Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Aglomeracji Katowickiej

Transkrypt

1 Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Aglomeracji Katowickiej

2 Raport przygotowany dla Urzędu Miasta Katowice przez Związek Liderów Sektora Usług Biznesowych (ABSL) we współpracy z JLL i HAYS Poland Koordynator projektu: Janusz Górecki, Head of Research, ABSL janusz.gorecki@absl.pl Projekt graficzny i skład: Zdjęcie na okładce: UM Katowice ABSL 2014 Wszystkie prawa autorskie do niniejszego utworu należą do ABSL. Z wyłączeniem wyjątków przewidzianych prawem, używanie, udostępnianie, przetwarzanie, kopiowanie, dokonywanie adaptacji, modyfikowanie lub retransmisja niniejszego utworu, w części lub w całości, dokonane w jakiejkolwiek formie, bez zgody ABSL wyrażonej na piśmie, jest naruszeniem prawa autorskiego.

3 Spis treści 1. Dlaczego Katowice? 4 2. Usługi dla biznesu w Katowicach i Aglomeracji Katowickiej Rynek pracy Rynek nowoczesnych powierzchni biurowych Firmy o sobie: historie sukcesu Jakość życia Wsparcie inwestorów Polska kluczowe informacje 46

4 4 Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Aglomeracji Katowickiej Dlaczego Katowice? 1 Dlaczego Katowice? Katowice to ponad 300-tysięczne, dynamicznie rozwijające się miasto położone w południowej Polsce. Katowice to także stolica prawie dwumilionowej Aglomeracji Katowickiej 1 oraz ważny ośrodek akademicki, kulturalny i gospodarczy Polski oraz Europy Środkowo-Wschodniej. W Katowicach cyklicznie odbywa się Europejski Kongres Gospodarczy największa impreza biznesowa w tej części Europy. Dzięki odpowiednim zasobom ludzkim, zapleczu naukowo- -badawczemu, korzystnemu położeniu i niezwykłemu charakterowi tego obszaru Katowice i Aglomeracja Katowicka są doskonałym miejscem do rozwoju centrów usług outsourcingowych (BPO/ITO), centrów usług wspólnych (SSC) oraz centrów badawczo-rozwojowych (R&D) sąsiadujących ze sobą miast: Bytom, Chorzów, Dąbrowa Górnicza, Gliwice, Jaworzno, Katowice, Mysłowice, Piekary Śląskie, Ruda Śląska, Siemianowice Śląskie, Sosnowiec, Świętochłowice, Tychy, Zabrze. Zdjęcie: UM Katowice

5 Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Aglomeracji Katowickiej Dlaczego Katowice? 5 KATOWICE AGLOMERACJA KATOWICKA Powierzchnia biurowa ( ) m m 2 Ludność (2013) 304 tys tys. 16% ludności Aglomeracji Katowickiej prawie 5% ludności Polski Studenci (2013/2014) 58 tys. 107 tys. Absolwenci (2012/2013) 18 tys. 32 tys. Liczba uczelni wyższych Rycina 1 Katowice i Aglomeracja Katowicka w liczbach Źródło: opracowanie własne ABSL

6 6 Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Aglomeracji Katowickiej Dlaczego Katowice? Gdańsk A1 Szczecin Bydgoszcz Białystok Berlin A2 Poznań Warszawa A2 Łódź Drezno A4 Wrocław A1 / DK1 Lublin Katowice Praga Ostrawa Kraków A4 Rzeszów Lwów Brno Koszyce Wiedeń Bratysława Rycina 2 Położenie Katowic i Aglomeracji Katowickiej Źródło: opracowanie własne ABSL Położenie Katowice położone są w centralnej części Europy między Berlinem a Krakowem oraz Warszawą i Wiedniem. Miasto charakteryzuje szybki dostęp do trzech międzynarodowych portów lotniczych: Katowice Airport (30 km od centrum miasta) a także Kraków Airport oraz Ostrava Airport (oba w promieniu 100 km). Sieć połączeń drogowych (autostrady) i kolejowych jest bardzo dobrze rozwinięta. Tabela 1 Odległość i przewidywany czas podróży do wybranych miast Odległość z Katowic Czas podróży Samochód Pociąg Samolot Warszawa 290 km 3h05min 3h00min 0h50min Berlin 515 km 4h30min 8h03min 3h40min* Wiedeń 385 km 3h50min 5h06min 4h00min* Frankfurt nad Menem 901 km 8h15min 13h49min 1h30min Źródło: Google Maps, Deutsche Bahn, Google Flights * lot z międzylądowaniem

7 Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Aglomeracji Katowickiej Dlaczego Katowice? 7 Katowice Airport 78 DK1 A1 94 Piekary Śląskie Bytom 86 Dąbrowa Górnicza Zabrze Świętochłowice Siemianowice Śląskie Gliwice A4 DTŚ Ruda Śląska Chorzów DTŚ Sosnowiec 94 Katowice Jaworzno Mysłowice A1 86 A4 Tychy Rycina 3 Mapa Aglomeracji Katowickiej Źródło: opracowanie własne ABSL DK1 44 Siły napędowe Kapitał ludzki Odpowiednia dostępność i jakość zasobów ludzkich Inwestycje Dynamiczny wzrost liczby nowych inwestorów z branży nowoczesnych usług biznesowych Centra BPO, ITO, SSC, R&D świadczące usługi dla wielu korporacji o zasięgu globalnym, jak i dużych polskich przedsiębiorstw Mocne strony Katowic Infrastruktura komunikacyjna Rozwinięty system komunikacyjny (autostrady, transport szynowy) Katowice Airport to czwarty pod względem liczby obsługiwanych pasażerów port lotniczy w Polsce Atrakcyjność i jakość życia Międzynarodowe imprezy kulturalne, rozrywkowe i sportowe, rekreacyjne tereny zielone Otwartość i wsparcie Przychylność władz lokalnych dla inwestorów Wspieranie rozbudowy infrastruktury biurowej Katowicka Specjalna Strefa Ekonomiczna Powierzchnia biurowa Katowice to piąty największy rynek biurowy w Polsce z zasobami na poziomie m 2

