 3+ jest Ośrodek Pomocy

Bardziej szczegółowo

Regulamin Konkursu 70.URODZINY

Regulamin Konkursu 70.URODZINY Regulamin Konkursu 70.URODZINY 1. Niniejszy Regulamin określa zasady, zakres oraz warunki przeprowadzenia i uczestniczenia w Konkursie 70.URODZINY organizowanym przez Organizatora. 2. Organizatorem Konkursu

Bardziej szczegółowo

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Józef Frąckowiak (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Mirosław Bączyk SSN Hubert Wrzeszcz

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Józef Frąckowiak (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Mirosław Bączyk SSN Hubert Wrzeszcz Sygn. akt IV CK 691/04 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 13 maja 2005 r. SSN Józef Frąckowiak (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Mirosław Bączyk SSN Hubert Wrzeszcz

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wykaz skrótów... 11. Wstęp... 13

Spis treści. Wykaz skrótów... 11. Wstęp... 13 Wykaz skrótów... 11 Wstęp... 13 Rozdział I Prawa pokrewne zagadnienia ogólne... 17 1. Podstawowe akty prawne dotyczące ochrony praw pokrewnych... 17 1.1. Konwencja rzymska z 1961 r.... 17 1.2. Porozumienie

Bardziej szczegółowo

REGULAMIN Konkursu Zwykli ludzie twórcy wolnej Polski. Opowieści rodzinne realizowanego przez Muzeum Lubelskie w Lublinie

REGULAMIN Konkursu Zwykli ludzie twórcy wolnej Polski. Opowieści rodzinne realizowanego przez Muzeum Lubelskie w Lublinie REGULAMIN Konkursu Zwykli ludzie twórcy wolnej Polski. Opowieści rodzinne realizowanego przez Muzeum Lubelskie w Lublinie Art. 1 Informacje ogólne 1. Organizatorem konkursu pod nazwą Zwykli ludzie twórcy

Bardziej szczegółowo

1.1. Definiowanie przedmiotu prawa autorskiego w zakresie utworu architektonicznego i urbanistycznego

1.1. Definiowanie przedmiotu prawa autorskiego w zakresie utworu architektonicznego i urbanistycznego - 2-1. PRZEDMIOT I TREŚĆ PRAWA AUTORSKIEGO 1.1. Definiowanie przedmiotu prawa autorskiego w zakresie utworu architektonicznego i urbanistycznego Pojęcie utworu Ustawa określa przedmiot ochrony prawa autorskiego

Bardziej szczegółowo

Prawo a fotografia czyli co wolno fotografowi

Prawo a fotografia czyli co wolno fotografowi Prawo a fotografia czyli co wolno fotografowi Tematyka prezentacji Fotografia przestrzeni publicznej i prywatnej Fotografia ludzi, prawo człowieka do wizerunku i skutki jego naruszenia Wykorzystanie i

Bardziej szczegółowo

REGULAMIN KONKURSU FOTOGRAFICZNEGO

REGULAMIN KONKURSU FOTOGRAFICZNEGO Załącznik do Zarządzenia Nr 307/14 Wójta Gminy Gródek z dnia 3 kwietnia 2014 r. REGULAMIN KONKURSU FOTOGRAFICZNEGO 1 Postanowienia ogólne 1. Niniejszy Regulamin określa zasady przeprowadzenia Konkursu

Bardziej szczegółowo

spis treści Jan Błeszyński Przedmowa... 11 Słowo od autorki... 13 Rozdział I. Utwór... 15

spis treści Jan Błeszyński Przedmowa... 11 Słowo od autorki... 13 Rozdział I. Utwór... 15 spis treści Jan Błeszyński Przedmowa... 11 Słowo od autorki... 13 Rozdział I. Utwór... 15 1. Co to jest utwór?... 15 2. Kto może być twórcą utworu?... 15 3. Działalność twórcza o indywidualnym charakterze...

