Pani Aniela Kopaczewska Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Bulkowie ul. Szkolna Bulkowo

Transkrypt

1 Warszawa, 27 kwietnia 2016 r. WOJEWODA MAZOWIECKI WPS-P KO Pani Aniela Kopaczewska Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Bulkowie ul. Szkolna Bulkowo WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 28 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie (Dz. U. z 2015 r. poz. 525), w związku z art. 6 ust. 4 pkt 4 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o kontroli w administracji rządowej (Dz. U. Nr 185, poz. 1092), w dniach 2 i 4 marca 2016 r., pracownicy Oddziału Polityki Społecznej w Delegaturze Placówce Zamiejscowej w Płocku Wydziału Polityki Społecznej Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie: Pani Anna Gościniak starszy inspektor i Pan Krzysztof Ogieniewski inspektor wojewódzki, przeprowadzili kontrolę problemową w trybie zwykłym w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Bulkowie. Tematem kontroli był sposób organizacji oraz realizacji przez gminę zadań zleconych z zakresu administracji rządowej wynikających z ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2015 r. poz.114) w przedmiocie ustalania uprawnień do specjalnego zasiłku opiekuńczego oraz zasiłku pielęgnacyjnego. Kontrolą objęto okres od 1 września 2014 r. do dnia kontroli. Niniejszym przekazuję Pani wystąpienie pokontrolne. Wojewoda mazowiecki pozytywnie ocenił sposób wykonywania przez gminę zadań zleconych z zakresu administracji rządowej wynikający z ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2015 r. poz. 114 z późn. zm.) zwanej dalej ustawą, Adres do korespondencji: Wydział Polityki Społecznej Mazowiecki Urząd Wojewódzki w Warszawie pl. Bankowy 3/5, Warszawa

2 w zakresie organizacji realizacji zadania; pozytywnie z uchybieniami ocenił prawidłowość ustalania uprawnień do specjalnego zasiłku opiekuńczego i jego wypłacania; pozytywnie z nieprawidłowościami ocenił prawidłowość ustalania uprawnień do zasiłku pielęgnacyjnego i jego wypłacania. 1. Organizacja realizacji zadania W wyniku kontroli ustalono, że podstawę prawną działania ośrodka stanowił statut przyjęty uchwałą Nr 231/XXVI/13 Rady Gminy Bulkowo z 25 czerwca 2013 r. w sprawie nadania Statutu Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Bulkowie. W dokumencie uwzględniono realizację zadań wynikających z ustawy. Wewnętrzne zasady działania oraz organizację kontrolowanej jednostki określał regulamin organizacyjny Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Bulkowie wprowadzony przez panią zarządzeniem nr 3/2012 z dnia 14 sierpnia 2012 r. W okresie objętym kontrolą realizacją świadczeń rodzinnych zajmowała się pani kierownik oraz pani Małgorzata Mikucka referent ds. świadczeń rodzinnych i funduszu alimentacyjnego. Ośrodek Pomocy Społecznej w Bulkowie posiadał własną instrukcję kancelaryjną i jednolity rzeczowy wykaz akt wprowadzone przez panią zarządzeniem nr 1 z dnia 8 kwietnia 2014 r. W analizowanym okresie w ośrodku prowadzono dwa rejestry dotyczące realizacji ustawy o świadczeniach rodzinnych: rejestr wniosków w sprawach świadczeń rodzinnych oraz rejestr decyzji w sprawach o świadczenia rodzinne. W aktach spraw świadczeniobiorców znajdowały się metryki spraw. W ośrodku nie prowadzono spisów spraw dotyczących realizacji zadań wynikających z ustawy, chociaż z instrukcji kancelaryjnej wynika, że powinny być prowadzone. Jak ustalono, wójt gminy Bulkowo udzielił pani upoważnienia do wydawania decyzji w indywidualnych sprawach z zakresu świadczeń rodzinnych należących do właściwości gminy. Ponadto na pani wniosek wójt gminy Bulkowo upoważnił panią Małgorzatę Mikucką do prowadzenia postępowań w sprawach udzielania świadczeń rodzinnych. Stosownie do postanowień 13 pkt 2 regulaminu organizacyjnego Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Bulkowie w ośrodku utworzono stanowisko do spraw obsługi świadczeń rodzinnych i funduszu alimentacyjnego, co spełnia wymogi określone w art. 20 ust. 4 ustawy. 