8 8 Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Aglomeracji Katowickiej Dlaczego Katowice? Zaplecze naukowo-badawcze Na terenie Aglomeracji Katowickiej działa 26 szkół wyższych, o zróżnicowanym profilu kształcenia. Gwarantuje to dostęp do absolwentów z różnych dziedzin nauki, w tym również pożądanych dla rozwoju sektora nowoczesnych usług biznesowych kierunków z branży ekonomicznej, finansowej, bankowej i inżynieryjno-technicznej. Do najważniejszych uczelni należą Uniwersytet Śląski w Katowicach, Politechnika Śląska w Gliwicach, Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach. Tutaj znajduje się blisko 10% potencjału badawczo-rozwojowego kraju, tworząc drugi co do wielkości ośrodek naukowy w Polsce (po Warszawie), składający się z ponad 80 jednostek naukowych i badawczo-rozwojowych. Infrastruktura komunikacyjna Katowice oraz cała Aglomeracja Katowicka obsługiwane są przez Międzynarodowy Port Lotniczy Katowice (Katowice Airport KTW) położony w odległości 30 km na północ od centrum miasta. Jest to czwarty pod względem liczby obsługiwanych pasażerów port lotniczy w Polsce (ponad 2,5 mln w 2013 r.). Port Lotniczy Katowice zapewnia szybki dostęp do ważnych centrów przesiadkowych (m.in. Frankfurt, Monachium, Düsseldorf) oraz umożliwia łatwą i szybką podróż m.in. do USA. Na terenie Katowic działa również lotnisko miejskie Katowice Muchowiec (EPKM), obsługujące mniejszy ruch biznesowy i regionalny. W odległości około 100 km znajdują się dwa inne międzynarodowe porty lotnicze Kraków Airport oraz Ostrava Airport w Czechach. W Katowicach krzyżują się ważne międzynarodowe szlaki komunikacyjne: z Berlina (Niemcy) do Lwowa (Ukraina) oraz z Gdańska (Polska) do Wiednia (Austria). Miasto ma zapewnione dogodne połączenia kolejowe z innymi ważnymi ośrodkami: Warszawą, Wrocławiem, Opolem, Krakowem, Gdańskiem oraz ze stolicami sąsiadujących z Polską państw: z Berlinem, Pragą, Wiedniem, Bratysławą i Kijowem. Wewnętrzna sieć komunikacyjna Katowic jest bardzo dobrze rozwinięta dzięki autostradom, drogom ekspresowym i transportowi szynowemu. Inwestowanie w rozwój infrastruktury komunikacyjnej sprawia, że z każdym rokiem polepsza się dostępność komunikacyjna miasta. Zachęty inwestycyjne Katowicka Specjalna Strefa Ekonomiczna (KSSE) oferuje inwestorom możliwość skorzystania z pomocy publicznej w formie zwolnień podatkowych (dla dużych przedsiębiorstw 25% poniesionych kosztów), ponosząc nakłady inwestycyjne lub tworząc nowe miejsca pracy. Do końca 2013 r. w KSSE zainwestowało 246 firm, w tym również z sektora nowoczesnych usług biznesowych. Katowice: przestrzeń sukcesu Wyróżnienia dla Katowic W roku 2014 statuetka ABSL Excellence Awards w kategorii MIASTO przyznana podczas V konferencji ABSL. Katowice są obecnie liderem pod względem procentowego wzrostu zatrudnienia w centrach usług z kapitałem zagranicznym w Polsce. I miejsce w kategorii Newcomer city of the year, przeznaczonej dla wschodzących polskich gwiazd sektora nowoczesnych usług biznesowych w 2013 r. Nagroda przyznana podczas gali Poland Outsourcing and Shared Services Awards. Ranking Europejskie miasta i regiony przyszłości 2014/15 fdi Magazine: Katowice zostały uznane najlepszym miastem Europy Środkowo-Wschodniej pod względem strategii przyciągania zagranicznych inwestycji bezpośrednich, zajmując tym samym drugie miejsce wśród dużych miast w Europie. Katowice zajęły również 9. miejsce w Europie wśród dużych miast pod względem atrakcyjności inwestycyjnej. Tytuł Przyjaznej Gminy 2013 w konkursie organizowanym przez wydawcę Forum Biznesu, pod patronatem Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, przyznany podczas konferencji Gmina przyjazna inwestorom, mieszkańcom i turystom w maju 2014 r.

9 Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Aglomeracji Katowickiej Dlaczego Katowice? 9 Rycina 4 Mapa połączeń lotniczych z Katowic Żródło: Katowice Airport [KTW] 2,544,000 liczba pasażerów obsłużonych w 2013 r. Bergen Stavanger Oslo Sztokholm Glasgow Belfast Dublin Doncaster / Sheffield Malmö Birmingham Londyn Eindhoven Maastricht DÜsseldorf Dortmund Warszawa Paryż Kolonia / Bonn Frankfurt (Hahn) Frankfurt Katowice Kijów Kutaisi Grenoble Mediolan Barcelona Burgas Rzym Alicante Neapol Tel Awiw Kreta / Chania

10 10 Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Aglomeracji Katowickiej Usługi dla biznesu 2 Usługi dla biznesu w Katowicach i Aglomeracji Katowickiej Katowice umacniają swoją pozycję jednego z liderów usług dla biznesu w Polsce. Dynamiczny wzrost branży w Aglomeracji Katowickiej przyciąga uwagę globalnych, wiodących marek, które decydują się na ulokowanie tu swoich inwestycji. Wysoki potencjał regionu przekłada się również na rozwój centrów BPO, ITO, SSC, R&D, Contact Centers, które działają już na tutejszym rynku. Zdjęcie: UM Katowice

11 Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Aglomeracji Katowickiej Usługi dla biznesu 11 20% Wzrost zatrudnienia w centrach usług biznesowych w Katowicach i Aglomeracji Katowickiej ( ) Katowice Aglomeracja Katowicka liczba osób zatrudnionych w centrach usług biznesowych liczba osób zatrudnionych w centrach usług biznesowych 40 liczba inwestorów posiadających swoje centra usług biznesowych 57 liczba inwestorów posiadających swoje centra usług biznesowych 45 liczba centrów usług BPO, ITO, SSC, R&D, Contact Centers 35 liczba centrów usług BPO, ITO, SSC, R&D, Contact Centers z kapitałem zagranicznym 64 liczba centrów usług BPO, ITO, SSC, R&D, Contact Centers 47 liczba centrów usług BPO, ITO, SSC, R&D, Contact Centers z kapitałem zagranicznym 10 liczba centrów usług powstałych od początku 2012 r. 11 liczba centrów usług powstałych od początku 2012 r zatrudnienie w sektorze prognozowane na koniec 2015 r zatrudnienie w sektorze prognozowane na koniec 2015 r. Rycina 5 Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Aglomeracji Katowickiej: kluczowe informacje Źródło: opracowanie własne ABSL

