Nazwa przedmiotu. I. Informacje podstawowe. Wydział: Wydział Finansów Kierunek: Gospodarka przestrzenna. Nazwa przedmiotu w j. ang.

Transkrypt

1 Karta przedmiotu Wydział: Wydział Finansów Kierunek: Gospodarka przestrzenna I. Informacje podstawowe Nazwa przedmiotu Gospodarowanie na obszarach chronionych Nazwa przedmiotu w j. ang. Język prowadzenia przedmiotu polski Kod/Specjalność WF-ST1-GP-Sr-12/13Z-GSPO Strategie rozwoju regionalnego Profil przedmiotu Kategoria przedmiotu Typ studiów Ogólnoakademicki specjalnościowe 1. (studia licencjackie) Liczba semestrów/semestr 1/5 Liczba godzin stacjonarne: Wykłady: 15 Zajęcia terenowe: 15 niestacjonarne: Wykłady: 9 Zajęcia terenowe: 9 Liczba punktów ECTS stacjonarne: 2 niestacjonarne: 2 Krajowe Ramy Kwalifikacji strona 1 z 9

2 II. Wymagania wstępne Lp. 1 Geografia ekonomiczna 2 Przyrodnicze uwarunkowania gospodarowania przestrzenią III. Cele przedmiotu Kod C1 C2 C3 Zapoznanie studentów z formami ochrony przyrody w Polsce i na świecie oraz funkcjami obszarów chronionych i wynikającymi z nich ograniczeniami w gospodarowaniu przestrzenią Po ukończeniu kursu student posiada umiejętność określenia możliwości gospodarczego wykorzystania obszarów o różnym reżimie ochronnym i różnych uwarunkowaniach przyrodniczych oraz społeczno-ekonomicznych Zapoznanie studentów z konfliktami pomiędzy funkcją ochronną a funkcjami społeczno-gospodarczymi obszarów objętych ochroną prawną, wykształcenie kompetencji umiejętnego łączenia rozwoju ekonomicznego z ochroną przyrody IV. Realizowane efekty kształcenia Kod Kat. KEK E1 W Ma wiedzę z zakresu przyrodniczych podstaw gospodarki przestrzennej, a także zna wpływ uwarunkowań przyrodniczych na procesy rozwoju gospodarczego w układach przestrzennych lokalnych, regionalnych, krajowych; zna funkcje przyrodniczych obszarów prawnie chronionych i wynikające z nich ograniczenia w gospodarowaniu przestrzenią E2 U Potrafi prawidłowo interpretować zjawiska przyrodnicze i społeczne w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla gospodarki przestrzennej oraz wykorzystać podstawową wiedzę teoretyczną w praktyce; wykorzystuje wiedzę i rozumie literaturę z zakresu teorii gospodarowania i kształtowania środowiska przyrodniczego oraz wykorzystuje zdobytą wiedzę w diagnozowaniu i rozwiązywaniu konfliktów społecznych wynikających z gospodarowania przestrzenią E3 K Potrafi myśleć i działać w sposób przedsiębiorczy oraz umiejętnie ważyć interes prywatny z celami publicznymi w gospodarowaniu przestrzenią WF-ST1-GP-W21-12/13Z WF-ST1-GP-W24-12/13Z WF-ST1-GP-U01-12/13Z WF-ST1-GP-U05-12/13Z WF-ST1-GP-U09-12/13Z WF-ST1-GP-K08-12/13Z V. Treści Kształcenia Wykłady Kod D (15) Z (9) W1 Historia i formy obszarów chronionych na świecie 1 1 W2 System ochrony przyrody w Polsce 2 1 Krajowe Ramy Kwalifikacji strona 2 z 9

3 W3 Wpływ obszarów chronionych na lokalną gospodarkę 2 1 W4 Uwarunkowania rozwoju rolniczej i pozarolniczej działalności gospodarczej na obszarach chronionych 3 1 W5 Możliwości turystycznego użytkowania terenów chronionych 2 2 W6 Łączenie funkcji ochrony przyrody z funkcjami społeczno-gospodarczymi na przykładzie rezerwatów biosfery UNESCO oraz wybranych parków narodowych i krajobrazowych 5 3 Zajęcia terenowe Kod D (15) Z (9) T1 Wizyta studyjna w parku narodowym 8 9 T2 Wizyta studyjna w parku narodowym lub krajobrazowym 7 0 VI. Metody prowadzenia zajęć Kod N1 N10 Wykład audytoryjny Ćwiczenia terenowe VII. Sposoby oceny Ocena formująca Kod Ocena podsumowujące Kod P2 Egzamin pisemny VIII. Kryteria oceny Efekt kształcenia E1 waga: 56% Nie osiągnął założonego efektu (ocena 2.0) Osiągnął w stopniu dostatecznym (ocena 3.0) Nie zna form ochrony przyrody i związanych z nimi ograniczeń w użytkowaniu terenu. Nie potrafi wymienić polskich parków narodowych. Ma podstawową wiedzę na temat najważniejszych form ochrony przyrody i organizacyjno-prawnych podstaw ich funkcjonowania oraz podstawowych zasad gospodarowania na ich terenach. Zna polskie parki narodowe i rezerwaty biosfery. Krajowe Ramy Kwalifikacji strona 3 z 9

