(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11)

Transkrypt

1 RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (21) Numer zgłoszenia: (22) Data zgłoszenia: (86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego: , PCT/US97/01904 (87) Data i numer publikacji zgłoszenia międzynarodowego , W097/28783, PCT Gazette nr 35/97 (51) IntCl7 A61K 7/18 A61K 7/16 ( 5 4 ) Sposób wytwarzania żelu do zębów zawierającego SnF2 (30) Pierwszeństwo: ,US,08/ (73) Uprawniony z patentu: COLGATE-PALMOLIVE COMPANY, New York, US (43) Zgłoszenie ogłoszono: BUP 03/99 (72) Twórcy wynalazku: Steven W. Fisher, Middlesex, US Shannon K. Campbell, Piscataway, US Edward A. Tavss, Kendall Park, US Marilou T. Joziak, South River, US (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: WUP 02/04 (74) Pełnomocnik: Witusowska Jadwiga, PATPOL Spółka z 0.0. (5 7 ) 1. Sposób wytwarzania żelu do zębów zawierającego SnF2, który jest stabilny wobec upłynniania i który zawiera 0,30 do 1,0% wagowych SnF2, 87 do 95% wagowych bezwodnej gliceryny i 3,0 do 10,0% wagowych rozpływającego się glikolu polietylenowego mającego średni ciężar cząsteczkowy równy , znamienny tym, że polega na włączeniu do kompozycji od 0,01 do 0,5% wagowych żywicy ksantanowej. PL B1

2 Sposób wytwarzania żelu do zębów zawierającego SnF2 Zastrzeżenia patentowe 1. Sposób wytwarzania żelu do zębów zawierającego SnF2, który jest stabilny wobec upłynniania i który zawiera 0,30 do 1,0% wagowych SnF2, 87 do 95% wagowych bezwodnej gliceryny i 3,0 do 10,0% wagowych rozpływającego się glikolu polietylenowego mającego średni ciężar cząsteczkowy równy 1000, znamienny tym, że polega na włączeniu do kompozycji od 0,01 do 0,5% wagowych żywicy ksantanowej. 2. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że włącza się do kompozycji żywicę ksantanową w stężeniu od 0,2 do 0,4% wagowych. * * * Przedmiotem niniejszego wynalazku jest sposób wytwarzania żelu do zębów z fluorkiem cynawym, mającego ulepszoną stabilność kosmetyczną wobec powietrza i wilgoci. Donoszono, że fluorek cynawy (S11F2) jest skutecznym środkiem do leczenia rozmaitych stanów jamy ustnej. Wśród korzyści dla zębów powodowanych przez SnF2 jest zmniejszenie próchnicy. Korzyść wynikającą z działania przeciwpróchniczego przypisuje się jonowi fluorkowemu, składnikowi soli SnF2. Wskazano również klinicznie, że SnF2 jest skuteczny w zmniejszaniu nadwrażliwości zębiny. To ostatnie działanie lecznicze uważa się za możliwe do przypisania w dużym stopniu jonowi cynawemu (Sn2+), składnikowi soli. Aby Sn2+ mógł być skuteczny, musi być stabilny i swobodnie dostępny i nie może być połączony chemicznie z innymi składnikami. Najczęściej wykazywano, że zawartość fluorku cynawego jako 0,4% wagowych SnF2 w preparacie jest stężeniem z wyboru przy leczeniu próchnicy zębów i nadwrażliwości zębiny. Wskutek niestabilności chemicznej fluorku cynawego w roztworach wodnych, sól fluorkową normalnie podaje się na zęby jako żel niewodny, w którym nośnikiem soli SnF2 jest bezwodna gliceryna. Obecnie SnF2 w postaci roztworu w bezwodnej glicerynie dostarcza się dentystom w przychodniach do stosowania przy leczeniu miejscowym. Dentysta rozcieńcza ten preparat roztworem wodnym bezpośrednio przed podaniem na zęby. O ile podawanie miejscowe wykonuje się często w przychodniach dentystycznych, to istnieje również potrzeba codziennego podawania następczego i stosowania przez pacjenta. Tak więc pożądana jest dostępność dla pielęgnacji w domu lub pielęgnacji przez pacjenta. W tym celu pożądaną postacią handlową jest żel o wymaganych właściwościach fizycznych odpowiedni do podawania szczoteczką do zębów. Niestety SnF2 rozpuszczony w bezwodnej glicerynie, jak stwierdzono, postać najbardziej przydatna dla zachowania stabilności chemicznej SnF2, nie nadaje się do podawania szczoteczką do zębów. Na przykład opisy patentowe Stanów Zjednoczonych Ameryki nr i nr ujawniają preparaty do stosowania miejscowego złożone z 0,4% SnF2, które są chemicznie stabilne, kiedy są zawieszone w bezwodnej glicerynie zagęszczonej hydroksyetylocelulozą. W adą tych preparatów żelowych jest to, że żele mają konsystencję półpłynną, i kiedy zostają dozowane na włosie szczoteczki do zębów, to żel natychmiast spływa przez włosie i wycieka ze szczoteczki, tak że tylko względnie mała część dozowanego produktu pozostaje na szczoteczce do zębów. W związku z tym SnF2 zawieszony w bezwodnej glicerynie zagęszczonej hydroksyetylocelulozą uzyskał ograniczoną dopuszczalność jako produkt do pielęgnacji w domu, ponieważ półpłynnej kompozycji żelu nie da się w kontrolowany sposób utrzymać na powierzchni włosia szczoteczki do zębów, a następnie podać na zęby by niezawodnie dostarczyć SnF2 do leczenia próchnicy zębów lub nadwrażliwości zębiny.

