GAZETA POWIATU RYPIŃSKIEGO

Transkrypt

1

2

3 ... Z wdzięcznością i z szacunkiem chylę głowę przed tymi, którzy przez wieki użyźniali tę ziemię potem, a gdy trzeba było stawać w jej obronie, nie szczędzili krwi. Z tą samą wdzięcznością i szacunkiem zwracam się do tych, którzy i dziś podejmują ciężki trud służby ziemi. Niech Bóg błogosławi pracy waszych rąk, niech Bóg błogosławi pracy rolnika... Ojciec Święty Jan Paweł II dr inż. Marek Tyburski Starosta Rypiński Dożynki to dzień szczególny zamykający całoroczny trud pracy rolnika i jego rodziny. W tym dniu świętujemy szczęśliwe zakończenie żniw, a jednocześnie dziękujemy Panu Bogu za tegoroczne zbiory, za pachnący bochen chleba upieczony z tegorocznego ziarna. Z szacunkiem i uznaniem myślę o naszych żywicielach, Rypińskich Rolnikach, których ciężkiej pracy zawdzięczamy, że na naszych stołach jest chleb i mam nadzieję, że tego chleba w naszych rodzinach nie zabraknie. Dożynki to czas podziękowania i uhonorowania rolników za ich ciężką pracę. To czas podsumowania i zastanowienia nad tym, co się udało, a co wymaga jeszcze poprawienia. W tym roku żniwa przebiegały w dobrych warunkach pogodowych. Niemniej jednak ten rok był dość trudny dla rolnictwa. Nadmierne wiosenne opady w okresie od połowy marca do połowy kwietnia utrudniały i opóźniały wykonanie wielu prac polowych, a szczególnie siewu roślin jarych. Później od połowy maja wystąpiła dwumiesięczna susza. Te niesprzyjające warunki pogodowe wpłynęły na znaczne obniżenie plonów zbóż jarych. Zanotowano zniżkę plonów średnio o 50%, a na glebach lekkich zbierano zaledwie 1-1,5 tony z ha. Na szczęście w tym roku dość dobrze plonowały zboża ozime, szczególnie pszenżyto i pszenica. Susza spowodowała również obniżkę plonu pasz objętościowych na trwałych użytkach zielonych i w uprawach kukurydzy. Obawiam się o kondycję gospodarstw nastawionych na produkcje mleka i żywca wołowego, gdyż brak paszy, w połączeniu z bardzo niską ceną mleka, może spowodować brak płynności finansowej, szczególnie w tych gospodarstwach, które w ostatnich latach dużo inwestowały w oparciu o kredyty. Po okresie kryzysu jaki miał miejsce w produkcji trzody chlewnej, nastąpiła zwyżka cen i produkcja trzody chlewnej stała się bardziej opłacalna. Jednak na skutek ponad rocznego tzw. dołka świńskiego, pogłowie trzody chlewnej spadło o ponad 30%. Jednak, przede wszystkim niepokoi likwidacja loch w wielu gospodarstwach. Odbudowanie tej straty stada podstawowego - potrwa nawet do 2 lat. Minęły 4 lata od wstąpienia Polski do Unii Europejskiej. W tym okresie nieznacznie wzrosły ceny produktów rolniczych. Natomiast nastąpił znaczny, bo 2-3 krotny wzrost cen nawozów, pasz, maszyn i materiałów budowlanych. Częściowa rekompensata w dopłatach bezpośrednich i dotacjach inwestycyjnych, które są nadal niższe niż w krajach Europy Zachodniej, nie pokrywa w pełni kosztów i powoduje, że produkcja rolnicza jest coraz mniej opłacalna. Mimo to, nasi rolnicy zmniejszają dystans dzielący ich od farmerów zachodnich. Już dziś duża część gospodarstw powiatu rypińskiego może z powodzeniem konkurować na rynkach europejskich. To nie przyszło łatwo. Ten sukces to efekt wieloletniej, ciężkiej, systematycznej i mozolnej pracy Naszych Rolników. W tej trudnej pracy na roli i w gospodarstwach dużą pomocą służą instytucje i firmy wspomagające rolnictwo. Dziękuję za współpracę samorządom gmin, wójtom, radnym, sołtysom oraz służbom doradczym. Dzięki nim, rolnicy mogą łatwiej pokonywać trudności, organizować pracę i unowocześniać produkcję. W tym ważnym dla każdego rolnika dniu, pragnę podziękować za wielki trud, za pracę i postawę, która mimo ogromu trudności zawsze stanowiła wzór godności, solidarności i umiłowania ziemi. Życzę, aby wszyscy pamiętali o szacunku należnym Wam, Rolnikom. Życzę sprzyjającej pogody w przyszłych latach, satysfakcji i pomyślności w pracy i rodzinie, a wszystkim mieszkańcom powiatu sprawiedliwego podziału chleba. Marek Tyburski

4 Z prac Rady Powiatu w Rypinie W dniu 28 maja 2008 r. odbyła się XVII Sesja Rady Powiatu, na której przyjęto sprawozdanie z działalności Powiatowej Stacji Sanitarno - Epidemiologicznej w Rypinie za rok Powyższe sprawozdanie przedstawiła Pani Renata Lasińska - Kostrzewa Dyrektor PSSE. Głównym tematem sesji była: ocena działań Powiatowego Urzędu Pracy dotyczących przeciwdziałaniu bezrobociu z uwzględnieniem efektów wprowadzanych i realizowanych w tym kierunku programów. Prezentacji tematu w formie wizualno medialnej dokonała Pani Jolanta Szablicka - Sochacka Dyrektor PUP. Poza tym podjęto trzy uchwały i stanowisko dotyczące wyrażenia zgody dla SPZOZ w Rypinie na podjęcie działań na rzecz dostosowania Szpitala Powiatowego do Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 10.XI.2006 r. W dniu 25 czerwca 2008 r. w Urzędzie Gminy Skrwilno odbyła się XVIII Sesja Rady Powiatu. Zgodnie z przyjętym porządkiem sesji Wójt Gminy Skrwilno Pan Dariusz Kolczyński dokonał prezentacji Gminy Skrwilno, a Pani Anna Ciesielska Kierownik Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Bydgoszczy Delegatury we Włocławku przedstawiła w formie wizualno - medialnej informację o stanie środowiska w powiecie rypińskim. Podjęto pięć uchwał oraz stanowisko Rady Powiatu w sprawie budowy sklepu wielkopowierzchniowego w Rypinie. W dniu 16 lipca 2008 r. odbyła się XIX Sesja Rady Powiatu, na której Pani Ewa Szczepańska Zastępca Prezesa Sądu Rejonowego w Rypinie przedstawiła informację i udzieliła wszelkich wyjaśnień w sprawie likwidacji Wydziału Grodzkiego oraz zamiaru likwidacji Wydziału Ksiąg Wieczystych w Sądzie Rejonowym w Rypinie. Poza tym zapoznano się z realizacją Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata , przedstawioną przez Pana Dariusza Górskiego Zastępcę Kierownika ARiMR w Rypinie, jak również zapoznano się z zagrożeniami chorobowymi występującymi w gospodarstwach rolnych. Informację tą przedstawił Pan Jacek Pilarski Powiatowy Inspektor Weterynarii w Rypinie. Ponadto podjęto dwie uchwały i stanowisko Rady Powiatu w sprawie reorganizacji struktur sądownictwa powszechnego. Pełne teksty uchwał oraz protokoły z Sesji Rady Powiatu znajdują się na stronie internetowej pod adresem : Z posiedzeń komisji stałych Rady Powiatu. Komisja Pracy, Ochrony Zdrowia i Bezpieczeństwa Publicznego W dniu 13 maja 2008 r. członkowie komisji dyskutowali i zapoznali się z materiałami przedstawionymi przez Panią Jolantę Szablicką - Sochacką dyr PUP odnośnie tematu XVII sesji Rady Powiatu. Ponadto dyskutowano nad wnioskiem dyr SPZOZ w sprawie wyrażenia zgody na sprzedaż Ośrodków Zdrowia. Ostateczną decyzję w tej sprawie członkowie komisji podejmą po uzyskaniu odpowiedzi z Wydziału Prawnego Wojewody odnośnie interpretacji przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami. Komisja Rolnictwa, Środowiska i Rozwoju Wsi W dniu 16 czerwca 2008 r. członkowie komisji wspólnie z przedstawicielem ARiMR w Rypinie i Powiatowym Lekarzem Weterynarii omawiali temat XIX sesji poświęconej zagrożeniom chorobowym w gospodarstwach rolnych oraz realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata Krzysztof Cegłowski Stanowisko Rady Powiatu w Rypinie 1 lipca 2008 r. w artykule Rzeczpospolitej pt. Najmniejsze sądy grodzkie przegrały z ekonomią podano informację o reorganizacji sądów powszechnych w Polsce i likwidacji niektórych wydziałów w sądach. Z uzyskanych informacji wynika, że dotyczy to także Sądu Rejonowego w Rypinie, w którym zlikwidowano już Wydział Grodzki oraz planuje się zlikwidowanie Wydziału Ksiąg Wieczystych. W związku z tym, że sprawa ta bulwersuje społeczeństwo powiatu, Rada Powiatu w Rypinie zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 15 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym, przesyła swoje stanowisko w tej sprawie. 1. Rada Powiatu w Rypinie wyraża zaniepokojenie sposobem przeprowadzania reorganizacji sądów powszechnych przez Ministerstwo Sprawiedliwości - administracyjnie, bez informacji i konsultacji z władzami powiatu rypińskiego. Uważamy, że pomimo niezawisłości sądownictwa, zasada współpracy z władzami samorządowymi w sprawach dotyczących mieszkańców, powinna być zachowana. Przypadki zmian reorganizacyjnych ujawniane przez prasę, bez informowania o nich przez Ministerstwo Sprawiedliwości władz samorządowych przeczą zasadom państwa demokratycznego. Uważamy, że wszelkie zmiany organizacyjne, mające