Bardziej szczegółowo

Uchwała Sądu NajwyŜszego z dnia 23 września 2010 r. III CZP 57/10

Uchwała Sądu NajwyŜszego z dnia 23 września 2010 r. III CZP 57/10 id: 20332 1. Spór o ustalenie nieistnienia stosunku prawnego wynikającego z umowy z powodu jej niewaŝności moŝe być poddany przez strony pod rozstrzygnięcie sądu polubownego (art. 1157 k.p.c.). 2. [Z]datność

Bardziej szczegółowo

Niektóre zagadnienia prawa prasowego

Niektóre zagadnienia prawa prasowego Niektóre zagadnienia prawa prasowego ❿18 maja 2010 roku Marek Szydłowski Radca prawny, Doradca Warszawa Tematy: Autoryzacja wypowiedzi, Ochrona prywatności, Prasa a Internet, Sprostowania. 2 Źródła prawa

Bardziej szczegółowo

Prawo autorskie czy prawa własności przemysłowej? dr Anna Tischner UJ

Prawo autorskie czy prawa własności przemysłowej? dr Anna Tischner UJ Prawo autorskie czy prawa własności przemysłowej? dr Anna Tischner UJ Prawo własności intelektualnej - tradycyjny podział dychotomiczny i prawa pokrewne prawa własności przemysłowej patent prawo ochronne

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wstęp... 15 1. Uwagi ogólne... 15 2. Zakres pracy... 16 3. Problemy badawcze i metodologiczne... 18 4. Układ pracy...

Spis treści. Wstęp... 15 1. Uwagi ogólne... 15 2. Zakres pracy... 16 3. Problemy badawcze i metodologiczne... 18 4. Układ pracy... Wykaz skrótów... 11 Przedmowa do wydania drugiego... 13 Wstęp... 15 1. Uwagi ogólne... 15 2. Zakres pracy... 16 3. Problemy badawcze i metodologiczne... 18 4. Układ pracy... 20 ROZDZIAŁ 1. Pojęcie, rodzaje

Bardziej szczegółowo

Digitalizacja materiałów bibliotecznych a prawo autorskie. adwokat Tymoteusz Barański 21 listopada 2017

Digitalizacja materiałów bibliotecznych a prawo autorskie. adwokat Tymoteusz Barański 21 listopada 2017 Digitalizacja materiałów bibliotecznych a prawo autorskie adwokat Tymoteusz Barański 21 listopada 2017 Podstawowe zasady prawa autorskiego! przedmiot: dobro niematerialne utwór! podmiot: co do zasady twórca!

Bardziej szczegółowo

REGULAMIN KONKURSU na najciekawszą Wizję miasta inteligentnego, wyobrażenie przyszłości miasta Kielce w perspektywie POSTANOWIENIA OGÓLNE

REGULAMIN KONKURSU na najciekawszą Wizję miasta inteligentnego, wyobrażenie przyszłości miasta Kielce w perspektywie POSTANOWIENIA OGÓLNE REGULAMIN KONKURSU na najciekawszą Wizję miasta inteligentnego, wyobrażenie przyszłości miasta Kielce w perspektywie 2030+ 1. POSTANOWIENIA OGÓLNE 1. Organizatorem niniejszego konkursu, zwanego dalej Konkursem

Bardziej szczegółowo

Konstytucyjne środki ochrony praw. Prawo do sądu Prawo do odszkodowania art. 77 ust. 1 Skarga konstytucyjna RPO

Konstytucyjne środki ochrony praw. Prawo do sądu Prawo do odszkodowania art. 77 ust. 1 Skarga konstytucyjna RPO Konstytucyjne środki ochrony praw Prawo do sądu Prawo do odszkodowania art. 77 ust. 1 Skarga konstytucyjna RPO Konstytucyjne prawo do sądu 1) prawo dostępu do sądu, tj. prawo uruchomienia procedury przed

Bardziej szczegółowo

REGULAMIN KONKURSU FOTOGRAFICZNEGO. pod hasłem Unia w obiektywie

REGULAMIN KONKURSU FOTOGRAFICZNEGO. pod hasłem Unia w obiektywie REGULAMIN KONKURSU FOTOGRAFICZNEGO dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych województwa zachodniopomorskiego pod hasłem Unia w obiektywie Cel i tematyka konkursu 1 1. Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie (dalej:

Bardziej szczegółowo

OCHRONA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ. mgr Aleksandra Nowak Zakład Prawa Cywilnego i Prawa Międzynarodowego Prywatnego WPAiE UWr

OCHRONA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ. mgr Aleksandra Nowak Zakład Prawa Cywilnego i Prawa Międzynarodowego Prywatnego WPAiE UWr OCHRONA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ mgr Aleksandra Nowak Zakład Prawa Cywilnego i Prawa Międzynarodowego Prywatnego WPAiE UWr PRAWA POKREWNE Przedmiotem praw pokrewnych są: 1. Artystyczne wykonania 2. Fonogramy

Bardziej szczegółowo

Dr Anna Fogel. Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa Warszawa. Wielokrotne wykorzystywanie danych GIS. Dane w IIP a prawo autorskie.

