Podstawy urządzeń okrętowych

Transkrypt

1 Podstawy urządzeń okrętowych - wykład URZĄDZENIA STEROWE

2 Literatura: Perepeczko Andrzej; Okrętowe urządzenia sterowe, Wyd. Morskie, Gdańsk 1983 (sygnatura II , II ) Orszulok Wojciech, Wewiórski Stefan, Wyposażenie pokładowe statku morskiego, rozdział VII Urządzenia sterowe, Wyd. Morskie, Gdańsk 1982 (sygnatura II )

3 Jak sterowano dawniej?

4 Do sterowania służyło wiosło lub drąg (tyczka), które było jednocześnie napędem prymitywnej łodzi (dłubanki).

5 Wraz ze wzrostem wielkości łodzi sterowanie nie było możliwe za pomocą swobodnego wiosła, należało je zamocować. W ten sposób powstało specjalne wiosło sterowe. Przykład łodzi z wiosłem sterowym stosowanym na Pacyfiku.

6 Duża łódź z epoki starożytnego Egiptu.

7 Łódź rzymska z III w n.e.

8 Przykład łodzi wikińskiej.

9 Statek średniowieczny z XII w.

10 Kolejnym etapem rozwoju było wprowadzenie płetwy sterowej która została umieszczona na rufie w osi symetrii statku. Przykład łodzi arabskiej na której oprócz wiosła sterowego zastosowano już płetwę sterową.

11 Statek średniowieczny z XIII w.

12 Statek średniowieczny z XV w.

13 Statek z XVIII w.

14 Statek z XIX w.

15 Jak steruje się obecnie?

16 Podział: 1. Urządzenia sterowe bierne. 2. Urządzenia sterowe czynne. Ad. 1. Działanie biernych urządzeń sterowych, jest związane z opływem płetwy steru przez strugę wody, a taki ma miejsce w przypadku ruchu statku. Ad. 2. Czynne urządzenia sterowe działają niezależnie od ruchu statku względem wody. kurs rządany Sternik (autopilot) Urządzenie sterowe Statek kurs rzeczywisty

17 Ster podparty

18 Ster podwieszony

19 Ster półpodwieszony

20 Stery specjalne: 1. Ster z odchylaną płetwą 2. Ster z rotorem 3. Ster z płetwą i rotorem 4. Ster Schillinga 5. Ster Doerffera

21 Ster z odchylaną płetwą

22 Ster z rotorem

23 Ster z odchylaną płetwą i rotorem

24 Ster Schillinga

25 Ster Deorffera

26 Siła generowana na płetwie sterowej: F = 132 K1 K2 K3 K4 A v2 [kn] np. K1=1,3; K2=1,1; K3=1; K4=1; A=50 m2; v=15 w. F=~16 MN Aby obracać płetwę sterową potrzebna jest maszyna sterowa.

27 Maszyny sterowe hydrauliczne: nurnikowa; tłokowa łącznikowa; tłokowa o wahliwych cylindrach; obrotowa;

28 Maszyna sterowa obrotowa

29 Maszyna sterowa obrotowa korpus cylindryczny; 2 piasta obrotowa; 4 łopatki ruchome; 5 trzon sterowy. 4 3 łopatki nieruchome;

30 Maszyna sterowa tłokowa

31 Maszyna sterowa tłokowa łącznikowa cylinder; 2 tłok; 3 łożysko przegubu łącznika; 4 łącznik; 5 sterownica; 6 trzon sterowy.

32 Maszyna sterowa tłokowa o wahliwych cylindrach sworzeń cylindra; 2 cylinder; 3 tłok; 4 sworzeń tłoczyska; 5 sterownica; 6 trzon sterowy.

33 Maszyna sterowa nurnikowa

34 Maszyna sterowa nurnikowa cylinder; 2 nurnik; 3 sworzeń nurnika; 4 kamień ślizgowy sterownicy; 5 sterownica; 6 trzon sterowy.

35 Maszyna sterowa nurnikowa rozkład sił r m F F 2a a F 0,5H

36 Maszyny sterowe ręczne: z przekładnią typu linowo-cięgnowego; z przekładnią zębato-łańcuchową; z przekładnią hydrauliczną. zębatą; z przekładnią śrubową;

37 Urządzenie sterowe z napędem ręcznym i przekładnią typu linowo-cięgnowego 1 koło sterowe; 2 bęben linowy; 3 rolka; 4 trzon steru; 5 sektor sterowy; 6 sterownica; 7 sprężyna; 8 lina; 9, 10 miejsce zamocowania lin na sektorze.

38 Urządzenie sterowe z napędem ręcznym i przekładnią typu zębato-łańcuchową 1 koło sterowe; 5 koło łańcuchowe pionowe; 2 przekładnia mechaniczna (zębata); 6 sektor sterowy z amortyzatorami; 3 łańcuch; 7 trzon sterowy; 4 koło łańcuchowe poziome; 8 ograniczniki wychylenia steru.

39 Urządzenie sterowe z napędem ręcznym i przekładnią zębatą i przekaźnikiem typu cięgnowego 1 kolumna sterowa; 2 koło sterowe; 3 zębata przekładnia stożkowa; 4 sprzęgło; 5 uchwyt mocujący; 6 drążek (rurka) cięgna; 7 przekładnia ślimakowa; 8 sektor; 9 sterownica; 10 sprężyny amortyzujące.

40 Urządzenie sterowe z napędem ręcznym i przekładnią typu śrubowego 1 koło sterowe; 5 prowadnica; 2 czołowa przekładnia zębata; 6 cięgno; 3 śruba pociągowa; 7 sterownica; 4 nakrętka; 8 trzon sterowy.

41 Urządzenie sterowe z napędem ręcznym i przekładnią typu hydraulicznego 1 cylinder; 2 kolumna sterowa; 3 sektor sterowy zębaty; 4 zbiornik oleju; 5 ręczna pompa tłokowa; 6 nadajnik wskaźnika położenia steru

42 Urządzenia sterowe czynne: 1. Ster Pleugera 2. Ster strumieniowy 3. Śruboster 4. Pędnik cykloidalny (napęd Voith-Schneidera) 5. Pędnik azymutalny

43 Ster Pleugera

44 Ster strumieniowy

45 Śruboster

46 Pędnik cykloidalny (napęd Voith-Schneidera)

47 Pędnik azymutalny

48

49

50

51