5 wpływ na życie mieszkańców, powinny być opiniowane przez odpowiednie samorządy lokalne. 2. Rada Powiatu w Rypinie zdecydowanie sprzeciwia się próbom likwidacji Wydziału Ksiąg Wieczystych w Sądzie Rejonowym w Rypinie. Wydział ten wydaje rocznie ponad 4000 różnego rodzaju wpisów, wypisów i zaświadczeń, obsługując ponad 48 tysięcy mieszkańców powiatu. Likwidacja Wydziału Ksiąg Wieczystych spowodowałaby wielkie utrudnienia dla mieszkańców powiatu rypińskiego. Spowodowałaby konieczność dojazdów kilku tysięcy mieszkańców rocznie do innego miasta oddalonego o kilkadziesiąt kilometrów od Rypina (i to często dwa i trzy razy w jednej sprawie) oraz duże utrudnienia komunikacyjne, przy ograniczonym ruchu autobusowym i braku połączeń kolejowych w naszym powiecie. Likwidacja naraziłaby mieszkańców na dodatkowe koszty i utrudnienia. 3. Likwidacja Wydziału Ksiąg Wieczystych w Sądzie Rejonowym w Rypinie znacznie utrudni realizację ustawowych zadań Starosty Rypińskiego, a w szczególności wynikających z ustawy z dnia 7 września 2007 r. o ujawnieniu w księgach wieczystych prawa własności nieruchomości Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U ), która nakłada wykonanie w dość krótkim okresie zadań, wymagających niemalże codziennego kontaktu z w/w wydziałem. Biorąc pod uwagę interes społeczny mieszkańców powiatu rypińskiego, wyróżniające wyniki pracy zespołu wydziału oraz fakt negatywnego zaopiniowania projektu likwidacji Wydziału Ksiąg Wieczystych przez Prezesa Sądu Rejonowego w Rypinie Rada Powiatu w Rypinie zwraca się z prośbą o odstąpienie od wszelkich projektów i prób ograniczania zakresu funkcjonowania Sądu Rejonowego w Rypinie, w tym likwidacji Wydziału Ksiąg Wieczystych. Zwracamy się jednocześnie z apelem o informowanie władz powiatu i uprzednie konsultacje z samorządem dotyczące zamiarów reorganizacji funkcjonujących agend Sądu i Prokuratury w Rypinie. Stanowisko przyjęto na XIX sesji Rady Powiatu w Rypinie w dniu 16 lipca 2008 r. Przewodniczący Rady Powiatu w Rypinie Krzysztof Cegłowski Do wiadomości: 1. Minister Sprawiedliwości, 2. Sejmowa Komisja Samorządu Terytorialnego, 3. Posłowie Województwa Kujawsko - Pomorskiego, 4. Podsekretarz Stanu w MSWiA, 5. Dyrektor Departamentu Ministerstwa Sprawiedliwości, 6. Wojewoda Kujawsko - Pomorski, 7. Marszałek Województwa Kujawsko - Pomorskiego, 8. Prezes Sądu Okręgowego we Włocławku, 9. Prezes Sądu Rejonowego w Rypinie, 10.Związek Powiatów Polskich, 11. Burmistrz Rypina, 12. Wójtowie Gmin Powiatu Rypińskiego. Z prac Zarządu Powiatu w Rypinie. 12 maja 2008 r. 1. Dyskutowano nad toczącymi się i planowanymi inwestycjami w SPZOZ oraz możliwościami ich sfinansowania. 2. Dyskutowano nad bieżącymi sprawami w Zarządzie Dróg Powiatowych, dokonano wyceny mienia ruchomego przeznaczonego do sprzedaży oraz ustalono dodatkowy zakres prac remontowych na drogach powiatowych. 3. Omawiano i zaakceptowano wniosek dyrektora Zespołu Szkół Nr 2 o zwiększenie środków w budżecie na remont szatni zgodnie z zaleceniami Sanepidu. 4. Dyskutowano nad wzrostem kosztów budowy hali i basenu, przewidywany udział finansowy Powiatu wynosi zł. 5. Dyskutowano nad harmonogramem imprez kulturalnych i planowanych na nie środkach finansowych. 19 maja 2008 r. 1. Wizytowano Zespół Szkół Nr 4 w Nadrożu, gdzie dyskutowano nad inwestycjami i remontami w szkole, stanem uczniów w poszczególnych oddziałach, sprawami bieżącymi oraz koncepcją dalszego funkcjonowania jednostki. 2. Podjęto uchwały: w sprawie zmian do budżetu powiatu oraz w sprawie powołania składu komisji do przeprowadzenia konkursu na stanowiska dyrektorów Zespołu Szkół nr 2 i maja 2008 r. 1. Dyskutowano nad zaawansowaniem prac remontowych w budynku przy ul. Warszawskiej, nad zleceniem wykonania wyceny nieruchomości wraz z działką przy ul. Dłutka w Rypinie oraz nad pracami przygotowawczymi odnośnie sprzedaży nieruchomości w Wąpielsku. 2. Podjęto uchwałę w sprawie podania do publicznej wiadomości informacji o wykonaniu budżetu powiatu rypińskiego za rok czerwca 2008 r. 1. Omawiano i podjęto decyzję o utrzymaniu na dotychczasowym poziomie dodatków motywacyjnych dla dyrektorów szkół, 2. Dyskutowano nad zaawansowaniem prac remontowych przeprowadzanych na drogach powiatowych, 3. Omawiano przygotowania i zakres działań podczas ćwiczeń integrujących służb ratowniczych oraz podjęto decyzję o przekazaniu na ten cel środków w wysokości 800 zł, 4. Podjęto uchwałę w sprawie powołania składu osobowego komisji przetargowej do przygotowania i przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego na wykonanie remontu pomieszczeń w budynku administracyjno - biurowym przy ul. Warszawskiej.