Dr Anna Fogel. Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa Warszawa. Wielokrotne wykorzystywanie danych GIS. Dane w IIP a prawo autorskie. Dr Anna Fogel Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa Warszawa Wielokrotne wykorzystywanie danych GIS. Dane w IIP a prawo autorskie. Kielce, 13 października 2011 r. Prawa autorskie w informacji

Bardziej szczegółowo

licencja: Creative Commons Uznanie autorstwa Na tych samych warunkach 4.0

licencja: Creative Commons Uznanie autorstwa Na tych samych warunkach 4.0 Prawo autorskie i licencje. Wprowadzenie Michał Andrzej Woźniak licencja: Creative Commons Uznanie autorstwa Na tych samych warunkach 4.0 Na mocy polskiego prawa autorskiego zdecydowana większość produktów

Bardziej szczegółowo

Moje obowiązki jako autora. Na co, jako autor muszę uważać przy rozpowszechnianiu utworu?

Moje obowiązki jako autora. Na co, jako autor muszę uważać przy rozpowszechnianiu utworu? 1 Moje obowiązki jako autora. Na co, jako autor muszę uważać przy rozpowszechnianiu utworu? Po moim poprzednim artykule w gazetce szkolnej dostałam dużo listów z pytaniami o problemy związane z prawem

Bardziej szczegółowo

Niniejszy Regulamin określa zasady konkursu urządzanego przez wydawnictwo W.A.B. oraz Foxgames.pl.

Niniejszy Regulamin określa zasady konkursu urządzanego przez wydawnictwo W.A.B. oraz Foxgames.pl. I. Postanowienia ogólne 1. Niniejszy Regulamin określa zasady konkursu urządzanego przez wydawnictwo W.A.B. oraz Foxgames.pl. 2. Konkurs zostanie przeprowadzony za pośrednictwem portalu społecznościowego

Bardziej szczegółowo

W Y R O K W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Sąd Apelacyjny w Warszawie VI Wydział Cywilny w składzie:

W Y R O K W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Sąd Apelacyjny w Warszawie VI Wydział Cywilny w składzie: Sygn. akt VI ACa 356/06 W Y R O K W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Dnia 28 kwietnia 2006 r. Sąd Apelacyjny w Warszawie VI Wydział Cywilny w składzie: Przewodniczący Sędzia SA Sędzia SA Sędzia SO (del.)

Bardziej szczegółowo

Prawa autorskie w organizacji pozarządowej

Prawa autorskie w organizacji pozarządowej TEKSTY FIM@NGO Prawa autorskie w organizacji pozarządowej Arkadiusz Jarosiński Z prawem autorskim spotykamy się w codziennym funkcjonowaniu kaŝdej organizacji pozarządowej. Mamy z nim do czynienia m.in.

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 24 września 2009 r. DOLiS/DEC 967/09 dot. DOLiS-440-221/09 D E C Y Z J A

Warszawa, dnia 24 września 2009 r. DOLiS/DEC 967/09 dot. DOLiS-440-221/09 D E C Y Z J A GENERALNY INSPEKTOR OCHRONY DANYCH OSOBOWYCH Michał Serzycki Warszawa, dnia 24 września 2009 r. DOLiS/DEC 967/09 dot. DOLiS-440-221/09 D E C Y Z J A Na podstawie art. 104 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960

Bardziej szczegółowo

Umowa o przeniesienie autorskich praw majątkowych

Umowa o przeniesienie autorskich praw majątkowych Załącznik nr 1 Umowa o przeniesienie autorskich praw majątkowych zawarta w Warszawie w dniu 2012 r. pomiędzy: Polskim Związkiem Motorowodnym i Narciarstwa Wodnego z siedzibą w Warszawie (03-980) przy ul.