2. Prawidłowość ustalania uprawnień do specjalnego zasiłku opiekuńczego i jego wypłacania W okresie od 1 września 2014 r. do dnia kontroli, na podstawie przyjętych wniosków, przeprowadzono 4 postępowania w sprawie ustalenia prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego. W dwóch przypadkach postępowanie zakończono wydaniem decyzji administracyjnych ustalających prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, a w dwóch przypadkach odmówiono prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego. W wyniku analizy akt 4 spraw zakończonych wydaniem decyzji ostatecznych w przedmiocie ustalenia prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego stwierdzono, że we wszystkich badanych przypadkach postępowanie wszczęto na podstawie prawidłowo wypełnionego wniosku o ustalenie prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego, zgodnego z wzorem określonym w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 3 stycznia 2013 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne (Dz. U. z 2013 r. poz. 3), a do wniosku załączono odpowiednie dokumenty, o których mowa w 7 tego rozporządzenia. Ustalono, że przesłanką do odmowy przyznania specjalnego zasiłku opiekuńczego w pierwszym przypadku było posiadanie przez osobę sprawującą opiekę prawa do emerytury oraz przekroczenie obowiązującego kryterium dochodowego, a w drugim przypadku przekroczenie obowiązującego kryterium dochodowego. 2

3 W 2 przypadkach specjalny zasiłek opiekuńczy przyznano osobom spełniającym wymogi określone w art. 16a ust. 1 tj. córkom osób wymagających opieki. Świadczenie przyznano prawidłowo. Osoby wymagające opieki posiadały orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności. W obu przypadkach łączny dochód rodziny osoby sprawującej opiekę oraz dochód rodziny osoby wymagającej opieki nie przekraczał kwoty kryterium dochodowego wynoszącego 764 zł. Specjalny zasiłek opiekuńczy przyznano w wysokości 520 zł, na okres zasiłkowy od r. do r. W poddanych kontroli dwóch decyzjach dotyczących przyznania specjalnego zasiłku opiekuńczego nieprecyzyjnie określono termin wypłaty tego świadczenia używając określenia do końca miesiąca, który nie wskazuje jednoznacznie dnia i miesiąca, w którym osoba uprawniona otrzyma świadczenie. Za stwierdzone uchybienie odpowiedzialność ponosi pani kierownik. Stwierdzono, że zgodnie z unormowaniami zawartymi w art. 23 ust. 4e ustawy, przed wydaniem dwóch poddanych kontroli decyzji w sprawie przyznania prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego przeprowadzono rodzinny wywiad środowiskowy mający na celu weryfikację okoliczności dotyczących spełniania warunków, o których mowa w art. 16a ustawy. Na dzień kontroli w obu przypadkach nie zachodziła konieczność przeprowadzenia aktualizacji wywiadu. Ustalono, że we wszystkich 4 poddanych analizie decyzjach administracyjnych w sprawie przyznania lub odmowy przyznania specjalnego zasiłku opiekuńczego uwzględniono wszystkie elementy, o których mowa w art. 107 k.p.a. We wszystkich przypadkach decyzje administracyjne zostały wydane przez panią zgodnie z treścią posiadanego upoważnienia. W trzech badanych przypadkach decyzje administracyjne w przedmiocie ustalenia prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego wydano w terminach określonych w art. 26 ust. 3 lub ust. 4 ustawy, a w jednym przypadku w terminie nie dłuższym niż 30 dni od daty złożenia wniosku o ustalenie prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego. We wszystkich przypadkach decyzje doręczono zgodnie z wymogami określonymi w art k.p.a. W zakresie obowiązku opłacania przez organ właściwy składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe analizie poddano dokumentację zawartą w aktach spraw 2 osób uprawnionych do specjalnego zasiłku opiekuńczego. Stwierdzono, że osoby pobierające specjalny zasiłek opiekuńczy złożyły oświadczenie, iż nie podlegają ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu z innych tytułów, w związku z tym organ właściwy opłacał za nie składkę na ubezpieczenie emerytalne i rentowe. W obu przypadkach do dnia kontroli nie ustalono okresu niezbędnego do uzyskania przez osobę sprawująca opiekę 25-letniego okresu ubezpieczenia (składkowego i nieskładkowego), z zastrzeżeniem art. 87 ust. 1b ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1440, z późn. zm.). W trakcie kontroli poinformowała pani, że dotychczas nie kierowano wniosków o ustalenie niezbędnego okresu ubezpieczenia, ale w dniu r. stosowne pisma zostały skierowane do ZUS. Na tę okoliczność przedstawiła pani kserokopie przekazanych do ZUS wniosków o udostępnienie danych ze zbioru danych osobowych, które włączono do akt kontroli. Ustalono, że za dwie osoby uprawnione do pobierania specjalnego zasiłku opiekuńczego, które oświadczyły, że nie podlegają ubezpieczeniu zdrowotnemu z innego tytułu, organ, po uprzednim zgłoszeniu ich do ubezpieczenia, opłacał składkę zdrowotną. 3

4 3. Prawidłowość ustalania uprawnień do zasiłku pielęgnacyjnego i jego wypłacania Jak ustalono, w okresie od 1 września 2014 r. do 1 marca 2016 r., na podstawie przyjętych wniosków, przeprowadzono 41 postępowań administracyjnych w sprawie ustalenia prawa do zasiłku pielęgnacyjnego. We wszystkich przypadkach postępowanie zakończono wydaniem decyzji przyznającej prawo do zasiłku pielęgnacyjnego. W wyniku analizy akta 26 spraw zakończonych wydaniem decyzji ostatecznych w przedmiocie ustalenia prawa do zasiłku pielęgnacyjnego stwierdzono, że we wszystkich przypadkach postępowanie wszczęto na podstawie prawidłowo wypełnionego wniosku o ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego. W 23 przypadkach złożono wnioski zgodne z wzorem określonym w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 3 stycznia 2013 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne (Dz. U. z 2013 r. poz. 3). Do wniosków załączono odpowiednie dokumenty, o którym mowa w 6 ww. rozporządzenia. W 3 przypadkach złożono wnioski zgodne z wzorem określonym w rozporządzeniu Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dania 8 grudnia 2015 r. (Dz. U. z 2015 r. poz. 2284). We wszystkich 26 przypadkach prawidłowo przyznano prawo do zasiłku pielęgnacyjnego. W 25 przypadkach zasiłek przyznano osobom niepełnosprawnym legitymującym się stosownym orzeczeniem o niepełnosprawności, a w jednym przypadku - osobie, która ukończyła 75 lat. Prawo do zasiłku przyznano osobom spełniającym wymogi określone: - w art. 16 ust. 2 pkt 1 w 17 przypadkach - w art. 16 ust. 2 pkt 1 i art. 57 w 2 przypadkach, - w art. 16 ust. 2 pkt 2 w 6 przypadkach, - w art. 16 ust. 2 pkt 3 w 1 przypadku. Prawo do zasiłku pielęgnacyjnego przyznano za pełne miesiące, zgodnie postanowieniami art. 24 ustawy, w tym: - w 4 przypadkach - od miesiąca następującego po zakończeniu okresu pobierania zasiłku pielęgnacyjnego