6 9 czerwca 2008 r. 1. Zapoznano się z wynikami rozstrzygniętego konkursu na stanowiska dyrektorów Zespołu Szkół nr 2 i 3. Dyrektorami zostali: ZS Nr 3 - Pani Joanna Krukowska, ZS Nr 2 - Pan Henryk Jan Kiełkowski, 2. Dyskutowano nad przebiegiem prac inwestycyjnych w SPZOZ, 3. Podjęto uchwały w sprawie zmian do budżetu powiatu oraz w sprawie wyrażenia zgody na zbycie mienia Powiatu Rypińskiego, 16 czerwca 2008 r. 1. Omawiano sprawy bieżące Zarządu Dróg Powiatowych, ponadto członkowie zarządu dokonali przeglądu prac prowadzonych na drogach powiatowych, 23 czerwca 2008 r. 1. Zapoznano się ze wstępnymi wynikami egzaminów końcowych w Gimnazjum Powiatowym, dyskutowano nad wstępnymi danymi odnośnie naboru do szkół ponadgimnazjalnych oraz omawiano sprawy bieżące jednostek oświatowych, 2. Omawiano i podjęto decyzję o zwiększeniu środków budżetowych w ZS Nr 5 w wysokości zł. z przeznaczeniem na zakup i instalację lamp oświetleniowych w tej jednostce, 3. Podjęto uchwałę w sprawie wyrażenia opinii o zaliczeniu dróg do kategorii dróg gminnych Gminy Wąpielsk zgodnie ze złożonym wnioskiem. 8 lipca 2008 r. 1. Omawiano wstępne wyniki egzaminów maturalnych w szkołach prowadzonych przez powiat. Średnia zdawalność wyniosła 88,13 %, nasze szkoły uzyskały 3 miejsce wśród szkół w województwie, 2. Omawiano i podjęto uchwały w sprawach: zmian do budżetu i sprzedaży nieruchomości powiatu rypińskiego. 15 lipca 2008 r. 1. Dyskutowano i podjęto decyzję w sprawie dotacji w wysokości zł. dla miasta na organizację "Agra 2008", 2. Omawiano bieżące naprawy dróg oraz podjęto decyzję o przekazaniu dodatkowych środków w wysokości zł. do ZDP z przeznaczeniem na remonty cząstkowe, 3. Omawiano i podjęto uchwały w sprawie: zatwierdzenia trybu, projektu ogłoszenia o zamówieniu i specyfikacji istotnych warunków zamówienia w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego na wykonanie remontu pomieszczeń w budynku administracyjno - biurowym przy ul. Warszawskiej 40 w Rypinie - I etap, przeprowadzenia konkursu i powołania komisji konkursowej w celu wyłonienia kandydata na stanowisko dyr DPS w Ugoszczu, 4. Członkowie Zarządu wizytowali SPZOZ pod kątem stanu zaawansowania prowadzonych tam prac inwestycyjnych. 28 lipca 2008 r. 1. Omawiano i podjęto uchwały w sprawie : zatwierdzenia trybu, projektu ogłoszenia o zamówieniu i specyfikacji istotnych warunków zamówienia w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego na wykonanie remontu instalacji centralnego ogrzewania w budynku administracyjno - biurowym przy ul. Warszawskiej 40 w Rypinie, podania do publicznej wiadomości informacji o wykonaniu budżetu powiatu za II kwartał 2008 r, w sprawie powołania dyrektora Zespołu Szkół Nr 2 w Rypinie, w sprawie powołania dyrektora Zespołu Szkół Nr 3 w Rypinie. 5 sierpnia 2008 r. 1. Dyskutowano nad sprawami bieżącymi w Zarządzie Dróg Powiatowych, 2. Omówiono i podjęto uchwałę w sprawie zmian do budżetu powiatu. 19 sierpnia 2008 r. Omówiono i podjęto uchwały w sprawach: zmian do budżetu powiatu, zatwierdzenia protokołu z posiedzenia Komisji Konkursowej powołanej w sprawie wyłonienia kandydata na stanowisko Dyrektora DPS w Ugoszczu, odwołania pełniącego obowiązki dyrektora DPS Kombatant w Ugoszczu w związku z przejściem na emeryturę, powołania Pani Katarzyny Bułkowskiej na stanowisko dyrektora DPS w Ugoszczu. 27 sierpnia 2008 r. Omówiono i podjęto uchwały: w sprawie przyjęcia informacji o przebiegu wykonania budżetu powiatu za I półrocze 2008 r. w sprawie przyjęcia informacji o przebiegu wykonania planu finansowego SPZOZ w Rypinie za I półrocze 2008 r. wyrażenia zgody na wydzierżawienie części nieruchomości stanowiącej własność powiatu rypińskiego w trwałym zarządzie Domu Dziecka w Rypinie Informacja Maria Betlejewska W dniu 14 września (niedziela) o godz przeprowadzony zostanie przez pracowników KPODR w Minikowie PZDR Rypin konkurs ekologiczny finansowany z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Osoby zainteresowane udziałem w konkursie ekologicznym prosimy o zgłaszanie się w namiocie KKPODR Minikowo PZDR Rypin

7 Charakterystyka Powiatu Rypińskiego Powiat rypiński należy do najstarszych jednostek terytorialnych w kraju. Pierwsze wzmianki o powiecie pochodzą już z XIV wieku, natomiast Kasztelania Rypińska datowana jest od XI w. Prawa miejskie Rypin otrzymał w roku Mieszkańcy tych ziem doświadczyli wielu burzliwych wydarzeń historycznych od najazdów krzyżackich w XV w. po działania eksterminacyjne w czasie II wojny światowej. Od najdawniejszych czasów krzyżowały się tutaj różne szlaki handlowe, co zaoowocowało następnie rozwojem przemysłu. Położony jest we wschodniej części województwa kujawso-pomorskiego, na historycznej Ziemi Dobrzyńskiej. Obejmuje obszarem 587 km kwadratowych, zamieszkiwany przez około 47 tyś. mieszkańców. W skład powiatu wchodzi 6 jednostek samorządowych; miasto Rypin i 5 gmin wiejskich: Brzuze, Rogowo, Rypin, Skrwilno i Wąpielsk. Stolica powiatu liczy 17 tysięcy mieszkańców i jest ośrodkiem skupiającym największe lokalne przedsiębiorstwa, głównie z branży metalowej, spożywczej i meblowej. Krajobraz historyczny tworzą grodziska wczesnośredniowieczne (Kleszczyn, Żałe, Starorypin, Sadłowo, Skrwilno) i zespoły pałacowo-parkowe (Ugoszcz, Radziki Duże, Wąpielsk, Okalewo). Na terenie powiatu znajduje się wiele interesujących zabytków architektury sakralnej m.in. w: Rypinie, Skrwilnie, Rogowie, Radzikach Dużych, Sadłowie i Żałem. Uwagę turystów przyciągają ruiny średniowiecznego zamku rycerskiego wzniesionego w latach w Radzikach Dużych gm. Wąpielsk. Do godnych polecenia ciekawostek turystycznych zaliczyć można: skansen kolejki wąskotorowej w Ostrowitem, wiatrak w Rogówku, młyn wodny w Dylewie, kapliczkę pw. św. Barbary w Rypinie. Miłośnicy historii odwiedzić mogą Muzeum Ziemi Dobrzyńskiej, które zgromadziło wiele eksponatów archeologicznych, książek, fotografii, przedmiotów codziennego użytku. Na terenie powiatu rypińskiego funkcjonują 34 szkoły, w tym szkoły podstawowe, gimnazja, ponadgimnazjalne i szkoła Muzyczna I stopnia. Powiat jest organem prowadzącym dla 5 zespołów szkół, w których kształci się 3119 uczniów i słuchaczy. Wszystkie Zespoły Szkół posiadają swojego patrona i sztandar. Najstarszą z nich jest Zespół Szkół Nr 1 (dawne LO) im. Ks. Czesława Lissowskiego, który w tym roku obchodzi jubileusz. W jego skład wchodzą: Gimnazjum Powiatowe, Liceum Ogólnokształcące, Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych i Szkoła Policealna. Pozostałe Zespoły Szkół oferują, oprócz kształcenia ogólnego, kierunki zawodowe, zgodnie z zapotrzebowaniem lokalnego rynku pracy. Największym bogactwem przyrodniczym powiatu rypińskiego jest 26 jezior o łącznej powierzchni ponad 950 ha. Jeziora te różnią się pod względem morfogenetycznym. Do największych i najatrakcyjnieszych należą: Wielgie ( 162,5 ha), Długie (108,6 ha), Kleszczyn (72,2 ha), Trąbin (49,1 ha), Ruda (48,9 ha), Huta (30,5 ha), a także leżące na pograniczu powiatu jezioro Urszulewskie (293,1 ha). Lasy w powiecie rypińskim zajmują powierzchnię ponad ha, co stanowi 18,4 % całości obszaru powiatu. Największe kompleksy leśne skoncentrowane są głównie na obszarach sandrowych (gminy: Skrwilno i Rogowo). Na terenie powiatu znajdują się trzy rezerwaty: ichtiologiczny - Dolina Drwęcy utworzony dla ochrony ryb łososiowatych, tj. łososia, troci i pstrąga oraz certy (karpiowate), rezerwat Tomkowo dla zachowania fragmentu lasu gradowego z największym na Ziemi Dobrzyńskiej stanowiskiem wyspowym modrzewia polskiego i rezerwat Okalewo. Na obszarze powiatu funkcjonują trzy obszary chronionego krajobrazu, tj. Źródła Skrwy, Dolina Drwęcy i Drumliny Zbójeńskie. W celu właściwego i umiejetnego korzystania z walorów środowiska przyrodniczego, istniejące plany rozwojowe powiatu zakładają stworzenie z turystyki i agroturystyki ważnego kierunku gospodarki powiatu. Gościnny powiat rypiński zaprasza na odbywające się corocznie w drugą sobotę i niedzielę września targi rolniczo-ekologiczne pn. : Rypin-Agra. opr. Andrzej Ostrowidzki Żniwne i dożynkowe zwyczaje Historia żniw to historia rolnictwa. Upowszechnienie rolnictwa było pierwszą, wprowadzającą techniczny postęp, przemianą w dziejach ludzkości. Jej sens polegał na zastąpieniu grabieży przyrody (łowiectwo, zbieractwo) jej kultywacją, czyli uprawą. Do celów rolniczych człowiek wynalazł specjalne narzędzia: motykę, sierp, cepy do młócenia, żarna do mielenia. Przez długie stulecia były one podstawowymi narzędziami dla uzyskiwania podstawowego produktu - chleba. Najstarsze żniwne narzędzie - sierp - niewiele zmienił się od zamierzchłych czasów. Ulegał zmianie jedynie materiał, z którego wytwarzano ostrza - od krzemienia, poprzez brąz do żelaza. Kiedy przestał spełniać funkcję żniwnego pomocnika człowieka, stał się symbolem trudu, wysiłku przy zbieraniu zboża na chleb. Przez długi czas sierp współistniał, a zarazem konkurował z kosą. Jej stosowanie upowszechniło się w średniowieczu, głównie do koszenia siana. W żniwnych pracach okazało się, że nie tnie zboża tak równo jak sierp. W czasach nowożytnych kosę, tnącą szybciej niż sierp, wyparły z dużych gospodarstw maszyny żniwne, choć widok rolnika koszącego kosą nie jest żadną osobliwością w polskim pejzażu, zwłaszcza gdy na pole nie mogą wjechać maszyny. Rozpoczęcie żniw było ważnym wydarzeniem w rocznym cyklu pracy na roli. Przede wszystkim na-