Bardziej szczegółowo

Wniosek. Rzecznika Praw Obywatelskich. Na podstawie art. 191 ust. 1 pkt 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2

Wniosek. Rzecznika Praw Obywatelskich. Na podstawie art. 191 ust. 1 pkt 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 RZECZPOSPOLITA POLSKA Rzecznik Praw Obywatelskich RPO-729135-II-13/ST 00-090 Warszawa Tel. centr. 22 551 77 00 Al. Solidarności 77 Fax 22 827 64 53 Trybunał Konstytucyjny Warszawa Wniosek Rzecznika Praw

Bardziej szczegółowo

W Y R O K W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Sąd Apelacyjny w Warszawie I Wydział Cywilny w składzie:

W Y R O K W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Sąd Apelacyjny w Warszawie I Wydział Cywilny w składzie: Sygn. akt I ACa 1420/07 W Y R O K W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Dnia 16 kwietnia 2008 r. Sąd Apelacyjny w Warszawie I Wydział Cywilny w składzie: Przewodniczący: SA Edyta Jefimko Sędziowie: SA Roman

Bardziej szczegółowo

Uchwała z dnia 9 lutego 2007 r., III CZP 161/06

Uchwała z dnia 9 lutego 2007 r., III CZP 161/06 Uchwała z dnia 9 lutego 2007 r., III CZP 161/06 Sędzia SN Gerard Bieniek (przewodniczący) Sędzia SN Józef Frąckowiak Sędzia SN Marian Kocon (sprawozdawca) Sąd Najwyższy w sprawie z powództwa Automobilklubu

Bardziej szczegółowo

REGULAMIN KONKURSU NA LOGO KLUBU HONOROWYCH DAWCÓW KRWI PRZY URZĘDZIE GMINY CELESTYNÓW

REGULAMIN KONKURSU NA LOGO KLUBU HONOROWYCH DAWCÓW KRWI PRZY URZĘDZIE GMINY CELESTYNÓW REGULAMIN KONKURSU NA LOGO KLUBU HONOROWYCH DAWCÓW KRWI PRZY URZĘDZIE GMINY CELESTYNÓW I. POSTANOWIENIA WSTĘPNE 1 Regulamin określa: cele konkursu, warunki uczestnictwa w konkursie, zasady ogłaszania,

Bardziej szczegółowo

Uchwała z dnia 22 czerwca 2005 r., III CZP 23/05

Uchwała z dnia 22 czerwca 2005 r., III CZP 23/05 Uchwała z dnia 22 czerwca 2005 r., III CZP 23/05 Sędzia SN Iwona Koper (przewodniczący, sprawozdawca) Sędzia SN Teresa Bielska-Sobkowicz Sędzia SN Jan Górowski Sąd Najwyższy w sprawie z powództwa Jadwigi

Bardziej szczegółowo

POSTANOWIENIE. SSN Roman Trzaskowski

POSTANOWIENIE. SSN Roman Trzaskowski Sygn. akt I CSK 726/18 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 7 czerwca 2019 r. SSN Roman Trzaskowski w sprawie z powództwa Kancelarii Sejmu RP przeciwko Redaktorowi Naczelnemu Dziennika "[ ]" -

Bardziej szczegółowo

! Cotygodniowa audycja w każdą środę po godz. 11:00 w Programie 1 Polskiego Radia.

! Cotygodniowa audycja w każdą środę po godz. 11:00 w Programie 1 Polskiego Radia. Czy w Internecie wolno nam więcej niż w świecie rzeczywistym? Czy możemy w sieci pisać co chcemy i umieszczać bądź swobodnie korzystać z dostępnych w nim treści? Czy heterzy lub Ci którzy naruszają dobra

Bardziej szczegółowo

Wyrok z dnia 16 lutego 2005 r., IV CK 519/04

Wyrok z dnia 16 lutego 2005 r., IV CK 519/04 Wyrok z dnia 16 lutego 2005 r., IV CK 519/04 Z art. 38 ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. Prawo prasowe (Dz.U. Nr 5, poz. 24 ze zm.) nie można wyprowadzać wniosku, że osoba udzielająca wywiadu lub przekazująca

Bardziej szczegółowo

Prawo autorskie i prawa pokrewne / Janusz Barta, Ryszard Markiewicz. 7. wyd., stan prawny na 1 sierpnia 2017 r. Warszawa, 2017.