12 12 Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Aglomeracji Katowickiej Usługi dla biznesu Aglomeracja Katowicka to jeden z sześciu najważniejszych ośrodków nowoczesnych usług dla biznesu w Polsce. Zlokalizowane są tu 64 centra usług, należące do 57 inwestorów z 10 państw. Są to głównie firmy z USA (15) i przedsiębiorstwa polskie (14), ale również korporacje z Wielkiej Brytanii, Francji, Holandii, Niemiec, Szwecji, Finlandii, Indii i Kanady. Obecnie centra usług w Katowicach i Aglomeracji Katowickiej zatrudniają już osób. Zdecydowana większość z nich (2/3) pracuje w podmiotach z udziałem kapitału zagranicznego. Firmy polskie wygenerowały 34% miejsc pracy w sektorze, francuskie 21%, amerykańskie 17%, brytyjskie 17% a przedsiębiorstwa z pozostałych krajów 11%. Dominująca większość centrów na obszarze Aglomeracji Katowickiej zlokalizowana jest w Katowicach (45 z 64), które skupiają 2/3 całkowitego zatrudnienia w omawianym sektorze. Spośród centrów usług w Aglomeracji Katowickiej 20 to centra usług wspólnych (SSC), 17 centra outsourcingu usług IT (ITO), 14 centra kontaktu z klientem (Contact Centers), 7 centra badawczo- -rozwojowe (R&D), 6 centra outsourcingu usług biznesowych (BPO). Biorąc pod uwagę plany rozwojowe firm można zakładać, że do końca 2015 r. zatrudnienie w branży osiągnie osób czyli podwoi się w porównaniu do stanu z 2012 r. Ponadto, do tej wartości należy dodać kolejne nowe miejsca pracy stworzone przez podmioty, które nie ogłosiły jeszcze swoich inwestycji. O dynamicznym rozwoju sektora nowoczesnych usług biznesowych w Aglomeracji Katowickiej świadczy fakt, że centra usług, które rozpoczęły działalność w latach wygenerowały już 15% ogólnego zatrudnienia w branży. Można zakładać, że pod koniec 2015 r. ich udział zwiększy się do około 20%. W sumie inwestycje z lat do końca 2015 r. wygenerują dodatkowo ponad 1 tys. nowych miejsc pracy, z czego dominującą większość w Katowicach. O raporcie Celem niniejszego raportu ABSL jest kompleksowa charakterystyka sektora nowoczesnych usług biznesowych w Aglomeracji Katowickiej, wraz z omówieniem w kontekście potrzeb inwestorów m.in. wybranych aspektów rynku pracy i rynku nieruchomości biurowych analizowanego obszaru. Ważnym elementem projektu związanego z przygotowaniem publikacji było uzyskanie informacji na temat centrów usług funkcjonujących w Aglomeracji Katowickiej bezpośrednio od ich przedstawicieli. Kwestionariusz ankiety wypełniło 26 respondentów, reprezentujących centra usług zatrudniające w Aglomeracji Katowickiej łącznie osób czyli 65% ogółu pracowników sektora na analizowanym obszarze. Informacje uzyskane dzięki ankiecie pozwoliły na wykonanie zbiorczych opracowań statystycznych dotyczących bieżącej działalności omawianych podmiotów (analizy tematyczne). W publikacji przyjęto szeroką definicję branży, obejmującą również działalność badawczo-rozwojową. Rozważania dotyczące sektora oparto na analizie centrów usług z kapitałem zagranicznym oraz polskim: centrów usług wspólnych (SSC), outsourcingu procesów biznesowych (BPO), outsourcingu usług IT (ITO), badawczo-rozwojowych (R&D) oraz centrów kontaktu z klientem (Contact Centers). Kategoria centrów outsourcingowych w raporcie nie uwzględnia podmiotów sektora IT, w których outsourcing usług nie stanowi większości przychodów. Warto dodać, że niektóre centra obsługują zarówno firmę macierzystą, jak i klientów zewnętrznych. Jest to tzw. hybrydowy model świadczenia usług. W raporcie nie wydzielono oddzielnego, mieszanego typu centrów BPO/SSC lecz przyporządkowano poszczególne podmioty do podstawowych typów (BPO, ITO, SSC, R&D, Contact Centers) na podstawie ich dominującego profilu działalności. Pragniemy podziękować wszystkim przedstawicielom firm oraz instytucji, którzy poświęcili swój czas na wypełnienie ankiet lub przygotowanie informacji wykorzystanych na potrzeby niniejszej publikacji.

13 Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Aglomeracji Katowickiej Usługi dla biznesu * Katowice Aglomeracja Katowicka * prognoza na koniec 2015 r. Zmiany zatrudnienia w centrach usług BPO, ITO, SSC, R&D, Contact Centers Piekary Śląskie 1 Bytom 3 Dąbrowa Górnicza 9 Gliwice Zabrze Świętochłowice 1 Ruda Śląska 3 Siemianowice Śląskie Chorzów 2 Sosnowiec 45 Katowice Jaworzno Mysłowice Tychy do 500 >65% 10-15% 5-10% 1-5% 0% 2 Liczba zatrudnionych w centrach usług Udział miasta w łącznym zatrudnieniu w centrach usług biznesowych w Aglomeracji Katowickiej Liczba centrów usług w danym mieście Rycina 6 Centra usług biznesowych w Aglomeracji Katowickiej Źródło: opracowanie własne ABSL

14 14 Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Aglomeracji Katowickiej Usługi dla biznesu Tabela 2 Centra usług w Aglomeracji Katowickiej Procesy obsługiwane w centrum usług Centrum usług Kraj Lokalizacja Usługi IT (w tym rozwój oprogramowania) Usługi finansowo-księgowe Zarządzanie projektami Zarządzanie zasobami ludzkimi Obsługa klienta Zarządzanie dokumentacją Transformacja biznesu Zarządzanie zaopatrzeniem Usługi z dziedziny badań i rozwoju (poza rozwojem oprogramowania) Inne procesy 4EverNET Polska Katowice Aegon Holandia Chorzów Alan Systems Polska Katowice ArcelorMittal Wielka Brytania Dąbrowa Górnicza Barona Finlandia Katowice Bombardier Kanada Katowice Capgemini Francja Katowice Cyclad Francja Katowice DisplayLink USA Katowice Eniro Szwecja Katowice Ericsson Szwecja Katowice Future Processing Polska Gliwice Gallup Arteria Management Polska Ruda Śląska General Motors USA Gliwice Generali Niemcy Katowice Goyello Holandia Gliwice Grant Thornton Wielka Brytania Katowice Grupa Żywiec Holandia Katowice HireRight USA Katowice IBM USA Katowice ING Services Poland Holandia Katowice ista Wielka Brytania Gliwice, Katowice Jcommerce (Grupa LGBS) Polska Katowice Katowicki Holding Węglowy Polska Katowice Kroll Ontrack USA Katowice LGBS Polska Katowice Maksimum Polska Katowice Mentor Graphics USA Katowice Neubloc USA Katowice

15 Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Aglomeracji Katowickiej Usługi dla biznesu 15 Procesy obsługiwane w centrum usług Centrum usług Kraj Lokalizacja Usługi IT (w tym rozwój oprogramowania) Usługi finansowo-księgowe Zarządzanie projektami Zarządzanie zasobami ludzkimi Obsługa klienta Zarządzanie dokumentacją Transformacja biznesu Zarządzanie zaopatrzeniem Usługi z dziedziny badań i rozwoju (poza rozwojem oprogramowania) Inne procesy NGA Human Resources Wielka Brytania Katowice OEX (Archidoc) Polska Chorzów Oracle USA Katowice Orange Call Center Francja Katowice Perform Media Wielka Brytania Katowice Poczta Polska Polska Katowice Pregis USA Gliwice Proximetry USA Katowice PwC Wielka Brytania Katowice Rockwell Automation USA Katowice Ruch USA Katowice Saint-Gobain Francja Dąbrowa Górnicza, Gliwice Sales Concept Polska Bytom Sii Francja Katowice Sine Qua Non Polska Sosnowiec SMS Metallurgy Niemcy Chorzów SMT Software Polska Gliwice, Katowice Steria Francja Katowice Tauron Polska Gliwice, Katowice TELE-FONIKA Kable Polska Katowice Teleperformance Francja Katowice Tenneco USA Gliwice Timken USA Sosnowiec Unilever Wielka Brytania Katowice UPC USA Katowice Warta Niemcy Katowice Webanywhere Wielka Brytania Katowice Wincor Nixdorf Niemcy Katowice Wipro Indie Dąbrowa Górnicza Źródło: opracowanie własne ABSL