8 leżało wybrać dzień szczęśliwy, najlepiej sobotę, jako dzień poświęcony Matce Bożej. Do pracy przystępowali kosiarze ubrani schludnie, a nawet odświętnie, w niektórych regionach kraju dziewczęta przystrajały głowy kwiatami. Rozpowszechniony był zwyczaj uczestniczenia w okolicznościowym nabożeństwie. Kapłan udzielał wszystkim błogosławieństwa, czasem kropił kosy i sierpy wodą święconą. Gdy w wieku XVIII rozpowszechnił się zwyczaj koszenia zbóż kosami, zaczęto urządzać tzw. wyzwoliny kosiarza. Praktykowano je w całym kraju, najbardziej jednak popularne były w Wielkopolsce. Była to swoista zabawa starszych kosiarzy kosztem młodego, zaczynającego pracę z kosą. Przystrajano takiego młodzieńca w zieleń, zakładano mu wieniec na głowę i prowadzono z muzyką do właściciela dworu. Ten dawał wszystkim poczęstunek lub pewną kwotę pieniędzy, a całe towarzystwo udawało się na zabawę do karczmy. W zbiorze plonów brali udział wszyscy zdolni do pracy mieszkańcy wsi. Przed rozpoczęciem koszenia, w jednym z narożników pola kładziono chleb na ozdobnej serwecie, ażeby żyto było chlebne. Pierwsze ścięte kłosy układano na polu w kształt krzyża. Istniał zwyczaj, że pierwszy snopek zanoszono do chaty, aby pod domowym krzyżem czy obrazem czekał na dzień zwózki zboża do stodoły i chronił zabudowania gospodarskie przed uderzeniem pioruna. Nie ścinano zboża do ostatniego kłosa. Należało zostawić na polu kilkanaście kłosów dla przepiórki. W tej kępce kłosów kładziono płaski kamień, a na nim kawałek chleba i szczyptę soli, jako symbole potrzeb rolnika i jednocześnie dar dla przepiórki. Uroczystym zakończeniem żniw były dożynki, rozmaicie, w różnych okolicach nazywane: obżynki, wyżynki, okrężne, wieniec, wieńczyny. Pochodzenie i wiek tego obrzędu nie zostały dotąd w pełni wyjaśnione. Zygmunt Gloger wywodzi je ze zwyczajów pogańskich, związanych z kultem bóstw urodzaju. Dożynki to radosny obrzęd zakończenia żniw i złożenie właścicielowi pola tego wszystkiego, co dała matka ziemia w czasie pracy żniwnej. Zawsze głównym akcentem dożynek było składanie wieńca, symbolizującego trud żniwiarzy. Wieniec splatano najczęściej z żyta i pszenicy, albo jeden z żyta, a drugi z pszenicy. Dekorowano go bardzo bogato owocami jarzębiny, gałązkami leszczynowymi, kwiatami, mirtem, bukszpanem, sitowiem, wstążkami, jabłkami, a także piernikowym sercem, co wyrażało bogactwo lasów i pasiek. Po nabożeństwie w kościele, gromada żeńców i pomocnic udawała się do dworu, by złożyć wieniec właścicielowi i wziąć udział w zabawie z tej okazji. Żniwny dar przechowywano starannie, ponieważ ziarna z jego kłosów używano do siewu, aby w ten sposób podkreślić ciągłość cyklu wegetacyjnego. Dziś dożynki są świętem dobrze wypełnionego obowiązku. Przybrały one inny charakter, a współczesne wieńce dożynkowe niejednokrotnie są niezwykłymi dziełami sztuki ludowych twórców, mających wiele oryginalnych pomysłów. Andrzej Ostrowidzki STAROSTOWIE DOŻYNEK STAROŚCINA DOŻYNEK Danuta Żulewska Długie, gmina Wąpielsk prowadzi gospodarstwo rodzinne wraz z mężem i synami Powierzchnia gospodarstwa wynosi 35 ha. W strukturze użytkowania gruntów dominują zboża, które zajmują powierzchnię 15 ha, Uprawiana jest również kukurydza na kiszonkę 8 ha oraz trawy 15 ha i buraki cukrowe 2,5 ha. Gospodarstwo specjalizuje się w produkcji mleka i hoduje ok. 60 sztuk bydła, w tym 25 sztuk krów mlecznych. Roczna produkcja mleka kształtuje się poziomie 146 tys. litrów. Wyposażone jest w nową oborę z płytą obornikową. Ostatnio do gospodarstwa zakupiono kombajn zbożowy, sieczkarnię samobieżną oraz ciągnik rolniczy. S T A R O S T A D O Ż Y N E K R y s z a r d O r n o w s k i O t o c z n i a, g m. S k r w i l n o Gospodaruje na powierzchni ok. 39 ha. Specjalizuje się w produkcji mleka i posiada 25 sztuk krów mlecznych od których sprzedaje ponad 140 tys. litrów mleka. Odchowuje również opasy. W produkcji roślinnej dominują trwałe użytki zielone- 23 ha, zboża uprawiane są na powierzchni 10 ha, a kukurydza na kiszonkę na 3 ha;

9 Powierzchnia gospodarstwa to 31 ha W strukturze użytkowania gruntów główną produkcję stanowią pasze objętościowe; kukurydza na kiszonkę 12,5 ha, pastwiska 8 ha, resztę użytków rolnych zajmują zboża 10,5 ha. Specjalizacja gospodarstwa to bydło mleczne, którego pogłowie wynosi 50 sztuk, w tym 30 Posiada zmodernizowana oborę wyposażoną w wyciąg obornika i dojarkę przewodową. Gospo- sztuk krów, produkujących ok. 150 tys. litrów mleka rocznie. W zmodernizowanej w 2007 r. oborze odbywa się chów w systemie ściółkowym, jest też płyta obornikowa. W 2006 r. zakupiony nowy ciągnik rolniczy i maszyny rolnicze. G M I N A B R Z U Z E B o ż e n a i S t a n i s ł a w K a z i m i e r s c y darstwo jest unowocześniane poprzez realizację inwestycji. Po 2005 r. wybudowano płytę obornikową oraz zakupiono ciągnik rolniczy i towarzyszące maszyny. Gospodarstwo realizuje również program rolnośrodowiskowy. D o b r e GOSPODARSTWA WYRÓŻNIONE: G M I N A B R Z U Z E E l ż b i e t a i W o j c i e c h C i e ć w i e r z G i ż y n e k Posiadają gospodarstwo o powierzchni 50 ha. Struktura użytkowania gruntów dostosowana jest do rodzaju produkcji, a więc uprawiana jest kukurydza na kiszonkę 18 ha, pastwiska 10 ha i zboża 18 ha, uprawiane na paszę. Uprawia się też buraki cukrowe 4 ha

10 Specjalizacją gospodarstwa jest bydło mleczne (pogłowie bydła wynosi 45 sztuk, w tym 15 sztuk krów); prowadzony jest też chów trzody chlewnej. Rocznie sprzedawanych jest ponad 180 sztuk tuczników od 10 loch. Chów w systemie ściółkowym, w ostatnich latach przeprowadzono modernizację budynków gospodarczych. Na terenie gospodarstwa wyróżnia się pięknie zadbana część wypoczynkowo-rekreacyjna. G M I N A R O G O W O G o s p o d a r s t w o R o l n e A n d r z e j N o w a k o w s k i, P i o t r S k i b i ń s k i Specjalizacja gospodarstwa to bydło mleczne, którego pogłowie wynosi 80 sztuk, w tym 45 sztuk krów. Roczna produkcja mleka osiąga wartość 200 tyś litrów Na uwagę zasługuje nowoczesna obora wraz z płytą obornikową zbudowana w 2008 r. S o s n o w o G M I N A R O G O W O J a n i n a i M a r i a n P r y l N a d r ó ż Jest to gospodarstwo o powierzchni 178 ha. Na całej powierzchni użytków rolnych uprawiane są zboża z przeznaczeniem na paszę. Powierzchnia gospodarstwa wynosi 27,30 ha Uprawiane są zboża 14 ha (dominuje pszenżyto 7 ha) i kukurydza na kiszonkę 4 ha; 9,30 ha stanowią pastwiska. 10 Gospodarstwo specjalizuje się w produkcji trzody chlewnej w cyklu zamkniętym. Produkowane są warchlaki i tuczniki od 450 loch. Część warchlaków przeznaczona jest do sprzedaży. Tuczniki przerabiane są w miejscowej masarni, Na terenie gospodarstwa znajduje zatrudnienie ok. 15 osób.

