Choroby alergiczne układu pokarmowego

Transkrypt

1 Choroby alergiczne układu pokarmowego Zbigniew Bartuzi Katedra i Klinika Alergologii, Immunologii Klinicznej i Chorób Wewnętrznych Collegium Medicum w Bydgoszczy UMK

2

3

4 4

5 Reakcje alergiczne na pokarmy

6 Typy reakcji alergicznych przewodu pokarmowego Reakcje IgE zależne Reakcje mieszane Reakcje IgE niezależne OAS Ostre reakcje Żołądkowo-jelitowe Eozynofilowe zapalenie przewodu pokarmowego Enterocolitis indukowane pokarmem Proctitis Enteropatie

7 Postacie kliniczne alergii przewodu pokarmowego oralallergysyndrom ( OAS ) nawracające aftowe zapalenie jamy ustnej Eozynofilowe zapalenie przełyku choroba refluksowa z przyczyn alergicznych ostra alergiczna reakcja błony śluzowej żołądka przewlekłe zapalenie żołądka ostre i przewlekłe zaburzenia jelitowe Enterocolitisindukowany pokarmem ( FIPES) Food protein induced proctocolits ( FPIP)

8 Manifestacje nadwrażliwości na pokarm ze strony przewodu pokarmowego : zespół alergii jamy ustnej: - nadmiernie wyrażona linia zgryzu po wewnętrznej stronie policzków, niekiedy przechodząca w leukoplakie, liszaj błony śluzowej, grudki na podniebieniu twardym, zajady, suche pękanie warg - łagodny świąd, mrowienie i/lub obrzęk naczynioruchowy warg, podniebienia, języka, gardła; uczucie ciasnoty w gardle

9 Manifestacje nadwrażliwości na pokarm ze strony przewodu pokarmowego : nawracające aftowe zapalenia jamy ustnej: przewlekła stomatodynia zespół pieczenia wewnątrz ust okresowe zapalenie brodawek języka ( język truskawkowy ), zapalenie języka

10 Manifestacje nadwrażliwości na pokarm ze strony przewodu pokarmowego :

11 Manifestacje nadwrażliwości na pokarm ze strony przewodu pokarmowego : alergiczne eozynofilowe zapalenie przełyku - często współistnieje z astmą - pojawiający się obrzęk odźwiernika, wzmożona sekrecja śluzu i zaburzenia motoryki, wpisane w obraz natychmiastowych reakcji IgE-zależnych, sprzyjają wstecznemu zarzucaniu treści do przełyku i rozwojowi choroby refluksowej. - objawy: zarzucanie treści pokarmowej, zgaga, wymioty, dysfagia, ból brzucha, rozdrażnienie, zaburzenia snu, brak odpowiedzi na standardowe leki p/refluksowe

12 Typowy obraz zpalenia eozynofilowego przełyku D.D Ferguson: eosinophilic esophagitis an update 2007 The International Society for Diseases of the Esophagus

13 Manifestacje nadwrażliwości na pokarm ze strony przewodu pokarmowego : ostra alergiczna reakcja błony śluzowej żołądka - we wczesnym okresie dochodzi do obrzęku, przekrwienia i wybroczyn krwawych a następnie do rozwoju zapalenia - natychmiast lub w ciągu kilku minut po spożyciu alergenu występują silne bóle kurczowe brzucha, często połączone z wymiotami - obrzęk błony śluzowej, zwłaszcza dotyczący części antralnej żołądka, w niektórych przypadkach jest tak intensywny, że powoduje objawy pseudostenozy odźwiernika ( może to po części tłumaczyć występujące u chorych, zwykle w kilka minut po spożyciu uczulającego pokarmu, gwałtowne wymioty. - wkrótce po podaniu pokarmu uczulającego już po kilku minutach dochodzi do wzmożonej czynności ruchowej żołądka (tachygastria)

14 Manifestacje nadwrażliwości na pokarm ze strony przewodu pokarmowego : przewlekła reakcja alergiczna żołądka i dwunastnicy - brak jest typowego zespołu objawów podmiotowych dla przewlekłego nieżytu błony śluzowej żołądka o charakterze alergicznym - zwykle dolegliwości mają charakter dyspeptyczny z uczuciem pełności, wzdęciami, bólami, utratą łaknienia, zaburzeniami w wypróżnianiu

15 Zespół alergii jamy ustnej (OAS, Oral Allergy Syndrome, Zespół Amlot- Lessofa) Jest to zespół objawów zlokalizowanych głównie w jamie ustnej pojawiających się u chorych z pyłkowicą po spożyciu określonych owoców ( np. jabłek, wiśni, brzoskwiń) i warzyw (m.in. selera, marchwi, ziemniaków). Zespół objawów obejmuje głównie obrzęk, świąd lub/i pieczenie, drętwienie błony śluzowej jamy ustnej (warg, dziąseł) i gardła, niekiedy wysypkę i napadowy rumień wokół ust. Wraz z czasem trwania choroby nie tylko dołącza się nietolerancja następnych pokarmów, ale powstaje również uczulenie na nowe determinanty alergenowe. 15