16 16 Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Aglomeracji Katowickiej Usługi dla biznesu Inne państwa Polska BPO R&D SSC Wielka Brytania 10% Contact Center 8% 5% 17% 35% 32% 24% 17% USA 21% Francja 31% ITO Rycina 7 Struktura zatrudnienia centrów usług w Aglomeracji Katowickiej w podziale na miejsce siedziby centrali firmy macierzystej Źródło: opracowanie własne ABSL Rycina 8 Struktura zatrudnienia centrów usług w Aglomeracji Katowickiej w podziale na typy centrów Źródło: opracowanie własne ABSL Klasa wielkości centrum < >1 000 Udział w zatrudnieniu 7% 18% 24% 33% 18% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Rycina 9 Struktura zatrudnienia centrów usług w Aglomeracji Katowickiej w podziale na klasy ich wielkości Źródło: opracowanie własne ABSL Rok założenia przed Udział w ogólnej liczbie centrów 22% 42% 19% 17% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Rycina 10 Centra usług biznesowych w Aglomeracji Katowickiej w podziale na rok założenia Źródło: opracowanie własne ABSL

17 Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Aglomeracji Katowickiej Usługi dla biznesu 17 Rodzaj i zasięg geograficzny usług świadczonych przez centra 21% 25% Polska Europa Środkowa i Wschodnia 50% USA 88% Europa Zachodnia 17% Centra usług w Aglomeracji Katowickiej obsługują procesy biznesowe firm z wielu różnych części świata. Niektóre z nich działają w skali globalnej, na rzecz podmiotów ze wszystkich wyszczególnionych obszarów. Zdecydowana większość koncentruje się jednak na obsłudze klientów z Europy Zachodniej. 13% Bliski Wschód i Afryka Azja, Australia i Oceania Rycina 11 Zasięg geograficzny usług świadczonych przez centra z Aglomeracji Katowickiej Źródło: opracowanie własne ABSL na podstawie wyników ankiety skierowanej do centrów usług [N=24 firmy] Usługi IT 1 32,5% Obsługa klienta 25,6% Usługi finansowo-księgowe 12,0% Zarządzanie projektem 4,7% Zarządzanie dokumentacją 3,6% Transformacja biznesu 2,3% Zarządzanie zasobami ludzkimi 2,2% Inne usługi 2 17,1% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Rycina 12 Struktura zatrudnienia centrów usług w podziale na obsługiwane procesy Źródło: opracowanie własne ABSL na podstawie wyników ankiety skierowanej do centrów usług [N=26 firm zatrudniających osób] (1) w tym rozwój oprogramowania, (2) w tym usługi finansowe, usługi wsparcia audytu, usługi weryfikacji danych, zarządzanie zaopatrzeniem, usługi marketingowe, usługi prawne.

18 18 Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Aglomeracji Katowickiej Usługi dla biznesu Odsetek centrów obsługujących poszczególne procesy IT IT Service Desk IT Application Lifecycle Management (incl. software development) IT Request Fulfillment IT Infrastructure Management IT Incident Management IT Problem Management IT Access Management IT ITIL Management IT Other IT services F&A Accounts Receivable F&A Accounts Payable F&A General Ledger & Reporting F&A Business Controlling F&A Travel & Expenses F&A Master Data Management 0 10% 20% 30% 40% 50% 42% 38% 23% 19% 19% 19% 15% 15% 46% 31% 27% 19% 15% 12% 12% F&A Treasury 4% Project Management 31% HR Payroll 23% HR HR Administration & Reporting HR Compensation & Benefits 12% 15% HR Recruitment HR Talent Management 8% 8% HR Mobility 4% Customer Operations Sales & Account Mgmt Support 19% Customer Operations Customer Helpdesk 15% Customer Operations Fulfillment 4% Document Management Business Transformation Process Transformation 12% 12% Supply Chain Management (Plan to Deliver) Procurement Research & Development (other than software development) 4% 4% 4% Inne procesy 39% 0 10% 20% 30% 40% 50% Rycina 13 Procesy obsługiwane w centrach usług w Aglomeracji Katowickiej Źródło: opracowanie własne ABSL na podstawie wyników ankiety skierowanej do centrów usług [N=26 firm zatrudniających osób]

19 Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Aglomeracji Katowickiej Usługi dla biznesu 19 Pozostałe charakterystyki branżowe Usługi finansowe (bankowe, ubezpieczeniowe, inwestycyjne) 65% Technologie i telekomunikacja 65% Produkcja towarów przemysłowych i konsumenckich 54% Usługi konsumenckie (w tym handel i dystrybucja) 38% Energia, usługi komunalne (media), surowce i półprodukty 27% Sektor publiczny 27% Ochrona zdrowia 15% Inne branże 8% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% Rycina 14 Struktura branżowa firm (klienci zewnętrzni i wewnętrzni) obsługiwanych przez centra usług zlokalizowane na obszarze Aglomeracji Katowickiej Źródło: opracowanie własne ABSL na podstawie wyników ankiety skierowanej do centrów usług [N=26 firm zatrudniających osób] 96% udział centrów, które rozszerzyły w ostatnich czterech latach zakres świadczonych przez siebie usług 96% udział centrów, w których w ostatnich czterech latach zwiększył się stopień zaawansowania świadczonych usług 235 osób przeciętne zatrudnienie w centrach usług w Aglomeracji Katowickiej (mediana 142 osoby) Fixed Price 64% Time & Material (Cost-Plus) 50% FTE based (rate card) 36% Transaction based 18% Benefit based 5% Revenue based 5% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% Rycina 15 Modele rozliczeń w centrach usług biznesowych w Aglomeracji Katowickiej Źródło: opracowanie własne ABSL na podstawie wyników ankiety skierowanej do centrów usług [N=22 firmy]