11 G M I N A R Y P I N E l ż b i e t a i M i e c z y s ł a w P i l a r s c y G ł o w i ń s k G M I N A R Y P I N T e r e s a i J ó z e f A n d r z e j W o ź n i c c y P u s z c z a R z ą d o w a Gospodarują na powierzchni 59,02 ha. Zajmują się produkcją roślinną, głównie sadowniczą i warzywniczą. Sady zajmują 17,3 ha, z czego jabłonie rosną na powierzchni 14 ha. Z warzyw uprawiana jest cebula 5 ha oraz kalafiory i brokuły. Reszta powierzchni przeznaczona jest pod uprawy zbożowe i rzepak, z których osiąga corocznie wysokie plony. Powierzchnia gospodarstwa wynosi 64,5 ha Struktura użytkowania gruntów dostosowana jest do produkcji bydła, kukurydza na kiszonkę zajmuje 15 ha; łąki 15 ha, zboża 34,5 ha (dominuje mieszanka zbożowa 20 ha);. Gospodarstwo prowadzi integrowaną produkcję owoców. Systematycznie jest też unowocześniane i modernizowane. Zakupowany jest sprzęt ułatwiający pracę i poprawiający jakość wytwarzanych produktów. Warzywa nawadniane są za pomocą deszczowni szpulowej, zaś na 5 ha sadu założone jest nawadnianie kropelkowe, co uniezależnia produkcję od warunków pogodowych. Gospodarstwo jako pierwsze w powiecie skorzystało ze środków pomocowych SAPARD i SPO na zakup sprzętu do produkcji sadowniczej. Gospodarstwo należy do grupy producenckiej Spółdzielnia Produkcji Owoców i Warzyw Turgor. Specjalizacją gospodarstwa jest bydło mleczne, którego pogłowie wynosi 68 sztuk, w tym 36 sztuk krów mlecznych dających roczną produkcję mleka ok. 210 tyś litrów Produkcja odbywa się w zmodernizowanej oborze. Płyta obornikowa i zbiornik na gnojówkę zapewnia odpowiednią ochronę środowiska. Na terenie gospodarstwa wydzielona jest część wypoczynkowo-rekreacyjna. 11

12 G M I N A S K R W I L N O A l i n a i S t a n i s ł a w P a r u l s c y C z a r n i a M a ł a Z POWIATU RYPIŃSKIEGO Ogólna powierzchnia gospodarstwa to 24,50 ha. W strukturze zasiewów głównie występują łąki i pastwiska ok. 14 ha,kukurydza na kiszonkę 5,5 ha oraz zboża. Specjalizacja gospodarstwa to trzoda chlewna. Roczna produkcja tuczników wynosi 200 sztuk od 10 loch w cyklu zamkniętym. Gospodarstwo specjalizuje się w produkcji bydła mlecznego. Pogłowie bydła wynosi 50 sztuk, w tym 24 sztuki krów mlecznych. Roczna produkcja mleka wynosi 110 tyś litrów. Na uwagę zasługuje wybudowana w 2007 r. nowoczesna obora z płytą obornikową. W gospodarstwie prowadzone są inwestycje. W trakcie budowy jest chlewnia na głębokiej ściółce na około 500 sztuk tuczników. Do gospodarstwa zakupiono nowy ciągnik i sprzęt rolniczy. G M I N A W Ą P I E L S K J u s t y n a i J a c e k B ł a s z k i e w i c z P ó ł w i e s k M a ł y G M I N A S K R W I L N O A n n a i J e r z y K o p c z y ń s c y P r z y w i t o w o Powierzchnia gospodarstwa wynosi 24 ha W strukturze użytkowania gruntów przeważają zboża na paszę 19 ha; użytki zielone zajmują 3 ha;. 12

13 Gospodarują na powierzchni 60 ha. Uprawiane są głównie zboża 48 ha (dominuje pszenżyto 14 ha) oraz buraki cukrowe 12 ha. Specjalizacją gospodarstwa jest trzoda chlewna w cyklu zamkniętym. Z POWIATU RYPIŃSKIEGO Zmodernizowana obora uwięziowa ułatwia pracę, a zakupowany sprzęt umożliwia dalszy rozwój gospodarstwa. Roczna produkcja tuczników wynosi 1000 sztuk od 50 loch. Budynki są modernizowane. W odchowalni zwierzęta utrzymywane są na ruszcie, w tuczarni na głębokiej ściółce. Do gospodarstwa zakupiono nowy silos zbożowy i maszyny rolnicze, wybudowano też duży budynek magazynowy, który ułatwia organizację pracy przy produkcji i zadawaniu pasz. G M I N A W Ą P I E L S K Z o f i a i S t a n i s ł a w S u s z y ń s c y R a d z i k i D u ż e ROTR nowoczesna staruszka Pierwsza w regionie Kujaw i Pomorza mleczarnia o napędzie mechanicznym powstała z połączenia sześciu spółdzielni mleczarskich o napędzie ręcznym. Była to Mleczarnia Parowa ROTR w Rypinie. Choć minęło już ponad 80 lat, rypińska staruszka swą nowoczesnością może zaskoczyć niejednego. Przyszło nowe Od początku najważniejszy był rozwój i jakość produktów. Najlepiej rypińskim mleczarzom wychodziły Gospodarstwo o powierzchni 24,31 ha nastawione na produkcje mleka. Pogłowie bydła wynosi 77 sztuk, w tym 35 krów mlecznych dających roczną produkcję 190 tys. litrów. Struktura użytkowania gruntów zabezpiecza potrzeby paszowe gospodarstwa. Kukurydza na kiszonkę zajmuje 12 ha, zboża 7,31 (dominuje jęczmień 4,5 ha, a pastwiska 5 ha. sery twarde i masła. Zostały one docenione nawet w Anglii. Ważnym momentem w historii ROTR był rok 1950 kiedy otrzymane od UNICEF urządzenia, pozwoliły uruchomić zupełnie nową produkcję - mleka w proszku. Z kolei w latach 90-tych przyszło nowe w postaci zakupu linii UHT do produkcji mleka i śmietanek UHT. Uruchomiono także nową masłownię. Przed czterema laty w ROTR wybudowano halę z przeznaczeniem do produkcji serów dojrzewających. W zeszłym roku zainstalowano urządzenia do produkcji serwatki zagęszczonej. To tylko część ciągłych zmian, modernizacji i ulepszeń. 13

14 Na podium Dziś w bogatej ofercie produktowej ROTR jest mleko i śmietanki UHT, znane na rynku pod marką Delik, masło, jogurty, sery, a także mleko w proszku, które trafia za granicę. Znakomity smak produktów rypińskiej mleczarni znajduje uznanie wśród konsumentów, jest doceniany na targach i wystawach spożywczych. Świadczą o tym ostatnio przyznane nagrody, m.in. tytuł Polski Producent Żywności 2007 za produkt Śmietanka Tortowa, I miejsce za ser Gouda przyznany na Krajowej Ocenie Serów i Mlecznych Nowości Rynkowych w 2007 r., nagroda za śmietankę Delik na MlekoExpo Troskę o wysoką jakość produktów potwierdzają Certyfikaty Jakości ISO. ROTR posiada także szanowane w branży certyfikaty IFS i BRC przyznawane najlepszym producentom żywności. Tajemnica sukcesu Dziś, ta firma z bogatą historią i tradycjami, jest jednym z najważniejszych zakładów w regionie, ciągle dobrze znanym za granicą. Spółdzielnia znalazła się również na liście 2000 najlepszych polskich przedsiębiorstw dziennika Rzeczpospolita. Centrum Zaopatrzenia Dostawców przy ROTR Spółdzielni Mleczarskiej w Rypinie zaprasza do zapoznania się z ofertą sklepu U nas do nabycia wszelkie artykuły do prowadzenia nowoczesnego gospodarstwa rolnego: Pasze i dodatki paszowe Artykuły do higieny i pielęgnacji bydła Sprzęt, maszyny i asortyment rolniczy Uwaga! Jeśli jesteś dostawcą mleka do ROTR masz możliwość: - otrzymania Karty Dostawcy już przy pierwszych zakupach uprawniającej do 3% rabatu - składania zamówień poprzez kierowców cystern - zakupów bezgotówkowych, czyli poprzez rozliczanie się w mleku Szczegóły oferty Żywienie W naszym sklepie do nabycia jest cała gama produktów do prawidłowego żywienia bydła. Obejmuje ona m.in.: preparaty mlekozastępcze dla cieląt, koncentraty białkowe, pasze i mieszanki paszowe uzupełniające, dodatki mineralno-witaminowe, lizawki Higiena W Centrum Zaopatrzenia Dostawców do nabycia są m.in. środki do mycia, pielęgnacji i dezynfekcji, preparaty do zwalczania much. Nowoczesna technologia i dobra organizacja z całą pewnością umocniła pozycję ROTR jako przetwórcy mleka na wymagającym rynku. Jednak to wszystko nie byłoby możliwe bez pracy ludzi związanych ze spółdzielnią, przede wszystkim licznego grona rolników - dostawców mleka. To rolnicy przecież stworzyli tę spółdzielnię, a na jej sukces pracowały całe pokolenia. Dzięki ich determinacji, wiedzy i doświadczeniu są oni dla nas godnymi zaufania dostawcami, którzy dostarczają najlepszej jakości mleko, stanowiące podstawę funkcjonowania zakładu. Plany i zamierzenia nakreślone na najbliższy czas, pozwalają mieć przekonanie, że przyszłość również będzie pomyślna. Warto się temu przyjrzeć odwiedzając Rypin czy chociażby witrynę internetową Bartosz Więckowski Sprzęt Centrum Zaopatrzenia Dostawców oferuje bogatą ofertę sprzętu, akcesoriów i maszyn rolniczych, bez których nie może obejść się nowoczesny hodowca. W ofercie dostępne są m.in.: ciągniki, kosiarki, przetrząsacze, zgrabiarki, przyczepy samozaładowcze, systemy udojowe, ładowarki, silosy paszowe, wozy paszowe, agregaty prądotwórcze, odzież, obuwie, ogrodzenia pastwisk, nawozy dolistne i glebowe, paliki ogrodzeniowe, elektryzatory, taśmy, druty, siatki, wycielacze, poidła, kantary, wiązania W naszym sklepie znajdziesz produkty najbardziej znanych firmy z branży rolniczej, takich jak: Danzap Westfalia Surge Vittra Bis Eurolpol Promleko Dolfos Sano GolPasz Ekoplon CanAgri DeLaval Blattin Polmas Piast II Kontakt: Centrum Zaopatrzenia Dostawców przy ROTR Spółdzielni Mleczarskiej w Rypinie, ul. Mleczarska 6, Rypin, telefon: fax.: , czd@rotr.pl, Bartosz Więckowski 14