3 Dla wykluczenia przypadkowego, niespójnego podawania SnF2 spotykanego przy półpłynnych żelach zawierających SnF2 według poprzedniego stanu techniki, w zgłoszeniu patentowym US nr 08/200,034 ujawniono preparat żelu zawierającego SnF2 z glikolem polietylenowym mającym średni ciężar cząsteczkowy równy ( glikol polietylenowy ), który ma ulepszone właściwości pozostawania, tj., żel ma konsystencję nadającą się do wytłaczania, taką że wytłoczone słupki żelu, dozowane na włosie szczoteczki do zębów, pozostaną na górnej powierzchni włosia przez czas dostateczny dla umożliwienia pełnego podania na zęby, np. przedział czasu równy co najmniej 0,5-1,0 minuty. Wadę żelu zawierającego SnF2 ujawnionego w US nr 08/200,034 napotyka się podczas przechowywania lub stosowania, ponieważ żel, wskutek higroskopijnej natury glikolu polietylenowego obecnego dla wzmożenia pozostawania, rozpływa się po wystawieniu na działanie powietrza zawierającego wilgoć, co zasadniczo niszczy jego zdolność pozostawania, powodując rozkład żelu do konsystencji półpłynnej, przez co żel nie nadaje się do stosowania do pielęgnacji w domu. Zaobserwowano upłynnienie żelu według US nr 08/200,034, kiedy produkt jest w kontakcie z powietrzem zawierającym wilgoć w tak krótkim okresie czasu jak jedna minuta. Upłynnienie staje się poważnym problemem, kiedy zakrętka wylotu tubki lub pompki, w którą opakowany jest żel, będzie zostawiona otwarta przez użytkownika powodując niedopuszczalne kosmetycznie upłynnienie składników żelu z takim skutkiem, że produkt żelowy wycieknie z tubki Iub pompki przed użyciem. Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarzania żelu do zębów zawierającego SnF2, który jest stabilny wobec upłynniania i który zawiera 0,30 do 1,0% wagowych SnF2, 87 do 95% wagowych bezwodnej gliceryny i 3,0 do 10,0% wagowych rozpływającego się glikolu polietylenowego mającego średni ciężar cząsteczkowy równy , charakteryzujący się tym, że polega na włączeniu do kompozycji od 0,01 do 0,5% wagowych żywicy ksantanowej. Korzystnie w sposobie włącza się do kompozycji żywicę ksantanową w stężeniu od 0,2 do 0,4% wagowych. Przedmiotem niniejszego wynalazku jest więc sposób wytwarzania żelu zawierającego fluorek cynawy, stabilnego chemicznie i kosmetycznie, który ma właściwości pozostawania przydatne do podawania szczoteczką do zębów i nie ulega upłynnianiu, kiedy wystawiony jest na działanie powietrza zawierającego wilgoć, w którym kompozycja zawiera SnF2, bezwodną glicerynę, zagęszczacz z glikolu polietylenowego mającego średni ciężar cząsteczkowy równy i m ałą ilość żywicy ksantanowej skuteczną do hamowania upłynniania żelu. Kompozycje żelu zawierającego SnF2 ogólnie zawierają około 0,30 do około 1,0% wagowych SnF2, a korzystnie około 0,35 do około 0,90% wagowych; około 87 do około 95% wagowych bezwodnej gliceryny, a korzystnie około 90 do około 95% wagowych, oraz około 3,0 do około 10,0% wagowych zagęszczacza z glikolu polietylenowego mającego średni ciężar cząsteczkowy równy 1000, a korzystnie około 5,0 do około 8,0% wagowych, oraz około 0,01 do około 0,5% żywicy ksantanowej, a korzystnie około 0,2 do około 0,4% wagowych. Glikol polietylenowy stosowany w praktyce to niejonowy polimer tlenku etylenu mający średni ciężar cząsteczkowy równy i wzór ogólny HOCH2(CH2OCH2)nCH2OH w którym n oznacza przeciętną liczbę grup oksyetylenowych; tu dalej taki glikol polietylenowy jest oznaczany jako glikol polietylenowy , gdzie liczba oznacza średni ciężar cząsteczkowy. W praktyce zasadniczo ważne jest stosowanie żywicy ksantanowej dla zahamowania upłynniania żelu zawierającego SnF2. Żywica ksantanowa jest znana w technice, i w opisie patentowym Stanów Zjednoczonych Ameryki nr zaproponowano jej stosowanie w kompozycjach do czyszczenia zębów. Żywica ksantanowa jest produktem fermentacji wytwarzanym poprzez działanie bakterii rodzaju Xanthomonas na węglowodany. Cztery gatunki Xanthomonas, mianowicie X. campetris, X. phaseoli, X. malvocearum i X. carotae są podawane w literaturze jako najbardziej wydajne bakterie produkcji żywicy. Chociaż nie ustalono ścisłej struktury, ogólnie przyjmuje się, że jest to heteropolisacharyd o ciężarze cząsteczkowym równym kilka milionów i zawiera D-glukozę, D-mannozę, i kwas D-glukuronowy w proporcji molowej równej 2,8:3:2,0. Cząsteczka zawiera 4,7% grup acetylowych i około