4 Osiągnął w stopniu dobrym (ocena 4.0) Osiągnął w stopniu bardzo dobrym (ocena 5.0) Osiągnął w stopniu celującym (ocena 5.5) Zna funkcjonujące na świecie obszarowe formy ochrony przyrody, potrafi ukazać różnice w możliwościach ich użytkowania w zależności od reżimu ochronnego. Ma świadomość negatywnych skutków gospodarki człowieka dla środowiska przyrodniczego. Zna możliwości gospodarczego wykorzystania obszarów chronionych różnych kategorii, ma pogłębioną wiedzę na temat obszarów chronionych w Polsce i na świecie, pojawiających się na ich terenach konfliktów funkcjonalnych oraz możliwości ich łagodzenia Ma szeroką wiedzę na temat funkcjonujących na świecie obszarów chronionych i ich gospodarczego wykorzystania oraz wpływu uwarunkowań przyrodniczych na rozwój społeczno-gospodarczy. Potrafi zobrazować problemy na przykładach konkretnych obszarów chronionych Efekt kształcenia E2 waga: 33% Nie osiągnął założonego efektu (ocena 2.0) Osiągnął w stopniu dostatecznym (ocena 3.0) Osiągnął w stopniu dobrym (ocena 4.0) Osiągnął w stopniu bardzo dobrym (ocena 5.0) Nie potrafi wskazać wpływu form działalności człowieka na środowisko przyrodnicze, nie potrafi określić jakie dokumenty regulują możliwości użytkowania gospodarczego obszarów chronionych Potrafi wskazać regulacje prawne i organizacyjne decydujące o możliwościach użytkowania gospodarczego poszczególnych obszarów chronionych, umie wskazać podstawowe zależności pomiędzy rozwojem społeczno-gospodarczym a ochroną przyrody Ma umiejętność interpretowania zapisów planów ochrony parków, potrafi wskazać możliwe formy gospodarowania na danym terenie i określić negatywny wpływ działalności człowieka na środowisko przyrodnicze terenów chronionych Potrafi właściwie i ze zrozumieniem interpretować zależności pomiędzy rozwojem społeczno-gospodarczym a ochroną przyrody, umie zaproponować właściwe kierunki rozwoju społeczno-gospodarczego dla danego obszaru chronionego Osiągnął w stopniu celującym (ocena 5.5). Efekt kształcenia E3 waga: 11% Nie osiągnął założonego efektu (ocena 2.0) Osiągnął w stopniu dostatecznym (ocena 3.0) Osiągnął w stopniu dobrym (ocena 4.0) Osiągnął w stopniu bardzo dobrym (ocena 5.0) Nie dostrzega, lub błędnie interpretuje zależności między interesami rozwoju gospodarczego, a priorytetami ochrony przyrody. Nie potrafi znaleźć rozwiazań kompromisowych Widzi potrzebę uwzględniania w rozwoju społeczno-gospodarczym zarówno interesów rozwoju społeczno-gospodarczego, jak i priorytetów ochrony przyrody Myśli w sposób przedsiębiorczy, uwzględniając w rozwoju społecznogospodarczym kwestie ochrony środowiska przyrodniczego Potrafi umiejętnie ważyć cele interesy rozwoju gospodarczego z priorytetami ochrony przyrody, proponuje kompromisowe rozwiązania. Krajowe Ramy Kwalifikacji strona 4 z 9

5 Osiągnął w stopniu celującym (ocena 5.5). Uzyskanie przez Studenta pozytywnej oceny końcowej z przedmiotu możliwe jest w przypadku zrealizowania wszystkich efektów kształcenia w stopniu co najmniej dostatecznym. Ocena końcowa z przedmiotu wyliczana jest według następującej formuły: 56% * ocena z realizacji efektu E1 + 33% * ocena z realizacji efektu E2 + 11% * ocena z realizacji efektu E3 Krajowe Ramy Kwalifikacji strona 5 z 9

6 IX. Obciążenie pracą studenta Rodzaj aktywności stacjonarne Liczba godzin niestacjonarne Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim wynikające z planu studiów Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim w ramach konsultacji (np. prezentacji, projektów) 2 2 Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim w ramach zaliczeń i egzaminów 1 1 Przygotowanie do zajęć (studiowanie literatury, odrabianie prac domowych itp.) 3 10 Zbieranie informacji, opracowanie wyników 3 3 Przygotowanie raportu, projektu, referatu, prezentacji, dyskusji 6 6 Przygotowanie do kolokwium, zaliczenia, egzaminu 5 10 Suma godzin Liczba punktów ECTS 2 2 Krajowe Ramy Kwalifikacji strona 6 z 9