15 Dożynki gminne w Wąpielsku Dnia 31 sierpnia 2008 roku w Szkole Podstawowej im. Bohaterów Westerplatte w Długiem gmina Wąpielsk odbyły się uroczystości związane ze Świętem Plonów. Organizatorami Święta Plonów byli: Szkoła Podstawowa w Długiem przy współpracy Urzędu Gminy w Wąpielsku i strażaków ochotników z OSP Długie. Uroczystości rozpoczęły się Mszą Świętą dziękczynną za zebrane plony, którą koncelebrował ks. Zdzisław Bartosik Proboszcz Parafii Strzygi, homilię wygłosił ks. Jacek Dudkiewicz Proboszcz Parafii Radziki Duże. We mszy świętej uczestniczyli również: ks. Leszek Błaszczak Proboszcz Parafii Płonne i ks. Edward Kuzak Proboszcz Parafii Trąbin. Starostowie dożynek Danuta Żulewska i Marek Głażewski przekazali dożynkowy bochen chleba na ręce gospodarza gminy Wąpielsk Pana Henryka Kowalskiego, który wraz z przewodniczącym Rady Gminy Henrykiem Sztelerem rozdali chleb uczestnikom uroczystości. Uroczysta Msza Dożynkowa W uroczystości Święta Plonów uczestniczył również Pan Marek Tyburski - Starosta Rypiński i Pan Krzysztof Cegłowski Przewodniczący Rady Powiatu. Po zakończeniu Mszy Świętej najlepsi rolnicy z gminy Wąpielsk zostali wyróżnieni w konkursie Dobry rolnik, dobry sąsiad. Uroczystości uświetnił zespół Belcanto z Rypina oraz występy dziecięcych zespołów tanecznych Nawojka i Stokrotki ze Szkoły Podstawowej w Wąpielsku, które prowadzi Pani Elżbieta Wiśniewski nauczycielka miejscowej szkoły oraz zespół cyrkowy Gimbolo z Gimnazjum w Radzikach Dużych pod kierownictwem Pani Iwony Stefańskiej nauczycielski gimnazjum i Pani Edyty Krzykalskiej. Dla zgłodniałych były gorące kiełbaski z grilla. W ramach uroczystości Święta Plonów odbyło się spotkanie integracyjne ludzi starszych, mieszkańców gminy Wąpielsk, którzy mieli możliwość bycia ze sobą razem i kontaktu z otoczeniem. Seniorom rolnikom Wójt Gminy i Przewodniczący Rady Gminy złożyli życzenia i podziękowania za wieloletnią pracę w rolnictwie. Grzegorz Dzierżyński Remonty dróg powiatowych Stan techniczny dróg, w głównej mierze uzależniony jest od wielkości nakładów finansowych przeznaczonych na ten cel. W obecnej kadencji nastąpił wzrost zaangażowania władz powiatu w sprawy stanu dróg powiatowych. Obecny Zarząd Powiatu wielokrotnie podkreśla wagę tego problemu. Należy również zwrócić uwagę na dobrą współpracę z samorządami gminnymi dzięki którym zostało wykonanych wiele prac budowlanych na powiatowych drogach na terenie pięciu gmin i miasta. W ramach współpracy z samorządami gminnymi zostały zawarte umowy dotyczące pomocy finansowej gmin dla powiatu na remonty i modernizacje dróg wynoszące 25 % poniesionych kosztów. Zapewnienie właściwego odwodnienia dróg, to jeden z podstawowych elementów jakości dróg. Brak odwodnienia to nie tylko wielka uciążliwość dla użytkownika drogi, zwłaszcza pieszego. Odwodnienie decyduje o trwałości konstrukcji drogi oraz warstw jezdnych. Zwłaszcza obecnie, dla dróg powiatowych posiadających generalnie słabe, zmęczone konstrukcje i cienkie, wodoprzepuszczalne warstwy bitumiczne liczne opady atmosferyczne, częste zmiany temperatury zimą, z kilkakrotnym nieraz w ciągu doby przechodzeniem z ujemnej w dodatnią oddziaływają bardzo destruktywnie na drogi. Roboty odwodnieniowe na odcinkach zamiejskich, poza niektórymi specyficznymi zadaniami, nie są drogie, zwłaszcza najważniejsze z nich ścinka poboczy. W roku bieżącym Zarząd Dróg Powiatowych w Rypnie wykonał mechaniczną ścinkę poboczy na drogach powiatowych o łącznej długości 19,626 km (obustronnie) Wykonawcą w/w robót była Firma Budowlano-Usługowa EKO-BUD s. c. Elżbieta i Jacek Majdeccy. Firma ta była również wykonawcą robót związanych z wykonaniem pojedynczego powierzchniowego utrwalenia nawierzchni na odcinkach dróg o łącznej długości 12 km. Zarząd Dróg Powiatowych przeprowadził również procedury przetargowe na remonty dróg. W pierwszej kolejności wykonano wiosenne remonty cząstkowe przy użyciu emulsji asfaltowej i grysów (5000 m 2 ) na wartość ,00 zł oraz zamówienie dodatkowe w ilości 2000 m 2 na wartość ,00 zł ) Wykonawcą w/w robót było Przedsiębiorstwo Handlowo-Usługowe MAR- DAR Marian Tompalski z/s w Makówcu. W następnej kolejności wykonano roboty budowlane związane z ułożeniem nawierzchni z masy mineralno bitumicznej na odcinkach dróg o łącznej długości 4,586 km. Nowe nawierzchnie bitumiczne powiatowych dróg zyskały takie miejscowości jak: Borzymin, Somsiory, Trąbin, Szustek i ul. Młyńska w Rypinie. W/w roboty wykonywało Przedsiębiorstwo Robót Drogowych w Lipnie. Łączna kwota zaplanowana na w/w remonty i modernizacje dróg powiatowych na rok 2008 to kwota 1,8 mln zł. Wciąż potrzeby inwestycyjne na powiatowych drogach są większe od możliwości finansowych powiatowego budżetu. Dlatego tak bardzo są cenne każde 15