4 % pirogronowych. Proponowaną konfigurację struktury chemicznej można znaleźć w: Mc- Neely i Kang, Industrial gums, red. R. L. Whistler, rozdz. XXI, wydanie 2, New York, Procedurę uprawy, wydzielania i oczyszczania żywicy ksantanowej można znaleźć w: Manufacturing Chemist, maj 1960, strony (włącznie ze wzmianką na stronie 208 o potencjalnym zastosowaniu opisanych tam żywic do komponowania past do zębów). Żywicę ksantanową włącza się do kompozycji żelu w ilości równej około 0,0 1 do 0,5 % wagowych, a korzystnie około 0,2 do około 0,4% wagowych. Stwierdzono, że konieczne jest stosowanie żywicy ksantanowej jako inhibitora upłynniania w celu otrzymania stabilnego, półstałego, możliwego do wytłaczania środka do czyszczenia zębów, który zasadniczo nie ulega upłynnianiu po wystawieniu na dłuższy okres czasu na działanie powietrza zawierającego wilgoć. Jak zostanie tu pokazane, inne żywice pospolicie stosowane w preparatach do czyszczenia zębów takie jak hydroksyetyloceluloza, jota karagenina, karboksymetyloceluloza i Carbopol, Usieciowany kopolimer kwasu akrylowego, okazały się zasadniczo nieskuteczne przy zapobieganiu upłynnieniu żelu zawierającego SnF2 skomponowanego przy zastosowaniu glikolu polietylenowego jako zagęszczacza po wystawieniu na działanie powietrza zawierającego wilgoć, które sprawia, że wytwarzany jest produkt niedopuszczalny kosmetycznie, który nie ma właściwości reologicznych wymaganych od stabilnego środka do czyszczenia zębów. Ponadto do kompozycji włącza się skuteczną zapachowo ilość środka zapachowego stabilnego i zgodnego z solą fluorku cynawego. Składnik zapachowy stanowi około 0,05 do około 1% wagowych, a korzystnie około 0,1 do około 0,9% wagowych kompozycji żelu. Przydatnymi składnikami zapachowymi są olejki zapachowe, np. olejki mięty zielonej, mięty pieprzowej, wintergrinowy (gaulterii rozesłanej), goździkowy, salicylan metylu i mentol. Żel do zębów zawierający SnF2 można wytworzyć zawieszając SnF2, wstępnie rozpuszczony w bezwodnej glicerynie, środek zapachowy, glikol polietylenowy i żywicę ksantanową w bezwodnej glicerynie ogrzanej do temperatury równej 35 do 140 C m etodą mieszania w odpowiednim mieszalniku, takim jak mieszalnik Lightning, przez około 30 minut aż do powstania jednorodnego roztworu. Po ochłodzeniu otrzymuje się zasadniczo sztywny, nieciekły produkt żelowy. Produkt końcowy można opakować w dowolny przydatny pojemnik zgodny z żelem zawierającym SnF2, taki jak tubki lub butelki plastikowe lub laminowane. Zawierający SnF2 produkt żelowy niemal wcale nie ulega upłynnianiu przy wystawieniu w dłuższych okresach czasu na działanie powietrza zawierającego wilgoć i ma konsystencję nadającą się do wytłaczania, zaś po wytłoczeniu jako słupek na włosie szczoteczki do zębów, słupek pozostaje w położeniu na szczoteczce do zębów zasadniczo bez spływania przez włosie przez co najmniej dwie minuty. Następujący przykład przedstawia niniejszy wynalazek, lecz należy rozumieć, że wynalazek nie jest ograniczony do niego. Wszystkie podawane tu i w załączonych zastrzeżeniach ilości i udziały są podane wagowo. Przykład Żel zawierający SnF2 wytworzono z następujących składników: Składnik Stężenie Gliceryna 92,800 Glikol polietylenowy ,00 SnF2 0,4000 Żywica ksantanowa 0,300 Środek zapachowy 0,5000 Glicerynę, środek zapachowy, żywicę ksantanową i glikol polietylenowy 1000 mieszano wstępnie w temperaturze 100 C przez 30 minut otrzymując jednorodny roztwór. Następnie roztwór mieszano z SnF2 rozpuszczonym w glicerynie przez 30 minut z szybkością 800 obrotów/min w mieszalniku Lightning. Na zimno, powstały żel był o konsystencji nadającej się do wytłaczania, atrakcyjny kosmetycznie i został opakowany w laminowane plastikowe tubki. Kiedy słupek żelu wytłoczono na włosie szczoteczki do zębów, to słupek pozostał trwały i nie ściekał przez włosie przez co najmniej dwie minuty.