20 20 Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Aglomeracji Katowickiej Usługi dla biznesu Języki, w których centra świadczą usługi Centra usług w Katowicach i Aglomeracji Katowickiej świadczą usługi biznesowe w 24 językach. Są to głównie języki europejskie. Zdecydowana większość badanych centrów (92%) świadczy usługi w języku angielskim. Wiele centrów wykorzystuje w pracy język polski (84%), niemiecki (60%), francuski (44%) czy włoski (36%). Duży odsetek stanowiły również centra posługujące się innymi językami europejskimi, np. czeskim, holenderskim, rosyjskim lub hiszpańskim. W pojedynczych przypadkach centra usług posługują się językami: bułgarskim, serbskim, słoweńskim, tureckim, macedońskim, chińskim lub hindi. Nieco ponad 1/4 analizowanych centrów wykorzystuje do pracy siedem i więcej języków obcych. 100% 90% 80% 70% 24 języki 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0 angielski polski niemiecki francuski włoski czeski holenderski rosyjski hiszpański duński węgierski portugalski słowacki szwedzki fiński norweski ukraiński bułgarski serbski słoweński turecki inne języki Rycina 16 Języki używane w centrach usług w Katowicach i Aglomeracji Katowickiej Źródło: opracowanie własne ABSL na podstawie wyników ankiety skierowanej do centrów usług [N=25 firm] Plany rozwojowe centrów usług Zdecydowana większość centrów w Katowicach i Aglomeracji Katowickiej w ciągu najbliższych 2 lat planuje wprowadzić zmiany w zakresie prowadzonej działalności. Chcą one poszerzyć ją o kolejne działania i pozyskać nowych klientów (64%) lub pozyskać nowych klientów, nie zmieniając zakresu wykonywanych usług (24%). Niewielki odsetek firm (12%) chce skupić się na stabilizacji i optymalizacji obecnie prowadzonej działalności. podmiotów brak jest planów rozszerzenia działalności na inne lokalizacje, a 24% firm nie podjęło decyzji w tej sprawie. Tabela 3 Plany centrów usług odnośnie rozszerzenia działalności w ciągu roku do 2 lat Rozszerzenie działalności nowe działania, nowi klienci Rozszerzenie działalności te same działania, nowi klienci 64% 24% Ponad 1/3 analizowanych firm (36%) ma już sprecyzowane plany odnośnie poszerzenia działalności na inne lokalizacje. W przypadku 40% badanych Stabilizacja i optymalizacja obecnych aktywności Źródło: opracowanie własne ABSL na podstawie wyników ankiety skierowanej do centrów usług [N=25 firm] 12%

21 Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Aglomeracji Katowickiej Usługi dla biznesu 21 Świadczenia pozapłacowe oferowane przez centra usług Wszystkie analizowane centra usług w Katowicach i Aglomeracji Katowickiej oferują swoim pracownikom dodatki pozapłacowe. Najczęściej oferowanymi świadczeniami są: pakiet medyczny i karta typu Benefit (po 84%). Duża część firm oferuje swoim pracownikom możliwość dofinansowania kursów językowych (68%) i zajęć sportowych (60%). Ponad połowa firm oferuje pracownikom ubezpieczenie na życie (56%), czy też dofinansowanie studiów wyższych, podyplomowych lub innego rodzaju kursów specjalistycznych (52%). Mniej popularnymi dodatkami pozapłacowymi są: wyjazdy lub aktywności rekreacyjne (24%), dodatkowe ubezpieczenie zdrowotne (inne niż pakiet medyczny) (20%), zakup akcji na preferencyjnych zasadach (12%) oraz fundusz emerytalny (8%). Warto dodać, że 28% firm stosuje kafeteryjny system świadczeń. Możliwość korzystania z wybranych dodatków płacowych jest w niektórych przypadkach zależna od stanowisk zajmowanych przez pracowników. 100% 90% 84% 84% 80% 70% 60% 68% 60% 56% 52% 50% 40% 30% 24% 20% 20% 10% 12% 8% 0 Pakiet medyczny Karta Benefit (lub inna tego typu) Dofinansowanie kursów językowych Zajęcia sportowe Ubezpieczenie na życie Dofinansowanie studiów i innych kursów Wyjazdy / aktywności rekreacyjne Dodatkowe ubezpieczenie zdrowotne (inne niż pakiet medyczny) Zakup akcji na preferencyjnych zasadach Fundusz emerytalny Rycina 17 Świadczenia pozapłacowe oferowane przez centra usług w Katowicach i Aglomeracji Katowickiej Źródło: opracowanie własne ABSL na podstawie wyników ankiety skierowanej do centrów usług [N=25 firm]

22 22 Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Aglomeracji Katowickiej Usługi dla biznesu Ocena miejsca prowadzenia działalności W badaniu ankietowym zapytano przedstawicieli centrów usług o opinię dotyczącą cech Aglomeracji Katowickiej jako miejsca prowadzenia działalności. Wszystkie analizowane cechy obszaru zostały ocenione pozytywnie. Najlepiej oceniono dostępność komunikacyjną niemal wszyscy respondenci przyznali jej ocenę dobrą lub bardzo dobrą (średnia ocena 4,3 w pięciostopniowej skali). Pozytywnie oceniono także dostępność wysoko wykwalifikowanej kadry (80% pozytywnych ocen, średnia ocena: 4,0), dostępność nowoczesnej powierzchni biurowej (72% pozytywnych ocen, średnia: 3,8) oraz współpracę z lokalnymi władzami (67% pozytywnych ocen, średnia: 3,8). Według przedstawicieli firm, jakość komunikacji miejskiej w Aglomeracji Katowickiej można ocenić jako ponadprzeciętną (68% pozytywnych ocen, średnia: 3,6), a wizerunek regionu w opinii inwestorów jako dość korzystny (56% pozytywnych odpowiedzi, średnia: 3,6). Dostępność komunikacyjna (lotniska, pociągi) Dostępność wysoko wykwalifikowanej kadry Dostępność nowoczesnej powierzchni biurowej Współpraca z lokalnymi władzami Jakość komunikacji miejskiej Wizerunek regionu w opinii inwestorów Rycina 18 Opinie przedstawicieli centrów dotyczące wybranych cech miejsca prowadzenia działalności Źródło: opracowanie własne ABSL na podstawie wyników ankiety skierowanej do centrów usług [N=25 firm] 32% 64% 4% 20% 60% 20% 20% 52% 12% 16% 21% 46% 21% 13% 8% 60% 24% 4% 4% 12% 44% 40% 4% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Bardzo dobrze Dobrze Obojętnie Źle Bardzo źle Dostępność komunikacyjna (lotniska, pociągi) 4,3 Przedstawiciele centrów usług oceniają konkurencję między centrami BPO, ITO, SSC, R&D, Contact Centers w Aglomeracji Katowickiej jako dość silną, przyznając jej średnio ocenę 7,13 (na skali od 1 do 10). Wizerunek regionu w opinii inwestorów Jakość komunikacji miejskiej Rycina 19 Średnie oceny przedstawicieli centrów dotyczące wybranych cech miejsca prowadzenia działalności (skala od 1 do 5) Źródło: opracowanie własne ABSL na podstawie wyników ankiety skierowanej do centrów usług [N=25 firm] 3,6 3,6 3,8 Współpraca z lokalnymi władzami 4,0 1,0 1,5 2,0 2,5 3,0 3,5 4,0 4,5 3,8 Dostępność wysoko wykwalifikowanej kadry Dostępność nowoczesnej powierzchni biurowej