16 środki pozabudżetowe, które można pozyskać i przeznaczyć na inwestycje drogowe. Duże nadzieje władz powiatu były związane z Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata , ale według podziału środków dokonanego przez Zarząd Województwa nasz powiat może liczyć tylko na dofinansowanie około 1,8 mln zł przy założeniu utrzymywania się stałego kursu euro. Potrzeby są kilkakrotnie większe od hipotetycznej kwoty która statystycznie przypadła na nasz powiat. Na ten rok planowane jest dostosowanie już istniejącej dokumentacji projektowej na drogę powiatową Nr 2118 C Szafarnia - Wąpielsk Długie - Rypin (poszerzenie drogi na odcinku 3,4 km) w celu zgłoszenia kompletnego projektu do postępowania konkursowego na rok 2009 r. Realizacja tej inwestycji nie wyklucza realizacji pozostałych pilnych prac na powiatowych drogach w roku Dzięki systematycznej, dobrej współpracy z samorządem powiatowym jest szansa, aby gminy niemal w całości przeprowadziły remonty swoich głównych ciągów komunikacyjnych na drogach powiatowych. Trzeba również pamiętać, że zarządy dróg powiatowych mają zgodnie z ustawą wiele innych obowiązków do spełnienia. Do ZDP (Zarząd Dróg Powiatowych) należy również wykonywanie zadań administracyjnych w pasie drogowym, a więc uzgadnianie dokumentacji projektowej budowy nowych obiektów w pasie drogowym (budowli,płotów, ogrodzeń, urządzeń obcych nie związanych z gospodarką drogową itp.), wjazdów oraz utrzymywania oznakowania poziomego i pionowego, zabezpieczanie i usuwanie awaryjnego uszkodzenia nawierzchni i korony drogi, ochrona korpusu drogi, jak również poprawianie bezpieczeństwa ruchu drogowego. W ostatnich dwóch latach Rada Powiatu przeznaczyła duże środki na utrzymanie i remonty dróg. Sumując wydatki w latach daje to kwotę ponad 3.5 mln. zł. Iwona Trojakowska, Piotr Pawłowski Oświata w powiecie rypińskim Edukacja młodzieży, to jedno z ważniejszych zadań samorządu powiatowego, mające znaczące odzwierciedlenie w wydatkach budżetowych. Władze powiatu dokładają wszelkich starań, aby rozwijać oświatę w powiecie rypińskim. Na przestrzeni ostatnich lat wizerunek naszych szkół ponadgimnazjanych zmienił się na korzyść. Zostały przeprowadzone generalne remonty, pozyskano duże środki na rozwój pracowni informatycznych i multimedialnych i zrealizowano wiele innych zadań. Powiat jest organem prowadzącym dla pięciu zespołów szkół, w których kształci się 3119 uczniów, słuchaczy ( dane za rok szkolny 2007/2008). Są to: 1. Zespół Szkół Nr 1 im. ks. Czesława Lissowskiego przy ul. Kościuszki 51, w którego skład wchodzą: - Liceum Ogólnokształcące, - Gimnazjum Powiatowe, - Szkoła Policealna kształcąca w zawodzie technik informatyk, - Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych - Uzupełniające Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych 2. Zespół Szkół Nr 2 im. Unii Europejskiej w Rypinie przy ul. Dworcowej 11, który dysponuje bogatą ofertą kształcenia: - Liceum Ogólnokształcące, - Technikum Ekonomiczne, - Technikum Handlowe, - Technikum Informatyczne, - Technikum Spedytorskie, - Technikum Logistyczne, - Liceum Profilowane, - Zasadnicza Szkoła Zawodowa, - Szkoła Policealna kształcąca techników administracji, ekonomistów i rachunkowości, - Technikum na podbudowie Zasadniczej Szkoły Zawodowej ( Mechaniczne i Handlowe). Zespół Szkół Nr 3 im. Bogdana Chełmickiego w Rypinie przy ulicy Nowy Rynek 20, w którego skład wchodzą: - Technikum Technologii Żywności, - Technikum Żywienia i gospodarstwa domowego, - Technikum informatyczne - Liceum Profilowane, - Zasadnicza Szkoła Zawodowa, - Technikum Uzupełniające dla przyszłych techników agrobiznesu i technologii żywności, - Szkoła Policealna kształcąca techników technologii żywności, agrobiznesu, technika obsługi turystycznej, technika organizacji reklamy, - Technikum dla Dorosłych kształcąca w zawodzie technik rolnik. 4. Zespół Szkół Nr 4 im. Ziemi Dobrzyńskiej w Nadrożu, w którego skład wchodzą: Liceum Ogólnokształcące, Liceum Profilowane, Technikum kształcące przyszłych techników ogrodników, technika budownictwa, technika architektury krajobrazu Szkoła Policealna kształcąca w zawodzie technika architektury krajobrazu 5. Zespół Szkół Nr 5 im. ks. Jana Twardowskiego przy ulicy Młyńskiej 12, w którego skład wchodzą: Szkoła Podstawowa Specjalna, Gimnazjum Specjalne, Zasadnicza Szkoła Zawodowa Specjalna, Szkoła Muzyczna I stopnia. Samorząd Powiatu, kadra pedagogiczna i administracyjno-gospodarcza dokłada wszelkich starań, aby 16

17 uczniowie realizujący naukę w poszczególnych szkołach mogli realizować swoje oczekiwania i pragnienia związane z ich edukacją i rozwojem osobowym. Oprócz działalności edukacyjnej każda ze szkół dba o rozwój kulturalny i duchowy swoich wychowanków, rozwijanie ich zainteresowań i prowadzenie różnego rodzaju kół zainteresowań. Nasi uczniowie osiągają wiele sukcesów w olimpiadach oraz konkursach przedmiotowych. Na wysokim poziomie stoi także sport, na co dowodem są sukcesy osiągane przez uczniów szkół powiatowych na szczeblu rejonowym, wojewódzkim, a nawet ogólnopolskim. Szkoły powiatu rypińskiego z roku na rok systematycznie poprawiają swoją funkcjonalność, estetykę i bezpieczeństwo, by nauka odbywała się w dobrych warunkach. W ostatnim roku wszystkie nasze szkoły zostały wyposażone w monitoring wizyjny. Matura 2008 i nabór uczniów do szkół ponadgimnazjalnych Liczby obrazujące zdawalność matur w szkołach ponadgimnazjalnych i wyniki tegorocznego naboru do nich, mogą cieszyć. Wyniki egzaminów maturalnych w szkołach prowadzonych przez powiat rypiński są rewelacyjne. Średnia zdawalność w naszym powiecie wyniosła 88,13%, a nasze szkoły uzyskały 3 miejsce wśród szkół w województwie kujawsko - pomorskim. Wielu absolwentów uczestników różnych olimpiad przedmiotowych znalazło się w gronie studentów renomowanych uczelni w kraju. Z myślą o przyszłej maturze Starostwo Powiatowe rozdzieliło między szkoły pieniądze na prowadzenie zajęć pozalekcyjnych, z przeznaczeniem głównie na dodatkowe lekcje przygotowujące do egzaminu dojrzałości. Każdego roku w kwietniu, nauczyciele i uczniowie szkół ponadgimnazjalnych prezentują młodszym koleżankom i kolegom to, co w ich szkołach jest najlepsze. Pokazują pracownie przedmiotowe i komputerowe, sale i zaplecze sportowe, biblioteki i świetlice. Zapoznają z zajęciami pozalekcyjnymi, w ramach których mogą przyszli ich uczniowie, rozwijać swoje pasje. Tego typu forma prezentacji jest efektywną pomocą dla absolwentów gimnazjów w wyborze zawodu. Już od sześciu lat nakładem Starostwa Powiatowego w Rypinie ukazuje się Informator Oświatowy, w którym przedstawione są wszystkie szkoły ponadgimnazjalne powiatu rypińskiego. Informator ten otrzymuje każdy uczeń III klasy gimnazjów z terenu powiatu i gmin ościennych. LICZBA UCZNIÓW PRZYSTĘPUJĄCYCH DO MATURY 480 uczniów Wyniki matur (zdawalność w %) szkoła kraj woj. kuj-pom. powiat rypiński Liceum Ogólnokształcące 89% 89,7% 94,88% Technikum 67% 71,2% 78,51% Liceum Profilowane 63% 68,9% 86,15% Liceum Uzupełniające 43% 28,9% 100% Technikum Uzupełniające 32% 31,9% 77,78% Ogółem 79% 80,5% 88,13% Wakacyjne remonty szkół Wakacje, to czas wypoczynku dla uczniów, a dla szkół czas intensywnych modernizacji i remontów. W Zespole Szkół Nr 1 w Rypinie odnowiono korytarze i klasy lekcyjne oraz rozpoczęto remont ogrodzenia. W Zespole Szkół Nr 2 dzięki zwiększonym środkom finansowym z budżetu starostwa, odnowiono szatnię dla uczniów, zmodernizowano wentylację w kuchni stołówki szkolnej oraz przeprowadzono przetarg na wymianę okien. W Zespole Szkół Nr 3 przeprowadzono remont pomieszczeń budynku w gospodarstwie przyszkolnym na ul. Osiedle Sportowe. Położono nowe posadzki z płytek ceramicznych w salach dydaktycznych, odmalowano pomieszczenia.. Odświeżono również eksponaty Muzeum Maszyn Rolniczych, będące przeglądem rozwoju techniki w rolnictwie. Dokonano nowych zasadzeń odmian roślin energetycznych. Jest to ciekawa działalność zmierzająca do poszukiwania i rozpowszechniania upraw przynoszących w efekcie alternatywne surowce paliwowe. W Zespole Szkół Nr 4 odnowiono klasy i korytarze szkolne, a w sali gimnastycznej zainstalowano nowe drabinki gimnastyczne. Zaadaptowano też pomieszczenie dla nowej pracowni komputerowej. W Zespole Szkół Nr 5 odnowiono klasy oraz wymieniono oświetlenie na korytarzach. Piotr Pawłowski 17