określonego poprzednią decyzją, - w 18 przypadkach - od miesiąca, w którym złożono wniosek o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności, - w 4 przypadkach - od miesiąca, w którym wpłynął wniosek o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego. We wszystkich przypadkach, w których prawo do świadczeń uzależnione było od niepełnosprawności prawo do zasiłku pielęgnacyjnego przyznano do ostatniego dnia miesiąca, w którym upływa termin ważności orzeczenia. W przypadku osoby, która ukończyła 75 lat, w treści decyzji orzekającej o przyznaniu zasiłku pielęgnacyjnego użyto nieprawidłowego określenia, informującego, że świadczenie przyznano do odwołania. Wskazać należy, że z mocy ustawy prawo do zasiłku pielęgnacyjnego ustala się na czas nieokreślony, chyba że orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności zostało wydane na czas określony. Za uchybienie to odpowiedzialność ponosi pani kierownik. We wszystkich przypadkach wysokość zasiłku pielęgnacyjnego ustalono w kwocie 153 zł miesięcznie. We wszystkich badanych przypadkach decyzje administracyjne w sprawie ustalenia prawa do zasiłku pielęgnacyjnego zostały wydane przez panią, zgodnie z treścią upoważnienia udzielonego przez wójta gminy Bulkowo. W analizowanych decyzjach administracyjnych wskazano formę i termin wypłaty świadczenia. W poddanych kontroli decyzjach dotyczących przyznania zasiłku pielęgnacyjnego nieprecyzyjnie określono termin wypłaty tego świadczenia używając określenia do końca miesiąca, który nie wskazuje jednoznacznie dnia i miesiąca, w którym osoba uprawniona otrzyma świadczenie. Za uchybienie to odpowiedzialność ponosi pani kierownik. 4

5 We wszystkich poddanych kontroli decyzjach administracyjnych w sprawie ustalenia prawa do zasiłku pielęgnacyjnego uwzględniono składniki decyzji, o których mowa w art. 107 k.p.a., poza uzasadnieniem faktycznym. Za stwierdzoną nieprawidłowość odpowiedzialność ponosi pani kierownik. Wszystkie poddane analizie decyzje administracyjne w sprawie przyznania prawa do zasiłku pielęgnacyjnego wydano w terminie nie dłuższym niż 30 dni od daty złożenia wniosku o ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego. Przedstawiając powyższe ustalenia i oceny zobowiązuję panią kierownik do realizacji następujących zaleceń pokontrolnych: 1. Prawo do zasiłku pielęgnacyjnego przysługującego osobom, które ukończyły 75 lat przyznawać na czas nieokreślony, 2. W decyzjach administracyjnych w sprawie przyznania zasiłku pielęgnacyjnego oraz w sprawie przyznania specjalnego zasiłku opiekuńczego precyzyjnie określać termin wypłaty świadczeń, 3. W decyzjach administracyjnych w sprawie zasiłków pielęgnacyjnych zamieszczać uzasadnienie faktyczne wymagane przepisami art i 3 kodeksu postępowania administracyjnego, a w przypadku uwzględnienia w całości żądania strony, w podstawie prawnej decyzji przywoływać jednostkę redakcyjną ustawy tj. art k.p.a., a w jej uzasadnieniu przytaczać w całości treść klauzuli zawartej w art k.p.a. i wyjaśniać stronie, że uwzględnienie jej żądania jest przesłanką uzasadniającą pominięcie uzasadnienia decyzji. Jednocześnie zobowiązuję panią do przekazania do Wydziału Polityki Społecznej Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie pisemnej informacji o sposobie realizacji zaleceń pokontrolnych, a także o podjętych działaniach lub przyczynach ich niepodjęcia, w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego. Informuję, że od wystąpienia pokontrolnego nie przysługują środki odwoławcze. z up. WOJEWODY MAZOWIECKIEGO Wiesława Kacperek-Biegańska Dyrektor Wydziału Polityki Społecznej 5