23 Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Aglomeracji Katowickiej Usługi dla biznesu 23 Dojazdy do pracy do Katowic Większość pracowników analizowanych centrów usług w Katowicach stanowią osoby dojeżdżające do pracy z innych miejscowości (przeciętnie 61%). Świadczy to o dużej mobilności przestrzennej mieszkańców regionu, a także o dobrze rozwiniętym systemie dróg i transportu miejskiego w Aglomeracji Katowickiej. W zdecydowanej większości analizowanych centrów dojeżdżający do pracy do Katowic z innych miejscowości w regionie stanowili od 50% do 75% pracowników. Strefa dojazdów do pracy do katowickich centrów usług jest rozległa. Pracownicy dojeżdżają do Katowic zarówno z miast Aglomeracji Katowickiej, jak i ośrodków położonych dalej m.in. z Rybnika czy Krakowa. Centra usług zlokalizowane w innych miejscowościach Aglomeracji Katowickiej posiadają mniej rozległą przestrzennie strefę dojazdów do pracy (najczęściej 3-4 miejscowości). Charakteryzują je przeważnie dojazdy z sąsiednich miejscowości. 11% Piekary Śląskie 53% Bytom 37% Dąbrowa Górnicza 53% Gliwice 16% Zabrze 1% Świętochłowice 63% 16% Chorzów Siemianowice Śląskie 58% Sosnowiec 32% Ruda Śląska Katowice 5% Jaworzno 12% 11% Mysłowice 29% 59% 37% Tychy >75% 50-75% <50% Odsetek pracowników dojeżdżających do centrów w Katowicach z innych miast (N=17) <15% wskazań: Kraków, Rybnik i inne ośrodki poza Aglomeracją Katowicką >50% 30-50% 15-29% <15% Rycina 20 Odsetek wskazań katowickich centrów usług na poszczególne miasta z których dojeżdżają pracownicy Źródło: opracowanie własne ABSL na podstawie wyników ankiety skierowanej do centrów usług [N=19 firm]

24 24 Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Aglomeracji Katowickiej Usługi dla biznesu Relacje centrów usług z uczelniami wyższymi Centra usług biznesowych działające na terenie Katowic i Aglomeracji Katowickiej chętnie nawiązują współpracę z uczelniami wyższymi. Oferują staże i praktyki dla studentów, uczestniczą w targach pracy, organizują dni otwarte, serie warsztatów i wykładów. Poszerzają wiedzę i umiejętności studentów, doktorantów oraz pracowników naukowych, a także poszukują przyszłych pracowników. Współpracują z organizacjami uczelnianymi: studenckimi kołami naukowymi, biurami karier, jak również z organizacjami działającymi przy uczelniach (np. z Centrum Innowacji i Transferu Technologii działającym przy Politechnice Śląskiej). Uczelnie z Aglomeracji Katowickiej podpisują porozumienia o współpracy odnośnie organizacji praktyk i staży dla swoich studentów z różnymi firmami, w tym z centrami usług biznesowych. Przykładowo, Politechnika Śląska podpisała takie porozumienia m. in. z firmami: Future Processing, General Motors, ING, Jcommerce, LGBS Software, Omnis, Saint- Gobain, Tenneco, Timken. Dzięki nawiązywaniu współpracy z firmami, studenci jeszcze w trakcie edukacji mogą uzyskiwać pierwsze doświadczenia zawodowe w branży, a centra usług pozyskiwać przyszłych pracowników. Nawiązywana przez centra usług współpraca z uczelniami ma różną formę. Firmy starają się przede wszystkim pozyskać przyszłych pracowników (75%). Dbają o rozwój ich kompetencji i umiejętności, organizując konferencje (33%), szkolenia i kursy (29%), projekty edukacyjne (29%), studia (21%), czy też prowadząc projekty badawcze we współpracy z uczelniami (8%). 1/4 analizowanych centrów usług nie współpracuje z uczelniami wyższymi. Rekrutacja przyszłych pracowników 75% Konferencje 33% Szkolenia, kursy 29% Projekty edukacyjne 29% Wspólne studia 21% Projekty badawcze 8% Firma (centrum usług) nie współpracuje z uczelniami 25% 0 20% 40% 60% 80% 100% Rycina 21 Formy współpracy centrów usług z uczelniami wyższymi Źródło: opracowanie własne ABSL na podstawie wyników ankiety skierowanej do centrów usług [N=25 firm] Zdjęcie: UM Katowice

25 Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Aglomeracji Katowickiej Usługi dla biznesu 25 Firma Przykładowe działania w ramach współpracy z uczelniami wyższymi z Aglomeracji Katowickiej Capgemini»» Współpraca m.in. z Uniwersytetem Śląskim, Politechniką Śląską, Uniwersytetem Ekonomicznym w Katowicach, Górnośląską Wyższą Szkołą Handlową, Śląską Wyższą Szkołą Zarządzania.»» Program ambasadorski dla studentów II, III i IV roku Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach i Uniwersytetu Śląskiego, wiążący się m.in. z możliwością odbycia płatnych praktyk w Capgemini oraz udziałem w szkoleniach. Ambasador firmy uczestniczy przez 2-3 miesiące w płatnych praktykach (w Katowicach w dziale Business Process Outsourcing i Infrastructure Services), a następnie współpracuje z Capgemini przez kolejne 10 miesięcy.»» Organizacja szkoleń, wykładów i wydarzeń branżowych, np. Career Meetings z Capgemini Software Solutions Center dla studentów informatyki lub kierunków pokrewnych, zainteresowanych pracą w IT. Future Processing IBM»» Współpraca z Politechniką Śląską w Gliwicach, z Uniwersytetem Śląskim.»» Ufundowanie dwóch laboratoriów komputerowych na tych uczelniach.»» Praktyki, staże, seminaria i szkolenia dla studentów.»» Organizacja cyklu warsztatów i wykładów Dobre praktyki Tworzenia Oprogramowania w ramach FP Academy. Projekt skierowany do studentów Politechniki Śląskiej i Uniwersytetu Śląskiego.»» Przygotowanie programu i prowadzenie kursu Tworzenie oprogramowania w zmiennym środowisku biznesowym (dla studentów Informatyki na Politechnice Śląskiej), poświęconego zagadnieniu wytwarzania oprogramowania jako rozwiązania problemu biznesowego.»» Współpraca m.in. z Politechniką Śląską w Gliwicach, Uniwersytetem Śląskim, Uniwersytetem Ekonomicznym w Katowicach, Górnośląską Wyższą Szkołą Handlową, Wyższą Szkołą Biznesu w Dąbrowie Górniczej.»» Zajęcia dla studentów Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach z zakresu Big Data i analityki biznesowej z wykorzystaniem najnowszej technologii i oprogramowania IBM.»» Program praktyk dla studentów, doktorantów i pracowników naukowych m.in. w formie Cloud computing (wirtualne praktyki w chmurze), certyfikaty IBM dla pracowników naukowych uczelni.»» Udostępnianie uczelniom oprogramowania i materiałów dydaktycznych.»» Specjalny program nauczania dla studentów: Corporate Readiness Certificate. Jest to projekt łączący świat biznesu ze światem nauki. Inicjatorami przedsięwzięcia są trzy znaczące na rynku firmy: IBM Polska, ING Services Polska, ING Bank Śląski oraz Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach. W ramach projektu studenci mieli możliwość pogłębienia swojej wiedzy i nabycia nowych, praktycznych umiejętności w zakresie zarządzania oraz prowadzenia projektów IT. 17 czerwca 2014 zakończyła się pierwsza edycja projektu. ING Services»» Współpraca m.in. z Uniwersytetem Śląskim, Uniwersytetem Ekonomicznym w Katowicach.»» We współpracy z Biurem Karier Uniwersytetu Śląskiego realizacja projektu stażowego dla programistów Programowanie kariery wsparcie młodych osób na rynku pracy": kurs programowania aplikacji internetowych oraz 6-miesięczny staż w organizacjach zatrudniających informatyków-programistów.»» Organizacja spotkań dla studentów i absolwentów.»» Organizacja wraz z IBM Polska, ING Bank Śląski i Uniwersytetem Ekonomicznym w Katowicach programu Corporate Readiness Certificate. PwC»» Współpraca m.in. z Uniwersytetem Ekonomicznym w Katowicach.»» Działania o charakterze edukacyjnym (warsztaty, prezentacje, spotkania ze studentami).»» Roczny program ambasadorski dla studentów.»» Oferty praktyk i staży dla studentów i absolwentów.»» Organizacja konkursu Grasz o staż dla studentów ogólnopolskiego konkursu, w którym studenci wygrać mogą płatne, merytoryczne staże w wielu firmach, również z branży usług biznesowych.»» Program praktyk WEX dla studentów pierwszych lat, w biurze głównym oraz biurach lokalnych firmy. Pierwsze doświadczenia zawodowe, szkolenia. Najlepsi zyskują możliwość wzięcia udziału w skróconym procesie rekrutacyjnym do firmy.»» Konkurs Experience PwC dla studentów ostatnich lat i absolwentów październik/listopad Jubileuszowa edycja. Konkurs pozwala studentom na zmierzenie się z realnymi problemami, jakie czekają na pracowników PwC. Źródło: opracowanie własne ABSL na podstawie stron internetowych poszczególnych firm