18 Spotkanie z sołtysami 3 lipca br. w Zespole Szkół nr 3 im. Bogdana Chełmickiego odbyło się spotkanie poświęcone profilaktyce i ochronie zdrowia w naszym powiecie. Na zaproszenie Marka Tyburskiego Starosty Rypińskiego w spotkaniu wzięły udział przedstawicielki Kujawsko II Kongres Dobrzynian W dniu 1 lipca w Urzędzie Miasta Rypin odbyło się spotkanie organizacyjne dotyczące przyszłorocznego II Kongresu Dobrzynian, który odbywać się będzie w dniach od 15 do 17 lipca 2009 roku w Rypinie. Podczas spotkania powołano Komitet Organizacyjny i ustalono wstępny program obchodów. Starostwo Powiatowe reprezentował Piotr Pawłowski Wicestarosta. A. Ostrowidzki Skoszarowane szkolenie jednostek OSP Prezentacja jednostek Powiatu Rypińskiego przez Starostę Pomorskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia w osobach Pani Barbary Nawrockiej i Marioli Tuszyńskiej oraz sołtysi z terenu powiatu rypińskiego. Goście z Bydgoszczy zaprezentowali zebranym sołtysom programy profilaktyczne w zakresie raka piersi i szyjki macicy, badań prenatalnych oraz profilaktyki realizowanej w ramach podstawowej opieki zdrowotnej. Poruszano również zagadnienia dotyczące programów profilaktycznych chorób układu krążenia, choroby odtytoniowej oraz gruźlicy. Na trzydniowe szkolenie przewidziano szereg zajęć teoretycznych z zakresu ratownictwa technicznego, medycznego, sprzętu gaśniczego i bhp. Doskonalenie takie jest szczególnie istotne w przypadku realnych zagrożeń i działań straży pożarnych w konkretnych przypadkach. W trakcie zgrupowania zrealizowane zostało ćwiczenie w sile Kompanii Powiatowej, w kompleksie leśnym w Radzikach Dużych. Istotnym elementem ćwiczeń była koordynacja służb w czasie prowadzenia działań gaśniczych i organizacja akcji gaśniczej na miejscu zdarzenia. Łącznie w zgrupowaniu udział wzięło 10 pojazdów pożarniczych z 43 osobową obsadą. Wspólne działanie służb ratowniczych Barbara Nawrocka prezentuje program profilaktyczny Starosta Rypiński zaprezentował zebranym przedstawicielom sołectw podstawowe zadania realizowane przez powiat rypiński, osiągnięcia oraz planowane inwestycje. Spotkanie zakończyło się serią pytań, wymianą uwag oraz dyskusją. A. Ostrowidzki około godz osoba postronna zauważa w lesie dym i płomienie. Po rozpoznaniu stwierdza, że w m. Radziki Duże pali się las na pow. ok. 40 arów. W sąsiedztwie znajduje się duży kompleks leśny. Ponadto na drodze leśnej doszło do wypadku samochodowego, w którym została poszkodowana jedna osoba. 18

19 Tak brzmiało zgłoszenie do Stanowiska Kierowania, które było założeniem do ćwiczeń dla Kompanii Powiatowej przebywającej na zgrupowaniu w m. Długie, gm. Wąpielsk. Do zdarzenia został zadysponowany zastęp z JRG PSP w Rypinie oraz Kompania Powiatowa, Pogotowie Ratunkowe i Policja. Zadaniem służb było gaszenie pożaru i nie dopuszczenie do rozprzestrzenienia się pożaru z jednoczesnym udzielaniem pomocy poszkodowanej w wypadku osobie. Organizacja akcji ratowniczo-gaśniczej podzielona została na 3 plutony wchodzące w skład Kompanii. Zadaniem Plutonu I było działanie prądami gaśniczymi na palący się las z zadaniem nie dopuszczenia do rozprzestrzenienia się pożaru i jego ugaszenie, Pluton II otrzymał zadanie udzielenia pomocy osobie poszkodowanej w wypadku drogowym, której uwolnienie wymagało użycia sprzętu hydraulicznego. Zbigniew Sosnowski Wiceminister MSWiA i Krzysztof Cegłowski Przewodniczący Rady Powiatu Poszkodowana osoba po udzieleniu pierwszej pomocy medycznej przekazana została przybyłej na miejsce zdarzenia karetce pogotowia. Pluton III miał za zadanie zorganizowanie zaopatrzenia wodnego na potrzeby akcji gaśniczej, korzystając ze zbiornika wodnego i rzeki Drwęcy. Woda na miejsce akcji gaśniczej dowożona była samochodami gaśniczymi tankowanymi na punktach czerpania wody z wykorzystaniem pomp pływających, motopompy i samochodu gaśniczego, który zasysając wodę z rzeki Drwęcy tankował inne pojazdy. Ćwiczenia strażaków obserwowali przybyli na ćwiczenia goście: Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Zbigniew Sosnowski, Zastępca Kujawsko -Pomorskiego Komendanta Wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej bryg. Krzysztof Michałowski, Komendant Powiatowy Policji - Wiesław Milarski, Starosta Rypińsk i - Marek Tyburski, Przewodniczący Rady Powiatu - Krzysztof Cegłowski, Wójt gm. Wąpielsk - Henryk Kowalski, przedstawiciel Nadleśnictwa Skrwilno - Kazimierz Klimowski, przedstawiciel Nadleśnictwa Konstancjewo, Sylwester Tułodziecki - Prezes Zarządu Oddziału Powiatowego ZOSP RP dh Jan Pankowski oraz prezesi i komendanci jednostek OSP. Tomasz Sokołowski Konwent Starostów Województwa Kujawsko-Pomorskiego 7 lipca br. w Solcu Kujawskim obradował Konwent Starostów Województwa Kujawsko - Pomorskiego. W porządku obrad znalazły się m.in. informacje z przebiegu prac zespołu ds. ustrojowych ZPP, które przedstawił członek Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego z ramienia ZPP pan Marek Wójcik - koncentrując się przede wszystkim na zmianach mających na celu decentralizację państwa. Podczas posiedzenia Konwent przyjął również niezwykle ważne z perspek- Konwent Starostów tywy ubiegania się o środki pozabudżetowe - stanowisko w sprawie zasad podziału środków finansowych na powiatowe inwestycje drogowe. Powiat Rypiński reprezentował Marek Tyburski Starosta. W 88. rocznicę Cudu nad Wisłą A. Ostrowidzki W piątek, 15 sierpnia odbyły się uroczystości związane z 88. rocznicą Cudu nad Wisłą, Dniem Wojska Polskiego i świętem Matki Boskiej Zielnej. Uroczystości rocznicowe rozpoczęto mszą świętą w kościele p.w. Najświętszego Serca Jezusowego w Rypinie. Następnie poczty sztandarowe i społeczność miasta Rypina w asyście rypińskiej orkiestry dętej przeszły ulicami miasta pod pomnik Marszałka Józefa Piłsudskiego. Po wystąpieniu dra Piotra Gałkowskiego, władze miasta i powiatu złożyły wieńce i wiązanki pod pomnikiem. 19

20 Występ dzieci ze Szkoły Podstawowej w Radzynku Msza Święta w intencji Ojczyzny Grupa rekonstrukcyjna Elterm Przed pomnikiem Marszałka Józefa Piłsudskiego W uroczystościach wzięli udział: Marek Tyburski Starosta Rypiński, członkowie Zarządu Powiatu Rypińskiego, Marek Błaszkiewicz Burmistrz Miasta Rypina, Piotr Gałkowski Przewodniczący Rady Miasta, przedstawiciele Młodzieżowej Rady Miasta, organizacje kombatanckie, pozarządowe i licznie zgromadzona społeczność lokalna. A. Rupińska Inscenizacja historyczna w Ugoszczu 16 sierpnia br. na terenie Gminy Brzuze odbywały się imprezy okolicznościowe związane z obchodami 88. rocznicy Cudu nad Wisłą. Obchody rozpoczęły się w Pałacu w Ugoszczu uroczystą mszą świętą oraz koncertem pieśni patriotycznych w wykonaniu uczniów Szkoły Podstawowej z Radzynka. Jedną z atrakcji, przygotowaną przez miejscowy samorząd była inscenizacja historyczna obrony majątku w Ugoszczu przez ówczesnego ich właściciela Antoniego Borzewskiego przed najazdem bolszewików. Wydarzenie to miało miejsce podczas wojny bolszewicko-polskiej w 1920 roku. Według zachowanych źródeł Inscenizacja przedstawiająca zdobywanie pałacu historycznych Antoni Borzewski, właściciel dóbr w Ugoszczu zginął podczas bohaterskiej obrony swoich włości w czasie najazdu bolszewików. Wydarzenie to zostało odtworzone przed historycznym Pałacem w Ugoszczu przez grupę inscenizacyjną z Chełmna. Pomimo nie najlepszej aury inscenizacja cieszyła się dużym zainteresowaniem i była jedną z największych atrakcji podczas tegorocznych obchodów dnia 15 sierpnia na terenie powiatu rypińskiego. A. Ostrowidzki 20