7 X. Macierz realizacji przedmiotu Efekt kształcenia Odniesienie do efektów kierunkowych Cele przedmiotu Treści kształcenia Narzędzia dydaktyczne Sposoby oceny E1 WF-ST1-GP-W21-12/13Z WF-ST1-GP-W24-12/13Z C1 W1 W2 W3 W4 W5 W6 N1 P2 E2 WF-ST1-GP-U01-12/13Z WF-ST1-GP-U05-12/13Z C2 T1 T2 W4 W5 N1 N10 P2 WF-ST1-GP-U09-12/13Z E3 WF-ST1-GP-K08-12/13Z C3 T1 T2 W3 W4 W5 W6 N1 N10 P2 Krajowe Ramy Kwalifikacji strona 7 z 9

8 XI. Literatura Literatura podstawowa Lp. pozycji 1 Bołtromuik A., 2003, Ekonomiczne aspekty funkcjonowania obszarów chronionych, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok. 2 Gospodarowanie na obszarach chronionych, 2001, A. Bołtromiuk (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok. 3 Ochrona parków krajobrazowych a działalność gospodarcza, 2001, L. Ryszkowski, S. Błazy (red.), Zakład Badań Środowiska Rolniczego i Leśnego PAN w Poznaniu, Poznań. 4 Ptaszycka Jackowska D., Baranowska-Janota M., 1996, Przyrodnicze obszary chronione. Możliwości użytkowania, Instytut Gospodarki Przestrzennej i Komunalnej, Warszawa. Literatura uzupełniająca Lp. pozycji 1 Bołtromiuk A., Zrównoważony rozwój obszarów przyrodniczo cennych.gospodarcze i społeczne aspekty funkcjonowania sieci Natura 2000 w parkach narodowych, Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Białymstoku, Białystok. 2 Baranowska Janota M., 1986, Kryteria charakterystyki parków krajobrazowych na potrzeby planowania przestrzennego, Biuletyn Instytutu Gospodarki Przestrzennej i Komunalnej 13, z Baranowska Janota M., 1993, Polityka przestrzenna w parkach krajobrazowych, Instytut Gospodarki Przestrzennej i Komunalnej, Warszawa. 4 Borrini-Feyerabend G., Kothari A., Oviedo G., 2004, Indigenous and local communities and protected areas. Towards equity and enhanced conservation. Guidance on policy and practice for co-managed protected areas and community conserved areas, IUCN. 5 Ceballos-Lascurain H., 1996, Tourism, ecotourism and protected areas, IV World Congress on National Parks and Protected Areas, IUCN Protected Areas Programme, Gland. 6 Eagles P., McCool S., 2003, Tourism in National Parks and Protected Areas: Planning and Management, Cambridge. 7 Gotkiewicz W., 2001, Gospodarstwa rolne w parkach narodowych szanse i bariery rozwoju, Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, T. 3(III), z. 6, s Jagusiewicz A., 1979, System parków krajobrazowych w Polsce, Instytut Urbanistyki i Planowania Przestrzennego Politechniki Warszawskiej, PWN, Warszawa Łódź. 9 Mika M., 2004, Turystyka a przemiany środowiska przyrodniczego Beskidu Śląskiego, IGiGP UJ, Kraków. 10 Obszary chronione w Polsce, 1996, Radziejowski J. (red.), Warszawa. 11 Ptaszycka-Jackowska D., 2000, Współpraca parków krajobrazowych z samorządami lokalnymi w zakresie zagospodarowania przestrzennego, Biuletyn Parków Krajobrazowych Wielkopolski, nr 6(8). 12 Szkiruć Z., 2001, Społeczne aspekty funkcjonowania Wigierskiego Parku Narodowego, w: A. Richling, J. Solon (red.), Struktura i funkcjonowanie Wigierskiego Parku Narodowego, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Uniwersytet Warszawski, Warszawa. Krajowe Ramy Kwalifikacji strona 8 z 9

9 13 Użytkowanie turystyczne parków narodowych. Ruch turystyczny zagospodarowanie konflikty zagrożenia, 2002, Partyka J. (red.), Instytut Ochrony Przyrody PAN, Ojcowski Park Narodowy, Ojców. 14 Zarządzanie parkiem krajobrazowym w warunkach zrównoważonego rozwoju, 2002, Zimniewicz K. (red.), Akademia Ekonomiczna w Poznaniu, Poznań. 15 Zawilińska B., 2010, Możliwości rozwoju turystyki w parkach krajobrazowych Karpat Polskich w świetle idei zrównoważonego rozwoju, Monografie: Prace Doktorskie, nr 8, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Kraków. 16 Zimniewicz K., 2005, Zarządzanie polskimi parkami krajobrazowymi. Próba diagnozy, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań. 17 Zrównoważony rozwój obszarów przyrodniczo cennych. Planistyczne i implementacyjne aspekty rozwoju obszarów przyrodniczo cennych, T. Poskrobko (red.), Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Białymstoku, Białystok. XII. Informacja o nauczycielach Osoba odpowiedzialna za Kartę Przedmiotu Zawilińska Bernadetta, dr (Katedra Gospodarki Regionalnej) Osoby prowadzące przedmiot Lp. Nauczyciel 1 Zawilińska Bernadetta, dr (Katedra Gospodarki Regionalnej) Status karty: ZAAKCEPTOWANO przez: Luchter Bogusław, dr hab. (data akceptacji: ) Krajowe Ramy Kwalifikacji strona 9 z 9