26 26 Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Aglomeracji Katowickiej Rynek pracy 3 Rynek pracy Katowice to miasto ludzi młodych, wykształconych, z bardzo dobrą znajomością języków obcych i gotowych na podejmowanie wyzwań stawianych przez pracodawców z sektora nowoczesnych usług biznesowych. W szkołach wyższych Aglomeracji Katowickiej kształci się ponad 107 tys. studentów. Co roku około 32 tys. absolwentów, z doskonałymi i zróżnicowanymi umiejętnościami, wchodzi na rynek pracy. Zdjęcie: UM Katowice

27 Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Aglomeracji Katowickiej Rynek pracy 27 RYNEK PRACY Katowice Aglomeracja Katowicka liczba absolwentów szkół wyższych w Katowicach (2012/2013) 1 liczba absolwentów szkół wyższych w Aglomeracji Katowickiej (2012/2013) liczba studentów szkół wyższych w Katowicach (2013/2014) 1 liczba studentów szkół wyższych w Aglomeracji Katowickiej (2013/2014) 1 Znajomość języków obcych 2 angielski 90,0% niemiecki 43,8% rosyjski 27,5% francuski 14,3% hiszpański 11,6% włoski 11,9% Próba obejmuje osoby z wyższym wykształceniem, które w ostatnim okresie poszukiwały pracy. Wynik to deklarowana znajomość języka na przynajmniej podstawowym poziomie. (n = osób) 61% Odsetek pracowników analizowanych centrów usług w Katowicach dojeżdżających do pracy z innych miejscowości 3 Rycina 22 Rynek pracy w Katowicach i Aglomeracji Katowickiej Źródło: (1) dane GUS, (2) dane HAYS Poland, (3) dane ABSL

28 28 Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Aglomeracji Katowickiej Rynek pracy Kapitał ludzki W Aglomeracji Katowickiej studenci mają okazję zdobywać wiedzę i kształtować umiejętności niezbędne do tego, aby w przyszłości móc stać się wykwalifikowanymi pracownikami w branży usług dla biznesu. Kształcą się między innymi na kierunkach ekonomiczno-administracyjnych, informatycznych czy inżynieryjno-technicznych Wielu studentów wybiera ścieżkę edukacji związaną z językami obcymi. Na Uniwersytecie Śląskim studentów studiuje na Wydziale Filologicznym, ( ), z czego (w roku akademickim 2013/2014) osoby kształciły się na filologiach obcych. Najwięcej studentów wybrało filologię angielską. Na uwagę zasługuje fakt, że drugą najbardziej popularną filologią obcą była filologia rosyjska Ekonomiczne i administracyjne Inżynieryjno- -techniczne Informatyczne W Katowicach działa międzynarodowa szkoła kształcąca na trzech poziomach edukacji: podstawowym, gimnazjalnym i średnim (zakończonym międzynarodową maturą), która daje mieszkańcom możliwość odbywania szkoleń językowych i zwiększania swojej przyszłej atrakcyjności na rynku pracy w trakcie edukacji na każdym poziomie. Ponadto, III LO w Katowicach realizuje program matury międzynarodowej (International Baccalaureate Diploma Programme). Katowice 1 Aglomeracja Katowicka Rycina 23 Liczba osób studiujących na kierunkach ekonomiczno- -administracyjnych, informatycznych i inżynieryjno- -technicznych w podregionie katowickim i Aglomeracji Katowickiej (2013/2014) Źródło: opracowanie własne ABSL na podstawie danych GUS (1) wraz z Mysłowicami, Chorzowem, Rudą Śląską, Świętochłowicami i Siemianowicami Śląskimi Niemal każdy student z Katowic deklaruje, że zna język angielski (96% studentów). Prawie połowa studentów (45%) twierdzi, że posługuje się językiem niemieckim (BKL 2011, 2013, N=3039) angielska rosyjska germańska romańska hiszpańska włoska słowiańska francuska Rycina 24 Liczba studentów filologii obcych na Uniwersytecie Śląskim w roku akademickim 2013/2014 Źródło: opracowanie własne ABSL na podstawie danych Uniwersytetu Śląskiego, sprawozdanie dla GUS (stan na r.)

29 Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Aglomeracji Katowickiej Rynek pracy 29 KATOWICE AGLOMERACJA KATOWICKA KATOWICE AGLOMERACJA KATOWICKA Stopa bezrobocia ( ) 4,9% 11,3% (średnio w miastach Aglomeracji) Liczba bezrobotnych z wykształceniem średnim i policealnym Liczba bezrobotnych z wykształceniem wyższym Liczba osób w wieku produkcyjnym Rycina 25 Informacje na temat bezrobocia oraz liczby osób w wieku produkcyjnym w Katowicach i Aglomeracji Katowickiej Źródło: opracowanie własne ABSL na podstawie danych GUS Zapotrzebowanie na pracowników posługujących się językami obcymi Centra usług działające na terenie Katowic i Aglomeracji Katowickiej opublikowały na portalu Pracuj.pl (w okresie od do r.) prawie 1,7 tys. ofert pracy zawierających wymóg znajomości języków obcych. Niespełna w 1,1 tys. przypadków niezbędna była znajomość języka angielskiego. Znajomość pozostałych języków była oczekiwana w prawie 600 ofertach Język angielski niemiecki francuski holenderski czeski hiszpański włoski norweski duński szwedzki portugalski węgierski fiński flamandzki słowacki rumuński słoweński turecki inne języki Rycina 26 Liczba ofert pracy z wymogiem znajomości języków obcych Źródło: opracowanie własne ABSL na podstawie danych Pracuj.pl za okres r.