Prawo autorskie i prawa pokrewne / Janusz Barta, Ryszard Markiewicz. 7. wyd., stan prawny na 1 sierpnia 2017 r. Warszawa, 2017. Prawo autorskie i prawa pokrewne / Janusz Barta, Ryszard Markiewicz. 7. wyd., stan prawny na 1 sierpnia 2017 r. Warszawa, 2017 Spis treści Wykaz skrótów 13 Od autorów 17 Rozdział pierwszy Uwagi wstępne

Bardziej szczegółowo

WYBRANE ASPEKTY ZWIĄZANE Z PRAWEM DO WIZERUNKU SPORTOWCA. adwokat Krzysztof Szocik

WYBRANE ASPEKTY ZWIĄZANE Z PRAWEM DO WIZERUNKU SPORTOWCA. adwokat Krzysztof Szocik WYBRANE ASPEKTY ZWIĄZANE Z PRAWEM DO WIZERUNKU SPORTOWCA adwokat Krzysztof Szocik DEFINICJA wizerunek brak definicji legalnej, w doktrynie definiowany jako: zbiór charakterystycznych cech zewnętrznych

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA. SSN Agnieszka Piotrowska (przewodniczący) SSN Antoni Górski (sprawozdawca) SSN Grzegorz Misiurek. Protokolant Bożena Kowalska

UCHWAŁA. SSN Agnieszka Piotrowska (przewodniczący) SSN Antoni Górski (sprawozdawca) SSN Grzegorz Misiurek. Protokolant Bożena Kowalska Sygn. akt III CZP 91/14 UCHWAŁA Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 3 grudnia 2014 r. SSN Agnieszka Piotrowska (przewodniczący) SSN Antoni Górski (sprawozdawca) SSN Grzegorz Misiurek Protokolant Bożena Kowalska

Bardziej szczegółowo

ZOSTAŃ TWARZĄ PROGRAMU ŚWIEBODZIŃSKA RODZINA 3+

ZOSTAŃ TWARZĄ PROGRAMU ŚWIEBODZIŃSKA RODZINA 3+ ZOSTAŃ TWARZĄ PROGRAMU ŚWIEBODZIŃSKA RODZINA 3+ Chcesz zostać Twarzą Programu Świebodzińska Rodzina 3+ a przy tym marzy Ci się rodzinna sesja zdjęciowa? Teraz masz wyjątkową okazję by spełnić swoje marzenia

Bardziej szczegółowo

OCHRONA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ WYKŁAD 2. dr Jagoda Mrzygłocka- Chojnacka

OCHRONA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ WYKŁAD 2. dr Jagoda Mrzygłocka- Chojnacka OCHRONA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ WYKŁAD 2 dr Jagoda Mrzygłocka- Chojnacka WŁASNOŚĆ INTELEKTUALNA Własność intelektualna Prawo autorskie Własność przemysłowa Know-how Utwory Przedmioty praw pokrewnych Wynalazki

Bardziej szczegółowo

REGULAMIN KAMPANII #2gether4more

REGULAMIN KAMPANII #2gether4more REGULAMIN KAMPANII #2gether4more 1 Postanowienia ogólne 1. Niniejszy Regulamin określa warunki, na jakich odbywa się kampania pod nazwą #2gether4more, zwana dalej Kampanią. 2. Organizatorem Kampanii jest

Bardziej szczegółowo

Ochrona danych osobowych oraz ochrona wizerunku w aspekcie wybranych przepisów prawa karnego oraz prawa cywilnego

Ochrona danych osobowych oraz ochrona wizerunku w aspekcie wybranych przepisów prawa karnego oraz prawa cywilnego Ochrona danych osobowych oraz ochrona wizerunku w aspekcie wybranych przepisów prawa karnego oraz prawa cywilnego Ustawa z dnia 23.04.1964 r. Kodeks cywilny Tekst jednolity Dz. U. z 2014 r. poz. 121 z

Bardziej szczegółowo

Pozew o ustalenie ojcostwa i alimenty

Pozew o ustalenie ojcostwa i alimenty Pozew o ustalenie ojcostwa i alimenty Informacje ogólne Kiedy składać pozew Sądowe ustalenie ojcostwa jest sposobem ustalenia pochodzenia dziecka. Ma on zastosowanie w sytuacji, gdy nie nastąpiło ustalenie