5 W celu określenia stabilności żelu wobec wilgoci, 10 gramów żelu umieszczono we wstępnie zważonym dwuuncjowym słoiczku na maść, do którego dodano 0,4 mililitra wody. Słoiczek zamknięto zakrętką i przechowywano przez 4 dni w temperaturze 23 C. Po czterodniowym okresie przechowywania słoiczek otworzono i odwrócono na jedną minutę by umożliwić ścieknięcie jakiejkolwiek cieczy. Po tym słoiczek zważono ponownie dla określenia ewentualnej utraty żelu w gramach, przy czym taka utrata w gramach przedstawiała stopień upłynnienia żelu. Wyniki badań upłynnienia zapisano w tabeli poniżej. Dla porównania, procedurę z przykładu powtórzono, z tym wyjątkiem, że do wytwarzania żelu zamiast żywicy ksantanowej stosowano żywice inne niż żywica ksantanowa. Wyniki upłynniania otrzymane dla tych żywic porównawczych są również zapisane w poniższej tabeli. Tabela Żel do zębów Żywica % wag. żywicy PEG 1000 Gliceryna SnF2 Środek zapachowy Utrata wagi % Utraty żelu A ksantan 0,3 6 92,80 0,4 0,5 0,00 0,00 B HEC* 0, ,80 0,4 0,5 2,80 28,0 C HEC* 0, ,80 0,4 0,5 1,68 16,8 D CMC** 0,5 6 92,80 0,4 0,5 1,96 19,6 E Carbopol 0, ,80 0,4 0,5 2,52 25,2 F brak ,10 0,4 0,5 5,33 53,3 *HEC - hydroksyetyloceluloza **CMC - karboksymetyloceluloza Zapisany w powyższej tabeli % utraty żelu wskazuje, że tylko kompozycja według przykładu, żel do zębów A zawierający żywicę ksantanową wykazał dopuszczalną stabilność, kiedy podczas 4 dni wystawienia na działanie wilgoci nie nastąpiła utrata żelu, podczas gdy kompozycje porównawcze zawierające żywice inne niż ksantanowa wykazały utraty żelu równe 16,8-53,3%.

6 Departament Wydawnictw UP RP Nakład 50 egz. Cena 2,00 zł.