30 30 Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Aglomeracji Katowickiej Rynek pracy Wynagrodzenia w centrach usług Tabela 4 Wynagrodzenia na wybranych stanowiskach wymagających znajomości innych języków obcych poza j. angielskim Język niemiecki, francuski, hiszpański, włoski Języki słowiańskie i bałtyckie Język niderlandzki i języki skandynawskie General Ledger Min Opt Max Min Opt Max Min Opt Max Junior Accountant (do roku doświadczenia) Accountant (1-3 lata doświadczenia) Senior Accountant (powyżej 3 lat doświadczenia) Team Leader (zespół 5-15 osób) Process Manager (zespół min. 20 osób) Accounts Payable / Accounts Receivable Min Opt Max Min Opt Max Min Opt Max Junior Associate (do roku doświadczenia) Associate (1-3 lata doświadczenia) Senior Associate (powyżej 3 lat doświadczenia) Team Leader (zespół 5-15 osób) Process Manager (zespół min. 20 osób) Customer Service Min Opt Max Min Opt Max Min Opt Max Junior Specialist (bez doświadczenia) Specialist (powyżej roku doświadczenia) Team Leader (zespół 5-15 osób) Process Manager (zespół min. 20 osób) Źródło: HAYS Poland Zdjęcie: UM Katowice

31 Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Aglomeracji Katowickiej Rynek pracy 31 Tabela 5 Wynagrodzenia na wybranych stanowiskach pracy (ze znajomością j. angielskiego) w centrach usług w Aglomeracji Katowickiej General Ledger Min Opt Max Junior Accountant (do roku doświadczenia) Accountant (1-3 lata doświadczenia) Senior Accountant (powyżej 3 lat doświadczenia) Team Leader (zespół 5-15 osób) Process Manager (zespół min. 20 osób) Accounts Payable / Accounts Receivable Min Opt Max Junior Associate (do roku doświadczenia) Associate (1-3 lata doświadczenia) Senior Associate (powyżej 3 lat doświadczenia) Team Leader (zespół 5-15 osób) Process Manager (zespół min. 20 osób) Customer Service Min Opt Max Junior Specialist (bez doświadczenia) Specialist (powyżej roku doświadczenia) Team Leader (zespół 5-15 osób) Process Manager (zespół min. 20 osób) IT / Technical Support Min Opt Max 1st Line Support (do roku doświadczenia) nd Line Support Team Leader (zespół 5-15 osób) Process Manager (zespół min. 20 osób) Procurement (Order Management) Min Opt Max Junior Specialist (do roku doświadczenia) Specialist (1-3 lata doświadczenia) Senior Specialist (powyżej 3 lat doświadczenia) Team Leader (zespół 5-15 osób) Process Manager (zespół do 50 osób) HR Processes Min Opt Max Junior Specialist (do roku doświadczenia) Specialist (1-2 lata doświadczenia) Senior Specialist (powyżej 2 lat doświadczenia) Team Leader (zespół 5-15 osób) Process Manager (zespół do 50 osób) Źródło: HAYS Poland

32 32 Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Aglomeracji Katowickiej Rynek nowoczesnych powierzchni biurowych 4 Rynek nowoczesnych powierzchni biurowych W ciągu ostatnich dwóch lat rozwój rynku nieruchomości biurowych w Katowicach znacząco przyśpieszył, a samo miasto stało się jeszcze bardziej rozpoznawalnym punktem na mapie outsourcingu i centrów usług wspólnych w Polsce. Silesia Business Park

33 Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Aglomeracji Katowickiej Rynek nowoczesnych powierzchni biurowych 33 KATOWICE Rynek nowoczesnych powierzchni biurowych w liczbach m 2 to całkowite zasoby nowoczesnej powierzchni biurowej w Katowicach 55% o tyle wzrosły zasoby biurowe Katowic w ciągu ostatnich 5 lat 32% wynajętych zasobów powierzchni biurowej w Katowicach zajmuje sektor nowoczesnych usług biznesowych m 2 powierzchni biurowej w budowie 12,50-13,75 wynoszą transakcyjne stawki czynszu za m² / m-c za najlepsze powierzchnie biurowe w Katowicach m 2 istniejącej powierzchni biurowej czeka aktualnie na najemców 48 umów najmu podpisanych w budynkach biurowych w Katowicach w I poł r m 2 wyniósł ich wolumen brutto m 2 powierzchni biurowej trafi na rynek w II poł r. 23 nowoczesne budynki biurowe (oddane do 5 lat wstecz) Rycina 27 Rynek nowoczesnych powierzchni biurowych w liczbach Źródło: JLL, II kw r.

34 34 Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Aglomeracji Katowickiej Rynek nowoczesnych powierzchni biurowych Niewątpliwy wpływ na rozwój rynku nieruchomości biurowych miały wejścia nowych podmiotów z sektora nowoczesnych usług biznesowych, dzięki którym wzrosło zapotrzebowanie na wysokiej jakości powierzchnię biurową w mieście i zrealizowanych zostało wiele nowych inwestycji biurowych. Warto wspomnieć tutaj przede wszystkim o firmie IBM (nowa siedziba w A4 Business Park), które zdecydowała się na otwarcie nowego centrum dostarczania usług w Katowicach oraz firmie PwC (w Silesia Business Park), która rozszerzyła swoją działalność. Całkowita podaż biurowa Katowic wynosi około m 2, co daje miastu piąte miejsce wśród rynków biurowych w Polsce, po Warszawie, Krakowie, Wrocławiu oraz Trójmieście. Na początku tego roku Katowice wyprzedziły Poznań pod względem całkowitych zasobów biurowych i są najważniejszym ośrodkiem biurowym Aglomeracji Katowickiej. to Silesia Office Center w Chorzowie ( m 2 ) oraz budynek biurowy przy ul. Strzelców Bytomskich w Bytomiu ( m 2, zmodernizowany w II kw r.). Kilka nowych inwestycji znajduje się w fazie realizacji, planowane są również nowe obiekty biurowe. Aktywność deweloperów w Katowicach W ciągu ostatnich 5 lat zasoby nowoczesnej powierzchni biurowej w Katowicach wzrosły o około 55%, co jest potwierdzeniem dużej aktywności deweloperów odpowiadających na zapotrzebowanie generowane przez zwiększającą się liczbę najemców. Do największych obiektów oddanych w tym okresie należą: Centrum Biurowe Francuska A i B, Katowice Business Point, Nowe Katowickie Centrum Biznesu, Reinhold Center A i B, GPP Business Park I i II czy A4 Business Park I. Katowice nie są jedynym miastem w ramach Aglomeracji Katowickiej, w którym rozwija się rynek nowoczesnych powierzchni biurowych. Chorzów, Gliwice, Bytom czy Sosnowiec to główne lokalizacje powierzchni biurowej poza Katowicami. Największy projekt biurowy dostępny do wynajęcia w tych miastach Aktualnie Katowice są dobrze przygotowane, aby spełnić wymagania najemców pod kątem dostępności powierzchni biurowej. Dotyczy to zarówno firm, które dopiero rozpoczynają swoją działalność w mieście, jak również tych, które już tutaj funkcjonują i poszukują możliwości wynajęcia dodatkowej powierzchni biurowej < p Rycina 28 Podaż nowoczesnej powierzchni biurowej w Katowicach Źródło: JLL, II kw r. Istniejąca podaż Nowe realizacje