Bardziej szczegółowo

Wolno: Na następujących warunkach: CC - Uznanie autorstwa-uŝycie niekomercyjne-bez utworów zaleŝnych

Wolno: Na następujących warunkach: CC - Uznanie autorstwa-uŝycie niekomercyjne-bez utworów zaleŝnych Materiał zawarty na niniejszym nośniku publikowany jest zgodnie z licencją Creative Commons: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/2.5/pl/deed.pl CC - Uznanie autorstwa-uŝycie niekomercyjne-bez

Bardziej szczegółowo

Umowa o sesję TFP z modelem

Umowa o sesję TFP z modelem Umowa o sesję TFP z modelem zawarta w dniu roku w (zwana dalej Umowa ) pomiędzy: zwanym dalej Fotografem a urodzona/y dnia r. w, imiona rodziców:,, numer PESEL:, zameldowana/y w, przy ul. m., legitymująca/y

Bardziej szczegółowo

Kręcisz filmy uważaj na prawo autorskie!

Kręcisz filmy uważaj na prawo autorskie! Kręcisz filmy uważaj na prawo autorskie! Przygotowując własny materiał wideo, na pewno często zastanawiasz się, czy i na jakich zasadach wolno ci skorzystać z dzieł innych autorów - wykorzystać sample

Bardziej szczegółowo

Program i harmonogram. lub wychowania. Białystok, 12 lutego 2014 r.

Program i harmonogram. lub wychowania. Białystok, 12 lutego 2014 r. Program i harmonogram poprawy efektywności kształcenia lub wychowania Białystok, 12 lutego 2014 r. Program i harmonogram poprawy efektywności kształcenia lub wychowania Art. 34 ust. 2 ustawy o systemie

Bardziej szczegółowo

Prawo Prasowe. USTAWA z dnia 26 stycznia 1984 r. Prawo prasowe. (Dziennik Ustaw z 7 lutego 1984 r. i Dz. U. z 2012 r., poz. 1136)

Prawo Prasowe. USTAWA z dnia 26 stycznia 1984 r. Prawo prasowe. (Dziennik Ustaw z 7 lutego 1984 r. i Dz. U. z 2012 r., poz. 1136) Prawo Prasowe USTAWA z dnia 26 stycznia 1984 r. Prawo prasowe. (Dziennik Ustaw z 7 lutego 1984 r. i Dz. U. z 2012 r., poz. 1136) Wyciąg z aktów normatywnych dla Rzeczników Prasowych i specjalistów PR USTAWA

Bardziej szczegółowo

MOK/ZKU/C/MOK/VII/P3/5/nr /2014/GZ

MOK/ZKU/C/MOK/VII/P3/5/nr /2014/GZ WZÓR MOK/ZKU/C/MOK/VII/P3/5/nr /2014/GZ Zawarta w dniu 2014 roku w Warszawie pomiędzy Miastem Stołecznym Warszawa -Dzielnicą Mokotów, z siedzibą w Warszawie 02-517, ul. Rakowiecka 25/27, reprezentowanym

Bardziej szczegółowo

USTAWA. z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej. (Dz. U. z dnia 8 października 2001 r.) Rozdział 1.

USTAWA. z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej. (Dz. U. z dnia 8 października 2001 r.) Rozdział 1. Dz.U.01.112.1198 2004-01-01 zm. Dz.U.2002.153.1271 art. 82 2004-11-23 zm. Dz.U.2004.240.2407 art. 9 2005-07-21 zm. Dz.U.2005.64.565 art. 44 2005-08-19 zm. Dz.U.2005.132.1110 art. 15 2011-01-02 zm. Dz.U.2010.182.1228

Bardziej szczegółowo

ZAŁĄCZNIK Nr 6. do Umowy podwykonawczej nr.. Prawa autorskie

ZAŁĄCZNIK Nr 6. do Umowy podwykonawczej nr.. Prawa autorskie ZAŁĄCZNIK Nr 6 do Umowy podwykonawczej nr.. Prawa autorskie 1. Podwykonawca oświadcza, że: (a). w chwili przekazania przedmiotu Umowy lub jego części będą przysługiwały mu w całości i na wyłączność majątkowe

Bardziej szczegółowo

Pojęcie plagiatu. Naruszenie praw autorskich.

Pojęcie plagiatu. Naruszenie praw autorskich. Pojęcie plagiatu. Naruszenie praw autorskich. PLAGIAT, czyli przywłaszczenie cudzego autorstwa albo wprowadzenie w błąd co do autorstwa całości lub części cudzego utworu, może występować w postaci plagiatu

Bardziej szczegółowo

Regulamin konkursu #ViQueen. 1 Postanowienia ogólne

Regulamin konkursu #ViQueen. 1 Postanowienia ogólne Regulamin konkursu #ViQueen 1 Postanowienia ogólne 1. Konkurs konkurs pod nazwą #ViQueen prowadzony na zasadach określonych Regulaminem, 2. Organizator VikingCo Poland Sp. z o.o., Wrocław 53-601, ul. Tęczowa

Bardziej szczegółowo

REGULAMIN KONKURSU Kabaretowe Mistrzostwa Świata

REGULAMIN KONKURSU Kabaretowe Mistrzostwa Świata REGULAMIN KONKURSU Kabaretowe Mistrzostwa Świata Rozdział 1. Organizator Art. 1. Organizatorem konkursu Kabaretowe Mistrzostwa Świata, zwanym dalej Konkursem, jest WyŜsza Szkoła Promocji w Warszawie z

Bardziej szczegółowo

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sygn. akt III CSK 5/06 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 21 lipca 2006 r. SSN Józef Frąckowiak (przewodniczący) SSN Gerard Bieniek (sprawozdawca) SSN Jan Górowski

Bardziej szczegółowo

Umowa o przeniesienie praw autorskich nr.

Umowa o przeniesienie praw autorskich nr. Wzór Umowy Umowa o przeniesienie praw autorskich nr. zawarta w dniu... na podstawie umowy nr.. z dnia...2018 r. na realizację usługi pn.: wykonanie i dostarczenie dodatków usprawniających kształcenie w

Bardziej szczegółowo

REGULAMIN ŚWIADCZENIA USŁUG ON-LINE

REGULAMIN ŚWIADCZENIA USŁUG ON-LINE REGULAMIN ŚWIADCZENIA USŁUG ON-LINE I. Postanowienia ogólne. 1. Regulamin określa rodzaje i warunki usług świadczonych przez Serwis oraz warunki zawierania umów o świadczenie usług oraz zasady korzystania

Bardziej szczegółowo

3. Wymagana większość głosów - zwykła; głosowanie jawne. PR /06

3. Wymagana większość głosów - zwykła; głosowanie jawne. PR /06 PR-02.05400- /06 Kraków, 25.10.2006 r. OPINIA PRAWNA do projektu uchwały w sprawie przejęcia zadań z zakresu administracji rządowej do wykonywania przez Gminę Miejską Kraków 1. Przedstawiam następującą

Bardziej szczegółowo

Wniosek o zmianę imienia i nazwiska

Wniosek o zmianę imienia i nazwiska Wniosek o zmianę imienia i nazwiska Informacje ogólne Kto moŝe wnioskować Zmiana imienia lub nazwiska moŝe nastąpić na wniosek kaŝdego obywatela polskiego oraz cudzoziemca nie posiadającego obywatelstwa

Bardziej szczegółowo

Opinia prawna dotycz ca mo liwo ci uzyskiwania od pracodawców informacji o zarobkach piel gniarek i poło nych, w celu ustalenia wysoko ci nale

Opinia prawna dotycz ca mo liwo ci uzyskiwania od pracodawców informacji o zarobkach piel gniarek i poło nych, w celu ustalenia wysoko ci nale Opinia prawna dotycząca moŝliwości uzyskiwania od pracodawców informacji o zarobkach pielęgniarek i połoŝnych, w celu ustalenia wysokości naleŝnej składki członkowskiej Jak wynika z 1 aktualnie obowiązującej

Bardziej szczegółowo

Regulamin konkursu W przebraniu za Naukowca w ramach Małopolskiej Nocy Naukowców 2011

Regulamin konkursu W przebraniu za Naukowca w ramach Małopolskiej Nocy Naukowców 2011 Regulamin konkursu W przebraniu za Naukowca w ramach Małopolskiej Nocy Naukowców 2011 I. Konkurs 1. Konkurs organizowany jest w związku z realizacją projektu Małopolska Noc Naukowców 2011 w ramach 7. Programu

Bardziej szczegółowo